Datasets:

chrisociepa

/

wikipedia-pl-20230401

like 2

3458236

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kannapolis

Kannapolis

Kannapolis – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Cabarrus. Według spisu z 2020 roku liczy 53,1 tys. mieszkańców. Jest częścią obszaru metropolitalnego Charlotte. Przypisy Miasta w stanie Karolina Północna

3458237

https://pl.wikipedia.org/wiki/BRD%20N%C4%83stase%20%C5%A2iriac%20Trophy%202015

BRD Năstase Ţiriac Trophy 2015

BRD Năstase Ţiriac Trophy 2015 – tenisowy turniej ATP kategorii ATP World Tour 250 w sezonie 2015 z cyklu BRD Năstase Ţiriac Trophy rozgrywany w dniach 20–26 kwietnia 2015 roku w Bukareszcie na kortach ceglanych o puli nagród wynoszącej 439 405 euro. Gra pojedyncza Zawodnicy rozstawieni Drabinka Faza finałowa Faza początkowa Pula nagród Gra podwójna Zawodnicy rozstawieni Drabinka Pula nagród Uwagi Bibliografia Linki zewnętrzne Oficjalna strona turnieju (wersja archiwalna) 2015 w tenisie ziemnym 2015 2015 w Rumunii

3458241

https://pl.wikipedia.org/wiki/Powiat%20Krotoschin

Powiat Krotoschin

Powiat Krotoszyn (niem. Kreis Krotoschin) – pruski powiat leżący w obrębie rejencji poznańskiej Prowincji Poznańskiej Królestwa Prus. Istniał w latach 1793–1919. Siedzibą landrata był Krotoszyn (niem. Krotoschin). Pruski powiat Krotoszyn powstał w 1793 roku po drugim rozbiorze Polski. Od północy i wschodu powiat Krotoszyn graniczył z powiatem śremskim i pleszewskim, natomiast od południa stykał się z powiatem odolanowskim i śląskim. Od zachodu z kolei graniczył z powiatem krobskim. Okręgi, miasta i wsie Powiat dzielił się na cztery okręgi policyjne: krotoszyński, kobyliński, borkowski, koźmiński, miasta – Krotoszyn, Kobylin, Koźmin, Zduny – nie były objęte żadnym okręgiem i były bezpośrednio nadzorowane przez landrata W obrębie powiatu znajdowało się 7 miast: (Borek, Dobrzyca, Krotoszyn, Kobylin, Koźmin, Pogorzela, Zduny) oraz 53 majątki, które łącznie składały się z 237 wsi i osad (w tym: 6 osad olęderskich, 7 karczm i 36 folwarków). Do dóbr rządu pruskiego w Berlinie należały tylko dwa majątki: Borzęcice oraz Budy. Dane za rok 1837 Ludność i gospodarka Powiat zamieszkiwało – według spisu urzędowego z roku 1837 – ponad 53,4 tys. osób (w miastach 19 tys., na wsi – 34 tys.). W 1909 roku powiat zamieszkiwało 45 855 osób (31 tys. katolików, 13 tys. ewangelików, 670 żydów). Głównym zajęciem ludności było rolnictwo i chów bydła. Na obszarze powiatu działało 5 parafii protestanckich i 22 katolickich. Ponadto na terenie powiatu działało 5 synagog (w Krotoszynie, Koźminie, Zdunach, Pogorzeli i Dobrzycy). Leon Plater w swoim dziele "Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Księstwa Poznańskiego" (1846) wzmiankuje o 7 rzekach (główne to Obra i Orla, mniejsze znaczenie miały Lutynia, Ołobok, Rzedziąca, Orla tylna i Ochla). Na terenie powiatu było 66 jezior i stawów oraz 5 większych lasów. Większymi ciągami komunikacyjnymi w powiecie były trzy drogi: z Wrocławia, przez Milicz i Krotoszyn w kierunku Kalisza, z Wrocławia, przez Krotoszyn, Koźmin, Wrześnię, Gniezno w kierunku Torunia oraz Krotoszyn-Koźmin-Borek-Poznań. W obrębie powiatu działały 4 stacje poczty konnej oraz 3 poczty listowe. Przypisy Linki zewnętrzne Landkreis Krotoschin na stronie geschichte-on-demand.de niemieckie Koło Przyjaciół Powiatu Krotoszyn (Heimatkreisgemeinschaft Krotoschin) Landkreis Krotoschin na stronie gemeindeverzeichnis.de Landkreis Krotoschin na stronie territorial.de Dawne powiaty w Polsce Krotoschin Wielkie Księstwo Poznańskie Wielkopolska Historia Krotoszyna

3458243

https://pl.wikipedia.org/wiki/O%C5%82eh%20Szeptycki

Ołeh Szeptycki

Ołeh Romanowycz Szeptycki, ukr. Олег Романович Шептицький (ur. 1 września 1986 w Sądowej Wiszni, w obwodzie lwowskim) – ukraiński piłkarz, grający na pozycji napastnika. Kariera piłkarska Kariera klubowa Wychowanek klubu Karpaty Lwów, barwy którego bronił w juniorskich mistrzostwach Ukrainy (DJuFL). Karierę piłkarską rozpoczął 6 listopada 2006 w składzie Karpaty-2 Lwów. W 2007 przeszedł do klubu Naftowyk-Ukrnafta Ochtyrka, z którym awansował do Wyszczej lihi i 5 sierpnia 2007 debiutował w najwyższej lidze ukraińskiej. Na początku 2010 powrócił do Lwowa, gdzie został piłkarzem FK Lwów. W 2011 wyjechał do Kazachstanu, gdzie bronił barw Tobyłu Kostanaj. Na początku 2012 powrócił do FK Lwów, ale po jego rozwiązaniu zasilił skład drużyny Arsenał Biała Cerkiew. Od 2013 grał w amatorskim zespole Ruch Winniki. Sukcesy i odznaczenia Sukcesy klubowe mistrz Pierwszej Ligi: 2006/2007 Przypisy Bibliografia Urodzeni w 1986 Ludzie urodzeni w Sądowej Wiszni Ukraińscy piłkarze Piłkarze Ruchu Lwów Piłkarze FK Lwów Piłkarze Karpat Lwów Piłkarze Naftowyka Ochtyrka Piłkarze Tobołu Kustanaj

3458244

https://pl.wikipedia.org/wiki/Sawmills

Sawmills

Sawmills – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Caldwell. Przypisy Miasta w stanie Karolina Północna

3458245

https://pl.wikipedia.org/wiki/Nadwo%C5%82%C5%BCa%C5%84sko-Uralski%20Okr%C4%99g%20Wojskowy%20%28Federacja%20Rosyjska%29

Nadwołżańsko-Uralski Okręg Wojskowy (Federacja Rosyjska)

Nadwołżańsko-Uralski Okręg Wojskowy (ros. Приволжско-Уральский военный округ) – dawna jednostka administracyjno-wojskowa Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, obejmująca całość obiektów militarnych - w tym jednostki wojskowe, zakłady przemysłu zbrojeniowego, jednostki paramilitarne - stacjonujących w centralnej części FR w okresie 1991-2010. Historia Miał swoją genezę w Nadwołżańskim i Uralskim Okręgu Wojskowym ZSRR (1989-1991). Jego siedziba mieściła się w Jekaterynburgu. Obejmował obszar 20 jednostek terytorialnych Federacji Rosyjskiej o łącznej powierzchni 2 mln 783 tys. km². Administracyjnie podporządkowana była mu także baza rosyjskich wojsk w Tadżykistanie. Większa część sprzętu na obszarze OW była zmagazynowana. Znajdowało się tu do 3 tys. czołgów, 2700 innych wozów bojowych, 36 wyrzutni rakiet taktycznych „Toczka”, 2700 zestawów artyleryjskich. Faktycznie w stanie gotowości bojowej wg szacunków pozostawało:530-730 czołgów, 850-1040 innych wozów bojowych,, 440-650 zestawów artyleryjskich. 1 września 2010 wszedł w skład Centralnego Okręgu Wojskowego. Struktura organizacyjna W 2009 Uwagi Przypisy Bibliografia Grzegorz Pazura, Współczesne konwencjonalne siły zbrojne Federacji Rosyjskiej, UMCS, Lublin 2010. Okręgi wojskowe Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Wojsko rosyjskie w Jekaterynburgu

3458246

https://pl.wikipedia.org/wiki/Cajah%27s%20Mountain

Cajah's Mountain

Cajah's Mountain – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Caldwell. Przypisy Miasta w stanie Karolina Północna

3458248

https://pl.wikipedia.org/wiki/Gamewell

Gamewell

Gamewell – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Karolina Północna, w hrabstwie Caldwell. Przypisy Miasta w stanie Karolina Północna

3458249

https://pl.wikipedia.org/wiki/Porsche%20Tennis%20Grand%20Prix%202015

Porsche Tennis Grand Prix 2015

Porsche Tennis Grand Prix 2015 – tenisowy turniej WTA kategorii WTA Premier Series rangi WTA Premier w sezonie 2015 z cyklu Porsche Tennis Grand Prix rozgrywany w dniach 20–26 kwietnia 2015 roku w Stuttgarcie na kortach ceglanych w hali o puli nagród wynoszącej 731 000 dolarów amerykańskich. Gra pojedyncza Zawodniczki rozstawione Drabinka Faza finałowa Faza początkowa Pula nagród Gra podwójna Zawodniczki rozstawione Drabinka Pula nagród Uwagi Bibliografia Linki zewnętrzne 2015 w tenisie ziemnym 2015

3458251

https://pl.wikipedia.org/wiki/Esaias%20Reusner

Esaias Reusner

Esaias Reusner Młodszy (ur. 29 kwietnia 1636 w Lwówku Śląskim, zm. 1 maja 1679 w Berlinie) – niemiecki lutnista i kompozytor. Urodził się w Löwenbergu (obecnie Lwówek Śląski). Jego pierwszym nauczycielem gry na lutni był jego ojciec Esaias (Izajasz), lutnista Henryka Wacława Podiebradowicza i jego brata Karola Fryderyka Podiebradowicza, książąt oleśnickich zarządzających dzielnicą bierutowską z miastem Bernstadt. Był cudownym dzieckiem i razem ze swoim ojcem podróżował i występował na różnych dworach. Napisał dwa zbiory solowych suit lutniowych: Deliciae testudinis i Neue Lauten-früchte. W latach 1655-72 pozostawał w służbie książąt na zamku Piastów Śląskich w Brzegu: Jerzego III brzeskiego, a po jego śmierci w 1664 r. - Chrystiana legnickiego, który zmarł w 1672 r. Następnie pracował przez krótki czas jako nauczyciel gry na lutni na Uniwersytecie w Lipsku. Wreszcie w roku 1674 został mianowany nadwornym lutnistą na dworze Fryderyka Wilhelma I, elektora Brandenburgii w Berlinie, gdzie pozostał aż do śmierci. Esaias Reusner jest uważany za jednego z największych wirtuozów lutni swego czasu. Był jednym z pierwszym znaczących mistrzów suity lutniowej w Niemczech. Dzieła Delitiae Testudinis, Wrocław 1667 Delitiae Testudinis Oder Erfreuliche Lautenlust, Wrocław 1668 Musikalische Taffel-erlustigung, Brzeg 1668 Musicalische Gesellschaftsergetzung, 1670 (suity na skrzypce, 2 viole da braccio i basso continuo) Neue Lauten-früchte, Berlin 1676 Hundert geistliche Melodien evangelischer Lieder (Sto melodii religijnych pieśni ewangelickich na lutnię), Berlin 1678 Erfreuliche Lautenlust, Lipsk 1697 (wydane pośmiertnie) Literatura Grzegorz Joachimiak: W sprawie identyfikacji repertuaru zaginionej tabulatury lutniowej Mf. 2007 z kolekcji opactwa cystersów w Krzeszowie. „Muzyka” LVIII (2013) nr 2, s. 41-57. PL ISSN 0027-5344. Grzegorz Joachimiak: Lutniści i uczeni. Rodzina Reusnerów ze Śląska w świetle starodruku z Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu. „Muzyka” LVIII (2013) nr 2, s. 73-80. PL ISSN 0027-5344. Grzegorz Joachimiak: An unknown source concerning Esaias Reusner Junior from the Music Collection Department of Wrocław (Breslau) University Library. „Interdisciplinary Studies in Musicology” 11 (2012), s. 83-102. ISSN 1734-2406. Karl Koletschka: Esaias Reußner der Jüngerer und seine Bedeutung für die deutsche Lautenmusik des XVII. Jahrhunderts. „Studien zur Musikwissenschaft” 15 (1928) s. 3-45. Georg Sparmann: Esaias Reusner und die Lautensuite, dysertacja, Berlin 1926. Linki zewnętrzne https://wroc.academia.edu/GrzegorzJoachimiak Niemieccy kompozytorzy baroku Niemieccy lutniści Urodzeni w 1636 Zmarli w 1679

3458252

https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C3%B3%C5%82nocnokaukaski%20Okr%C4%99g%20Wojskowy%20%28Federacja%20Rosyjska%29

Północnokaukaski Okręg Wojskowy (Federacja Rosyjska)

Północnokaukaski Okręg Wojskowy (ros. Северо-Кавказский военный округ) – dawna jednostka administracyjno-wojskowa Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, obejmująca całość obiektów militarnych - w tym jednostki wojskowe, zakłady przemysłu zbrojeniowego, jednostki paramilitarne - stacjonujących w południowej części FR w okresie 1991-2010. Miał swoją genezę w Północnokaukaskim Okręgu Wojskowym Imperium Rosyjskiego (od 4 maja 1918), a następnie Rosji Radzieckiej i ZSRR. Siedziba dowództwa mieściła się w Rostowie nad Donem. W końcowym okresie swojego istnienia liczył około 100 tys. żołnierzy. Na uzbrojeniu posiadał około 600-620 czołgów, 1940-2100 innych wozów bojowych, 36 wyrzutni rakiet taktycznych „Toczka”, 755-875 zestawów artyleryjskich. 1 września 2010 wszedł w skład Południowego Okręgu Wojskowego. Struktura organizacyjna W 2009 Przypisy Bibliografia Grzegorz Pazura, Współczesne konwencjonalne siły zbrojne Federacji Rosyjskiej, UMCS, Lublin 2010. Okręgi wojskowe Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Wojsko w Rostowie nad Donem

3458256

https://pl.wikipedia.org/wiki/Nieman%20%28przedsi%C4%99biorstwo%29

Nieman (przedsiębiorstwo)

Nieman – białoruski producent autobusów, mający swoją siedzibę w Lidzie w obwodzie grodzieńskim. Historia i opis fabryki Budowa zakładów zaczęła się w 1984 roku. Fabryka początkowo produkowała mobilne systemy kontroli dla armii ZSRR. W 1991 roku po rozpadzie ZSRR i odłączeniu się Białorusi spadła liczba zamówień wojskowych przez co zakład przerzucił się na produkcję wyrobów konsumenckich, a później na produkcję autobusów LiAZ 5256 a także samochodów dostawczych GAZ Gazela. W 1998 roku rozpoczęto pracę nad autobusem Nieman-5201, a w 2001 roku rozpoczęła się produkcja seryjna autobusów serii Nieman. W 2014 roku zarządzeniem Państwowego Komitetu Wojskowo-Przemysłowego Republiki Białorusi zakłady w Lidzie stały się częścią MZKT. Modele Nieman-5201 Nieman-52012 Nieman-520122 Nieman-3232 Nieman-4202 Przypisy Marki autobusów Białoruscy producenci autobusów Lida Radzieccy producenci autobusów

3458259

https://pl.wikipedia.org/wiki/Thames%20Tower%20%28Leicester%29

Thames Tower (Leicester)

Thames Tower - piąty najwyższy budynek w mieście Leicester w Wielkiej Brytanii położony w centrum miasta przy ul. 99 Burleys Way. Całkowita wysokość budynku wnosi 58 metrów. Thames Tower posiada 18 kondygnacji. Budynek posiada 112 mieszkań. W 2008 roku przeszedł gruntowną renowację zewnętrzną, wewnętrzną. Zobacz też Cardinal Telephone Exchange St. George's Tower (Leicester) The Attenborough Building (Leicester) Lista najwyższych budynków w Leicesterze Lista najwyższych budynków w Wielkiej Brytanii Przypisy Najwyższe budynki Leicesteru

3458260

https://pl.wikipedia.org/wiki/Iwan%20Griszmanow

Iwan Griszmanow

Iwan Aleksandrowicz Griszmanow (ros. Иван Александрович Гришманов, ur. 17 października 1906 we wsi Tatarinowo w guberni twerskiej, zm. 4 stycznia 1979 w Moskwie) - radziecki polityk, minister przemysłu materiałów budowlanych ZSRR (1965-1979), Bohater Pracy Socjalistycznej (1976). Od 1929 w WKP(b), 1936 ukończył Leningradzki Instytut Inżynierów Budownictwa Komunalnego, pracował w organizacjach budowlanych w Leningradzie m.in. jako główny inżynier. Od 1944 zarządca trustu "Pskowstroj", później kierował trustami budowlanymi w Leningradzie i Kirowie, od czerwca 1949 do października 1951 przewodniczący komitetu rejonowego w Leningradzie, 1951-1955 I zastępca przewodniczącego Komitetu Wykonawczego Rady Miejskiej Leningradu. Od 1955 w Moskwie, gdzie został zastępcą kierownika, a od stycznia 1956 do stycznia 1961 był kierownikiem Wydziału Budownictwa KC KPZR. Od 26 stycznia 1961 do 24 listopada 1962 przewodniczący Państwowego Komitetu Rady Ministrów ZSRR ds. Budownictwa, od stycznia 1963 do października 1965 przewodniczący Państwowego Komitetu ds. Przemysłu Materiałów Budowlanych - minister ZSRR, od 2 października 1965 do śmierci minister przemysłu materiałów budowlanych ZSRR. Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR od 6 do 9 kadencji, od 31 października 1961 do śmierci członek KC KPZR. Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym. Odznaczenia Medal Sierp i Młot Bohatera Pracy Socjalistycznej (15 października 1976) Order Lenina (trzykrotnie) Order Rewolucji Październikowej Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Znak Honoru I medale. Bibliografia http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=15207 (ros.) http://www.knowbysight.info/GGG/02237.asp (ros.) http://www.az-libr.ru/index.htm?Persons&000/Src/0000/d3b8862f (ros.) Bohaterowie Pracy Socjalistycznej Deputowani do Rady Najwyższej ZSRR Radzieccy ministrowie Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy Odznaczeni Orderem Lenina Odznaczeni Orderem Rewolucji Październikowej Odznaczeni Orderem „Znak Honoru” Pochowani na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie Politycy KPZR Urodzeni w 1906 Zmarli w 1979

3458262

https://pl.wikipedia.org/wiki/Plecionka%20%28w%C4%99dkarstwo%29

Plecionka (wędkarstwo)

Plecionka – rodzaj linki wędkarskiej utworzonej z wielu włókien. Plecionka w przeciwieństwie do żyłki jest nierozciągliwa, ale ze względu na swoją nieregularną strukturę bardziej od żyłki wędkarskiej „hałasuje” w wodzie. Jest także droższa od niej oraz bardziej widoczna, co może powodować mniejszą ilość brań w przypadku połowu ostrożnych ryb o bystrym wzroku. Najczęściej stosowana jest przy połowie dużych drapieżników (szczupak, sum) lub jako przypon w zestawach karpiowych. Jest także używana w miejsce pełnych „twardych zaczepów” ze względu na swoją niską tendencję do przecierania się. Rodzaj plecionki wędkarskiej w kolorze żółtym, pomarańczowym, lub seledynowym jest stosowany przy połowie dorszy lub sandaczy na dużych głębokościach. Jest ona dobrze widoczna, co zapobiega zaplątaniu zestawu z innymi wędkarzami np. na kutrze wędkarskim. Zobacz też haczyk wędkarski Uwagi Przypisy Wędkarstwo

3458263

https://pl.wikipedia.org/wiki/Aurore%20%28winoro%C5%9Bl%29

Aurore (winorośl)

Aurore – mieszaniec międzygatunkowy odmian winorośli (seibel 788 x seibel 29), wyhodowany we Francji około 1860 roku. Proporcje gatunków w aurorze kształtują się następująco: 68,8% Vitis vinifera + 25,0% Vitis rupestris + 6,3% Vitis lincecumii. Opis Odmiana bardzo plenna. Grona są średniej wielkości, cylindryczne, wydłużone, średnio zwarte lub luźne. Owoce osiągają pełną dojrzałość w drugiej dekadzie września. Jagody są małe lub średniej wielkości, prawie kuliste, jasnożółte, w pełnej dojrzałości z delikatnym, różowym rumieńcem. Miąższ jest soczysty, słodki, bez wyczuwalnego aromatu. Młode pędy, listki przykoronkowe, ogonki liści i szypułki gron lekko zaczerwienione. Jagody z charakterystyczną kropką. Wartość odmiany polega głównie na jej odporności na choroby i niezawodności plonowania. Przydatna do uprawy w chłodniejszych rejonach. Najlepiej rośnie i owocuje na glebach lekko kwaśnych. Przy odczynie gleby zbliżonym do obojętnego, występują na starszych liściach objawy niedoboru magnezu – są to żółtobrązowe plamy na blaszkach liściowych, głównie w przestrzeniach między bocznymi nerwami. Cięcie Krzew nie ma specjalnych wymagań co do rodzaju prowadzenia i długości pędów owocujących. Fenologia Wiosenną wegetację rozpoczyna wcześnie. Jagody dojrzewają w drugiej dekadzie września. W polskich warunkach klimatycznych nie wymaga okrywania na zimę. Pąki wytrzymują spadki temperatur do –28 °C. Jako jedna z nielicznych odmian spoza Vitis labrusca nadaje się do wysokopiennego formowania w formie pergoli. Synonimy Athiri, Feri Szőlő, ope Szőlő, Redei, S-5279, Seibel 5279 oraz Aurora. W Polsce bardziej znana jako Aurora. Nie należy jednak mylić z odmianą deserową ‘Aurora’ V.vinifera uprawianą na południu Europy Choroby Na choroby aurora jest wystarczająco odporna – przy sprzyjających warunkach nie wymaga ochrony chemicznej. Dojrzewanie Skierniewice 2012 – zbiór: 15/09, plon: 1,55 kg/krzew, masa gron: 110 g, masa jagód: 2,4 g, ekstrakt: 19,8%. Wino Wino otrzymane z tej odmiany jest lekkie, mało ekstraktywne, przeciętnej jakości, bez negatywnych cech smakowo-aromatycznych. Wymaga kupażowania z innymi winami o wyraźniejszym aromacie i wyższym ekstrakcie. Możliwe są jednak także wina odmianowe z aurore. Rozpowszechnienie Odmiana rozpowszechniona najbardziej w Ameryce Północnej – USA i Kanada. W Europie najwięcej nasadzeń to Anglia i Polska. Odmiana znana w Polsce od dawna. Mimo nowych i jakościowo lepszych odmian do wyrobu wina jest nadal uprawiana ze względu na mniejsze wymagania cieplne oraz odporność na choroby. Przypisy Szczepy winorośli

3458277

https://pl.wikipedia.org/wiki/Aleksiej%20Soko%C5%82ow%20%28czekista%29

Aleksiej Sokołow (czekista)

Aleksiej Iwanowicz Sokołow (ros. Алексей Иванович Соколов, ur. 1 października 1897 w guberni jarosławskiej, zm. 5 lutego 1942 w Małej Wiszerze w obwodzie leningradzkim) - funkcjonariusz radzieckich organów bezpieczeństwa, kapitan bezpieczeństwa państwowego ZSRR. Od lutego 1916 do stycznia 1918 służył w rosyjskiej armii, od lipca 1919 do lipca 1922 w Armii Czerwonej (żołnierz 10 Dywizji Piechoty), od 1920 w WKP(b). Od lutego 1922 do września 1928 pełnomocnik okręgowego oddziału GPU w Połocku, od września 1938 do lipca 1930 pełnomocnik okręgowego oddziału GPU w Mozyrzu, od lipca 1931 do października 1932 starszy pełnomocnik wydziału tajno-politycznego Pełnomocnego Przedstawicielstwa OGPU przy Radzie Komisarzy Ludowych Białoruskiej SRR, od października 1932 do czerwca 1933 szef oddziału sektora operacyjnego GPU w Mohylewie. Od czerwca 1933 do września 1934 pełnomocnik operacyjny Pełnomocnego Przedstawicielstwa OGPU przy Radzie Komisarzy Ludowych Białoruskiej SRR/NKWD Białoruskiej SRR, od września 1934 do marca 1936 szef wydziału Miejskiego Oddziału NKWD w Witebsku, następnie szef Oddziału V Wydziału Ekonomicznego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego (UGB) NKWD Białoruskiej SRR w stopniu porucznika bezpieczeństwa państwowego. Od 1936 do maja 1937 szef oddziału Wydziału Ekonomicznego UGB NKWD Białoruskiej SRR, od maja do grudnia 1937 szef Oddziału VI Wydziału IV UGB NKWD Białoruskiej SRR, 1937-1938 pomocnik szefa Wydziału IV UGB NKWD Białoruskiej SRR, 1938-1939 pomocnik szefa Wydziału UGB NKWD Białoruskiej SRR. Od lipca do grudnia 1939 zastępca szefa Zarządu NKWD obwodu witebskiego w stopniu starszego porucznika bezpieczeństwa państwowego, od 2 listopada 1939 do 15 marca 1941 szef Zarządu NKWD obwodu wilejskiego w stopniu kapitana bezpieczeństwa państwowego, od 18 kwietnia do lipca 1941 szef Zarządu NKGB obwodu wilejskiego, 1941-1942 zastępca szefa Wydziału Specjalnego NKWD 34 Armii, na początku 1942 szef grupy operacyjno-czekistowskiej NKWD Białoruskiej SRR na obwód witebski i równocześnie zastępca szefa Wydziału Specjalnego NKWD 2 Armii Uderzeniowej. Odznaczony Orderem Czerwonej Gwiazdy (26 kwietnia 1940), Odznaką "Honorowy Funkcjonariusz Czeki/GPU (XV)" (9 maja 1938) i medalem. Zginął w walkach na froncie. Bibliografia http://www.knowbysight.info/SSS/14909.asp (ros.) http://www.memo.ru/history/NKVD/kto/biogr/gb454.htm (ros.) Funkcjonariusze NKWD Odznaczeni Orderem Czerwonej Gwiazdy Urodzeni w 1897 Zmarli w 1942

3458281

https://pl.wikipedia.org/wiki/K-1%20Engineering

K-1 Engineering

K-1 Engineering – słowackie przedsiębiorstwo z siedzibą w Bratysławie, produkujące samochody sportowe. Historia firmy Przedsiębiorstwo K-1 Styling & Tuning Ltd. zostało założone w Bratysławie przez Dicka Kvietňanskýego w 1991 roku (ówcześnie Czechosłowacja) i zajęło się produkcją replik oraz tuningiem samochodów. W 1997 roku powstał pierwszy własny samochód K-1 Evoluzione I oparty na pojeździe Chevrolet Camaro, a w późniejszy czasie Evoluzione II. W 2000 roku pojawił się K-1 Attack jako kit-car, a od 2003 roku trwały prace nad wersją drogową auta. W 2004 roku przedsiębiorstwo zmieniło nazwę na K-1 Engineering s.r.o. W 2006 r. została zaprzestana produkcja kit-carów i rozpoczęła się małoseryjna produkcja modelu drogowego K-1 Attack. W 2007 roku przedsiębiorstwo otrzymało certyfikat ISO 9001. Głównymi odbiorcami zestawów do budowy K-1 Attack są nabywcy z Holandii, Indii oraz Stanów Zjednoczonych. W 2011 roku Praga nawiązała współpracę z K-1 Engineering czego efektem było przygotowanie do wyścigów Dutch Supercar Challenge modelu K-1 Attack, w wersji wyścigowej nazwanej Praga R4. W 2012 roku również we współpracy zaprezentowano nowy model Pragi – R1. Przypisy Marki samochodów Słowaccy producenci samochodów Bratysława

3458282

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jaros%C5%82aw%20Hrysio

Jarosław Hrysio

Jarosław Antonowycz Hrysio, ukr. Ярослав Антонович Грисьо (ur. 16 listopada 1950 w Winnikach, w obwodzie lwowskim, Ukraińska SRR) – ukraiński sędzia, trener i funkcjonariusz piłkarski. Kariera trenerska W 1971 roku ukończył Lwowski Państwowy Instytut Kultury Fizycznej. W okresie 1973-1982 jako nauczyciel wychowania fizycznego pracował w Szkole nr 29 we Lwowie. Równolegle trenował zespół amatorski Charczowyk Winniki. W okresie 1983-1990 zajmował stanowisko wicedyrektora, a potem dyrektora Szkoły Piłkarskiej SKA Lwów. Od 1991 do 1993 pełnił funkcje wiceprzewodniczącego, a w 1997 został wybrany na przewodniczącego Federacji Futbolu w obwodzie lwowskim. Od 2000 - członek Komitetu Wykonawczego Federacji Futbolu Ukrainy. Po tym, jak sytuacja finansowa FK Lwów stała krytyczną przejął klub we wrześniu 2011 roku. Kariera sędziowska W 1988 zaczął sędziować mecze Wysszej Ligi ZSSR. Najpierw obsługiwał mecze w roli sędziego liniowego, a 30 lipca 1990 debiutował jako sędzia główny w meczu Dynama Mińsk - Torpedo Moskwa. Sędzia kategorii ogółnokrajowej. Ogółem w ZSRR sędziował 10 meczów w roli arbitra głównego oraz 16 meczów jako sędzia liniowy. Po uzyskaniu niepodległości Ukrainy po dłuższej przerwie rozpoczął sędziowanie meczów. W okresie od 1990 do 1997 jako arbiter główny sędziował około 80 najważniejszych meczów ligowych ZSRR i Ukrainy. Od 1998 pracował jako inspektor sędziowski meczów Amatorskiej Lihi Ukrainy, od 1999 meczów Druhiej lihi, w latach 2000-2002 meczów Perszej lihi, a od 2003 meczów Wyszczej lihi. Sukcesy i odznaczenia Odznaczenia jubileuszowy medal "20 lat niepodległości Ukrainy": 2011 Przypisy Bibliografia Profil na Football Facts Urodzeni w 1950 Ludzie urodzeni w Winnikach Radzieccy trenerzy piłkarscy Ukraińscy trenerzy piłkarscy Radzieccy sędziowie piłkarscy Ukraińscy sędziowie piłkarscy Prezesi ukraińskich klubów piłkarskich

3458283

https://pl.wikipedia.org/wiki/Syberyjski%20Okr%C4%99g%20Wojskowy%20%28Federacja%20Rosyjska%29

Syberyjski Okręg Wojskowy (Federacja Rosyjska)

Syberyjski Okręg Wojskowy (ros. Сибирский военный округ) – dawna jednostka administracyjno-wojskowa Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, obejmująca całość obiektów militarnych - w tym jednostki wojskowe, zakłady przemysłu zbrojeniowego, jednostki paramilitarne - stacjonujących we wschodniej części FR w okresie 1991-2010. Okręg obejmował powierzchnię ponad 5 mln km², liczył około 50 tys. żołnierzy, nominalnie posiadał na uzbrojeniu: 10000 czołgów (w tej liczbie do 4000 T-64 i 300 T-55), 6000-6300 innych wozów bojowych, 36 wyrzutni rakietowych „Toczka”. 2600-4300 zestawów artyleryjskich. 1 grudnia 2010 jednostki SOW weszły w skład Wschodniego i Centralnego Okręgu Wojskowego. Struktura organizacyjna W 2009 Dowódcy okręgu gen. płk Wiktor Kopyłow (1991–97), gen. płk Grigorij Kasperowicz (1997–98), gen. płk Nikołaj Kormilcew (1998–2001), gen. armii Władimir Bołdyriew (2001–2002), gen. armii Nikołaj Makarow (od 2002) Uwagi Przypisy Bibliografia Grzegorz Pazura, Współczesne konwencjonalne siły zbrojne Federacji Rosyjskiej, UMCS, Lublin 2010. Okręgi wojskowe Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Syberia Wojsko w Czycie

3458285

https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adimir%20Waniejew

Władimir Waniejew

Władimir Grigorjewicz Waniejew (ros. Владимир Григорьевич Ванеев, ur. 25 lipca 1896 we wsi Szczipiczowszczinie w guberni wiackiej, zm. 12 października 1941 pod Wiaźmą) - radziecki polityk, działacz partyjny, III sekretarz KC Komunistycznej Partii (bolszewików) Białorusi (1941). Od 1915 w rosyjskiej armii, od 1918 w RKP(b), 1919 w Armii Czerwonej, uczestnik wojny domowej, później w pracy partyjnej w guberni wiackiej, od kwietnia 1925 do lutego 1929 przewodniczący komitetu wykonawczego rady powiatowej w guberni wiackiej, 1930-1932 przewodniczący komitetu wykonawczego rady miejskiej w Wiatce (obecnie Kirow), później działacz partyjny na Syberii. Od października 1937 do sierpnia 1938 przewodniczący mińskiej rady miejskiej, od 18 czerwca 1938 do 15 maja 1940 zastępca członka, a od 20 maja 1940 do śmierci członek KC KP(b)B. Od lipca 1938 do marca 1941 ludowy komisarz handlu Białoruskiej SRR, od 26 marca członek Biura Politycznego KC KP(b) i III sekretarz KC KP(b)B. Zginął podczas walk na froncie. 16 września 1943 pośmiertnie odznaczony Orderem Lenina. Jego imieniem nazwano ulicę w Mińsku. Bibliografia http://www.knowbysight.info/VVV/01702.asp (ros.) http://minsk.gov.by/ru/streets/view/30/ (ros.) http://map.by/news/news-project-map/istorii-minskih-ulic-vladimir-grigorevich-vaneev.html (ros.) Czerwoni (wojna domowa w Rosji) Odznaczeni Orderem Lenina Radzieccy politycy Urodzeni w 1896 Zmarli w 1941

3458286

https://pl.wikipedia.org/wiki/New%20Walk%20Centre%20%28Leicester%29

New Walk Centre (Leicester)

New Walk Centre - budynek urzędu miasta, rady miasta (ang. City Council) położony przy Welford Place w mieście Leicester w Wielkiej Brytanii. Budynek oddany do użytku w 1965 r., zburzony 22 lutego 2015 r. Wysokość budynku wynosiła 55 metrów, kondygnacji 15. Zobacz też The Attenborough Building (Leicester) Goscote House (Leicester) St. George's Tower (Leicester) Lista najwyższych budynków w Leicesterze Lista najwyższych budynków w Wielkiej Brytanii Przypisy Najwyższe budynki Leicesteru

3458287

https://pl.wikipedia.org/wiki/Billy%20Butler%20%28piosenkarz%29

Billy Butler (piosenkarz)

Billy Butler (ur. 7 czerwca 1945 w Chicago, zm. 31 marca 2015 tamże) – amerykański wokalista soul. Był synem Jerry'ego Butlera Seniora oraz Arveli Agnew Butler, która wychowywała go w religijnej atmosferze. Jego starszym bratem był znany wokalista Jerry Butler. Jeszcze jako uczeń Wells High School założył grupę wokalną Enchanters, przekształconą następnie w Chanters. W 1965 roku nagrał swój najbardziej znany I Can’t Work No Longer, który uplasował się na 6 miejscu U.S. Billboard Black Singles oraz na 60 pozycji Billboard Hot 100. W późniejszych latach nagrał jeszcze takie popularne utwory jak Right Track, I Don't Want to Lose You oraz Hung Up On You. Karierę solową zakończył pod koniec lat 70. XX wieku. Zmarł 31 marca 2015 w domu opieki w Chicago. Przypisy Urodzeni w 1945 Zmarli w 2015 Amerykańscy wokaliści soulowi Ludzie urodzeni w Chicago

3458288

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dalekowschodni%20Okr%C4%99g%20Wojskowy%20%28Federacja%20Rosyjska%29

Dalekowschodni Okręg Wojskowy (Federacja Rosyjska)

Dalekowschodni Okręg Wojskowy odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru (ros. Краснознаменный Дальневосточный военный округ) – dawna jednostka administracyjno-wojskowa Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, obejmująca całość obiektów militarnych - w tym jednostki wojskowe, zakłady przemysłu zbrojeniowego, jednostki paramilitarne - stacjonujących we wschodniej części FR w okresie 1991-2010. Historia Swoją genezę miał w Dalekowschodnim Okręgu Wojskowym ZSRR (1935-1991). Obejmował 10 jednostek administracyjnych Federacji Rosyjskiej , liczył ok. 75 tys. żołnierzy. Na uzbrojeniu posiadał około 3900-4500 czołgów, 3800-6000 innych wozów bojowych, 50-100 wyrzutni rakiet taktycznych „Toczka” i 3000-3500 zestawów artyleryjskich. Sprzęt w zdecydowanej liczbie był składowany w magazynach mobilizacyjnych. 1 grudnia 2010 wszedł w skład Wschodniego Okręgu Wojskowego. Struktura organizacyjna W 2009 Dowódcy okręgu gen. płk Wiktor Nowożyłow (1988–92), gen. płk Wiktor Czeczewatow (1992–99), gen. armii Jurij Jakubow (08.1999 - 09.2006), gen. płk Władimir Bułgakow (09.2006 — 12.2008), gen. płk Oleg Salukow (12.2008 — 12.2010). Przypisy Bibliografia Grzegorz Pazura, Współczesne konwencjonalne siły zbrojne Federacji Rosyjskiej, UMCS, Lublin 2010. Okręgi wojskowe Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Wojsko w Chabarowsku

3458290

https://pl.wikipedia.org/wiki/Neeme%20Ruus

Neeme Ruus

Neeme Ruus (ur. 12 grudnia 1911 w Oparinie w guberni wołogodzkiej, zm. 2 czerwca 1942 w Tallinie) - estoński esperantysta i polityk komunistyczny, zastępca przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych Estońskiej SRR (1941-1942). 1938-1940 deputowany estońskiego parlamentu, od 1940 w WKP(b), od 21 czerwca do 25 sierpnia 1940 minister ubezpieczeń społecznych Estonii, od lipca 1940 do 5 lutego 1941 sekretarz KC Komunistycznej Partii (bolszewików) Estonii ds. propagandy i agitacji, od 12 września 1940 członek Biura Politycznego KC KP(b)E. Od lutego 1941 do śmierci zastępca przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych Estońskiej SRR, rozstrzelany przez Niemców w Tallinie. Bibliografia Przewodnik po historii Partii Komunistycznej i ZSRR (ros.) http://www.hrono.ru/biograf/bio_e/estoncy.php (ros.) Esperantyści Estońscy komuniści Ofiary represji Niemiec nazistowskich w Europie 1933–1945 Urodzeni w 1911 Zmarli w 1942

3458292

https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiatowy%20Dzie%C5%84%20Gleby

Światowy Dzień Gleby

Światowy Dzień Gleby (ang. World Soil Day, WSD) – święto obchodzone 5 grudnia by uczcić rolę gleby jako kluczowego komponentu środowiska przyrodniczego i niezbędnego czynnika warunkującego przetrwanie i dobrobyt ludzkości. Światowy Dzień Gleby został ustanowiony przez Międzynarodową Unię Towarzystw Gleboznawczych (ang. International Union of Soil Sciences, IUSS) w 2002 i od tego czasu był obchodzony przez środowisko osób związanych z naukami o glebie. Od 2012 obchody Światowego Dnia Gleby organizowane są przez FAO (ang. Food and Agriculture Organization of the United Nations) i Globalne Partnerstwo dla Gleb (ang. Global Soil Partnership, GSP). Dwuletnie starania pod przewodnictwem Królestwa Tajlandii w ramach Globalnego Partnerstwa dla Gleb zaowocowały zatwierdzeniem Światowego Dnia Gleby na Konferencji FAO w czerwcu 2013 i rekomendowaniem do ustanowienia go przez ONZ. Zgromadzenie Ogólne ONZ, na 68. sesji rozpoczętej 20 grudnia 2013 r., przyjęło rezolucję ustanawiającą 5 grudnia Światowym Dniem Gleby, a także uznającą rok 2015 Międzynarodowym Rokiem Gleb. Obchody wyznaczono na dzień 5 grudnia, by uczcić króla Tajlandii Bhumibola Adulyadeja, świętującego w tym dniu swoje urodziny, w uznaniu dla jego zasług na polu poznania i ochrony gleb, a także rozwoju rolnictwa. Święto ma na celu uczczenie roli gleby jako dostawcy żywności, elementu środowiska ograniczającego spadek bioróżnorodności i zmiany klimatyczne oraz mającego kluczową rolę w cyklu hydrologicznym, oczyszczaniu środowiska, przepływie energii i krążeniu materii w ekosystemie. Obchody i wydarzenia mające na celu zwiększanie świadomości społecznej o roli gleby w środowisku i życiu człowieka organizowane są w ponad 50 krajach, w tym także w Polsce. Zobacz też Międzynarodowe Dni i Tygodnie ONZ Europejska Karta Gleby Przypisy Gleb

3458293

https://pl.wikipedia.org/wiki/Hermann%20Arbon

Hermann Arbon

Hermann Arbon (ur. 30 maja 1898 w Rewlu (obecnie Tallinn), zm. 2 czerwca 1942 w Tallinnie) - estoński polityk komunistyczny, członek Biura Politycznego Komunistycznej Partii (bolszewików) Estonii (1941-1942). W latach 1917-1918 służył w rosyjskiej armii, 17 grudnia 1918 został aresztowany, 30 grudnia 1918 skazany na 15 lat katorgi, a w lipcu 1919 wydalony administracyjnie. W 1922 został działaczem Estońskiej Partii Robotniczej, 21 stycznia 1924 aresztowano go i w listopadzie 1924 skazano, a 7 maja 1938 zwolniono. Następnie 1938-1940 pracował w tallińskiej kasie chorych, równocześnie należał do nielegalnego Biura Komunistycznej Partii Estonii, od grudnia 1940 do kwietnia 1941 był przewodniczącym Centralnej Rady Związków Zawodowych Estońskiej SRR. Od 8 lutego 1941 do śmierci wchodził w skład Biura Politycznego KC KP(b)E, od 24 marca 1941 był sekretarzem KC KP(b)E ds. przemysłu. Został aresztowany i rozstrzelany przez Niemców. Bibliografia Przewodnik po historii Partii Komunistycznej i ZSRR (ros.) Estońscy komuniści Estońscy politycy Ofiary represji Niemiec nazistowskich w Europie 1933–1945 Urodzeni w 1898 Zmarli w 1942

3458298

https://pl.wikipedia.org/wiki/Adolf%20Pauk

Adolf Pauk

Adolf Pauk (ur. 27 stycznia 1902 w Narwie, zm. 28 sierpnia 1941) - estoński polityk komunistyczny, sekretarz KC Komunistycznej Partii (bolszewików) Estonii (1941). W 1919 ukończył szkołę realną. Od 1922 był członkiem Estońskiej Partii Robotniczej, od 1923 w KPE. 21 stycznia 1924 został aresztowany, następnie skazany, w 1938 zwolniony. W 1940 był pełnomocnikiem nielegalnego biura KPE w Narwie, od 1940 w WKP(b), od czerwca 1940 do lutego 1941 sekretarzem miejskiego komitetu KP(b)E w Narwie, od 8 lutego 1941 sekretarzem KC KP(b)E i członkiem Biura Politycznego KC KP(b)E. Zginął wraz z innymi politykami komunistycznymi na pokładzie statku "Jakow Swierdłow" zatopionego przez Niemców podczas ewakuacji władz Estońskiej SRR z Tallinna. Bibliografia http://www.knowbysight.info/PPP/08244.asp (ros.) Estońscy komuniści Estońscy politycy Radzieccy politycy Urodzeni w 1902 Zmarli w 1941 Ludzie urodzeni w Narwie

3458299

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pantielejmon%20Sazonow

Pantielejmon Sazonow

Pantielejmon Pietrowicz Sazonow (ros. Пантеле́ймон Петро́вич Сазо́нов; ur. 27 maja 1895; zm. 3 października 1950) – radziecki reżyser filmów animowanych. Ojciec radzieckiej montażystki i animatorki Tatjany Sazonowej. Najbardziej znany z wyreżyserowania filmu Bajka o popie i parobku jego Bałdzie, będącego adaptacją baśni Aleksandra Puszkina pt. Bajka o popie i jego parobku Jołopie. Wyreżyserował też filmy animowane będące ekranizacją bajek Iwana Kryłowa m.in. Słoń i Mops, Orzeł i kret oraz Jak lisica budowała kurnik. Życiorys Uczył się w Moskiewskim Uniwersytecie na wydziale prawa (1913-1917), w Wchutiemasie. W latach 1918-1929 pracował jako śledczy w różnych instytucjach Lipiecka, Tambowa i Moskwy. W 1920 roku był przewodniczącym Karnej Komisji Śledczej Tambowa, w latach 1921-1923 zastępca naczelnika Sokolnickiego Isprawdoma Moskwy. Od 1929 roku działał w animacji. Do 1936 roku pracował z Aleksandrem Iwanowem. W latach 1936-1950 w studiu Sojuzmultfilm (z przerwą od 1943 do 1948 roku w studiu Wojentechfilm). W latach 1941-1943 współpracował razem z reżyserem Łamisem Briedisem. Wybrana filmografia 1940: Bajka o popie i parobku jego Bałdzie (Сказка о Попе и его работнике Балде) 1941: Słoń i Mops (Слон и Моська) 1941: Sępy (Стервятники) 1944: Orzeł i kret (Орёл и крот) 1950: Jak lisica budowała kurnik (Лиса строитель) Przypisy Bibliografia Pantielejmon Sazonow w bazie Animator.ru Radzieccy reżyserzy filmowi Rosyjscy twórcy filmów animowanych Urodzeni w 1895 Zmarli w 1950 Ludzie urodzeni w Grodnie

3458304

https://pl.wikipedia.org/wiki/Iwan%20Aloszyn

Iwan Aloszyn

Iwan Iwanowicz Aloszyn (ros. Ива́н Ива́нович Алёшин, ur. 27 lipca 1901 we wsi Iwanowka w guberni saratowskiej, zm. 27 lutego 1944 we wsi Ruska Huta w obwodzie tarnopolskim) – radziecki polityk, sekretarz KC Komunistycznej Partii (bolszewików) Mołdawii ds. przemysłu (1941–1943), organizator radzieckiego ruchu partyzanckiego. Od 1920 w RKP(b), 1922 skończył szkołę wojskowo-polityczną, 1922–1933 w Armii Czerwonej, 1933–1937 szef wydziału politycznego stanicy maszynowo-traktorowej w Mołdawskiej ASRR, 1937–1938 sekretarz rejonowego komitetu KP(b)U, do 1938 słuchacz Wyższej Szkoły Partyjnych Organizatorów przy KC WKP(b). Od grudnia 1938 do września 1940 w Mołdawskim Komitecie Obwodowym KP(b)U, od września 1940 do kwietnia 1941 w KC KP(b)M, od 23 kwietnia 1941 do 1943 sekretarz KC KP(b)M ds. przemysłu, od grudnia 1942 do maja 1943 szef mołdawskiego wydziału Ukraińskiego Sztabu Ruchu Partyzanckiego. Od maja 1943 pełnomocnik KC KP(b)M ds. kierowania podziemnymi organizacjami i ruchem partyzanckim, od czerwca do września 1943 komisarz 1 Mołdawskiego Zgrupowania Partyzanckiego, następnie komisarz 2 Mołdawskiego Zgrupowania Partyzanckiego. Zginął w walce z Niemcami. Był odznaczony Orderem Lenina. Bibliografia http://www.knowbysight.info/AAA/00955.asp (ros.) Odznaczeni Orderem Lenina Radzieccy partyzanci Radzieccy politycy Urodzeni w 1901 Zmarli w 1944

3458307

https://pl.wikipedia.org/wiki/George%20N.%20Ifft

George N. Ifft

George Nicolas Ifft (ur. 27 stycznia 1865 w hrabstwie Butler, Pensylwania, zm. 15 sierpnia 1947 w Pocatello, Idaho) – amerykański dziennikarz i urzędnik konsularny. Wstąpił do amerykańskiej służby zagranicznej, pełniąc m.in. funkcje – konsula w Chatham (1905–1906), Annaberg (1906–1908), Warszawie (1908–1909), Norymberdze (1909–1914), St. Gallen (1916), Stuttgarcie (1917), Bergen (1919–1922), Nancy (1924–1926), Gandawie (1926–1929). Pochowany został na Mountain View Cemetery w Pocatello, Idaho. Bibliografia Hasło na Politicalgraveyard.com Amerykańscy dyplomaci Urodzeni w 1865 Zmarli w 1947

3458308

https://pl.wikipedia.org/wiki/Chaczik%20Hakopd%C5%BCanian

Chaczik Hakopdżanian

Chaczik Misaki Hakopdżanian (ros. Хачик Мисакович Акопджанян, ur. 1902, zm. 5 listopada 1944) – radziecki i ormiański polityk, przewodniczący Rady Najwyższej Armeńskiej SRR (1938-1943). Od 1926 w WKP(b), słuchacz Wyższej Szkoły Partyjnych Organizatorów przy KC WKP(b), 1938-1940 II sekretarz KC Komunistycznej Partii (bolszewików) Armenii. Od 12 lipca 1938 do 27 lipca 1943 przewodniczący Rady Najwyższej Armeńskiej SRR, w 1944 zastępca dowódca 95 Wierchniednieprowskiej Dywizji Piechoty ds. Tyłów, podpułkownik. 23 listopada 1940 odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy. Zginął w walkach na froncie. Bibliografia http://www.knowbysight.info/AAA/03497.asp (ros.) Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy Ormiańscy komuniści Ormiańscy politycy Radzieccy politycy Radzieccy żołnierze II wojny światowej Urodzeni w 1902 Zmarli w 1944

3458310

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ijola

Ijola

Ijola – opera Piotra Rytla, w czterech aktach, według dramatu Ijola Jerzego Żuławskiego. Jej prapremiera miała miejsce w Warszawie 14 grudnia 1929 roku. Osoby Ijola-Maruna – sopran grabia Kuno, jej mąż – baryton Arno, rzeźbiarz – tenor Wala – tenor Heno, giermek – sopran Klucznik, ojciec Hena – bas Greta, piastunka Marunu – mezzosopran ojciec Hilgier, przeor – bas ojciec Damazy, inkwizytor – tenor odźwierny – bas cztery dziewki służebne, rycerze, mnisi, lud. Treść Akcja opery rozgrywa się w czasach średniowiecza. Młody rzeźbiarz Arno pracuje nad posągiem Matki Bożej. Rysy twarzy posągowi nadał po tajemniczej pięknej pani, jaka ukazuje mu się co noc w oknie klasztornej celi. Rzeźbiarz nadał swej ukochanej imię Ijola. Tymczasem do zamku wraca rycerz Kuno i dowiaduje się, że jego młoda żona Maruna co noc opuszcza swą sypialnię przez okno. Sama Maruna twierdzi, że nic nie pamięta... Przypisy Opery XX wieku Opery w języku polskim

3458312

https://pl.wikipedia.org/wiki/Iwan%20Boriak

Iwan Boriak

Iwan Pietrowicz Boriak (ros. Иван Петрович Боряк, ur. 1904 we wsi Ruczki w guberni połtawskiej, zm. 1941) - radziecki polityk, przewodniczący Rady Najwyższej Kirgiskiej SRR (1938-1940). Słuchacz kursów pedagogicznych w guberni połtawskiej, po których został kierownikiem szkoły podstawowej, 1928-1930 kierownik działu edukacji szkoły mechanizacji gospodarki rolnej w Romnach, od 1930 studiował w Moskiewskim Instytucie Handlu Radzieckiego, na którym później był pracownikiem naukowym. Kierownik Głównego Zarządu Zagadnień Szkoleniowych Ludowego Komisariatu Handlu ZSRR, 1936-1938 sekretarz rejonowego komitetu WKP(b) w Moskwie, od 18 lipca 1938 do 10 maja 1940 przewodniczący Rady Najwyższej Kirgiskiej SRR, 1938-1941 III sekretarz KC Komunistycznej Partii (bolszewików) Kirgistanu. W 1941 powołany do Armii Czerwonej, zginął na froncie. Bibliografia http://www.knowbysight.info/BBB/03456.asp (ros.) Radzieccy politycy Urodzeni w 1904 Zmarli w 1941

3458313

https://pl.wikipedia.org/wiki/K-1%20Attack

K-1 Attack

K-1 Attack – samochód sportowy produkowany małoseryjnie przez słowacką firmę K-1 Engineering od 2000 roku. Opis modelu Dostępny jest jako 2-drzwiowy roadster w wersji drogowej oraz wyścigowej. Do napędu używa się silnika V6 o pojemności 3,0 l z Forda. Moc przenoszona jest na oś tylną. Samochód wyposażono w 6-biegową manualną skrzynię biegów. Początkowo auto było składane jako kit-car, a od 2006 roku rozpoczęto małoseryjną produkcję wersji drogowej. Auto oferowane jest w 8 barwach nadwozia. Samochód ma karbonowe nadwozie ze stalową ramą, a tylny spoiler karbonowy jest regulowany. Do wersji wyścigowej stosowany jest ośmiocylindrowy silnik widlasty, który powstał z połączenie dwóch czterocylindrowych jednostek motocykla Suzuki Hayabusa, co daje łącznie pojemność skokową 2.8 l i moc 460 KM przy 10 500 obr./min oraz maksymalny moment obrotowy 340 Nm. Współpracuje on z sześciostopniową przekładnią sekwencyjną Quaiffe Q-tec. Produkowanych jest 15-18 aut rocznie. Głównymi odbiorcami zestawów do budowy tego samochodu są nabywcy z Holandii, Indii i Stanów Zjednoczonych. W 2011 roku Praga nawiązała współpracę z K-1 Engineering czego efektem było przygotowanie do wyścigów Dutch Supercar Challenge modelu K-1 Attack, w wersji wyścigowej nazwanej Praga R4. W 2012 roku również we współpracy zaprezentowano nowy model Pragi – R1. Dane techniczne Silnik V6 3,0 l Moc maksymalna: 242 KM (178 kW) przy 6850 obr/min Maksymalny moment obrotowy: 300 N•m przy 5500 obr/min Przyspieszenie 0-100 km/h: 4,9 s Prędkość maksymalna: 250 km/h Galeria Przypisy Bibliografia Attack Samochody tylnonapędowe Samochody z lat 2000–2009 Samochody z lat 2010–2019 Roadstery Samochody sportowe

3458315

https://pl.wikipedia.org/wiki/Edyta%20Bielak-Jomaa

Edyta Bielak-Jomaa

(ur. 10 maja 1972 w Sandomierzu) – polska prawniczka i nauczyciel akademicki, doktor nauk prawnych, w latach 2015–2018 generalny inspektor ochrony danych osobowych VI kadencji, następnie do 2019 prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Życiorys Ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. W 2003 na tej samej uczelni na podstawie pracy zatytułowanej Zatrudnianie cudzoziemców w Polsce (napisanej pod kierunkiem Zbigniewa Górala) uzyskała stopień doktora nauk prawnych. Zawodowo związana z UŁ, została adiunktem w Katedrze Prawa Pracy. W 2012 objęła także funkcję kierownika Podyplomowych Studiów Ochrony Danych Osobowych, a w 2013 kierownika Centrum Ochrony Danych Osobowych i Zarządzania Informacją. Należy do Polskiej Sekcji Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Pracy. Jest autorką publikacji naukowych z zakresu przetwarzania danych osobowych, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych oraz problematyki zatrudnienia cudzoziemców spoza Unii Europejskiej. 9 kwietnia 2015 z rekomendacji posłów Platformy Obywatelskiej została powołana przez Sejm na stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych. 16 kwietnia tegoż roku zgodę na jej nominację wyraził Senat. Ślubowanie złożyła 22 kwietnia 2015. 25 maja 2018 w związku z wejściem w życie nowej ustawy o ochronie danych osobowych została z mocy prawa prezesem nowo utworzonego Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Urzędem kierowała do 16 maja 2019. Odnotowana w rankingu 50 najbardziej wpływowych polskich prawników „Dziennika Gazety Prawnej” – w 2015 zajęła 35. miejsce. Przypisy Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego Generalni Inspektorzy Ochrony Danych Osobowych Polscy prawnicy Prezesi Urzędu Ochrony Danych Osobowych Wykładowcy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego Ludzie urodzeni w Sandomierzu Urodzeni w 1972

3458394

https://pl.wikipedia.org/wiki/Sazonow

Sazonow

Osoby o tym nazwisku: Boris Sazonow − rosyjski brydżysta Jegor Sazonow − rosyjski rewolucjonista Kuźma Sazonow − generał major Armii Radzieckiej Michaił Sazonow − rosyjski kulturysta i trójboista siłowy Pantielejmon Sazonow − radziecki reżyser filmów animowanych Sergiusz Sazonow − generał major artylerii Armii Radzieckiej i generał brygady Wojska Polskiego Siergiej Sazonow − minister spraw zagranicznych Imperium Rosyjskiego Zobacz też: Sazonowa

3458552

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wasilij%20Chomutnikow

Wasilij Chomutnikow

Wasilij Aleksiejewicz Chomutnikow (ros. Василий Алексеевич Хомутников, ur. w stanicy Dienisowskiej w Obwodzie Wojska Dońskiego, zm. 4 lutego 1945 pod Budapesztem) – radziecki polityk i wojskowy mongolskiego pochodzenia, przewodniczący Centralnego Komitetu Wykonawczego Kałmuckiej ASRR (1935–1938). 1912–1917 służył w rosyjskiej armii, gdzie został starszym podoficerem. Brał udział w I wojnie światowej na terytorium Polski i Białorusi, od października 1917 do 1918 był w Czerwonej Gwardii. W październiku 1917 wstąpił do SDPRR(b), 1918–1930 żołnierz Armii Czerwonej, w maju–czerwcu 1918 zastępca dowódcy i dowódca eskadronu 1 pułku kawalerii 10 Armii, od lipca do października 1918 zastępca dowódcy 1 oddziału kozackiego S. Budionnego. Uczestnik wojny domowej na froncie carycyńskim (wrzesień 1918 – styczeń 1919), na Froncie Południowym i Południowo-Zachodnim (maj – wrzesień 1920), w obwodach kubańskim i terskim (wrzesień 1920 – marzec 1921) i przeciw wojskom Romana Ungerna-Sternberga w Mongolii (czerwiec – wrzesień 1921). Od lipca 1919 do lipca 1921 dowódca 1 Kałmuckiego pułku kawalerii, od czerwca do września 1921 dowódca zapasowego dywizjonu kawalerii, a w sierpniu–wrześniu 1921 1 Mongolskiego pułku kawalerii. 1924–1925 słuchacz Leningradzkich Kursów Kawaleryjskich Doskonalenia Kadry Dowódczej, 1930–1933 wojskowy komisarz Kałmuckiego Obwodu Autonomicznego, od 1933 do 2 listopada 1935 przewodniczący Komitetu Wykonawczego Obwodowej Rady Kałmuckiego Obwodu Autonomicznego. Od 2 listopada 1935 do lipca 1938 przewodniczący Centralnego Komitetu Wykonawczego Kałmuckiej ASRR, od lipca 1938 do 1941 przewodniczący Rady Najwyższej Kałmuckiej ASRR. Od grudnia 1941 do sierpnia 1942 zastępca dowódcy 110 Dywizji Kawalerii w stopniu pułkownika. Od 30 sierpnia 1942 do lutego 1943 dowódca 110 Dywizji Kawalerii 4 Korpusu Kawalerii. Zginął w walkach na Węgrzech. Odznaczenia Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie) Order Bohdana Chmielnickiego Order Czerwonej Gwiazdy Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (pośmiertnie) I medale. Bibliografia http://www.knowbysight.info/HHH/00760.asp (ros.) http://www.homutnikov.narod.ru/ (ros.) http://www.hrono.ru/biograf/bio_h/homutnikovva.php (ros.) Pułkownicy Sił Zbrojnych ZSRR Czerwoni (wojna domowa w Rosji) Członkowie Czerwonej Gwardii (Rosja) Odznaczeni Orderem Bohdana Chmielnickiego Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Odznaczeni Orderem Czerwonej Gwiazdy Odznaczeni Orderem Wojny Ojczyźnianej I klasy Radzieccy politycy Uczestnicy I wojny światowej (Imperium Rosyjskie) Radzieccy dowódcy dywizji w II wojnie światowej Urodzeni w 1891 Zmarli w 1945

3458589

https://pl.wikipedia.org/wiki/Sazonowa

Sazonowa

Osoby o tym nazwisku: Nina Sazonowa – radziecka aktorka filmowa Tatjana Sazonowa – radziecka montażystka i animatorka Zobacz też: Sazonow

3458846

https://pl.wikipedia.org/wiki/Leningradzki%20Okr%C4%99g%20Wojskowy

Leningradzki Okręg Wojskowy

Leningradzki Okręg Wojskowy (ZSRR) Leningradzki Okręg Wojskowy Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (1991-2010)

3458873

https://pl.wikipedia.org/wiki/Moskiewski%20Okr%C4%99g%20Wojskowy

Moskiewski Okręg Wojskowy

Moskiewski Okręg Wojskowy (Imperium Rosyjskiego) (1864-1918) Moskiewski Okręg Wojskowy (radziecki) Moskiewski Okręg Wojskowy Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (1991-2010)

3458904

https://pl.wikipedia.org/wiki/Hywaly%20Baba%C3%BDew

Hywaly Babaýew

Hywaly Babaýew (ros. Хивали Бабаев, ur. 1902 w aule Gazanjyk w obwodzie zakaspijskim, zm. 30 sierpnia 1941 w Aszchabadzie) - radziecki i turkmeński polityk, przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej Turkmeńskiej SRR (1938-1941). Życiorys Od 1926 w WKP(b), sekretarz odpowiedzialny rejonowego komitetu Komsomołu Turkmenistanu, kierownik wydziału Związku Spółdzielni, 1930 kierownik sektora i członek prezydium związku spółdzielni "Türkmenbirleşig", 1932-1933 kierownik turkmeńskiego republikańskiego biura "Zagotskot", 1934-1937 studiował na Komunistycznym Uniwersytecie. W 1934 szef wydziału zarządu "Gaudakstroj", od 2 marca do 24 lipca 1938 przewodniczący Centralnego Komitetu Wykonawczego Turkmeńskiej SRR, następnie przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej Turkmeńskiej SRR. 23 listopada 1939 odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy. Zginął tragicznie w Aszchabadzie. Bibliografia http://www.knowbysight.info/BBB/01175.asp (ros.) Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy Ofiary wypadków Radzieccy politycy Turkmeńscy politycy Urodzeni w 1902 Zmarli w 1941

3458905

https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C3%B3%C5%82nocnokaukaski%20Okr%C4%99g%20Wojskowy

Północnokaukaski Okręg Wojskowy

Północnokaukaski Okręg Wojskowy Imperium Rosyjskiego (1918) Północnokaukaski Okręg Wojskowy (ZSRR) Północnokaukaski Okręg Wojskowy Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (1991-2010)

3458906

https://pl.wikipedia.org/wiki/Dalekowschodni%20Okr%C4%99g%20Wojskowy

Dalekowschodni Okręg Wojskowy

Dalekowschodni Okręg Wojskowy (ZSRR) (1935-1991) Dalekowschodni Okręg Wojskowy Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej (1991-2010)

3458907

https://pl.wikipedia.org/wiki/Max-Schmeling-Halle

Max-Schmeling-Halle

Max-Schmeling-Halle - hala widowiskowo-sportowa w Berlinie mogąca pomieścić całkowicie ponad 11 900 widzów. Jest jedną z trzech największych berlińskich hal widowiskowo-sportowych. Historia W dniu 14 grudnia 1996 nastąpiło uroczyste otwarcie hali sportowej w obecności słynnego niemieckiego pięściarza Maxa Schmelinga (hala wzięła od Jego imienia swoją nazwę). Początkowo obiekt był brany pod uwagę jako jedna z aren Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2000 roku, jednak w ostateczności gospodarzem tej imprezy zostało Sydney. Obecnie w hali swoje mecze rozgrywają dwie berlińskie drużyny: Berlin Recycling Volleys (piłka siatkowa) i Füchse Berlin (piłka ręczna). Umiejscowienie Obiekt jest położony w pobliżu Friedrich-Ludwig-Jahn-Sportpark przy ulicy Am Falkplatz 1 w berlińskiej dzielnicy Prenzlauer Berg w okręgu administracyjnym Pankow. Ważniejsze wydarzenia Koncerty Gale bokserskie Mecze piłki ręcznej drużyny Füchse Berlin Mecze siatkarskie drużyny Berlin Recycling Volleys Mecze koszykarskie drużyny ALBA Berlin (do 2008) WrestleMania Revenge-Tour Mistrzostwa Niemiec w hokeju na lodzie 2001, 2010, 2013, 2015 Mistrzostwa Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn 2007 Mistrzostwa Europy w Gimnastyce Sportowej 2011 Bundesvision Song Contest 2010, 2012 Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Kobiet 2013 Turniej finałowy Ligi Mistrzów siatkarzy (2014/2015) Linki zewnętrzne Max-Schmeling-Halle – strona oficjalna Hale sportowe i widowiskowe w Niemczech Obiekty sportowe w Berlinie

3458908

https://pl.wikipedia.org/wiki/Iwan%20Szuha

Iwan Szuha

Iwan Semenowycz Szuha, ukr. Іван Семенович Шуга (ur. 7 lutego 1977 w Mukaczewie) – ukraiński piłkarz, grający na pozycji obrońcy lub pomocnika. Kariera piłkarska Kariera klubowa W 1994 rozpoczął karierę piłkarską w klubie Skała Stryj. W następnym roku przeszedł do klubu Skify Lwów, ale początku 1996 powrócił do Skały Stryj. Kiedy latem 1996 klub został rozwiązany, wtedy został piłkarzem Hazowyka Komarno. W 2001 został zaproszony do Zirki Kirowohrad. W 2004 przeniósł się do Zorii Ługańsk. W 2005 zasilił skład Stali Ałczewsk, a latem 2007 podpisał kontrakt z Illicziwcem Mariupol. W 2008 powrócił do domu i bronił barw Zakarpattia Użhorod. Potem występował w amatorskich zespołach, m.in. Hałyczyna Lwów, Karjer Torczynowice i Ruch Winniki. Sukcesy i odznaczenia Sukcesy klubowe mistrz Pierwszej Ligi: 2002/2003 Przypisy Bibliografia Ukraińscy piłkarze Piłkarze FK Mariupol Piłkarze Stali Ałczewsk Piłkarze Howerły Użhorod Piłkarze Zirki Kropywnycki Piłkarze Zorii Ługańsk Urodzeni w 1977 Ludzie urodzeni w Mukaczewie

3458914

https://pl.wikipedia.org/wiki/Paul%20Kirnig

Paul Kirnig

Paul Kirnig (ur. 16 marca 1891 w Bielsku, zm. 24 sierpnia 1955 w Wiedniu) – austriacki malarz i grafik, znany przede wszystkim z przedstawień motywów industrialnych. Ukończył wiedeńską Szkołę Rzemiosła Artystycznego. Do jego najważniejszych nauczycieli należeli Franz Cizek i Bertold Löffler. On sam wykładał w tejże szkole w latach 1935–1953. W roku 1955 za przedstawianie motywów technicznych i industrialnych w udramatyzowujący i heroizujący sposób otrzymał Nagrodę Miasta Wiednia w Dziedzinie Sztuk Pięknych. Bibliografia Austriaccy malarze Austriaccy graficy Ludzie urodzeni w Bielsku-Białej Ludzie związani z Wiedniem Urodzeni w 1891 Zmarli w 1955

3458915

https://pl.wikipedia.org/wiki/Robert%20Gustav%20Piesch

Robert Gustav Piesch

Robert Gustav Piesch (ur. 27 lipca 1871 w Bielsku, zm. 1 maja 1954 w Dachau, RFN) – nauczyciel, dziennikarz i działacz mniejszości niemieckiej w II Rzeczypospolitej, poseł na Sejm I i II kadencji w latach 1922–1930, związany ze Śląskiem Cieszyńskim. Przypisy Bibliografia Niemieccy nauczyciele Niemieccy dziennikarze Działacze mniejszości niemieckiej w II RP Posłowie na Sejm I kadencji (1922–1927) Posłowie na Sejm II kadencji (1928–1930) Ludzie urodzeni w Bielsku-Białej Urodzeni w 1871 Zmarli w 1954

3458917

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pierre%20Arditi

Pierre Arditi

Pierre Arditi (ur. 1 grudnia 1944 w Paryżu) − francuski aktor. Za rolę w filmie Melodramat (1986), otrzymał nagrodę Cezara. Również rola w filmie Palić/Nie palić (1993) przyniosła mu drugiego Cezara. Filmografia 1980: Wujaszek z Ameryki jako Zambeaux 1986: Melodramat jako Pierre Belcroix 1992: Mała apokalipsa jako Henri, obecny mąż Barbary 1993: Palić/Nie palić jako Toby Teasdale, Miles Coombes, Lionel Hepplewick, Joe Hepplewick 1995: Huzar jako pan Peyrolle 1997: Znamy tę piosenkę jako Claude Lalande 1998: Hrabia Monte Christo jako Gérard de Villefort Nagrody Cezar 1987: Najlepszy aktor drugoplanowy, za Melodramat 1994: Najlepszy aktor, za Palić/Nie palić Przypisy Bibliografia Francuscy aktorzy filmowi Francuzi pochodzenia belgijskiego Ludzie urodzeni w Paryżu Urodzeni w 1944

3458920

https://pl.wikipedia.org/wiki/Laura%20Rovera

Laura Rovera

Laura Rovera (ur. 1956 – Pawia, zm. 12 listopada 2013) – włoska brydżystka, World International Master (WBF), European Master oraz European Champion w kategorii Seniors (EBL). W latach 1999-2003 Laura Rovera była członkiem Komitetu Nauczania i Projektu Szkolnego EBL. Wyniki brydżowe Olimpiady Na olimpiadach uzyskała następujące rezultaty: Zawody światowe W światowych zawodach zdobyła następujące lokaty: Zawody europejskie W europejskich zawodach zdobyła następujące lokaty: Klasyfikacja Przypisy Linki zewnętrzne Zobacz też Brydż sportowy Włoscy brydżyści Urodzeni w 1956 Zmarli w 2013

3458921

https://pl.wikipedia.org/wiki/Francesca%20De%20Lucchi

Francesca De Lucchi

Francesca De Lucchi (ur. 1961 – Padwa) – włoska brydżystka, World International Master (WBF). Wyniki brydżowe Zawody światowe W światowych zawodach zdobyła następujące lokaty: Zawody europejskie W europejskich zawodach zdobyła następujące lokaty: Klasyfikacja Przypisy Linki zewnętrzne Zobacz też Brydż sportowy Włoscy brydżyści Urodzeni w 1961

3458926

https://pl.wikipedia.org/wiki/Nachal%20Tut

Nachal Tut

Nachal Tut (hebr. נחל תות) – rzeka płynąca w północnej części Izraela, mająca swoje źródła w pobliżu moszawu Eljakim na Wyżynie Manassesa i ujście do rzeki Nachal Dalijja na południe od moszawu Bat Szelomo. Rzeka ma długość około 7 km. Nazwa rzeki pochodzi od nazwy drzewa morwy. Przebieg Tut jest niewielką rzeką Izraela. Ma swoje źródło na południowy wschód od moszawu Eljakim na Wyżynie Manassesa. Kieruje się stąd głębokim Wadi Milk w kierunku południowo-zachodnim. Zasilają go wody strumieni Boded i Elkana. Obszar ten jest chroniony przez Rezerwat przyrody Nachal Tut. Rzeka przepływa przy elektrowni Chaggit. Przez prawie całą jej długość, wzdłuż jej brzegów przebiega droga ekspresowa nr 70. Ma swoje ujście ma do rzeki Nachal Dalijja poniżej moszawu Bat Szelomo. Rzeka ma długość około 7 km. Rzeka przebiega środkową częścią Wadi Milk, która rozdziela Wyżynę Manassesa od położonego na północy masywu Góry Karmel. Wadi wyznacza drogę z równiny przybrzeżnej Izraela do Doliny Jezreel, analogicznie do położonej bardziej na południowym wschodzie Wadi Ara. Zobacz też Rezerwat przyrody Nachal Tut Geografia Izraela Przypisy Linki zewnętrzne T Zlewisko Morza Śródziemnego

3458928

https://pl.wikipedia.org/wiki/Masalszczyna

Masalszczyna

Masalszczyna (błr. Масальшчына; ros. Масальщина; hist. Masalszczyzna) – wieś na Białorusi, w rejonie mohylewskim obwodu mohylewskiego, około 22 km na zachód od Mohylewa. Historia Dobra te należały do powiatu orszańskiego i mohylewskiego Rzeczypospolitej. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku znalazły się na terenie Imperium Rosyjskiego. Pierwsza wzmianka o Masalszczyźnie pochodzi z 1785 roku. W pierwszej połowie XIX wieku wieś należała do Ludwiki Wojnicz-Sianożęckiej, która wniosła ją we wianie do małżeństwa z Włodzimierzem Ciechanowieckim (zm. w 1900 roku w Masalszczyźnie), ostatnim z wyboru marszałkiem szlachty guberni mohylewskiej. Po śmierci Włodzimierza jego obszerne dobra zostały podzielone pomiędzy dzieci. Nie wiadomo, które z nich odziedziczyło Masalszczyznę. Od 1917 roku Masalszczyzna znalazła się w ZSRR, od 1991 roku – na Białorusi. Dawny dwór lub pałac Wiedza o siedzibie Ciechanowieckich pochodzi jedynie z jednego, reprodukowanego obok, rysunku Napoleona Ordy z 1877 roku, jednak nawet nie wiadomo, czy pokazuje on elewację frontową czy ogrodową. Z rysunku Ordy wynika, że drzewa ogrodu nie mają więcej niz kilkadziesiąt lat. Dwór został najprawdopodobniej zniszczony w czasie I wojny światowej albo wkrótce po rewolucji październikowej. Majątek w Masalszczyźnie (oraz inne majątki Ciechanowieckich, w tym samym rozdziale) jest opisany w 1. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego. Przypisy Linki zewnętrzne Wsie w rejonie mohylewskim

3458939

https://pl.wikipedia.org/wiki/Bransdale

Bransdale

Bransdale – dolina i civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2001 civil parish liczyła 111 mieszkańców. Przypisy Doliny Anglii Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3458941

https://pl.wikipedia.org/wiki/Starahrad

Starahrad

Starahrad (błr. Стараград; ros. Староград, Starograd; hist. Starogród, Starograd) – wieś na Białorusi, w rejonie kormańskim obwodu homelskiego, około 14 km na zachód od Kormy. Historia Dobra te należały do Rzeczypospolitej. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku znalazły się na terenie Imperium Rosyjskiego. Pierwsza wzmianka o Starogrodzie pochodzi z 1847 roku. W pierwszej połowie XIX wieku wieś należała do rodziny Chmyzowskich albo Chmyżowskich. W 1850 roku funkcjonował we wsi folusz, w 1874 roku działały 2 młyny, około 1890 roku w majątku należącym do Chmyzowskich funkcjonowała stajnia rozpłodowa (perszerony i rysaki). Pod koniec XIX wieku majątek przeszedł na własność rodziny Słuczanowskich herbu Trzy Gwiazdy i pozostał w ich władaniu do I wojny światowej. Od 1917 roku Starogród znalazł się w ZSRR. W 1931 roku utworzono tu kołchoz, działał młyn wiatrakowy i kuźnia. W 1959 roku działał tu sowchoz „Starogradskij” Od 1991 roku – na Białorusi. Jest siedzibą sielsowietu. Dawny dwór Chmyżowscy wybudowali tu dwór prawdopodobnie w I połowie XIX wieku. Był to prostokątny, parterowy, jedenastoosiowy budynek wzniesiony na wysokiej podmurówce. Jego środkowa, pięcioosiowa część była piętrowa, z gankiem, w którym na dwóch parach kolumn opierał się duży balkon zwieńczony trójkątnym szczytem. Od strony ogrodu wybudowano w części centralnej duży, sześciokolumnowy portyk w wielkim porządku z podobnym szczytem. Wnętrza były ogrzewane przez piece kaflowe i murowane kominki. Dwór był otoczony krajobrazowym ogrodem z kilkoma starymi alejami lipowymi. Dwór został najprawdopodobniej zniszczony w czasie I wojny światowej albo w czasie lub wkrótce po rewolucji październikowej. Majątek w Starogrodzie jest opisany w 1. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego. Przypisy Wsie w rejonie kormańskim

3458942

https://pl.wikipedia.org/wiki/Buttercrambe%20with%20Bossall

Buttercrambe with Bossall

Buttercrambe with Bossall – civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2011 civil parish liczyła 105 mieszkańców. Przypisy Linki zewnętrzne GENUKI Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3458945

https://pl.wikipedia.org/wiki/Byland%20with%20Wass

Byland with Wass

Byland with Wass – civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2011 civil parish liczyła 228 mieszkańców. Przypisy Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3458949

https://pl.wikipedia.org/wiki/Voshon%20Lenard

Voshon Lenard

Voshon Kelan Lenard (ur. 14 maja 1973 w Detroit) – amerykański koszykarz, obrońca, zwycięzca konkursu rzutów za 3 punkty NBA. W 1995 roku został wybrany w drafcie do ligi CBA z numerem 19 przez zespół Oklahoma City Cavalry. Osiągnięcia NCAA MVP turnieju National Invitation (1993) Zaliczony do składu All-Big Ten Second Team (1993) NBA Zwycięzca konkursu rzutów za 3 punkty organizowanego podczas NBA All-Star Weekend (2004) Zawodnik tygodnia NBA (30.11.2003) 2-krotny uczestnik konkursu rzutów za 3 punkty organizowanego podczas NBA All-Star Weekend (2004, 2005) Lider play-off w skuteczności rzutów za 3 punkty (1999) Przypisy Linki zewnętrzne Profil na NBA.com Statystyki na basketball-reference.com Profil na landofbasketball.com Profil na espn.go.com Amerykańscy koszykarze Koszykarze Miami Heat Koszykarze Denver Nuggets Koszykarze Toronto Raptors Koszykarze Portland Trail Blazers Koszykarze Oklahoma City Cavalry Koszykarze Parade High School All-Americans Koszykarze Minnesota Golden Gophers Urodzeni w 1973 Ludzie urodzeni w Detroit

3458951

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ebberston%20and%20Yedingham

Ebberston and Yedingham

Ebberston and Yedingham – civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2011 civil parish liczyła 582 mieszkańców. Przypisy Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3458952

https://pl.wikipedia.org/wiki/Priesterblock%20%28Dachau%20KL%29

Priesterblock (Dachau KL)

Priesterblock (blok dla księży) – wydzielone baraki w niemieckim obozie koncentracyjnym w Dachau przeznaczone dla duchownych sprzeciwiających się nazizmowi. Od grudnia 1940 roku niemieckie władze w Berlinie zdecydowały o koncentracji wszystkich osób duchownych znajdujących się do tej pory w różnych obozach koncentracyjnych w jednym – KL Dachau. Stał się on od tego momentu w III Rzeszy centrum więzienia aresztowanych księży. Z ogólnej liczby 2720 duchownych zanotowanych w aktach obozowych 95% było księżmi Kościoła Katolickiego. Uwięziono również 109 ewangelików, 22 prawosławnych, 8 starokatolików i mariawitów oraz dwóch mułłów muzułmańskich. Nazwa Funkcjonują dwie niemieckie nazwy na określenie bloków dla księży Pfarrerblock lub Priesterblock nawiązujących bezpośrednio do systemu organizacji niemieckich obozów koncentracyjnych, w których istniały odrębne tzw. bloki dla różnego rodzaju więźniów. W języku ang. upowszechnił się natomiast termin Priest Barracks of Dachau Concentration Camp nawiązujący do baraków, budynków, w których przetrzymywani byli więźniowie w obozach koncentracyjnych. Geneza KL Dachau Obóz koncentracyjny Dachau założony został w marcu 1933 jako pierwszy z nazistowskich niemieckich obozów koncentracyjnych. Początkowo pełnił on bardziej funkcję obozu politycznego niż obozu eksterminacji jednak z około 160 000 więźniów zesłanych do niego ponad 32 000 zostało zamordowanych lub zmarło w wyniku ciężkich warunków panujących w obozie. Więźniowie używani byli w pseudomedycznych eksperymentach, a chorych wysyłano do Hartheim, gdzie byli poddawani eutanazji. W obozie umieszczano krytyków i przeciwników nazizmu, polityczną konkurencję, osoby zakwalifikowane według prawa rasowego jako rasy niższe – podludzi, a także hańbiące rasę panów. Oprócz księży umieszczano w nim socjalistów, komunistów, Żydów, Cyganów, Świadków Jehowy oraz homoseksualistów. Walka nazistów z religią Po dojściu do władzy nazistów w Republice Weimarskiej Hitler 23 marca 1933 roku w Reichstagu zapewnił, że nie będzie ingerował w sprawy wyznaniowe oraz prawa poszczególnych kościołów. Wraz z umacnianiem się nowej władzy kanclerz Rzeszy wkrótce złamał swoje słowo rozpoczynając w pierwszej kolejności brutalne prześladowania Świadków Jehowy w Niemczech, a następnie doprowadził do podziału Kościoła luterańskiego. Wkrótce wypowiedział także konkordat podpisany przez państwo niemieckie z Watykanem oraz doprowadził do podpisania nowego na swoich zasadach tzw. Reichskonkordat. Niezależnie od umów z Watykanem w samej Rzeszy naziści rozpoczęli prześladowania kościoła katolickiego w Niemczech znane pod nazwą Kirchenkampf w nawiązaniu do nazwy XIX wiecznej akcji walki z kościołem Bismarcka tzw. Kulturkampf. Część duchownych różnych wyznań od początku krytykowała nazizm stając się obiektem prześladowań z ich strony. W ramach polityki Gleichschaltung zmierzającej do ujednolicenia życia politycznego i społecznego oraz podporządkowania go niemieckiej partii narodowo socjalistycznej NSDAP likwidowano niezależność partii politycznych, organizacji oraz instytucji. Naziści starali się narzucić swoje założenia propagandowe zgodne z linią programową Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników oraz kultem wodza Adolfa Hitlera według partyjnego sloganu „nie będzie prawa tylko Hitler i nie będzie boga tylko Hitler”. Dążąc do zdobycia kontroli nad wszelkimi przejawami życia społecznego w III Rzeszy w krótkim czasie doprowadzili do podporządkowania sobie wielu organizacji i partii. Działania te doprowadziły również do powstania niemieckiego oporu przeciw nazistom. Społeczeństwo niemieckie podzieliło się na większość, która poparła lub była bierna wobec nazizmu oraz mniejszość, która była wobec niego w opozycji. Część niemieckich duchownych katolickich zaangażowała się w działalność opozycyjną wobec nazistów jak np. jezuita oraz ksiądz Alfred Delp działający w tajnej organizacji Kreisauer Kreis, Joseph Frings, Konrad von Preysing oraz Michael von Faulhaber. Szereg duchownych krytykowało również poszczególne przejawy działalności nazistów. Przeciw niemieckiemu programowi eutanazji osób chorych psychicznie tzw. Akcji T4 w swoich kazaniach protestował biskup Münsteru Clemens August Graf von Galen. Za swoje przekonania część duchownych naziści kierowali do obozów koncentracyjnych. Z tych przyczyn do Dachau wysłani zostali m.in. niemieccy księża katoliccy: Karl Leisner, Josef Lenzel, Bernard Lichtenberg, Gerhard Hirschfelder, pallotyn Josef Kentenich, serbołużycki ksiądz Alojs Andricki, oraz pastorzy luterańscy Martin Niemöller, Max Lackmann i inni. Po wybuchu II wojny światowej naziści kierowali tam również duchownych z innych krajów. Uwięzieni zostali ksiądz katolicki Jean Bernard z Luksemburga, holenderski karmelita Tytus Brandsma, holenderski pastor Nanne Zwiep, serbski biskup prawosławny Mikołaj (Velimirović) i wielu innych. Intelligenzaktion W 1939 roku po zakończeniu kampanii wrześniowej Niemcy rozpoczęli w okupowanej Polsce Intelligenzaktion – masową akcję eliminacji polskiej inteligencji, do której włączyli również polskie duchowieństwo. Księża polscy byli na przełomie lat 1939–1940 masowo aresztowani i rozstrzeliwani przez oddziały Einsatzgruppen oraz złożony z mniejszości niemieckiej Volksdeutscher Selbstschutz. Na obszarach wcielonych do III Rzeszy, w Wielkopolsce, na Pomorzu oraz na Śląsku już w październiku 1939 roku większość kościołów została zamknięta. Część nie została udostępniona aż do końca trwania II wojny światowej. Księży, których nie zastrzelono wywożono do szeregu niemieckich obozów koncentracyjnych głównie Sachsenhausen, Mauthausen-Gusen oraz Oranienburga. Pierwsze masowe transporty księży polskich do Dachau przybyły w kwietniu i maju 1940 roku i nasiliły się od grudnia tego roku, kiedy nazistowskie władze w Berlinie wyznaczyły tę lokalizację na punkt komasacji duchowieństwa. W końcu października 1941 przywieziono tu księży z diecezji łódzkiej, z których 120 zginęło w obozie a przeżyło 55. Uwięzieni polscy księża Do obozu koncentracyjnego Dachau naziści skierowali wielu polskich duchownych. Prawie połowa z nich została tam zamordowana. Część z nich została beatyfikowana po wojnie przez papieża Jana Pawła II. W grupie osadzonych znaleźli się m.in.: Statystyka „Tu, w Dachau, co trzeci zamęczony był Polakiem, Co drugi z więzionych tu księży polskich złożył ofiarę życia. Ich Świętą pamięć czczą Księża Polacy – Współwięźniowie” – napis na zewnętrznej ścianie Kaplicy „Śmiertelnego Lęku Pana Jezusa” znajdującej się na terenie KL Dachau. Historycy przyjmują obecnie, że z ogólnej liczby 2720 duchownych uwięzionych w Dachau przeważającą większość stanowili katoliccy księża – 2579 (czyli 94,88%). Istnieją różne statystyki wynikające z odmiennych sposobów liczenia oraz kwalifikacji, a także różnych analiz zachowanych dokumentów obozowych. Podawane są również inne od oficjalnych liczby. W książce Dachau: The Official History 1933–1945 (pol. „Dachau – oficjalna historia”), Paul Berben notuje, że niemiecki historyk R. Schnabel w swojej pracy Die Frommen in der Holle z roku 1966 podaje ogólną liczbę 2771 księży. Kershaw podaje również nieuwzględnioną liczbę 400 niemieckich księży wysłanych do Dachau. Księża uwięzieni w Dachau według narodowości Przypisy Bibliografia O. Albert Z. Urbański, „Duchowni w Dachau wspomnienia z przeżyć około dwóch tysięcy księży w hitlerowskim obozie koncentracyjnym”, nakładem OO. Karmelitów w Krakowie na Piasku, Kraków 1945. Bernard, Jean (2007). Priestblock 25487: A Memoir of Dachau. Translated by Deborah Lucas Schneider. Ignatius Press. . Bullock, Alan (1991). Hitler: A Study in Tyranny. HarperCollins. . Kershaw, Ian (2008). Hitler: A Biography. W. W. Norton & Company. . Retrieved 8 August 2013. Kershaw, Ian (2000). The Nazi Dictatorship: Problems and Perspectives of Interpretation. Bloomsbury USA. . Korszyński, Franciszek (1957). Jasne promienie w Dachau [Bright Beams in Dachau] (in Polish). Pallottinum. Retrieved 9 August 2013. Neuhäusler, Johann (1999). What was it Like in the Concentration Camp at Dachau?: An Attempt to Come Closer to the Truth. Retrieved 9 August 2013. Linki zewnętrzne Anna Jagodzińska, „KL Dachau. Kapłani w pasiakach”. Księża w Dachau – na stronach www.scrapbookpages.com Dachau (KL) Chrześcijaństwo w III Rzeszy

3458955

https://pl.wikipedia.org/wiki/Farndale%20East

Farndale East

Farndale East – civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2001 civil parish liczyła 103 mieszkańców. Przypisy Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3458957

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82%20Wniebowzi%C4%99cia%20Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej%20Maryi%20Panny%20w%20Poznaniu

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Poznaniu

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Poznaniu – rzymskokatolicki kościół w Poznaniu, znajdujący się przy ulicy Włodzimierza Majakowskiego 324 w Kobylempolu. Stanowi świątynię parafialną dla parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Historia budowy Do 1950 roku Kobylepole stanowiło wieś, a jego mieszkańcy przynależeli do parafii pw. św. Andrzeja Apostoła w Spławiu, oddalonym o ok. 5 km. Po II wojnie światowej mieszkańcy podjęli inicjatywę powołania osobnej parafii. Wówczas w budynkach stacji kolejowej Poznań-Franowo powstała tymczasowa kaplica. Na skutek interwencji władz komunistycznych kaplicę zlikwidowano. Kolejnym miejscem odprawiania nabożeństw był barak - dawna łaźnia dla więźniów z czasów wojennych, położona przy ul. Stalowej. W 1956 roku abp Antoni Baraniak rozpoczął starania o zezwolenie na erygowanie parafii i budowę właściwego kościoła. 1 stycznia 1958 roku powstała parafia pw. Wniebowzięcia NMP, a pierwszym proboszczem został ks. Stanisław Kałek. Jednakże ówczesna polityka władz w stosunku do Kościoła spowodowała, że zgodę na rozpoczęcie prac budowlanych wydano dopiero w maju 1972 roku. Było to pierwsze po zakończeniu II wojny światowej zezwolenie na budowę kościoła wydane przez miejskie władze Poznania. W tym samym roku natychmiast podjęto prace budowlane. Trwały one zaledwie 16 miesięcy. Pierwsza Msza święta w murach kościoła została odprawiona w wakacje 1974 roku. Ukończona świątynia została poświęcona podczas uroczystości dnia 29 września 1984, którym przewodniczył abp Jerzy Stroba. Architektura Bryła kościoła prosta w swej formie została zaprojektowana w stylu modernistycznym, odbiegającym od tradycyjnej architektury sakralnej. Autorem projektu jest Henryk Marcinkowski. W znacznej mierze jako materiał budowlany wykorzystano kamienie polne ze spalonej stodoły parafialnej w Strzelcach Wielkich koło Gostynia. Wnętrze kościoła podzielono na nawę główną z prezbiterium, oddzielną kaplicę tygodniową, kaplicę dla matek z dziećmi, bibliotekę oraz przedsionek. Ponad kaplicami oraz biblioteką zaprojektowano chór. W ścianie prezbiterium umieszczono grupę rzeźb z drewna przedstawiającą wzięcie do nieba Matki Bożej. Rzut obiektu zbliżony jest do prostokąta. Wejście główne na ścianie południowej. Ściana zachodnia jest ustawiona nieco skośnie. Długość świątyni obliczonej na 2000 wiernych, wynosi 27 metrów, a szerokość – 24 metry. Powierzchnia całkowita ma 720 m². Przy kościele stoi grota maryjna oraz wmurowana została tablica pamiątkowa ku czci księdza prałata Stanisława Kałka, pierwszego proboszcza (1958-1992). Tablicę wmurował ksiądz proboszcz Dominik Kużaj wraz z parafianami w 2004, w 30. rocznicę powstania kościoła i 20. rocznicę jego konsekracji. Galeria Przypisy Bibliografia http://wniebowzieta.archpoznan.pl Wniebowzięcia Świątynie pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Osiedle Antoninek-Zieliniec-Kobylepole Budynki w Polsce oddane do użytku w 1974

3458958

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wydzia%C5%82%20Farmaceutyczny%20z%20Oddzia%C5%82em%20Analityki%20Medycznej%20Uniwersytetu%20Medycznego%20im.%20Piast%C3%B3w%20%C5%9Al%C4%85skich%20we%20Wroc%C5%82awiu

Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Analityki Medycznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Analityki Medycznej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu – jednostka naukowo-dydaktyczna, która powstała w 1946 roku i będąca jednym z trzech wydziałów Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Jego siedziba znajduje się przy ul. Borowskiej 211 we Wrocławiu. Struktura Struktura wydziału: Katedra Analityki Medycznej Zakład Chemii Klinicznej Zakład Hematologii Laboratoryjnej Katedra i Zakład Biochemii Farmaceutycznej Katedra Biologii i Botaniki Farmaceutycznej Zakład Biotechnologii Farmaceutycznej Zakład Biologii i Botaniki Farmaceutycznej Katedra i Zakład Bromatologii i Dietetyki Katedra i Zakład Chemii Analitycznej Katedra i Zakład Chemii Fizycznej i Biofizyki Katedra i Zakład Chemii Leków Katedra i Zakład Chemii Nieorganicznej Katedra i Zakład Chemii Organicznej Katedra i Zakład Technologii Postaci Leku Katedra i Zakład Technologii Leków Zakład Farmacji Przemysłowej Katedra i Zakład Farmakognozji i Leku Roślinnego Katedra i Zakład Podstaw Nauk Medycznych Centrum Badawczo-Wdrożeniowe Zaawansowanych Terapii Komórkowych Katedra i Zakład Toksykologii Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej Diagnostyczne Laboratorium Naukowo-Dydaktyczne Katedra i Zakład Biomedycznych Analiz Środowiskowych Zakład Humanistycznych Nauk Wydziału Farmaceutycznego Studium Szkolenia Podyplomowego Wydziału Farmaceutycznego Muzeum Farmacji Katedra i Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii Pracownia Analizy Elementarnej i Badań Strukturalnych Pracownia Przesiewowych Testów Aktywności Biologicznej i Gromadzenia Materiału Biologicznego Zakład Biologii Molekularnej i Komórkowej Kształcenie Wydział kształci studentów na dwóch kierunkach w trybie stacjonarnym i niestacjonarnym: farmacja, analityka medyczna. dietetyka. Władze Dziekan: dr hab. Marcin Mączyński, prof. Uczelni Prodziekan ds. kierunku farmacja: prof. dr hab. Witold Musiał Prodziekan ds. kierunku analityka medyczna: dr hab. Iwona Bil-Lula Przypisy Farmaceutyczny z Oddziałem Analityki Medycznej Farmacja w Polsce

3458959

https://pl.wikipedia.org/wiki/Farndale%20West

Farndale West

Farndale West – civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2011 civil parish liczyła 207 mieszkańców. Przypisy Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3458960

https://pl.wikipedia.org/wiki/Poliwios%20Potamitis

Poliwios Potamitis

Poliwios Potamitis, − cypryjski bokser, reprezentant Cypru na Mistrzostwach Europy 1989, które odbyły się w Atenach. Na Mistrzostwach Europy 1989 rywalizował w kategorii lekkiej. W 1/8 finału pokonał go przed czasem Fin Vesa Koskinen. Przypisy Urodzeni w XX wieku Cypryjscy bokserzy

3458963

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jacek%20Bajger

Jacek Bajger

Jacek Bajger (ur. 16 czerwca 1967 w Krośnie) – polski generał brygady Straży Granicznej, od 2005 zastępca Komendanta Głównego Straży Granicznej, w latach 2007–2008 pełniący obowiązki komendanta głównego SG. Życiorys Odbył studia na Wydziale Prawa Kanonicznego i Świeckiego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1992 pracował w prokuraturze warszawskiej, natomiast w latach 1992–1996 był funkcjonariuszem Urzędu Ochrony Państwa. W 1995 ukończył aplikację prokuratorską. W 1996 rozpoczął służbę w Straży Granicznej; był m.in. dyrektorem Biura Informacji Niejawnych. 17 listopada 2005 został zastępcą komendanta głównego SG. Od grudnia 2007 do stycznia 2008 pełnił obowiązki komendanta głównego Straży Granicznej. Powrócił następnie na stanowisko zastępcy komendanta. W maju 2014 został awansowany na stopień generała brygady SG. Odznaczenia Brązowy Krzyż Zasługi (1999) Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju” Złoty Medal „Za Zasługi dla Straży Granicznej” Przypisy Absolwenci Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II Funkcjonariusze Urzędu Ochrony Państwa Generałowie i admirałowie Straży Granicznej Odznaczeni Brązowym Krzyżem Zasługi (III Rzeczpospolita) Odznaczeni Srebrnym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaczeni Medalem za Zasługi dla Straży Granicznej Ludzie urodzeni w Krośnie Urodzeni w 1967

3458964

https://pl.wikipedia.org/wiki/Linia%20kolejowa%20Praha%20%E2%80%93%20Rudn%C3%A1%20u%20Prahy%20%E2%80%93%20Beroun

Linia kolejowa Praha – Rudná u Prahy – Beroun

Linia kolejowa Praha – Rudná u Prahy – Beroun (Linia kolejowa nr 173 (Czechy)) – jednotorowa, regionalna i niezelektryfikowana linia kolejowa w Czechach, długości 34 kilometrów, łącząca stację Praha-Smíchov z Berounem, przez Rudná u Prahy. Przebiega przez Pragę i kraj środkowoczeski. Wybudowana w latach 1873–1897. Przypisy Praha – Rudná u Prahy – Beroun

3458965

https://pl.wikipedia.org/wiki/Christos%20Taliadoru

Christos Taliadoru

Christos Taliadoru − cypryjski bokser, reprezentant Cypru na Mistrzostwach Europy 1989, które odbyły się w Atenach. Na Mistrzostwach Europy 1989 rywalizował w kategorii półciężkiej. Odpadł w 1/8 finału, przegrywając przed czasem z Polakiem Stanisławem Łakomcem. Przypisy Urodzeni w XX wieku Cypryjscy bokserzy

3458967

https://pl.wikipedia.org/wiki/Charalambos%20Andreu

Charalambos Andreu

Charalambos Andreu − cypryjski bokser, reprezentant Cypru na Mistrzostwach Europy 1989, które odbyły się w Atenach. Na Mistrzostwach Europy 1989 rywalizował w kategorii półśredniej. Odpadł w 1/8 finału, przegrywając przed czasem z Węgrem Lórántem Szabó. Przypisy Urodzeni w XX wieku Cypryjscy bokserzy

3458969

https://pl.wikipedia.org/wiki/Lesonice%20%28kraj%20po%C5%82udniowomorawski%29

Lesonice (kraj południowomorawski)

Lesonice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 193 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458970

https://pl.wikipedia.org/wiki/Grimstone

Grimstone

Grimstone (Dorset) – miejscowość w hrabstwie Dorset (Anglia) Grimstone (North Yorkshire) – miejscowość w hrabstwie North Yorkshire (Anglia)

3458972

https://pl.wikipedia.org/wiki/Litobrat%C5%99ice

Litobratřice

Litobratřice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 508 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458974

https://pl.wikipedia.org/wiki/Lubnice%20%28Czechy%29

Lubnice (Czechy)

Lubnice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 69 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458975

https://pl.wikipedia.org/wiki/Lukov%20%28kraj%20po%C5%82udniowomorawski%29

Lukov (kraj południowomorawski)

Lukov – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 270 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458978

https://pl.wikipedia.org/wiki/Luke%20Babbitt

Luke Babbitt

Luke Robert Babbitt (ur. 20 czerwca 1989 w Cincinnati) – amerykański koszykarz, występujący na pozycjach niskiego lub silnego skrzydłowego. W 2008 wystąpił w meczu gwiazd amerykańskich szkół średnich – McDonald’s All-American. 9 sierpnia 2017 został zawodnikiem Atlanty Hawks. 8 lutego 2018 trafił do Miami Heat w zamian za Okaro White'a. Osiągnięcia Stan na 9 lutego 2018, na podstawie, o ile nie zaznaczono inaczej. NCAA Zawodnik roku konferencji Western Athletic (WAC – 2010) Najlepszy pierwszorocznych zawodnik konferencji WAC (2009) Zaliczony do: I składu: WAC (2009–2010) turnieju WAC (2009, 2010) nowo przybyłych zawodników WAC (2009) składu: WAC All-Decade (2010) honorable mention All-America (2010) ESPN The Magazine Academic All-American (2010) Inne Wicemistrz ligi VTB (2014) Uczestnik rozgrywek Eurocup (2013/14) Przypisy Linki zewnętrzne Profil na NBA.com Statystyki na basketball-reference.com Profil na landofbasketball.com Profil na espn.go.com Profil na sports.yahoo.com Profil na foxsports.com Profil na nbadraft.net Profil na fiba.com Profil na euroleague.net Amerykańscy koszykarze Koszykarze Portland Trail Blazers Koszykarze Idaho Stampede Koszykarze New Orleans Pelicans Koszykarze Miami Heat Koszykarze Atlanty Hawks McDonald’s High School All-Americans Koszykarze BC Niżny Nowogród Koszykarze Nevada Wolf Pack Koszykarze Parade High School All-Americans Ludzie urodzeni w Cincinnati Urodzeni w 1989

3458979

https://pl.wikipedia.org/wiki/Mackovice

Mackovice

Mackovice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 356 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458980

https://pl.wikipedia.org/wiki/Bazylika%20%C5%9Awi%C4%99tego%20Dymitra%20w%20Salonikach

Bazylika Świętego Dymitra w Salonikach

Bazylika Świętego Dymitra (gr. Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου) – prawosławna cerkiew (starożytny kościół) w Salonikach, w jurysdykcji metropolii Salonik Greckiego Kościoła Prawosławnego. Położona jest w centrum salonickiego Starego Miasta. Jeden z najcenniejszych zabytków architektury wczesnego chrześcijaństwa, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO razem z innymi zabytkami bizantyjskiej i wczesnochrześcijańskiej architektury Salonik w 1988. Historia Bazylika została wzniesiona w V w. z inicjatywy eparchy Leoncjusza miejscu pochówku męczennika Dymitra z Tesaloniki. W latach 629–639 znaczna część budynku uległa zniszczeniu wskutek pożaru, została jednak odbudowana dzięki staraniom miejscowego biskupa Jana. W 904 świątynia została rozgrabiona podczas najazdu arabskiego na miasto. Po raz kolejny była niszczona podczas najazdu normańskiego w 1181. Po zajęciu Salonik przez Turków świątynia została przekształcona w meczet, a nagrobek św. Dymitra został z niej usunięty. Obiektowi sakralnemu przywrócono pierwotną funkcję w 1912, gdy Saloniki po I wojnie bałkańskiej zostały przyłączone do Grecji. Pięć lat później podczas wielkiego pożaru miasta świątynia uległa niemal całkowitemu zniszczeniu, została jednak odrestaurowana w pierwotnej postaci. W 1949 została ponownie oddana do użytku liturgicznego. W latach 1946–1949 były w niej prowadzone prace wykopaliskowe. W świątyni szczególnym kultem otaczane są relikwie św. Dymitra z Tesaloniki. Według prawosławnej tradycji od IX w. do momentu przekształcenia budynku w meczet nieustannie wydzielały one, w niewytłumaczalny sposób, wonny olej. Po 1912 zjawisko to miało powtarzać się tylko sporadycznie. Architektura Świątynia jest pięcionawową bazyliką, z transeptem i przedsionkiem oraz przylegającą od południowego wschodu kaplicą św. Eutymiusza. Taką formę przybrała po odbudowie w VII w., gdyż pierwsza bazylika ufundowana przez Leoncjusza była mniejsza, z trzema nawami. Długość naw wynosi 43,58 m, szerokość budynku – 33 m. Główna nawa jest szersza od pozostałych. Wskutek pożaru z 1917 w świątyni przetrwała tylko niewielka część pierwotnej dekoracji (malowideł, mozaik). Inne artefakty, które nie uległy wówczas zniszczeniu, znajdują się na wystawie w krypcie św. Dymitra położonej pod pomieszczeniem ołtarzowym i transeptem. Uwagi Przypisy Cerkwie Greckiego Kościoła Prawosławnego Cerkwie w Grecji Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Grecji Świątynie pod wezwaniem św. Dymitra Religia w Salonikach

3458982

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ma%C5%A1ovice

Mašovice

Mašovice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 503 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458983

https://pl.wikipedia.org/wiki/Harry%20Morgan

Harry Morgan

Harry Morgan (aktor) Harry S. Morgan

3458986

https://pl.wikipedia.org/wiki/Procedura%20celna

Procedura celna

Procedura celna – reguły postępowania o charakterze urzędowym w sprawach celnych. Według Wspólnotowego Kodeksu Celnego art. 4 pkt 16 wyróżniamy osiem procedur celnych: Dopuszczenie do obrotu, czyli nadanie statusu celnego towarowi niewspólnotowemu; Wywóz, tzn. wyprowadzenie towaru wspólnotowego poza obszar celny Unii Europejskiej; Tranzyt, pozwala on na przemieszczanie towarów krajowych i niekrajowych z jednego do drugiego na polskim obszarze celnym.; Skład celny, pozwala na składowanie towarów niekrajowych, które w czasie składowania nie podlegają ograniczeniom, cłu i zakazom określonym w odrębnych przepisach, z wyjątkiem ograniczeń i zakazów stosowanych min. do ochrony porządku lub bezpieczeństwa publicznego, zdrowia ludzi i higieny; Uszlachetnianie czynne, czyli jakikolwiek przywóz towarów na obszar celny Wspólnoty wymaga uiszczenia przez importera należności przywozowych; Uszlachetnianie bierne, to czasowy wywóz towarów wspólnotowych poza obszar celny Wspólnoty, w celu poddania ich procesom uszlachetniania oraz na dopuszczenie do obrotu produktów; Przetwarzanie pod kontrolą celną, ta procedura pozwala na przywóz towarów nie wspólnotowych bez pobierania należności przywozowych oraz bez stosowania środków polityki handlowej, pod warunkiem, że wprowadzenie do Wspólnoty tych towarów jest ograniczone lub zakazane; Odprawa czasowa, pozwala na wykorzystanie na obszarze celnym Wspólnoty towarów niewspólnotowych przeznaczonych do powrotnego wywozu bez dokonywania żadnych zmian. Przypisy Cła

3458987

https://pl.wikipedia.org/wiki/Medlice

Medlice

Medlice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 183 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458991

https://pl.wikipedia.org/wiki/Mil%C3%AD%C4%8Dovice

Milíčovice

Milíčovice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 215 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458993

https://pl.wikipedia.org/wiki/Miroslavsk%C3%A9%20Kn%C3%ADnice

Miroslavské Knínice

Miroslavské Knínice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 343 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458994

https://pl.wikipedia.org/wiki/Mora%C5%A1ice%20%28kraj%20po%C5%82udniowomorawski%29

Morašice (kraj południowomorawski)

Morašice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2014 liczyła 234 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458995

https://pl.wikipedia.org/wiki/Na%C5%A1im%C4%9B%C5%99ice

Našiměřice

Našiměřice – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2022 liczyła 204 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458996

https://pl.wikipedia.org/wiki/N%C4%9Bm%C4%8Di%C4%8Dky%20%28powiat%20Znojmo%29

Němčičky (powiat Znojmo)

Němčičky – gmina w Czechach, w powiecie Znojmo, w kraju południowomorawskim. Według danych z dnia 1 stycznia 2022 liczyła 81 mieszkańców. Przypisy Gminy w powiecie Znojmo

3458998

https://pl.wikipedia.org/wiki/M-teoria

M-teoria

M-teoria – teoria mająca unifikować wszystkie zgodne wersje teorii superstrun. Jej sformułowanie przewidział po raz pierwszy Edward Witten wiosną 1995 na konferencji w University of Southern California. Wystąpienie Wittena zainicjowało serię badań nazwaną drugą rewolucją superstrunową. Przed wystąpieniem Wittena teoretycy strun określili 5 wersji teorii superstrun. Choć początkowo wydawały się one od siebie różnić, prace fizyków wykazywały, że teorie te wiążą się ze sobą w zawiły, nietrywialny sposób. W szczególności fizycy doszli do wniosków, że widocznie różniące się teorie wiążą się ze sobą poprzez przekształcenia matematyczne zwane S-dualnością i T-dualnością. Przypuszczenie Wittena bazowało częściowo na obecności tych dualności i po części na związkach pomiędzy teoriami strun a teorią pola zwaną jedenastowymiarową supergrawitacją. Chociaż kompletnego sformułowania M-teorii nie stworzono, teoria ta powinna opisywać 2- i 5-wymiarowe obiekty zwane branami. Powinna też być aproksymowana przez 11-wymiarową grawitację w niskich energiach. Współczesne wysiłki sformułowania M-teorii typowo bazują na teorii macierzy lub korespondencji AdS/CFT. Zgodnie z Wittenem M może oznaczać „magiczna”, „tajemnicza” bądź „membrana”, a właściwe znaczenie nazwy zostanie rozstrzygnięte, gdy będzie już znane bardziej podstawowe sformułowanie tej teorii. Poszukiwania struktury matematycznej M-teorii doprowadziły do ważnych wyników teoretycznych w fizyce i matematyce. Bardziej spekulatywnie M-teoria może stanowić ramę dla rozwoju teorii unifikującej wszystkie oddziaływania podstawowe przyrody. Wysiłki zmierzające ku powiązaniu M-teorii z eksperymentem skupiają się na kompaktyfikacji jej dodatkowych wymiarów dla konstrukcji modeli naszego czterowymiarowego świata. Wprowadzenie Grawitacja kwantowa i struny Jednym z największych problemów współczesnej fizyki jest grawitacja kwantowa. Współczesne rozumienie grawitacji bazuje na einsteinowskiej ogólnej teorii względności, sformułowanej w ramach fizyki klasycznej. Jednak podstawowe oddziaływania niegrawitacyjne opisuje się dzisiaj za pomocą mechaniki kwantowej, stosując radykalnie odmienny formalizm dla opisu zjawisk fizycznych, bazujący na prawdopodobieństwie. Kwantowa teoria grawitacji pomogłaby pogodzić ogólną teorię względności z zasadami mechaniki kwantowej. Konieczność kwantowego opisu grawitacji wynika z faktu niemożności konsekwentnego przełożenia systemu klasycznego na kwantowy. Jednak przy próbach zastosowania zazwyczaj stosowanych w teorii kwantów metod do opisu siły ciążenia pojawiają się trudności. Z technicznego punktu widzenia problem polega na tworzeniu teorii, które nie są renormalizowalne, wobec czego nie mogą służyć do konstruowania hipotez o sensie fizycznym. Teoria strun dostarcza teoretycznych podstaw do badań zmierzających do pogodzenia grawitacji i mechaniki kwantowej. W teorii strun cząstki traktowane jako punkty w fizyce cząstek zastępowane są jednowymiarowymi obiektami zwanymi strunami. Teoria strun opisuje, w jaki sposób struny ulegają propagacji w przestrzeni i oddziałują ze sobą nawzajem. W danej wersji teorii strun występuje tylko jeden ich rodzaj, który może przypominać niewielką pętlę bądź segment zwykłej struny, może ona wibrować na różne sposoby. W przypadku skali odległości przekraczającej rozmiary strun obiekt taki przypomina zwykłą cząstkę, z jej masą, ładunkiem i innymi właściwościami determinowanymi przez drgania struny. W ten sposób każdą z cząstek elementarnych można rozpatrywać jako drgające struny. Jeden ze stanów wibrującej struny odpowiada grawitonowi, hipotetycznej cząstce przenoszącej w mechanice kwantowej oddziaływanie grawitacyjne. Istnieje kilka wersji teorii strun: typ I, typ IIA i typ IIB, a także dwie odmiany heterotycznej teorii strun (SO(32) i E8×E8). Te odmienne teorie dopuszczają istnienie różnych typów strun, a cząstki powstające w niskich energiach wykazują różne symetrie. Przykładowo w typie I obecne są zarówno struny otwarte (posiadające końce), jak i zamknięte (tworzące pętle), natomiast typy IIA i IIB pozwalają jedynie na struny zamknięte. Każda z wymienionych pięciu teorii stanowi szczególny przypadek graniczny M-teorii. Teoria ta, jak jej poprzedniczki-teorie strun, stanowi przykład kwantowej teorii grawitacji. Opisuje siły takie jak oddziaływanie grawitacyjne, zgodnie z regułami mechaniki kwantowej. Liczba wymiarów W codziennym życiu obserwuje się 3 wymiary przestrzenne: długość, wysokość i szerokość. Ogólna teoria względności Einsteina traktuje jako wymiar również czas. Czasu i przestrzeni nie traktuje się jak osobnych bytów, zamiast tego łączy się je w czterowymiarową czasoprzestrzeń. Na tych podstawach zjawisko grawitacji traktuje się jako konsekwencję geometrii czasoprzestrzeni. Jako że Wszechświat dobrze opisuje się przy użyciu czterowymiarowej czasoprzestrzeni, istnieje kilka przyczyn, dla których fizycy rozważają teorie obejmujące inne wymiary. W pewnych przypadkach, przez modelowanie czasoprzestrzeni w różnej liczbie wymiarów, teoria staje się dogodniejsza pod względem matematycznym, można przeprowadzić obliczenia i dojść do ogólnych spostrzeżeń w łatwiejszy sposób. Przykładowo w kontekście korespondencji AdS/CFT teoretycy często formułują i badają teorie grawitacji w niefizycznych liczbach wymiarów przestrzennych. Istnieją też sytuacje, w których teorie w 2 lub 3 wymiarach przestrzennych są użyteczne dla opisu zjawisk w fizyce materii skondensowanej. Ponadto istnieją scenariusze, w których może być więcej niż 4 wymiary czasoprzestrzeni, których jednak nie udaje się na razie wykryć. Wartą odnotowania cechą M-teorii i teorii strun jest to, że obie wymagają dodatkowych wymiarów czasoprzestrzennych dla utrzymania matematycznej spójności. W teorii strun czasoprzestrzeń jest dziesięciowymiarowa, podczas gdy w M-teorii liczy ona 11 wymiarów. Aby opisać realne zjawiska przy użyciu tych teorii, trzeba przyjąć, że dodatkowe wymiary nie uwidaczniają się w doświadczeniach. Kompaktyfikacja należy do sposobów modyfikacji liczby wymiarów przestrzennych teorii fizycznej (inną drogę stanowi redukcja wymiarów). W przypadku kompaktyfikacji niektóre z dodatkowych wymiarów uznaje się za „zamknięte” w okrąg. W przypadku granicznym, gdyby te zwinięte wymiary były bardzo małe, otrzymuje się teorię o mniejszej efektywnej liczbie wymiarów. Standardową analogię stanowi tutaj wąż ogrodowy. Oglądany ze znacznej odległości, wydaje się posiadać jeden wymiar: długość. Jednak przy zbliżaniu się do węża dostrzega się kolejny wymiar na obwodzie węża. Mrówka chodząca po powierzchni węża poruszałaby się więc w dwóch wymiarach. Dualności Teorie powstające jako różne przypadki graniczne M-teorii okazują się wiązać ze sobą w nietrywialne sposoby. Jedno z istniejących powiązań pomiędzy tymi odrębnymi teoriami fizycznymi nazywa się S-dualnością. Relacja ta stanowi, że zbiór silnie oddziałujących ze sobą cząstek w jednej teorii może w pewnych przypadkach być zobrazowany jako zbiór słabo oddziałujących cząstek w kompletnie odmiennej teorii. Z grubsza mówiąc, zbiór cząstek uważany jest za oddziałujący ze sobą silnie, jeśli często łączą się i rozpadają. Natomiast cząstki oddziałujące słabo zachowują się tak rzadko. Typ I teorii strun okazuje się odpowiadać poprzez S-dualność heterotycznej teorii strun SO(32). Podobnie typ IIB wiąże się z nią nietrywialnie poprzez S-dualność. Inną relacją pomiędzy różnymi teoriami strun jest T-dualność. Rozważać można strunę ulegającą propagacji wokół dodatkowego, cyrkularnego wymiaru. Wedle T-dualności struna ulegająca propagacji po okręgu o promieniu R równoważna jest strunie propagującej wokół okręgu o promieniu odwrotnym – 1/R – w tym sensie, że wszystkie obserwowalne wielkości w jednym opisie identyfikuje się z wielkościami opisu dualnego. Przykładowo struna posiada pęd, ulegając propagacji po okręgu i może również owijać się wokół okręgu jeden lub więcej razy. Ilość tę określa się jako liczbę obrotów. Jeśli struna ma pęd p i liczbę obrotów n w jednym opisie, będzie miała pęd n i liczbę obrotów p w opisie dualnym. Przykładowo typ IIA teorii strun jest równoważny typowi IIB przez T-dualność, a także obie wersje heterotycznej teorii strun wiążą się ze sobą przez T-dualność. Ogólnie termin „dualność” odnosi się do sytuacji, gdy dwa w widoczny sposób różne układy fizyczne okazują się równoważne w nietrywialny sposób. Jeśli dwie teorie związane są poprzez dualność, oznacza to, że jedna z nich może być przekształcona w drugą. Inaczej mówiąc, dwie teorie są matematycznie różnymi opisami tego samego zjawiska. Supersymetria Innym ważnym pojęciem grającym rolę w M-teorii jest supersymetria. Chodzi o relację matematyczną obecną w pewnych teoriach fizycznych, łączącą klasy cząstek elementarnych zwanych fermionami i bozonami. W uproszczeniu fermiony budują materię, natomiast bozony cechowania przekazują oddziaływania pomiędzy cząstkami. W teoriach supersymetrycznych każdemu bozonowi odpowiada jakiś fermion i vice versa. Gdy supersymetria nakłada się na symetrię lokalną, automatycznie otrzymuje się kwantowomechaniczną teorię obejmującą grawitację, nazywaną teorią supergrawitacji. Teoria strun obejmująca pojęcie supersymetrii nazywa się teorią superstrun. Istnieje kilka odmiennych wersji teorii superstrun, z których wszystkie pasują do ram M-teorii. Przy niskich energiach teorie superstrunowe może przybliżać supergrawitacja w 10 wymiarach czasoprzestrzennych. Podobnie M-teoria jest w niskich energiach aproksymowana przez jedenastowymiarową supergrawitację. Brany W teorii strun i teoriach z nią związanych (jak teorie supergrawitacji) brana stanowi obiekt fizyczny będący uogólnieniem cząstki punktowej w wyższych wymiarach. Przykładowo cząstkę punktową można traktować jako branę zerowymiarową, a strunę jako branę jednowymiarową. Możliwe jest także rozważenie bran o większej liczbie wymiarów. Branę o p wymiarach zwie się p-braną. Brany stanowią obiekty dynamiczne, mogące ulegać propagacji w czasoprzestrzeni zgodnie z zasadami mechaniki kwantowej. Mogą posiadać masę i inne właściwości (np. ładunek). p-brana zakreśla (p+1)-wymiarową objętość w czasoprzestrzeni, zwaną bryłą świata (objętością świata, wężem świata) (). Fizycy często badają pola analogiczne do pola elektromagnetycznego, określające worldvolume brany. Samo słowo „brana” pochodzi od słowa „membrana”, odnoszącego się do brany o dwóch wymiarach. W teorii strun podstawowymi obiektami dającymi początek cząstkom elementarnym są jednowymiarowe struny. Choć zjawiska fizyczne opisywane przez M-teorię są jeszcze słabo rozumiane, fizycy wiedzą, że teoria opisuje brany dwu- i pięciowymiarowe. Większość współczesnych badań M-teorii dąży do lepszego zrozumienia własności tych bran. Historia i rozwój Teoria Kaluzy-Kleina Na początku XX wieku fizycy i matematycy, w tym Albert Einstein i Hermann Minkowski, zaczęli wykorzystywać czterowymiarową geometrię do opisu świata fizycznego. Ich wysiłki zakończyły się sformułowaniem przez Einsteina ogólnej teorii względności, wiążącej grawitację z czterowymiarową czasoprzestrzenią. Sukces ogólnej teorii względności doprowadził do wysiłków mających za cel zastosowanie geometrii o wyższej liczbie wymiarów do wyjaśnienia innych sił. W 1919 Theodor Kaluza wykazał, że w pięciowymiarowej czasoprzestrzeni można zunifikować grawitację i elektromagnetyzm w pojedyncze oddziaływanie. Pomysł ten udoskonalił fizyk Oskar Klein. Zasugerował on, że dodatkowe wymiary zaproponowane przez Kaluzę przyjmują formę okręgów o promieniu około 10-32 m. Teoria Kaluzy-Kleina i kolejne wysiłki Einsteina zmierzające do rozwinięcia zunifikowanej teorii pola nigdy nie przyniosły sukcesu. Po części przyczyną tego była trudność w prawidłowym określeniu stosunku masy elektronu do jego ładunku. Dodatkowo teorie te rozwijały się, gdy inni fizycy zaczynali odkrywać mechanikę kwantową, która ostatecznie przyniosła sukcesy w opisie znanych oddziaływań, jak elektromagnetyzm, jak też nowych sił jądrowych, które odkryto w połowie XX wieku. Dlatego minęło prawie 50 lat, zanim ideę nowych wymiarów ponownie potraktowano poważnie. Wczesne prace o supergrawitacji Nowe pomysły i narzędzia matematyczne pozwoliły na świeży ogląd ogólnej teorii względności, co zaowocowało zakończeniem w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku okresu zwanego jej złotym wiekiem. W połowie lat siedemdziesiątych fizycy zaczęli badać teorie supersymetryczne o większej liczbie wymiarów, tak zwane teorie supergrawitacji. Ogólna teoria względności nie nakłada żadnych ograniczeń na ilość możliwych wymiarów czasoprzestrzennych. Choć typowo formułuje się ją w czterech wymiarach, te same równania można napisać dla pola grawitacyjnego w dowolnej liczbie wymiarów. Supergrawitacja jest bardziej restrykcyjna, nakłada bowiem ograniczenie w postaci maksymalnej liczby wymiarów. W 1978 Werner Nahm wykazał, że maksymalna liczba wymiarów czasoprzestrzennych, dla której można sformułować spójną teorię supersymetryczną wynosi 11. W tym samym roku Eugene Cremmer, Bernard Julia i Joel Scherk z École Normale Supérieure wykazali, że supergrawitacja nie tylko pozwala na istnienie do siedmiu wymiarów czasoprzestrzennych, ale w rzeczywistości przyjmuje najbardziej elegancką postać właśnie w maksymalnej liczbie wymiarów. Początkowo wielu fizyków miało nadzieję, że dzięki jedenastowymiarowej kompaktyfikowalnej supergrawitacji możliwe okaże się skonstruowanie realistycznych modeli naszego czterowymiarowego świata. Nadzieja ta wynikała z tego, że takie modele zapewniałyby zunifikowany opis czterech fundamentalnych oddziaływań przyrody: elektromagnetyzmu, oddziaływań silnych, słabych i grawitacji. Zainteresowanie jedenastowymiarową supergrawitacją zanikło szybko, gdy odkryto różne wady takiego rozwiązania. Jeden z tych problemów polegał na tym, że prawa fizyki wydają się rozróżniać kierunek zgodny z ruchem zegara i przeciwny (chiralność). Edward Witten i inni zaobserwowali, że własności chiralności nie można w prosty sposób wywieść poprzez kompaktyfikację z 11 wymiarów. Podczas pierwszej rewolucji superstrunowej w 1984 wielu fizyków badało teorię strun jako teorię unifikacji fizyki cząstek i grawitacji kwantowej. W przeciwieństwie do teorii supergrawitacji teoria strun potrafiła pomieścić chiralność obecną w modelu standardowym, zaopatrując naukę w teorię grawitacji zgodną z efektami kwantowymi. Inną cechą teorii strun przyciągającą fizyków w dwóch ostatnich dekadach XX wieku był wysoki stopień wyjątkowości. W zwykłych teoriach cząstek można rozważyć każdy zbiór cząstek elementarnych, których klasyczne zachowanie opisuje arbitralny lagranżjan. Teoria strun znacznie więcej wymusza: do lat dziewięćdziesiątych XX wieku fizycy podawali, że istnieje tylko 5 spójnych supersymetrycznych wersji teorii. Związek pomiędzy teoriami strun Choć istnieje tylko kilka spójnych teorii superstrunowych, pozostaje zagadką, dlaczego nie ma tylko jednego spójnego sformułowania. Jednak gdy fizycy zaczęli sprawdzać teorie strun dokładniej, zorientowali się, że teorie te wiążą się ze sobą w zawiły i nietrywialny sposób. W późnych latach siedemdziesiątych Claus Montonen i David Olive zapostulowali istnienie specjalnej własności pewnych teorii fizycznych. Skonkretyzowana wersja tego przypuszczenia dotyczy N=4-supersymetrycznej teorii Yanga–Millsa, opisującej cząstki podobne do kwarków i gluonów tworzących jądro atomowe. Siła, z jaką występujące w tej teorii cząstki oddziałują, mierzona jest liczbą zwaną stałą sprzężenia. Wynik Montonena i Olive'a, obecnie znany jako dualność Montonena–Olive'a, stanowi, że N=4-supersymetryczna teoria Yanga–Millsa o stałej sprzężenia g jest równoważna tej samej teorii o stałej sprzężenia 1/g. Innymi słowy, układ silnie oddziałujących cząstek (a więc o dużej stałej sprzężenia) posiada równoważny opis w postaci układu cząstek słabo oddziałujących (o małej stałej sprzężenia), i na odwrót. W latach dziewięćdziesiątych kilku teoretyków uogólniło dualność Montonena–Olive'a do S-dualności, łączącej różne teorie strun. Ashoke Sen badał S-dualność w kontekście heterotycznych strun w czterech wymiarach. Chris Hull i Paul Townsend wykazali, że typ IIB teorii strun o dużej stałej sprzężenia jest równoważny poprzez S-dualność tej samej teorii o małej stałej sprzężęnia. Teoretycy dowiedli też, że różne teorie strun mogą łączyć się ze sobą poprzez T-dualność. Implikuje to, że struny ulegające propagacji w całkowicie różnych geometriach czasoprzestrzeni mogą być fizycznie równoważne. Membrany i 5-brany Teoria strun rozszerza zwykłą fizykę cząstek poprzez rozszerzenie 0-wymiarowych cząstek punktowych na jednowymiarowe obiekty zwane strunami. W późnych latach osiemdziesiątych XX wieku obranym przez fizyków kierunkiem badań były wysiłki zmierzające do sformułowania innych rozszerzeń, w których cząstki zastępowano dwuwymiarowymi supermembranami bądź obiektami o wyższej liczbie wymiarów, które nazwano branami. Obiekty te rozważał już w 1962 Paul Dirac, a następnie część fizyków w latach osiemdziesiątych. Supersymetria nakłada znaczne ograniczenia na liczbę możliwych wymiarów brany. W 1987 Eric Bergshoeff, Ergin Sezgin i Paul Townsend wykazali, że jedenastowymiarowa supergrawitacja obejmuje brany dwuwymiarowe. Intuicyjnie obiekty te porównuje się do kartek bądź membran propagujących w jedenastowymiarowej czasoprzestrzeni. Krótko po tym odkryciu Michael Duff, Paul Howe, Takeo Inami i Kellogg Stelle rozważali szczególną kompaktyfikację jedenastowymiarowej supergrawitacji z jednym wymiarem zwiniętym w okrąg. Można to sobie wyobrazić jako membranę nawiniętą wokół zwiniętego wymiaru. Jeśli jego promień jest dostatecznie mały, wtedy membrana wygląda jak struna w dziesięciowymiarowej czasoprzestrzeni. W rzeczywistości Duff i współpracownicy wykazali, że taka konstrukcja dokładnie naśladuje strunę występującą w teorii superstrunowej typu IIA. W 1990 Andrew Strominger opublikował podobne wyniki, sugerując, że silnie oddziałujące struny w 10 wymiarach mogą mieć równoważny opis w postaci słabo oddziałujących pięciowymiarowych bran. Początkowo fizycy nie potrafili udowodnić tego powiązania z dwóch istotnych przyczyn. Z jednej strony dualność Montonen–Olive'a była cały czas nieudowodniona, a przypuszczenie Stromingera było jeszcze słabsze. Z drugiej strony było wiele kwestii technicznych związanych z kwantowymi własnościami bran pięciowymiarowych. Pierwszy z tych problemów rozwiązano w 1993, gdy Ashoke Sen założył, że pewne teorie fizyczne wymagają istnienia obiektów o ładunku zarówno elektrycznym, jak i magnetycznym, które przewidywała praca autorstwa Montonen i Olive. Pomimo tego postępu, powiązania pomiędzy strunami a branami w 5 wymiarach pozostały hipotetyczne, ponieważ teoretycy nie byli zdolni skwantyfikować bran. Począwszy od 1991, zespół badaczy, wśród których znaleźli się Michael Duff, Ramzi Khuri, Jianxin Lu i Ruben Minasian, rozważał specjalną kompaktyfikację teorii strun, w której 4 z 10 wymiarów były zwinięte. Gdy rozważa się pięciowymiarową branę nawiniętą wokół tych dodatkowych wymiarów, brana wydaje się zachowywać jak jednowymiarowa struna. W ten sposób postulowane powiązanie pomiędzy strunami i branami zredukowano do powiązania pomiędzy strunami, które można testować przy użyć dostępnych obecnie technik teoretycznych. Druga rewolucja superstrunowa Podczas wystąpienia na konferencji teorii strun organizowanej przez University of Southern California w 1995 Edward Witten z Institute for Advanced Study przedstawił zaskakującą sugestię, jakoby wszystkie 5 teorii superstrunowych były w rzeczywistości przypadkami granicznymi pojedynczej teorii, obejmującej 11 wymiarów czasoprzestrzennych. Pomysł ten obejmował wszystkie poprzednie rezultaty, jak S- i T-dualność oraz dwu- i pięciowymiarowe brany w teorii strun. W następnych miesiącach pojawiły się w internecie setki nowych prac potwierdzających, że nowa teoria posługuje się membranami w istotny sposób. Obecnie ten potok publikacji określa się mianem drugiej rewolucji superstrunowej. Do ważnych kroków należały prace Wittena z 1996 napisane wspólnie z teoretykiem strun Petrem Hořavą. Witten i Hořava zbadali M-teorię w specjalnej geometrii czasoprzestrzennej z dwoma dziesięciowymiarowymi elementami granicznymi. Ich praca rzuciła światło na matematyczną strukturę M-teorii i zasugerowała drogę połączenia M-teorii z fizyką realnego świata. Etymologia Początkowo niektórzy fizycy sugerowali, że nowa teoria będzie fundamentalną teorią membran, jednak Witten był sceptyczny co do roli membran w tej teorii. W pracy z 1996 Hořava i Witten napisali, że choć zaproponowano, że ta jedenastowymiarowa teoria jest teorią supermembran, to z pewnych powodów wątpią oni w taką interpretację. Wobec tego stworzyli jej miano M-teorii, zostawiając na przyszłość, czy M będzie odnosiło się do membran. W sytuacji niezrozumienia właściwego znaczenia i struktury M-teorii Witten zasugerował, że M może odnosić się do słów „magic” („magia”), „mystery” („tajemnica”) lub „membrane” („membrana”), wedle upodobania, a właściwe znaczenie nazwy rozstrzygnięte zostanie przy poznaniu bardziej podstawowego jej sformułowania. Teoria macierzowa Model macierzowy BFSS W matematyce macierz jest prostokątną tablicą liczb bądź innych danych. W fizyce model macierzowy to szczególny rodzaj teorii fizycznej, której sformułowanie matematyczne stosuje w istotny sposób notację macierzową. W fizyce kwantowej model macierzowy opisuje, jak zbiór macierzy ewoluuje w czasie zgodnie z zasadami mechaniki kwantowej. Przykładem modelu macierzowego jest model BFSS zaproponowany przez Toma Banksa, Willy’ego Fischlera, Stephena Shenkera i Leonarda Susskinda w 1997. Opisuje on zachowanie zbioru dziewięciu dużych macierzy. W oryginalnej pracy autorzy pokazali między innymi, że niskoenergetyczne ograniczenie modelu macierzowego opisuje jedenastowymiarowa supergrawitacja. Obliczenia te doprowadziły ich do propozycji, że model BFSS jest dokładnie równoważny M-teorii. Wobec tego model ten może służyć jako prototyp poprawnego sformułowania M-teorii i narzędzie do badania własności M-teorii we względnie prostych warunkach. Geometria nieprzemienna W geometrii użyteczne często bywa wprowadzenie współrzędnych. Przykładowo w nauce geometrii euklidesowej definiuje się współrzędne x i y jako odległość dowolnego punktu płaszczyzny od osi. Współrzędne punktu są zazwyczaj liczbami, można więc je przez siebie mnożyć, a otrzymany w ten sposób iloczyn nie zależy od kolejności tych liczb. A więc xy = yx. Ta własność mnożenia zwie się przemiennością, a powiązanie pomiędzy geometrią i algebrą przemienną współrzędnych stanowi punkt wyjścia współczesnej geometrii. Geometria nieprzemienna jest dziedziną matematyki, która stara się rzeczoną sytuację uogólnić. Zamiast pracy na zwyczajnych liczbach rozważa się podobne obiekty, jak macierze, których mnożenie nie spełnia prawa przemienności (a więc xy nie musi się równać yx). Można sobie wyobrazić, że te nieprzemienne obiekty są współrzędnymi pewnej przestrzeni i dowodzić twierdzeń tyczących się tych uogólnionych przestrzeni przez wykorzystanie analogii do klasycznej geometrii. W pracy z 1998 Alain Connes, Michael R. Douglas i Albert Schwarz pokazali, że pewne aspekty modelu macierzowego i M-teorii opisuje nieprzemienna kwantowa teoria pola, specjalny rodzaj teorii fizycznej, w której współrzędne czasoprzestrzenne nie spełniają prawa przemienności. Utworzyło to połączenie pomiędzy modelami macierzowymi i M-teorią z jednej strony, a geometrią nieprzemienną z drugiej. Doprowadziło to do odkrycia powiązań pomiędzy geometrią nieprzemienną i różnymi teoriami fizycznymi. Korespondencja AdS/CFT Zastosowanie mechaniki kwantowej do zjawisk i obiektów fizycznych, jak pole elektromagnetyczne, rozciągłych w czasie i przestrzeni, znane jest jako kwantowa teoria pola. W fizyce cząstek kwantowe teorie pola tworzą bazę dla rozumienia cząstek elementarnych, modelowanych przez wzbudzenia fundamentalnych pól. Kwantowe teorie pola służą też w fizyce materii skondensowanej do modelowania obiektów przypominających cząstki, nazywanych kwazicząstkami. Jedno z podejść do sformułowania M-teorii i badań jej własności stanowi Korespondencja AdS/CFT (anty de Sittera/konforemna teoria pola). Zaproponowana przez Juana Maldacenę pod koniec 1997, korespondencja AdS/CFT stanowi wynik teoretyczny implikujący, że M-teoria jest w pewnych przypadkach równoważna kwantowej teorii pola. Dodatkowo, prócz dostarczania spostrzeżeń na strukturę matematyczną teorii strun i M-teorii, korespondencja AdS/CFT rzuciła światło na wiele aspektów kwantowej teorii pola w obszarach, gdzie tradycyjne techniki obliczeniowe są nieefektywne. W korespondencji AdS/CFT geometria czasoprzestrzeni opisywana jest w terminach pewnego rozwiązania równania Einsteina dla pustej przestrzeni zwanej antydesitterowską. W bardzo prostych słowach przestrzeń antydesitterowska stanowi matematyczny model czasoprzestrzeni, w którym reprezentacja odległości pomiędzy punktami (metryka) jest inna, niż w zwykłej przestrzeni euklidesowej. Blisko wiąże się z przestrzenią hiperboliczną, którą można zobrazować jako dysk Poincarego. Rysunek taki (patrz ilustracja po lewej) pokazuje tesselację dysku trójkątami i kwadratami. Odległość pomiędzy dwoma punktami leżącymi na dysku zdefiniować można tak, że wszystkie trójkąty i kwadraty są tej samej wielkości i okrągła granica dysku jest nieskończenie daleko od dowolnego punktu leżącego wewnątrz niej. Następnie należy wyobrazić sobie stos dysków hiperbolicznych, z których każdy reprezentuje stan Wszechświata w danym czasie. Powstały w ten sposób obiekt geometryczny stanowi trójwymiarową przestrzeń antydesitterowską. Wygląda ona jako wypełniony walec, którego przekrój stanowi kopię dysku hiperbolicznego. Czas biegnie wzdłuż kierunku pionowego. Powierzchnia walca odgrywa istotną rolę w korespondencji AdS/CFT. Jak na płaszczyźnie hiperbolicznej przestrzeń antydesitterowska jest zakrzywiona w taki sposób, że dowolny punkt w jej środku jest nieskończenie daleko od jej zewnętrznej granicy. Konstrukcja taka opisuje hipotetyczny Wszechświat o tylko dwóch wymiarach przestrzennych i jednym czasowym, ale można ją uogólnić dla dowolnej liczby wymiarów. Wobec tego przestrzeń hiperboliczna może mieć powyżej dwóch wymiarów i można zebrać kopie przestrzeni hiperbolicznej, tworząc modele przestrzeni antydesitterowskiej o wyższej liczbie wymiarów. Ważną cechą przestrzeni antydesitterowskiej jest jej granica, wyglądająca w trójwymiarowej przestrzeni antydesitterowskiej jak walec. Posiada ona taką własność, że w małym otoczeniu powierzchni wokół danego punktu wygląda jak przestrzeń Minkowskiego, model czasoprzestrzeni wykorzystywany w fizyce niegrawitacyjnej. Można więc rozważyć pomocniczą teorię, w której czasoprzestrzeń dana jest przez granicę przestrzeni anty-de Sittera. Obserwacja ta to punkt startowy dla korespondencji AdS/CFT, zgodnie z którą granicę przestrzeni antydesitterowskiej można traktować jako czasoprzestrzeń kwantowej teorii pola. Twierdzenie mówi, że ta kwantowa teoria pola jest równoważna teorii grawitacyjnej na przestrzeni antydesitterowskiej w takim sensie, że istnieje „słownik” translacji pojęć i obliczeń z jednej teorii do ich odpowiedników w drugiej teorii. Przykładowo pojedyncza cząstka w teorii grawitacyjnej może odpowiadać pewnemu zbiorowi cząstek w teorii granicy. Dodatkowo przewidywania w obu teoriach będą ilościowo identyczne, wobec czego jeśli dwie cząstki wedle teorii grawitacyjnej zderzą się z prawdopodobieństwem 40%, to odpowiadające im zbiory cząstek w teorii granicy także zderzą się z prawdopodobieństwem 40%. Superkonformalna teoria pola 6D (2,0) Wedle pewnej szczególnej realizacji korespondencji AdS/CFT M-teoria na przestrzeni produktowej AdS7×S4 jest równoważna tak zwanej teorii (2,0) na granicy sześciowymiarowej. „(2,0)” odnosi się do szczególnego typu supersymetrii obecnej w tej teorii. Przykładowo: czasoprzestrzeń w teorii grawitacyjnej jest efektywnie siedmiowymiarowa (stąd zapis AdS7), są bowiem 4 dodatkowe wymiary po kompaktyfikacji (zapisywane jako S4). W rzeczywistym świecie czasoprzestrzeń przynajmniej makroskopowo jest czterowymiarowa, więc ta wersja korespondencji nie zapewnia realistycznego modelu grawitacji. Również teoria dualna nie jest realnym modelem rzeczywistego świata, bo opisuje świat w sześciu wymiarach czasoprzestrzennych. Niemniej teoria (2,0) okazała się ważna dla badań ogólnych własności kwantowych teorii pola. Teoria ta pociąga wiele matematycznie interesujących efektywnych kwantowych teorii pola i zwraca uwagę na nowe dualności pomiędzy nimi. Na przykład Luis Alday, Davide Gaiotto i Yuji Tachikawa wykazali, że przez kompaktyfikacje tej teorii na powierzchni można otrzymać czterowymiarową kwantową teorię pola i istnieje dualność znana jako korespondencja AGT, łącząca fizykę tej teorii z pewnymi pomysłami związanymi z samą powierzchnią. Teoretycy rozszerzyli te pomysły, by badać teorie uzyskane przez kompaktyfikację do trzech wymiarów. Oprócz zastosowań w kwantowej teorii pola teoria (2,0) dostarczyła ważnych wyników w czystej matematyce. Na przykład istnienie teorii (2,0) wykorzystane zostało przez Wittena do fizykalnego wyjaśnienia domniemanego powiązania matematycznego zwanego geometryczną korespondencją Langlandsa. W kolejnej pracy Witten wykazał, że teorię (2,0) można wykorzystać do zrozumienia homologii Khovanova. Wprowadzona przez Michaiła Khovanova w 2000, homologia ta dostarcza narzędzia teorii węzłów, działowi matematyki badającemu i klasyfikującemu różnorodne kształty węzłów. Inne zastosowanie teorii (2,0) zostało zaprezentowane w pracy Davide Gaiotto, Grega Moore’a i Andrew Neitzke'a, którzy wykorzystali pomysły z fizyki do otrzymania nowych wyników w geometrii hyperkähler. Superkonforemna teoria pola ABJM Wedle innej realizacji korespondencji AdS/CFT M-teoria na AdS4×S7 jest równoważna kwantowej teorii pola zwanej teorią ABJM w trzech wymiarach. W tej wersji korespondencji 7 wymiarów M-teorii jest zwiniętych, pozostawiono 4 nieskompaktyfikowane. Jako że czasoprzestrzeń naszego Wszechświata jest czterowymiarowa, ta wersja korespondencji dostarcza nieco bardziej realistycznego opisu grawitacji. Teoria ABJM pojawiająca się w tej wersji korespondencji jest także interesująca z innych przyczyn. Wprowadzona przez Aharony'ego, Bergmana, Jafferisa i Maldacenę, blisko wiąże się z inną kwantową teorią pola zwaną teorią Cherna-Simonsa. Ta ostatnia spopularyzowana została przez Wittena w późnych latach osiemdziesiątych XX wieku z powodu swych zastosowań w teorii węzłów. W dodatku teoria ABJM służy jako częściowo realistyczny uproszczony model do rozwiązywania problemów powstałych w fizyce materii skondensowanej. Fenomenologia Poza istnieniem jako obiekt badań teoretyków M-teoria zapewnia ramy dla budowania modeli świata rzeczywistego, które łączą ogólną teorię względności z modelem standardowym. Fenomenologia w odniesieniu do cząstek stanowi dział fizyki teoretycznej, obejmujący konstrukcję realistycznych modeli przyrody z bardziej abstrakcyjnych idei teoretycznych. Fenomenologia strun stanowi część teorii strun, obejmującą starania mające na celu budowę realistycznych modeli fizyki cząstek na bazie strun i M-teorii. Zazwyczaj modele takie bazują na kompaktyfikacji (światy strunowe stanowią alternatywną drogę wyprowadzania fizyki świata rzeczywistego z teorii strun. Zaczynając od dziesięcio- bądź jedenastowymiarowej czasoprzestrzeni teorii strun bądź M-teorii, fizycy postulują kształt nadmiarowych wymiarów. Dokładnie wybierając ich kształt, potrafią zbudować modele przypominające model standardowy, wraz z dodatkowymi, nieodkrytymi jeszcze cząstkami. Częsty sposób wyprowadzania rzeczywistej fizyki z teorii strun wychodzi od heterotycznej teorii strun w dziesięciu wymiarach, przyjmując zwinięcie sześciu nadmiarowych wymiarów przestrzennych w kształt przypominający sześciowymiarową rozmaitość Calabiego–Yau. Rozmaitości Calabiego–Yau oferują wiele sposobów wyprowadzania fizyki rzeczywistego świata z teorii strun. Inne, podobne metody, można wykorzystać dla budowy realistycznych modeli czterowymiarowego świata na bazie M-teorii. Częściowo z powodu trudności teoretycznych i matematycznych, a częściowo z powodu niezwykle wysokich energii koniecznych do eksperymentalnego przetestowania tych hipotez nie ma obecnie dowodów doświadczalnych, które niewątpliwie wskazałyby którykolwiek z tych modeli jako poprawny fundamentalny opis przyrody. W efekcie część społeczności naukowej krytykuje próby unifikacji i kwestionuje wartość kontynuowania badań nad tym problemem. Kompaktyfikacja rozmaitości G2 W jednym z podejść do fenomenologii M-teorii teoretycy zakłądają, że 7 nadmiarowych wymiarów przestrzennych M-teorii przybiera kształt rozmaitości G2. Chodzi o siedmiowymiarowy obiekt skonstruowany przez matematyka, Dominica Joyce’a z Uniwersytetu Oksfordzkiego. Rozmaitości G2 są ciągle słabo poznane matematycznie. Fakt ten utrudnia fizykom pełny rozwój tego podejścia do fenomenologii. Przykładowo: fizycy i matematycy często zakładają, że przestrzeń ma matematyczną własność zwaną gładkością. Jednak własności tej nie można założyć w przypadku rozmaitości G2 w celu wyprowadzenia fizyki codziennego czterowymiarowego świata. Inny problem polega na tym, że rozmaitości G2 nie są rozmaitościami zespolonymi, więc teoretycy nie mogą wykorzystać analizy zespolonej. Ponadto istnieje wiele otwartych pytań o istnienie, unikatowość i inne własności rozmaitości G2, a matematykom brak systemowych sposobów badania tych rozmaitości. Heterotyczna M-teoria Z powodu trudności związanych z rozmaitościami G2 większość wysiłków zmierzających ku konstrukcji realistycznych teorii fizyki, opierających się na M-teorii bardziej pośrednio, podchodzi do kompaktyfikacji czasoprzestrzeni jedenastowymiarowej. Jedno z podejść, zapoczątkowane przez Wittena, Hořavę, Ovruta i innych, znane jest jako heterotyczna M-teoria. Opiera się ona na wyobrażeniu jednego z jedenastu wymiarów M-teorii zwiniętego w okrąg. Jeśli okrąg ten będzie bardzo mały, czasoprzestrzeń będzie w praktyce dziesięciowymiarowa. Przyjmuje się następnie, że sześć z dziesięciu wymiarów tworzy rozmaitość Calabiego–Yau. Jeśli rozmaitość Calabiego–Yau również będzie mała, pozostanie teoria czterowymiarowa. Heterotyczną M-teorię wykorzystano do konstrukcji modeli kosmologii bran, w których widzialny Wszechświat leży na branie w przestrzeni o wyższej liczbie wymiarów. Spowodowała ona także powstanie alternatywnych hipotez wczesnego Wszechświata, które nie opierają się na teorii inflacji. Przypisy Bibliografia Teoria strun

3459000

https://pl.wikipedia.org/wiki/Karolina%20Olek-Hrab

Karolina Olek-Hrab

Karolina Olek-Hrab – polska dermatolog, lekarz medycyny estetycznej. Życiorys W roku 2004 uzyskała stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny. Specjalista w zakresie dermatologii i wenerologii. Zajmuje się leczeniem chorób skóry oraz chorób przenoszonych drogą płciową. Jest adiunktem na Wydziale Lekarskim II Katedry I Kliniki Dermatologii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Prowadzi działalność naukową, m.in. w Dermatologicznym Kole Naukowym przy Katedrze i Klinice Dermatologii w Poznaniu. W roku 2015 habilitowała się na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. „Badania nad rolą receptora H4R i PAR2 oraz wybranych cytokin jako mediatorów świądu w ziarniniaku grzybiastym”. Od 2002 jest członkiem Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, a od 2008 roku członkiem EADV (European Academy of Dermatology and Venereology). Przypisy Linki zewnętrzne Spis publikacji w serwisie PubMed Wykładowcy Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Polscy dermatolodzy

3459003

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jeff%20Withey

Jeff Withey

Jeffree David "Jeff" Withey (ur. 7 marca 1990 w San Diego) – amerykański koszykarz występujący na pozycji środkowego, obecnie zawodnik Goyang Orion Orions. 24 sierpnia 2015 roku podpisał umowę z klubem Utah Jazz. 21 sierpnia 2017 został zawodnikiem Dallas Mavericks. 19 grudnia został zwolniony. 28 lutego 2019 dołączył do greckiego GS Lavrio Aegean Cargo. 18 sierpnia zawarł kontrakt z izraelskim Ironi Hai Motors Nes-Cijjona. 9 lipca 2020 został zawodnikiem południowokoreańskiego Goyang Orion Orions. Osiągnięcia Stan na podstawie 8 września 2020, na podstawie, o ile nie zaznaczono inaczej. NCAA Wicemistrz NCAA (2012) Uczestnik rozgrywek: Elite Eight turnieju NCAA (2011, 2012) Sweet Sixteen turnieju NCAA (2011–2013) turnieju NCAA (2010–2013) Mistrz: turnieju konferencji Big 12 (2010, 2011, 2013) sezonu regularnego Big 12 (2010–2013) Obrońca Roku: NCAA według NABC (2013) konferencji Big 12 (2012–2013) Most Outstanding Player (MOP=MVP) turnieju Big 12 (2013) Zaliczony do: I składu: Big 12 (2013) defensywnego Big 12 (2012, 2013) turnieju: Big 12 (2013) CBE Classic (2013) II składu All-American (2013) III składu Big 12 (2012) Indywidualne Lider ligi izraelskiej w blokach (2020) Przypisy Linki zewnętrzne Profil na NBA.com Statystyki na basketball-reference.com Profil na landofbasketball.com Profil na espn.go.com Profil na draftexpress.com Profil na nbadraft.net Profil na sports.yahoo.com Profil na rotoworld.com Profil na foxsports.com Amerykańscy koszykarze Koszykarze New Orleans Pelicans Koszykarze Utah Jazz Koszykarze NCAA All-American Koszykarze Kansas Jayhawks Koszykarze Dallas Mavericks Koszykarze Tofaş S.K. Koszykarze Ironi Nes Cijjona Koszykarze Lavrio B.C. Koszykarze Goyang Orion Orions Ludzie urodzeni w San Diego Urodzeni w 1990

3459005

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wzg%C3%B3rze%20Mandalaj

Wzgórze Mandalaj

Wzgórze Mandalaj ( //, ) — wznoszące się 236 m n.p.m. wzgórze w Mandalaj w Mjanmie, od którego nazwę wzięło wybudowane u jego stóp miasto. Jest to ważny ośrodek kultu religijnego i cel pielgrzymek birmańskich buddystów. Geografia Wzgórze znajduje się na północnych obrzeżach Mandalaj. Położone jest w suchej strefie Birmy na przebiegu uskoku Sikong pomiędzy płytami indyjską, a sundajską. Jest to owalnego kształtu (z długą osią rozciągniętą między północą a południem) wypiętrzenie skał metamorficznych pochodzących z okresu eocenu-miocenu, głównie marmurów facji amfibolitowej, łupków metamorficznych oraz innych amfibolitów z wtrętami sjenitów zawierających hornblendy oraz granitów z domieszką biotytów. Toponimia Nazwa wzgórza pochodzi prawdopodobnie od słowa palijskiego, chociaż dokładny źródłosłów nie jest pewny. Pod uwagę brane są między innymi: Mandala (oznaczające okrągłą płaszczyznę), Mandare (oznaczające prawdopodobnie "pomyślną ziemię") lub Mandara (góra z mitologii hinduistycznej). Istnieją też wyjaśnienia łączące nazwę z imieniem Mingalay. Takie imię nosił na przykład wygnany syn króla Paganu Shin Saw Mingalay, który według legendy miał przez jakiś czas zamieszkiwać Wzgórze Mandalaj. Inna legenda wspomina o odwiedzeniu wzgórza przez księżniczkę Pyu o imieniu Mingalay. Wspominanie przez legendy o odwiedzinach Wzgórza przez królów i naty sugeruje, że było ono miejscem kultu nieprzerwanie od bardzo dawna. Legendy Według legendy, pewnego razu Budda odwiedził Wzgórze Mandalaj wraz ze swym ulubionym uczniem, arahantem Ānandą. Przebywał tam przez tydzień wygłaszając kazania dla okolicznych mieszkańców. Przysłuchiwała im się także zamieszkująca wzgórze ogrzyca Chandamukhi (). Ogarnięta przypływem pobożności odcięła sobie pierś i ofiarowała ją Buddzie. Zmieszany takim postępkiem Budda jedynie się uśmiechnął. Pytany później przez Ānandę o powód tego uśmiechu przepowiedział, iż dzięki zebranym zasługom ogrzyca ta odrodzi się w przyszłości jako król władający potężnym miastem Yadanbon u podnóża Wzgórza Mandalaj. Miasto to miało powstać w 2400 roku ery buddyjskiej, czyli w 1856/1857 roku po Chrystusie. Mieszaniną legendy i faktów jest historia dwóch węży, których rzeźbione przedstawienia znajdują się na szczycie wzgórza. Zostały one uratowane przez ucznia U Khantiego z rąk zaklinacza węży, który schwytał je wezwany do jednego z domostw w Mandalaj. Przez dwa lata były trzymane na Wzgórzu przyciągając uwagę odwiedzających je tłumów i stając się maskotką robotników pracujących przy odbudowie świątyni Shweyathaw. Z biegiem czasu pojawiły się plotki, iż są to wcielenia dwojga darczyńców na rzecz pagody. Ostatecznie, przeniesione przez mnichów na wzgórze Yangin, miały skryć się w głębi jednej z głębokich jam. Przez lata ich historia obrastała legendą, tak że obecnie są czczone są jako duchy i doczekały się własnego miejsca kultu. Historia Przed założeniem Mandalaj Świątynia na szczycie Wzgórza Mandalaj istniała już co najmniej od XVIII wieku, a kronika Hmannan Yazawin przypisuje nawet jej wybudowanie królowi Anawrahcie (XI wiek). Król Mindon zaczął rozważać wybudowanie nowej stolicy u stóp Wzgórza Mandalaj pod koniec 1856 roku. Do podjęcia ostatecznej decyzji miały nakłonić go dwa sny, jakie miał na początku roku 1857. W jednym z nich odwiedziła go kobieta o imieniu Mi Tu Aung, która ponaglała go do wybudowania nowego miasta powołując się na stare proroctwa. W drugim ze snów mężczyzna o imieniu Nga Htin pokazał królowi garście trawy ściętej na Wzgórzu Mandalaj; nakarmienie nią królewskich koni i słoni miało zapewnić bezpieczeństwo królestwu. Sny, przepowiednie i obliczenia astrologiczne odgrywają w kulturze birmańskiej ważną rolę i pojawiają się niejednokrotnie w historii Birmy jako przyczyna różnego rodzaju działań podejmowanych przez jej królów. Rozbudowa Wzgórza Mandalaj toczyła się równocześnie ze wznoszeniem Pałacu i powstawaniem nowego miasta. Największym przedsięwzięciem Mindona było wybudowanie pagody, w której znalazł miejsce olbrzymi posąg Buddy prorokującego powstanie przyszłego Mandalaj (Shweyathaw). Poza tym kazał on wybudować kilka innych pagód na Wzgórzu oraz domy dla pielgrzymów u jego podnóża. Po założeniu Mandalaj Po zdobyciu Mandalaj przez Brytyjczyków i wygnaniu króla (1885) kompleks buddyjskich świątyń wokół pałacu wraz ze Wzgórzem Mandalaj znalazł się na terenie wojskowego garnizonu. Do roku 1890 Birmańczycy nie mieli w ogóle dostępu do świątyń ani Wzgórza. Sytuację zmieniła dopiero pozytywna odpowiedź królowej Wiktorii na skierowaną do niej petycję. Jednak Brytyjczycy nie przywiązywali żadnej wagi do utrzymania budowli religijnych, tak że popadały one stopniowo w ruinę. W roku 1883 wszystkie budynki na Wzgórzu Mandalaj zostały zniszczone przez pożar. Pomiędzy rokiem 1885 a 1900 spłonęły budynki sal wypoczynkowych dla pielgrzymów ulokowane u stóp Wzgórza. Pierwsze drobne prace naprawcze władze kolonialne podjęły dopiero około roku 1907. Spośród drewnianych budowli wzniesionych na Wzgórzu Mandalaj przez króla Mindona do czasów dzisiejszych dotrwał jedynie klasztor Shwegyin na jego północnym stoku. Ważną rolę w odbudowie i utrzymaniu świątyń znajdujących się na Wzgórzu odegrał U Khanti. Przez 12 lat był on buddyjskim mnichem, następnie został pustelnikiem ( //) i poświęcił się odnawianiu birmańskich świątyń oraz miejsc kultu, zwłaszcza tych położonych w Mandalaj i jego okolicach. Począwszy od roku 1907 U Khanti przez ponad 40 lat gromadził fundusze przeznaczane następnie na renowację istniejących i wznoszenie nowych świątyń, między innymi właśnie na Wzgórzu Mandalaj, u stóp którego zamieszkał. Wprowadzoną przez niego nowością było umieszczanie inskrypcji z nazwiskami donatorów na odnowionych dzięki nim budynkach - budowa i utrzymywanie świętych miejsc dzięki datkom indywdualnych donatorów było w ówczesnej Birmie nowością, gdyż wcześniej był to chwalebny obowiązek króla i jego dworzan wiążący się z olbrzymią zasługą religijną mającą silny pozytywny wpływ na formę odrodzenia w przyszłym życiu. Wprowadzona przez U Khantiego w życie idea "cząstkowego" udziału w tej zasłudze stanowi do dziś podstawę finansowania miejsc kultu. II wojna światowa W marcu 1945 cofająca się przed wojskami brytyjskimi japońska 15. Dywizja uczyniła z Mandalaj punkt oporu. Jednym z kluczowych elementów obrony miasta były ich siły obsadzające górujące nad okolicą Wzgórze Mandalaj. Stoki Wzgórza zostały umocnione prowizorycznymi bunkrami, a budynki i piwnice znajdujących się na nim świątyń stanowiły dla żołnierzy japońskich doskonałe kryjówki, a więc zdobycie Wzgórza Mandalaj stanowiło bardzo trudne zadanie. Problem został jednak rozwiązany niespodziewanie szybko dzięki żołnierzom 4. batalionu 4. Pułku Strzelców Gurkhijskich 19 Dywizji Piechoty 14. Indyjskiej Armii Brytyjskiej, którzy przed świtem 9 marca przypuścili na wzgórze szturm i po gwałtownej, wielogodzinnej walce z użyciem kukri osiągnęli jego szczyt. Następujący po nich Brytyjczycy z Królewskiego Pułku Berkshire () w ciągu kilku dni oczyścili Wzgórze z japońskich kryjówek używając do tego m.in. benzyny i materiałów wybuchowych. Zdobycie Wzgórza Mandalaj upamiętnia umieszczona na nim marmurowa tablica. Zabudowa Wzgórza Na szczyt wzgórza prowadzi troje zadaszonych schodów. Można też dostać się nań za pomocą windy i schodów ruchomych. U podnóża schodów południowych ustawiono dwa duże, rzeźbione lwy (chinthe, //) - tradycyjny element architektoniczny strzegący wejść do birmańskich świątyń. Tutaj także znajduje się dawne miejsce zamieszkania U Khantiego. Z kolei u podnóża schodów południowo-wschodnich znalazło się miejsce dla kapliczki nata Bo Bo Gyi. Obydwoje tych schodów łączy się ze dobą na stoku wzgórza. W tym miejscu mieści się pawilon, w którym niegdyś przechowywano pochodzący z Peszawaru relikwiarz z trzema kośćmi Buddy. Obecnie relikwiarz przeniesiony jest do innego budynku (dawnego klasztoru U Khantiego, w którym zorganizowane poświęcone mu muzeum) zlokalizowanego bliżej podnóża Wzgórza po jego zachodniej stronie i nie jest na co dzień dostępny dla zwiedzających. Od strony wschodniej wybudowano betonowy budynek mieszczący schody ruchome i windy pozwalające dostać się na szczyt z uniknięciem wspinaczki. Wzdłuż schodów rozmieszczone są niewielkie świątynie, pawilony, sale święceń i posągi; te ostatnie przedstawiają między innymi Chandamukhi oraz ogry, które wraz ze swymi armiami pochylają pokornie głowy przed Buddą. Ściany budowli zdobią między innymi sceny z Dżataki, których wiele zawdzięcza powstanie U Khantiemu. Na każdym z obiektów znajdują się liczne inskrypcje upamiętniające donatorów - wielkość tych inskrypcji jest proporcjonalna do wielkości donacji. Świątynia Shweyathaw Jest to mała świątynia ulokowana na 1/3 wysokości południowego stoku wzgórza. Umieszczono w niej posąg Buddy, który wyciągniętą prawą ręką wskazuje na pałac królewski, jako na miejsce, gdzie ma zostać wybudowana przyszła królewska stolica. U jego stóp klęczy ulubiony uczeń - Ānanda. Choć przedstawienie Buddy w takiej pozie spotykane jest w Birmie, stanowi jednak niezwykłą rzadkość. Obydwa posągi zostały wyrzeźbione w drewnie i pozłocone w roku 1860, by w roku 1883 ulec zniszczeniu w pożarze. Odtworzenie posągów i samej świątyni było jednym z pierwszych dzieł, jakich podjął się U Khanti. Świątynia Su Taung Phyi Phaya Nazwa świątyni oznacza Pagodę Spełniającą Życzenia ( //). Zajmuje ona sam szczyt wzgórza. Istniała ona już za życia króla Mindona, choć nosiła wówczas inną nazwę. Składają się na nią między innymi cztery sale, w których znajdują się posągi Buddy i jego trzech poprzedników. W sali zlokalizowanej po stronie wschodniej umieszczono też naturalnej wielkości posąg U Khantiego. Ze świątynią tą wiąże się popularne w Birmie powiedzenie: Jeśli pragniesz długiego życia wejdź na Wzgórze Mandalaj. Galeria obrazów Uwagi Przypisy Bibliografia Mandalaj Świątynie buddyjskie w Mjanmie

3459006

https://pl.wikipedia.org/wiki/Habton

Habton

Habton – civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2011 civil parish liczyła 321 mieszkańców. W obszar civil parish wchodzi także Newsham. Przypisy Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3459008

https://pl.wikipedia.org/wiki/Hartoft

Hartoft

Hartoft – civil parish w Anglii, w North Yorkshire, w dystrykcie Ryedale. W 2001 civil parish liczyła 64 mieszkańców. Przypisy Civil parishes w hrabstwie North Yorkshire

3459010

https://pl.wikipedia.org/wiki/Karel%20Hrom%C3%A1dka

Karel Hromádka

Karel Hromádka (ur. 23 kwietnia 1887, zm. 16 lipca 1956) – czechosłowacki szachista. Reprezentował Czechosłowację na I Olimpiadzie Szachowej w Londynie w 1927. Był dwukrotnym złotym (1913, 1921), jak również srebrnym (1911) i brązowym (1927) medalistą indywidualnych mistrzostw Czechosłowacji. Odniósł kilka sukcesów w turniejach międzynarodowych, m.in. w Kolonii (1911, dz. II-V m.), Wiedniu (1913, I m.) oraz Paryżu (1924, I m. w drugiej grupie). Wniósł wkład w rozwój teorii szachowej, jego nazwiskiem nazwane są warianty m.in. w obronie Benoni oraz obronie królewsko-indyjskiej. Według retrospektywnego systemu Chessmetrics, najwyżej sklasyfikowany był w maju 1922 r., zajmował wówczas 27. miejsce na świecie. Przypisy Bibliografia W.Litmanowicz, J. Giżycki, "Szachy od A do Z", tom I, Warszawa 1986, str. 363 Linki zewnętrzne Czechosłowaccy szachiści Czescy szachiści Szachiści XX wieku Urodzeni w 1887 Zmarli w 1956

3459011

https://pl.wikipedia.org/wiki/Baureihe%20E%2016

Baureihe E 16

Baureihe E 16 – lokomotywa elektryczna produkowana w latach 1926-1933 dla kolei niemieckich. Historia Po zelektryfikowaniu bawarskich linii kolejowych kolej niemiecka potrzebowała lokomotyw elektrycznych do prowadzenia pociągów pasażerskich. Pierwszą lokomotywę elektryczną wyprodukowano w maju 1926 roku. Wyprodukowanych zostało 21 elektrowozów, które stacjonowały w lokomotywowni w Monachium. Elektrowozy eksploatowane były na górskich liniach kolejowych w Bawarii. Jeden elektrowóz zachowano jako eksponat zabytkowy. Przypisy Lokomotywy elektryczne eksploatowane w Niemczech

3459018

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kosmos%20238

Kosmos 238

Kosmos 238 () – bezzałogowy lot kosmiczny w ramach programu Sojuz. Kosmos 238 był testowym lotem poprzedzającym załogową misję Sojuz 3. Kosmos 238 był sztucznym satelitą, który oficjalnie miał służyć badaniu górnej atmosfery ziemskiej. Spekuluje się, że jego misja miała na celu przetestowanie nowych technologii wprowadzonych po katastrofie powracającego na Ziemię Sojuza 1, albo miała do niego przycumować wysłana w późniejszym terminie misja załogowa, która jednak została odwołana. Taką rolę pełnił dwa miesiące później statek Sojuz 2, dla załogowego Sojuza 3. Przypisy Linki zewnętrzne David S.F. Portree, Mir Hardware Heritage, NASA RP-1357, 1995 (wersja PDF) Program Sojuz Satelity technologiczne Loty kosmiczne w 1968

3459020

https://pl.wikipedia.org/wiki/Liszkojady%20%28podrodzina%29

Liszkojady (podrodzina)

Liszkojady (Campephaginae) – podrodzina ptaków z rodziny liszkojadów (Campephagidae). Występowanie Podrodzina obejmuje gatunki występujące w strefie tropikalnej i subtropikalnej Afryki, Azji i Australazji. Podział systematyczny Do podrodziny zaliczane są następujące rodzaje: Coracina Ceblepyris Campephaga Lobotos Campochaera – jedynym przedstawicielem jest Campochaera sloetii – gąsienicojad złoty Malindangia – jedynym przedstawicielem jest Malindangia mcgregori – gąsienicojad ostrosterny Edolisoma Celebesica – jedynym przedstawicielem jest Celebesica abbotti – gąsienicojad maskowy Cyanograucalus – jedynym przedstawicielem jest Cyanograucalus azureus – gąsienicojad lazurowy Lalage Przypisy

3459027

https://pl.wikipedia.org/wiki/N%C3%B6rdlingen%20%28stacja%20kolejowa%29

Nördlingen (stacja kolejowa)

Nördlingen (niem: Bahnhof Nördlingen) – stacja kolejowa w Nördlingen, w regionie Bawaria, w Niemczech. Według klasyfikacji Deutsche Bahn posiada kategorię 5. Historia Podczas budowy Ludwig-Süd-Nord-Bahn również planowano stację kolejową w Nördlingen, ponieważ miano nadzieję, że połączy się tutaj z siecią kolejową Wirtembergii. Ze względu na aspekty ekonomiczne wybrano projekt linii Donauwörth-Nördlingen-Oettingen-Gunzenhausen-Pleinfeld. W 1906 roku wybudowano linię Donauwörth-Treuchtlingen. 42,4 km odcinek Donauwörth-Nördlingen-Oettingen został zbudowany przez Königlich Bayerische Staatseisenbahnen i otwarto 15 maja 1849. Następnie zbudowano linię między królestwami Bawarii i Wirtembergii, które oprócz Nördlingen, wybrano Ulm jako drugie połączenie między kolejami państwowymi. Odcinek Aalen-Nördlingen został zbudowany jednak przez Królestwo Wirtembergii. W byłej lokomotywowni Nördlingen znajduje się dziś Bawarskie Muzeum Kolei (BEM). Linie kolejowe Riesbahn Nördlingen – Dombühl Nördlingen – Gunzenhausen Nördlingen – Wemding Linki zewnętrzne Strona stacji na DB Muzeum Kolei Stacje i przystanki kolejowe w Bawarii

3459030

https://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat%20przyrody%20Nachal%20Tut

Rezerwat przyrody Nachal Tut

Rezerwat przyrody Nachal Tut (hebr. שמורת טבע נחל תות, Szemurat Nachal Tut) – rezerwat przyrody chroniący dorzecze strumienia Nachal Tut na Wyżynie Manassesa, na północy Izraela. Położenie Rezerwat przyrody jest położony w północnej części Wyżyny Manassesa na północy Izraela. Obejmuje on zielony obszar położony na północnym brzegu rzeki Nachal Tut, pomiędzy moszawami Eljakim a Bat Szelomo. Rezerwat przyrody Rezerwat został utworzony w dniu 13 czerwca 2000 roku na powierzchni 196 hektarów. Później powiększono jego powierzchnię do 396 hektarów. W chronionym obszarze znajdują się cztery źródła rzeki Nachal Tut, jej koryto oraz tereny położone na północ od tej rzeki. Teren rezerwatu przecina na pół betonowa droga prowadząca do elektrowni gazowej Chaggit. Rzeka Tut tworzy liczne naturalne baseny i rozlewiska porośnięte wodną roślinnością. Większą część rezerwatu porastają oleandry, krwawnica pospolita, niepokalanek pospolity, złotnica żółta i inne rośliny. Wzdłuż brzegu miejscami rosną białe wierzby. Z fauny występują tutaj endemiczne ryby, żaby i jaszczurki. Okoliczne wzgórza są koncentracją różnorodnej roślinności trawiastej oraz wielu gatunków kwiatów. Turystyka Aby dotrzeć do rezerwatu, należy iść pieszo wzdłuż koryta rzeki Nachal Tut lub też można dotrzeć od strony elektrowni Chagit. Teren rezerwatu nie jest dostępny dla osób niepełnosprawnych. Trasa zwiedzania biegnie wąskimi ścieżkami i zajmuje około 4 godzin. Obszar całej Wyżyny Menassesa stanowi od 2011 roku rezerwat biosfery UNESCO. Rezerwat biosfery obejmuje obszary zalesione, źródła strumieni, wzgórza wulkaniczne i stanowiska archeologiczne. Zobacz też Geografia Izraela Lista parków narodowych i rezerwatów przyrody w Izraelu Zarząd Ochrony Przyrody i Parków Narodowych Przypisy T

3459034

https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt%20Kurnatowski%20%281858%E2%80%931936%29

Zygmunt Kurnatowski (1858–1936)

Zygmunt Ignacy Kurnatowski h. Łodzia (ur. 13 sierpnia 1858 w Pożarowie, zm. 7 października 1936 w Gościeszynie) – polski ziemianin i działacz gospodarczy. Życiorys Urodził się w 13 sierpnia 1858 w Pożarowie, w rodzinie Stanisława Kurnatowskiego h. Łodzia (1823–1912) i Eleonory hr. Potworowskiej h. Dębno (1837–1897). Był bratem Marii (1857–1935), Edwarda (1860–1930), Franciszki (1862–1913), Anny (1865–1911) i Stanisława (1871–1965). Studiował prawo na uniwersytetach w Krakowie i Bonn. W 1891 objął majątek w Starej Przysiece. Po zawarciu związku małżeńskiego z Marią Mielżyńską osiadł w Gościeszynie, gdzie stworzył wzorowe gospodarstwo hodowlane, nasienne oraz leśne. Cesarz Wilhelm II nadał mu tytuł szambelana, a papież Leon XIII mianował go hrabią rzymskim. Wspierał materialnie powstańców wielkopolskich. W Gościeszynie stworzył największą w Polsce międzywojennej szkółkę drzew leśnych i alejowych. Zmarł tamże i został pochowany w rodzinnej kaplicy. Ordery i odznaczenia Złoty Krzyż Zasługi (12 kwietnia 1927) Medal Niepodległości Życie prywatne 27 kwietnia 1892 ożenił się z hrabianką Marią Seweryną hr. Mielżyńską h. Nowina (1869–1925), córką hrabiego Józefa Mielżyńskiego (1824–1900). Mieli cztery córki i sześciu synów. Ich synami byli m.in. Zygmunt Kurnatowski-Mielżyński i Andrzej Kurnatowski - ostatni właściciel majątków Kotowo i Woźniki. Przypisy Zygmunt Odznaczeni Medalem Niepodległości Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita) Polscy ziemianie (II Rzeczpospolita) Polscy ziemianie (zabór pruski) Szambelanowie Królestwa Prus Urodzeni w 1858 Zmarli w 1936

3459038

https://pl.wikipedia.org/wiki/Monty%20Williams

Monty Williams

Tavares Montgomery Eli "Monty" Williams, Jr. (ur. 8 października 1971 we Fredericksburgu) – amerykański koszykarz występujący na pozycji niskiego skrzydłowego, po zakończeniu kariery sportowej trener koszykarski, obecnie trener Phoenix Suns. 29 czerwca 2015 został asystentem trenera Oklahomy City Thunder. Na początku maja 2019 został trenerem Phoenix Suns. Osiągnięcia Zawodnicze NCAA Uczestnik turnieju NCAA (1990) Reprezentacja Mistrz świata U–21 (1993) Trenerskie Główny trener Wicemistrz NBA (2021) Trener: roku NBA (2022) drużyny LeBrona Jamesa podczas meczu gwiazd NBA (2022) Asystent trenera Mistrzostwo: świata (2014) olimpijskie (2016) Laureat Sager Strong Award, przyznanej podczas pierwszej edycji NBA Awards Show (2017) Przypisy Linki zewnętrzne Profil na NBA.com Statystyki na basketball-reference.com Profil na landofbasketball.com Profil na espn.go.com Profil na realgm.com Amerykańscy koszykarze Amerykańscy trenerzy koszykarscy Koszykarze New York Knicks Koszykarze San Antonio Spurs Koszykarze Denver Nuggets Koszykarze Orlando Magic Koszykarze Philadelphia 76ers Koszykarze Notre Dame Fighting Irish Trenerzy Phoenix Suns Trenerzy New Orleans Pelicans Asystenci trenerów Oklahoma City Thunder Asystenci trenerów Philadelphia 76ers Asystenci trenerów Portland Trail Blazers Urodzeni w 1971