id
stringlengths
4
5
url
stringlengths
31
537
title
stringlengths
1
65
text
stringlengths
31
241k
20565
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%85%E1%8C%8D%20%E1%88%9B%E1%8C%8D%E1%8A%98%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%98%E1%8C%A3%E1%88%8D%20%E1%89%B5%E1%8A%A5%E1%89%A2%E1%89%B5
እጅግ ማግኘት ያመጣል ትእቢት
እጅግ ማግኘት ያመጣል ትእቢት የአማርኛ ምሳሌ ነው። እጅግ ማግኘት ያመጣል ትእቢት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
46454
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A3%E1%88%85%E1%88%A8%20%E1%88%80%E1%88%B3%E1%89%A5
ባህረ ሀሳብ
የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተውሃዶ ቤ/ክ በብቸኝነት ከምትታወቅባቸው ኣንዱ የራስዋ የሆነ የዘመን ኣቆጣጠር ወይም ባሕረ ሐሳብ መኖርዋ ነው። ይህውም ከዓለም የተለየች እንድትሆን ኣስችሏታል። ይህም ባሕረ ሐሳብ ለድሜጥሮስ በገለጸለት መሰረት በየጊዜው በተነሱ ኢትዮጵያውያን ሊቃውንት ከትውልድ ትውልድ ሲተላለፍ ቆይቷዋል። በኣሁኑ ወቅት ዘመኑ የመረጃ ዘመን በመሆኑና ሊቃውንቱ ሳያልፉ ቴክኖሎጂውን በመጠቀም መስራት ከሚኖርብን ኣያሌ መንፈሳውያን ስራዎች ውስጥ ባሕረ ሐስብ አንዱ ነው። ምክንያቱም የአሁኑ ትውልድ በቀላሉ ሊረዳው ባለመቻሉ ማወቅና መረዳት እየፈለገ ከቁጥሩ ስሌት ረቂቅነት ኣንፃር ብዙ ሲቸገር ይታያል። ስለሆነም በዚህና በተመሳሳይ ጽሁፎች የተቻለንን ለማሳወቅ እንሞክራለን። የኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር ስሌት አዲሱ ዓመት በየትኛው ወንጌላዊ እንደሚሰየም ዘመኑ: ዘመነ ማቴዎስ፣ ዘመነ ማርቆስ፣ ዘመነ ሉቃስ፣ ወይም ዘመነ ዮሐንስ መሆኑን ለማወቅ በመጀመሪያ ከክርስቶስ ልደት በፊት የነበረውን 5500 ዘመንን እና ከክርስቶስ ልደት በኋላ ለማስላት (ለማወቅ) የምንፈልገውን ዓመተ ምህረት እንደምራለን። ከዚያ ድምሩን ለ4 እናካፍላለን። ወይም በቀላሉ ከክርስቶስ ልደት በኋላ የምንፈልገውን ዓመተ ምህረት ለ4 አካፍለን ቀሪው (1 ከሆነ ዘመነ ማቴዎስ፣ 2 ከሆነ ዘመነ ማርቆስ፣ 3 ከሆነ ዘመነ ሉቃስ፣ 0 (ዜሮ) ከሆነ ወይም ቀሪ ከሌለው ዘመነ ዮሐንስ) ይባላል። ምሳሌ፦ 2009ን ብንወስድ 5500+2009= 7509 ይሆናል። ለ4 ስናካፍለው 7509/4 = 1877 ደርሶ ቀሪ 1 ይሆናል። ወይም በቀላሉ መንገድ 2009/4 = 502 ደርሶ ቀሪ 1 ይሆናል። ስለዚህ በ2009 ዘመኑ ዘመነ ማቴዎስ ነው። አዲሱ ዓመት የሚውልበት ዕለት ሰኞ፣ ማክሰኞ፣ ረቡዕ፣ ሐሙስ፣ አርብ፣ ቅዳሜ፣ ወይም እሁድ መሆኑን ለማወቅ አሁንም በመጀመሪያ ከክርስቶስ ልደት በፊት የነበረውን 5500 ዘመንን እና ከክርስቶስ ልደት በኋላ ለማስላት (ለማወቅ) የምንፈልገውን ዓመተ ምህረት እንደምራለን። ከዚያ ድምሩን ለ4 እናካፍልና ድርሻውን ከመጀመሪያው ድምር ላይ እንደምረዋለን። ከዚያ ድምሩን ለ7 ስናካፍል ቀሪው (0 ከሆነ ሰኞ፣ 1 ከሆነ ማክሰኞ፣ 2 ከሆነ ረቡዕ፣ 3 ከሆነ ሐሙስ፣ 4 ከሆነ አርብ፣ 5 ከሆነ ቅዳሜ፣ 6 ከሆነ እሁድ) ዕለት መስከረም 1 ቀን ይሆናል። ምሳሌ፦ 2009ን እንውሰድ ከዛም 7509/4 = 1877 (ድርሻ ነው) ዕለቱን ለማወቅ 7509+1877=9386 ይህንን ለሰባት እናካፍለው 9386/7=1340 ቀሪ 6 ነው። ስለዚህ በ2009 ዘመኑ ዘመነ ማቴዎስ ዕለቱ ዕለተ እሁድ ይሆናል። ለማረጋገጥ የፈለጉትን ዓመተ ምህረት እና ዕለት ይሞክሩት!!! ተጨማሪ መረጃዎችም ኣሉ። ኣበራ ሞላ#የኢትዮጵያ ዘመን ኣቈጣጠር
52302
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%8D%E1%8B%91%E1%88%8D%20%E1%8D%8A%E1%88%8A%E1%8D%95%20%E1%8B%A8%E1%8A%A4%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%89%A0%E1%88%AD%E1%8C%8D%20%E1%88%98%E1%88%B5%E1%8D%8D%E1%8A%95
ልዑል ፊሊፕ የኤድንበርግ መስፍን
ልዑል ፊልጶስ፣ የኤዲንብራ መስፍን (የግሪክ እና የዴንማርክ ልዑል ፊሊፕ፣ በኋላ ፊሊፕ ተራራተን፣ ሰኔ 10 ቀን 1921 - 9 ኤፕሪል 2021) የንግሥት ኤልዛቤት ባል ነበር። እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. ፊልጶስ የተወለደው በግሪክ, በግሪክ እና በዴንማርክ ንጉሣዊ ቤተሰቦች ውስጥ ነው; የአስራ ስምንት ወር ልጅ እያለ ቤተሰቡ ከሀገር ተሰደደ። በፈረንሳይ፣ በጀርመን እና በዩናይትድ ኪንግደም ከተማሩ በኋላ በ18 አመቱ በ1939 ሮያል ባህር ኃይልን ተቀላቀለ። በጁላይ 1939፣ ከ13 ዓመቷ ልዕልት ኤልዛቤት፣ ከታላቂቱ ሴት ልጅ እና ከንጉሥ ጆርጅ ስድስተኛ ወራሽ ጋር መጻጻፍ ጀመረ። ፊሊፕ ለመጀመሪያ ጊዜ የተገናኘችው በ1934 ነው። በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት በብሪቲሽ ሜዲትራኒያን እና ፓሲፊክ መርከቦች ውስጥ በልዩነት አገልግሏል። በ1946 የበጋ ወቅት ንጉሱ ኤልዛቤትን እንዲያገባ ፊልጶስን ፈቀደለት። እ.ኤ.አ. በጁላይ 1947 የተሳትፎ መሆናቸው ይፋ ከመደረጉ በፊት ፊሊፕ የግሪክ እና የዴንማርክ ንጉሣዊ ሥዕሎችን እና ዘይቤዎችን ትቶ ፣ የብሪታንያ ርዕሰ ጉዳይ ሆነ እና የእናቱን አያቶቹን ስም ተቀበለ። እ.ኤ.አ. ህዳር 20 ቀን 1947 ኤልዛቤትን አገባ። ከሠርጋቸው በፊት በነበረው ቀን ንጉሱ ፊልጶስን የንጉሣዊ ልዕልና ሥልጣናቸውን ሰጡት። በሠርጋቸው ቀን፣ በተጨማሪ የኤድንበርግ መስፍን፣ የሜሪዮኔት አርል እና ባሮን ግሪንዊች ተፈጠረ። ኤልዛቤት በ1952 ዙፋን ስትይዝ ፊሊፕ የወታደራዊ አገልግሎትን ትቶ የአዛዥነት ማዕረግ ደርሶ ነበር። በ 1957 የእንግሊዝ ልዑል ተፈጠረ. ፊልጶስ ከኤልዛቤት ጋር አራት ልጆች ነበሩት: ቻርለስ, የዌልስ ልዑል; አን, ልዕልት ሮያል; የዮርክ መስፍን አንድሪው; እና ልዑል ኤድዋርድ፣ የቬሴክስ አርል እ.ኤ.አ. የአያት ስም መጠሪያ ስም ባላቸው የንጉሣዊ ቤተሰብ አባላትም ጥቅም ላይ ውሏል። የስፖርት አድናቂው ፊሊፕ የፈረስ ግልቢያን የሠረገላ መንዳት ክስተት እንዲያዳብር ረድቷል። እሱ ጠባቂ፣ ፕሬዝዳንት ወይም ከ780 በላይ ድርጅቶች አባል ነበር፣ የአለም አቀፍ ፈንድ ፎር ተፈጥሮን ጨምሮ፣ እና ከ14 እስከ 24 አመት ለሆኑ ሰዎች የሚሰጠውን የወጣቶች ሽልማት ፕሮግራም የ ሊቀመንበር ሆነው አገልግለዋል። የብሪታንያ ንጉሣዊ ቤተሰብ ወንድ አባል። እ.ኤ.አ. ኦገስት 2 2017 በ96 ዓመቱ 22,219 ብቸኛ ተሳትፎዎችን እና 5,493 ንግግሮችን በማጠናቀቅ ከንጉሣዊ ሥልጣኑ ጡረታ ወጣ። ፊልጶስ 100ኛ ልደቱ ሁለት ወራት ሲቀረው በ9 ኤፕሪል 2021 ሞተ። የመጀመሪያ ህይወት እና ትምህርት ልዑል ፊሊጶስ ( ግሪክ ፦ ፣ ሮማንኛ ፦ ፊሊፖስ ) የግሪክ እና የዴንማርክ ተወላጅ በ ሞን ሬፖስ ፣ በግሪክ ደሴት ኮርፉ ቪላ ፣ ሰኔ 10 ቀን 1921 በመመገቢያ ክፍል ጠረጴዛ ላይ ተወለደ ። እሱ አንድ ልጅ እና አምስተኛ እና የመጨረሻ ነበር። የግሪክ እና የዴንማርክ ልዑል አንድሪው ልጅ እና የባተንበርግ ልዕልት አሊስ። የዴንማርክ ገዥው ቤት የግሉክስበርግ ቤት አባል ፣ እሱ ከግሪክ ንጉሥ ጆርጅ 1 እና ከዴንማርክ ንጉሥ ክርስቲያን ዘጠነኛ በመወለዱ የግሪክ እና የዴንማርክ ልዑል ነበር ። ከልደቱ ጀምሮ በሁለቱም ዙፋኖች ተከታትሎ ነበር። የፊልጶስ አራት ታላላቅ እህቶች ማርጋሪታ፣ ቴዎዶራ፣ ሴሲሊ እና ሶፊ ነበሩ። በኮርፉ አሮጌው ምሽግ በሚገኘው የቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን በግሪክ ኦርቶዶክስ ሥርዓት ተጠመቀ። ወላጆቹ የግሪክዋ አያቱ ንግስት ኦልጋ፣ የአጎቱ ልጅ የግሪክ ልዑል ጆርጅ፣ አጎቱ ሎርድ ሉዊስ ማውንባተን እና የኮርፉ ከንቲባ አሌክሳንድሮስ ኮኮቶስ ነበሩ። ፊሊፕ ከተወለደ ብዙም ሳይቆይ የእናቱ አያቱ ልዑል ሉዊስ የባተንበርግ፣ በወቅቱ ሉዊስ ማውንባተን በመባል የሚታወቁት፣ የሚሊፎርድ ሄቨን ማርከስ፣ በለንደን አረፉ። ሉዊስ በእንግሊዝ የዜግነት ተወላጅ ሲሆን በሮያል ባህር ኃይል ውስጥ ከሰራ በኋላ የጀርመን ማዕረጎቹን ትቶ በእንግሊዝ ፀረ-ጀርመን ስሜት የተነሳ በአንደኛው የዓለም ጦርነት ወቅት ስሪት - ስሙን የተቀበለ። ለአያቱ የመታሰቢያ አገልግሎት ለንደንን ከጎበኘ በኋላ ፊሊፕ እና እናቱ ወደ ግሪክ ተመለሱ፣ ልዑል አንድሪው በግሪኮ-ቱርክ ጦርነት ውስጥ የገባውን የግሪክ ጦር ክፍል ለማዘዝ በቆዩበት ቦታ ነበር። ግሪክ በጦርነቱ ከፍተኛ ኪሳራ ደርሶባታል፣ ቱርኮችም ብዙ ትርፍ አግኝተዋል። የፊሊፕ አጎት እና የግሪክ ዘፋኝ ሃይል ከፍተኛ አዛዥ ንጉስ ቆስጠንጢኖስ 1ኛ ለሽንፈቱ ተጠያቂ ነበር እና በሴፕቴምበር 27 ቀን 1922 ከስልጣን ለመልቀቅ ተገደደ። አዲሱ ወታደራዊ መንግስት ልዑል እንድርያስን ከሌሎች ጋር አሰረ። የሰራዊቱ አዛዥ ጄኔራል ጆርጂዮስ ሃቲያኔስቲስ እና አምስት ከፍተኛ ፖለቲከኞች በስድስቱ ችሎት ተይዘው ተጠርጥረው ተገድለዋል። የልዑል አንድሪው ህይወትም አደጋ ላይ ነው ተብሎ ይታመን ነበር፣ እና ልዕልት አሊስ በክትትል ውስጥ ነበረች። በመጨረሻም፣ በታህሳስ ወር፣ አብዮታዊ ፍርድ ቤት ልዑል አንድሪውን ከግሪክ በሕይወት ዘመናቸው አባረረው። የብሪታንያ የባህር ኃይል መርከብ ኤች ኤም ኤስ ካሊፕሶ የአንድሪው ቤተሰብን አፈናቅሏል፣ ፊሊፕ በፍራፍሬ ሣጥን ውስጥ ተወስዷል። የፊልጶስ ቤተሰቦች ወደ ፈረንሳይ ሄዱ፣ እዚያም በፓሪስ ሴንት ክላውድ አካባቢ መኖር የጀመሩት ከሀብታም አክስቱ፣ የግሪክ እና የዴንማርክ ልዕልት ጆርጅ በሰጣቸው ቤት ነው። እ.ኤ.አ. በ 1930 ፊሊፕ ወደ ዩናይትድ ኪንግደም ተልኳል ፣ ከእናቱ አያቱ ቪክቶሪያ ማውንባተን ፣ ዶዋገር ማርሺዮነስ ከሚልፎርድ ሃቨን ፣ በኬንሲንግተን ቤተመንግስት እና አጎቱ ጆርጅ ማውንባተን ፣ ሚልፎርድ ሃቨን 2 ኛ ማርከስ ፣ በሊንደን ማኖር በብሬይ ፣ በርክሻየር። በሚቀጥሉት ሶስት አመታት አራቱ እህቶቹ የጀርመን መኳንንት አግብተው ወደ ጀርመን ሄዱ እናቱ ስኪዞፈሪንያ ታውቃለች እና ጥገኝነት ውስጥ ገባች እና አባቱ በሞንቴ ካርሎ መኖር ጀመረ። ፊልጶስ በልጅነቱ ቀሪ ጊዜ ከእናቱ ጋር ብዙም ግንኙነት አልነበረውም። እ.ኤ.አ. በ 1937 እህቱ ሴሲሊ ፣ ባለቤቷ ጆርጅ ዶናቱስ ፣ የዘር ውርስ ግራንድ መስፍን ፣ ሁለት ታናናሽ ልጆቿ ሉድቪግ እና አሌክሳንደር ፣ አራስ ልጇ እና አማቷ የሶልምስ-ሆሄንሶልምስ-ሊች አማቷ ልዕልት ኤሌኖሬ ተገድለዋል ። በ ላይ የአየር አደጋ; በወቅቱ የ16 ዓመቱ ፊሊፕ በዳርምስታድት የቀብር ሥነ ሥርዓት ላይ ተገኝቷል። ሴሲሊ እና ባለቤቷ የናዚ ፓርቲ አባላት ነበሩ። በሚቀጥለው ዓመት አጎቱ እና አሳዳጊው ሎርድ ሚልፎርድ ሄቨን በአጥንት መቅኒ ካንሰር ሞቱ። የሚልፎርድ ሄቨን ታናሽ ወንድም ሎርድ ሉዊስ ለቀሪው የወጣትነት ጊዜ ፊልጶስን የወላጅነት ሃላፊነት ወሰደ። ፊልጶስ ገና ሕፃን ሳለ ግሪክን ስለተወ፣ ግሪክኛ አልተናገረም። እ.ኤ.አ. በ 1992 "በተወሰነ መጠን ሊረዳው እንደሚችል" ተናግሯል. ፊሊፕ ራሱን እንደ ዴንማርክ እንደሚያስብ ተናግሯል፣ ቤተሰቡም እንግሊዝኛ፣ ፈረንሳይኛ እና ጀርመንኛ ይናገሩ ነበር። ፊልጶስ ያደገው እንደ ግሪክ ኦርቶዶክስ ክርስቲያን ነው። በአሥራዎቹ ዕድሜ ውስጥ እያለ በጀርመን ፕሮቴስታንት እምነት ውስጥ ይሳተፍ ነበር. በወጣትነቱ በውበቱ የሚታወቀው ፊሊፕ ኦስላ ቤኒንን ጨምሮ ከበርካታ ሴቶች ጋር ተቆራኝቷል። ፊሊፕ ለመጀመሪያ ጊዜ የተማረው በፓሪስ በዶናልድ ማክጃኔት የሚተዳደረው በተባለ የአሜሪካ ትምህርት ቤት ሲሆን ፊልጶስን “ሁሉንም ብልህ ሰው የሚያውቅ፣ ግን ሁልጊዜ በሚያስደንቅ ሁኔታ ጨዋ” ሲል ገልጿል። እ.ኤ.አ. በ1930 እንግሊዝ ከገቡ በኋላ በ ትምህርት ቤት ገብተዋል። እ.ኤ.አ. በ 1933 በጀርመን ወደሚገኘው ሹል ሽሎስ ሳሌም ተላከ ፣ “የትምህርት ቤት ክፍያን የመቆጠብ ጥቅማጥቅም” ነበረው ፣ ምክንያቱም የወንድሙ ወንድም በርትሆልድ ፣ የባደን ማርግሬብ ቤተሰብ ንብረት ነው። በጀርመን የናዚዝም መነሳት፣ የሳሌም አይሁዳዊ መስራች ኩርት ሀን ስደትን ሸሽቶ ጎርደንስቶውን ትምህርት ቤትን በስኮትላንድ አቋቋመ። የባህር ኃይል እና የጦርነት ጊዜ አገልግሎት እ.ኤ.አ. በ1939 መጀመሪያ ላይ ጎርደንስቶዩንን ከለቀቀ በኋላ ፣ ፊሊፕ በሮያል ባህር ኃይል ኮሌጅ ዳርትማውዝ የካዴትነት ትምህርቱን አጠናቀቀ ፣ ከዚያም ወደ ግሪክ ተመልሶ ከእናቱ ጋር በ 1939 አጋማሽ ላይ ለአንድ ወር ያህል በአቴንስ ኖረ ። በግሪኩ ንጉስ ጆርጅ (የመጀመሪያው የአጎቱ ልጅ) ትእዛዝ በመስከረም ወር ወደ ብሪታንያ ተመልሶ ለሮያል ባህር ኃይል ስልጠና ቀጠለ። በኮርስ ምርጥ ካዴት ሆኖ በሚቀጥለው አመት ከዳርትማውዝ ተመርቋል። በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት፣ በእንግሊዝ ጦር ውስጥ ማገልገሉን ቀጠለ፣ ሁለቱ አማቹ፣ የሄሴው ልዑል ክሪስቶፍ እና በርትሆልድ፣ የባደን ማርግሬብ፣ በጀርመን ተቃራኒ ወገን ተዋጉ። ፊሊፕ በጃንዋሪ 1940 የመሃል አዛዥ ሆኖ ተሾመ። በህንድ ውቅያኖስ ውስጥ ያሉትን የአውስትራሊያ ኤክስፕዲሽን ሃይል ኮንቮይዎችን በመጠበቅ፣ በኤችኤምኤስ ኬንት፣ በኤችኤምኤስ ሽሮፕሻየር እና በብሪቲሽ ሴሎን ላይ ለአራት ወራት ያህል በውጊያ መርከብ ኤችኤምኤስ ራሚሊዎች ላይ አሳልፏል። በጥቅምት 1940 በጣሊያን ግሪክን ከወረረ በኋላ ከህንድ ውቅያኖስ ወደ ጦርነቱ መርከብ ኤችኤምኤስ ቫሊያንት በሜዲትራኒያን ባህር መርከብ ተዛወረ። እ.ኤ.አ. ከሌሎች ተሳትፎዎች መካከል፣ በቀርጤስ ጦርነት ውስጥ የተሳተፈ ሲሆን በኬፕ ማታፓን ጦርነት ወቅት ለአገልግሎቱ በተላከው መልእክት ተጠቅሷል፣ በዚህ ጊዜ የጦር መርከብ መፈለጊያ መብራቶችን ይቆጣጠር ነበር። የግሪክ ጦርነት መስቀልም ተሸልሟል። ሰኔ 1942 በብሪታንያ ምስራቃዊ የባህር ጠረፍ ላይ በኮንቮይ አጃቢ ተግባራት ላይ ለተሳተፈው አጥፊው ኤች ኤም ኤስ ዋላስ ተሾመ ፣ እንዲሁም የሲሲሊ ህብረት ወረራ የሌተናነት እድገት በጁላይ 16 1942 ተከተለ። በዚሁ አመት በጥቅምት ወር በሮያል ባህር ሃይል ውስጥ ከታናሽ የመጀመሪያ ሌተናንት አንዱ የሆነው 21 አመቱ የኤችኤምኤስ ዋላስ የመጀመሪያ ምክትል አለቃ ሆነ። በሲሲሊ ወረራ ወቅት፣ በጁላይ 1943፣ የዋላስ ሁለተኛ አዛዥ ሆኖ፣ መርከቧን ከምሽት የቦምብ ጥቃት አዳነ። ቦምብ አጥፊዎችን በተሳካ ሁኔታ እንዲዘናጉ በማድረግ መርከቧ ሳታውቀው እንድትንሸራተት የሚያስችለውን የጭስ ተንሳፋፊ ቦይ ለመክፈት እቅድ ነድፎ ነበር። እ.ኤ.አ. በ 1944 ፣ ወደ አዲሱ አጥፊ ኤችኤምኤስ ዌልፕ ተዛወረ ፣ እዚያም በ 27 ኛው አጥፊ ፍሎቲላ ውስጥ ከብሪቲሽ ፓሲፊክ መርከቦች ጋር አገልግሎት ተመለከተ ። የጃፓን እጅ የመስጠት መሳሪያ ሲፈረም በቶኪዮ ቤይ ተገኝቶ ነበር። ፊሊፕ በጃንዋሪ 1946 በ ወደ ዩናይትድ ኪንግደም ተመለሰ እና በ ኤችኤምኤስ ሮያል አርተር ፣ በኮርሻም ፣ ዊልትሻየር የፔቲ መኮንኖች ትምህርት ቤት አስተማሪ ሆኖ ተለጠፈ። በ1939 ንጉስ ጆርጅ ስድስተኛ እና ንግስት ኤልዛቤት በዳርትማውዝ የሮያል የባህር ኃይል ኮሌጅ ጎብኝተዋል። በጉብኝቱ ወቅት ንግሥቲቱ እና ሎርድ ማውንባተን የወንድሙን ልጅ ፊሊፕን ጠየቁት የንጉሱን ሁለት ሴት ልጆች ኤሊዛቤት እና ማርጋሬትን በንግሥት ቪክቶሪያ በኩል የፊልጶስ ሦስተኛ የአጎት ልጆች የነበሩትን እና ሁለተኛ የአጎት ልጆች በአንድ ወቅት በዴንማርክ ንጉሥ ክርስቲያን በኩል ተወግደዋል። ኤልዛቤት ፊልጶስን አፈቅራታለች፣ እና በ13 ዓመቷ ደብዳቤ መለዋወጥ ጀመሩ። በመጨረሻ፣ በ1946 የበጋ ወቅት፣ ፊሊፕ የሴት ልጁን እጅ እንዲያገባ ንጉሱን ጠየቀ። ማንኛውም መደበኛ ተሳትፎ በሚቀጥለው ኤፕሪል እስከ ኤልሳቤጥ 21ኛ ልደት ድረስ እንዲዘገይ እስካልሆነ ድረስ ንጉሱ ጥያቄውን ተቀብለዋል። በማርች 1947 ፊሊፕ የግሪክ እና የዴንማርክ ንጉሣዊ ማዕረጎችን ትቶ ነበር፣ ከእናቱ ቤተሰብ የሚለውን ስም ተቀበለ እና የብሪታንያ ርዕሰ ጉዳይ ሆነ። ተሳትፎው በጁላይ 10 ቀን 1947 ለህዝብ ይፋ ሆነ። ፊልጶስ "ሁልጊዜ ራሱን እንደ አንግሊካን ይቆጥር የነበረ" ቢመስልም እና በእንግሊዝ ውስጥ ከክፍል ጓደኞቹ እና ከግንኙነቱ ጋር የአንግሊካን አገልግሎትን እና በንጉሣዊ የባህር ኃይል ዘመናቸው ሁሉ ቢሳተፍም በግሪክ ኦርቶዶክስ ቤተክርስቲያን ተጠምቋል። የካንተርበሪ ሊቀ ጳጳስ ጂኦፍሪ ፊሸር በጥቅምት 1947 ያደረገውን የእንግሊዝ ቤተ ክርስቲያን በይፋ ተቀብሎ የፊልጶስን አቋም "ለመቆጣጠር" ፈለገ። ከሠርጉ አንድ ቀን በፊት ንጉሥ ጆርጅ ስድስተኛ የንጉሣዊውን ክብር ዘይቤ ለፊልጶስ ሰጠው ፣ እና በሠርጉ ማለዳ ፣ ህዳር 20 ቀን 1947 ፣ የኤድንበርግ መስፍን ፣ አርል ኦፍ ሜሪዮኔት እና የግሪንዊች ባሮን ግሪንዊች ተባለ። የለንደን ካውንቲ. ስለዚህ፣ በህዳር 19 እና 20 1947 መካከል የጋርተር ፈረሰኛ በመሆን፣ ያልተለመደ ዘይቤን ሌተናንት ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴን ሰር ፊሊፕ ማውንባትተንን ወልዷል እናም በህዳር 20 1947 በደብዳቤዎች የፈጠራ ባለቤትነት ላይ ተገልጿል ። ፊሊፕ እና ኤልዛቤት ጋብቻቸውን የፈጸሙት በዌስትሚኒስተር አቤይ በተዘጋጀ ሥነ ሥርዓት ሲሆን በቢቢሲ ሬድዮ ተቀርጾ በዓለም ዙሪያ ላሉ 200 ሚሊዮን ሰዎች ተላለፈ። ከጦርነቱ በኋላ በብሪታንያ ውስጥ የኤድንበርግ ጀርመናዊ ግንኙነት የፊልጶስ ሶስት እህትማማቾችን ጨምሮ ሁሉም የጀርመን መኳንንት ያገቡ የኤድንበርግ ዱክ ለሠርጉ መጋበዙ ተቀባይነት አልነበረውም። ከተጋቡ በኋላ የኤድንበርግ ዱክ እና ዱቼዝ በክላረንስ ሃውስ መኖር ጀመሩ። የመጀመሪያዎቹ ሁለቱ ልጆቻቸው የተወለዱት በ1952 ኤልዛቤት አባቷን በመተካት ንግሥና ከመውጣቷ በፊት ነው፡ ልዑል ቻርልስ በ1948 እና ልዕልት አን በ1950። ትዳራቸው ከማንኛውም የብሪታንያ ንጉሠ ነገሥት ረጅሙ ሲሆን ከ73 ዓመታት በላይ የዘለቀው በኤፕሪል 2021 ፊሊፕ እስከሞተበት ጊዜ ድረስ ነው። የአባቷ ደካማ ጤንነት ኤልዛቤት ፊልጶስ ማጨስን እንዲያቆም አጥብቃ ተናገረች፣ እሱም አደረገ፣ ቀዝቃዛ ቱርክ፣ በሠርጋቸው ቀን። ፊልጶስ ልክ እንደ ልጆቹ ቻርልስ እና አንድሪው እና ሌሎች የንጉሣዊ ቤተሰብ አባላት (ከመጀመሪያው የስኖዶን አርል በስተቀር) የበርማ ፊሊጶስ አርል ማውንባትተን ከተደረገው ከአጎቱ ሉዊስ ማውንባተን በፊት ከጌታዎች ቤት ጋር ተዋወቀ። የ1999 የጌቶች ቤት ህግን ተከትሎ የጌታ ምክር ቤት አባል መሆን አቆመ።በቤት ውስጥ ተናግሮ አያውቅም።ፊልጶስ ከጫጉላ ሽርሽር በኋላ በሞንባትተን ቤተሰብ ቤት ብሮድላንድስ፣ መጀመሪያ ላይ በአድሚራልቲ የዴስክ ስራ እና በኋላም በግሪንዊች የባህር ኃይል ሰራተኛ ኮሌጅ የሰራተኛ ኮርስ ወደ ባህር ሃይል ተመለሰ። ከ 1949 ጀምሮ, በሜዲትራኒያን ባህር ውስጥ የ 1 ኛው አጥፊ ፍሎቲላ መሪ መርከብ የአጥፊው ኤችኤምኤስ ቼክየርስ የመጀመሪያ አዛዥ ሆኖ ከተለጠፈ በኋላ በማልታ (በቪላ የሚኖር) ተቀምጦ ነበር። እ.ኤ.አ. ጁላይ 16 ቀን 1950 ወደ ሌተናንት አዛዥ ከፍ ብሏል እና የፍሪጌት ኤችኤምኤስ ማግፒ ትዕዛዝ ተሰጠው። ሰኔ 30 ቀን 1952 ፊሊፕ ወደ አዛዥነት ተሾመ ፣ ምንም እንኳን ንቁ የባህር ኃይል ህይወቱ በጁላይ 1951 ቢያበቃም ። ንጉሱ በጤና እክል ስላጋጠማቸው ልዕልት ኤልዛቤት እና የኤድንበርግ መስፍን ሁለቱም በህዳር 4 1951 በካናዳ የባህር ዳርቻ ጉብኝት ካደረጉ በኋላ ለፕራይቪ ካውንስል ተሹመዋል። በጥር 1952 መጨረሻ ላይ ፊሊፕ እና ሚስቱ የኮመንዌልዝ ህብረትን ለመጎብኘት ሄዱ። እ.ኤ.አ. የካቲት 6 ቀን 1952 በኬንያ ነበሩ የኤልዛቤት አባት ሲሞት እና ንግሥት ሆነች። በሳጋና ሎጅ ለኤልዛቤት ዜናውን የሰራው ፊሊፕ ነበር እና የንጉሣዊው ፓርቲ ወዲያውኑ ወደ ዩናይትድ ኪንግደም ተመለሰ። እ.ኤ.አ. በታህሳስ 5 ቀን 1952 ፊሊፕ የፍሪሜሶናዊነት ንጉሣዊ ድጋፍን ወግ እንደሚጠብቅ ግልፅ አድርጎ ለሟች ንጉስ የገባውን ቃል ኪዳን በማክበር በአምላኪው የባህር ኃይል ሎጅ ቁጥር 2612 ወደ ፍሪሜሶናዊነት ተጀመረ። ነገር ግን፣ በ1983 አንድ ጋዜጠኛ እንደጻፈው፣ ሁለቱም የፊሊፕ አጎት፣ ሎርድ ሙንተባተን እና ንግሥቲቱ እናት ስለ ፍሪሜሶናዊነት መጥፎ አመለካከት ነበራቸው። ፊሊፕ ከተነሳ በኋላ በድርጅቱ ውስጥ ምንም ተሳትፎ አልነበረውም. ምንም እንኳን የንግሥቲቱ አጋር ቢሆንም፣ ፊሊፕ በጊዜው የብሪቲሽ ፍሪሜሶናዊነት ግራንድ መምህር ተደርጎ ሊሆን ይችላል፣ የንግሥቲቱ ዘመድ፣ ኤድዋርድ፣ የኬንት መስፍን፣ ያንን ሚና በ1967 ወሰደ። የፊልጶስ ልጅ ልዑል ቻርልስ ፍሪሜሶናዊነትን ፈጽሞ አልተቀላቀለም። የንግስት ሚስት ኤልዛቤት ወደ ዙፋን መምጣቷ የንጉሣዊውን ቤት ስም ጥያቄ አስነስቷል፣ ምክንያቱም ኤልዛቤት በትዳር ጊዜ የፊልጶስን የመጨረሻ ስም ትወስድ ነበርና። የዱክ አጎት፣ የበርማው ኤርል ማውንባተን፣ የ ቤት የሚለውን ስም ደግፈዋል። ፊሊፕ ከባለ ሁለት ማዕረግ በኋላ የኤድንበርግ ቤትን ሀሳብ አቀረበ። የኤልዛቤት አያት ንግሥት ሜሪ ይህንን በሰማች ጊዜ የብሪታንያ ጠቅላይ ሚኒስትር ዊንስተን ቸርችልን አሳወቀቻቸው። በኋላም ንግሥቲቱ የንጉሣዊው መንግሥት የዊንሶር ቤት በመባል እንደሚታወቅ የሚገልጽ የንግሥና አዋጅ እንድታወጣ መከረች። ፊልጶስ "እኔ ደም አፍሳሽ አሜባ እንጂ ሌላ አይደለሁም:: እኔ ብቻ ነኝ በአገሪቱ ውስጥ ስሙን ለልጆቹ እንዳይሰጥ የተከለከልኩት" ሲል ተናገረ። እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. እንደ ሮያል ከፍተኛነት ወይም እንደ ልዕልት ወይም ልዕልት የተሰየመ። ምንም እንኳን ንግስቲቱ በእንደዚህ ዓይነት ለውጥ ላይ “በፍፁም ልቧን ያዘጋጀች” እና በአእምሮዋ ውስጥ የነበራት ቢመስልም ፣ የተከሰተው ልዑል አንድሪው (የካቲት 19) ከመወለዱ 11 ቀናት በፊት ነው ፣ እና ከሶስት ወር የረዘመ የደብዳቤ ልውውጥ በኋላ ነበር ። የሕገ መንግሥት ኤክስፐርት ኤድዋርድ ኢዊ (እንዲህ ያለ ለውጥ ከሌለ የንጉሣዊው ልጅ በ‹‹› ይወለዳል ብሎ የተናገረው) እና የኢዊን ክርክር ለማስተባበል የሞከሩት ጠቅላይ ሚኒስትር ሃሮልድ ማክሚላን። ወደ ዙፋኑ ከወጣች በኋላ ንግሥቲቱ ዱክ በአጠገቧ “በሁሉም አጋጣሚዎች እና በሁሉም ስብሰባዎች ላይ በፓርላማ ሕግ ካልተደነገገው በስተቀር” “ቦታ ፣ የበላይነት እና ቀዳሚነት” እንዲኖራት ንግሥቲቱ አስታውቃለች። ይህ ማለት ዱክ ከልጁ የዌልስ ልዑል፣ ከብሪቲሽ ፓርላማ በይፋ ካልሆነ በቀር ቅድሚያ ሰጠው ማለት ነው። እንደ እውነቱ ከሆነ ግን ፓርላማው የገባው ንግስቲቱን ለዓመታዊው የፓርላማ መክፈቻ ንግሥት ሲያጅብ ብቻ ነበር፣ እዚያም በእግሩ ሄዶ ከጎኗ ተቀምጧል። ለዓመታት ከተወራው በተቃራኒ ንግሥቲቱ እና ዱክ የኤልዛቤት የግዛት ዘመን ፈተናዎች ቢገጥሟቸውም በትዳራቸው ጊዜ ሁሉ ጠንካራ ግንኙነት እንደነበራቸው በውስጥ አዋቂዎች ተነግሯል። ንግስቲቱ በ2012 የአልማዝ ኢዮቤልዩ በዓልን ምክንያት በማድረግ ባደረጉት ንግግር ልዑል ፊሊጶስን “የቋሚ ጥንካሬ እና መመሪያ” በማለት ጠቅሳዋለች።ልዑል ፊሊፕ የፓርላማ አበል (ከ 1990 ጀምሮ የ £ 359,000 የህዝብ ተግባራትን ለመፈጸም ኦፊሴላዊ ወጪዎችን ለማሟላት ያገለግላል. የጡረታ አበል በ 2011 ሉዓላዊ ግራንት ህግ መሰረት በንጉሣዊው ፋይናንስ ማሻሻያ ምንም አልተነካም. ጥቅም ላይ ያልዋለ ማንኛውም የአበል ክፍል ኦፊሴላዊ ወጪዎችን ለማሟላት ለግብር ተጠያቂ ነበር, በተግባር, ሙሉው አበል ለኦፊሴላዊ ተግባራቱ የገንዘብ ድጋፍ ይውል ነበር. ከንግሥቲቱ ጋር በመሆን፣ ፊሊፕ ባለቤቱን ሉዓላዊነት በሚያደርጋቸው አዳዲስ ተግባራቶች ውስጥ ደግፋለች፣ እንደ በተለያዩ አገሮች የፓርላማ መክፈቻ ንግግሮች፣ የግዛት ራት ግብዣዎች እና የውጭ ሀገር ጉብኝቶች ባሉ ሥነ ሥርዓቶች ላይ አብሯት ነበር። የዘውድ ኮሚሽነር ሊቀመንበር እንደመሆናቸው መጠን በክብረ በዓሉ ላይ የሚሳተፉትን ወታደሮች ጎብኝተው በሄሊኮፕተር በመብረር የመጀመሪያው የንጉሣዊው ቤተሰብ አባል ነበሩ። ፊልጶስ ራሱ የዘውድ አገልግሎት ላይ ዘውድ አልተጫነም ነገር ግን በኤልሳቤጥ ፊት ተንበርክካ እጆቿን ከዘራ ጋር በማያያዝ ‹የሕይወትና የአካል ጉዳተኛ ሰው› ለመሆን ማለላት።እ.ኤ.አ. በ1950ዎቹ መጀመሪያ ላይ አማቱ ልዕልት ማርጋሬት የተፋታችውን ትልቅ ሰው ፒተር ታውንሴንድ ለማግባት አስባ ነበር። ጋዜጠኞቹ ፊልጶስን በጨዋታው ላይ በጠላትነት የከሰሱት ሲሆን “ምንም ያደረግኩት ነገር የለም” ሲል መለሰ። ፊልጶስ ጣልቃ አልገባም, ከሌሎች ሰዎች ፍቅር ህይወት መራቅን መርጧል. በመጨረሻም ማርጋሬት እና ታውንሴንድ ተለያዩ። ለስድስት ወራት፣ ከ1953–1954፣ ፊሊፕ እና ኤልዛቤት የኮመንዌልዝ ህብረትን ጎብኝተዋል። ልክ እንደበፊቱ ጉብኝቶች, ልጆቹ በብሪታንያ ውስጥ ቀርተዋል.እ.ኤ.አ. በ 1956 ዱክ ከኩርት ሀን ጋር ለወጣቶች "ለራሳቸው እና ለማህበረሰባቸው የኃላፊነት ስሜት" ለመስጠት የ "ዱክ ኦፍ ኤድንበርግ ሽልማት" አቋቋሙ። በዚያው ዓመት የኮመንዌልዝ የጥናት ጉባኤዎችንም አቋቁሟል። እ.ኤ.አ. ከ1956 እስከ 1957 ፊሊፕ አዲስ በተቋቋመው ኤችኤምአይ ብሪታኒያ ተሳፍሮ አለምን ተዘዋውሮ በ1956 የበጋ ኦሎምፒክ በሜልበርን ከፍቶ አንታርክቲክን ጎብኝቶ የአንታርክቲክ ክበብን አቋርጦ የመጀመሪያው ንጉስ ሆነ። ንግስቲቱ እና ልጆቹ በእንግሊዝ ቆዩ። በጉዞው የመልስ ጨዋታ የፊልጶስ የግል ፀሃፊ ማይክ ፓርከር በሚስቱ ለፍቺ ከሰሱ። ልክ እንደ ፣ ፕሬስ አሁንም ፍቺን እንደ ቅሌት ገልጿል፣ እና በመጨረሻም ፓርከር ስራውን ለቋል። በኋላ ላይ ዱክ በጣም ደጋፊ እንደነበረች ተናግሯል እናም “ንግሥቲቱ በዚህ ጊዜ አስደናቂ ነበረች ። ፍቺን እንደ ሀዘን ትቆጥራለች ፣ እንደ ተንጠልጣይ ወንጀል አይደለም ። በአደባባይ የድጋፍ ትርኢት ንግስቲቱ ፓርከርን የሮያል ቪክቶሪያ ትዕዛዝ አዛዥ ፈጠረች።
16622
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%92%E1%8B%8D%20%E1%8B%AE%E1%88%AD%E1%8A%AD%20%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%88%9B
ኒው ዮርክ ከተማ
ከኒውዮርክ ግዛት ለመለየት ብዙ ጊዜ ኒውዮርክ ሲቲ () ተብሎ የሚጠራው በዩናይትድ ስቴትስ ውስጥ በሕዝብ ብዛት የምትገኝ ከተማ ናት። እ.ኤ.አ. በ 2020 8,804,190 ህዝብ ብዛት ከ300.46 ካሬ ​​ማይል (778.2 ኪ.ሜ.2) በላይ ተሰራጭቷል) ኒው ዮርክ ከተማ በዩናይትድ ስቴትስ ውስጥ በጣም ብዙ ህዝብ የሚኖርባት ዋና ከተማ ነች። በኒውዮርክ ግዛት ደቡባዊ ጫፍ ላይ የምትገኘው ከተማዋ የኒውዮርክ ሜትሮፖሊታን አካባቢ ማእከል ናት፣ በከተማ አካባቢ በአለም ላይ ትልቁ የሜትሮፖሊታን አካባቢ ነው። በ2020 ከ20.1 ሚሊዮን በላይ ሰዎች በሜትሮፖሊታን ስታቲስቲካዊ አካባቢ እና 23.5 ሚሊዮን በስታቲስቲክስ አካባቢዋ ከ2020 ጋር፣ ኒውዮርክ ከአለም በህዝብ ብዛት ካላቸው ሜጋሲቲዎች አንዷ ናት። ኒውዮርክ ከተማ የዓለም የባህል፣ የፋይናንስ እና የሚዲያ ዋና ከተማ ተብላ ተገልጻለች፣ በንግድ፣ በመዝናኛ፣ በምርምር፣ በቴክኖሎጂ፣ በትምህርት፣ በፖለቲካ፣ በቱሪዝም፣ በመመገቢያ፣ በሥነ ጥበብ፣ በፋሽን እና በስፖርት ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ ያሳደረች እና በፎቶ የተደገፈች ከተማ ነች። በዚህ አለም. የተባበሩት መንግስታት ዋና መሥሪያ ቤት ኒውዮርክ ለዓለም አቀፍ ዲፕሎማሲ አስፈላጊ ማዕከል ነው, እና አንዳንድ ጊዜ የዓለም ዋና ከተማ ተብላ ትጠራለች. በዓለም ላይ ካሉት ትላልቅ የተፈጥሮ ወደቦች በአንዱ ላይ የምትገኘው የኒውዮርክ ከተማ አምስት ወረዳዎችን ያቀፈች ሲሆን እያንዳንዳቸው ከኒውዮርክ ግዛት ካውንቲ ጋር አንድ ላይ ናቸው። አምስቱ ወረዳዎች-ብሩክሊን (ኪንግስ ካውንቲ)፣ ኩዊንስ (ኩዊንስ ካውንቲ)፣ ማንሃታን (ኒውዮርክ ካውንቲ)፣ ብሮንክስ (ብሮንክስ ካውንቲ) እና የስታተን አይላንድ (ሪችመንድ ካውንቲ) የተፈጠሩት የአካባቢ መንግስታት ወደ አንድ የማዘጋጃ ቤት አካል ሲዋሃዱ ነው። በ 1898 ከተማዋ እና የሜትሮፖሊታን አካባቢ ወደ ዩናይትድ ስቴትስ ህጋዊ ኢሚግሬሽን ዋና መግቢያን ይመሰርታሉ። በኒውዮርክ እስከ 800 የሚደርሱ ቋንቋዎች ይነገራቸዋል፣ይህም በዓለም ላይ ካሉት የቋንቋ ልዩ ልዩ ከተማ ያደርጋታል። ኒውዮርክ ከዩናይትድ ስቴትስ ውጭ የተወለዱ ከ3.2 ሚሊዮን በላይ ነዋሪዎች መኖሪያ ነች፣ ከ2016 ጀምሮ በዓለም ላይ ካሉት ከማንኛውም ከተማዎች ትልቁ የውጭ ሀገር ህዝብ ብዛት ከ2018 ጀምሮ፣ የኒውዮርክ ሜትሮፖሊታን አካባቢ አጠቃላይ የሜትሮፖሊታን ምርት (ጂኤምፒ) እንደሚያመርት ይገመታል። ) ወደ 1.8 ትሪሊዮን ዶላር የሚጠጋ፣ በዩናይትድ ስቴትስ አንደኛ ደረጃን ይዟል። የኒውዮርክ ሜትሮፖሊታን አካባቢ ሉዓላዊ ሀገር ቢሆን ኖሮ፣ በዓለም ላይ ስምንተኛ ትልቁ ኢኮኖሚ ይኖራት ነበር። ኒውዮርክ በዓለም ላይ ካሉት የየትኛውም ከተሞች ከፍተኛው ቢሊየነሮች ቁጥር ሁለተኛ ነው። የኒውዮርክ ከተማ መነሻውን በ1624 በኔዘርላንድስ ቅኝ ገዥዎች በማንሃታን ደሴት ደቡባዊ ጫፍ ላይ የተመሰረተ የንግድ ቦታ ነው። ሰፈሩ ኒው አምስተርዳም (ደች፡ ኒዩው አምስተርዳም) በ1626 ተሰይሟል እና በ1653 እንደ ከተማ ተከራይታለች። ከተማዋ እ.ኤ.አ. በ 1664 በእንግሊዝ ቁጥጥር ስር ወደቀ እና የእንግሊዙ ንጉስ ቻርልስ ለወንድሙ ለዮርክ መስፍን መሬቶቹን ከሰጠ በኋላ ስሙ ተቀይሯል ። ከተማዋ በጁላይ 1673 በሆች ተመልሳ አዲስ ኦሬንጅ ተባለች ለአንድ አመት ከሦስት ወር; ከተማዋ ከህዳር 1674 ጀምሮ ያለማቋረጥ ኒውዮርክ ተብላ ትጠራለች።ከ1785 እስከ 1790 ድረስ ኒውዮርክ የዩናይትድ ስቴትስ ዋና ከተማ ነበረች እና ከ1790 ጀምሮ ትልቁ የአሜሪካ ከተማ ነበረች። ዩኤስ በመርከብ በ19ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ እና በ20ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ፣ እና የአሜሪካ እና የነፃነት እና የሰላም እሳቤዎች ምልክት ነው። በ 21 ኛው ክፍለ ዘመን, ኒው ዮርክ እንደ ዓለም አቀፋዊ ፈጠራ, ሥራ ፈጣሪነት እና የአካባቢ ዘላቂነት እና የነፃነት እና የባህል ልዩነት ምልክት ሆኖ ብቅ አለ. እ.ኤ.አ. በ 2019 ኒውዮርክ የባህል ብዝሃነቷን በመጥቀስ ከ30,000 በላይ የሚሆኑ በአለም ዙሪያ ከ48 ከተሞች የተውጣጡ ከ30,000 በላይ ሰዎች በተደረገ ጥናት የአለም ታላቅ ከተማ ሆና ተመርጣለች። የአሜሪካ ከተሞች
21223
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%8C%BD%E1%8D%8D%20%E1%8B%B0%E1%89%A5%E1%89%B0%E1%88%AB%20%E1%8A%AD%E1%8A%95%E1%8D%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%9E%E1%88%AB
የማይጽፍ ደብተራ ክንፍ የሌለው አሞራ
የማይጽፍ ደብተራ ክንፍ የሌለው አሞራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማይጽፍ ደብተራ ክንፍ የሌለው አሞራ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22034
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%88%B3%E1%88%88%20%E1%89%B0%E1%8A%93%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%88%B2%E1%8C%A0%E1%88%AB%20%E1%89%B0%E1%88%BB%E1%8C%88%E1%88%AD
ዳኛ ሳለ ተናገር ውሀ ሲጠራ ተሻገር
ዳኛ ሳለ ተናገር ውሀ ሲጠራ ተሻገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ ሳለ ተናገር ውሀ ሲጠራ ተሻገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22295
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AB%E1%8B%8B%E1%89%82%20%E1%8C%A0%E1%8B%AB%E1%89%82
ካዋቂ ጠያቂ
ካዋቂ ጠያቂ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ካዋቂ ጠያቂ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
30829
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%98%E1%8B%B5%E1%88%A8%E1%88%B7%20%E1%8C%8E%E1%88%98%E1%8A%95%20%E1%88%98%E1%89%80%E1%8A%95%E1%8C%A0%E1%88%B7
ከመድረሷ ጎመን መቀንጠሷ
ከመድረሷ ጎመን መቀንጠሷ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከመድረሷ ጎመን መቀንጠሷ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21834
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8B%A9%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%8C%A1%20%E1%8B%AB%E1%88%8B%E1%8B%A9%E1%89%B5%E1%8A%95%20%E1%8B%AD%E1%89%80%E1%88%8B%E1%8B%8D%E1%8C%A1
ያዩትን ቢያጡ ያላዩትን ይቀላውጡ
ያዩትን ቢያጡ ያላዩትን ይቀላውጡ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያዩትን ቢያጡ ያላዩትን ይቀላውጡ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21746
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%B5%E1%8C%8B%20%E1%8B%B6%E1%88%AE%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
ያባት ልጅ የማድጋ ዶሮ ነው
ያባት ልጅ የማድጋ ዶሮ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያባት ልጅ የማድጋ ዶሮ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21419
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8A%93%E1%89%B5%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%88%8B%20%E1%88%BD%E1%88%AE%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%88%9D%E1%8A%95%E1%89%B8%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8D%88%E1%88%8B
የእናት ልጅ የሌለው አይበላ ሽሮ የሌለው ምንቸት አይፈላ
የእናት ልጅ የሌለው አይበላ ሽሮ የሌለው ምንቸት አይፈላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የእናት ልጅ የሌለው አይበላ ሽሮ የሌለው ምንቸት አይፈላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21874
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8D%8D%20%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8B%B5%20%E1%89%A0%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%8B%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%8B%B5
ያፍ ዘመድ በመንገድ አይገድ
ያፍ ዘመድ በመንገድ አይገድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያፍ ዘመድ በመንገድ አይገድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
32795
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%A5%E1%8C%8D
ጥግ
በካልኩለስ ጥናት የአንድ አስረካቢ ወይንም ድርድር ግቤት የተወሰነ ዋጋ እየቀረበ ሲሄድ የዚያ አስረካቢ ወይንም ድርድር ውጤት እየተጠጋ የሚሄደው ዋጋ ጥግ ይባላል። ጥግ መሰረታዊ ጽንሰ ሐሳብ እንደመሆኑ ሪጋነት፣ ውድድር እና አጠራቃሚ የተሰኙት የካልኩለስ ዋና ዋና ሃሳቦች የሚተረጎሙት በጥግ ነው፡፡ የአስረካቢ ጥግ አስረካቢ እና ነጥብ ቢሰጡ፣ አስረካቢው በተሰጠው ነጥብ ላይ ሊኖረው የሚችለው ጥግ እንዲህ ይጻፋል ትርጉሙም ን ወደ ነጥብ በማስጠጋት የ አስረካቢ ዋጋን በተፈለገ መጠን ወደ ማስጠጋት ይቻላል። እንግዲህ " የ ዋጋው ወደ ሲጠጋ, የ ጥግ " ነው ይባላል። በጥንቃቄ መታየተ ያለበት፣ በአንድ ነጥብ ላይ አንድ አስረካቢ ያለው ጥግ እና ውጤት አንድ ላይሆኑ ይችላሉ፣ ማለት ። እንዲያውም አስረካቢ በነጥብ ላይ ትርጉም ላይኖረውም ይችላል። ጥግ፣ አስረካቢው የሚቀርበውን ዋጋ እንጂ የአስረካቢውን ዋጋ አያሰላም። እዚህ ላይ በዜሮ ማካልፈል ስለሚሆን አስረካቢው 1ን ማስረከብ አይችልም። በሌላ አነጋገር አስረካቢው 1 ላይ ትርጉም የለውም። ሆኖም ግን ወደ 1 እየተጠጋ ሲሄድ, ወደ 2 እየተጠጋ ይሄዳል። ከላይ የተሰጠውን በስራ ለማሳየት መጀመሪያ ^2-1 መተንተን ያስፈልጋል. . ከዛ መጣፋት የሚችሉትን ካጣፋን በሓላ +1 ይቀራል. በመጨረሻም 1ን በ ቦታ መተካት. ስለዚህ መልሳችን 2 ነው ማለት ነው. -->∞ ከላዪም ከታችም ∞ን ስለሚተጋ -1 ለውጥ አያመታም. ስለዚህ ን በ አጣፍተን መልሳችን 2 ይሆናል ማለት ነው. ከሰንጠረዡ መረዳት እንደሚቻለው ን ወደ 1 በማስጠጋት አስረካቢ ን ወደ 2 በፈለግነው መጠን ማስጠጋት ይቻላል። ስለሆነም አስረካቢው በ1 ላይ ያለው ጥግ 2 ነው ይባላል። ሂሳባዊ የቀኖና ትርጉም የጥግ ባህሪዎች ቆንጣጭ እርግጥ
19194
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B5%E1%89%A5%E1%88%B5%E1%89%A5%20%E1%89%A5%E1%8B%9B%E1%89%B5
የስብስብ ብዛት
የስብስብ ብዛት የምንለው የአንድ ስብስብ አባላትን ብዛት ነው። ለምሳሌ የስብስብ ብዛት በሒሳብ ምልክት እንዲህ ይወከላል፡ ። ለምሳሌ፡ ስብስብ የፈረንሳይ ባንዲራ ቀለሞች ስብስብ ቢሆን፣ የ ብዛት ሲሰላ ነው፣ ምክንያቱም የፈረንሳይ ባንዲራ ቀለሞች 3 ናቸውና። ባዶ ስብስብ የምንለው ልዩ ስብስብ በውስጡ ምንም አባላት የሉትም ስለሆነም ብዛቱ ዜሮ ነው እንላለን። ምልክቱም ይሄ ነው፡ ∅ ወይም ። ለምሳሌ ጎናቸው አራት የሆኑ ሶስት ማዕዘኖች ስብስብ ዜሮ አባላት ስላሉት ባዶ ስብስብ ይባላል። በተጻራሪ አንድ አንድ ስብስቦች አእላፍ ብዛት አሏቸው። ለምሳሌ የቁጥሮች ስብስብን ብንወሰድ አእላፍ አባላት አሉት። አንድ አንድ አእላፋት ከሌሎች አእላፋት የሚበልጡበት ሁኔታ ይገኛል። ለምሳሌ የውኑ ቁጥር ብዛት ከመቁጠሪያ ቁጥር ብዛት ይበልጣል፣ ምንም እንኳ ሁለቱም ብዛታቸው አእላፍ ቢሆንም። በተጻራሪ አንድ አንድ እኩል የማይመስሉ አዕላፎች እኩል ሆነው ይገኛሉ። ለምሳሌ የመስመር ቁራጭ ና የተቆረጠበት መስመር እኩል ብዛት አላቸው፣ ማለት እኩል የነጥብ ብዛት አላቸው። እኒህንና እኒህ የመሰሉ እንግዳ የአእላፍ ጠባዮች የተጠኑት በጆርጅ ካንተር ነበር። ርቢ ስብስቦች(ፓወር ሴት) የስብስብ ርቢ ስብስብ የምንለው ማናቸውንም የስብስብ ታህታይ ስብስቦች አቅፎ የሚይዝን ስብስብ ነው። ማለት ከ አባላት የሚሰሩ ማናቸውንም ስብስቦችና ባዶ ስብስብን ይይዛል። አንድ ብዛቱ አእላፍ ያልሆነ (አባላቱ የሚያልቁ) ስብስብ ብዛቱ ቢሆነ የርቢ ስብስቡ ብዛት 2 ነው። የርቢ ስብስብ እንዲህ ይወከላል ስብስብ ቢሰጠን፣ ርቢ ስብስቡ ይሄ ነው . የመጀመሪያው ስብስብ ብዛት 3 ሲሆን የርቢ ስብስቡ ብዛት 23 = 8 ነው። ሥነ ስብስብ
34845
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8A%93%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%88%B5%E1%8B%AB
አናስታስያ
አናስታስያ (ሺካጎ፣ 17 ሴፕቴምበር 1968 እ.ኤ.አ. ተወልዳ) አሜሪካዊት ዘፋኝ ነች። ሥራዋ በኗሪ አገሯ በሰፊ ባይታወቅም ኖሮ በአውሮጳና በደቡብ አሜሪካ በተለይ ትወደዳለች። 1999 እ.ኤ.አ. - 2001 እ.ኤ.አ. - 2004 እ.ኤ.አ. - 2005 እ.ኤ.አ. - 2008 እ.ኤ.አ. - 2012 እ.ኤ.አ. - 2014 እ.ኤ.አ. - 2015 እ.ኤ.አ. - ነጠላ ዘፈኖች ሁሉም ዓመታ እ.ኤ.አ. የአሜሪካ ዘፋኞች
21075
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%98%E1%8A%AD%E1%89%B0%E1%8B%8D%20%E1%8C%8B%E1%88%BB%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8C%A0%E1%8C%8B%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8B%8B%E1%88%BB%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%8B%8D%E1%88%9D
የሚመክተው ጋሻ የሚጠጋበት ዋሻ የለውም
የሚመክተው ጋሻ የሚጠጋበት ዋሻ የለውም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚመክተው ጋሻ የሚጠጋበት ዋሻ የለውም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21179
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%8C%8D%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%89%A3%E1%88%AB%E1%88%B5%20%E1%89%A4%E1%89%B1%20%E1%8B%B3%E1%8A%95%E1%8A%AA%E1%88%AB%20%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%89%B3%E1%88%8D
የማያድግ ልጅ ባራስ ቤቱ ዳንኪራ ይመታል
የማያድግ ልጅ ባራስ ቤቱ ዳንኪራ ይመታል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማያድግ ልጅ ባራስ ቤቱ ዳንኪራ ይመታል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22048
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%8B%AB%E1%8D%88%E1%88%B0%E1%88%B1%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%88%B5%20%E1%8B%A8%E1%8A%A8%E1%88%B0%E1%8A%A8%E1%88%B1%E1%88%88%E1%89%B5
ዳኛ ያፈሰሱለት ፈረስ የከሰከሱለት
ዳኛ ያፈሰሱለት ፈረስ የከሰከሱለት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ ያፈሰሱለት ፈረስ የከሰከሱለት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22110
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%8D%20%E1%89%A0%E1%88%98%E1%89%B3%E1%8B%B0%E1%88%8D%20%E1%88%99%E1%8B%AB%20%E1%89%A0%E1%88%98%E1%8C%8B%E1%8B%B0%E1%88%8D
ድል በመታደል ሙያ በመጋደል
ድል በመታደል ሙያ በመጋደል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድል በመታደል ሙያ በመጋደል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
45336
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AD%E1%88%AD%E1%88%B5%E1%89%B6%E1%88%B5
ክርስቶስ
ክርስቶስ ማለት ከግሪክኛ ቋንቋ ነው፤ ይህም ለመሢሕ (ከዕብራይስጥ ማሺያሕ ወይም «የተቀባ») ትርጒም ነው። በክርስትና እምነት እንደ ኢየሱስ ክርስቶስ (ረቢ ይሆሹዓ) ስያሜ ይጠቀማል፤ «የተቀባ» ማለትም ወልድ (ከሥላሴ አንዱ) ሆኖ ለንጉሥነት ማለት ነው። «በእርሱ የመለከት ሙላት ሁሉ በሰውነት ተገልጦ ይኖራልና» (ቈላስ. ፪፣፱) በአዲስ ኪዳን የተመሠረተ እምነት ነው። በትምህርተ ሥላሴ ዘንድ እሱ ብቻ መላው አምላክ ሳይሆን የፈጣሪው ክንድ ወይም አካል ነው፤ እንደ አብና መንፈስ ቅዱስ ሆኖ ደግሞ በሌሎች ቦታዎች አለ። በብሉይ ኪዳን ደግሞ “መሲሕ” የሚለው የአረቢኛ ቃል “መሢሐ” ַ የሚለው የእብራይስጥ ቃል “መሢሕ” ክ የሚለው የአረማይ ቃል ሴማዊ መነሻ ሲኖረው ትርጉሙ “የተቀባ” ማለት ነው፣ በግሪክ ደግሞ “ክርስቶስ” ነው፤ ይህ ማእረግ በብሉይ ኪዳን ለተለያየ ነገስታትና ነቢያት በግሪኩ ሰፕቱጀንት ላይ “ክርስቶስ” በእብራይስጡ ደግሞ መሢሐ” ַ ተብሎ አገልግሎት ላይ ውሏል፤ መቀባት መሾምን ያመለክታል በአምላክ የተቀቡ የአምላክ መሢሖች ብዙ ናቸው፦ 1ኛ ዜና 16፥22 “መሢሖቼን” አትዳስሱ፥ “በነቢያቴም” ክፉ አታድርጉ ብሎ፥ ሰው ግፍ ያደርግባቸው ዘንድ አልፈቀደም ስለ እነርሱም ነገሥታትን ገሠጸ። መዝሙረ ዳዊት 105፥14-15 “መሢሖቼን” አትዳስሱ፥ “በነቢያቴም” ክፉ አታድርጉ ብሎ፥ ሰው ግፍ ያደርግባቸው ዘንድ አልፈቀደም ስለ እነርሱም ነገሥታትን ገሠጸ። አንደኛ “ሳኦል” 1ሳኦል በትንቢት የተነገረለት መሢሐዊ ንጉስ ነው፦ 1 ሳሙ 2:10 እግዚአብሔር እስከ ምድር ዳርቻ ይፈርዳል፤ “ለንጉሡም” ኃይል ይሰጣል፤ “የመሲሑንም” ֹ ቀንድ ከፍ ከፍ ያደርጋል። ይህንን ጥቅስ የአይሁድ ምሁራን እና ለዘብተኛ የብሉይ ተንታኞች ለሳኦል እንደሆነ ያትታሉ፤ በተጨማሪም በሳሙኤል ዘመን የተቀባ መሢሕ ሳኦል እንደሆነ በቁና መረጃ አለ፦ 1ሳሙ 10:1፤ ሳሙኤልም የዘይቱን ብርሌ ወስዶ በራሱ ላይ አፈሰሰው፥ ሳመውም፥ እንዲህም አለው። በርስቱ ላይ አለቃ ትሆን ዘንድ እግዚአብሔር “ቀብቶሃል” ָ ֧፤ 1ሳሙ 12፥3 እነሆኝ በእግዚአብሔርና “በመሲሑ” ֹ ፊት መስክሩብኝ የማንን በሬ ወሰድሁ? 1ሳሙ 12፥5 እርሱም፦ በእጄ ምንም እንዳላገኛችሁ እግዚአብሔርና “መሲሑ” ֹ ዛሬ በእናንተ ላይ ምስክሮች ናቸው አላቸው፤ ሁለተኛ “ዳዊት” 2 ሳሙ 22፥51 የንጉሡን መድኃኒት ታላቅ ያደርጋል፤ ቸርነቱንም ለመሲሑ ֹ ለዳዊትና ለዘሩ፥ ለዘላለም ይሰጣል። 2 ሳሙ 23፥1 የዳዊትም የመጨረሻ ቃሉ ይህ ነው። ከፍ ከፍ የተደረገው፥ የያዕቆብም አምላክ መሢሕ ַ֙፥ በእስራኤል ዘንድ መልካም ባለ ቅኔ የሆነ፥ የእሴይ ልጅ የዳዊት ንግግር፤ መዝ 132:17 በዚያ ለዳዊት ቀንድን አበቅላለሁ፥ “ለመሢሔ” ሰው መብራትን አዘጋጃለሁ። ሶስተኛ “ሰለሞን” 1ሳሙ 2:35 የታመነም ካህን ለእኔ አስነሣለሁ፥ በልቤም በነፍሴም እንዳለ እንዲሁ ያደርጋል፤ እኔም የታመነ ቤት እሠራለታለሁ፥ ዘመኑን ሁሉ በመሢሔ ሰው ፊት ይሄዳል። ይህ ጥቅስ ትንቢት ሲሆን ትንቢቱም ስለ ካህንና ካህኑ የሚሄድበት መሢሑ ናቸው፤ ምሁራን ካህኑ ሳዶቅ ሲሆን መሢሑ ደግሞ ቤት የሰራው ሰለሞን ነው፦ 1 ኛ ነገሥት 1፥39 ካህኑም ሳዶቅ ከድንኳኑ የቅብዓቱን ቀንድ ወስዶ ሰሎሞንን ቀባ ፤ ቀንደ መለከትም ነፉ፤ ሕዝቡም ሁሉ፦ ሰሎሞን ሺህ ዓመት ይንገሥ አሉ። አራተኛ “ሴዴቂያስ” ምሁራን በባቢሎን ምርኮ ጊዜ በጉድጓድ የተያዘው ሴዴቅያስ እንደሆነ ያትታሉ፤ ይህም ንጉስ መሲህ ተብሏል፦ ሰቆእንኖራለንቃው ኤርምያስ 4፥20 ሬስ። ስለ እርሱ። በአሕዛብ መካከል በጥላው በሕይወት ያልነው “የእግዚአብሔር መሢሕ” ַ፥ የሕይወታችን እስትንፋስ፥ በጕድጓዳቸው ተያዘ። አምስተኛ “ሙሴና ኤልያስ” ዘካ 4:14 እርሱም። በምድር ሁሉ ጌታ አጠገብ የቆሙት “ሁለቱ የተቀቡት” እነዚህ ናቸው አለኝ። በምድር ሁሉ ጌታ አጠገብ የቆሙት “ሁለቱ የተቀቡትየተባሉት ዝናብ እንዳይዘንብ ሰማይን ካዘጋው ከኤልያስና ውኃዎችንም ወደ ደም ካስለወጠው ከሙሴ ሌላ እነማን ሊሆኑ ይችላሉ? ምሁራን በዚህ ሸክ የላቸውም፦ ራእይ 11፥3-10 “ለሁለቱም ምስክሮቼ” ማቅ ለብሰው ሺህ ከሁለት መቶ ስድሳ ቀን “ትንቢት” ሊናገሩ እሰጣለሁ። እነዚህ “በምድር ጌታ ፊት የሚቆሙ” ሁለቱ ወይራዎችና ሁለቱ መቅረዞች ናቸው። ዘካርያስ 4፥11 እኔም መልሼ፦ በመቅረዙ በስተ ቀኝና በስተ ግራ ያሉ እነዚህ “ሁለት የወይራ ዛፎች” ምንድር ናቸው? አልሁት። ዘካ 4:14 እርሱም። በምድር ሁሉ ጌታ አጠገብ የቆሙት “ሁለቱ የተቀቡት” እነዚህ ናቸው አለኝ። ስድስተኛ “ኢየሱስ” መዝሙረ ዳዊት 2፥2 የምድር ነገሥታት ተነሡ፥ አለቆችም በእግዚአብሔርና በመሢሑ ֹ ላይ እንዲህ ሲሉ ተማከሩ። ክርስቶስ ቅድመ ዓለም ያለ እናት ከባሕርይ አባቱ ከአብ ፣ ድኀረ ዓለም ያለ አባት ከቅድስት ድንግል ማርያም በሥጋ የተወለደ፣ ሥጋን እና ነፍስን ከቅድስት ድንግል ማርያም ነሥቶ ሰው የሆነ የባሕርይ አምላክ ነው::የሰውን ልጅ ከባርነት ነጻ ለማውጣት ፣ ከሞት ወደ ሕይወት፣ ከባርነት ወደ ነጻነት፣ ከጨለማ ወደ ብርሃን ለማሸጋገር፤ ፍቅር ከዙፋኑ ስቦት የወረደ፤ አምላክ ነው ኢየሱስ ክርስቶስ:: ክርስቶስ ኢየሱስ ቸር እረኛ፣ አምላክ፣ ወልደ አምላክ፣ ሰውም አምላክም፣ ሲሆን በክርስቲያኖች መካከል ስለ ባሕርይው የተለያዩ አመለካከቶች አሉ::በጥንታዊት ቤተክርስቲያን ማለትም ከጉባኤ ኬልቄዶን በፊት አንዲት ሐዋርያዊት ቤተክርስቲያን በነበረችበት ወቅት ያለው አስተምህሮ ክርስቶስ'' እግዚአብሔር ነው ፤አምላክ ነው፤ አምላክ ደግሞ አንድ ባሕርይ አለው፤ ክርስቶስም አንድ ባህርይ አንድ አካል አለው ይል ነበር:: ከሁለት አካል አንድ አካል፣ ከሁለት ባሕርይ አንድ ባሕርይ ፣ ሰውም አምላክም፣ ትስእብት(ሥጋ) ከመለኮት ጋር ፍጹም ከተዋሐደ በኋላ እንደ ሁለት አካል ወይም ባህርይ አይቆጠርም ፤ብላ ታስተምር የነበረች አለማቀፋዊት ቤተክርስቲያን በጉባዔ ኬልቄዶን ከሁለት ተከፈለች::ይህም አንድ ባሕርይ እና ሁለት ባሕርይ በማለት ነበር:: ነገር ግን ማንም ክርስቲያን ቢሆን አሁን ላይ ያለው እምነት ክርስቶስ የዓለም መድህን፣ የእግዚአብሔር ልጅ ፣ የሕይወት መገኛ፣ ህብስተ ሕይወት፣ መንገድ እና መልካም እረኛ እንደሆነ፤ የሰውን ልጅ ድንቅ በሆነ ፍቅሩ ከሰይጣን አገዛዝ ነጻ ያወጣ ፣ በምድር አባት በሰማይ እናት የሌለው ፣ ሁለት ልደታት ያለው፣ ከብርሃን የተገኘ የዓለም ብርሃን ፣ ቅን ፈራጅ እና እውነተኛ ዳኛ እንደሆነ ይታመናል::ክርስቶስ በክርስትና ዓለም ላሉ ሰወች መራራ ሞትን ሞቶ ሕይወትን የሰጠ ፣መራራ ከርቤን ጠጥቶ ጣፋጭ ወይንን(ደሙን) ያጠጣ፣ ራቁትን ሆኖ ፀጋን ያለበሰ፣ ተሰቅሎ ሰይጣንን ከፊታችን ጠርቆ ያስወገደ ፣ ተርቦ ሰማያዊ ሕብስትን ያበላ የሁሉም አዳኝ መሆኑ ይታመናል::ክርስቶስ'''-«ሁሉም በእርሱ ሆነ፥ (በእርሱ ተፈጠረ)፥ ከሆነውም (ከተፈጠረውም) ሁሉ ያለ እርሱ ምንም የሆነ የለም። ዮሐ ፩፥፫።-ተብሎ እንደተጻፈ፤ ደግሞም በትንቢት ነብዩ ኢሳይያስ <<ሕፃን ተወልዶልናልና፥ ወንድ ልጅም ተሰጥቶናልና አለቅነትም በጫንቃው ላይ ይሆናል ስሙም ድንቅ መካር፥ ኃያል አምላክ፥ የዘላለም አባት፥ የሰላም አለቃ ተብሎ ይጠራል።>> ተብሎ እንደተተነበየ፤ በወንጌልም <<ቃል እግዚአብሔር ነበረ>> ተብሎ የምሥራች እንደተነገር፤ በዮሐንስ ወንጌል ሐዋርያው ቶማስ ጌታዬ አምላኬ ብሎ እንደመሰከረ፤ ክርስቶስ እግዚአብሔር መሆኑ በብዛት ባለንበት ዓለም ይታመናል::ነገር ግን ከዚህ የተለየ እምነት በአለማችን እንዳለም ይታወቃል::
21160
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8A%95%20%E1%8B%98%E1%88%AD%20%E1%8C%8E%E1%88%98%E1%8A%95%20%E1%8B%98%E1%88%AD
የማን ዘር ጎመን ዘር
የማን ዘር ጎመን ዘር የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማን ዘር ጎመን ዘር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20842
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%88%A9%20%E1%8B%A8%E1%8C%A3%E1%89%B4%20%E1%88%9D%E1%8B%B5%E1%88%A9%20%E1%8B%AB%E1%89%A3%E1%89%B4
ዘሩ የጣቴ ምድሩ ያባቴ
ዘሩ የጣቴ ምድሩ ያባቴ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘሩ የጣቴ ምድሩ ያባቴ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21162
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8D%8D%20%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%88%9D%20%E1%88%9D%E1%88%BD%E1%89%B5%E1%88%9D%20%E1%89%A0%E1%88%9B%E1%88%88%E1%8B%B3%20%E1%8B%AD%E1%89%B0%E1%8A%AB%E1%88%8D
የማያልፍ ነገር የለም ምሽትም በማለዳ ይተካል
የማያልፍ ነገር የለም ምሽትም በማለዳ ይተካል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማያልፍ ነገር የለም ምሽትም በማለዳ ይተካል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21411
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%A6%E1%89%BD%20%E1%8A%A0%E1%8B%B5%E1%88%9B%20%E1%88%9D%E1%88%AD%E1%8C%AB%20%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%8A%AA%E1%8B%B0%E1%88%AD%E1%88%B5%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
የአይጦች አድማ ምርጫ እስኪደርስ ነው
የአይጦች አድማ ምርጫ እስኪደርስ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የአይጦች አድማ ምርጫ እስኪደርስ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22038
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%8B%B3%E1%88%8B%20%E1%89%A0%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%8A%A0%E1%88%85%E1%8B%AB%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%8C%8B%E1%8B%B5%E1%88%8D%20%E1%89%A0%E1%88%98%E1%8C%AB%E1%8A%9B
ዳኛ ቢያዳላ በዳኛ አህያ ቢያጋድል በመጫኛ
ዳኛ ቢያዳላ በዳኛ አህያ ቢያጋድል በመጫኛ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ ቢያዳላ በዳኛ አህያ ቢያጋድል በመጫኛ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20863
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%8C%A0%E1%8A%9D%20%E1%88%9E%E1%89%B5%20%E1%88%98%E1%8C%A3%20%E1%89%A2%E1%88%89%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B1%E1%8A%95%20%E1%8C%8D%E1%89%A3%20%E1%89%A0%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%8B%8D
ዘጠኝ ሞት መጣ ቢሉት አንዱን ግባ በለው አለው
ዘጠኝ ሞት መጣ ቢሉት አንዱን ግባ በለው አለው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘጠኝ ሞት መጣ ቢሉት አንዱን ግባ በለው አለው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21374
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%8C%88%E1%8A%90%E1%8B%98%E1%89%BD%20%E1%8A%90%E1%8D%8D%E1%88%B5%20%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%88%88%E1%8C%8E%E1%88%98%E1%89%BD%20%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%88%B5
የተገነዘች ነፍስ የተለጎመች ፈረስ
የተገነዘች ነፍስ የተለጎመች ፈረስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የተገነዘች ነፍስ የተለጎመች ፈረስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21748
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8B%A8%E1%8B%B0%E1%8A%95%E1%8B%B0%E1%88%B5%20%E1%88%B5%E1%8C%8B
ያባት ልጅ የደንደስ ስጋ
ያባት ልጅ የደንደስ ስጋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያባት ልጅ የደንደስ ስጋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20808
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B0%E1%8A%95%E1%8C%89%E1%88%B1%20%E1%8A%A0%E1%8B%8D%E1%8B%B5%E1%88%9B%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B0%E1%8A%95%E1%8D%8B%E1%88%B1
ዘመን እንደንጉሱ አውድማ እንደንፋሱ
ዘመን እንደንጉሱ አውድማ እንደንፋሱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘመን እንደንጉሱ አውድማ እንደንፋሱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21064
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8C%A5%E1%88%A8%E1%89%A2%E1%8B%AB%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%88%98%E1%8B%9D%E1%88%88%E1%8D%8A%E1%8B%AB
የመጥረቢያ ልጅ መዝለፊያ
የመጥረቢያ ልጅ መዝለፊያ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመጥረቢያ ልጅ መዝለፊያ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22381
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%8B%8D
አገው
አማራ (ግዕዝ፣ ሳባኛ እና አማርኛ ቋንቌዎች ባለቤት ነው) በመላ ኢትዮጵያ የሚገኝ ቀደምት እና ገናና ህዝብ ነው። የእማራ ነገስታቶች የሥልጣኔ ምንጭ ሲሆኑ እነ ቅዱስ ላሊበላ ይገኙበታል ። በመጀመሪያው ክፍለ ዘመን ይኖር የነበር ፤ አንድ የተባለ ታዋቂ የታሪክ ጽሐፊ ፣ በወቅቱ በኢትዮጵያ ታራራማ ቦታዎች ይኖር ስለነበረው የአማር ሕዝብ አኗኗር ፣ በሰፊው በመፅሀፉ አስፍሯል። የግዕዝን ፊደል ከሚጠቀሙ የኢትዮጵያ ጎሳዎች የአገው ሕዝብ አንዱና ዋነኛው ነው። ሕዝቡ የሚጠቀምበትም ለየት ያሉ ድምጾች የራሳቸው ቀለሞች ኣሏቸው። ሕዝብ ቁጥር በኢትዮጵያ ወደ ከ 900,000 እስከ 1,000,000 የሚሆኑ አገዎች ሲኖሩ፣በኤርትራ ደሞ ቁጥራቸው 150,000 የሚደርስ አገው ብሌኖች ይኖራሉ። መልክዓ ምድር:-ኤርትራ፡ትግራይ፡ጎንደር፡ዋግ_ላስታ፡ጎዣም፡ የአገው ሕዝብ አሁን በሚኖርባቸው በኤርትራ ፡በትግራይ፡በጎንደር፡በጎዣም፡በላስታ አካባቢዎች ራሱን የሚገልጸው በተለያየ መገለጫ ቢሆንም በስፋት የሚታወቁት አዊ ፡ኽምራ፡ቅማንት ፡ብሊን በሚሉ አካባቢያዊ መጠሪያዎች ነው ! የስያሜው እድገት ከራሳቸው ወይም በጋራ ከሚገኝ ማህበረሰብ ክፍሎች ተጨማሪ ቋንቋ የተዋሱት ነው ✓"አዊ "፡የቃሉ መነሻና ምንጭ የራሱ ቋንቋ አገውኛ ሲሆን ሌሎችንም ራሱንም አገው ለማለት ና ለመግለጽ ይህንኑ ቃል ይጠቀማል። የሰው ስም ስያሜዎችም ከአማርኛና ከአገውኛ ጋር የተጣመሩ ናቸው ለምሳሌ ነፃነት እምቢአለ ✓ ኽምራ ማለት አገው ማለት ነው የቃሉ መነሻና ምንጭ የራሱ ቋንቋ አገውኛ ነው ፡ሌሎቹንም ራሱንም አገው ለማለት ይኸንኑ ቃል ይጠቀማል። ✓ቅማንት ማለት የቤተሰብ ውቅር አሰያየም ወይም የባሕላዊ ሃይማኖት ማህበረሰባዊ ልየታ ሲሆን የቃሉ መነሻና ምንጭ አማርኛ ነው ፡ ቃሉን የሚጠቀሙት የኦርቶዶክስ ክርስትያን ተከታዬች ሲሆኑ ክርስትናም ይሁን ይሁዲ እምነት የማይከተሉትን አገዎችን ክርስትያን አማሮች የሚገልጹበት ስያሜ ነው ። ✓ብሊን ማለት አገው ማለት ነው ፡የቃሉ መነሻና ምንጭ የራሱ አገውኛ ቋንቋ፡የቤላ ትውፊትና በጋራ ካሉት የሳሆ ቋንቋ ተናጋሪዎች የተወሰደ ሲሆን አገዎች ራሳቸውንና ሌሎች የማህበረሰብ ክፍሎች ደግሞ አገዎችን ለመግለጽ ይጠቀሙበታል። በጎዣም _ አዊ ፡በላስታና ዋግ _ኽምራ፡በጎንደር _ቅማንት ፡በኤርትራ _ብሊን በሚሉ አካባቢያዊ መጠሪያዎች ነው ! የስያሜው እድገት ከራሳቸው ወይም በጋራ ከሚገኝ ማህበረሰብ ክፍሎች ተጨማሪ ቋንቋ የተዋሱት ነው ✓"አዊ "የቃሉ መነሻና ምንጭ የራሱ ቋንቋ አገውኛ ሲሆን ሌሎችንም ራሱንም አገው ለማለት ና ለመግለጽ ይህንኑ ቃል ይጠቀማል። == ✓ ኽምራ ማለት አገው ማለት ነው የቃሉ መነሻና ምንጭ የራሱ ቋንቋ አገውኛ ነው ፡ሌሎቹንም ራሱንም አገው ለማለት ይኸንኑ ቃል ይጠቀማ ✓ቅማንት ማለት የቤተሰብ ውቅር አሰያየም ወይም የባሕላዊ ሃይማኖት ማህበረሰባዊ ልየታ ሲሆን የቃሉ መነሻና ምንጭ አማርኛ ነው ፡ ቃሉን የሚጠቀሙት የኦርቶዶክስ ክርስትያን ተከታዬች ሲሆኑ ክርስትናም ይሁን ይሁዲ እምነት የማይከተሉትን አገዎችን ክርስትያን አማሮች የሚገልጹበት ስያሜ ነው ። ✓ብሊን ማለት አገው ማለት ነው ፡የቃሉ መነሻና ምንጭ የራሱ አገውኛ ቋንቋ፡የቤላ ትውፊትና በጋራ ካሉት የሳሆ ቋንቋ ተናጋሪዎች የተወሰደ ሲሆን አገዎች ራሳቸውንና ሌሎች የማህበረሰብ ክፍሎች ደግሞ አገዎችን ለመግለጽ ይጠቀሙበታል። ==ታዋቂ ሰዎች የኢትዮጵያ ብሔሮች
21940
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%88%AD%E1%88%98%E1%8A%9B%E1%88%8D%20%E1%8C%88%E1%8A%95%E1%8D%8E%20%E1%8A%A8%E1%88%AB%E1%89%B4%20%E1%89%B0%E1%88%AD%E1%8D%8E
ይገርመኛል ገንፎ ከራቴ ተርፎ
ይገርመኛል ገንፎ ከራቴ ተርፎ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይገርመኛል ገንፎ ከራቴ ተርፎ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
12665
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%93%E1%88%A3
ዓሣ
አሳ ማንኛውም በውሃ ውስጥ የሚኖር ባለጥንድ ስንጥብ እና ብዙ ነጠላ ስንጥቦች የጀርባ አጥንት ያለው እንስሳ ነው። አብዛሀኛዎቹ የአሳ ዝርያዎች ደመ ቀዝቃዛ ሲሆኑ እንደ ውሀው መጠነ ሙቀት የራሳቸውን ሰውነት አስማምተው መኖር ይችላሉ። የዓሣ ዝርያዎች ትልቅ-አፍ ባስ ትልቅ-አፍ ባስ የሚባለው የለጋ ውሃ የዓሣ ዝርያ ሲሆን፡ በአማካኝ እስከ 11ኪሎ ድረስ ይደርሳል። ባስ የሠንፊሽ፡ ማለትም የፀሃይ ጨረር መሳይ ስንጥብ ያላቸው አሳዎች ቤተሰብ ነው። አጥንት የሌለው የግሪል ጥብስ የመጥበሻ ጥብስ የመጥበሻ ጥብስ በፔፐር ሳውስ በኦቨን ብሮይልድ እስከነ አጥንቱ ዲፕ ፍራይድ የኦቨን አሮስቶ በኦቨን ብሮይልድ ቀስተደመና ትራውት ሙሉ ለሙሉ ያደገ የጅረት ቀስተደመና ትራውት ዓሣ ከ0.5 እስከ 2.3ኪሎ ሲመዝን፤ በሀይቅ ውስጥ የሚኖር ቀስተደመና ትራውት ደግሞ እስከ 9.1ኪሎ ድረስ ይመዝናል። ሙሉ ዓሣ የመጥበሻ ጥብስ በግሪል የተጨሰ በኦቨን ብሮይልድ የመጥበሻ ጥብስ የግሪል ጥብስ በኦቨን ብሮይልድ ካትፊሽ (አምባዛ) ሳመን በለጋ ውሃ ተወልደው ወደ ውቅያኖስ ከሚፈልሱት የዓሣ ዝርያዎች አንዱ ነው። ሆኖም በርካታ የሳመን መንጋዎች እድሜያቸውን ሙሉ በለጋ ውሃ ለማሳለፍ የተወሰኑ በመሆናቸው የለጋ ውሃ አኗኗር ዘዴዎችን መርጠው እንደሚኖሩ ይታወቃል። የሳመን እንቁላል፡ የጥድ ሳንቃ ጥብስ የግሪል ጥብስ የሳመን በርገር የተጨሰበት ሳመን የሳመን ኬክ ሳመን ታርታር ሳመን ኒጊሪ የሳመን ሳሺሚ ከማሳኪ ጋር የበሰለ የሳመን ሳሺሚ ቀይ ካቪያር ሳመን የጦር-መርከብ ከቀይ ካቪያር ጋር ናይል ፐርች ያደገ ናይል ፐርች በአማካኝ እስከ 121–137ሴ.ሜ. የሚደርስ የዓሣ ዝርያ ሲሆን፡ በጣም ትልቅ የሚባለው እስከ 200ኪሎ ድረስ ይመዝናል። የሽምብራ የዓሣ አልጫ ወጥ ሎሚ ቅቤ ዓሣ የመጥበሻ ዓሣ በሚጥሚጣ ጥብስ ብሉጊል የሠንፊሽ ቤተሰብ የለጋ ውሃ ዓሣ ነው። ብሉጊል፡ ወይንም ሰማያዊ-ስንጥብ የሚባለው የስንጥቦቹ ማለቂያ ደማቅ ሰማያዊ ስለሆነ ነው። የድስት ፍራይድ የለጋ ውሃ ሎብስተር የለጋ ውሃ ሎብስተር (ጐርምጥ)፣ ክሮውፊሽ፣ ወይንም ደግሞ ክሬይፊሽ ተብሎ የሚታወቀው እስከ 17.5ሴ.ሜ ድረስ ይረዝማል። ሉዊዝያና ክሮውፊሽ ቅመማም የክሮውፊሽ ከሪ የዘልማድ የተሰነገ ራስ ክሮውፊሽ ቢስክ ክሮውፊሽ ቢስክ ፌተቺኒ አልፍሬዶ ተላፒያ ወደመቶ የሚሆኑ የተለያዩ ዓሣዎች ቤተሰብ የጋራ መጠርያ ነው። ተላፒያ በጠቅላላው ከ21 ዲግሪ ሴንቲግሬድ የማያንስ ሙቀት ያለው ለጋ ውሃ ውስጥ የሚኖሩ ዓሣዎች ናቸው። አጥንት የሌለው የዓሣ ፕካታ በእንፋሎት የበሰለ ኦቨን ቤክድ የግሪል ጥብስ ከአትክልት ጋር ታሽጎ በግሪል የተጠበሰ እስከነ አጥንቱ የኢትዮጵያ ዓሣ ጥብስ በእንፋሎት የበሰለ ኦቨን ቤክድ የግሪል ጥብስ በአትክልት ተሰንጎና ታሽጎ በግሪል የተጠበሰ ዲፕ ፍራይድ የመጥበሻ ቲካ ቃ ያለ ሳመን ከሸርጣን ስጋ ጋር ችሊ ሸርጣን የኮርያ ቅመማም ሸርጣን ወጥ ስቲር ፍራይድ ሸርጣን ኬክ ሸርጣን ኬክ ሳንድዊች ሸርጣን ማሳላ ክራፒ፡ ወይንም ሳክ-ኦ-ሌ፡ የሠንፊሽ ቤተሰብ ሲሆን፡ ከለጋ ውሃ ዓሣዎች በጣፋጭነቱ ይታወቃል። በመጥበሻ ፍራይድ ዲፕ ፍራይድ በግሪል የተጨሰ ዲፕ ፍራይድ ስትራይፕድ ባስ በአማካኝ ከ67 እስከ100ሴ.ሜ. ረዝሞ ከ4.5 እስከ14.5 ድረስ የሚመዝን የሮክፊሽ አይነት ነው። ስትራይፕድ ባስ ሥጋ ነጭ ቀለም፣ ልዝብ ጣዕምና መካከለኛ ገጽታ አለው፤ እጅግ በጣም ሁለገብ በመሆኑም በተለያየ አይነት መልክ ማብሰል ይቻላል፦ በመጥበሻ መለብለብ፣ በግሪል መጥበስ፣ በእንፋሎት ማብሰል፣ በኮርቡዮን ፖች ማድረግ፣ አሮስቶ፣ በኦቨን ብሮይልድ፣ ሳውቴ የተደረገ፣ ፍራይድ ወይንም ደግሞ ባተር ተደርጎ ፍራይድ። የስትራይፕድ ባስ ሥጋ ጥሬ ወይንም ደግሞ ፒክል አድርጎም መመገብ ይቻላል። እስከነ አጥንቱ በመጥበሻ የተለበለበ በእንፋሎት የበሰለ በኦቨን ብሮይል ሳውቴ የተደረገ ዲፕ ፍራይድ በመጥበሻ የተለበለበ በመጥበሻ ፍራይድ ማከረል የኦሜጋ-3 ዘይት ይዘቱ ከፍተኛ ስለሆነ፡ በዓሣ አጥማጆች በጣም የሚፈለግ የዓሣ ዝርያ ነው። ማከረል በማንኛውም ውቅያኖስ የሚገኝ ሲሆን፡ በ2009እ.ኤ.አ፡ ከአምስት ሚሊዮን ቶን በላይ ማከረል ዓሣ ተጠምዿል። የተጨሰ ማከረል ዓሣ እና ችፕስ የአውሮፓ ባስ የአውሮፓ ባስ የውቅያኖስ ዓሣ ሲሆን፡ አንዳንድ ጊዜ ግን በለጋ ውሃ ውስጥ ይገኛል። በኦቨን ብሮይልድ በአለም ላይ ካለው ሽርምፕ (ሸርጥ አሣ) ወደሩብ የሚሆነው በለጋ ውሃ ይገኛል። ሽርምፕ ፌተቺኒ አልፍሬዶ ሽርምፕ ቴምፑራ ጥቅል የጸደይ ጥቅል የሉዊዝያና ቅመማም ሽርምፕ ፓድ ታይ ሽርምፕ በርገር ኢትዮጵያ - የአፍሪካ የውኃ ማማ እና ዓሣዎቿ
20996
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%8B%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%88%AB%E1%89%B5%20%E1%8B%B0%E1%8C%8D%E1%88%9E%20%E1%88%9D%E1%88%B3%20%E1%8A%A0%E1%88%9B%E1%88%AB%E1%89%B5
የሌላት እራት ደግሞ ምሳ አማራት
የሌላት እራት ደግሞ ምሳ አማራት የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሌላት እራት ደግሞ ምሳ አማራት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20710
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AB%E1%88%88%E1%89%80%E1%88%B0%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%80%E1%88%AD%20%E1%89%A0%E1%8B%B0%E1%8A%95%E1%89%A5%20%E1%88%9D%E1%89%B3%E1%8B%8D
ካለቀሰ አይቀር በደንብ ምታው
ካለቀሰ አይቀር በደንብ ምታው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ካለቀሰ አይቀር በደንብ ምታው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21877
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8D%8D%E1%88%8B%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%89%80%E1%8D%8B%E1%8D%8B
ያፍላ የለው ቀፋፋ
ያፍላ የለው ቀፋፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያፍላ የለው ቀፋፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
13109
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%80%E1%8B%AD
ቀይ
ቀይ የቀለም አይነት ሲሆን የሞገድ ርዝመቱ ከ 700–635 እና የድግግሞሽ መጠኑ ከ 430–480 ነው። ቀይ ቀለም፡ በብርሃን ዉስጥ፤ አእማድ ወይም ብርሃንን ከሚምሰርቱት የመሰረት ቀለም አንዱ ነው። እንዲሁም በፒግሜንት ቀለም ዉስጥ ዐእማድ ቀለም ነው።ዐእማድ ማለት መሰረት ማለት ነው፡ በእንግሊዘኛው ይባላል። ሁለት አይነት ዓእማድ ቀለሞች አሉ፡ አንዱ የፒግሜንት ዐእማድእ ቀለም ውይም የሰአሊዎች ዐእማድ ቀለም ሲሆን፤ ሌላኛው ደሞ የብርኃን ዐእማደ ቀለም ነው፡፡ የፒግሜንት ቀለም ከሶስት መስረታዊ ቀለም የተዎጣጣ ነው፡ ዝርዝሩ እነሆ፡ ቀይ....ቢጫ....ስማያዊ:፡ የብርሃን ዐእማደ ቀለም ደሞ እንደሚከተለው ነው። ቀይ..አረንጓዴ...ስማይዊ። ወደ ቀይ እንመለስ ቀይ የሞገድ ርዝመቱን እላይ የዊኬፒድያ አዘጋጆች አስቀምጠዉታል ይመልከቱ። ቀይ ባጠቃላይ በፍካቱ ጸለምት ከሚባሉት ቀለም ዉስጥ ይመደባል፡ እንድ ቢጫ የፈካ ብሩህ አይደለም፡፡ የቀለም ብርሁነት ፍካት ራሱን የቻለ አርስት ነው። ቀይ ቀለም ከሌላ ዐእማድ ቀለም ጋር ሲደባለቅ እንዲሁም ሲቀጥን የሚዎልዳቸው አስተኔ ቀልሞች አሉ። ለአብነት ይኸው፡ ቀጋ-ቀይ ..የጽጌረዳ-ደም.. ....ብርቱካኔ- ቀይ ውይም ጯሂት-ቀይ፡ የተባለው እጂግ ደማቅ ቀይ ስለሆነ ነው፡ ባጭሩ ውይም በተለምዶ ደማቅ -ቀይ ውይም ብሩህ ቀይ ተብሎ ሊጠራ ይቺላል። ሃመር -ቀይ ጠይም ቀይ.. ..ጸለምት -ቀይ... .ቪኖ-ቀይ..ውይም ቀይ -ስርቀይ...እሳቱ-ተሰማ ቀይ እሳቱ ተሰማ በ1950- 1970 እ. አ. አ. አቆጣጠር የክቡር ዘበኛ ድምጻዊ ሙዚቀኛ፤ አባል ነበር ፡ ከዘፈኑ ዉስጥ የሚታወቀው የአበሻ ወይዛዝርቶች የሚስማማቸው ያገራቸዉን ጥበብ ሲለብሱ ነው በሚል አርስት ስር ይዜመው ዘፈን ነው፡፡ ይህን ዘፈን ሲያዜም ሁሌ ቀይ ጥለት ያለው ያገር ልብስ ለብሶ ነበር። በዚህ የተከበረ ምክንይት አንስቶ 1960 እ.አ.አ ቀይ ነጠላ ሞድ ህኖ ይለበስ ነበር። የጥለቱም ስም እሳቱ ተሰማ ይባል ነበር፡፡ ይህ ቀይ ቀለም ጃኖ. ቀይ መባል ይቺላል፡ ጃኖ ለበአል ግቢ ንጉስ እጅ ሲነስ ጃኖ ነጠላ ተለብሶ ነው የክብር ነጠላ ማለት ነው፡ ቀለሙ ቀይ ብቻ ነው መሆን ያለበት፡ የነጠላዉም ርዝመት አሰራር ከተለመደው ነጠላ ይለያል እንዲሁም ልቃቂቱ የተለየ ነው።
21260
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9E%E1%89%B0%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%89%B1%20%E1%88%A8%E1%8C%85%E1%88%9D%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
የሞተ ልጅ አንገቱ ረጅም ነው
የሞተ ልጅ አንገቱ ረጅም ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሞተ ልጅ አንገቱ ረጅም ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21711
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%9D%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%8B%AD%E1%88%B8%E1%88%8D%E1%88%9F%E1%88%8D%20%E1%8B%AB%E1%8B%8D%E1%89%83%E1%88%8D%20%E1%89%A5%E1%88%8E%20%E1%8B%AD%E1%88%BE%E1%88%9F%E1%88%8D
ያምራል ብሎ ይሸልሟል ያውቃል ብሎ ይሾሟል
ያምራል ብሎ ይሸልሟል ያውቃል ብሎ ይሾሟል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያምራል ብሎ ይሸልሟል ያውቃል ብሎ ይሾሟል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22112
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%89%A3%E1%88%88%20%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%8D
ድል የባለ እድል
ድል የባለ እድል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድል የባለ እድል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
11754
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B6%E1%89%AA%E1%8B%AC%E1%89%B5%20%E1%88%95%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%89%B5
ሶቪዬት ሕብረት
ሶቪየት ዩኒየን፣[] በይፋ የሶቪየት ሶሻሊስት ሪፐብሊካኖች ህብረት ከ1922 እስከ 1991 ድረስ ዩራሺያንን ያቀፈ የሶሻሊስት ግዛት ነበር። [] በተግባር መንግሥቱ እና ኢኮኖሚው እስከ መጨረሻዎቹ ዓመታት ድረስ በጣም የተማከለ ነበር። ሀገሪቱ የአንድ ፓርቲ መንግስት ነበረች (ከ1990 በፊት) በሶቭየት ዩኒየን ኮሚኒስት ፓርቲ የሚተዳደር ሲሆን በሞስኮ ዋና ከተማዋ በትልቁ እና በሕዝብ ብዛት በሩስያ ኤስኤፍኤስአር. ሌሎች ዋና ዋና የከተማ ማዕከሎች ሌኒንግራድ (የሩሲያ ኤስኤስአር)፣ ኪየቭ (የዩክሬን ኤስኤስአር)፣ ሚንስክ (ባይሎሩሺያ ኤስኤስአር)፣ ታሽከንት (ኡዝቤክ ኤስኤስአር)፣ አልማ-አታ (ካዛክኛ ኤስኤስአር) እና ኖቮሲቢርስክ (የሩሲያ ኤስኤስአር) ነበሩ። ከ22,402,200 ስኩዌር ኪሎ ሜትር በላይ (8,649,500 ስኩዌር ማይል) የሚሸፍን እና አስራ አንድ የሰዓት ሰቆችን የሚሸፍን ትልቁ ሀገር ነበረች። የሶቪየት ኅብረት ሥሮቿ በ1917 የጥቅምት አብዮት የመሠረቱት በቭላድሚር ሌኒን የሚመራው ቦልሼቪኮች ቀደም ሲል የሩስያን ኢምፓየር የሮማኖቭን ቤት የተካውን ጊዜያዊ መንግሥት ገልብጠው ነበር። የሩስያ ሶቪየት ሬፐብሊክ ሪፐብሊክን መስርተዋል, በአለም የመጀመሪያው በህገ-መንግስታዊ ዋስትና ያለው የሶሻሊስት መንግስት ነው.[] ውጥረቱ ተባብሶ በቦልሼቪክ ቀይ ጦር እና በቀድሞው ኢምፓየር ውስጥ ባሉ በርካታ ፀረ-ቦልሼቪክ ኃይሎች መካከል ወደ እርስ በርስ ጦርነት ተለወጠ፣ ከእነዚህም መካከል ትልቁ ክፍል ነጭ ዘበኛ ነበር። የነጩ ጠባቂው በቦልሼቪኮች እና በተጠረጠሩ ሰራተኞች እና ገበሬዎች ቦልሼቪኮች ላይ ነጭ ሽብር በመባል የሚታወቀውን የጸረ-ኮሚኒስት ጭቆና ላይ ተሰማርቷል። የቀይ ጦር አስፋፍቶ የአካባቢውን ቦልሼቪኮች ሥልጣን እንዲይዙ፣ ሶቪዬቶችን በማቋቋም፣ የፖለቲካ ተቃዋሚዎቻቸውን እና ዓመፀኛ ገበሬዎችን በቀይ ሽብር ጨቋኙ። እ.ኤ.አ. በ 1922 የኃይል ሚዛኑ ተቀይሯል እና ቦልሼቪኮች በድል ወጡ ፣ የሩሲያ ፣ ትራንስካውካሲያን ፣ ዩክሬን እና ባይሎሩሺያን ሪፐብሊኮችን በማዋሃድ ሶቪየት ህብረትን አቋቋሙ ። የእርስ በርስ ጦርነቱ ሲያበቃ የሌኒን መንግስት የነጻ ገበያ እና የግል ንብረት በከፊል እንዲመለስ ያደረገውን አዲስ የኢኮኖሚ ፖሊሲ አስተዋወቀ። ይህም የኢኮኖሚ ማገገሚያ ወቅት አስከትሏል. በ1924 የሌኒን ሞት ተከትሎ ጆሴፍ ስታሊን ወደ ስልጣን መጣ። ስታሊን በኮሚኒስት ፓርቲ ውስጥ ያለውን አገዛዝ የሚቃወሙትን ሁሉንም የፖለቲካ ተቃዋሚዎች አፍኖ የዕዝ ኢኮኖሚን ​​አስመረቀ። በዚህ ምክንያት ሀገሪቱ ፈጣን የኢንደስትሪላይዜሽን እና የግዳጅ ስብስብ ሂደት ውስጥ ገብታ ከፍተኛ የኢኮኖሚ እድገት ያስመዘገበች ቢሆንም በ1932-1933 ሰው ሰራሽ የሆነ ረሃብ አስከተለ። የጉላግ የሠራተኛ ካምፕ አሠራርም በዚህ ጊዜ ውስጥ ተስፋፋ። በተጨማሪም ስታሊን የፖለቲካ ፓራኖይያን በማነሳሳት ተቃዋሚዎቹን ከፓርቲው ለማስወገድ ወታደራዊ መሪዎችን፣ የኮሚኒስት ፓርቲ አባላትን እና ተራ ዜጎችን በጅምላ በማሰር ወደ ማረሚያ ካምፖች ተላኩ ወይም ሞት ተፈረደባቸው። እ.ኤ.አ. ነሐሴ 23 ቀን 1939 ፀረ ፋሺስት ከምዕራቡ ዓለም ኃይሎች ጋር ፀረ-ፋሺስት ጥምረት ለመመሥረት ያልተሳካ ሙከራ ካደረጉ በኋላ ፣ ሶቪየቶች ከናዚ ጀርመን ጋር ጠብ የለሽ ስምምነት ተፈራረሙ። ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት መጀመር በኋላ የፖላንድ፣ ሊትዌኒያ፣ ላትቪያ እና ኢስቶኒያ ምስራቃዊ ክልሎችን ጨምሮ መደበኛ ገለልተኛ ሶቪየቶች የበርካታ የምስራቅ አውሮፓ ግዛቶች ግዛቶችን ወረሩ እና ያዙ። ሰኔ 1941 ጀርመኖች ወረሩ ፣ በታሪክ ትልቁ እና ደም አፋሳሹ የጦርነት ቲያትር ከፈቱ ። እንደ ስታሊንግራድ ባሉ ኃይለኛ ጦርነቶች በአክሲስ ኃይሎች ላይ የበላይነትን በማግኘቱ ሂደት የሶቪዬት ጦርነቶች ሰለባዎች አብዛኞቹን በግጭቱ የተጎዱትን ሰለባዎች አድርሰዋል። የሶቪየት ኃይሎች በመጨረሻ በርሊንን ያዙ እና ግንቦት 9 ቀን 1945 በአውሮፓ ሁለተኛውን የዓለም ጦርነት አሸንፈዋል። በቀይ ጦር የተቆጣጠረው ግዛት የምስራቅ ብሎክ የሳተላይት ግዛቶች ሆነ። የቀዝቃዛው ጦርነት በ 1947 ብቅ አለ ፣ የምስራቅ ብሎክ የምእራብ ብሎክን ተጋፍቷል ፣ እሱም በ 1949 በሰሜን አትላንቲክ ቃል ኪዳን ድርጅት ውስጥ አንድ ይሆናል ። እ.ኤ.አ. በሚሊዮን የሚቆጠሩ ገበሬዎች በኢንዱስትሪ የበለጸጉ ከተሞች ውስጥ በመውደቃቸው አገሪቱ በፍጥነት አደገች። ዩኤስኤስአር በጠፈር ውድድር ቀዳሚውን ስፍራ የወሰደው በመጀመርያው የሳተላይት እና የመጀመሪያውን የሰው ልጅ የጠፈር በረራ እና የመጀመሪያውን ፕላኔት ቬነስ ላይ ለማረፍ ነው። እ.ኤ.አ. በ1970ዎቹ ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር የነበረው ግንኙነት አጭር ነበር፣ ነገር ግን እ.ኤ.አ. በ1979 የሶቭየት ህብረት ወታደሮቿን በአፍጋኒስታን ስታዘምት ውጥረቱ እንደገና ቀጠለ። ጦርነቱ ኢኮኖሚያዊ ሃብቱን ያሟጠጠ እና የአሜሪካ ወታደራዊ እርዳታ ለሙጃሂዲን ተዋጊዎች መባባስ ነበር። እ.ኤ.አ. በ 1980 ዎቹ አጋማሽ ላይ የመጨረሻው የሶቪየት መሪ ሚካሂል ጎርባቾቭ በግላኖስት እና በፔሬስትሮይካ ፖሊሲዎች ኢኮኖሚውን የበለጠ ለማሻሻል እና ነፃ ለማድረግ ፈለገ። ግቡ የኢኮኖሚ ድቀት እየቀለበሰ የኮሚኒስት ፓርቲን መጠበቅ ነበር። የቀዝቃዛው ጦርነት በእርሳቸው የስልጣን ዘመን ያበቃ ሲሆን በ1989 የዋርሶ ስምምነት በመካከለኛው እና በምስራቅ አውሮፓ የየራሳቸውን የማርክሲስት ሌኒኒስት አገዛዞችን ገለበጡ። በዩኤስ ኤስ አር አር ላይ ጠንካራ የብሔርተኝነት እና የመገንጠል እንቅስቃሴ ተከፈተ። ጎርባቾቭ በሊትዌኒያ፣ ላትቪያ፣ ኢስቶኒያ፣ አርሜኒያ፣ ጆርጂያ እና ሞልዶቫ የተቃወሙትን ህዝበ ውሳኔ አስጀመረ - ይህም አብዛኞቹ ተሳታፊ ዜጎች ህብረቱን እንደታደሰ ፌዴሬሽን እንዲጠብቅ ድምጽ ሰጥተዋል። እ.ኤ.አ. ነሐሴ 1991 በኮሚኒስት ፓርቲ ጠንካራ ታጋዮች መፈንቅለ መንግስት ሙከራ ተደረገ። መፈንቅለ መንግስቱን በመጋፈጥ ረገድ የሩሲያው ፕሬዝዳንት ቦሪስ የልሲን ትልቅ ሚና በመጫወት አልተሳካም። ዋናው ውጤት የኮሚኒስት ፓርቲ እገዳ ነበር። በሩሲያ እና በዩክሬን የሚመሩት ሪፐብሊካኖች ነፃነታቸውን አወጁ። በታህሳስ 25 ቀን 1991 ጎርባቾቭ ሥልጣናቸውን ለቀቁ። ሁሉም ሪፐብሊካኖች ከሶቪየት ኅብረት መፍረስ የወጡ ነፃ የድህረ-ሶቪየት መንግሥታት ናቸው። የሩስያ ፌደሬሽን (የቀድሞው የሩስያ ኤስ.ኤፍ.አር.ኤስ.አር.ኤስ.አር.) ​​የሶቪየት ህብረትን መብቶች እና ግዴታዎች ወስዶ በአለም ጉዳዮች ውስጥ እንደ ቀጣይ ህጋዊ አካል እውቅና አግኝቷል። የሶቪየት ኅብረት ወታደራዊ ኃይልን በሚመለከት ብዙ ጉልህ የሆኑ የማህበራዊ እና የቴክኖሎጂ ስኬቶችን እና ፈጠራዎችን አፍርቷል። በዓለም ሁለተኛዋ ትልቁ ኢኮኖሚ እና በዓለም ላይ ትልቁን የጦር ሰራዊት ትኮራለች። ዩኤስኤስአር ከአምስቱ የኑክሌር ጦር መሳሪያዎች አንዱ እንደሆነ ታወቀ። የተባበሩት መንግስታት የፀጥታው ምክር ቤት መስራች ቋሚ አባል እንዲሁም የ፣ የ አባል እና የጋራ ኢኮኖሚ ድጋፍ ምክር ቤት እና የዋርሶ ስምምነት መሪ አባል ነበር። የዩኤስኤስአር ከመፈረሱ በፊት ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ለአራት አስርት አመታት ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር በመሆን እንደ ልዕለ ኃያልነት ደረጃውን ጠብቆ ቆይቷል። አንዳንድ ጊዜ "የሶቪየት ኢምፓየር" እየተባለም በምስራቅ-መካከለኛው አውሮፓ እና በአለም አቀፍ ደረጃ በወታደራዊ እና በኢኮኖሚ ጥንካሬ, በውክልና ግጭቶች እና በማደግ ላይ ባሉ ሀገሮች ተጽእኖ እና በሳይንሳዊ ምርምር የገንዘብ ድጋፍ, በተለይም በህዋ ቴክኖሎጂ እና የጦር መሳሪያዎች. ሥርወ ቃል ሶቪየት የሚለው ቃል ሶቬት (ሩሲያኛ፡ ) ከሚለው የሩስያ ቃል የተገኘ ሲሆን ትርጉሙም "ምክር ቤት"፣ "መሰብሰቢያ"፣ "ምክር" [ዎች] በመጨረሻ ከፕሮቶ-ስላቪክ የቃል ግንድ ("ለማሳወቅ") ከስላቪክ ("ዜና")፣ እንግሊዘኛ "ጥበበኛ"፣ በ"ማስታወቂያ-ቪስ-ኦር" (በፈረንሳይኛ ወደ እንግሊዘኛ የመጣው) ስርወ ወይም ከደች ("ማወቅ"፤ ትርጉም "ሳይንስ"). ሶቪዬትኒክ የሚለው ቃል "መማክርት" ማለት ነው። በሩሲያ ታሪክ ውስጥ አንዳንድ ድርጅቶች ምክር ቤት (ሩሲያኛ: ) ተብለው ይጠሩ ነበር. በሩስያ ኢምፓየር ከ1810 እስከ 1917 ሲሰራ የነበረው የመንግስት ምክር ቤት ከ1905 ዓ.ም አመጽ በኋላ የሚኒስትሮች ምክር ቤት ተብሎ ተጠርቷል። በጆርጂያ ጉዳይ ወቅት፣ ቭላድሚር ሌኒን በጆሴፍ ስታሊን እና በደጋፊዎቹ የታላቋን የሩሲያ የጎሳ ጎሣዊነትን አገላለጽ አስቦ ነበር፣ እነዚህ ብሔር ብሔረሰቦች ሩሲያን እንዲቀላቀሉ በመጀመሪያ የሶቪየት ሪፐብሊኮች ህብረት ብሎ የሰየመውን ታላቅ ህብረት ከፊል ገለልተኛ ክፍሎች እንዲሆኑ ጥሪ አቅርቧል። የአውሮፓ እና እስያ (ሩሲያኛ: ). ስታሊን መጀመሪያ ላይ ሃሳቡን ተቃውሟል ነገር ግን በመጨረሻ ተቀበለው። ምንም እንኳን በሌኒን ስምምነት የሶቭየት ሶሻሊስት ሪፐብሊኮች ህብረት (ዩኤስኤስአር) ስም ቢቀየርም ሁሉም ሪፐብሊካኖች በሶሻሊስት ሶቪየትነት ቢጀምሩም እስከ 1936 ድረስ ወደ ሌላኛው ስርዓት አልተቀየሩም። በበርካታ ሪፐብሊካኖች ብሔራዊ ቋንቋዎች ውስጥ ፣ ምክር ቤት ወይም ኮንሲሊያር የሚለው ቃል በቋንቋው ውስጥ በጣም ዘግይቶ ወደ ሩሲያ ሶቪዬት መላመድ ተቀይሯል እና በሌሎች ውስጥ በጭራሽ አልተለወጠም ፣ ለምሳሌ የዩክሬን ኤስኤስአር. (በላቲን ፊደላት፡ ) በሲሪሊክ ፊደላት እንደተጻፈው የዩኤስኤስአር የሩስያ ቋንቋ ኮኛቴት ምህጻረ ቃል ነው። ሶቪየቶች ይህንን ምህፃረ ቃል ደጋግመው ስለተጠቀሙ በአለም ዙሪያ ያሉ ታዳሚዎች ትርጉሙን ጠንቅቀው ያውቁ ነበር። በሩስያኛ ለሶቪየት ግዛት ሌሎች የተለመዱ አጫጭር ስሞች (ትርጓሜ፡ ሶቬትስኪ ሶዩዝ) ትርጉሙም ሶቭየት ዩኒየን እና (ትርጓሜ፡ ሶዩዝ ኤስኤስአር) የሰዋሰው ልዩነቶችን ካሣ በኋላ በመሰረቱ ወደ ኤስኤስአርኤስ ህብረት ተተርጉሟል። እንግሊዝኛ. በእንግሊዘኛ ቋንቋ ሚዲያ ግዛቱ እንደ ሶቪየት ዩኒየን ወይም ዩኤስኤስአር ይባል ነበር። በሌሎች የአውሮፓ ቋንቋዎች፣ በአገር ውስጥ የተተረጎሙት አጫጭር ቅጾች እና አህጽሮተ ቃላት አብዛኛውን ጊዜ እንደ ዩኒየን ሶቪዬቲክ እና ዩአርኤስኤስ በፈረንሳይ፣ ወይም በጀርመን እና ያገለግላሉ። በእንግሊዘኛ ተናጋሪው ዓለም፣ ሶቪየት ኅብረት መደበኛ ባልሆነ መንገድ ሩሲያ እና ዜጎቿ ሩሲያውያን ተብላ ትጠራ ነበር፣ ምንም እንኳን ሩሲያ ከዩኤስኤስ አር ሪፐብሊካኖች አንዷ ብቻ በመሆኗ ያ በቴክኒካል ስህተት ነበር። ሩሲያ ከሚለው ቃል ጋር ተመሳሳይ የሆኑ የቋንቋ አቻዎች እንደዚህ ያሉ የተሳሳቱ አተገባበር በሌሎች ቋንቋዎችም ተደጋጋሚ ነበሩ። የመሬት አቀማመጥ የሶቪየት ህብረት ከ22,402,200 ስኩዌር ኪሎ ሜትር በላይ (8,649,500 ስኩዌር ማይልስ) ስፋትን ሸፈነች እና የአለም ትልቁ ሀገር ነበረች፣ ይህ ደረጃም በተተኪዋ ሩሲያ ተይዛለች። ከምድር ገጽ ስድስተኛውን ይሸፍናል፣ እና መጠኑ ከሰሜን አሜሪካ አህጉር ጋር ሊወዳደር ይችላል። በአውሮፓ ውስጥ ያለው ምዕራባዊ ክፍል የአገሪቱን ሩብ የሚሸፍን ሲሆን የባህል እና የኢኮኖሚ ማዕከል ነበር። በእስያ ያለው ምስራቃዊ ክፍል በፓስፊክ ውቅያኖስ በምስራቅ እና በአፍጋኒስታን ወደ ደቡብ የተዘረጋ ሲሆን በመካከለኛው እስያ ከሚገኙ አንዳንድ አካባቢዎች በስተቀር በሕዝብ ብዛት ያነሰ ነበር። ከ10,000 ኪሎ ሜትር በላይ (6,200 ማይል) ከምስራቅ ወደ ምዕራብ በአስራ አንድ የሰዓት ሰቆች እና ከ 7,200 ኪሎ ሜትር በላይ (4,500 ማይል) ከሰሜን ወደ ደቡብ ተዘርግቷል። አምስት የአየር ንብረት ቀጠናዎች ነበሩት፡ ታንድራ፣ ታጋ፣ ስቴፕስ፣ በረሃ እና ተራሮች። ሶቪየት ኅብረት ከሩሲያ ጋር በሚመሳሰል መልኩ ከ60,000 ኪሎ ሜትር በላይ (37,000 ማይል) ወይም 1+1⁄2 የምድር ክብ ስፋት ያለው የአለማችን ረጅሙ ድንበር ነበራት። ሁለት ሦስተኛው የባህር ዳርቻ ነበር. አገሪቷ ድንበር (ከ1945 እስከ 1991)፡ ኖርዌይ፣ ፊንላንድ፣ የባልቲክ ባህር፣ ፖላንድ፣ ቼኮዝሎቫኪያ፣ ሃንጋሪ፣ ሮማኒያ፣ ጥቁር ባህር፣ ቱርክ፣ ኢራን፣ ካስፒያን ባህር፣ አፍጋኒስታን፣ ቻይና፣ ሞንጎሊያ እና ሰሜን ኮሪያ። የቤሪንግ ስትሬት አገሪቷን ከአሜሪካ ስትነጠል፣ ላ ፔሩዝ ስትሬት ደግሞ ከጃፓን ለያት። የሶቪየት ኅብረት ከፍተኛው ተራራ ኮሙኒዝም ፒክ (አሁን ኢሞኢል ሶሞኒ ፒክ) በታጂክ ኤስኤስአር፣ በ7,495 ሜትር (24,590 ጫማ) ላይ ነበር። በተጨማሪም በዓለም ትልቁ ሐይቆች መካከል አብዛኞቹ ያካትታል; የካስፒያን ባህር (ከኢራን ጋር የተጋራ)፣ እና በሩሲያ የባይካል ሀይቅ፣ በአለም ትልቁ እና ጥልቅ ንጹህ ውሃ ሀይቅ። የአውሮፓ ታሪካዊ አገሮች የእስያ ታሪክ
21363
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%88%9B%E1%88%A8%E1%8A%93%20%E1%89%B3%E1%8C%A5%E1%89%A6%20%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%89%80%E1%88%98%E1%8C%A0%20%E1%89%A5%E1%88%AD%E1%8C%AD%E1%89%86%20%E1%8D%88%E1%88%8B%E1%8C%8A%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%8C%A3%E1%88%9D
የተማረና ታጥቦ የተቀመጠ ብርጭቆ ፈላጊ አያጣም
የተማረና ታጥቦ የተቀመጠ ብርጭቆ ፈላጊ አያጣም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የተማረና ታጥቦ የተቀመጠ ብርጭቆ ፈላጊ አያጣም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20549
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%81%20%E1%89%B0%E1%89%A0%E1%89%B5%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8D%89%20%E1%8A%A8%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD
እጁ ተበትር አፉ ከነገር
እጁ ተበትር አፉ ከነገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። እጁ ተበትር አፉ ከነገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
9571
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%85%E1%88%8A%E1%8A%93%20%E1%8A%90%E1%8D%83%E1%8A%90%E1%89%B5
የኅሊና ነፃነት
የኅሊና ነፃነት ማለት ማንኛውም ግለሠብ ምንምን ሀሣብ፣ እምነት ወይም አስተያየት በጽናት ለመያዝ የሚረጋገጥበት ነጻነት ነው። የሌላ ሰዎች እምነት ምንም ቢሆንም፣ ይህ ነጻነት ለየግለሠቡ ጽኑእ ሆኖ ይቆጠራል። የኅሊና ነጻነት ለሰዎች ለመከልከል ቢሞከር ኖሮ ይህ የሰው ልጆች መሠረታዊ መብት (ሰው ለራሱ ለማሰብ) እንደ መከልከል ይቆጠራል። የኅሊና ነጻነት ፍሬ ነገር እያንዳንዱ ግለሠብ ለራሱ የቱን እምነት ለመምረጥ ስለሚሰጥ፣ 'የሃይማኖት ነጻነት' ጽንሰ ሐሳብ ከዚህ ጋር ተያይዟል። በአንዳንድ ህብረተሠብ ወይም መንግሥት በተግባር የሃይማኖት ነጻነት ወይም የእምነት ነጻነት ባይከበርም፣ በሌሎች ህብረተሠብ ወይም ሕገ መንግሥታት ግን በተለይ በምእራቡ አለም ይህ ነጻነት በታሪክ እጅግ ተከብሯል። ለምሳሌ በአሜሪካ ሕገ መንግሥት 1ኛ ማሻሻያ አንቀጽ መሠረት ሃይማኖት ወይም ንግግር የሚከለክል ሕግ እንደማይጸና ይረጋገጣል። ዛሬ በአለም ዙሪያ ደግሞ አብዛኛው ሕገ መንግሥታት የእምነት ነጻነት የሚያረጋግጡ ናቸው። በ1948 ዓ.ም. በኢትዮጵያ የወጣ ሕገ መንግሥት አንቀጽ 40 አባባል እንዲህ ነው፦ «የሕዝቡን መልካም ጠባይ ወይም ፀጥታን ወይም በፖለቲካ ረገድ የሚያውክ ካልሆነ በቀር በንጉሠ ነገሥቱ መንግሥት ግዛት የሚኖሩ ሰዎች በሕግ መሠረት የሃይማኖታቸውን ሥርዓት አክብረው በነፃ ከመፈጸም አይከለከሉም።» «የሰብዓዊ መብት አቀፋዊ መግለጽ» አንቀጽ ፲፰ ደግሞ እንደሚለው፣ «እያንዳንዱ ሰው፡ የሃሳብ የሕሊናና የሃይማኖት ነጻነት መብት አለው። ይህም መብት ሃይማኖቱን ወይም እምነቱን የመለወጥ ነጻነትንና ብቻውን ወይም ከሌሎች ጋር በኀብረት በይፋ ወይም በግል ሆኖ ሃይማኖቱን ወይም እምነቱን የማስተማር፣ በተግባር የመግለጽ የማምለክና የማክበር ነጻነትን ይጨምራል።» እንዲሁም በአንቀጽ ፲፱ ዘንድ፣ «እያንዳንዱ ሰው የሐሳብና ሐሳቡን የመግለጽ መብት አለው። ይህም መብት ያለጣልቃ ገብነት በሐሳብ የመጽናትንና ዜናን ወይም ሐሳቦችን ያላንዳች የድንበር ገደብ የማግኘትን የመቀበልን ወይም የማካፈልን ነጻነትም ይጨምራል።» የኅሊና ነጻነት ስለ መከልከል አንድ ተራ ሰው ልጅ ሌሎቹ ሁሉ በእውነት ምን ምኑን እንደሚያሥቡ ለማወቅ ስንኳ ይሁንና ለማስተዳደር በፍጹም አለመቻሉ ግልጽ ስለሚሆን፣ ይህ ኹኔታ የህሊና ነጻነትን ለመከልከል ለሚያስቡ ሰዎች ጽኑ መሰናከል ነው። የሰውን ሀሣብ ለማስተዳደር በፍጹም እንደማይቻል መጽሐፍ ቅዱስ መጽሐፈ መክብብ 8፡8 እንዲህ ያስተምራል፦ «በመንፈስ ላይ ሥልጣን ያለው ሰው የለም፤ በሞቱም ቀን ሥልጣን የለውም...» ተመሳሳይ አስተያየት በኢየሱስ ክርስቶስ ትምህርት ይገኛል። እዚህ የባልንጀሮቻቸውን ስሜት ለማስተዳደር በከንቱ የሚጣሩ ሰዎች «በገበያ የሚቀመጡትን ልጆች»ን ያስመስላቸዋል፤ ደስታ በእምቢልታ ልቅሶም በሙሾ ለማስገኘት ይሞክራሉና ባለመቻላቸው በቅሬታ ይጮሃሉ። (ማቴ. 11፡16)። ጽንሰ ሃሳቡ እንደገና በቅዱስ ጳውሎስ የተለማ ሲታይ ውሏል። («አርነቴ {ኤለውጠሪያ} በሌላ ሰው ሕሊና {ሱነይዴሰዮስ} የሚፈረድ ኧረ ስለ ምንድር ነው?» 1 ቆሮ. 10፡29) በሰው ጭንቅላት ውስጥ ምን እንደሚታሠብ ለመወሰን የሚሞክሩ ድንጋጌዎች በታሪክ አጠያያቂ ሆነዋል። ለምሳሌ የእንግሊዝ ንግሥት 1 ኤልሳቤጥ (16ኛው ክፍለ ዘመን) እንዲህ አይነት ሕግ በሠረዙት ጊዜ፣ 'በሰዎች ነፍስና ግል ሀሣብ ላይ መስኮት ለመስራት አልወድም' ብለዋል። የኅሊና ነጻነት ለዴሞክራሲ መሠረታዊ መርኅ ሲባል፣ የኅሊና ነጻነት የሚከለከልበት ሙከራ የፈላጭ ቁራጭ ወይም አምባገነን መንግሥት ባኅርይ ሆነዋል። አፈና፣ ማሳደድ፣ መጽሐፍ መቃጠል፣ ወይም ፕሮፓጋንዳ ሁሉ የንግግር ነጻነት ሲወስኑ ይህ ሁናቴ ለኅሊና ነጻነት ጤነኛ አይደለም። ለምሳሌ በሂትለር ዘመን በጀርመን ባለሥልጣናቱ ያልወደዱት ብዙ መጻሕፍት ተቃጥለው ነበር። ዛሬም ባንዳንድ አገራት ውስጥ የንግግር ነጻነት ለመቆጣጠር ሲያስቡ በኢንተርኔት ላይ ማገጃ የሚጣሉ መንግሥታት አሉ። በአንዳንድ ክርክር ዘንድ ደግሞ፣ አደንዛዥ ዕጽ የተለወጠ ሀሣብ ሊፈጥር ስለሚችል፣ እንግዲህ ሕገ ወጥ መሆኑ የኅሊና ነጻነት እንደ መከልከል ሊባል ይችላል። በመጋቢት 2006 ዓ.ም. የሚከተሉት አገራት ፌስቡክ፣ ትዊተር ወይም ዩ ቱብ ላይ ማገጃ ጥለዋል፦ የቻይና ሕዝባዊ ሪፐብሊክ። ፌስቡክ፣ ትዊተርና ዩ-ቱብ ከ2001 ዓ.ም. ጀምሮ ተከለክለዋል። ከመስከረም 2006 ዓም ጀምሮ ግን በሻንግሃይ ከተማ ብቻ ተፈቀዱ። ኢራን። ከ2001 ዓ.ም. ጀምሮ ፌስቡክ፣ ትዊተርና ዩ ቱብ አብዛኛው ጊዜ ተከለክለዋል። ኤርትራ። ከ2003 ዓ.ም. ጀምሮ ዩ ቱብ ተከለክሏል። ቬት ናም። ከ2004 ዓ.ም. ፌስቡክ እንደ ተከለከለ ተብሏል፤ ዜጎች ግን በቀላሉ ሊደርሱት ይችላሉ። በመስከረም 2006 ደግሞ ዜጎች መንግሥትን በፌስቡክ እንዳይተቹ የሚል ሕግ ወጣ። ፓኪስታን። ከመስከረም 2005 ዓ.ም. ጀምሮ ዩ ቱብ ተከለክሏል። በ2002 ዓ.ም. ደግሞ ለጊዜው ፌስቡክን ከለከለ። ቱርክ። በመጋቢት 2006 ዓ.ም. ትዊተርንና ዩ ቱብን ከለከለ። ስሜን ኮርያ። ኢንተርነት በሙሉ በስሜን ኮርያ ለባላሥልጣናት ብቻ ይፈቀዳል። ባለፉት ጊዜ የሚከተሉት አገራት ለጊዜው ድረ ገጾቹን ተክለክለው አሁን ግን እንደገና ፈቀደዋል። ሶርያ ከ2000 እስከ 2003 ዓ.ም. ድረስ ዩቱብን ከለከለ። ባንግላዴሽ - በመጋቢት 2001ና እንደገና በ2005 ዓ.ም. ዩ ቱብን ከለከለ። ሊብያ ከ2002 እስከ 2003 ዓ.ም. ድረስ ዩቱብን ከለከለ። አልጄሪያ፣ ቱኒዚያ፣ ግብጽ፣ ካሜሩን፣ ማላዊ፣ ቤላሩስ - ትዊተር በ2003 ዓ.ም. ተከለከለ። ታጂኪስታን በ2005 ዓ.ም. አንዳንዴም ዩቱብን ከለክሏል። አፍጋኒስታን ከመስከረም እስከ ጥር 2005 ዓ.ም. ድረስ ዩ ቱብን ከለከለ። ምየንማ - አንዳንዴ ፌስቡክን ከለክሏል። ብዙ ሌሎች አገራት እነዚህንና ሌሎች ድረ ገጾች ለጊዜው አግደዋል። ደግሞ ይዩ። የመንግሥት ሃይማኖት የፖለቲካ ጥናት
22306
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%B3%E1%88%B5%20%E1%88%88%E1%88%AB%E1%88%B5%E1%88%BD%20%E1%88%B5%E1%89%B0%E1%8B%AD%20%E1%8C%8E%E1%88%8D%20%E1%8C%8D%E1%89%A2%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%8B%9A%E1%8B%AB%20%E1%8D%8E%E1%88%AA%20%E1%89%A5%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8B%AD%E1%8C%A0%E1%88%8D%E1%8B%99%E1%88%BB%E1%88%8D
ኳስ ለራስሽ ስተይ ጎል ግቢ አለዚያ ፎሪ ብለው ይጠልዙሻል
ኳስ ለራስሽ ስተይ ጎል ግቢ አለዚያ ፎሪ ብለው ይጠልዙሻል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ኳስ ለራስሽ ስተይ ጎል ግቢ አለዚያ ፎሪ ብለው ይጠልዙሻል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21485
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A8%E1%88%A8%E1%89%83%20%E1%88%82%E1%8B%AB%E1%8C%85%20%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%88%B5%E1%8A%AD%E1%88%AD%20%E1%8D%88%E1%88%AB%E1%8C%85
የጨረቃ ሂያጅ የምስክር ፈራጅ
የጨረቃ ሂያጅ የምስክር ፈራጅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጨረቃ ሂያጅ የምስክር ፈራጅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21051
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8A%A8%E1%88%A9%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%88%9E%E1%89%B0%20%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%88%AD%E1%8B%88%E1%88%A9%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%89%B0%E1%88%B3%E1%89%B0
የመከሩበት ሞተ የወርወሩበት ተሳተ
የመከሩበት ሞተ የወርወሩበት ተሳተ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመከሩበት ሞተ የወርወሩበት ተሳተ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20977
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%88%9B%E1%8A%9D%20%E1%89%85%E1%8A%95%E1%8C%A1%20%E1%8B%AD%E1%88%8B%E1%88%8D%20%E1%89%A0%E1%8B%88%E1%8C%A5%20%E1%8A%A0%E1%88%9D%E1%8C%A1
የለማኝ ቅንጡ ይላል በወጥ አምጡ
የለማኝ ቅንጡ ይላል በወጥ አምጡ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የለማኝ ቅንጡ ይላል በወጥ አምጡ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
52689
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%BA%E1%88%AB%E1%8B%9D%20%E1%88%98%E1%88%80%E1%88%98%E1%8B%B5
ሺራዝ መሀመድ
ዝ መሀመድ ፕሪል 2017 ጠፍቷል ኔታ 2019 ተመልሷል ግነት ደቡብ አፍሪካ ሺራዝ ሞሃመድ በኤፕሪል 2017 ለትርፍ ያልተቋቋመ ጊፍት ኦፍ ዘ ሰጭዎች የተባለ ቡድን በፈቃደኝነት ሲሰራ በሶሪያ በተፈፀመው አፈና የሚታወቅ ደቡብ አፍሪካዊ አክቲቪስት እና ጋዜጠኛ ነው። እ.ኤ.አ. በ 2017 እንደ ፎቶ ጋዜጠኛ ወደ ሶሪያ ተጓዘ እና ወደ ቱርክ ድንበር ለመጓዝ ሲሞክር በዳርኩሽ ተይዟል። እ.ኤ.አ. በ 2019 ከአሳሪዎቹ አምልጦ ወደ ቤቱ ተመልሶ ከቤተሰቡ ጋር ተቀላቅሏል። ሺራዝ መሀመድ በ2017 2017 ዳርኩሽ ውስጥ ከሁለት አሽከርካሪዎች ጋር በ ሚሊታንቶች ተይዟል። ሾፌሮቹ ወዲያው ሊፈቱ ነው፣ ነገር ግን መሐመድ እንደ መደራደር እንዲውል ተደረገ። እነዚህ ሚሊታንቶች ፍላጎታቸውን ለማረጋገጥ በ2019 የህይወት ማረጋገጫ ቪዲዮ አውጥተዋል። ለእነሱም ብር; ለእስር የተለቀቁት 1.5 ሚሊዮን ዶላር ተሰጥቷል። ቡድኑ ከዚህ ገንዘብ ምንም መግዛት አልቻለም። ሞሃመድ በታህሳስ 2019 ማምለጥ ችሏል፣ እና በ2020 የዚህን ተሞክሮ ዘገባ አቅርቧል። ሺራዝ በታህሳስ 2019 ከምርኮ ማምለጥ ችሏል። ይህ ማምለጫ ግን ከሙከራው ውጪ አልተሳካም። እ.ኤ.አ. በታህሳስ 14 ቀን 2019 መሐመድ ወደ ተቀመጠበት ማከማቻ ውስጥ የአየር ፍሰት ከሚያስገኝ ከብረት ፍርግር ውስጥ መውጣት ችሏል ። ከዚህ በኋላ መሐመድ በአንዲት ትንሽ መንደር ውስጥ ያሉ የአካባቢውን ነዋሪዎች ከማግኘታቸው በፊት በቀጣዮቹ ቀናት አስቸጋሪ ቦታዎችን ብዙ "ተራሮችን" ጨምሮ ማለፍ ችሏል። ከአካባቢው ነዋሪዎች ጋር ለመጀመሪያ ጊዜ ያደረጋቸው ጥቂት ግጥሚያዎች በመጠኑም ቢሆን በጥላቻ የተሞላ ነበር - ይህም መሐመድ ስለ አረብኛ በቂ እውቀት ስለሌለው እና ታፍኖ መወሰዱን ለመናገር ፈቃደኛ ባለመቻሉ ነው። ሆኖም ከተወሰነ ጊዜ በኋላ ለፖሊስ ያሳወቁትን አንዳንድ “ወዳጆች” ግለሰቦችን አገኘ፤ እሱም በእርግጥ መያዝ አረጋግጧል። ከዚያም ሞሃመድ ወደ ቱርክ ተጓጓዘ እና ከተወሰነ ጊዜ በኋላ የቱርክ የስለላ ድርጅት በተሳካ ሁኔታ ወደ ደቡብ አፍሪካ ሊመልሰው ቻለ እና ከቤተሰቦቹ ጋር ተገናኘ። ኃላፊ፣ ቶም ። "ሺራዝ መሀመድ፡ ታፍኖ የተወሰደው የኤስ.ኤ. ጋዜጠኛ "ወደ ቤቱ ተመለሰ"። ደቡብ አፍሪካዊው. 2022-08-21 ተመለሰ። ሰፉላሮ፣ ማሴቻባ "ሪፖርቶች፡ ጋዜጠኛ ሺራዝ መሀመድ ከሶሪያ እስራት ነፃ ወጡ" . 2022-08-21 ተመለሰ። ኃላፊ፣ ቶም ። "ሺራዝ መሀመድ: ኤስኤ ጆርኖ በሶሪያ ውስጥ ከድፍረት 'ማምለጥ' በኋላ ታፍኗል። ደቡብ አፍሪካዊው. 2022-08-21 ተመለሰ። "የሺራዝ መሀመድን ያጋቱት ልቀቁት ወይም ቤዛውን መቀጠል አለመቀጠላቸው ተለያይተዋል። ዜና24. 2022-08-21 ተመለሰ። መርዌ፣ ያና ቫን ደር "የታገቱት ጋዜጠኛ ሺራዝ መሀመድ ለመጀመሪያ ጊዜ ከሶሪያ ማምለጡን ተናግሯል" አንቺ. 2022-08-21 ተመለሰ። በደቡብ አፍሪካ ታፍኖ የነበረው ጋዜጠኛ ሺራዝ መሀመድ ወደ ሀገሩ ተመለሰ። የቢቢሲ ዜና. 2020-01-03. 2022-08-21 ተመለሰ። የታገተው ደቡብ አፍሪካ ሰው። የደቡብ አፍሪካ አክቲቪስት ደቡብ አፍሪካዊ ጋዜጠኛ በህይወት ያለ ሰው
3779
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9E%E1%88%B5%E1%8A%AE
ሞስኮ
ይህ መጣጥፍ ማጣቀሻዎችን ይፈልጋል እና አንዳንድ ምንጮችን ለማግኘት እና ወደ መጣጥፉ ማከል ይችላሉ ሞስኮ (/ ፣ የዩኤስ ዋና ዋና / ፤ ራሽያኛ: ] (የድምጽ ተናጋሪ )) ዋና ከተማ እና ትልቁ የሩሲያ ከተማ ናት። ከተማዋ በማዕከላዊ ሩሲያ ውስጥ በሞስኮቫ ወንዝ ላይ ትቆማለች ፣ ነዋሪዎቿ በከተማው ወሰን ውስጥ 12.4 ሚሊዮን ነዋሪዎች ፣ በከተማው ውስጥ ከ 17 ሚሊዮን በላይ ነዋሪዎች ፣ እና በሜትሮፖሊታን አካባቢ ከ 20 ሚሊዮን በላይ ነዋሪዎች ይገመታሉ። የከተማው የቆዳ ስፋት 2,511 ስኩዌር ኪሎ ሜትር (970 ካሬ ሜትር) ሲሆን የከተማው ስፋት 5,891 ስኩዌር ኪሎ ሜትር (2,275 ካሬ ሜትር) የሚሸፍን ሲሆን የሜትሮፖሊታን ስፋት ከ26,000 ስኩዌር ኪሎ ሜትር (10,000 ካሬ ሜትር) በላይ ይሸፍናል። ሞስኮ በዓለም ትልቁ ከተሞች መካከል ነው; ሙሉ በሙሉ በአውሮፓ ውስጥ በጣም በሕዝብ የሚኖርባት ከተማ፣ በአውሮፓ ትልቁ የከተማ እና የሜትሮፖሊታን አካባቢ፣ እና በአውሮፓ አህጉር ላይ በመሬት ስፋት ትልቁ ከተማ ነች። በ 1147 ለመጀመሪያ ጊዜ የተመዘገበው ሞስኮ እያደገች የበለጸገች እና በስሟ የተሸከመው የግራንድ ዱቺ ዋና ከተማ ሆና አገልግላለች። የሞስኮ ግራንድ ዱቺ በዝግመተ ለውጥ ወደ ሩሲያ ዛርዶም ሲቀየር፣ ሞስኮ አሁንም ለአብዛኛው የ ታሪክ የፖለቲካ እና የኢኮኖሚ ማዕከል ሆና ቆይታለች። ዛርዶም ወደ ሩሲያ ኢምፓየር ሲቀየር ዋና ከተማዋ ከሞስኮ ወደ ሴንት ፒተርስበርግ ተዛወረች የከተማዋን ተፅእኖ ቀንሷል። የጥቅምት አብዮት ተከትሎ ዋና ከተማዋ ወደ ሞስኮ ተመለሰች እና ከተማዋ የሩስያ ኤስኤፍኤስአር እና ከዚያም የሶቪየት ህብረት የፖለቲካ ማዕከል ሆና ተመለሰች. ከሶቪየት ኅብረት መፍረስ በኋላ ሞስኮ የወቅቱ እና አዲስ የተቋቋመው የሩሲያ ፌዴሬሽን ዋና ከተማ ሆና ቆየች። በዓለም ላይ ሰሜናዊ እና ቀዝቃዛው ሜጋ ከተማ ፣ ለስምንት መቶ ዓመታት የቆየ ታሪክ ያለው ፣ ሞስኮ እንደ ፌዴራል ከተማ (ከ1993 ጀምሮ) የምትመራ ሲሆን የሩሲያ እና የምስራቅ አውሮፓ የፖለቲካ ፣የኢኮኖሚ ፣ የባህል እና የሳይንስ ማዕከል ሆና ያገለግላል። ሞስኮ የአልፋ ዓለም ከተማ እንደመሆኗ መጠን በዓለም ትልቁ የከተማ ኢኮኖሚ አንዷ ነች። ከተማዋ በአለም ላይ ፈጣን እድገት ካላቸው የቱሪስት መዳረሻዎች አንዷ ስትሆን በአውሮፓ በብዛት ከሚጎበኙ ከተሞች አንዷ ነች። ሞስኮ በዓለም ላይ ካሉት የየትኛውም ከተማ ቢሊየነሮች በአራተኛ ደረጃ ላይ የምትገኝ ሲሆን በአውሮፓ ውስጥ ካሉት ከተሞች ከፍተኛውን የቢሊየነሮች ብዛት ይዛለች። የሞስኮ ኢንተርናሽናል ቢዝነስ ሴንተር በአውሮፓ እና በአለም ካሉት ትልቁ የፋይናንስ ማእከላት አንዱ ሲሆን በአውሮፓ ረጃጅም ሰማይ ጠቀስ ህንፃዎችን ያሳያል። ሞስኮ የ1980 የበጋ ኦሊምፒክ አስተናጋጅ ከተማ ነበረች፣ እና የ2018 የፊፋ የዓለም ዋንጫ አስተናጋጅ ከተሞች አንዷ ነበረች። ሞስኮ የሩሲያ ታሪካዊ እምብርት እንደመሆኗ መጠን የተለያዩ ሙዚየሞቿ፣ የአካዳሚክ እና የፖለቲካ ተቋሞቿ እና የቲያትር ቤቶች በመኖራቸው የበርካታ የሩሲያ አርቲስቶች፣ ሳይንቲስቶች እና የስፖርት ተዋናዮች መኖሪያ ሆና ታገለግላለች። ከተማዋ የበርካታ የዩኔስኮ የዓለም ቅርስ ቦታዎች መገኛ ስትሆን በሩሲያ ስነ-ህንፃ በተለይም ታሪካዊቷ ቀይ አደባባይ እና እንደ ሴንት ባሲል ካቴድራል እና የሞስኮ ክሬምሊን ያሉ ሕንፃዎች በማሳየቷ ይታወቃል። የሩሲያ መንግስት ስልጣን. ሞስኮ በበርካታ ኢንዱስትሪዎች ውስጥ የበርካታ የሩሲያ ኩባንያዎች መኖሪያ ስትሆን በአጠቃላይ የመጓጓዣ አውታር አገልግሎት የምትሰጥ ሲሆን አራት ዓለም አቀፍ አውሮፕላን ማረፊያዎች፣ አሥር የባቡር ተርሚናሎች፣ ትራም ሲስተም፣ ሞኖሬል ሲስተም፣ እና በተለይም የሞስኮ ሜትሮ፣ በአውሮፓ ውስጥ በጣም የተጨናነቀ የሜትሮ ሥርዓትን ያካትታል። እና በዓለም ላይ ካሉት ትልቁ ፈጣን የመጓጓዣ ስርዓቶች አንዱ። ከተማዋ ከ40 በመቶ በላይ የሚሆነው ግዛቷ በአረንጓዴ ተክሎች የተሸፈነች ሲሆን ይህም በአውሮፓ እና በአለም ካሉ አረንጓዴ ከተሞች አንዷ ያደርጋታል። ሥርወ ቃል የከተማዋ ስም ከሞስኮ ወንዝ ስም የተገኘ እንደሆነ ይታሰባል. የወንዙን ​​ስም አመጣጥ በተመለከተ በርካታ ንድፈ ሐሳቦች ቀርበዋል. በመጀመሪያ አካባቢው ከነበሩት በርካታ የቅድመ-ስላቭ ጎሳዎች መካከል የነበሩት ፊንኖ-ኡሪክ ሜሪያ እና ሙሮማ ሰዎች፣ በእንግሊዘኛ ‹ጥቁር ወንዝ› ተብሎ የሚታሰበው ወንዙ ይባላል። የከተማዋ ስም የመጣው ከዚህ ቃል እንደሆነ ተጠቁሟል። በጣም በቋንቋ በደንብ የተመሰረተ እና በሰፊው ተቀባይነት ያለው ከፕሮቶ-ባልቶ-ስላቪክ ስር *- ከፕሮቶ-ኢንዶ-አውሮፓውያን *ሜኡ-"እርጥብ" ነው፣ስለዚህ ሞስኮቫ የሚለው ስም በእርጥብ መሬት ላይ ያለውን ወንዝ ወይም ሊያመለክት ይችላል። ማርሽ. ከተግባሮቹ መካከል ሩሲያኛ: "ፑል, ፑድል", ሊቱዌኒያ: ማዝጎቲ እና ላትቪያ: "መታጠብ", ሳንስክሪት: "መስጠም", ላቲን: ሜርጎ "ማጥለቅለቅ," በብዙ የስላቭ አገሮች ውስጥ ሞስኮቭ ነው. የአያት ስም፣ በቡልጋሪያ፣ ሩሲያ፣ ዩክሬን እና ሰሜን መቄዶኒያ ውስጥ በጣም የተለመደ። በተጨማሪም፣ በፖላንድ ውስጥ እንደ ሞዝጋዋ ያሉ ተመሳሳይ ስያሜ ያላቸው ቦታዎች አሉ። የመጀመሪያው የድሮ ሩሲያኛ ስም *ሞስኪ፣ *ሞስኪ ተብሎ ተሠርቷል፣ስለዚህ እሱ ከጥቂት የስላቭ ስሞች አንዱ ነበር። ልክ እንደሌሎች የዚያ ማሽቆልቆል ስሞች ሁሉ፣ በቋንቋው እድገት የመጀመሪያ ደረጃ ላይ የስነ-ቅርጽ ለውጥ እያሳየ ነበር ፣ በውጤቱም በ 12 ኛው ክፍለ ዘመን በጽሑፍ የተገለጹት በ 12 ኛው ክፍለ ዘመን ውስጥ ለመጀመሪያ ጊዜ የተገለጹት ፣ ሞስኮቭቪ (የተከሰሰ ጉዳይ) ፣ ሞስኮቭ ፣ ሞስኮቪ (ክስ) ናቸው። (ጀነቲቭ ኬዝ)) ከኋለኞቹ ቅርጾች ዘመናዊው የሩስያ ስም መጣ, እሱም ከብዙ የስላቭ አ-ስቲም ስሞች ጋር የሞርሞሎጂ አጠቃላይ ውጤት ነው. ነገር ግን፣ መልኩ በሌሎች ቋንቋዎች እንደ እንግሊዘኛ፡ሞስኮ፣ጀርመንኛ፡ሞስካው፣ፈረንሳይኛ፡ሞስኮ፣ጆርጂያኛ፡, ላትቪያኛ: ቱርክኛ: ሞስኮቭ, ባሽኪር: : ፖርቹጋላዊው, ፖርቱጋልኛ, ሞስኮቮ፣ ምስክው፣ ቹቫሽ፡ ዩስካቭ፣ ሙስካቭ፣ ሙስካቭ፣ ወዘተ በተመሳሳይ መልኩ ሞስኮቪያ የሚለው የላቲን ስም ተፈጠረ፣ በኋላም በ16ኛው-17ኛው ክፍለ ዘመን በምዕራብ አውሮፓ ጥቅም ላይ የዋለው የሩስያ የቃል መጠሪያ ስም ሆነ። ከእሱም እንግሊዛዊ ሙስኮቪ እና ሙስኮቪት መጡ. ሌሎች የተለያዩ ንድፈ ሐሳቦች (የሴልቲክ፣ የኢራን፣ የካውካሲክ መነሻዎች)፣ ትንሽ ወይም ምንም ሳይንሳዊ መሰረት የሌላቸው፣ በአሁኑ ጊዜ በአብዛኛው በዘመናዊ የቋንቋ ሊቃውንት ውድቅ ሆነዋል። ሌሎች ስሞች ሞስኮ በሀገሪቱ ውስጥ ያለውን መጠን እና የላቀ ደረጃን የሚያመለክቱ በርካታ ምሳሌዎችን አግኝቷል-ሦስተኛው ሮም () ፣ ኋይትስቶን አንድ () ፣ አንደኛ ዙፋን , አርባ ሶሮክስ () "ሶሮክ" ማለት ሁለቱም "አርባ, ብዙ" እና "አውራጃ ወይም ደብር" በብሉይ ሩሲያኛ). ሞስኮ ከአስራ ሁለቱ የጀግኖች ከተሞች አንዷ ነች። የሞስኮ ነዋሪ የአጋንንት ስም ") ለወንድ ወይም ") ለሴት ሲሆን በእንግሊዘኛ እንደ ሙስቮይት ተተረጎመ። "ሞስኮ" የሚለው ስም " በሩሲያኛ) ምህጻረ ቃል ነው. የመጀመሪያ ታሪክ ለመጀመሪያ ጊዜ የታወቀው ሞስኮ ከ 1147 ጀምሮ የዩሪ ዶልጎሩኪ እና ስቪያቶላቭ ኦልጎቪች የመሰብሰቢያ ቦታ ነበር. በወቅቱ በቭላድሚር-ሱዝዳል ርዕሰ መስተዳድር ምዕራባዊ ድንበር ላይ ትንሽ ከተማ ነበረች. ዜና መዋዕል “ወንድሜ ሆይ ወደ ሞስኮ ና” () ይላል። እ.ኤ.አ. በ 1156 ክኒያዝ ዩሪ ዶልጎሩኪ ከተማዋን በእንጨት አጥር እና በቆሻሻ መሽገዋል። በሞንጎሊያውያን ኪየቫን ሩስ ወረራ ወቅት በባቱ ካን ስር ያሉት ሞንጎሊያውያን ከተማዋን በእሳት አቃጥለው ነዋሪዎቿን ገደሉ። "በሞስኮ ወንዝ ላይ" የእንጨት ምሽግ በ 1260 ዎቹ ውስጥ ዳንኤል በ 1260 ዎቹ ውስጥ ትንሹ ልጅ ዳንኤል የተወረሰው ነበር. ዳንኤል በዚያን ጊዜ ገና ሕፃን ነበር, እና ትልቁ ምሽግ የሚተዳደረው በቲዩን (ምክትል) ነበር, በዳንኤል የአባት አጎት ያሮስላቭ ኦቭ ቴቨር ይሾማል. ዳንኤል በ 1270 ዎቹ ውስጥ ወደ እድሜው መጣ እና ለኖቭጎሮድ አገዛዝ ባደረገው ጨረታ ከወንድሙ ዲሚትሪ ጋር በመደገፍ በርዕሰ መስተዳድሩ የስልጣን ሽኩቻ ውስጥ በዘላቂ ስኬት ውስጥ ተካቷል ። እ.ኤ.አ. ከ 1283 ጀምሮ የቭላድሚር ግራንድ መስፍን ከነበረው ከዲሚትሪ ጋር እንደ ገለልተኛ ርዕሰ መስተዳድር ገዥ ሆኖ አገልግሏል ። ዳንኤል ለጌታ ጥምቀት እና ለቅዱስ ዳንኤል የተሰጡ የመጀመሪያዎቹን የሞስኮ ገዳማትን በመመሥረት እውቅና አግኝቷል። ታላቁ መሳፍንት ግዛት ዳንኤል ሞስኮን እንደ ግራንድ ዱክ እ.ኤ.አ. እስከ 1303 ድረስ በመግዛት የበለጸገች ከተማ አድርጎ በመሠረታት የቭላድሚርን የወላጅነት ግዛት በ1320ዎቹ የምትገለብጥ። በሞስኮ ወንዝ ቀኝ ባንክ፣ ከክሬምሊን ስምንት ኪሎ ሜትር (5 ማይል) ርቀት ላይ፣ በ1282 ሳይዘገይ፣ ዳንኤል የመጀመሪያውን ገዳም ከቅዱስ ዳንኤል እስታይላይት የእንጨት ቤተ ክርስቲያን ጋር መሰረተ፣ እሱም አሁን ዳኒሎቭ ነው። ገዳም. ዳንኤል በ1303 ዓ.ም በ42 ዓመቱ አረፈ።ከመሞቱ በፊትም ምንኩስና ሆኖ እንደ ኑዛዜውም በቅዱስ ዳንኤል ገዳም መቃብር ተቀበረ። ሞስኮ ለብዙ አመታት የተረጋጋ እና የበለፀገች ነበረች እና ከሩሲያ የመጡ በርካታ ስደተኞችን ስቧል። ሩሪኪዶች ፕሪሞጂኒቸርን በመለማመድ ትላልቅ የመሬት ይዞታዎችን ጠብቀዋል፣ በዚህም ሁሉም መሬት ለሁሉም ልጆች ከመከፋፈል ይልቅ ለታላቅ ወንድ ልጆች ተላልፏል። እ.ኤ.አ. በ 1304 የሞስኮው ዩሪ ለቭላድሚር ርዕሰ መስተዳድር ዙፋን ከትቨር ሚካሂል ጋር ተወዳድሯል። ኢቫን 1ኛ በመጨረሻ ቴቨርን በማሸነፍ የሞንጎሊያውያን ገዥዎች ቀረጥ ሰብሳቢ በመሆን ሞስኮን የቭላድሚር-ሱዝዳል ዋና ከተማ አድርጓታል። ከፍተኛ ግብር በመክፈል ኢቫን ከካን አንድ ጠቃሚ ስምምነት አሸንፏል። ወርቃማው ሆርዴ ካን በመጀመሪያ የሞስኮን ተፅእኖ ለመገደብ ቢሞክርም፣ የሊትዌኒያ ግራንድ ዱቺ እድገት መላውን ሩሲያ ማስፈራራት ሲጀምር፣ ካን ሞስኮን በማጠናከር ሊትዌኒያን በማጠናከር በሩሲያ ውስጥ ካሉት በጣም ሀይለኛ ከተሞች አንዷ እንድትሆን አስችሎታል። . እ.ኤ.አ. በ 1380 የሞስኮ ልዑል ዲሚትሪ ዶንኮይ የተባበረ የሩሲያ ጦርን በመምራት በሞንጎሊያውያን በኩሊኮቮ ጦርነት ላይ አስፈላጊ ድል አስመዝግቧል ። ከዚያ በኋላ ሞስኮ ሩሲያን ከሞንጎልያ ግዛት ነፃ በማውጣት ግንባር ቀደም ሚና ተጫውታለች። በ1480 ኢቫን ሣልሳዊ በመጨረሻ ሩሲያውያንን ከታታር ቁጥጥር ነፃ አውጥቶ ሞስኮ የግዛት ዋና ከተማ ሆና በመጨረሻ ሩሲያንና ሳይቤሪያን እንዲሁም የበርካታ አገሮችን ክፍሎች ያጠቃልላል። እ.ኤ.አ. በ 1462 ኢቫን ፣ የሞስኮ ታላቅ ልዑል ሆነ (በዚያን ጊዜ የመካከለኛው ዘመን የሙስቮቪ ግዛት አካል)። ከታታሮች ጋር መዋጋት ጀመረ፣ የሙስቮቪያን ግዛት አስፋ እና ዋና ከተማውን አበለፀገ። እ.ኤ.አ. በ 1500 100,000 ህዝብ ነበራት እና በዓለም ላይ ካሉ ትልልቅ ከተሞች አንዷ ነበረች። ከጠላት ሊቱዌኒያውያን ጋር የተቆራኘውን በሰሜን በኩል ያለውን እጅግ በጣም ትልቅ የሆነውን የኖቭጎሮድ ግዛትን ድል አደረገ። ስለዚህም ግዛቱን ከ430,000 እስከ 2,800,000 ስኩዌር ኪሎ ሜትር (170,000 እስከ 1,080,000 ስኩዌር ማይል) በሰባት እጥፍ አሰፋ። ጥንታዊውን "የኖቭጎሮድ ዜና መዋዕል" ተቆጣጠረ እና ለአገዛዙ የፕሮፓጋንዳ መኪና አደረገው። የመጀመሪያው የሞስኮ ክሬምሊን የተገነባው በ 14 ኛው ክፍለ ዘመን ነው. በ1480ዎቹ ከኢጣሊያ ህዳሴ የመጡ አርክቴክቶችን እንደ አዲስ የገነባው ኢቫን እንደ ፔትሮስ አንቶኒየስ ሶላሪየስ፣ አዲሱን የክሬምሊን ግንብ እና ግንብ የነደፈው እና ማርኮ ሩፎ አዲሱን ቤተ መንግስት ለልዑል የነደፈ ነው። የክሬምሊን ግንቦች በ1495 በሶላሪየስ የተነደፉ ናቸው። የክሬምሊን ታላቁ ደወል ግንብ በ1505-08 ተገንብቶ አሁን ካለው ከፍታ ጋር በ1600 ጨምሯል። የንግድ ሰፈራ ወይም ፖሳድ ያደገው ከክሬምሊን በስተምስራቅ ዛራድዬ () ተብሎ በሚጠራው አካባቢ ነው። በኢቫን ጊዜ, መጀመሪያ ላይ የሆሎው መስክ () ተብሎ የሚጠራው ቀይ አደባባይ ታየ. እ.ኤ.አ. በ 1508-1516 ጣሊያናዊው አርክቴክት አሌቪዝ ፍሬያዚን (ኖቪ) ከምስራቃዊው ግድግዳ ፊት ለፊት የሞስክቫን እና ኔግሊንናንያ የሚያገናኝ እና ከኔግሊናያ በሚመጣው ውሃ ውስጥ የሚሞላውን ንጣፍ ለመገንባት ዝግጅት አደረገ። ይህ አሌቪዞቭ ሞአት በመባል የሚታወቀው እና 541 ሜትር (1,775 ጫማ) ርዝመቱ 36 ሜትር (118 ጫማ) ስፋት እና ከ9.5 እስከ 13 ሜትር (31-43 ጫማ) ጥልቀት ያለው በኖራ ድንጋይ የተሸፈነ ሲሆን እ.ኤ.አ. 1533፣ በሁለቱም በኩል የታጠረ ዝቅተኛ፣ አራት ሜትር ውፍረት ያለው (13 ጫማ) የታሸገ ጡብ ግድግዳ። ሳርዶም በ 16 ኛው እና በ 17 ኛው ክፍለ ዘመን ሦስቱ ክብ መከላከያዎች ተገንብተዋል-ኪታይ-ጎሮድ (), ነጭ ከተማ () እና የምድር ከተማ (). ይሁን እንጂ በ1547 ሁለት የእሳት ቃጠሎዎች የከተማዋን ክፍል ያወደሙ ሲሆን በ1571 የክራይሚያ ታታሮች ሞስኮን በመያዝ ከክሬምሊን በስተቀር ሁሉንም ነገር አቃጥለዋል። ከ 200,000 ነዋሪዎች መካከል 30,000 ብቻ በሕይወት የተረፉ መሆናቸውን ዘገባው ዘግቧል። የክራይሚያ ታታሮች በ 1591 እንደገና ጥቃት ሰንዝረዋል, ነገር ግን ይህ ጊዜ በ 1584 እና 1591 መካከል ፌዮዶር ኮን በተባለ የእጅ ባለሙያ በተገነባው አዲስ የመከላከያ ግንብ ተይዟል. እ.ኤ.አ. በ 1592 በሞስኮ ወንዝ በቀኝ በኩል ያለውን ቦታ ጨምሮ በከተማው ዙሪያ 50 ማማዎች ያሉት የውጨኛው የምድር ግንብ ተሠርቷል ። እንደ የውጭ መከላከያ መስመር በደቡብ እና በምስራቅ ከሚገኙት ግንቦች ባሻገር በጠንካራ ሁኔታ የተጠናከሩ ገዳማት ተቋቁመዋል, በዋናነት የኖቮዴቪቺ ገዳም እና ዶንስኮይ, ዳኒሎቭ, ሲሞኖቭ, ኖቮስፓስስኪ እና አንድሮኒኮቭ ገዳማት አብዛኛዎቹ በአሁኑ ጊዜ ሙዚየሞች ይገኛሉ. ከግድግዳው ውስጥ ከተማዋ በግጥም ቢኤሎካሜንናያ "ነጭ ግድግዳ" በመባል ትታወቅ ነበር. እ.ኤ.አ. በክሬምሊን ግድግዳ ምስራቃዊ ክፍል ላይ ሶስት ካሬ በሮች ነበሩ ፣ እሱም በ 17 ኛው ክፍለ ዘመን ፣ ኮንስታንቲኖ-ኤሌኒንስኪ ፣ ስፓስኪ ፣ ኒኮልስኪ (ስማቸው በቆስጠንጢኖስ እና በሄለን ፣ በአዳኝ እና በቅዱስ ኒኮላስ ምስሎች ላይ በተሰቀሉት አዶዎች ይታወቃሉ) እነሱን)። የመጨረሻዎቹ ሁለቱ በቀጥታ ከቀይ አደባባይ ተቃራኒ ነበሩ ፣ የኮንስታንቲኖ-ኤሌኔንስኪ በር ከሴንት ባሲል ካቴድራል ጀርባ ይገኛል። እ.ኤ.አ. በ 1601-03 የተከሰተው የሩሲያ ረሃብ በሞስኮ 100,000 ሰዎችን ገድሏል ። ከ 1610 እስከ 1612 የፖላንድ-ሊቱዌኒያ ኮመንዌልዝ ወታደሮች ሞስኮን ተቆጣጠሩ ፣ ገዥው ሲጊዝም 3ኛ የሩሲያን ዙፋን ለመያዝ ሲሞክር። እ.ኤ.አ. በ 1612 የኒዝሂ ኖቭጎሮድ እና ሌሎች የሩሲያ ከተሞች በልዑል ዲሚትሪ ፖዝሃርስኪ ​​እና ኩዝማ ሚኒን የተመሩ የፖላንድ ነዋሪዎች በፖላንድ ነዋሪዎች ላይ ተነሱ ፣ ክሬምሊንን ከበቡ እና አባረሯቸው። በ 1613 የዚምስኪ ሶቦር ሚካኤል ሮማኖቭ ዛርን መረጠ, የሮማኖቭ ሥርወ መንግሥት አቋቋመ. በ17ኛው ክፍለ ዘመን በሞስኮ ከፖላንድ-ሊቱዌኒያ ወራሪዎች ነፃ መውጣቷ ፣ የጨው ረብሻ ፣ የመዳብ ረብሻ እና የ1682 የሞስኮ ግርግር በመሳሰሉት በታዋቂ ዕድገት የበለፀገ ነበር። በ17ኛው ክፍለ ዘመን የመጀመሪያ አጋማሽ የሞስኮ ህዝብ ከ100,000 ወደ 200,000 ገደማ በእጥፍ ጨምሯል። በ 17 ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ ከግድግዳው በላይ ተስፋፍቷል. በ 17 ኛው ክፍለ ዘመን አጋማሽ ላይ 20% የሞስኮ ሰፈር ነዋሪዎች ከሊቱዌኒያ ግራንድ ዱቺ እንደነበሩ ይገመታል ፣ ሁሉም በተግባር ከትውልድ አገራቸው ወደ ሞስኮ በሙስኮቪት ወራሪዎች ተወስደዋል ። እ.ኤ.አ. በ 1682 በራሶ-ፖላንድ ጦርነት በዩክሬናውያን እና በቤላሩያውያን ከትውልድ ቀያቸው ታፍነው የተወሰዱ 692 ቤተሰቦች በግምቡ በስተሰሜን የተመሰረቱ ነበሩ። እነዚህ የከተማዋ አዲስ ዳርቻዎች ከሩቴኒያ ሜሽቻኔ "የከተማ ሰዎች" በኋላ ሜሽቻንካያ ስሎቦዳ በመባል ይታወቁ ነበር. ሜሽቻኔ () የሚለው ቃል በ18ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ሩሲያ ውስጥ ቀስቃሽ ትርጉሞችን አግኝቷል እናም ዛሬ ትርጉሙ "ትንሽ ቡርጂዮስ" ወይም "ጠባብ ፍልስጤም" ማለት ነው. በ17ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ የምትገኘው መላው ከተማ፣ ከከተማው ቅጥር ግቢ ውጭ ያደጉት ስሎቦዳዎች ዛሬ በሞስኮ ማዕከላዊ አስተዳደር ኦክሩግ ውስጥ ይገኛሉ። በከተማዋ ብዙ አደጋዎች ደረሱ። በ1570-1571፣ 1592 እና 1654-1656 የወረርሽኙ ወረርሽኝ ሞስኮን አጥፍቶ ነበር። እ.ኤ.አ. በ1654-55 ወረርሽኙ ከ80% በላይ የሚሆነውን ህዝብ ገደለ። እ.ኤ.አ. በ1626 እና በ1648 አብዛኛውን የእንጨት ከተማ በእሳት አቃጥሏል። በ1712 ታላቁ ፒተር መንግሥቱን ወደ ባልቲክ የባሕር ዳርቻ ወደተገነባው ሴንት ፒተርስበርግ አዛወረ። ከ1728 እስከ 1732 በጠቅላይ ፕራይቪ ካውንስል ተጽእኖ ስር ከነበረው አጭር ጊዜ በስተቀር ሞስኮ የሩሲያ ዋና ከተማ መሆኗን አቆመች። የንጉሥ ነገሥታት የመንግሥቱ ግዛቶች የግዛቱ ዋና ከተማነት ሁኔታን ካጣች በኋላ የሞስኮ ህዝብ በመጀመሪያ ቀንሷል ፣ በ 17 ኛው ክፍለ ዘመን ከ 200,000 ወደ 130,000 በ 1750 ። ግን ከ 1750 በኋላ ፣ ህዝቡ በቀሪው የሩሲያ ግዛት ቆይታ ከአስር እጥፍ በላይ አድጓል ፣ በ 1915 1.8 ሚሊዮን. በ 1770-1772 የሩስያ ወረርሽኝ በሞስኮ እስከ 100,000 የሚደርሱ ሰዎችን ገድሏል. በ 1700, የታሸጉ መንገዶችን መገንባት ተጀመረ. በኖቬምበር 1730, ቋሚ የመንገድ መብራት ተጀመረ, እና በ 1867 ብዙ ጎዳናዎች የጋዝ መብራት ነበራቸው. እ.ኤ.አ. በ 1883 በፕሬቺስቲንስኪ ጌትስ አቅራቢያ የአርክ መብራቶች ተጭነዋል ። እ.ኤ.አ. በ 1741 ሞስኮ የጉምሩክ ክፍያዎች የሚሰበሰቡበት 16 በሮች ያሉት 40 ኪሎ ሜትር (25 ማይል) ርዝመት ያለው የካሜር-ኮሌዝስኪ መከላከያ ቅጥር ግቢ ተከበበች። መስመሩ ዛሬ ቫል በሚባሉት በርካታ ጎዳናዎች ተገኝቷል። በ 1781 እና 1804 መካከል የውሃ ቱቦ (በሩሲያ ውስጥ የመጀመሪያው) ተገንብቷል. እ.ኤ.አ. በ 1813 በፈረንሣይ ወረራ ወቅት የከተማው አብዛኛው ክፍል ከጠፋ በኋላ የሞስኮ ከተማ ግንባታ ኮሚሽን ተቋቁሟል ። የከተማውን መሃል ከፊል መልሶ ማቀድን ጨምሮ ታላቅ የመልሶ ግንባታ መርሃ ግብር ጀምሯል። በዚህ ጊዜ ከተገነቡት ወይም ከተገነቡት በርካታ ሕንፃዎች መካከል ግራንድ የክሬምሊን ቤተ መንግሥት እና የክሬምሊን የጦር መሣሪያ ግምጃ ቤት፣ የሞስኮ ዩኒቨርሲቲ፣ የሞስኮ ማኔጅ (የግልቢያ ትምህርት ቤት) እና የቦሊሾይ ቲያትር ይገኙበታል። በ 1903 የሞስኮቮሬትስካያ የውሃ አቅርቦት ተጠናቀቀ.በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ የኮንስታንቲኖ-ኤሌኔንስኪ ቅስት በር በጡብ ተጠርጓል ፣ ግን የስፓስኪ በር የክሬምሊን ዋና የፊት በር እና ለንጉሣዊ መግቢያዎች ያገለግል ነበር። ከዚህ በር ከእንጨት እና (ከ 17 ኛው ክፍለ ዘመን መሻሻሎች በኋላ) የድንጋይ ድልድዮች በመሬት ላይ ተዘርግተዋል. በዚህ ድልድይ ላይ መጽሐፍት ይሸጡ ነበር እና የድንጋይ መድረኮች በአቅራቢያው ለጠመንጃ - "ራስካቶች" ተገንብተዋል. የ የሚገኘው በሎብኖዬ ሜስቶ መድረክ ላይ ነበር። ሞስኮን ከሴንት ፒተርስበርግ ጋር የሚያገናኘው መንገድ፣ አሁን 10 ሀይዌይ፣ በ1746 የተጠናቀቀ ሲሆን የሞስኮ ፍፃሜው ከ16ኛው ክፍለ ዘመን ጀምሮ የነበረውን የድሮውን መንገድ ተከትሎ ነው። በ 1780 ዎቹ ውስጥ ከተነጠፈ በኋላ ፒተርበርስኮይ ሾሴ በመባል ይታወቃል። የፔትሮቭስኪ ቤተ መንግሥት በ 1776-1780 በ ተገንብቷል.በ 1812 ናፖሊዮን ሩሲያን በወረረ ጊዜ ሞስኮቪያውያን ተፈናቅለዋል. የሞስኮ እሣት በዋናነት የሩስያ ማበላሸት ውጤት እንደሆነ ተጠርጥሯል። የናፖሊዮን ግራንዴ አርሜ ለማፈግፈግ የተገደደ ሲሆን በአውዳሚው የሩሲያ ክረምት እና አልፎ አልፎ በሩሲያ ወታደራዊ ሃይሎች ጥቃቶች ሊጠፋ ተቃርቧል። በዚህ ጊዜ ውስጥ 400,000 የሚሆኑ የናፖሊዮን ወታደሮች ሞተዋል።የሞስኮ ስቴት ዩኒቨርሲቲ የተቋቋመው በ 1755 ነው. ዋናው ሕንፃ በ 1812 በዶሜኒኮ ጊሊያርዲ በእሳት ከተቃጠለ በኋላ እንደገና ተገንብቷል. ጋዜጣ ከ 1756 ጀምሮ በመጀመሪያ በሳምንታዊ ክፍተቶች እና ከ 1859 እንደ ዕለታዊ ጋዜጣ ታየ. የአርባት ጎዳና ቢያንስ ከ15ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ጀምሮ ነበር፣ ነገር ግን በ18ኛው ክፍለ ዘመን ወደ ታዋቂ ስፍራነት ተዳረሰ። በ 1812 በእሳት ወድሟል እና በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ሙሉ በሙሉ ተገንብቷል. በ 1830 ዎቹ ውስጥ ጄኔራል አሌክሳንደር ባሺሎቭ ከፔትሮቭስኪ ቤተ መንግሥት በስተሰሜን የሚገኙትን የከተማ መንገዶችን የመጀመሪያውን መደበኛ ፍርግርግ አቅዷል. ከሀይዌይ በስተደቡብ ያለው የ መስክ ለውትድርና ስልጠና ይውል ነበር። የስሞልንስኪ የባቡር ጣቢያ (የአሁኑ የቤሎሩስስኪ የባቡር ተርሚናል ቀዳሚ መሪ) በ1870 ተመረቀ። ሶኮልኒኪ ፓርክ በ18ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ከሞስኮ ወጣ ብሎ የዛር ጭልፊት ፈላጊዎች መኖሪያ በ19ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ ከነበረችው ከተማ ጋር ተዛምዶ ተፈጠረ። የሕዝብ ማዘጋጃ ቤት ፓርክ በ 1878. የከተማ ዳርቻው ሳቪዮሎቭስኪ የባቡር ተርሚናል በ 1902 ተገንብቷል. በጥር 1905 የከተማው ገዥ ወይም ከንቲባ ተቋም በሞስኮ ውስጥ በይፋ አስተዋወቀ እና አሌክሳንደር አድሪያኖቭ የሞስኮ የመጀመሪያ ኦፊሴላዊ ከንቲባ ሆነ። እ.ኤ.አ. ኤሊቶች የንፅህና አጠባበቅ እንዲሻሻል ጠይቀዋል፣ ይህም ካትሪን በማህበራዊ ህይወት ላይ ቁጥጥርን ለመጨመር የነበራት እቅድ አካል ሆነ። ከ 1812 እስከ 1855 የተመዘገቡት አገራዊ የፖለቲካ እና ወታደራዊ ስኬቶች ተቺዎችን ያረጋጋሉ እና የበለጠ ብሩህ እና የተረጋጋ ማህበረሰብ ለመፍጠር የተደረጉ ጥረቶች አረጋግጠዋል። ስለ ሽታ እና የህብረተሰብ ጤና ደካማ ሁኔታ ብዙም ወሬ አልነበረም። ሆኖም እ.ኤ.አ. በ1855-56 በተካሄደው የክራይሚያ ጦርነት ሩሲያ ባደረገችው ሽንፈት ምክንያት መንግስት በችግር ውስጥ ያሉ አካባቢዎችን ፀጥታ ለማስጠበቅ ያለው እምነት እየተሸረሸረ እና የተሻሻለ የህብረተሰብ ጤና ጥያቄ ወደ አጀንዳው እንዲመለስ አድርጎታል። የከተማ ገ የሞስኮ አርክቴክቸር በዓለም ታዋቂ ነው። ሞስኮ የቅዱስ ባሲል ካቴድራል ቦታ ነው, በውስጡ በሚያማምሩ የሽንኩርት ጉልላቶች, እንዲሁም የክርስቶስ አዳኝ እና የሰባት እህቶች ካቴድራል. የመጀመሪያው ክሬምሊን የተገነባው በ 12 ኛው ክፍለ ዘመን አጋማሽ ላይ ነው. የመካከለኛው ዘመን የሞስኮ ዲዛይን የታመቀ ግድግዳዎች እና የተጠላለፉ ራዲያል መንገዶች ነበሩ. ይህ አቀማመጥ, እንዲሁም የሞስኮ ወንዞች, በቀጣዮቹ መቶ ዘመናት የሞስኮን ንድፍ ለመቅረጽ ረድተዋል. ክሬምሊን በ 15 ኛው ክፍለ ዘመን እንደገና ተገንብቷል. ማማዎቿ እና አንዳንድ ቤተክርስቲያኖቿ የተገነቡት በጣሊያን አርክቴክቶች ሲሆን ለከተማይቱ አንዳንድ የህዳሴ ጉዞዎችን አበድሩ። ከ15ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መገባደጃ ጀምሮ ከተማዋ እንደ ገዳማት፣ ቤተ መንግሥቶች፣ ግድግዳዎች፣ ግንቦች እና አብያተ ክርስቲያናት ባሉ ግንበኝነት የተዋበች ነበረች። በ18ኛው መቶ ክፍለ ዘመን የከተማዋ ገጽታ ብዙም አልተለወጠም። ቤቶች ከጥድ እና ስፕሩስ ግንድ የተሠሩ ነበሩ፣ የተንቆጠቆጡ ጣሪያዎች በሶዳ ተለጥፈዋል ወይም በበርች ቅርፊት ተሸፍነዋል። በ 18 ኛው ክፍለ ዘመን ሁለተኛ አጋማሽ ላይ የሞስኮን መልሶ መገንባት በቋሚ እሳቶች እና በመኳንንት ፍላጎቶች አስፈላጊ ነበር. አብዛኛው የእንጨት ከተማ በጥንታዊው ዘይቤ በህንፃዎች ተተካ። ለብዙዎቹ የሕንፃ ታሪኳ፣ ሞስኮ በኦርቶዶክስ አብያተ ክርስቲያናት ተቆጣጠረች። ይሁን እንጂ በሶቭየት ዘመናት የከተማዋ አጠቃላይ ገጽታ በከፍተኛ ሁኔታ ተለወጠ, በተለይም ጆሴፍ ስታሊን ሞስኮን "ዘመናዊ" ለማድረግ ባደረገው መጠነ ሰፊ ጥረት ምክንያት. የስታሊን ለከተማው ያቀደው እቅድ ሰፊ መንገዶችን እና የመንገድ መስመሮችን ያካተተ ሲሆን አንዳንዶቹም ከአስር መስመሮች በላይ ስፋት ያላቸው ሲሆን በከተማዋ ውስጥ የሚደረገውን እንቅስቃሴ በእጅጉ የሚያቃልል ቢሆንም እጅግ በጣም ብዙ በሆኑ ታሪካዊ ሕንፃዎች እና ወረዳዎች የተገነቡ ናቸው። በስታሊን መፍረስ ላይ ከደረሱት በርካታ ጉዳቶች መካከል የሱካሬቭ ግንብ እና ለረጅም ጊዜ የቆየ የከተማዋ መለያ እንዲሁም መኖሪያ ቤቶች እና የንግድ ህንፃዎች የከተማዋ አዲስ የተገኘችበት የዓለማውያን አገር ዋና ከተማ ሆና በሃይማኖት ጉልህ የሆኑ ሕንፃዎችን በተለይ ለመፍረስ ተጋላጭ አድርጓል። በአብዛኛዎቹ ሁኔታዎች የሞስኮ ጥንታዊ እና በጣም ታዋቂ ሕንፃዎች የሆኑ ብዙ የከተማዋ አብያተ ክርስቲያናት ወድመዋል; አንዳንድ ታዋቂ ምሳሌዎች የካዛን ካቴድራል እና የክርስቶስ አዳኝ ካቴድራል ያካትታሉ። በ 1990 ዎቹ ውስጥ ሁለቱም እንደገና ተገንብተዋል. ብዙ ትናንሽ አብያተ ክርስቲያናት ግን ጠፍተዋል። የኋለኛው የስታሊናዊነት ዘመን የፈጠራ እና የስነ-ህንፃ ፈጠራን በመገደብ የሚታወቅ ቢሆንም፣ ቀደምት የአብዮት አመታት በከተማው ውስጥ የተፈጠሩ ብዙ አክራሪ አዳዲስ ሕንፃዎች ታይተዋል። በተለይም እንደ ሌኒን መካነ መቃብር ላሉት የመሬት ምልክቶች ከ ጋር የተቆራኙት ገንቢ አርክቴክቶች በተለይ ታዋቂዎች ነበሩ። ሌላው ታዋቂ አርክቴክት በሹክሆቭ ከተነደፉት በርካታ የሃይፐርቦሎይድ ማማዎች አንዱ በሆነው በሹክሆቭ ታወር ታዋቂው ቭላድሚር ሹኮቭ ነበር። በ 1919 እና 1922 መካከል ለሩሲያ የብሮድካስቲንግ ኩባንያ ማስተላለፊያ ማማ ሆኖ ተገንብቷል. ሹኮቭ ለቀድሞዋ የሶቪየት ሩሲያ የኮንስትራክቲቭ አርክቴክቸርም ዘላቂ ቅርስ ትቶ ነበር። ሰፊ የተራዘመ የሱቅ ጋለሪዎችን ነድፎ በተለይም በቀይ አደባባይ ላይ የሚገኘው ዲፓርትመንት መደብር፣ በፈጠራ የብረት እና የመስታወት መያዣዎች ድልድይ። ምናልባት በስታሊናዊው ዘመን በጣም የሚታወቁት አስተዋጾ ሰባት እህቶች የሚባሉት ሰባት ግዙፍ ሰማይ ጠቀስ ፎቆች ከክሬምሊን እኩል ርቀት ላይ በከተማው ውስጥ ተበታትነው ይገኛሉ። የሞስኮ ሰማይ መስመርን የሚገልጽ ገፅታ፣ አስደናቂ ቅርጻቸው በኒውዮርክ ከተማ በሚገኘው የማንሃታን ማዘጋጃ ቤት ህንጻ ተመስጧዊ ነው ተብሏል፣ እና ስልታቸው -ውስብስብ ውጫዊ እና ትልቅ ማዕከላዊ - የስታሊን ጎቲክ አርክቴክቸር ተብሎ ተገልጿል ። ሰባቱም ማማዎች በከተማው ውስጥ ካሉት ከፍተኛ ቦታዎች ሊታዩ ይችላሉ; እ.ኤ.አ. በ 1967 ሲጠናቀቅ በዓለም ላይ ከፍተኛው ነፃ የመሬት መዋቅር የነበረው እና ዛሬ ከዓለማችን ሰባ ሁለተኛ ደረጃ ያለው ከኦስታንኪኖ ግንብ በስተቀር በማዕከላዊ ሞስኮ ከሚገኙት ረጃጅም ግንባታዎች መካከል አንዱ ናቸው በዱባይ ቡርጅ ካሊፋ፣ ታይፔ 101 በታይዋን እና በቶሮንቶ የሚገኘው የሲኤን ታወር ለእያንዳንዱ ቤተሰብ መኖሪያ ቤት ለማቅረብ የሶቪየት ግብ እና የሞስኮ ህዝብ ፈጣን እድገት ትልቅ እና ነጠላ ቤቶችን መገንባት አስችሏል. ከእነዚህ ውስጥ አብዛኛዎቹ ከስታሊን የድህረ-ዘመን እና ቅጦች ብዙውን ጊዜ በመሪው ከዚያም በስልጣን ላይ (ብሬዥኔቭ, ክሩሽቼቭ, ወዘተ) ይሰየማሉ. ብዙውን ጊዜ በጥሩ ሁኔታ ይጠበቃሉ. ምንም እንኳን ከተማዋ ከ1960ዎቹ አጋማሽ በፊት የተገነቡ አንዳንድ ባለ አምስት ፎቅ የአፓርታማ ህንጻዎች ቢኖሯትም በቅርብ ጊዜ ያሉ የአፓርታማ ህንጻዎች ግን ቢያንስ ዘጠኝ ፎቆች ቁመት ያላቸው እና አሳንሰሮች አሏቸው። ሞስኮ ከኒውዮርክ ከተማ በእጥፍ እና ከቺካጎ በአራት እጥፍ የበለጠ ሊፍት እንዳላት ይገመታል። በከተማዋ ካሉት ዋና ሊፍት ኦፕሬተሮች አንዱ የሆነው ሙስሊፍት፣ በአሳንሰር ውስጥ የታሰሩ ነዋሪዎችን ለመልቀቅ ወደ 1500 የሚጠጉ የአሳንሰር መካኒኮች አሉት። የስታሊኒስት ዘመን ህንጻዎች፣ አብዛኛው በከተማው መሀል ክፍል የሚገኙት፣ ግዙፍ እና አብዛኛውን ጊዜ በጥንታዊ ጭብጦች በሚመስሉ በሶሻሊስት እውነታዎች ያጌጡ ናቸው። ነገር ግን፣ ትናንሽ አብያተ ክርስቲያናት - ሁልጊዜ ማለት ይቻላል የምስራቅ ኦርቶዶክስ - በከተማው ዙሪያ የሚገኙ - ያለፈ ታሪክን ፍንጭ ይሰጣሉ። የድሮው አርባት ጎዳና፣ በአንድ ወቅት የቦሔሚያ አካባቢ እምብርት የነበረው የቱሪስት ጎዳና፣ አብዛኛዎቹን ህንጻዎቹን ከ20ኛው ክፍለ ዘመን በፊት ይጠብቃል። ከውስጥ ከተማው ዋና ጎዳናዎች ላይ የተገኙት ብዙ ሕንፃዎች (ለምሳሌ ከ በስተጀርባ) የቡርጂዮይስ አርክቴክቸርም የ ዘመን ዓይነተኛ ምሳሌዎች ናቸው። ከሞስኮ ውጭ ያሉ የኦስታንኪኖ ቤተ መንግሥት ፣ ኩስኮቮ ፣ ኡዝኮዬ እና ሌሎች ትላልቅ ግዛቶች በመጀመሪያ የ ዘመን ባላባቶች ናቸው ፣ እና አንዳንድ ገዳማቶች እና ገዳማት ከከተማው ውጭም ሆነ ውጭ ለሞስኮባውያን እና ቱሪስቶች ክፍት ናቸው። ከሶቪየት ኅብረት በፊት የነበሩትን በርካታ የከተማዋን ምርጥ-የተጠበቁ የሕንፃ ግንባታ ምሳሌዎችን ወደ ነበሩበት ለመመለስ ሙከራ እየተደረገ ነው። እነዚህ ወደነበሩበት የተመለሱት አወቃቀሮች በደማቅ አዲስ ቀለሞቻቸው እና እንከን የለሽ የፊት መዋቢያዎቻቸው በቀላሉ ይታያሉ። ቀደምት የሶቪየት አቫንት-ጋርዴ ስራዎች ጥቂት ምሳሌዎች አሉ ለምሳሌ በአርባት አካባቢ የሚገኘው የአርክቴክት ኮንስታንቲን ሜልኒኮቭ ቤት። አብዛኛዎቹ እነዚህ ተሀድሶዎች ለታሪካዊ ትክክለኛነት አክብሮት ባለማሳየታቸው ተችተዋል። ፋካዲዝም እንዲሁ በሰፊው ይሠራል። በኋላ ላይ አስደሳች የሶቪየት አርክቴክቸር ምሳሌዎች በአስደናቂ መጠናቸው እና በተቀጠሩት ከፊል ዘመናዊ ቅጦች ለምሳሌ እንደ ኖቪ አርባት ፕሮጀክት ፣ በተለምዶ “የሞስኮ የውሸት ጥርሶች” በመባል የሚታወቁት እና በታሪካዊ አካባቢ መጠነ ሰፊ መስተጓጎል ታዋቂ ናቸው ። በማዕከላዊ ሞስኮ ውስጥ በፕሮጀክቱ ውስጥ ይሳተፋል ከቤት ውጭ ያሉ ንጣፎች አንድ የታወቀ ስብዕና በአንድ ወቅት እዚያ ይኖር እንደነበር ለአላፊዎች ያሳውቃሉ። በተደጋጋሚ፣ ጽላቶቹ ከሩሲያ ውጪ በደንብ ለማይታወቁ የሶቪየት ታዋቂ ሰዎች (ወይንም ብዙውን ጊዜ፣ እንደ ያጌጡ ጄኔራሎች እና አብዮተኞች፣ አሁን ሁለቱም በውስጥ) የተሰጡ ናቸው። በከተማው ውስጥ በርካታ ታዋቂ የሩሲያ ጸሐፊዎች፣ አቀናባሪዎች እና አርቲስቶች “የሙዚየም ቤቶች” አሉ። የሞስኮ ሰማይ መስመር በፍጥነት ዘመናዊ ነው, በርካታ አዳዲስ ማማዎች በመገንባት ላይ ናቸው. ከቅርብ ዓመታት ወዲህ የከተማው አስተዳደር በርካታ ታሪካዊ ሕንፃዎችን በጎዳው ከባድ ውድመት ከፍተኛ ትችት ሲሰነዘርበት ቆይቷል። የቅንጦት አፓርትመንቶች እና ሆቴሎች የሚሆን ቦታ ለመፍጠር ባለፉት ጥቂት ዓመታት ውስጥ አንድ ሦስተኛ ያህል ታሪካዊ ሞስኮ ወድሟል። እንደ እ.ኤ.አ. የ1930 ሞስኮቫ ሆቴል እና የ1913ቱ የመደብር መደብር ቮየንቶርግ ያሉ ሌሎች ታሪካዊ ህንጻዎች ተፈርሰዋል እና እንደገና ተገንብተዋል ፣ ይህም ታሪካዊ እሴት መጥፋት አይቀሬ ነው። ተቺዎች የአካባቢ ጥበቃ ህጎችን ባለማክበር መንግስትን ይወቅሳሉ፡ ባለፉት 12 አመታት ከ50 በላይ የሃውልት ደረጃ ያላቸው ህንጻዎች ፈርሰዋል፣ ከእነዚህ ውስጥ በርካቶቹ በ17ኛው ክፍለ ዘመን የነበሩ ናቸው። አንዳንድ ተቺዎች ደግሞ የተበላሹ ሕንፃዎችን ለማደስ የሚውለው ገንዘብ በህንፃ ኮንስታንቲን ሜልኒኮቭ እና በማያኮቭስካያ ሜትሮ ጣቢያ የተሰሩ ብዙ ስራዎችን የሚያጠቃልለው ለበሰበሰ ሕንፃዎች እድሳት መዋል አለመቻሉን ያስባሉ። እንደ ሞስኮ አርክቴክቸር ጥበቃ ሶሳይቲ እና የአውሮፓ ቅርስ አድን ያሉ አንዳንድ ድርጅቶች የአለምን ህዝብ ትኩረት ወደ እነዚህ ችግሮች ለመሳብ እየሞከሩ ነው። ፓርኮች እና ምልክቶች በሞስኮ አራት የእጽዋት የአትክልት ቦታዎችን ጨምሮ 96 ፓርኮች እና 18 የአትክልት ቦታዎች አሉ. ከ100 ካሬ ኪሎ ሜትር (39 ካሬ ማይል) ደኖች በተጨማሪ 450 ካሬ ኪሎ ሜትር (170 ካሬ ማይል) አረንጓዴ ዞኖች አሉ። ሞስኮ በጣም አረንጓዴ ከተማ ናት, በምዕራብ አውሮፓ እና በሰሜን አሜሪካ ውስጥ ተመጣጣኝ መጠን ካላቸው ከተሞች ጋር ሲነጻጸር; ይህ በከፊል በመኖሪያ ሕንፃዎች መካከል አረንጓዴ "ጓሮዎች" ከዛፎች እና ሳር ጋር በመኖሩ ታሪክ ምክንያት ነው. በሞስኮ ለአንድ ሰው በአማካይ 27 ካሬ ሜትር (290 ካሬ ጫማ) ፓርኮች ሲኖሩ ፓሪስ 6፣ በለንደን 7.5 እና በኒውዮርክ 8.6 ፓርኮች አሉ።ጎርኪ ፓርክ (በይፋ በማክሲም ጎርኪ ስም የተሰየመ የባህል እና የእረፍት ማእከላዊ ፓርክ) በ1928 ተመሠረተ። ዋናው ክፍል (689,000 ካሬ ሜትር ወይም 170 ኤከር)[ በሞስኮ ወንዝ ዳርቻ ዳርቻዎች፣ የልጆች መስህቦች (የታዛቢ ጎማ የውሃ ኩሬዎችን ጨምሮ) በጀልባዎች እና በውሃ ብስክሌቶች), ዳንስ, የቴኒስ ሜዳዎች እና ሌሎች የስፖርት መገልገያዎች. በ 18 ኛው ክፍለ ዘመን የሶስት ግዛቶች ውህደት ምክንያት የተፈጠረውን የ የአትክልት ስፍራ (408,000 ካሬ ሜትር ወይም 101 ኤከር) ፣ በሞስኮ ውስጥ እጅግ ጥንታዊው ፓርክ እና የቀድሞ የንጉሠ ነገሥት መኖሪያ ስፍራን ያዋስናል። የአትክልት ስፍራው አረንጓዴ ቲያትርን ያሳያል፣ በአውሮፓ ውስጥ ካሉ ትላልቅ ክፍት አምፊቲያትሮች አንዱ እና እስከ 15 ሺህ ሰዎችን መያዝ ይችላል። በርካታ ፓርኮች "የባህል እና የእረፍት መናፈሻ" በመባል የሚታወቀውን ክፍል ያካትታሉ, አንዳንድ ጊዜ በጣም የዱር አካባቢ (ይህ እንደ ኢዝማይሎቭስኪ, ፊሊ እና ሶኮልኒኪ ያሉ ፓርኮችን ያጠቃልላል). አንዳንድ ፓርኮች እንደ የደን ፓርኮች (ሌሶፓርክ) ተመድበዋል።በ1931 የተፈጠረው ኢዝማይሎቭስኪ ፓርክ ከለንደን ከሪችመንድ ፓርክ ጋር በዓለም ላይ ካሉት ትላልቅ የከተማ ፓርኮች አንዱ ነው። የቦታው ስፋት 15.34 ካሬ ኪሎ ሜትር (5.92 ካሬ ማይል) በኒውዮርክ ካለው ሴንትራል ፓርክ በስድስት እጥፍ ይበልጣል።ሶኮልኒኪ ፓርክ፣ ከዚህ ቀደም በተከሰተው ጭልፊት አደን የተሰየመው በሞስኮ ከሚገኙት ጥንታዊ ፓርኮች አንዱ ሲሆን 6 ካሬ ኪሎ ሜትር (2.3 ካሬ ማይል) ስፋት አለው። አንድ ትልቅ ምንጭ ያለው ማዕከላዊ ክብ በበርች፣ በሜፕል እና በኤልም ዛፍ ዘንጎች የተከበበ ነው። ከፓርኩ ኩሬዎች ባሻገር አረንጓዴ መንገዶችን ያቀፈ ቤተ ሙከራ አለ። የሎዚኒ ኦስትሮቭ ብሔራዊ ፓርክ ("ኤልክ ደሴት" ብሔራዊ ፓርክ)፣ በድምሩ ከ116 ካሬ ኪሎ ሜትር (45 ካሬ ሜትር) በላይ ስፋት ያለው፣ የሶኮልኒኪ ፓርክን የሚያዋስነው እና የሩሲያ የመጀመሪያው ብሔራዊ ፓርክ ነበር። እሱ በጣም ዱር ነው ፣ እና “ከተማ ታይጋ” በመባልም ይታወቃል - ኤልክ እዚያ ይታያል።በ 1945 የተመሰረተው የቲሲን ዋና የእጽዋት አትክልት የሳይንስ አካዳሚ በአውሮፓ ውስጥ ትልቁ ነው። ከመላው ሩሲያ ኤግዚቢሽን ማዕከል ጋር 3.61 ስኩዌር ኪሎ ሜትር (1.39 ካሬ ማይል) የሚሸፍን ሲሆን ከ20 ሺህ በላይ የእጽዋት ዝርያዎችን የቀጥታ ኤግዚቢሽን እና ለሳይንሳዊ ምርምር ላብራቶሪ ይዟል። በውስጡ 20 ሺህ ሮዝ ቁጥቋጦዎች ፣ ዴንድራሪየም እና የኦክ ደን ያለው ሮሳሪየም ይይዛል ፣ የዛፎች አማካይ ዕድሜ ከ 100 ዓመት በላይ ነው። ከ5,000 ካሬ ሜትር (53,820 ስኩዌር ጫማ) መሬት የሚወስድ የግሪን ሃውስ አለ።እሱ ሁሉም-የሩሲያ ኤግዚቢሽን ማዕከል (), ቀደም ሲል የሁሉም ዩኒየን የግብርና ኤግዚቢሽን () እና በኋላም የብሔራዊ ኢኮኖሚ ስኬቶች ኤግዚቢሽን () በመባል ይታወቅ የነበረ ቢሆንም፣ ምንም እንኳን የንግድ ትርኢት አንድ ሰው ቢሆንም የስታሊኒስት-ዘመን ሀውልት አርክቴክቸር በጣም ታዋቂ ምሳሌዎች። በመዝናኛ መናፈሻ ውስጥ ካሉት ሰፋፊ ቦታዎች መካከል እያንዳንዳቸው የሶቪየት ኢንዱስትሪ እና የሳይንስ ቅርንጫፍ ወይም የዩኤስኤስአር ሪፐብሊክን የሚወክሉ በርካታ የተራቀቁ ድንኳኖች አሉ። ምንም እንኳን እ.ኤ.አ. በ 1990 ዎቹ ውስጥ ቢሆንም ፣ እና ለተወሰነ ክፍል አሁንም እንደ ግዙፍ የገበያ ማእከል አላግባብ ጥቅም ላይ ይውላል (አብዛኞቹ ድንኳኖች ለአነስተኛ ንግዶች የተከራዩ ናቸው) ፣ አሁንም ሁለት ሀውልት ምንጮችን (ድንጋይን) ጨምሮ ከፍተኛውን የስነ-ህንፃ ምልክቶችን እንደያዘ ይቆያል። የአበባ እና የብሔሮች ጓደኝነት) እና የ 360 ዲግሪ ፓኖራሚክ ሲኒማ። እ.ኤ.አ. በ 2014 ፓርኩ የብሔራዊ ኢኮኖሚ ስኬቶች ኤግዚቢሽን ወደ ተባለው የተመለሰ ሲሆን በዚያው ዓመት ትልቅ የተሃድሶ ሥራዎች ተጀምረዋል ።በ 1958 የተመሰረተው ሊላክ ፓርክ ቋሚ የቅርጻ ቅርጽ ማሳያ እና ትልቅ ሮዝሪየም አለው. ሞስኮ ሁልጊዜ ለቱሪስቶች ተወዳጅ መዳረሻ ነች. ከታወቁት መስህቦች መካከል በ14ኛው እና 17ኛው ክፍለ ዘመን መካከል የተገነባው የከተማዋ የዩኔስኮ የዓለም ቅርስ ፣የሞስኮ ክሬምሊን እና ቀይ አደባባይ ይገኙበታል። እ.ኤ.አ. በ 1532 በኮሎሜንስኮዬ የሚገኘው የዕርገት ቤተክርስቲያን የዩኔስኮ የዓለም ቅርስ ቦታ እና ሌላ ተወዳጅ መስህብ ነው። በአዲሱ ትሬቲያኮቭ ጋለሪ አቅራቢያ ብዙውን ጊዜ "የወደቁ ሀውልቶች መቃብር" ተብሎ የሚጠራው ሙስዮን የተቀረጸ የአትክልት ቦታ አለ የቀድሞዋ ሶቪየት ኅብረት ከፈረሰች በኋላ ከቦታው የተወገዱትን ምስሎች ያሳያል። ሌሎች መስህቦች የሞስኮ መካነ አራዊት ያካትታሉ ፣ በሁለት ክፍሎች ያሉት የእንስሳት የአትክልት ስፍራ (የሁለት ጅረቶች ሸለቆዎች) በድልድይ የተገናኙ ፣ ወደ አንድ ሺህ የሚጠጉ ዝርያዎች እና ከ 6,500 በላይ ናሙናዎች። በየዓመቱ የእንስሳት መካነ አራዊት ከ1.2 ሚሊዮን በላይ ጎብኝዎችን ይስባል። ብዙዎቹ የሞስኮ መናፈሻዎች እና የአትክልት ስፍራዎች የተጠበቁ የተፈጥሮ አካባቢዎች ናቸው. ሚል ሞስኮ ሄሊኮፕተር ፕላንት ወታደራዊ እና ሲቪል ሄሊኮፕተሮች ግንባር ቀደም አምራቾች አንዱ ነው። የክሩኒቼቭ ግዛት ምርምር እና ምርት የጠፈር ማእከል የተለያዩ የጠፈር መሳሪያዎችን ያመርታል፡ እነዚህም ለስፔስ ጣቢያዎች ሚር፣ ሳላይት እና አይኤስኤስ እንዲሁም የፕሮቶን ማስጀመሪያ ተሽከርካሪዎችን እና ወታደራዊ አይሲቢኤምን ጨምሮ። እና የአውሮፕላን ዲዛይን ቢሮዎች ደግሞ ሞስኮ ውስጥ ይገኛሉ. ፣ ለሩሲያ እና ለአሜሪካ የጠፈር መርሃ ግብሮች የሮኬት ሞተሮችን በማምረት እንዲሁም በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት ተዋጊ አውሮፕላኖችን የገነባው የላቮችኪን ዲዛይን ቢሮ ነገር ግን ከህዋ ውድድር ጀምሮ ወደ ጠፈር ምርምር የተለወጠው ኪምኪ አቅራቢያ በምትገኝ በሞስኮ ክልል በምትገኝ ገለልተኛ ከተማ ይገኛሉ። በአብዛኛው በሞስኮ ከጎኖቹ ተዘግተዋል. የመኪና ፋብሪካዎች ዚኤል እና እንዲሁም የቮይቶቪች የባቡር ተሽከርካሪ ፋብሪካ በሞስኮ የሚገኙ ሲሆን ሜትሮቫጎንማሽ ሜትሮ ሠረገላ ከከተማው ወሰን ውጭ ይገኛል። የፖልጆት ሞስኮ የእጅ ሰዓት ፋብሪካ በሩሲያ እና በውጭ አገር የታወቁ ወታደራዊ, ሙያዊ እና የስፖርት ሰዓቶችን ያዘጋጃል. ዩሪ ጋጋሪን ወደ ጠፈር ባደረገው ጉዞ በዚህ ፋብሪካ የተሰራውን "ሽቱማንስኪ" ተጠቅሟል። ኤሌክትሮዛቮድ ፋብሪካ በሩሲያ ውስጥ የመጀመሪያው ትራንስፎርመር ፋብሪካ ነበር. የክሪስታል ፋብሪካ በሞስኮ ኢንተርሬፐብሊካን ወይን ማምረቻን ጨምሮ በሞስኮ ወይን ተክሎች ውስጥ ወይን ሲመረት "ስቶሊችናያ" ን ጨምሮ የቮዲካ ዓይነቶችን የሚያመርት በሩሲያ ውስጥ እጅግ ጥንታዊው የዲስቲል ፋብሪካ ነው. የሞስኮ ጌጣጌጥ ፋብሪካ እና ጌጣጌጥ ፕሮም በሩሲያ ውስጥ የጌጣጌጥ አምራቾች ናቸው; በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ወቅት የሶቪየት ዩኒየን ቀይ ጦርን ለሚረዱ የተሸለመውን ልዩ የድል ትእዛዝ ያዘጋጅ ነበር። ከሞስኮ ከተማ ወጣ ብሎ የሚገኙ ሌሎች ኢንዱስትሪዎች እንዲሁም የሩሴሌክትሮኒክስ ኩባንያዎችን ጨምሮ በዜሌኖግራድ ውስጥ የማይክሮ ኤሌክትሮኒክስ ኢንዱስትሪዎች አሉ ። በዓለም ላይ ትልቁ የተፈጥሮ ጋዝ አውጭ እና ትልቁ የሩሲያ ኩባንያ የሆነው ጋዝፕሮም በሞስኮ ዋና ቢሮዎች እንዲሁም ሌሎች የነዳጅ ፣ የጋዝ እና የኤሌክትሪክ ኩባንያዎች አሉት ። ሞስኮ 1፣ ፣ ፣ ፣ ፣ ፣ ፣ ፣ ፣ እና ን ጨምሮ የበርካታ የቴሌኮሙኒኬሽን እና የቴክኖሎጂ ኩባንያዎች ዋና መሥሪያ ቤት ያስተናግዳል። የከተማዋን ስነ-ምህዳር ለማሻሻል አንዳንድ ኢንዱስትሪዎች ከከተማ ውጭ እየተዘዋወሩ ነው። ዋና ከተሞች የሩስያ ከተሞች
20614
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A7%E1%88%A8%20%E1%8C%89%E1%8B%B4%20%E1%89%A3%E1%88%8C%20%E1%8C%88%E1%8B%B0%E1%88%88%20%E1%89%A0%E1%8C%8E%E1%88%AB%E1%8B%B4
ኧረ ጉዴ ባሌ ገደለ በጎራዴ
ኧረ ጉዴ ባሌ ገደለ በጎራዴ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ኧረ ጉዴ ባሌ ገደለ በጎራዴ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
32802
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%92%E1%88%B3%E1%89%A5%20%E1%88%9D%E1%88%8D%E1%8A%AD%E1%89%B6%E1%89%BD
የሒሳብ ምልክቶች
የመደመር ምልክት፡ ደምሮ መቀንስ አሪትሜት። የመቀነስ ምልክት፡ ቀንሶ መደምር ፡ ወይም መደመርና መቀነስ የማባዛት ምልክት፤ የማካፈል ምልክት። የእኩሌታ ምልክት፡ የቅንፍ ምልክት፡ የእኩሌታ ምልክት.. ሲሜትራዊ ዝምድና፤ ሲሜትራዊ ሪሊሸን። እኩል ነው.. እኩል ያልሆነ... ያንሳል.....እኩልነትን የሚያፈርስ ፡ እኩሌታ አፍራሽ.. ኢ-እኩሌታ ....እኩሌታው ይጸናል--- ከ ያነሰ.. ከ ..የበለጠ የስነስርአት ቲዮሪ ጽንሰሃሳብ ፡ የትክክልነት ታህታዊ ግሩፕ፡ በግምት እኩል ይሆናል .... በግምት እኩል ያልሆነ፡ ዞሮ ገጠም፡ ከ-እጂግ ያንሳል ። ከዚህ እጂግ ይበልጣል። የስነስርአት ቲዮሪ። ይቀጥላል...
22210
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%80%E1%88%AD%E1%89%A3%E1%8B%AC%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%8A%A8%E1%8A%AD%E1%88%8D%E1%8A%9D%20%E1%88%88%E1%8A%94%20%E1%88%AB%E1%89%80%E1%8A%9D
ጀርባዬን እከክልኝ ለኔ ራቀኝ
ጀርባዬን እከክልኝ ለኔ ራቀኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጀርባዬን እከክልኝ ለኔ ራቀኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
4195
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%88%B5%E1%88%8D%E1%88%9D%E1%8A%93
እስልምና
እስልምና (//; አረብኛ: , በላቲን: ), "ለ [አምላክ]መገዛት ወይም መተናነስ ") አሀዳዊ ኢብራሂማዊ እምነት ነው, በዋናነት ቁርአንን ማእከል ያደረገ እምነት ነው , ቁርአን ሀይማኖታዊ ፅሁፍ ሲሆን በሙስሊሞች ዘንድ ከአላህ ለመሀመድ(ሰ.አ.ወ) የተገለጠ ነው ተብሎ ይታሰባል, መሀመድም ዋነኛ እና የመጨረሻ እስላማዊ ነብይ ነው.ከክርስትና እምነት በመቀጠል በአለማችን በአማኝ ብዛት በሁለተኛ ረድፍ ይመደባል; ከሁለት ቢሊየን ተከታይ በላይ ; በአለም አቀፍ ደረጃ 25ፐርሰንት ይሸፍናል።እስልምና አምላክ(አላህ)(ምስጋና ይገባው) አዛኝ, አይነተኛ, ሀያል እና የሰው ልጆችን በተላያዩ ነብያት ,ሀይማኖታዊ መፅሀፍት እና ተአምራት አማካኝነት ወደ ቀጥተኛው መንገድ ይመራል። የመሀመድ አስተምህሮት እና ተግባራት(ሱና) ተሰብስቦ እና ተጠርዞ በሰነድ ይገኛል ይህም ሀዲስ ይባላል።ሀዲስ በሙስሊሞች ዘንድ ከቁርአን በመቀጠል ለህግ እና ለተዛማጅ አገልግሎት ይውላል። ሙስሊሙን አሊያም ሙስሊሚን ነው ፣ ሙስሊማ አንስታይ ሲሆን የርሱ ብዙ ቁጥር ሙስሊማት ነው። ኢስላም ደግሞ ዲኑ ሲሆን 8 ጊዜ ተወስቷል። ወጅህ ْ ሁለንተናን አሊያም ህላዌን የሚያሳይ ሲሆን የቃል ትርጉሙ *ፊት* ማለት ነው፣ አንድ ሰው ሁለንተናውን ለአላህ ሲሰጥ ታዛዥ፣ ተገዥ፣ አምላኪ ይባላል፣ ይህ በአረቢኛ *ሙስሊም* ማለት ነው፦ 2:112 እርሱ በጎ ሠሪ ኾኖ ፊቱን ُ ለአላህ የሰጠ َ ሰው ለርሱ በጌታው ዘንድ ምንዳው አለው፡፡ በነሱም ላይ ፍርሃት የለባቸውም፤ እነሱም አያዝኑም፡፡ 4:125 እርሱ መልካም ሰሪ ሆኖ ፊቱን ُ ለአላህ ከሠጠ َ እና የኢብራሂምን መንገድ ቀጥተኛ ሲሆን፣ ከተከተለ ሰው፣ ይበልጥ ሃይማኖቱ ያማረ ሰው ማነው? 3:20 ቢከራከሩህም:- ፊቴን َ ለአላህ ሰጠሁ ُ ፤ የተከተሉኝም ሰዎች እንደዚሁ ለአላህ ሰጡ በላቸዉ፤ የኢስላም አስኳሉ ተህሊል ‎,ነው፣ ተህሊል ማለትም “ላ-ኢላሀ ኢልለሏህ” ነው፣ “ላ-ኢላሀ ኢልለሏህ” ማለት *ከአንዱ አላህ በስተቀት ሌላ አምላክ የለም* ማለት ነው፣ “ላ-ኢላሀ ኢልለሏህ” ሁለት ማዕዘናት አለው፣ አንዱ *ነፍይ* ሲሆን ሁለተኛው *ኢሥባት* ነው፣ ነፍይ ማለት ላ-ኢላሀ*ሌላ አምላክ የለም* ስንል ጣኦታትን ውድቅ ማድረግን ሲያመለክት ኢሥባት ደግሞ ኢልለሏህ*ከአንዱ አላህ በስተቀት* ስንል አንዱን አምላክ እያረጋገጥን ነው፣ ይህ ተህሊል *ጠንካራን ዘለበት* ይባላል፦ 31:22 እርሱ መልካም ሠሪ ሆኖ ፊቱን ُ ወደ አላህ የሚሰጥም ْ ሰው፣ ጠንካራ ገመድ ِ በእርግጥ ጨበጠ፤ የነገሩም ሁሉ ፍጻሜ ወደ አላህ ነው። 2:256 በጣዖትም የሚክድና በአላህ የሚያምን ሰው ለርሷ መበጠስ የሌላትን ጠንካራ ዘለበት ِ በእርግጥ ጨበጠ፡፡ አላህም ሰሚ ዐዋቂ ነው፡፡ ሙስሊም ማለት እንግዲህ ይህ ነው፣ አንዱን አምላክ በብቸኝነት ከሌሎች ጣኦታት ለይቶ የሚያመልክ ማለት ነው፣ በዚህ ሂሳብ ሁሉም ነቢያት ሙስሊሞች ናቸው፣ ሙስሊሞች አልነበሩም ማለት አንዱ አምላክ አያመልኩም ማለት ነው፣ ነገር ግን ቁርአን ሁሉም ነቢያት አንዱን አምላክ የሚያመልኩ ነበሩ ይለናል፦ ነጥብ አንድ አላህ ጥንት ለነበሩት ነቢያት ወህይ () የሚያወርድላቸው የነበረው “ላ ኢላሃ ኢልላ አና” *ከኔ በቀር ሌላ አምላክ የለም* የሚል ነው፦ 21:25 ከአንተ በፊትም፣ እነሆ *ከኔ በቀር ሌላ አምላክ የለም* እና ተገዙኝ፣ በማለት ወደርሱ የምናወርድለት ቢሆን እንጅ ከመልክተኛ አንድንም አልላክንም። 16:2 ከባሮቹ በሚሻው ሰው ላይ መላእክትን ከራእይ ጋር በፈቃዱ ያወርዳል፤ አስጠንቅቁ፤ እነሆ *ከኔ በቀር ሌላ አምላክ የለም* ፍሩኝም ማለትን አሳታውቁ በማለት ያወርዳል። 20:14 እኔ አላህ እኔ ነኝ፣*ከኔ በቀር ሌላ አምላክ የለም* እና ተገዛኝ፤ ሶላትንም በርሷ እኔን ለማውሳት ስገድ። ወደ ሰዎች ሲልካቸውም *ማ ለኩም ሚን ኢላሂ ገይሩሁ* ُ *ከእርሱ በቀር ሌላ አምላክ የላችሁም* ብለው እንዲናገሩ ነው፦ 16:36 በየሕዝቡም ሁሉ ውስጥ አላህን ተገዙ፤ ጣዖትንም ራቁ፤ በማለት መልክተኛን በእርግጥ ልከናል፤ 23:32 በውስጣቸውም ከእነሱ የኾነን መልክተኛ አላህን ተገዙ ከእርሱ በቀር ሌላ አምላክ የላችሁም ُ አትጠነቀቁምን በማለት ላክን፡፡ 7:59 ኑሕን ወደ ወገኖቹ በእርግጥ ላክነው፤ አላቸው፦ወገኖቼ ሆይ! አላህን ተገዙ፤ ለናንተ *ከእርሱ በቀር ሌላ ምንም አምላክ የላችሁም* ُ፤ 11:50 ወደ ዓድም ወንድማቸውን ሁድን ላክን አላቸው ፦ ወገኖቼ ሆይ አላህን ተገዙ *ከእርሱ ሌላ በቀር ምንም አምላክ የላችሁም* ُ ፤ 11:61 ወደ ሠሙዶችም ወንድማቸውን ሷሊህን ላክን፤ ፦ሕዝቦቼ ሆይ አላህን ተገዙ፤ *ከእርሱ በቀር ሌላ ለናንተ አምላክ፣ የላችሁም* ُ ፤ 11:84 ወደ መድየንም ወንድማችውን ሹዐይብን፣ ላክን፤ አላቸው ሕዝቦቼ ሆይ! አላህን ተገዙ፤ *ከእርሱ በቀር ሌላ ለናንተ አምላክ የላችሁም* ُ፤ ይህን መረዳት ይዘን ሁሉም ነቢያት አንዱን አምላክ አላህን የሚያመልኩ ነበሩ በአረቢኛ ሙስሊሞች ነበሩ ማለት ነው፣ ችግራችሁ ቋንቋ ከሆነ ሙስሊም የሚለውን አማርኛው ታዛዦች ብሎ ይፈታዋል፦ 2:133 ያዕቁብን ሞት በመጣበት ጊዜ ለልጆቹ ከኔ በኋላ ማንን ትገዛላችሁ ባለ ጊዜ ቀራቢዎች ነበራችሁን? እነርሱም አምላክህንና የአባቶችህን የኢብራሂምን የኢስማዒልንና የኢስሐቅንም አምላክ አንድ የኾነውን አምላክ እኛ ለርሱ ፍፁም *ታዛዦች* َ ኾነን እናመልካለን አሉ፡፡ 10:83 ሙሳም አለ፡-«ሕዝቦቼ ሆይ! በአላህ አምናችሁ እንደ ሆነ በርሱ ላይ ተጠጉ፡፡ *ታዛዦች* َ እንደ ሆናችሁ በአላህ ላይ ትመካላችሁ» 3:52 ዒሳ ከነርሱ ክሕደት በተሰማዉም ጊዜ ፡-ወደ አላህ ረዳቶቼ እነማን ናቸዉ? አለ፤ ሐዋሪያት ፡ -እኛ የአላህ ረዳቶች ነን፤ በአላህም አምነናል፤ እኛም ትክክለኛ *ታዛዦች* َ መሆናችንን፥ መስክር፥ አሉ። 5:44 እነዚያ ትእዛዝን የተቀበሉት ነቢያት በነዚያ ይሁዳውያን በሆኑት ላይ በርሷ ይፈርዳሉ፤ አላህ የነቢያችንን ኡማ ሙስሊሞችን ነው ብሎ የተናገረው የጥንቶቹን በተናገረበት ስሌት ነው፦ 29:46 የመጽሐፉን ባለቤቶችም በዚያች እርሷ መልካም በሆነችው ክርክር እንጂ አትከራከሩ፤ ከነሱ ነዚያን የበደሉትን ሲቀር በሉም፦ በዚያ ወደኛ በተወረደው፣ ወደናንተም በተወረደው አመንን፤ አምላካችንም አምላካችሁም አንድ ነው፤ እኛም ለርሱ ታዛዦች َ ነን። 3:84 በአላህ አመንን፤ በኛ ላይ በተወረደዉም በቁርአን በኢብራሂምና በኢስማዒልም፣ በኢስሐቅም በያዕቆብም፣ በነገዶችም ላይ በተወረደዉ፤ ለሙሳና ለዒሳም፣ ለነቢያትም ሁሉ ከጌታቸዉ በተሰጠዉ አመንን፤ ከነርሱ መካከል አንዱንም አንለይም፤ እኛ ለርሱ ታዛዦች َ ነን፣ በል። 2:136 «በአላህና ወደኛ በተወረደው ቁርኣን ወደ ኢብራሂምም ወደ ኢስማዒልና ወደ ኢስሐቅም ወደ ያዕቁብና ወደ ነገዶቹም በተወረደው በዚያም ሙሳና ዒሳ በተሰጡት በዚያም ነቢያት ሁሉ ከጌታቸው በተሰጡት ከነርሱ በአንድም መካከል የማንለይ ስንኾን አመንን፤ እኛም ለርሱ ታዛዦች َ ነን» በሉ፡፡ 21:108 ያ ወደኔ የሚወረደው፣ አምላካችሁ አንድ አምላክ ብቻ ነው ማለት ነው፤ ታዲያ እናንተ ፍጹም ታዛዦች َ ናችሁን? በላቸው። 22:34 አምላካችሁም አንድ አምላህ ብቻ ነው፤ ለርሱም ብቻ ታዘዙ ፤ ለአላህ ተዋራጆቸንም አብስራቸው። 40:66 እኔ ከጌታዬ አስረጅዎች በመጡልኝ ጊዜ እነዚያን ከአላህ ሌላ የምታመልኳቸውን እንዳላመልክ ተከልክያለሁ፤ ለዓለማት ጌታም እንድግገዛ َ ታዝዣለሁ በላቸው። 6:71 «የአላህ መንገድ እርሱ ቀጥተኛው መንገድ ነው፡፡ ለዓለማት ጌታ ልንገዛም َ ታዘዝን» በላቸው፡፡ አላህ ነቢያትን ሲልክ በማህበረሰቡ ሊግባባበት በሚችል ቋንቋ ነው፣ በራሳቸው ቋንቋ ሁሉንም ያለው *ሙስሊም* ማለትም ታዛዢዎች፣ አምላኪዎች፣ ተገዢዎች ነው፣ ሙስሊሞች አይደሉም ብሎ መቃወም አንዱን አምላክ አያመልኩም፣ ጣኦታውያን ነበሩ እንደማለት ነው፣ ስለዚህ ኢስላም በነቢያችን የተጀመረ ሳይሆን የተጠናቀቀ የአላህ ዲን ነው፦ 22:78 በአላህም ሃይማኖት ተገቢውን ትግል ታገሉ; አርሱ መርጧችኃል በናንተም ላይ በሃይማኖቱ ውስጥ ምንም ችግር አላደረገባችሁም፤ የአባታችሁን የኢብራሂምን ሃይማኖት ተከተሉ፤ እርሱ ከዚህ በፊት *ሙስሊሞች* َ ብሎ ሰይሟችኋል፤ 14:4 ከመልክተኛ ማንኛውንም፤ ለነርሱ ያብራራላቸው ዘንድ በወገኖቹ *ቋንቋ* እንጂ በሌላ አልላክንም፤ 30:22 ሰማያትንና ምድርንም መፍጠሩ፥ *የቋንቋዎቻችሁ* እና የመልኮቻችሁም መለያየት ከአስደናቂ ምልክቶቹ ነው፤ ነጥብ ሁለት የነቢያት አምላክ አላህ ጥንት ነቢያቶች የሚያመልኩት የነቢያት አምላክ መሆኑን የምናውቀው ከጥንቶቹ ነቢያት ጋር የነበረውን መስተጋብር ለመግለጽ ቁልና *አልን* ፣ አርሰልና *ላክን*፣ አውሃይና *አወረድን* በማለት ጥንትም ነቢያትን ሲልክ የነበረው፣ ግልጠተ-መለኮት** ሲያወርድ የነበረውና በተለያየ መንገድ ሲያናግራቸው የነበረው እርሱ መሆኑን ይገልጻል፦ 1. አልን፦ 20:116 ለመላእክትም፣ ለአዳም ስገዱ፣ *ባልን* ጊዜ አስታውስ፤ 2:35 «አደም ሆይ! አንተ ከነሚስትህ በገነት ተቀመጥ፤ ከርሷም በፈለጋችሁት ስፍራ በሰፊው ተመገቡ፤ ግን ይህችን ዛፍ አትቅረቡ፤ ከበደለኞች ትኾናላችሁና» *አልንም*፡፡ 11:40 ትእዛዛችንም በመጣና እቶኑም በገነፈለ ጊዜ፣ በርሷ ውስጥ ከየዓይነቱ ሁሉ ሁለት ሁለት፣ ወንድና ሴት ቤተሰቦችህንም ቃል ያለፈበት ብቻ ሲቀር ያመነንም ሰው ሁሉ ጫን *አልነው*፤ 22:26 ለኢብራሂምም የቤቱን ስፍራ መመለሻ ባደረግንለት ጊዜ፣ በኔ ምንንም አታጋራ፤ ቤቴንም፣ ለሚዞሩትና ለሚቆሙበት፣ ለሚያጎነብሱትና በግንባራቸውም ለሚደፉት ንጹሕ አድርግላቸው፣ *ባልነው* ጊዜ አስታውስ። 2:125 ወደ ኢብራሂምና ወደ ኢስማዒልም ቤቴን ለዘዋሪዎቹና ለተቀማጮቹም ለአጎንባሾች ሰጋጆቹም አጥሩ *ስንል* ቃል ኪዳን ያዝን፡፡ 2:60 ሙሳም ለሕዝቦቹ መጠጥን በፈለገ ጊዜ የኾነውን አስታውሱ፡፡ «ድንጋዩንም በበትርህ ምታ» *አልነው*፡፡ 17:2 ሙሳንም መጽሐፉን ሰጠነው፤ ለእስራኤልም ልጆች መሪ አደረግነው፤ ከኔ ሌላ መጠጊያን አትያዙ *አልናቸውም*። 2. ላክን፦ 16:36 በየሕዝቡም ሁሉ ውስጥ አላህን ተገዙ፤ ጣዖትንም ራቁ፤ በማለት መልክተኛን በእርግጥ *ልከናል*፤ 57:25 መልክተኞቻችንን በግልጽ ማስረጃዎች በእርግጥ *ላክን*፤ 23:32 በውስጣቸውም ከእነሱ የኾነን መልክተኛ አላህን ተገዙ ከእርሱ በቀር ሌላ አምላክ የላችሁም አትጠነቀቁምን በማለት *ላክን*፡፡ 7:59 ኑሕን ወደ ወገኖቹ በእርግጥ ላክነው፤ 11:50 ወደ ዓድም ወንድማቸውን ሁድን ላክን፤ 11:61 ወደ ሠሙዶችም ወንድማቸውን ሷሊህን ላክን፤ 11:84 ወደ መድየንም ወንድማችውን ሹዐይብን፣ ላክን፤ 3. አወረድን፦ 4:163 እኛ ወደ ኑሕና ከርሱ በኋላ ወደ ነበሩት ነቢያት *እንዳወረድን*፣ ወደ አንተም *አወረድን*፤ ወደ ኢብራሂምም፣ ወደ ኢስማዒልም፣ ወደ ኢስሐቅም፣ ወደ ያዕቆብም፣ ወደ ነገዶቹም ወደ ዒሳም፣ ወደ አዮብም፣ ወደ ዩኑስም፣ ወደ ሀሩንና ወደ ሱለይማንም *አወረድን*፤ ለዳዉድም ዘቡርን ሰጠነው። 21:25 ከአንተ በፊትም፣ እነሆ ከኔ ሌላ አምላክ የለምና ተገዙኝ፣ በማለት ወደርሱ *የምናወርድለት* ቢሆን እንጅ ከመልክተኛ አንድንም አልላክንም። 12:109 ካንተ በፊትም ከከተሞች ሰዎች ወደ እነርሱ ራዕይ *የምናወርድላቸው* የሆኑን ወንዶችን እንጂ አልላክንም፤ 21:7 ከአንተም በፊት ወደ እነርሱ *የምናወርድላቸው* የኾኑ ሰዎችን እንጂ ሌላን አልላክንም፤ 16:43 ከአንተም በፊት ወደ እነርሱ ወሕይን *የምናወርድላቸውን* ሰዎችን እንጂ፣ ሌላን አልላክንም፤ የኢስላም መሰረቶች አርካኑል ኢስላም *የኢስላም መሰረቶች* አምስት ናቸው፣ እነዚህም፦ ሸሃዳ ‎፣ ሶላት ‎ ፣ ሰውም‎ ፣ ዘካ እና ሃጅ ናቸው። ሰሂህ ቡሃሪ ቅጽ 1, መጽሃፍ 2, ቁጥር 8: ይመልከቱ፦ ኢስላም የነቢያት ሃይማኖት ከሆነ ነቢያችን የመሰረቱት ሳይሆን ከጥንት ነቢያት የመጣ አስተምህሮት ነው፣ እነዚህን የኢስላም መሰረቶች የጥንቶቹ ነቢያት ድርጊት መሆኑን አንድ በአንድ እንመልከት፦ ሸሃዳ ምስክርነት ሲሆን ከአላህ በቀር አምላክ አለመኖሩን በቀውል የሚደረግ የኢባዳ ክፍል ነው፣ ይህንን ምስክርነት ሰዎች በእያንዳንዱ ነብይ ዘመን በዘመኑ የነበረውን ነብይ መልእክተኛ አድርገው ይቀበላሉ፦ 23:32 በውስጣቸውም ከእነሱ የኾነን መልክተኛ አላህን ተገዙ ከእርሱ በቀር ሌላ አምላክ የላችሁም ُ አትጠነቀቁምን በማለት ላክን፡፡ 7:59 ኑሕን ወደ ወገኖቹ በእርግጥ ላክነው፤ አላቸው፦ወገኖቼ ሆይ! አላህን ተገዙ፤ ለናንተ *ከእርሱ በቀር ሌላ ምንም አምላክ የላችሁም* ُ፤ 11:50 ወደ ዓድም ወንድማቸውን ሁድን ላክን አላቸው ፦ ወገኖቼ ሆይ አላህን ተገዙ *ከእርሱ ሌላ በቀር ምንም አምላክ የላችሁም* ُ ፤ 11:61 ወደ ሠሙዶችም ወንድማቸውን ሷሊህን ላክን፤ ፦ሕዝቦቼ ሆይ አላህን ተገዙ፤ *ከእርሱ በቀር ሌላ ለናንተ አምላክ፣ የላችሁም* ُ ፤ 11:84 ወደ መድየንም ወንድማችውን ሹዐይብን፣ ላክን፤ አላቸው ሕዝቦቼ ሆይ! አላህን ተገዙ፤ *ከእርሱ በቀር ሌላ ለናንተ አምላክ የላችሁም* ُ፤ 7:61 አላቸው ፦ ወገኖቼ ሆይ! ምንም መሳሳት የለብኝም፤ ግን እኔ ከዓለማት ጌታ *መልክተኛ* ነኝ። 7:67 አላቸው፦ወገኖቼ ሆይ! እኔ ሞኝነት የለብኝም፤ ግን እኔ ከዓለማት ጌታ *የተላክሁ* ነኝ፤ 61:5 ሙሳም ለሕዝቦቹ ሕዝቦቼ ሆይ! እኔ ወደ እናንተ *የአላህ መልክተኛ* መሆኔን በእርግጥ የምታውቁ ስትሆኡ ለምን ታሰቃዩኛላችሁ? 61:6 የመርየም ልጅ ዒሳም የ እስራኤል ልጆች ሆይ እኔ ከተውራት በፊቴ ያለውን የማረጋግጥና ከኔ በኋላ በሚመጣው መልክተኛ ስሙ አሕመድ በሆነው የማበስር ስሆን ወደናንተ የተላክሁ *የአላህ መልክተኛ* ነኝ ባለ ጊዜ አስታውስ፤ በተመሳሳይ መልኩ አላህ ለነቢያችን *እርሱ እንጂ ሌላ አምላክ የለም* *የአላህ መልክተኛ* ነኝ በል ብሏቸዋል፦ 9:129 ቢያፈገፍጉም አላህ በቂዬ ነው፤ ከእርሱ ሌላ አምላክ የለም َ፤ በርሱ ላይ ተጠጋሁ፤ እርሱም የታላቁ ዐርሽ ጌታ ነው በላቸው። 7:158 በላቸው፦እላንተ ሰዎች ሆይ! እኔ ወደ እናንተ ወደሁላችሁም *የአላህ መልክተኛ* ነኝ፤ ያ የሰማይና የምድር ንግስና ለርሱ ብቻ የሆነ ነው፤ ከእርሱ በቀር ሌላ ሌላ አምላክ የለም َ፤ በአላህና በመልክተኞቹም አምኖ ምስክርነት መስጠት የኢስላም ማዕዘን ነው፣ ለዛ ነው *ከአላህ በቀር አምላክ የለም ሙሐመድም የአላህ መልክተኛ ነው* ብለን የምንመሰክረው፦ 3:179 ግን አላህ ከመልክተኞቹ የሚሻዉን ይመርጣል፤ በአላህና በመልክተኞቹም እመኑ። 57:7 በአላህና በመልክተኛው እመኑ፤ 63:1 መናፍቃን በመጡህ ጊዜ አንተ የአላህ መልክተኛው መሆንህን በእርግጥ *እንመሰክራለን* ይላሉ፤ 2. ሶላት ሶላት ‎ *ጸሎት* ከኢስላም መሰረቶች አንዱ ነው፣ ሁሉም ነቢያት ሶላት ነበራቸው ምናልባት ይዘቱ ይለያይ ይሆናል፣ በቀን አምስት ጊዜ ላይሆን ይችል ይሆናል እንጂ ሶላት ከነቢያችን በፊት በነበሩት ነቢያት ነበር፦ 21:73 በትእዛዛችንም፣ ወደ በጎ ሥራ የሚመሩ፣ መሪዎች አደረግናቸው፤ ወደነሱም መልካም ሥራዎችን መሥራትን፣ ሶላትን ِ መስገድን፣ ዘካንም መስጠትን፣ አወረድን፤ ለኛ ተገዢዎችም ነበሩ። 20:14 እኔ አላህ እኔ ነኝ፣ ያለ እኔ አምላክ የለምና ተገዛኝ፤ ሶላትንም َ በርሷ እኔን ለማውሳት ስገድ። 14:37 ጌታችን ሆይ! እኔ አዝመራ በሌለው ሸለቆ ውስጥ በተከበረው ቤት አጠገብ ከዘሮቼ አስቀመጥሁ፤ ጌታችን ሆይ! ሶላትን َ ያቋቁሙ ዘንድ አስቀመጥኳቸው፤ ከሰዎችም ልቦችን ወደነሱ የሚናፍቁ አድርግ፤ ያመሰግኑህም ዘንድ ከፍሬዎች ስጣቸው፤ 14:40 ጌታዬ ሆይ! ሶላትን ِ አዘውትሬ የምሰግድ አድርገኝ፤ ከዘሮቼም አድርግ፤ ጌታችን ሆይ ጸሎቴን ተቀበለኝ፤ 20:132 ቤተሰብህንም በስግደት እዘዝ፤ በርሷም ላይ ዘውትር፤ ሲሳይን አንጠይቅህም፤ እኛ እንሰጥሃለን መልካሚቱ መጨረሻም ለጥንቁቆቹ ናት። 19:31 በየትም ስፍራ ብኾን ብሩክ አድርጎኛል፤ በሕይወትም እስከ አለዉ ሶላትን ِ በመስገድ ዘካንም በመስጠት አዞኛል። 19:55 ቤተሰቦቹንም በሶላት ِ እና በዘካ ያዝ ነበር፤ እጌታዉም ዘንድ ተወዳጅ ነበር። 2:83 የእስራኤል ልጆችንም ጥብቅ ኪዳን አላህን እንጂ ሌላን አታምልኩ፤ በወላጆችም በጎን ሥራ አድርጉ፤ በዝምድና ባለቤቶችም፣ በየቲሞችም በምስኪኖችም በጎ ዋሉ፤ ለሰዎችም መልካምን ተናገሩ፤ ሶላትንም َ ደንቡን ጠብቃችሁ ስገዱ፤ ዘካንም ስጡ በማለት በያዝንባቸው ጊዜ አስታውሱ፡፡ 10:87 ወደ ሙሳና ወደ ወንድሙ፡- «ለሕዝቦቻችሁ በምስር ቤቶችን ሥሩ፡፡ ቤቶቻችሁንም መስገጃ አድርጉ፡፡ ሶላትንም َ በደንቡ ስገዱ፡፡ ለሙሳ ምእምናኖቹንም አብስር» ስንል ላክን፡፡ 3. ሰውም ሰውም‎ ጾም በቀድሞቹ ነቢያት የተሰጠ መመሪያ ነው፣ ምናልባት በዘጠነኛው ወር በረመዳን አይሁን እንጂ ጾም ነበረ፦ 2:183 እናንተ ያመናችሁ ሆይ ጾም በነዚያ ከናንተ በፊት በነበሩት ሕዝቦች ላይ እንደ ተጻፈ በናንተም ላይ ተጻፈ ልትጠነቀቁ ይከጀላልና፡፡ ዘካ ምጽዋት በቀድሞቹ ነቢያት የተሰጠ መመሪያ ነው፣ ምናልባት ከመቶ ሁለት ነጥብ አምስት አይሁን እንጂ ምጽዋት ነበረ፦ 21:73 በትእዛዛችንም፣ ወደ በጎ ሥራ የሚመሩ፣ መሪዎች አደረግናቸው፤ ወደነሱም መልካም ሥራዎችን መሥራትን፣ ሶላትን መስገድን፣ ዘካንም ِ መስጠትን፣ አወረድን፤ ለኛ ተገዢዎችም ነበሩ። 19:31 በየትም ስፍራ ብኾን ብሩክ አድርጎኛል፤ በሕይወትም እስከ አለዉ ሶላትን በመስገድ ዘካንም ِ በመስጠት አዞኛል። 19:55 ቤተሰቦቹንም በሶላትና በዘካ ِ ያዝ ነበር፤ እጌታዉም ዘንድ ተወዳጅ ነበር። 2:83 የእስራኤል ልጆችንም ጥብቅ ኪዳን አላህን እንጂ ሌላን አታምልኩ፤ በወላጆችም በጎን ሥራ አድርጉ፤ በዝምድና ባለቤቶችም፣ በየቲሞችም በምስኪኖችም በጎ ዋሉ፤ ለሰዎችም መልካምን ተናገሩ፤ ሶላትንም ደንቡን ጠብቃችሁ ስገዱ፤ ዘካንም َ ስጡ በማለት በያዝንባቸው ጊዜ አስታውሱ፡፡ 5. ሃጅ ሚሽነሪዎች ስለራሳቸው ዲን በቅጡ ስላልተረዱ ሙስሊሞች ስነ-አመክኖአዊ ጥያቄዎች ስንጠይቃቸው እርርና ምርር ብለው ከመንጨርጨርና ከመንተክተክ ውጪ ምላሽ አይሰጡም፣ ከዚያም አልፎ ከኢስላም ድንቅና ብርቅ መሰረቶች አንዱ የሆነውን ሃጅ ከፓጋን የተቀዳ ነው ሲሉ በመሰለኝ ሲተቹ ይታያል፣ እግር እራስን ሊያክ አይችልም፣ ምን ከኢስላም የተሻለ ነገር ተይዞ ነው ኢስላምን ሊያኩ የተነሱት? እስቲ ይህንን ሃጅ እናስተንትን፣ ሃጅ የሚለው ቃል ሃጅጀ َّ *ጎበኘ* ከሚል የመጣ ሲሆህ *ጉብኝት*“” ማለት ነው፣ ሃጅ የተጀመረው በነቢያችን አሊያም በሙሽሪኮች ሳይሆን በጥንቱ ነብይ ኢብራሂም ዘመን ነው፣ ይህን አምላካችን አላህ ሲናገር እንዲህ ይላል፦ 22:26-27 ለኢብራሂምም የቤቱን ስፍራ #መመለሻ# ባደረግንለት ጊዜ፣ በኔ ምንንም አታጋራ፤ ቤቴንም፣ ለሚዞሩትና ለሚቆሙበት፣ ለሚያጎነብሱትና በግንባራቸውም ለሚደፉት ንጹሕ አድርግላቸው፣ ባልነው ጊዜ አስታውስ። አልነውም፦ በሰዎችም ውስጥ በሐጅ ِّ ትዕዛዝ ጥራ፤ 2:125 ቤቱንም ለሰዎች #መመለሻ# እና ጸጥተኛ ባደረግን ጊዜ አስታውስ፡፡ ከኢብራሂምም መቆሚያ መስገጃን አድርጉ፡፡ ወደ ኢብራሂምና ወደ ኢስማዒልም ቤቴን ለዘዋሪዎቹና ለተቀማጮቹም ለአጎንባሾች ሰጋጆቹም አጥሩ ስንል ቃል ኪዳን ያዝን፡፡ አላህ ሰዎች እንዲጎበኙት ያዘዘው ቤት የራሱ ጥንታዊ ቤት ነው፦ 22:26-27 ለኢብራሂምም የቤቱን ስፍራ መመለሻ ባደረግንለት ጊዜ፣ በኔ ምንንም አታጋራ፤ #ቤቴንም#፣ ለሚዞሩትና ለሚቆሙበት፣ ለሚያጎነብሱትና በግንባራቸውም ለሚደፉት ንጹሕ አድርግላቸው፣ ባልነው ጊዜ አስታውስ። 2:125 #ቤቴን# ለዘዋሪዎቹና ለተቀማጮቹም ለአጎንባሾች ሰጋጆቹም አጥሩ ስንል ቃል ኪዳን ያዝን፡፡ 22:29 ከዚያም እንደ ጠጉርና ጥፍር ያሉትን ትርፍ አካላችቸንንና ዕድፋቸውን ያስወግዱ፤ ስለቶቻቸውንም ይምሉ፤ #በጥንታዊው #ቤት# ይዙሩ ። 3:96-97 ለሰዎች #መጀመሪያ የተኖረዉ #ቤት# ብሩክና ለዓለማት ሁሉ መመሪያ ሲኾን ያ #በበካህ ያለው ነው፡፡ በውስጡ ግልጽ የኾኑ ተዓምራቶች የኢብራሒምም መቆሚያ አልለ፡፡ ወደ ውስጡ የገባ ሰው ጸጥተኛ ይኾናል፡፡ ለአላህም በሰዎች ላይ ወደርሱ መኼድን በቻለ ሁሉ ላይ #ቤቱን# መጎብኘት ግዴታ አለባቸው፡፡ አላህ በነቢያችን ያዘዘው ጉብኝት የጥንቱን ትዕዛዝ ዋቢና ታሳቢ ያደረገ ነው፦ 3:97ለአላህም በሰዎች ላይ ወደርሱ መኼድን በቻለ ሁሉ ላይ ቤቱን መጐብኘት ُّ ግዴታ አለባቸዉ፤ የካደም ሰዉ አላህ ከዓለማት ሁሉ የተብቃቃ ነዉ። ሃጅ ምንጩ መለኮታዊ እንጂ ፓጋናዊ እንደሆነ የሚያሳይ የቁርአን፣ የሃዲስ፣ የታሪክ መረጃ የለም፣ ለመሆኑ የአረቦችስ ታሪክ ከኢስላማዊ ምንጭ ሌላ ኖሮስ ነው እንዴ ለመተቸት የተበቃው? ሙሽሪኮች የጥንቱን ነብይ የኢብራሂምን አምልኮ ከጣኦት ጋር ቀላቅለው ማምለክ መጀመራቸውን የሚተርከው ኢስላማዊ ምንጭ ነው፣ መመዘንም ያለበት በዚሁ ምንጭ ነው፣ እስቲ የሚተቹትን የሃጅ ስርዓቶች እንመልከት፦ ነጥብ አንድ ጠዋፍ , የሚለው ቃል ጣፈ َ *ዞረ* ከሚል ቃል የመጣ ሲሆን *መዞር* ማለት ነው፣ ይህንንም ያዘዘው አምላካችን አላህ ለጥንቱ ነብይ ለኢብራሂም ነው 22:26-27 ለኢብራሂምም የቤቱን ስፍራ መመለሻ ባደረግንለት ጊዜ፣ በኔ ምንንም አታጋራ፤ ቤቴንም፣ ለሚዞሩት َ እና ለሚቆሙበት፣ ለሚያጎነብሱትና በግንባራቸውም ለሚደፉት ንጹሕ አድርግላቸው፣ ባልነው ጊዜ አስታውስ። 2:125 ቤቱንም ለሰዎች መመለሻና ጸጥተኛ ባደረግን ጊዜ አስታውስ፡፡ ከኢብራሂምም መቆሚያ መስገጃን አድርጉ፡፡ ወደ ኢብራሂምና ወደ ኢስማዒልም ቤቴን ለዘዋሪዎቹ َ እና ለተቀማጮቹም ለአጎንባሾች ሰጋጆቹም አጥሩ ስንል ቃል ኪዳን ያዝን፡፡ 22:27-29 አልነውም፦ በሰዎችም ውስጥ በሐጅ ትዕዛዝ ጥራ፤ ……ከዚያም እንደ ጠጉርና ጥፍር ያሉትን ትርፍ አካላችቸንንና ዕድፋቸውን ያስወግዱ፤ ስለቶቻቸውንም ይምሉ፤ በጥንታዊው ቤት ይዙሩ ። ነጥብ ሁለት ኢህራም ግላዊ ፍላጎትን በመተው በኢህክላስ ወደ አላህ የመቅረብ ውሳኔና ተግባር ነው፦ 2:197 ሐጅ ጊዜያቱ የታወቁ ወሮች ናቸው፡፡ በእነርሱም ውስጥ ሐጅን እንዲሠራ ነፍሱን ያስገደደ ሰው በሐጅ ውስጥ ሴትን መገናኘት ማመጽም ክርክርም የለም፡፡ አሲም አነስን ስለ ሶፋና መርዋ ሲጠይቀው አነስ ከመዲና የሆነ ሰሃቢይ ስለሆነ ግንዛቤው ስላልነበረውን እንዲህ ይላል፦ ኢማም ቡሃሪ ቅጽ2 መጽሃፍ 26 ቁጥር 710 አሲም ኢብኑ ሱለይማን እንደተረከው፦ እኔ አነስ ኢብኑ ማሊክን ስለ ሶፋና መርዋ ጠየኩት፣ እርሱም መለሰልኝ ኢስላም ከመምጣቱ በፊት በዘመነ መሃይማኑ ጊዜ የነበረ ስርአት አድርገን እናስብ ነበር፣ ግን ኢስላም በመጣ ጊዜ በዚያ መዞርን አቆምን፣ ከዚያም አላህ እንዲህ የሚለውን አንቀጽ አወረደ፦ 2:158 ሶፋና መርዋ ከአላህ ትዕዛዝ መፈጸሚያ ምልክቶች ናቸው፡፡ ቤቱን በሐጅ ወይም በዑምራህ ሥራ የጎበኘ ሰው በሁለቱ መካከል በመመላለሱ በርሱ ላይ ኃጢአት የለበትም፡፡ ሙሽሪኮች ሶፋና መርዋ መካከል ማናት የምትባለውን ጣኦት አስገብተው ያመልኩ ነበር፣ ይህን የተረዱት የመዲና ሰዎች ኢህራም የማናት ስም ይመስላቸው ነበር፣ ይህንን ጉዳይ እሜቴ አይሻ ሲናገሩ፦ ኢማም ቡሃሪ ቅጽ 6 መጽሃፍ 60 ቁጥር 384 አይሻ በመጨመር፦ ይህ አንቀጽ የወረደው ከአንሷር ጋር የሚገናኝ ነው፣ እነርሱ ወደ ኢስላም ከመግባታቸው በፊት ኢህራም የማናት ስም ነው ብለው ያስቡ ነበር። ተቺዎች ይህንን ሃዲስ ይዘው ነው ሃጅ፣ ጠዋፍ፣ ኢህራም፣ ሶፋና መርዋ የፓጋን ነው የሚሉት፣ ጥቅሱ የሚያወራው ደግሞ ሌላ ጉዳይ ነው፣ ለመተቸው ምንጩ ኢስላማዊ እስከሆነ ድረስ መልሱም ኢስላማዊ ምንጭ ነውና መቀበል አለባችሁ፣ ከሃጅ ጋር በተያያዘ መልኩ የሚደረጉ ጠጉርና ጥፍር መቆረጥና ዕድፍን ማስወገድ ለኢብራሂም የተሰጠ ትዕዛዝ ነው፦ 22:29 *ከዚያም እንደ ጠጉርና ጥፍር ያሉትን ትርፍ አካላችቸንንና ዕድፋቸውን ያስወግዱ*፤ ስለቶቻቸውንም ይምሉ፤ በጥንታዊው ቤት ይዙሩ። ኢስላም የነቢያት ሃይማኖት ነው፣ ይህን የነቢያት አስተምሮት ሙሽሪኮች ከጊዜ በኋላ ከጣኦታት ጋር ደባልቀውታል፣ ያን ጊዜ የመሃይምነቱ ጊዜ ተጀመረ፣ የነቢያቱ አምላክ አላህ ነቢያችንን በማስነሳት የጥንቱን የኢብራሂምን አስተምህሮት አመጣ፣ ሙሽሪኮች የሚሰሩትን ነገር አላህ በቃሉ ሲናገር፦ 6:136 ለአላህም ከፈጠረው ከአዝመራና ከግመል፣ ከከብት፣ ከፍየልም ድርሻን አደረጉ፡፡ በሐሳባቸውም «ይህ ለአላህ ነው፡፡ ይህም ለተጋሪዎቻችን ነው፡፡» ለተጋሪዎቻቸውም «ለጣዖታት የኾነው ነገር ወደ አላህ አይደርስም፡፡ ለአላህም የኾነው እርሱ ወደ ተጋሪዎቻቸው ይደርሳል» አሉ፡፡ የሚፈርዱት ፍርድ ከፋ። አላህ የዓለማቱ ጌታ መሆኑን ቢረዱም አላህም ከፈጠረው ከአዝመራና ከግመል፣ ከከብት፣ ከፍየልም ለጣኦቶቻቸው ድርሻን አደረጉ፡፡ ይህን ያደረጉበት 360 ጣኦቶቻቸው ወደ አላህ ያቃርቡናል ብለው ነው፣ ይህን አድራጎታቸው የቂያማ ቀን ዋጋቸውን ያገኛሉ፦ 39:3 እነዚያም ከርሱ ሌላ ጣዖታትን ረዳቶች የያዙት ወደ አላህ ማቃረብን እንዲያቃርቡን እንጅ ለሌላ አንግገዛቸውም፣ ይላሉ፤ 19:81-82 ከአላህም ሌላ አማልክትን ለነሱ መከበሪያ አማላጅ እንዲኾኑዋቸዉ ያዙ፤ ይከልከሉ መገዛታቸዉን በእርግጥ ይክዷቸዋል ፤ በነሱም ላይ ተቃራኒ ይኾኑባቸዋል። 29:17 ከአላህ ሌላ የምትግገዙት ጣዖታትን ብቻ ነው፤ ውሸትንም ትቀጣጥፋላችሁ፤ እነዚያ ከአላህ ሌላ የምትግገዙዋችው ለናንተ ሲሳይን ሊሰጧችሁ አይችሉም፤ ስለዚህ ሲሳይን ከአላህ ዘንድ ብቻ ፈልጉ፤ ተገዙትም፤ ለርሱም አመስግኑ፤ ወደርሱ ትመለሳላችሁ። 10:104 «እናንተ ሰዎች ሆይ! ከእኔ ሃይማኖት በመጠራጠር ውስጥ ብትሆኑ እነዚያን ከአላህ ሌላ የምትገዟቸውን አልገዛም፡፡ ግን ያንን የሚገድላችሁን አላህን እገዛለሁ፡፡ ከምእምናን እንድሆንም ታዝዣለሁ» በላቸው፡፡ 8:35 በቤቱ ዘንድም ስግደታቸው ማፏጨትና ማጨብጨብ እንጂ ሌላ አልነበረም፤ ትክዱት በነበራችሁትም ነገር ቅጣትን ቅመሱ ይባላሉ። ኢማም ቡሃሪ ቅጽ 9 መጽሃፍ 83ቁጥር 21 ወሰላሙ አለይኩም
20821
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8B%B5%20%E1%89%A0%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8B%B1%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%A8%E1%8A%AD%E1%8A%95%E1%88%9D%20%E1%88%86%E1%8B%B1
ዘመድ በዘመዱ አይጨክንም ሆዱ
ዘመድ በዘመዱ አይጨክንም ሆዱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘመድ በዘመዱ አይጨክንም ሆዱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22067
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%80%20%E1%88%B2%E1%89%86%E1%8C%A3%20%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%A9%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%8B%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%B0%E1%88%8D%E1%8C%A3%E1%88%8D
ድሀ ሲቆጣ እግሩ መንገድ ያሰልጣል
ድሀ ሲቆጣ እግሩ መንገድ ያሰልጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድሀ ሲቆጣ እግሩ መንገድ ያሰልጣል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
48464
https://am.wikipedia.org/wiki/Sahabah%20story%28%E1%88%B6%E1%88%80%E1%89%A3%29/%E1%88%99%E1%88%B5%E1%8B%93%E1%89%A5%20%E1%8A%A2%E1%89%A5%E1%8A%91%20%E1%8A%A1%E1%88%98%E1%8B%AD%E1%88%AD%28%E1%88%A8.%E1%8B%90%29
Sahabah story(ሶሀባ)/ሙስዓብ ኢብኑ ኡመይር(ረ.ዐ)
ሙስዐብ ኢብኑ ዑመይርሙስዐብ ኢብኑ ዑመይር የህይወት ታሪኩ ለሰው ልጅ ክብር ነው፡፡ የመስዋዕትነትና ፅኑ እምነት ተምሳሌት ነው፡፡ የሙስዓብ ኢብኑ ዑመይር የኢሥላም ጉዞ ……. ዑመይር በባህረ ሰላጤዋ እምብርት መካ፣ የሁሉ ማረፊያ በሆነው በኢብራሂም የተገነባውን ቤት ካዕባን ከበው ከሚኖሩ ከበርቴዎቿ መሃል አንዱ ነው፡፡ ስልጣንና ሀብት ነበረው፡፡ ታዲያ ደስታና ጫወታ በከበባት በአንዷ ለሊት የመካ ከበርቴዎች ሳቅና ፌሽታ ወደሚንጣት ቤት ተፋጠኑ፡፡ ይህ ሁሉ ታዲያ ዑመይርንና ኸናስ ቢንት ማሊክ የተባለችውን ባለቤቱን እንኳን ደስ ያላችሁ ለማለት ነበር፡፡ አላህ አዲስ ልጅ በመስጠት ከችሮታው ዋለላቸው፡፡ ሙስዐብን መልከ መልካሙን፣ ሙሰዐብን የቁረይሽን ህያው ጌጥን…… ወራት ተፈተለኩ፡፡ዓመታት ነጎዱ፡፡ ታዲያ በእያንዳንዱ የህይወቱ እርከኖች ላይ ምቾትና ተድላ አብረውት ነበሩ፡፡ ከወላጆቹ በኩል የእንክብካቤው ብዛት ምንም እስከማይቀር ድረስ ነበር፡፡ በተለይ እናቱ ከሌሎች ከበርቴ ባልንጀሮቿ ልጆች ጎልቶ እንዲታይ ለውጫዊ ገፅታው ከፍተኛ መዋለ-ንዋይ ታፈስ ነበር፡፡ መካ ላይ የወንድ ውበት ሲነሳ ግንባር ቀደሙ ነበር፡፡ ገፅታው ለእይታ ማራኪና ቆንጆ ነበር፡፡ ሙስዐብ በመካ ጎዳናዎችና መንገድ ጠርዞች ካለፈ እርሱን ለማየት የቆነጃጅትና ውበት አድናቂዎች አንገት ይመዘዛል፡፡ ሙስዓብ ሁሌ ደስተኛና ፈገግታ የማይለየው ለጋ ወጣት ነበር፡፡ ከእድሜው ለጋነትና ውብ ገፅታው የተነሳ የስበሰባዎችና ጥሪዎች ጌጥ ነበር፡፡ ውበቱና የአዕምሮው ብስለት የሸፈቱ ልቦችን የተዘጉ በሮችን ይከፍቱ ነበር፡፡ ወራት ጉዟቸውን ቀጥለዋል አመታትም ቅብብሎሹን አጡፈውታል፡፡ የሙስዓብም የህይወት እሽክርክሪት ቀጥሏል፡፡ ህመም፣ጭንቀትና ችግርን ፍጹም አያውቃቸውም፡፡ ነገር ግን የሙስዐብ እናት ከቅርብ ጊዜ ወዲህ ሁሌም የጥልቅ አስተሳሰብን ፋና ታያለች፡፡ከብሩህ ፊቱ ላይ ጥንካሬንና ቆራጥነትን ታነባለች፡፡ ቢሆንም ግን የዚህ ጥንካሬ ምንጩ ርቋታል፡፡ እናት የልጇን ውስጥ የማንበብ ችሎታ ቢኖራትም ይህ ግን ተሳናት፡፡ ቀናት ወደፊት አንድ ሲሉ የሙስዓብም ጥንካሬ ይፈረጥማል፡፡ ዛሬ ያለበት ላይ ሆኖ ያለፉ ቀናቱን ሲያስባቸው አሰልቺ ህልሞችና ቅዠት ሆኑበት፡፡ ከእለታት በአንዱ ቀን ይህ ወጣት ሰዎች ከታማኙ ሙሃመድ ሰምተው የሚያወሩትን ይሰማል፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) አላህ እርሳቸውን አብሳሪና አስጠንቃቂ አድርጎ እንደላካቸው፣ ወደ ብቸኛው ተመላኪ አንድነት ተጣሪ እንደሆኑ ይናገራሉ፡፡ መካ ከተማ ነግቶ በመሸ ቁጥር ጭንቀትና ጉዳይዋ ሙሐመድና ኢስላም ከሆኑ ሰንብቷል፡፡ ታዲያ ይህ በምቾት ክልል ውስጥ ያለው መልካሙ ሙስዓብ የዚህን ወሬ ዱካ ከሌሎች በተለየ መልኩ አፈንፍኖ ነበር የሚሰማው፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ካመኑ ተከታዮቻቸው ጋር በመሆን ከቁረይሽ ረብሻና ማደናቆር ራቅ ብለው ሶፋ ተራራ ስር በሚገኘው አርቀም ቤት ውስጥ እንደሚሠበሠቡ ሠማ፡፡ አላቅማማም፡፡ የማየትና እርጋታ ናፍቆት እየቀደመው ወደ አርቀም ቤት አመራ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ለባልደረቦቻቸው ቁርአንን ያነቡላቸዋል፡፡ ቀጥሎም ለታላቁ አላህ ይሰግዳሉ፡፡ ኢማን በሙስዓብ ልብ ውስጥ ቦታውን ሲይዝ አልቆየም፡፡ ከነብዩ(ሰዐወ) ልቦና ተንቆርቁሮ በከናፍሮቻቸው መሃል የሚወጣው የቁርአን ብርሃናማ መልዕክት ወደሚሰሙ ጆሮዎችና ወደሚያስተነትኑ ህሊናዎች ይፈሳሉ፡፡ በዚህች ምሽት ታዲያ የሙስዓብ ልቦና ተረታ፡፡ አንዳች ነገር ከቆመበት ቦታ ፍንቅል አደረገው፡፡ ያላሰበው የደስታ ስሜት ሊያበረው ቀረበ፡፡ ድንገት ነብዩ(ሰዐወ) ዘንድ ተጠጋ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ)በቀኝ እጃቸው የሙስዓብን ደረት ዳበሱት፡፡ እርግጥ የርሱ እርጋታ ጥልቅ ነበር፡፡ በዓይን እርግብግብታ ቅፅበት የጥበብን ጥግ ከዕድሜው በላይ ተላበሰ፡፡ የዘመናትን የጉዞ መስመር ሊቀይር ታጨ፡፡ እናት ልጇን በሃሳብ ዱካ ትከተለው ጀመር፡፡ ተፈታተነችውም፡፡ ልጅ ግን እርጋታው ይጨምራል፡፡ ዑስማን ኢብኑ ጦልሐ አል ሂንዲ ለእናቱ ኢስላምን እንደተቀበለ ሲነግራት ብዙም አልቆየም፡፡ በእርግጥ ዑስማን ሙስዓብ የነብዩን(ሰዐወ) ዓይነት ስግደት ሲሰግድ አይቶት ነበር፡፡ ሙስዓብ ጥቅልል ብሎ ዳሩል አርቀም(ነብዩ መካ ውስጥ ኢስላምን በድብቅ ያስተማሩበት የመጀመሪያው ቤት ነው)ገባ፡፡ በኢስላማዊ ጥሪ ታሪክና ህይወት ውስጥ ህያው ቅርስ ወደሆነችው ቤት፡፡ በወቅቱ በሙስሊሞች ጉልበት ላይ ተጨማሪ ኃይል ሆነ፡፡የነብዩ(ሰዐወ) ኢስላማዊ ጥሪ ከደሙ ተዋሃደች፡፡ እምነቱን በማንነቱ ላይ ከታች ወደ ላይ ካበው፡፡ ከማመኑ በፊት የነበረበትን ህሊናዊ ጨለማ የኋሊት ቃኘው፡፡ አሁን ስላለበት ኢስላማዊ ብርሃንና ጠንካራ፣ ነፃ ተከታዮቹ አስተነተነ፡፡ የሙስዓብ ኢስላምን መቀበል ትልቅ ስደት ነበር፡፡ ሙስዓብ የመጀመሪያውን ስደት ያደረገው ከምድራዊ ብልጭልጮችና ጌጧ ወደ አላህና መልዕክተኛው ነበር፡፡ የጥልቅ ለውጡ ሚስጥሩም ይኸው ነበር፡፡ መካ ውስጥ የኢስላም ሕንፃ ግንባታ አንድ ጡብ ለመሆን በቃ፡፡ ሙስዓብ ኢስላምን ከመቀበሉ ጋር ተያይዞ ከእናቱ በስተቀር ምድር ላይ የሚፈራው ኃይል አልነበረም፡፡ የእናቱ ነገር ግን አሳሰበው፡፡ አላህ በጉዳዩ ላይ ፍርዱን እስኪያመጣ ድረስ ኢስላምን መቀበሉን መደበቅ እንዳለበት ወሰነ፡፡ ነገር ግን መካ በዚያ ወቅት ምንም ሚስጥር የላትም፡፡ የቁረይሽ ዓይንና ጆሮ በየመንገዱ ላይ መረጃን ይፈልጋል፣ያሰራጫልም፡፡ በእያንዳንዷ የእግር ፋና ላይ ትንታኔ ይሰጣል፡፡ ሙስዓብ እናቱ፣ ቤተሰቦቹና ቅርብ ዘመዶቹ በሙሉ ኢስላምን እንደተቀበለ አወቁበት፡፡ ነገርግን በመኃላቸው ቆሞ በፅናት ነብዩ(ሰዐወ) የተከታዮቻቸውን ልቦና የሚያፀዱበትን፣ ጥበብንና ከፍታን የሚሞሉበትን፣ፍትህንና ጥንቃቄን የሚያስተምሩበትን ቁርአንን ያነብላቸው ገባ፡፡ እናቱ በአንድ ጥፊ ልታሰቆመው አሰበች፡፡ ግን በሙስዓብ ፊት ላይ ላይጠፋ የበራው የእምነት ብርሃን የተዘረጋችውን ጥፊ ከምንም አልቆጠራትም፡፡ ከእምነቱ ፍንክች እንደማይልና እንደማይመለስ እርግጠኛ ሆኑ፣ ተስፋም ቆረጡ፡፡ ከቤቱ አንዱ ጥግ ላይ አሰረችው፡፡ ተዘጋበት፡፡ እስረኛ ሆነ፡፡ የቅጣትን ዓይነት ከየቀለማቱ አቀመሱት፡፡ እንዳይንቀሳቀስም አገቱት፡፡ በሰንሰለትም ጠፈሩት፡፡ ያላወቁት ነገር ግን ይህ ሁሉ የስቃይ ዶፍ በእምነት በከበረች ነፍስ ፊት ደቃቃና ከንቱ ልፋት መሆኑን ነበር፡፡ ወደ ሐበሻ(አቢሲኒያ) በተደረገው የመጀመሪያው ስደት፣ ከአማኝ ወንድሞቹ ጋር በመሆን ወደ አላህና መልዕክተኛው ሁለተኛው ስደቱን በነጃሺ አፈር ላይ አደረገ፡፡ እዚሁ ሐበሻ ላይ የኑሮ ድርቆሽ ሙስዓብን ክፉኛ አገኘው፡፡ በችግር ሰበብ ወደ መካ ከተመለሱት አንዱም ሆነ፡፡ ከአድቃቂ ድህነት ጋር መኖር ያዘ፡፡ በዐቂዳ ጥላ ስር በውዴታ የሚገኝን ደስታ፣ የመጪውን ዓለም ማብቂያ የለሽ ደስታ እያሰበ፣ የነብዩ ባልደረባ መሆንን እያሰበ ኑሮን ገፋ፡፡ ወራት ያልፋሉ፣አመታት ይነጉዳሉ፡፡ የዚህ ወጣት ችግርና ድህነትም ይጨምራል፡፡ ትእግስትና ፅናትን ጨበጠ፡፡ በአንድ ወቅት ነብዩ(ሰዐወ) ከሌሎች ባልደረቦቻቸው ጋር ተቀምጠዋል፡፡ ሙስዓብ የተቀደደች ብትን ልብስ አጠላልፎ ለብሶ መጣ፡፡ አንዳንድ ቦታ ላይ ሀፍረተ ገላውን ለመሸፈን ሲል በእሾህ ቀጣጥሎታል፡፡ ከብርድና ቅዝቃዜ የተነሳ ሰውነቱ ልክ እባብ ከሞተ በኋላ ክሽ ብሎ እንደሚደርቀው ደርቋል፡፡ የነብዩ(ሰዐወ) ባልደረቦች ሲያዩት በማዘንና መራራት አንገታቸውን ደፉ፡፡ ከእነርሱ ውስጥም እርሱ ያለበትን ችግር ሊቀርፍ የሚችል አቅም ያለው አልነበረም፡፡ ሙስኣብ ሰላምታ አ ቀረበ፡፡ ነብዩም(ሰዐወ) ሰላምታውን ከመለሱ በኋላ እንዲህ አሉ፡- ‹‹ መካ ውስጥ ከቁረይሽ ልጆች ውስጥ ከወላጆቻቸው ዘንድ በፀጋና ምቾት እንዲትረፈረፍ የተደረገ ከሙሰዓብ በቀር አላየሁም፡፡ የአላህና መልእክተኛው ፍቅር ግን ከዛ ውስጥ አወጣው፡፡›› ሙስዓብ ኢብኑ ዑመይር ወደ መዲና የመጀመሪያው የአላህ ነብይ ልኡክ የመጀመሪያው የዐቀባ ቃል ኪዳን ላይ የተሳተፉ ከ12 በላይ የመዲና ሰዎች መካን ለቀው ሲሄዱ ከእነርሱ ጋር ሙስዓብን አብረው ላኩት፡፡ ቁርአንን ያስተምራቸዋል፡፡ የእምነቱን መሰረታዊ ይዘቶች በልቦናቸው ያፀናል በሚል ሀሳብ ማለት ነው፡፡ መዲና እንደደረሱም ሰዒድ ኢብኑ ዙራራ ዘንድ አረፈ፡፡ ወደ አንሷሮች(የመዲና ነዋሪዎች) ዘንድ በመሄድ ወደ አላህና መልዕክተኛው ይጠራቸዋል፡፡ አንድ ሁለት እያለ ብዙ ሰው ወደ ኢስላም ገባ፡፡ አንሷሮች ወደ ኢስላም በገፍ ገቡ፡፡ ሰዒድ ኢብኑ ሙዐዝና ኡሰይድ ኢብኑ ሁዶይር በሙስዓብ እጅ ኢስላምን ተቀበሉ፡፡ ከነርሱ ጀርባ ደግሞ አውስና ኸዝረጅ(መዲና የነበሩ ሁለት ታዋቂ ብሄሮች ናቸው) ሌሎችም ወደ ኢስላም ከተሙ፡፡ ያ ማለት ግን ፈተናዎች አልገጠሙትም ማለት አይደለም፡፡ አንድ ቀን ሰዎችን እያስተማረ ነበር፡፡ ከመዲና ጎሳ አለቆች አንዱ የሆነው ኡሰይድ ኢብኑ ሁዶይር ኢስላምን ሳይቀበል በፊት መጣ፡፡ ኡሰይድ እነዚህን ሰዎች ከዚህ በፊት ስለማያውቁት አንድ አምላክ እየነገረ በእምነታቸው ላይ ጥርጣሬን እያሳደረና እየፈተናቸው ነው በሚል በቁጣ ገንፍሎ እልህ እየገፋው ወደ ሙስዓብ ቀረበ፡፡ ሙስዓብን ከበው ሲማሩ የነበሩ አማኞች መምጣቱን ሲያዩ ርዕደት ያዛቸው፡፡ ፍርሃት ዋጣቸው፡፡ ሙስዓብ ግን የፊቱ ገፅታ እንኳ አልተቀየረም፡፡ አስዓድ ኢብኑ ዙራራ አብሮት ነበር፡፡ ኡሰይድ ተጠጋና ‹‹ ህይወታችሁን ማጣት የማትሹ ከሆነ ደካሞቻችንን ከማጃጃል ታቅባችሁ ከዚህ አካባቢ ጥፉ፡፡ ›› ብሎ በቁጣ ተናገራቸው፡፡ ከሃይሉ ጋር እንደረጋ ባህር፣ እንደንጋት ወጋገን ስንብት በሚመስል መልኩ የሙስዓብ ከናፍሮች ቃላትን አሳምረው ማውጣት ጀመሩ፡፡‹‹ ቅድሚያ ተቀምጠህ ብትሰማንና ጉዳያችንን ከወደድከው ትቀበለዋለህ፣ከጠላኸው ደግሞ እንሄዳለን፡፡›› አለው፡፡ ኡሰይድ የምሉእ አስተሳሰብና አስተውሎት ባለቤት ነበርና ‹‹ልክ ብለሃል›› ብሎ የያዘውን ጦር መሳሪያ መሬት ላይ ጥሎ ተቀመጠ፡፡ ሙስዓብ ቁርአንን ያነባል፡፡ ሙሀመድ ኢብኑ ዓብዲላህ(ሰዐወ) የመጡበትን ጥሪ ይዘት ያብራራል፡፡ የኡሰይድ ግንባር የንጋት ፀሐይ እንዳገኘው መስታወት ያንፀባርቅ ጀመረ፡፡ ከወጣቱ አንደበት የሚወጡት ቃላት ተቆጣጠሩት፡፡ ሙስዓብ ንግገሩን እንደጨረሰ ኡሰይድና አብረው የነበሩት ሰዎች ‹‹ይህ ንግግር ምንኛ ያመረና እውነታ ነው›› አሉ፡፡ ‹‹ወደዚህ እምነት ለመግባ የሚከጅል ሰው ምንድን ነው ማድረግ ያለበት›› አሉም፡፡ ሙስዓብም ‹‹ልብስና አካሉን ያፀዳል፡፡ የአላህን አንድነት ይመሰክራል፡፡›› ሲል መለሰ፡፡ ኡሰይድ ትንሽ ቆይቶ ከፀጉሩ ላይ ውሃ እየተንጠባጠበ መጣና ‹‹ላኢላሃ ኢለሏህ፣ሙሀመደን ረሱሉሏህ›› በማለት መሰከረ፡፡ ዜናው በአንዴ ተዳረሰ፡፡ ሰዒድ ኢብኑ ሙዓዝም መጣ፡፡ ሙስዓብ ዘንድ ጥቂት ተቀመጠ፡፡ ሰምቶት ልቡ ተማረከ፡፡ ኢስላምን ተቀበለ፡፡ ሰዕድ ኢብኑ ዑባዳ ተከተለው፡፡ በነርሱ ኢስላምን መቀበል ፀጋዎች ሞሉ፡፡ የመዲና ነዋሪዎች እርስበርሳቸው ይጠያየቁ ገቡ፡፡ ‹‹ ኡሰይድ ኢብኑ ሁይዶይር፣ሰዕድ ኢብኑ ዑባዳና ሰዕድ ኢብኑ ሙዓዝ ኢስላምን ከተቀበሉ የኛ ወደኋላ ማለት ምንድነው›› አሉ፡፡ ሁሉም ወደ ሙስዓብ ጎረፉ፡፡ ከአንደበታቸው እውነት እንጂ አይወጣም፣እንመን ብለው ኢስላምን ተቀበሉ፡፡ የመጀመሪያው የመልእክተኛው አምባሳደር ተልእኮውን በሚገባ ተወጣ፡፡ ውጤታማም ሆነ፡፡ ሙስዓብ ሰዎችን ጁምዓ ቀን ልሰብስብና ላስተምር፣ላሰግድ የሚል ይዘት ያለው ደብዳቤ ለነብዩ(ሰዐወ) ፃፈ፡፡ ተፈቀደለት፡፡ ሰኢድ ኢብኑ ኸይሰማህ ቤት ሰበሰባቸው፡፡ ይህ እንግዲህ በኢስላም ታሪክ ውስጥ በይፋ ሰውን ሰብስቦ ማስተማር የተጀመረበት አግባብ ነበር፡፡ ሙስዓብ ተልዕኮውን በዚህኛው ሶስተኛው ስደቱ ላይ ሞላ፡፡ ዓመታት ነጎዱ ፣የአውስና ኸዝረጅ ሓጃጆች(የሀጅ ተጓዦች) የሁለተኛውን የዐቀባ ቃልኪዳን ለመፈፀም ወደ መካ መጡ፡፡ ሙስኣብም አብሯቸው መጣ፡፡ የነብዩ(ሰዐወ) ናፍቆት እየገፋው፣ እንባ እያነቀው መካ ገባ፡፡ ወደ ነብዩ (ሰዐወ) ቤት ሮጠ፡፡ አገኛቸው፡፡ የናፍቆት ግንኙነት ነበር…….የአንሷሮችን ሁኔታና እውነታቸውን የሚገልፅ የብስራት ዜና ሪፖርታዥ አቀረበላቸው፡፡ ነብዩም(ሰዐወ) ወደ ካዕባ ተቅጣጭተው ለሁሉም መልካም ነገር እንዲገጥም ዱዓ አደረጉ፡፡ የደስታ ላብም ግንባራቸው ላይ ግጥም አለ፡፡ የሙስኣብ እናት ከመዲና የመምጣቱ ዜና ደረሳት፡፡ ቅድሚያ ታዲያ በጣም ወደናፈቁት ነብይ ቤት እንደሄደም ሰማች፡፡ ‹‹ አንተ ወላጅን አማፂ ቅድሚያ በኔ አትጀምርም እንዴ› › ብላ መልእክት ላከችበት፡፡ ሙስኣብም እንዲህ በማለት በመልእክተኛዋ መልእክትን ላከባት፡፡‹‹ ከአላህ መልዕክተኛ በፊት በማንም አልጀምርም፡፡› የእናት ፍቅሩ ጎተተው፡፡ ሊያያትም ሄደ፡፡ የኑሮ መራር በትር ያረፈበትን ገፅታውን ስታይ አዘነች፡፡ እንዲህም አለች‹‹ ይህ ሁሉ ነገር የደረሰብህኮ ካለህበት ስለሸፈትክ ነው፡፡›› አለችው፡፡ በፍጥነትም ‹‹እኔ ያለሁት በአላህ መልእክተኛ እምነት ኢስላም ላይ ነው፡፡ ይህን እምነት አላህ ለመልእክተናውና አማኞች ወዶታል ፡፡›› ሲል መለሰላት፡፡ ከድንጋጤዋ የተነሳ ክፉ ተናገረችው፡፡ ‹‹እሺ አንዴ ሐበሻ፣ሌላ ጊዜ መዲና እያልክ ምን አመጣህ!›› አለችው፡፡ ራሱን እያወዛወዘ ‹‹በእምነቴ ከምትፈትኑኝ እሸሻችኋለሁ…..››አለ ፡፡ እናቱ ዳግም አግታ የልጇን ወደርሷ መመለስ አሰበች፡፡ ይህንንም ሙስዓብ አወቀባት፡፡ ‹‹እናቴ ልታግቺኝ ብትሞክሪ የሚቀርበኝን ሁሉ ገድላለሁ፡፡›› አላት፡፡ የሙስዓብ ህልፈተ ዜና ቀናት ነጎዱ፣ዓመታት ዙራቸው ከረረ፡፡ ነብዩ(ሠዐወ) ወደ መዲና ተሰደዱ፡፡ ሙስዓብ በንፁህ ልቦናና አንደበት ያመቻቻት የስሪብ(የመዲና ሌላ ስሟ ነው) ተቀበለቻቸው፡፡ መስተንግዶዋንም ጓዳዋን ሁሉ በመስጠት አሳመረች፡፡ የመካ ቁረይሾች ግን ለነብዩ(ሰዐወ) አልተኙም፡፡ መዲና ለምን ትመቻቸው በሚል የጥላቻ ዓይናቸው ቀላ፡፡ ብዙ የግድያ ሙከራ አደረጉ፡፡ የበድር ዘመቻ ተከሰተ፡፡ ብዙ አስተምህሮት ጥሎ በድል አለፈ፡፡ የኡሁድ ዘመቻ መጣ፡፡ ሙስሊሙ ሠራዊት ራሱን ማዘጋጀት ይዟል፡፡ የነብዩ(ሰዐወ) በመሃል ቆመው የእምነት ነፀብራቅ በጥልቅ የሚነበብበትን ፊት እየፈለጉ ነው፡፡ ይህ ፊት እንደተገኘም የኢስላምን ባንዲራ ተሸካሚ አድርገው ሊመርጡት ነው፡፡ ድንገት ሙስዓብን ጠሩት፡፡ መጣ፡፡ ከተከበረው እጃቸው ላይ ትልቅ አደራን ተቀበለ፡፡ አሁን ጦር መስክ ላይ ናቸው፡፡ ፍልሚያው ተጋጋመ፡፡ ተራራን ይጠብቁ ዘንድ የታዘዙት ቀስተኛ ሶሃቦች ትእዛዝ ጣሱ፡፡ አጋሪያን ወደ ኋላ ሲሸሹ ስላዩ ጦርነቱ የተቋጨ መሰላቸው፡፡ ወደ ምርኮ ተጣደፉ፡፡ ጥለውት ከመጡት ተራራ ጀርባ በኩል የኻሊድ ፈረሰኛ ጦር ድንገተኛና ስትራቴጂያዊ ከበባ በማድረግ ሙስሊሙ ሰራዊት ላይ ጥቃት ፈፀመ፡፡ የሙስሊሙን ጦር በተኑት፡፡ ሰልፎቹን በጥሰው ውስጥ ገቡ፡፡ የኢስላምን ቋንጃ ሰብረው መገላገል ቋምጠዋል፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ላይ ተሯሯጡ፡፡ በቀስት ወጓቸው፡፡ ከዙሪያቸው ጥቂት ባልደረቦቻቸቸው ሲከላከሉ ነበር፡፡ ሶሃቦች እዚህም እዚያም ተዋደቁ፡፡ ሙስዓብ የአጋሪያንን ትኩረት ከነብዩ(ሰዐወ) ለመሳብ አደራውን ከፍ አድርጎ አሏሁ አክበር ሲልም ራሱን አንድ አስፈሪ የጦር ብርጌድ አደረገ፡፡ ጥረትና ጭንቀቱ ሁሉ ሙሽሪኮቹን ከነብዩ እይታ ወደርሱ መሳብ ነውና ተሳክቶለት ራሱን ለከፋ አደጋ አጋለጠ፡፡ ህይወት ከነብዩ(ሰዐወ) ውጭ ምን ታደርግና!! አንድ እጁ ባንዲራ ይዞ ታክቢራ ይላል፡፡ ሌላኛው እጁ ደግሞ ሰይፍ ይዞ ይመታል፡፡ ተረባረቡበት፡፡ እስቲ የአይን እማኝ ለነበረው ሹረህቢል አብደሪ እንተወው፡፡ ሙስዓብ የኡሁድ ዘመቻ እለት ባንዲራ ተሸከመ፡፡ ሰራዊቱ ሲርድ እርሱ ግን ፀና፡፡ ኢብኑ ቀሚዓህ የሚባል ፈረሰኛ መጣና ቀኝ እጁን ቆረጠው፡፡ ሙስዓብም ‹‹ሙሃመድ እንዳለፉት መልእክተኞች መልእክተኛ እንጂ ሌላ አይደለም››ይል ነበር፡፡ ባንዲራውን በግራ እጁ ያዘ፡፡ ግራውንም ቆረጠው፡፡ ነገርግን ባንዲራውን በሁለት የተቆረጡ ክንዶቹ መሃል ያዘው(የነቢ አደራ አይደል!)፡፡ ‹‹ሙሃመድ እንዳለፉት መልእክተኞች መልእክተኛ እንጂ ሌላ አይደለም››ማለቱን ቀጥሏል፡፡ በስተመጨረሻም በአንካሴ ወጋው፡ ሙስዓብ ወደቀ፡ ባንድራውንም ለቀቀው፡ የሰማዕታ አንፀባራቂ ፈርጥና ኮከብ ወደቀ፡ አይኔ እያየ ነብዩ(ሰዐወ) ቀድመውኝ ሲሞቱ ማየት አልሻም ይመስል ነበር፡፡ ለርሳቸው የነበረውን ፍቅር ጥልቀት፣የስስቱን መጠን ያሳያል፡፡ አላህም ዝንተዓለም የሚነበብ ቁርአን ይሆን ዘንድ የቁርአን አንቀፅ ይሆን ዘንድ አሟላው፡፡ ‹‹ሙሃመድ እንዳለፉት መልእክተኞች መልእክተኛ እንጂ ሌላ አይደለም…. ›› መራራው ዘመቻ ከተጠናቀቀ በኋላ የቅኑ ሰማዕት አስክሬን ፊት በደም ተለውሶ አፈር ውስጥ ድብቅ ብሎ ተገኘ፡፡ አወዳደቁ ነብዩ(ሰዐወ) የከበቧቸው አጋርያን ገድለዋቸው አስክሬናቸውን ላለማየት ፊቱን በሀዘን ድፍት ያደረገ ይመስል ነበር፡፡ የነብዩን(ሰዐወ) መትረፍ ሳያይ ሰማዕት ሆኖ ወደቀ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ወደ ጦር ሜዳው በመውረድ ሰማዕታትን ተሰናበቱ፡፡ ሙስዓብ ዘንድ ሲደርሱ ግን እምባቸውን መቆጣጠር አቃታቸው፡፡ አለቀሱ…….. ለመስዓብ አስክሬን መከፈኛ ታጣ ኸባብ ኢብኑ አል አረት(ረዐ) እንዲህ ይተርክልናል፡- ‹‹ የአላህን ውዴታ ከጅለን በርሱ መንገድ ወደ መዲና ተሰደድን፡፡ ምንዳችን አላህ ዘንድ ተፅፏል፡፡ ከኛ ውስጥ ምድራዊ ድርሻውን ሳይጠቀም ያለፈ እንደ ሙስዓብ ያለም አለ፡፡ ኡሁድ ቀን ሲገደል መገነዣ ከአንዲት ቁራጭ ፎጣ በቀር ታጣ፡፡ በተገኘቺው ጭንቅላቱን ስንሸፍን እግሩ ይጋለጣል፡፡ እግሩን ስናለብስ ጭንቅላቱ ይታያል፡፡›› ነብዩ(ሰዐወ) ‹‹ከላይ በኩል አልብሱትና ጥሩ ሽታ ባለው ብቃይ እግሩን ሸፍኑት›› አሉ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) የአጎታቸው ሓምዛ መገደልና ሙሽሪኮቹ ገላቸውን መቆራረጣቸው ተደማምሮ ልባቸው በሐዘን ደማ፡፡ ይህ ሁሉ እየሆነ ውስጣቸውን ሐዘን እየበላው የመጀመሪያውን አምባሳደራቸውን አስክሬን ሊሰናበቱት መጡ፡፡ ከአይናቸው እምባ እየረገፈ ‹‹ከአማኞችም ለአላህ ቃል የገቡትን እውን ያደረጉ አሉ፡፡›› ሲሉ ተሰሙ፡፡ የተገነዘባትን ሸካራ ቁራጭ ልብስ እያዩ ‹‹መካ ውስጥ ለስላሳና በጌጥ የተሸቆጠቆጠ ልብስ ለብሰህ አይቼሃለሁ፡፡ ዛሬ ደግሞ ፀጉርህ በአቧራ ተሸፍኖ መገነዣ አጣህ!›› ብለው ስቅስቅ ብለው አለቀሱ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ከፍ ባለ ድምፅ አዋጅ ነገሩ፡፡ ‹‹የአላህ መልዕክተኛ እናንተ ሰማዕታት መሆናችሁን አላህ ፊት የምፅዐት ቀን ይመሰክራሉ፡፡›› አሉ፡፡ ወደተቀሩት ባልደረቦቻቸው ዘወር ብለው‹‹ ሰዎች ሆይ ጎብኟቸው፣ሰላምታም አቅርቡላቸው፡፡ ነፍሴ በእጁ በሆነችው ጌታዬ እምላለሁ ማንኛውም ሙስሊም እስከ እለተ ቂያማ ድረስ ሰላምታ አያቀርብላቸውም እነርሱም የሚመልሱ ቢሆን እንጂ፡፡››አሉ፡፡ ሙስዓብ ሆይ! አሰላሙአለይኩም ሰማዕታት ሆይ! አሰላሙ አለይኩም…… የህይወት ታሪኩ ለሰው ልጅ ክብር ነው፡፡ የመስዋዕትነትና ፅኑ እምነት ተምሳሌት ነው፡፡ የሙስዓብ ኢብኑ ዑመይር የኢሥላም ጉዞ ……. ዑመይር በባህረ ሰላጤዋ እምብርት መካ፣ የሁሉ ማረፊያ በሆነው በኢብራሂም የተገነባውን ቤት ካዕባን ከበው ከሚኖሩ ከበርቴዎቿ መሃል አንዱ ነው፡፡ ስልጣንና ሀብት ነበረው፡፡ ታዲያ ደስታና ጫወታ በከበባት በአንዷ ለሊት የመካ ከበርቴዎች ሳቅና ፌሽታ ወደሚንጣት ቤት ተፋጠኑ፡፡ ይህ ሁሉ ታዲያ ዑመይርንና ኸናስ ቢንት ማሊክ የተባለችውን ባለቤቱን እንኳን ደስ ያላችሁ ለማለት ነበር፡፡ አላህ አዲስ ልጅ በመስጠት ከችሮታው ዋለላቸው፡፡ ሙስዐብን መልከ መልካሙን፣ ሙሰዐብን የቁረይሽን ህያው ጌጥን…… ወራት ተፈተለኩ፡፡ዓመታት ነጎዱ፡፡ ታዲያ በእያንዳንዱ የህይወቱ እርከኖች ላይ ምቾትና ተድላ አብረውት ነበሩ፡፡ ከወላጆቹ በኩል የእንክብካቤው ብዛት ምንም እስከማይቀር ድረስ ነበር፡፡ በተለይ እናቱ ከሌሎች ከበርቴ ባልንጀሮቿ ልጆች ጎልቶ እንዲታይ ለውጫዊ ገፅታው ከፍተኛ መዋለ-ንዋይ ታፈስ ነበር፡፡ መካ ላይ የወንድ ውበት ሲነሳ ግንባር ቀደሙ ነበር፡፡ ገፅታው ለእይታ ማራኪና ቆንጆ ነበር፡፡ ሙስዐብ በመካ ጎዳናዎችና መንገድ ጠርዞች ካለፈ እርሱን ለማየት የቆነጃጅትና ውበት አድናቂዎች አንገት ይመዘዛል፡፡ ሙስዓብ ሁሌ ደስተኛና ፈገግታ የማይለየው ለጋ ወጣት ነበር፡፡ ከእድሜው ለጋነትና ውብ ገፅታው የተነሳ የስበሰባዎችና ጥሪዎች ጌጥ ነበር፡፡ ውበቱና የአዕምሮው ብስለት የሸፈቱ ልቦችን የተዘጉ በሮችን ይከፍቱ ነበር፡፡ ወራት ጉዟቸውን ቀጥለዋል አመታትም ቅብብሎሹን አጡፈውታል፡፡ የሙስዓብም የህይወት እሽክርክሪት ቀጥሏል፡፡ ህመም፣ጭንቀትና ችግርን ፍጹም አያውቃቸውም፡፡ ነገር ግን የሙስዐብ እናት ከቅርብ ጊዜ ወዲህ ሁሌም የጥልቅ አስተሳሰብን ፋና ታያለች፡፡ከብሩህ ፊቱ ላይ ጥንካሬንና ቆራጥነትን ታነባለች፡፡ ቢሆንም ግን የዚህ ጥንካሬ ምንጩ ርቋታል፡፡ እናት የልጇን ውስጥ የማንበብ ችሎታ ቢኖራትም ይህ ግን ተሳናት፡፡ ቀናት ወደፊት አንድ ሲሉ የሙስዓብም ጥንካሬ ይፈረጥማል፡፡ ዛሬ ያለበት ላይ ሆኖ ያለፉ ቀናቱን ሲያስባቸው አሰልቺ ህልሞችና ቅዠት ሆኑበት፡፡ ከእለታት በአንዱ ቀን ይህ ወጣት ሰዎች ከታማኙ ሙሃመድ ሰምተው የሚያወሩትን ይሰማል፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) አላህ እርሳቸውን አብሳሪና አስጠንቃቂ አድርጎ እንደላካቸው፣ ወደ ብቸኛው ተመላኪ አንድነት ተጣሪ እንደሆኑ ይናገራሉ፡፡ መካ ከተማ ነግቶ በመሸ ቁጥር ጭንቀትና ጉዳይዋ ሙሐመድና ኢስላም ከሆኑ ሰንብቷል፡፡ ታዲያ ይህ በምቾት ክልል ውስጥ ያለው መልካሙ ሙስዓብ የዚህን ወሬ ዱካ ከሌሎች በተለየ መልኩ አፈንፍኖ ነበር የሚሰማው፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ካመኑ ተከታዮቻቸው ጋር በመሆን ከቁረይሽ ረብሻና ማደናቆር ራቅ ብለው ሶፋ ተራራ ስር በሚገኘው አርቀም ቤት ውስጥ እንደሚሠበሠቡ ሠማ፡፡ አላቅማማም፡፡ የማየትና እርጋታ ናፍቆት እየቀደመው ወደ አርቀም ቤት አመራ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ለባልደረቦቻቸው ቁርአንን ያነቡላቸዋል፡፡ ቀጥሎም ለታላቁ አላህ ይሰግዳሉ፡፡ ኢማን በሙስዓብ ልብ ውስጥ ቦታውን ሲይዝ አልቆየም፡፡ ከነብዩ(ሰዐወ) ልቦና ተንቆርቁሮ በከናፍሮቻቸው መሃል የሚወጣው የቁርአን ብርሃናማ መልዕክት ወደሚሰሙ ጆሮዎችና ወደሚያስተነትኑ ህሊናዎች ይፈሳሉ፡፡ በዚህች ምሽት ታዲያ የሙስዓብ ልቦና ተረታ፡፡ አንዳች ነገር ከቆመበት ቦታ ፍንቅል አደረገው፡፡ ያላሰበው የደስታ ስሜት ሊያበረው ቀረበ፡፡ ድንገት ነብዩ(ሰዐወ) ዘንድ ተጠጋ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ)በቀኝ እጃቸው የሙስዓብን ደረት ዳበሱት፡፡ እርግጥ የርሱ እርጋታ ጥልቅ ነበር፡፡ በዓይን እርግብግብታ ቅፅበት የጥበብን ጥግ ከዕድሜው በላይ ተላበሰ፡፡ የዘመናትን የጉዞ መስመር ሊቀይር ታጨ፡፡ እናት ልጇን በሃሳብ ዱካ ትከተለው ጀመር፡፡ ተፈታተነችውም፡፡ ልጅ ግን እርጋታው ይጨምራል፡፡ ዑስማን ኢብኑ ጦልሐ አል ሂንዲ ለእናቱ ኢስላምን እንደተቀበለ ሲነግራት ብዙም አልቆየም፡፡ በእርግጥ ዑስማን ሙስዓብ የነብዩን(ሰዐወ) ዓይነት ስግደት ሲሰግድ አይቶት ነበር፡፡ ሙስዓብ ጥቅልል ብሎ ዳሩል አርቀም(ነብዩ መካ ውስጥ ኢስላምን በድብቅ ያስተማሩበት የመጀመሪያው ቤት ነው)ገባ፡፡ በኢስላማዊ ጥሪ ታሪክና ህይወት ውስጥ ህያው ቅርስ ወደሆነችው ቤት፡፡ በወቅቱ በሙስሊሞች ጉልበት ላይ ተጨማሪ ኃይል ሆነ፡፡የነብዩ(ሰዐወ) ኢስላማዊ ጥሪ ከደሙ ተዋሃደች፡፡ እምነቱን በማንነቱ ላይ ከታች ወደ ላይ ካበው፡፡ ከማመኑ በፊት የነበረበትን ህሊናዊ ጨለማ የኋሊት ቃኘው፡፡ አሁን ስላለበት ኢስላማዊ ብርሃንና ጠንካራ፣ ነፃ ተከታዮቹ አስተነተነ፡፡ የሙስዓብ ኢስላምን መቀበል ትልቅ ስደት ነበር፡፡ ሙስዓብ የመጀመሪያውን ስደት ያደረገው ከምድራዊ ብልጭልጮችና ጌጧ ወደ አላህና መልዕክተኛው ነበር፡፡ የጥልቅ ለውጡ ሚስጥሩም ይኸው ነበር፡፡ መካ ውስጥ የኢስላም ሕንፃ ግንባታ አንድ ጡብ ለመሆን በቃ፡፡ ሙስዓብ ኢስላምን ከመቀበሉ ጋር ተያይዞ ከእናቱ በስተቀር ምድር ላይ የሚፈራው ኃይል አልነበረም፡፡ የእናቱ ነገር ግን አሳሰበው፡፡ አላህ በጉዳዩ ላይ ፍርዱን እስኪያመጣ ድረስ ኢስላምን መቀበሉን መደበቅ እንዳለበት ወሰነ፡፡ ነገር ግን መካ በዚያ ወቅት ምንም ሚስጥር የላትም፡፡ የቁረይሽ ዓይንና ጆሮ በየመንገዱ ላይ መረጃን ይፈልጋል፣ያሰራጫልም፡፡ በእያንዳንዷ የእግር ፋና ላይ ትንታኔ ይሰጣል፡፡ ሙስዓብ እናቱ፣ ቤተሰቦቹና ቅርብ ዘመዶቹ በሙሉ ኢስላምን እንደተቀበለ አወቁበት፡፡ ነገርግን በመኃላቸው ቆሞ በፅናት ነብዩ(ሰዐወ) የተከታዮቻቸውን ልቦና የሚያፀዱበትን፣ ጥበብንና ከፍታን የሚሞሉበትን፣ፍትህንና ጥንቃቄን የሚያስተምሩበትን ቁርአንን ያነብላቸው ገባ፡፡ እናቱ በአንድ ጥፊ ልታሰቆመው አሰበች፡፡ ግን በሙስዓብ ፊት ላይ ላይጠፋ የበራው የእምነት ብርሃን የተዘረጋችውን ጥፊ ከምንም አልቆጠራትም፡፡ ከእምነቱ ፍንክች እንደማይልና እንደማይመለስ እርግጠኛ ሆኑ፣ ተስፋም ቆረጡ፡፡ ከቤቱ አንዱ ጥግ ላይ አሰረችው፡፡ ተዘጋበት፡፡ እስረኛ ሆነ፡፡ የቅጣትን ዓይነት ከየቀለማቱ አቀመሱት፡፡ እንዳይንቀሳቀስም አገቱት፡፡ በሰንሰለትም ጠፈሩት፡፡ ያላወቁት ነገር ግን ይህ ሁሉ የስቃይ ዶፍ በእምነት በከበረች ነፍስ ፊት ደቃቃና ከንቱ ልፋት መሆኑን ነበር፡፡ ወደ ሐበሻ(አቢሲኒያ) በተደረገው የመጀመሪያው ስደት፣ ከአማኝ ወንድሞቹ ጋር በመሆን ወደ አላህና መልዕክተኛው ሁለተኛው ስደቱን በነጃሺ አፈር ላይ አደረገ፡፡ እዚሁ ሐበሻ ላይ የኑሮ ድርቆሽ ሙስዓብን ክፉኛ አገኘው፡፡ በችግር ሰበብ ወደ መካ ከተመለሱት አንዱም ሆነ፡፡ ከአድቃቂ ድህነት ጋር መኖር ያዘ፡፡ በዐቂዳ ጥላ ስር በውዴታ የሚገኝን ደስታ፣ የመጪውን ዓለም ማብቂያ የለሽ ደስታ እያሰበ፣ የነብዩ ባልደረባ መሆንን እያሰበ ኑሮን ገፋ፡፡ ወራት ያልፋሉ፣አመታት ይነጉዳሉ፡፡ የዚህ ወጣት ችግርና ድህነትም ይጨምራል፡፡ ትእግስትና ፅናትን ጨበጠ፡፡ በአንድ ወቅት ነብዩ(ሰዐወ) ከሌሎች ባልደረቦቻቸው ጋር ተቀምጠዋል፡፡ ሙስዓብ የተቀደደች ብትን ልብስ አጠላልፎ ለብሶ መጣ፡፡ አንዳንድ ቦታ ላይ ሀፍረተ ገላውን ለመሸፈን ሲል በእሾህ ቀጣጥሎታል፡፡ ከብርድና ቅዝቃዜ የተነሳ ሰውነቱ ልክ እባብ ከሞተ በኋላ ክሽ ብሎ እንደሚደርቀው ደርቋል፡፡ የነብዩ(ሰዐወ) ባልደረቦች ሲያዩት በማዘንና መራራት አንገታቸውን ደፉ፡፡ ከእነርሱ ውስጥም እርሱ ያለበትን ችግር ሊቀርፍ የሚችል አቅም ያለው አልነበረም፡፡ ሙስኣብ ሰላምታ አ ቀረበ፡፡ ነብዩም(ሰዐወ) ሰላምታውን ከመለሱ በኋላ እንዲህ አሉ፡- ‹‹ መካ ውስጥ ከቁረይሽ ልጆች ውስጥ ከወላጆቻቸው ዘንድ በፀጋና ምቾት እንዲትረፈረፍ የተደረገ ከሙሰዓብ በቀር አላየሁም፡፡ የአላህና መልእክተኛው ፍቅር ግን ከዛ ውስጥ አወጣው፡፡›› ሙስዓብ ኢብኑ ዑመይር ወደ መዲና የመጀመሪያው የአላህ ነብይ ልኡክ የመጀመሪያው የዐቀባ ቃል ኪዳን ላይ የተሳተፉ ከ12 በላይ የመዲና ሰዎች መካን ለቀው ሲሄዱ ከእነርሱ ጋር ሙስዓብን አብረው ላኩት፡፡ ቁርአንን ያስተምራቸዋል፡፡ የእምነቱን መሰረታዊ ይዘቶች በልቦናቸው ያፀናል በሚል ሀሳብ ማለት ነው፡፡ መዲና እንደደረሱም ሰዒድ ኢብኑ ዙራራ ዘንድ አረፈ፡፡ ወደ አንሷሮች(የመዲና ነዋሪዎች) ዘንድ በመሄድ ወደ አላህና መልዕክተኛው ይጠራቸዋል፡፡ አንድ ሁለት እያለ ብዙ ሰው ወደ ኢስላም ገባ፡፡ አንሷሮች ወደ ኢስላም በገፍ ገቡ፡፡ ሰዒድ ኢብኑ ሙዐዝና ኡሰይድ ኢብኑ ሁዶይር በሙስዓብ እጅ ኢስላምን ተቀበሉ፡፡ ከነርሱ ጀርባ ደግሞ አውስና ኸዝረጅ(መዲና የነበሩ ሁለት ታዋቂ ብሄሮች ናቸው) ሌሎችም ወደ ኢስላም ከተሙ፡፡ ያ ማለት ግን ፈተናዎች አልገጠሙትም ማለት አይደለም፡፡ አንድ ቀን ሰዎችን እያስተማረ ነበር፡፡ ከመዲና ጎሳ አለቆች አንዱ የሆነው ኡሰይድ ኢብኑ ሁዶይር ኢስላምን ሳይቀበል በፊት መጣ፡፡ ኡሰይድ እነዚህን ሰዎች ከዚህ በፊት ስለማያውቁት አንድ አምላክ እየነገረ በእምነታቸው ላይ ጥርጣሬን እያሳደረና እየፈተናቸው ነው በሚል በቁጣ ገንፍሎ እልህ እየገፋው ወደ ሙስዓብ ቀረበ፡፡ ሙስዓብን ከበው ሲማሩ የነበሩ አማኞች መምጣቱን ሲያዩ ርዕደት ያዛቸው፡፡ ፍርሃት ዋጣቸው፡፡ ሙስዓብ ግን የፊቱ ገፅታ እንኳ አልተቀየረም፡፡ አስዓድ ኢብኑ ዙራራ አብሮት ነበር፡፡ ኡሰይድ ተጠጋና ‹‹ ህይወታችሁን ማጣት የማትሹ ከሆነ ደካሞቻችንን ከማጃጃል ታቅባችሁ ከዚህ አካባቢ ጥፉ፡፡ ›› ብሎ በቁጣ ተናገራቸው፡፡ ከሃይሉ ጋር እንደረጋ ባህር፣ እንደንጋት ወጋገን ስንብት በሚመስል መልኩ የሙስዓብ ከናፍሮች ቃላትን አሳምረው ማውጣት ጀመሩ፡፡‹‹ ቅድሚያ ተቀምጠህ ብትሰማንና ጉዳያችንን ከወደድከው ትቀበለዋለህ፣ከጠላኸው ደግሞ እንሄዳለን፡፡›› አለው፡፡ ኡሰይድ የምሉእ አስተሳሰብና አስተውሎት ባለቤት ነበርና ‹‹ልክ ብለሃል›› ብሎ የያዘውን ጦር መሳሪያ መሬት ላይ ጥሎ ተቀመጠ፡፡ ሙስዓብ ቁርአንን ያነባል፡፡ ሙሀመድ ኢብኑ ዓብዲላህ(ሰዐወ) የመጡበትን ጥሪ ይዘት ያብራራል፡፡ የኡሰይድ ግንባር የንጋት ፀሐይ እንዳገኘው መስታወት ያንፀባርቅ ጀመረ፡፡ ከወጣቱ አንደበት የሚወጡት ቃላት ተቆጣጠሩት፡፡ ሙስዓብ ንግገሩን እንደጨረሰ ኡሰይድና አብረው የነበሩት ሰዎች ‹‹ይህ ንግግር ምንኛ ያመረና እውነታ ነው›› አሉ፡፡ ‹‹ወደዚህ እምነት ለመግባ የሚከጅል ሰው ምንድን ነው ማድረግ ያለበት›› አሉም፡፡ ሙስዓብም ‹‹ልብስና አካሉን ያፀዳል፡፡ የአላህን አንድነት ይመሰክራል፡፡›› ሲል መለሰ፡፡ ኡሰይድ ትንሽ ቆይቶ ከፀጉሩ ላይ ውሃ እየተንጠባጠበ መጣና ‹‹ላኢላሃ ኢለሏህ፣ሙሀመደን ረሱሉሏህ›› በማለት መሰከረ፡፡ ዜናው በአንዴ ተዳረሰ፡፡ ሰዒድ ኢብኑ ሙዓዝም መጣ፡፡ ሙስዓብ ዘንድ ጥቂት ተቀመጠ፡፡ ሰምቶት ልቡ ተማረከ፡፡ ኢስላምን ተቀበለ፡፡ ሰዕድ ኢብኑ ዑባዳ ተከተለው፡፡ በነርሱ ኢስላምን መቀበል ፀጋዎች ሞሉ፡፡ የመዲና ነዋሪዎች እርስበርሳቸው ይጠያየቁ ገቡ፡፡ ‹‹ ኡሰይድ ኢብኑ ሁይዶይር፣ሰዕድ ኢብኑ ዑባዳና ሰዕድ ኢብኑ ሙዓዝ ኢስላምን ከተቀበሉ የኛ ወደኋላ ማለት ምንድነው›› አሉ፡፡ ሁሉም ወደ ሙስዓብ ጎረፉ፡፡ ከአንደበታቸው እውነት እንጂ አይወጣም፣እንመን ብለው ኢስላምን ተቀበሉ፡፡ የመጀመሪያው የመልእክተኛው አምባሳደር ተልእኮውን በሚገባ ተወጣ፡፡ ውጤታማም ሆነ፡፡ ሙስዓብ ሰዎችን ጁምዓ ቀን ልሰብስብና ላስተምር፣ላሰግድ የሚል ይዘት ያለው ደብዳቤ ለነብዩ(ሰዐወ) ፃፈ፡፡ ተፈቀደለት፡፡ ሰኢድ ኢብኑ ኸይሰማህ ቤት ሰበሰባቸው፡፡ ይህ እንግዲህ በኢስላም ታሪክ ውስጥ በይፋ ሰውን ሰብስቦ ማስተማር የተጀመረበት አግባብ ነበር፡፡ ሙስዓብ ተልዕኮውን በዚህኛው ሶስተኛው ስደቱ ላይ ሞላ፡፡ ዓመታት ነጎዱ ፣የአውስና ኸዝረጅ ሓጃጆች(የሀጅ ተጓዦች) የሁለተኛውን የዐቀባ ቃልኪዳን ለመፈፀም ወደ መካ መጡ፡፡ ሙስኣብም አብሯቸው መጣ፡፡ የነብዩ(ሰዐወ) ናፍቆት እየገፋው፣ እንባ እያነቀው መካ ገባ፡፡ ወደ ነብዩ (ሰዐወ) ቤት ሮጠ፡፡ አገኛቸው፡፡ የናፍቆት ግንኙነት ነበር…….የአንሷሮችን ሁኔታና እውነታቸውን የሚገልፅ የብስራት ዜና ሪፖርታዥ አቀረበላቸው፡፡ ነብዩም(ሰዐወ) ወደ ካዕባ ተቅጣጭተው ለሁሉም መልካም ነገር እንዲገጥም ዱዓ አደረጉ፡፡ የደስታ ላብም ግንባራቸው ላይ ግጥም አለ፡፡ የሙስኣብ እናት ከመዲና የመምጣቱ ዜና ደረሳት፡፡ ቅድሚያ ታዲያ በጣም ወደናፈቁት ነብይ ቤት እንደሄደም ሰማች፡፡ ‹‹ አንተ ወላጅን አማፂ ቅድሚያ በኔ አትጀምርም እንዴ› › ብላ መልእክት ላከችበት፡፡ ሙስኣብም እንዲህ በማለት በመልእክተኛዋ መልእክትን ላከባት፡፡‹‹ ከአላህ መልዕክተኛ በፊት በማንም አልጀምርም፡፡› የእናት ፍቅሩ ጎተተው፡፡ ሊያያትም ሄደ፡፡ የኑሮ መራር በትር ያረፈበትን ገፅታውን ስታይ አዘነች፡፡ እንዲህም አለች‹‹ ይህ ሁሉ ነገር የደረሰብህኮ ካለህበት ስለሸፈትክ ነው፡፡›› አለችው፡፡ በፍጥነትም ‹‹እኔ ያለሁት በአላህ መልእክተኛ እምነት ኢስላም ላይ ነው፡፡ ይህን እምነት አላህ ለመልእክተናውና አማኞች ወዶታል ፡፡›› ሲል መለሰላት፡፡ ከድንጋጤዋ የተነሳ ክፉ ተናገረችው፡፡ ‹‹እሺ አንዴ ሐበሻ፣ሌላ ጊዜ መዲና እያልክ ምን አመጣህ!›› አለችው፡፡ ራሱን እያወዛወዘ ‹‹በእምነቴ ከምትፈትኑኝ እሸሻችኋለሁ…..››አለ ፡፡ እናቱ ዳግም አግታ የልጇን ወደርሷ መመለስ አሰበች፡፡ ይህንንም ሙስዓብ አወቀባት፡፡ ‹‹እናቴ ልታግቺኝ ብትሞክሪ የሚቀርበኝን ሁሉ ገድላለሁ፡፡›› አላት፡፡ የሙስዓብ ህልፈተ ዜና ቀናት ነጎዱ፣ዓመታት ዙራቸው ከረረ፡፡ ነብዩ(ሠዐወ) ወደ መዲና ተሰደዱ፡፡ ሙስዓብ በንፁህ ልቦናና አንደበት ያመቻቻት የስሪብ(የመዲና ሌላ ስሟ ነው) ተቀበለቻቸው፡፡ መስተንግዶዋንም ጓዳዋን ሁሉ በመስጠት አሳመረች፡፡ የመካ ቁረይሾች ግን ለነብዩ(ሰዐወ) አልተኙም፡፡ መዲና ለምን ትመቻቸው በሚል የጥላቻ ዓይናቸው ቀላ፡፡ ብዙ የግድያ ሙከራ አደረጉ፡፡ የበድር ዘመቻ ተከሰተ፡፡ ብዙ አስተምህሮት ጥሎ በድል አለፈ፡፡ የኡሁድ ዘመቻ መጣ፡፡ ሙስሊሙ ሠራዊት ራሱን ማዘጋጀት ይዟል፡፡ የነብዩ(ሰዐወ) በመሃል ቆመው የእምነት ነፀብራቅ በጥልቅ የሚነበብበትን ፊት እየፈለጉ ነው፡፡ ይህ ፊት እንደተገኘም የኢስላምን ባንዲራ ተሸካሚ አድርገው ሊመርጡት ነው፡፡ ድንገት ሙስዓብን ጠሩት፡፡ መጣ፡፡ ከተከበረው እጃቸው ላይ ትልቅ አደራን ተቀበለ፡፡ አሁን ጦር መስክ ላይ ናቸው፡፡ ፍልሚያው ተጋጋመ፡፡ ተራራን ይጠብቁ ዘንድ የታዘዙት ቀስተኛ ሶሃቦች ትእዛዝ ጣሱ፡፡ አጋሪያን ወደ ኋላ ሲሸሹ ስላዩ ጦርነቱ የተቋጨ መሰላቸው፡፡ ወደ ምርኮ ተጣደፉ፡፡ ጥለውት ከመጡት ተራራ ጀርባ በኩል የኻሊድ ፈረሰኛ ጦር ድንገተኛና ስትራቴጂያዊ ከበባ በማድረግ ሙስሊሙ ሰራዊት ላይ ጥቃት ፈፀመ፡፡ የሙስሊሙን ጦር በተኑት፡፡ ሰልፎቹን በጥሰው ውስጥ ገቡ፡፡ የኢስላምን ቋንጃ ሰብረው መገላገል ቋምጠዋል፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ላይ ተሯሯጡ፡፡ በቀስት ወጓቸው፡፡ ከዙሪያቸው ጥቂት ባልደረቦቻቸቸው ሲከላከሉ ነበር፡፡ ሶሃቦች እዚህም እዚያም ተዋደቁ፡፡ ሙስዓብ የአጋሪያንን ትኩረት ከነብዩ(ሰዐወ) ለመሳብ አደራውን ከፍ አድርጎ አሏሁ አክበር ሲልም ራሱን አንድ አስፈሪ የጦር ብርጌድ አደረገ፡፡ ጥረትና ጭንቀቱ ሁሉ ሙሽሪኮቹን ከነብዩ እይታ ወደርሱ መሳብ ነውና ተሳክቶለት ራሱን ለከፋ አደጋ አጋለጠ፡፡ ህይወት ከነብዩ(ሰዐወ) ውጭ ምን ታደርግና!! አንድ እጁ ባንዲራ ይዞ ታክቢራ ይላል፡፡ ሌላኛው እጁ ደግሞ ሰይፍ ይዞ ይመታል፡፡ ተረባረቡበት፡፡ እስቲ የአይን እማኝ ለነበረው ሹረህቢል አብደሪ እንተወው፡፡ ሙስዓብ የኡሁድ ዘመቻ እለት ባንዲራ ተሸከመ፡፡ ሰራዊቱ ሲርድ እርሱ ግን ፀና፡፡ ኢብኑ ቀሚዓህ የሚባል ፈረሰኛ መጣና ቀኝ እጁን ቆረጠው፡፡ ሙስዓብም ‹‹ሙሃመድ እንዳለፉት መልእክተኞች መልእክተኛ እንጂ ሌላ አይደለም››ይል ነበር፡፡ ባንዲራውን በግራ እጁ ያዘ፡፡ ግራውንም ቆረጠው፡፡ ነገርግን ባንዲራውን በሁለት የተቆረጡ ክንዶቹ መሃል ያዘው(የነቢ አደራ አይደል!)፡፡ ‹‹ሙሃመድ እንዳለፉት መልእክተኞች መልእክተኛ እንጂ ሌላ አይደለም››ማለቱን ቀጥሏል፡፡ በስተመጨረሻም በአንካሴ ወጋው፡ ሙስዓብ ወደቀ፡ ባንድራውንም ለቀቀው፡ የሰማዕታ አንፀባራቂ ፈርጥና ኮከብ ወደቀ፡ አይኔ እያየ ነብዩ(ሰዐወ) ቀድመውኝ ሲሞቱ ማየት አልሻም ይመስል ነበር፡፡ ለርሳቸው የነበረውን ፍቅር ጥልቀት፣የስስቱን መጠን ያሳያል፡፡ አላህም ዝንተዓለም የሚነበብ ቁርአን ይሆን ዘንድ የቁርአን አንቀፅ ይሆን ዘንድ አሟላው፡፡ ‹‹ሙሃመድ እንዳለፉት መልእክተኞች መልእክተኛ እንጂ ሌላ አይደለም…. ›› መራራው ዘመቻ ከተጠናቀቀ በኋላ የቅኑ ሰማዕት አስክሬን ፊት በደም ተለውሶ አፈር ውስጥ ድብቅ ብሎ ተገኘ፡፡ አወዳደቁ ነብዩ(ሰዐወ) የከበቧቸው አጋርያን ገድለዋቸው አስክሬናቸውን ላለማየት ፊቱን በሀዘን ድፍት ያደረገ ይመስል ነበር፡፡ የነብዩን(ሰዐወ) መትረፍ ሳያይ ሰማዕት ሆኖ ወደቀ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ወደ ጦር ሜዳው በመውረድ ሰማዕታትን ተሰናበቱ፡፡ ሙስዓብ ዘንድ ሲደርሱ ግን እምባቸውን መቆጣጠር አቃታቸው፡፡ አለቀሱ…….. ለመስዓብ አስክሬን መከፈኛ ታጣ ኸባብ ኢብኑ አል አረት(ረዐ) እንዲህ ይተርክልናል፡- ‹‹ የአላህን ውዴታ ከጅለን በርሱ መንገድ ወደ መዲና ተሰደድን፡፡ ምንዳችን አላህ ዘንድ ተፅፏል፡፡ ከኛ ውስጥ ምድራዊ ድርሻውን ሳይጠቀም ያለፈ እንደ ሙስዓብ ያለም አለ፡፡ ኡሁድ ቀን ሲገደል መገነዣ ከአንዲት ቁራጭ ፎጣ በቀር ታጣ፡፡ በተገኘቺው ጭንቅላቱን ስንሸፍን እግሩ ይጋለጣል፡፡ እግሩን ስናለብስ ጭንቅላቱ ይታያል፡፡›› ነብዩ(ሰዐወ) ‹‹ከላይ በኩል አልብሱትና ጥሩ ሽታ ባለው ብቃይ እግሩን ሸፍኑት›› አሉ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) የአጎታቸው ሓምዛ መገደልና ሙሽሪኮቹ ገላቸውን መቆራረጣቸው ተደማምሮ ልባቸው በሐዘን ደማ፡፡ ይህ ሁሉ እየሆነ ውስጣቸውን ሐዘን እየበላው የመጀመሪያውን አምባሳደራቸውን አስክሬን ሊሰናበቱት መጡ፡፡ ከአይናቸው እምባ እየረገፈ ‹‹ከአማኞችም ለአላህ ቃል የገቡትን እውን ያደረጉ አሉ፡፡›› ሲሉ ተሰሙ፡፡ የተገነዘባትን ሸካራ ቁራጭ ልብስ እያዩ ‹‹መካ ውስጥ ለስላሳና በጌጥ የተሸቆጠቆጠ ልብስ ለብሰህ አይቼሃለሁ፡፡ ዛሬ ደግሞ ፀጉርህ በአቧራ ተሸፍኖ መገነዣ አጣህ!›› ብለው ስቅስቅ ብለው አለቀሱ፡፡ ነብዩ(ሰዐወ) ከፍ ባለ ድምፅ አዋጅ ነገሩ፡፡ ‹‹የአላህ መልዕክተኛ እናንተ ሰማዕታት መሆናችሁን አላህ ፊት የምፅዐት ቀን ይመሰክራሉ፡፡›› አሉ፡፡ ወደተቀሩት ባልደረቦቻቸው ዘወር ብለው‹‹ ሰዎች ሆይ ጎብኟቸው፣ሰላምታም አቅርቡላቸው፡፡ ነፍሴ በእጁ በሆነችው ጌታዬ እምላለሁ ማንኛውም ሙስሊም እስከ እለተ ቂያማ ድረስ ሰላምታ አያቀርብላቸውም እነርሱም የሚመልሱ ቢሆን እንጂ፡፡››አሉ፡፡ ሙስዓብ ሆይ! አሰላሙአለይኩም ሰማዕታት ሆይ! አሰላሙ አለይኩም……
14534
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%90%E1%88%9D%E1%88%8C
ሐምሌ
ሐምሌ የወር ስም ሆኖ በሰኔ እና በነሐሴ ወራት መኻል የሚገኝ ከአስራ ሦስቱ ኢትዮጵያ የወራት አቆጣጠር ውስጥ አሥራ አንደኛው (፲፩ ኛው) የወር ስም ነው። «ሐምሌ» ከግዕዙ «ሐመለ» ከሚለው ቃል የመጣ ነው። ሐምሌ የክረምት ሁለተኛው ወር ነው። በሐምሌ ወር ነጻ የወጡ የአፍሪቃ አገሮች ሐምሌ ፭/5 ቀን ፲፱፻፷፯/1967 ዓ/ም ሳን ቶሜ እና ፕሪንሲፔ ደሴቶች ከፖርቱጋል ሐምሌ ፳/20 ቀን ፲፰፻፴፱/1839 ዓ/ም በአሜሪካ ከግሎሌነት (የግድ ሎሌ ወይም ባርያ) ነጻ የወጡ ጥቁሮች ያሁንዋን ላይቤሪያን መሠረቱ። ሐምሌ ፳፭/25 ቀን ፲፱፻፶፪/1952 ዓ/ም የቀድሞዋ ዳሆሜ አሁን ቤኒን ከፈረንሳይ ሐምሌ ፳፯/27 ቀን ፲፱፻፶፪/1952 ዓ/ም ኒጄር ከፈረንሳይ ሐምሌ ፳፱/29 ቀን ፲፱፻፶፪/1952 ዓ/ም የቀድሞዋ አፐር ቮልታ አሁን ቡርኪና ፋሶ ከፈረንሳይ ዋቢ ምንጮች
21046
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8A%95%E1%88%9B%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8C%88%E1%8A%93%E1%8A%93
የመንማና የለው ገናና
የመንማና የለው ገናና የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመንማና የለው ገናና የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
31668
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%B4%E1%89%AD%E1%8A%92%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%88%AD%E1%8C%8D%E1%8C%A5
የቴቭኒን እርግጥ
የቴቭኒን እርግጥ የተወሳሰበን የኤሌክትሪክ ዑእት ወደ ቀላል ተመጣጣኝ ዑደት የምንልወጥበት መንገድ ነው። በእርግጡ መሰረት ብዙ ባትሪ ፣ የኤሌክትሪክ ጅረት ምንጮች እና ሁለት ጫፍ ያላቸው ተቃዋሚዎች (ሬዚዝተርስ) ያለውን የኤሌክትሪክ ዑደት በአንድ የቮልቴጅ አመንጭና ከርሱ ጋር በተቀጠለ አንድ ተቃዋሚ ዑደት ሊተካ ይችላል ነው። ስለሆነም ውስብስብ የሚመስልን አንድ ዑደት ወደ ቀላል ዑደት በቴቭኒን እርጉጥ ማሻገር ይቻላል። የቴቭኒን እርግጥ መጀመሪያ ይተደረሰበት በኸርማን ሄልሞዝ በ1845 ቢሆንም ከንደገና በ1875 በፈረንሳዩ ላየን ቴቭኒን ከንደገና ስለተደረሰበት በዚህ በሁለተኛው ሳይንቲስት ስም እስካሁን ይጠራል። የቴቭኒን እኩያ ብዙ የተወሳሰበ አንድ ዑደት በተቃዋሚና ከርሱ ጋር በቀጠለ የቮልቴጅ ምንጭ ቀላል ዑደት ሲተካ፣ ይህ አዲሱ ዑደት የቴቭኒን እኩያ ይባላል። ማለት አንድ ቴሌቭዥን፣ ውስጡ ያለውን ውጥንቅጡ የወጣ ዑደት በአንዲት ተቃዋሚ እና ባትሪ እንደመተካት ማለት ነው (ለምሳሌ ነው እንጂ ይሄ በተግባር አይሰራም ምክንያቱም ቴሌቭዥን በውስጡ ዳዮድ እና መሰል ሊኒያር ያልሆኑ የኤሌክትሪክ አካላት አሉት፣ የቴቭኒን እርግጥ ደግሞ የሚሰራ ለሊኒያር የኤሌክትሪክ ዑደት ብቻ ነው)። የቴቭኒን እኩያ አቀማመር የዑደቱ ጭነት ይወገዳል። ስለሆነም ዑደቱ በጭነቱ ቦታ ክፍት ዑደት ይፈጥራል ( ማለት በ እና ጫፎች ላይ የሚገኝ ማናቸውም ጭነት ይወገዳል) በዚህ በጭነቱ ምትክ በተሰራ ክፍት ዑደት ላይ ያለው ወጭው ቮልቴጅ ይሰላል። ይህ እንዲህ የቴቭኒን ቮልቴጅ የሚሰኘው ነው። ከዚያም የጭነቱን ማያያዣ ጫፎች በቀጥታ በሽቦ በማያያዝ በዚህ ሽቦ ውስጥ የሚጓዘውን የኤሌክትሪክ ጅረት መለካት (ማስላት)። የቴቭኒን ተቃዋሚ እንግዲህ የቴቭኒንን ቮልቴጅ ለቴቭኒን ጅረት በማካፈል ይሰላል። 3ኛውን ደረጃ በሌላ መንገድም ማግኘት ይቻላል። 3ሀ. ሁሉንም የቮልቴጅ ምንጮች በቀጥታ ሽቦ መተካት። የኤሌክትሪክ ጅረት ምንጮችን ደግሞ በክፍት ዑደት መተካት። 3ለ. በጫፍ እና መካከል ያለውን ተቃውሞ ማስላት። ይሄውም የቴቭኒን ተቃዋሚ ይሰኛል። ከላይ የተሰጠው ዑደት እኩያ በሂሳብ ቋንቋ እንዲህ ይተረጎማል 1 እዚህ ስሌት ላይ ፋይዳ የለውም። ለዚህ ምክንያቱ የዑደቱ በጫፍ እና መካከል የተፈጠረው ክፍት ዑደት ነው። ማለት በሁለቱ ጫፎች መካከል የኤሌክትሪክ ጅረት መንቀሳቀስ ስለማይችል በ 1 ውስጥ ምንም ጅረት የለም ስለሆነም ምንም ቮልቴጅ የለም (የኦም ህግ) ) እኩያ ተቃዋሚው ደግሞ በሂሳብ እንዲህ ይተረጎማል: የቴቭኒን እርግጥ የስራ ወሰን የቴቭኒን እርግጥ እሚሰራ ለሊኒያር ዑደት ብቻ ነው። ስለሆነም በተግባር ሲውል ጥንቃቄ ያሻዋል ምክንያቱም ብዙ ዑደቶች ሊኒያረ ከሚሆኑበት የማይሆኑበት ሁኔታ ይበዛልና። የቴቭኒን እኩያ ጅረት-ቮልቴጅ ጠባይ ከዑደቱ ጭነት አንጻር ብቻ ነው ስሜት የሚሰጠው። የቴቭኒን እኩያ ኃይል ፍጆታ ከዋናው ዑደት ኃይል ፍጆታ ጋር ሁልጊዜ አንድ አይደለም። ተጨማሪ ንባብ የተመጣጣኝ ዑደት ጽንሰ ሃሳብ አመሰራረት (እንግሊዝኛ) ቴቭንን እርግጥ 209: ዑደቶች እንደ ስርዓት — ኤሌክትሪክ ዑደት
22148
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%89%B0%E1%8A%9B%20%E1%88%B5%E1%88%85%E1%89%B0%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%89%81%E1%88%8D%E1%89%81%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8B%8D%E1%8B%B5%E1%89%80%E1%89%B5
ድንገተኛ ስህተት የቁልቁለት ውድቀት
ድንገተኛ ስህተት የቁልቁለት ውድቀት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድንገተኛ ስህተት የቁልቁለት ውድቀት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22001
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%8D%8B%E1%88%AD%E1%8A%93%20%E1%8C%AD%E1%88%B5%20%E1%8B%9D%E1%8B%8B%E1%8B%AD%20%E1%8C%88%E1%89%A1
ደፋርና ጭስ ዝዋይ ገቡ
ደፋርና ጭስ ዝዋይ ገቡ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደፋርና ጭስ ዝዋይ ገቡ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21409
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%88%80%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8B%98%E1%8D%88%E1%8A%95%20%E1%88%88%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%88%80%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%88%88%E1%89%85%E1%88%B6%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
የአንዱ ሀገር ዘፈን ለአንዱ ሀገር ለቅሶ ነው
የአንዱ ሀገር ዘፈን ለአንዱ ሀገር ለቅሶ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የአንዱ ሀገር ዘፈን ለአንዱ ሀገር ለቅሶ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21668
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%B3%E1%8B%B0%E1%88%88%20%E1%89%86%E1%8B%B3%20%E1%88%B2%E1%88%8B%E1%8D%8B%20%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%88%AB%E1%88%8D
ያልታደለ ቆዳ ሲላፋ ያድራል
ያልታደለ ቆዳ ሲላፋ ያድራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልታደለ ቆዳ ሲላፋ ያድራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20599
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%8B%9C%E1%88%AD%20%E1%8A%A5%E1%89%A3%E1%89%A5%E1%8A%95%20%E1%88%8D%E1%89%A1%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%B6%20%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%90%E1%88%B3%E1%8B%8D
እግዜር እባብን ልቡን አይቶ እግር ነሳው
እግዜር እባብን ልቡን አይቶ እግር ነሳው የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግዜር እባብን ልቡን አይቶ እግር ነሳው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
13477
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A2%E1%89%B5%E1%8B%AE%E1%8C%B5%E1%8B%AB%20%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%A5%E1%89%B3%E1%89%B5
የኢትዮጵያ ነገሥታት
የኢትዮጵያ ነገሥታት ለብዙ ዘመናት ኢትዮጵያን ሲያስተዳድሩ ቆይተዋል። በመጀመሪያ ከሰብታህ ጀምሮ እስከ ጲኦሪ አንደኛ ከክርስቶስ ልደት በፊት ከ፳፭፻፵፭ እስከ ፲፱፻፹፭ ዓመት ከነገደ ካም በኢትዮጵያ የነገሡ ነገሥታት ፳፪ ናቸው፤ ዘመኑም ፭፻፷ ይሆናል። ከክርስቶስ ልደት በፊት ነገደ ዮቅጣን መንገሥ ከጀመሩበት ፲፱፻፹፭ ዓመት ጀምሮ ቀዳማዊ ምኒልክ እስከ ነገሡበት እስከ ፱፻፹፪ ዓመት አግዓዝያን ከተባሉ ከነገደ ዮቅጣን በኢትዮጵያ የነገሡ ነገሥታት ፶፪ ናቸው። ዘመኑም ፩ ሺህ ፫ ዓመት ይሆናል። ከክርስቶስ ልደት በፊት ቀዳማዊ ምኒልክ ከነገሡበት ከ፱፻፹፪ ዓመት ጀምሮ ክርስቶስ እስከ ተወለደበት እስከ ፩ ዓመተ ምሕረት እስከ ባዚን በኢትዮጵያ የነገሡ ነገሥታት ፷፯ ናቸው። ዘመኑም ፱፻፹፪ ይሆናል። ነገር ግን ባዚን ከክርስቶስም ልደት በኋላ ፱ ዓመት ነግስዋልና ይህ ሲጨመር ፱፻፺፩ ይሆናል። ከባዚን ጀምሮ የቀዳማዊ ምኒልክ መንግሥት ወደ ነገደ ዛጔ እስከ ፈለሰበት እስከ ድልነዓድ ድረስ ከ፩ እስከ ፱፻፲፪ ዓመተ ምሕረት በኢትዮጵያ የነገሡ ነገሥታት ፺፬ ናቸው። ነገር ግን ባዚን ሁለት ጊዜ ያልተቆጠረ እንደ ሆነ ፺፫ ይሆናል። ዘመኑም ፱፻፲፪ ዓመት ይሆናል። ክርስትና በኢትዮጵያ የገባው በነዚሁ ዓመታት ውስጥ ከ፪፻፺፰ እስከ ፫፻፳፬ ዓ.ም. በአብርሃና አጽብሓ ዘመን ነው። ከድልነዓድ በኋላ ከመራ ተክለ ሃይማኖት (ስመ መንግሥታቸው ዛጔ) ጀምሮ እስከ ይትባረክ በኢትዮጵያ ነገሡ የዛጔ ወገኖች ፲፩ ነገሥታት ናቸው። ዘመኑም ፫፻፴፫ ዓመት ይሆናል። የኢትዮጵያ መንግሥት በኃይል ወደ ዛጔ ዘር ካለፈ በኋላ በ፫፻፴፫ ዓመት እንደ ገና ወደ ቀዳማዊው ምኒልክ ዘር ወደ ይኩኖ አምላክ ከተመለሰበት ከ፲፪፻፵፭ ዓ.ም. ጀምሮ የጎንደር መንግሥት እስከሚባለው ሠርፀ ድንግል እስከ ነገሡበት እስከ ፲፭፻፶፫ ዓ.ም. በኢትዮጵያ የነገሡ ነገሥታት ፳፮ ናቸው፤ ዘመኑም ፫፻፩ ዓመት ይሆናል። ሠርፀ ድንግል ከነገሠበት ከ፲፭፻፶፫ እስከ ፲፯፻፸፯ ዓ.ም. የጎንደር መንግሥት መጨረሻ እስከ ተክለ ጊዮርጊስ፤ በጎንደር ቤተ መንግሥት ሆነው ኢትዮጵያን የገዙ ነገሥታት ፲፰ ናቸው። ዘመኑም ፪፻፹፬ ዓመት ይሆናል። የጎንደር መንግሥት የሚባለው ከተጨረሰበት ከ፲፯፻፸፯ ዓ.ም. ጀምሮ ዓፄ ቴዎድሮስ እስከ ነገሡበት እስከ ፲፰፻፵፭ የገዙ መሳፍንት ፲፱ ናቸው። በነዚህም መሳፍንት ዘመን ሙሉ ሥልጣን ሳያገኙ ለስሙ ብቻ ዘውድ እየጫኑ በጎንደር ቤተ መንግሥት ይቀመጡ የነበሩ ትውልዳቸው ከቀዳማዊ ምኒልክ ወገን የሆኑ ነገሥታት ፲፬ ናቸው። ዘመነ መሳፍንት ካለፈ በኋላ ከ፲፰፻፵፭ እስከ ፲፰፻፹፩ በኃይልና በጉልበት የነገሡ የኢትዮጵያ ነገሥታት ፫ ናቸው። ዘመኑም ፴፮ ዓመት ይሆናል። የሸዋ መንግሥት ባላባቶች ፲፭ ናቸው። የግዛታቸውም ዘመን ፪፻፸ ዓመት ይሆናል። አለቃ ታዬ በ1906 ዓ.ም ከጻፉት የኢትዮጵያ የሕዝብ ታሪክ፣ ኅሩይ ወልደሥላሴ በ1913 ዓ.ም. ከጻፉት ዋዜማ፣ እና በ1919 ዓ.ም. ራስ ተፈሪ (በኋላ ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ለቻርልስ ረይ ካቀረቡት ዝርዝር የተወሰደው ልማዳዊ ነገሥታት ዝርዝር እዚህ ታች ይከተላል። ነገደ ኦሪ (እነኚህ ነገሥታት ከማየ አይህ አስቀድሞ በኢትዮጵያ የነገሡ ሲባል ከአፈ ታሪክ ይገኛል።) ኦሪ 60 ዓመት 1 ጋርያክ 66 ጋንካም 83 ንግሥት ቦርሳ 67 2 ጋርያክ 60 1 ጃን 80 2 ጃን 60 ሰነፍሩ 20 ዘእናብዛሚን 58 ሳህላን 60 ኤላርያን 80 ኒምሩድ 60 ንግሥት ኤይሉካ 45 ሳሉግ 30 ኃሪድ 72 ሆገብ 100 ማካውስ 70 አሳ 30 አፋር 50 ሚላኖስ 62 ሶሊማን ታጊ 73 አመት - የጥፋት ውኃ የደረሰበት ዘመን ይባላል። ነገደ ካም ወይም ነገደ ኩሳ (የኩሽ ነገሥታት) ካም - ከባቢሎን ግንብ ውድቀት በኋላ ወደ ኢትዮጵያ ገባ፣ ለ78 ዓመታት ነገሠ። ከዚያ ሶርያን በወረረበት ጊዜ ተገደለ። ኩሳ - 50 ዓመት ነገሠ። ሀባሢ - 40 ዓመት ሰብታ - 30 ዓመት ኤሌክትሮን - 30 ነቢር - 30 1 አሜን - 21 ንግሥት ነሕሴት ናይስ (ካሲዮኔ) - 30 ዓመት ነገሰች፤ የሲኒ ከነዓን ልጆች ወደ ኩሽ ገቡ። ሆርካም - 29 ዓመት፣ የአርዋዲ ከነዓን ልጅ አይነር ወደ ኩሽ ገባ። 1 ሳባ - 30 ዓመት፣ ዋቶ ሳምሪ ከነዓን (ፋይጦን) ወደ ኩሽ ገባ። ሶፋሪድ - 30 እስከንዲ - 25 ሆህይ - 35 አህያጥ - 20 አድጋስ - 30 ላከንዱን - 25 ማንቱራይ - 35 ራክሁ - 30 1 ሰቢ - 30 አዘጋን - 30 ሱሹል አቶዛኒስ - 20 2 አሜን - 15 ራመንፓህቲ - 20 ዋኑና - 3 ቀን 1 ጲኦሪ - 15 አመት። የሕንድ ንጉሥ ራማ ኩሽን ወረረ፤ በኋላ የሣባ ነገሥታት በኩሽ ይገዛሉ። ነገደ ዮቅጣን ወይም አግአዝያን (የሣባ ነገሥታት) አክሁናስ 2 ሳባ -55 ዓመት ነገሠ ነክህቲ ካልንስ - 40 ንግሥት ካሲዮጲ - 19 2 ሰቢ - 15 አመት። የሐማቲ ከነዓን ልጆች ወደ ኢትዮጵያ ገቡ። 1 ኢትዮጲስ - 56 ላከንዱን ኖወር አሪ - 30 አመት። የኢትዮጲስ ልጅ። ቱት ኤምሄብ - 20 ሔርሐቶር - 20 2 ኢትዮጲስ - 30 1 ሰኑካ - 17 1 ቦኑ - 8 ንግሥት ሙማዜስ - 4 ንግሥት አሩአስ - 7 ወር - የሙማዜስ ልጅ አሚን አስሮ - 30 አመት 2 ኦሪ - 30 2 ጲኦሪ - 15 1 አሜን ኤምሐት - 40 ፃውዕ - 15 አክቲሳኒስ - 10 ዓመት። በዲዮዶሮስ ዘንድ ግብጽን ያዘ። ማንዲስ - 17 ዓመት። በዲዮዶሮስ ዘንድ በግብጽም ገዛ ጵሮቶውስ - 33 ዓመት። በትሮያ ጦርነት ዘመን በግብጽም እንደ ገዘ በግሪክ ጸሓፍት ተባለ። አሞይ - 21 ኮንሲ (ሕንዳዊ) - 5 2 ቦኑ - 2 3 ሰቢ - 15 አመት። የቦኑ ልጅ ጀጎንስ - 20 2 ሰኑካ - 10 1 አንጋቦ - 50 አመት። አርዌን የገደለው። ሚአሙር - 2 ቀን ንግሥት ከሊና - 11 አመት ዘግዱር - 40 ዓመት - የግዕዝ ፊደል (ተናባቢዎች) እንደ ፈጠረ ይባላል። 1 ሔርሐቶር ኤርትራስ - 30 2 ሔርሐቶር - 1 ኔክቴ - 20 ቲቶን ሶትዮ - 10 ሔርመንቱ - 5 ወር 2 አሜን ኤምሐት - 5 ዓመት 1 ኮንሳብ - 5 2 ኮንሳብ - 5 3 ሰኑካ - 5 2 አንጋቦ ሕዝባይ - 40 አሜን አስታት - 30 ሔርሆር - 16 አመት። የቴብስ ካህን፤ ደግሞ በግብጽ ገዛ 1 ፒያንኪያ - 9 አመት። የቴብስ ካህን 1 ፕኖትሲም - 17 አመት። 2 ፕኖትሲም - 41 አመት። የቴብስ ካህን፤ ደግሞ በደቡብ ግብጽ ገዛ ማሳሔርታ - 16 አመት። የቴብስ ካህን ራመንከፐር - 14 አመት። የቴብስ ካህን፤ ደግሞ በደቡብ ግብጽ ገዛ 3 ፒኖትሲም - 7 ዓመት። የቴብስ ካህን፤ ደግሞ በደቡብ ግብጽ ገዛ 4 ሰቢ - 10 አመት ተዋስያ ዴውስ - 13 ንግሥት ማክዳ - 31 ዓመት። የእስራኤል ንጉሥ ሰሎሞን የጎበኘች። ከ ቀዳማዊ ምኒልክ እስከ ቀዳማዊ ምኒልክ - 25 ዓመት - የሰሎሞን ልጅ ሃንድዮን 1 ሲራህ - 26 ዓመት አመንሆቴፕ ቶማ - 31 አክሱማይ ራሚሱ ዘግዱር - 20 አውስዮ 2 ሲራህ - 38 1 ሻባካ - 21 2 ፒያንኪ አብራልዩስ - 32 ዓመት - ደግሞ በግብጽ ገዛ አክሱማይ - 23 ካሽታ - 13 ዓመት፣ ደግሞ በግብጽ ገዛ 2 ሻባካ - 12 ዓመት - ደግሞ በግብጽ ገዛ ንግሥት ኒካንታ ቅንዳኬ - 10 ታርሐቅ - 49 ዓመት - ደግሞ በግብጽ ገዛ እርዳመን አውስያ - 6 ዓመት ጋሲዮ - 6 ሰዓት ታኑታሙን - 4 ዓመት - ደግኖ በግብጽ ገዛ ቶማድዮን 3 ፒያንኪ - 12 ዓመት ከዓጼ ዘርዐ ያዕቆብ (1426 ዓ.ም.) ወዲህ በ፲፬፻፳፮ ዓ.ም. ከነገሡት ከዓጼ ዘርዐ ያዕቆብ ወዲህ ያሉት የኢትዮጵያ ነገሥታት ስማቸውና የግዛታቸው ዘመን ከዚህ በታች ይገኛሉ። ዮሐንስ ወልደ ማርያም፣ የዓለም ታሪክ - ከጂዎግራፊ ጋር የተያያዘ፤ ፲፱፻፴፮ ዓ.ም. የነገሥታት ዝርዝሮች
21526
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8D%8A%E1%89%B5%20%E1%88%9D%E1%88%B5%E1%8C%8B%E1%8A%93%20%E1%88%88%E1%8A%8B%E1%88%8B%20%E1%88%80%E1%88%9C%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%89%B8%E1%8C%8D%E1%88%AB%E1%88%8D
የፊት ምስጋና ለኋላ ሀሜት ያስቸግራል
የፊት ምስጋና ለኋላ ሀሜት ያስቸግራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የፊት ምስጋና ለኋላ ሀሜት ያስቸግራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20690
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%89%B1%20%E1%8D%8A%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8A%93%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8D%8D%20%E1%88%88%E1%88%9D%E1%8C%BD%20%E1%8B%AD%E1%88%86%E1%8A%93%E1%88%8D
ከአባቱ ፊት የሚናገር አፍ ለምጽ ይሆናል
ከአባቱ ፊት የሚናገር አፍ ለምጽ ይሆናል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከአባቱ ፊት የሚናገር አፍ ለምጽ ይሆናል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
49825
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B0%E1%88%88%E1%8D%92%E1%8A%91
ተለፒኑ
ተለፒኑ ከ1488 እስከ 1483 ዓክልበ. አካባቢ ከንግሥቱ ወንድም ከ1 ሑዚያ በኋላ በሐቱሳሽ (በሐቲ አገር ወይም የኬጥያውያን መንግሥት) የገዛ ንጉሥ ነበር። ንግስቱ ኢሽታፓሪያ ስትሆን እርሷ የሑዚያ ዋና እኅትና የአሙና ልጅ ነበረች። ሑዚያም ንጉሥ ሲሆን እኅቱንና ባሏን ለመግደል አስቦ ተለፒኑ ግን ሤራውን አግኝቶ ሑዚያን ከዙፋኑ አባረረው፣ ተለፒኑም ንጉሥ ሆነ፣ ነገር ግን ሑዚያን ይቅርታ ብሎት ሑዚያ በኋላ በሌላ ሰው እጅ ይገደል ነበር። ይህን የምናውቀው ተለፒኑ በጻፈው የተለፒኑ ዐዋጅ በተባለው ሰነድ ይተረካል። በዚህ አዋጅ የቀደሙት ኬጥያውያን ነገሥታት ዘመኖች ከላባርና (ከ1582 ዓክልበ.) ጀምሮ ይተርካል። በተለይ ስለአወራረሳቸውና ከባቢሎን ውድቀት (1507 ዓክልበ.) ጀምሮ አያሌ ነገሥታት ወይም ወራሾች በአጭር ዘመን ውስጥ እንደ ተገደሉ ይተርካል። በግድያ የመጡት ነገሥታት የአማልክት ቂም እንዳገኙ ያጠቁማል። የራሱን ዘመን እንዲህ ይገልጻል፦ « አሙናም ደግሞ አምላክ ሊሆን ሲል፣ የንጉሣዊ ዘበኞች አለቃ ዙሩ በምስጢር ከገዛ ቤተሠቡ ልጁን ታሑርዋይሊን፣ «የወርቃማው ጦር ሰውዬ» የተባለውን፣ ልኮ እርሱ የቲቲያን (የአሙና በኲር) ቤተሠብ ከነልጆቹ ገደላቸው። መልእክተኛውንም ታሩሕሹን ልኮ እርሱ ሐንቲሊን (የአሙና ፪ኛ ልጅ) ከነልጆቹ ገደላቸው። ሑዚያም ንጉሥ ሆነ፣ ተለፒኑም ዋና ኢኅቱን ኢሽታፓሪያን አገባ። ሑዚያ እነሱንም ሊገድላቸው ይፈልግ ነበር፣ ሆኖም ጉዳዩ ስለ ተገለጸ ተለፒኑ አባረራቸው። ወድሞቹ አምስት ነበሩ፣ ቤቶችንም ሠራላቸው፤ ይኑሩ፣ ይብሉ፣ ይጠጡ አለላቸው፤ ማንም አይበድላቸው! ተደጋግሜ እናገራለሁ፣ እነሱ በደሉኝ፣ እኔስ አልበድላቸውም። እኔ ተለፒኑ በአባቴ ዙፋን ስቀመጥ፣ በሐሡዋ ከተማ ላይ ዘመትኩ፤ ሐሡዋንም አጠፋኋት። ሥራዊቴ ደግሞ በዚዚሊፓ ከተማ ነበሩ፣ ዚዚሊፓም ድል ሆነ። እኔ ንጉሡ ወደ ላዋዛንቲያ ከተማ በመጣሁ ጊዜ፣ ላሓ ጠላት ሆነ እሱ ከተማውን ለአመጻ አስነሣሣው። አማልክቱ በእጄ ውስጥ ሰጡት። ከመኳንንት ብዙዎች፦ የሺህ አለቃ ካሩዋ፣ የእልፍኝ አስከልካዮች አለቃ ኢናራ፣ የዋንጫ ተሸካሚዎች አለቃ ኪላ፣ የ አለቃ ታርሑሚማ፣ የምርኳዝ ተሸካሚዎች አለቃ ዚንዋሸሊ፣ እና ሌሊ፤ በምስጢር ወደ ምርኳዝ ተሸካሚ ታኑዋ ልከው ነበር። እኔ ንጉሡ ሳላውቀው፣ ሑዚያንና ወንድሞቹን ገደላቸው። እኔ ንጉሡ ስሰማው፣ ታኑዋን፣ ታሑርዋይሊንም፣ ታሩሕሹን አምጥተው ጉባኤው መሞት ፈረደባቸው። እኔ ንጉሡ ግን ለምን ይሙቱ? ዓይናቸው ይሠውሩ! ብዬ፣ እኔ ንጉሡ በውነት ገበሬዎች አደረግኋቸው። የጦርነት መሣርያ ከጫንቃቸው ወስጄ ቀንበር ሰጠኋቸው!» በዚሁ ታሪክ፣ ዙሩ «የንጉሥ ዘበኞች አለቃ» ሲባል ይህ ማዕረግ ለንጉሥ ወንድም እንደ ተሰጠና ዙሩ ታዲያ የአሙና ወንድምና የ1 ዚዳንታ ልጅ እንደ ነበር ይታመናል። ልጁም ታሑርዋይሊ «የወርቃማው ጦር ሰውዬ» ደግሞ ወደፊት ንጉሥ ሆነ። ዙሩ ቀዳሚ ወራሾቹን ቲቲያንና ሐንቲሊን ያስገደላቸው ለአሙና ሦስተኛው ልጅ ሑዚያ ወራሽነት እንዲያገኝ እንደ ነበር ይታስባል። ተለፒኑ ከቀዳሚዎቹ ይልቅ ሩኅሩኅ ይመስላል፤ ለሑዚያ ይቅርታ ሰጠ፣ በኋላም ሑዚያ ሲገደል ለሑዚያ፣ ቲቲያና ሐንቲሊ ገዳዮች ይቅርታ ሰጥቶ የእርሻ ሥራ አስገደዳቸው ይላል። ይህንን ሁሉ በቅድሚያ እንደ መሠረት ከተረከ በኋላ፣ የዐዋጁ ድንጋጌ እንዲህ ይላል፦ «በመላው ንጉሣዊ ቤተሠብ ውስጥ ደምን ማፍሰስ ተራ ነገር ሆኗል! ንግሥትም ኢሽታፓሪያ ዓርፈዋል። በኋላ ልዑል አሙና ለዕረፍት መጣ። የአማልክት ሰዎች [አረመኔ ቄሳውንት] ፦ በሐቱሳሽ አሁን ደምን ማፍሰስ ተራ ነገር ሆኗል! እያሉ ነው። እኔ ተለፒኑ በሐቱሳሽ ጉባኤ ጠራሁ። ከዚህ ሰዓት ጀምሮ፣ በሐቱሳሽ ማንም ሰው የንጉሣዊ ቤተሠብ ልጆችን አይበድላቸው ወይም ጩቤ አይዝባቸው! ልዑል አልጋ ወራሹ - በኲር ልጅ ብቻ ንጉሥ ሆኖ ይጫን! በኲር ልዑል ባይኖር፣ ሁለተኛው ወንድ ልጅ ንጉሥ ይሁን። ነገር ግን ማንም ልዑል ወንድ ልጅ ባይኖር፣ የታላቅዋን ሴት ልጅ ባለቤት ወስደው እሱ ንጉሥ ይሁን!» ተለፒኑ በራሱ በኩል ንጉሥ የሆነው ንግሥቱ የአሙና ልጅ በመሆንዋ ስለ ነበር፣ ይህን መርህ እንደ ሕግ ለማጽናት አስቦ ነበር። በአንድ መስመር ተለፒኑ «በአባቴ ዙፋን ስቀመጥ» ስላለ፣ ማለቱ የንግሥቱ አባት ይሆናል። በዐዋጁ መጨረሻ ሁለተ ተጨማሪ ሕግጋት ስለ መግደልና ስለ ጠንቋይ ቀምረው ይሰጣሉ፦ « የግድያም ጉዳይ እንዲሚከተል ነው፡ ማንም ሰው ቢገደል፣ የተገደለው ሰው ወራሽ እንዳለ ሁሉ ይደረግበታል። ይሙት ካለ ይሞታል፤ ይካሥ ካለ ግን ይካሣል። ንጉሡ በውሳኔው ውስጥ አይገባም።» « በሐቱሻ ግዛት ውስጥ ስለሚደረግ ጥንቆላ ጉዳይ፦ እነዚህን ጉዳዮች በመግለጽ ትጉበት። ማንም በንጉሣዊ ቤተሠብ ውስጥ ጥንቆላ ቢሠራ ኖሮ፣ ይዙትና ወደ ንጉሡ ግቢ አስረክቡት። ለማያስረክበው ሰው ግን መጥፎ ይሆናል።» የኬጥያውያን ሕግጋት ቋንቋ ለዚህ ጽላት ተመሳሳይ ሲሆን መጀመርያው እንደ ሕገ መንግሥት የወጣው በተለፒኑ ዘመን እንደ ሆነ ታስቧል። የኬጥያውያን ጉባኤ ወይም «ፓንኩሽ» (እንደ መኳንንት ምክር ቤት) በዚያ ተመሠረተ። ተለፒኑ ደግሞ ከኪዙዋትና ታላቅ ንጉሥ ኢሽፑታሕሹ ጋራ ስምምነት እንደ ተዋወለ ይታውቃል። የተለፒኑ ሴት ልጅ ሐራፕሺሊ ወይም ሐራፕሼኪ ስትሆን የአሉዋምና ሚስት ሆነች፣ ነገር ግን በተለፒኑ ላይ ስላመጹ እሱ ወደ ማሊታሽኩር አሳደዳቸው። የተለፒኑ መጀመርያ ተከታይ የዚዳንታ ልጅ ዙሩ ልጅ ታሑርዋይሊ እንደ ሆነ ይመስላል። በቅርብ ጊዜ ውስጥ ግን አሉዋምና ተከተላቸው። አሉዋምና ከታሑርዋይሊ እንደ ቀደመ የሚል አስተሳሰብ ደግሞ ብዙ ይታያል። የኬጥያውያን ነገሥታት
39097
https://am.wikipedia.org/wiki/2005
2005
፳ ፻ ፭ ዓመተ-ምሕረት ፡ በኢትዮጵያ ፡ ዘመን ፡ አቆጣጠር ፡ ዘመነ-ማቴዎስ ፡ ሲሆን ፡ ዓመቱ ፡ ባለ ፡ ፫ ፻ ፷ ፭ ፡ ቀናት ፡ ዓመት ፡ ነው። ከመስከረም ፡ እስከ ፡ ነሐሴ ፡ ያሉት ፡ አሥራ ፡ ሁለቱ ፡ ወራት ፡ እያንዳንዳቸው ፡ ሠላሳ ፡ ፡ ቀናት ፡ ሲኖሩዋቸው ፡ አሥራ ፡ ሦሥተኛው ፡ የጳጉሜ ፡ ወር ፡ ደግሞ ፡ ፭ ፡ ቀናት ፡ አሉት። የ ፳ ፻ ፭ ፡ ዓ.ም. ፡ ዓቢይ ፡ ማስታወሻዎች
21758
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%8B%88%E1%8B%B3%E1%8C%85%20%E1%8B%A8%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%8C%8A%E1%8B%AB%20%E1%8C%88%E1%8B%B5%E1%8C%8B%E1%8C%85
ያባት ወዳጅ የድንጊያ ገድጋጅ
ያባት ወዳጅ የድንጊያ ገድጋጅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያባት ወዳጅ የድንጊያ ገድጋጅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
15249
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%8D%E1%89%B5%E1%8B%B0%E1%88%AD%E1%89%85%20%E1%8B%A8%E1%8B%B0%E1%88%A8%E1%88%B0%E1%89%BD%20%E1%88%9D%E1%8A%95%E1%8C%AD%20%E1%8C%AD%E1%88%8D%E1%8C%AD%E1%88%8D%20%E1%89%B5%E1%88%8B%E1%88%88%E1%89%BD
ልትደርቅ የደረሰች ምንጭ ጭልጭል ትላለች
ልትደርቅ የደረሰች ምንጭ ጭልጭል ትላለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ልትደርቅ የደረሰች ምንጭ ጭልጭል ትላለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ልትደርቅ የደረሰች ምንጭ ጭልጭል ትላለች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ልታልፍ የደረሰች ሕይወት በትንሹ አለሁ አለሁ ትላለች። ምንጭ፦ አዲሱ የምሳሌያዊ አነጋገሮች መጽሐፍ ፣ ገጽ ፫፭ ተረትና ምሳሌ
20720
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%88%AD%E1%89%85%20%E1%8B%A8%E1%8C%AB%E1%8A%90%E1%89%BD%20%E1%8A%A0%E1%88%85%E1%8B%AB%20%E1%88%B5%E1%89%B5%E1%8C%88%E1%89%A3%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%8D%88%E1%88%AD%E1%88%B5%20%E1%8C%8D%E1%88%AD%E1%8C%8D%E1%8B%B3%20%E1%8B%A8%E1%88%88%E1%88%9D
ወርቅ የጫነች አህያ ስትገባ የማይፈርስ ግርግዳ የለም
ወርቅ የጫነች አህያ ስትገባ የማይፈርስ ግርግዳ የለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ወርቅ የጫነች አህያ ስትገባ የማይፈርስ ግርግዳ የለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22301
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AD%E1%88%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%8A%93%20%E1%8B%88%E1%88%8B%E1%8B%B5%20%E1%88%B2%E1%8C%A0%E1%88%89%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8A%A8%E1%89%A5%E1%88%AB%E1%88%8D
ክረምትና ወላድ ሲጠሉት ያከብራል
ክረምትና ወላድ ሲጠሉት ያከብራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ክረምትና ወላድ ሲጠሉት ያከብራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
2236
https://am.wikipedia.org/wiki/1946%20%E1%8A%A5.%E1%8A%A4.%E1%8A%A0.
1946 እ.ኤ.አ.
1946 እ.ኤ.ኣ. = 1938 አ.ም. 1946 እ.ኤ.ኣ. = 1939 አ.ም.
21840
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8B%AD%E1%8C%A6%E1%89%BD%20%E1%8B%9D%E1%88%8B%E1%8B%AD%20%E1%88%88%E1%8A%90%E1%8A%A0%E1%89%B6%20%E1%8B%8D%E1%88%AE%20%E1%88%B2%E1%88%B3%E1%8B%AD
ያይጦች ዝላይ ለነአቶ ውሮ ሲሳይ
ያይጦች ዝላይ ለነአቶ ውሮ ሲሳይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያይጦች ዝላይ ለነአቶ ውሮ ሲሳይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21483
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A8%E1%88%88%E1%88%9B%20%E1%8A%A0%E1%8D%8D%E1%8C%A3%E1%8C%AD%20%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8B%8D%E1%88%AD%20%E1%8C%88%E1%88%8D%E1%88%9B%E1%8C%AD
የጨለማ አፍጣጭ የእውር ገልማጭ
የጨለማ አፍጣጭ የእውር ገልማጭ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጨለማ አፍጣጭ የእውር ገልማጭ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20870
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%8D%88%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%8C%88%E1%8A%93%20%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%89%A0%E1%8B%8B%E1%8A%93
ዘፈን በገና ነገር በዋና
ዘፈን በገና ነገር በዋና የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘፈን በገና ነገር በዋና የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21042
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%89%B3%E1%88%B0%E1%88%AD%20%E1%88%9D%E1%88%8D%E1%8A%AD%E1%89%B1%20%E1%88%98%E1%8C%8B%E1%8B%9D%20%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8B%B3%E1%8A%98%E1%89%B5%20%E1%88%9D%E1%88%8D%E1%8A%AD%E1%89%B1%20%E1%88%98%E1%8B%AB%E1%8B%9D
የመታሰር ምልክቱ መጋዝ የመዳኘት ምልክቱ መያዝ
የመታሰር ምልክቱ መጋዝ የመዳኘት ምልክቱ መያዝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመታሰር ምልክቱ መጋዝ የመዳኘት ምልክቱ መያዝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20546
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%9C%E1%8A%93%20%E1%8C%A8%E1%88%AD%E1%89%85%20%E1%88%B2%E1%89%A0%E1%8C%A3%E1%8C%A0%E1%88%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%85
እድሜና ጨርቅ ሲበጣጠስ ያልቅ
እድሜና ጨርቅ ሲበጣጠስ ያልቅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እድሜና ጨርቅ ሲበጣጠስ ያልቅ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
50113
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AD%E1%88%8C%E1%88%B5%E1%88%9D%20%E1%88%B5%E1%8B%AB%E1%88%9C
ክሌስም ስያሜ
ክሌስም ስያሜ በሥነ ሕይወት ማለት ማናቸውም የሕያዋን ዝርያ በይፋ በዓለም አቅፍ ሳይንቲስቶች በኩል የሚታወቅበት ሮማይስጥ ስም ነው። «ክሌስም» መባሉ እያንዳንዱ ስያሜ ሁለት ክፍሎች ስላሉት ነው። መጀመርያው ክፍል የወገን ስም ሲሆን ሁለተኛው ደግሞ የዝርያው ስም ይሆናል። ለምሳሌ የሰው ልጅ ክሌስም ስያሜ በሮማይስጥ /ሆሞ ሳፒየንዝ/ ሲሆን፣ መጀመርያው ስም /ሆሞ/ («ሰው») ወገኑ፣ ሁለተኛውም /ሳፒየንዝ/ («ጥበበኛው») ዝርያው ነው። የላም ክሌስም በሮማይስጥ /ቦስ ታውሩስ/ ሲሆን፣ /ቦስ/ ወገኑ፣ /ታውሩስ/ ዝርያው ነው። ወይም ለአትክልት ይጠቀማል፤ ለምሳሌ የነጭ ሽንኩርት ክሌስም /አሊየም ሳቲቨም/ ነው። ይሄ ዘዴ በስዊድን ሥነ ሕይወት መምህር ካርል ልኔየስ በ1745 ዓም ተጀመረ። ሥነ ሕይወት
20586
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%E1%88%85%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%8D%8D%E1%88%AB%E1%88%BD%E1%88%85%20%E1%88%8D%E1%8A%AD%20%E1%8B%98%E1%88%AD%E1%8C%8B
እግርህን በፍራሽህ ልክ ዘርጋ
እግርህን በፍራሽህ ልክ ዘርጋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግርህን በፍራሽህ ልክ ዘርጋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21115
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8D%8D%20%E1%8B%9D%E1%8A%93%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%9D%E1%89%B3%E1%88%85%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%8C%8D%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%A5%E1%88%8B%E1%88%85
የሚያልፍ ዝናም አይምታህ የሚያድግ ልጅ አይጥላህ
የሚያልፍ ዝናም አይምታህ የሚያድግ ልጅ አይጥላህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚያልፍ ዝናም አይምታህ የሚያድግ ልጅ አይጥላህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21594
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%88%20%E1%8C%8E%E1%89%B3%20%E1%8B%B0%E1%88%A8%E1%89%A3%20%E1%8B%AB%E1%88%88%E1%88%8D%E1%89%A5%E1%88%B5%20%E1%8A%AB%E1%89%A3
ያለ ጎታ ደረባ ያለልብስ ካባ
ያለ ጎታ ደረባ ያለልብስ ካባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያለ ጎታ ደረባ ያለልብስ ካባ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
45635
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%89%A0%E1%88%A8%E1%88%9D
እንበረም
እንበረም (ዕብራይስጥ፦ ዐምራም፣ አረብኛ፦ ዒምራን) በመጽሐፍ ቅዱስ መሠረት የሙሴ፣ የአሮንና የማርያም አባት ነበረ። ኦሪት ዘጸአት ስለ እንበረም ጥቂት መረጃ ቢገኝም፣ በመጽሐፈ ኩፋሌ፣ በቁራንና እንዲሁም በሌሎች ምንጮች ተጨማሪ ልማዶች አሉ። መጽሐፍ ቅዱስ ኦሪት ዘጸአትና ኦሪት ዘኊልቊ በኦሪት ዘጸአት ፪፡፩፣ የእንበረም ስም ሳይጠቅስ እንዲህ ይለናል፦ «ከሌዊ ወገን አንድ ሰው ሄዶ የሌዊን ልጅ አገባ። ሴቲቱም ፀነሰች፣ ወንድ ልጅም ወለደች፣ መልካምም እንደ ሆነ ባየች ጊዜ ሦስት ወር ሸሸገችው።» ከዚህ በኋላ ህጻኑ የግብጽኛ ስሙን «ሙሴ» ተቀበለ (ዘጸ ፪፡፲)። በኋላም በምዕራፍ ፮፡፲፮-፳፣ እንዲህ እንረዳለን፦ «የሌዊ ልጆች ስሞች ጌድሶን፣ ቀዓት፣ ሜራሪ ናቸው።... የቀዓትም ልጆች እንበረም፣ ይስዓር፣ ኬብሮን፣ ዑዝኤል ናቸው... እንበረም የእጎቱን ልጅ ዮካብድን አገባ፣ አሮንንና ሙሴንም ወለደችለት፤ የእንበረምም የሕይወቱ ዘመን መቶ ሠላሳ ሰባት ዓመት ነው።» በዚህ የአማርኛው ትርጉም እንደ ግሪክኛው ይከተላል፤ የዕብራይስጥ ትርጉም ግን «እንበረም የአባቱን እህት ዮካብድን አገባ» ይለናል። በሳምራዊ ኦሪት ቅጂ ደግሞ «አሮንን፣ ሙሴንምና እኅታቸውን ማርያምን ወለደችለት» ይላል። እንደገና በኦሪት ዘኊልቊ ፳፮፡፶፰-፶፱ እንዲህ እናነባለን፦ «ቀዓትም እንበረምን ወለደ። የእንበረም ሚስት ስም ዮካብድ ነበረ። እርስዋ በግብጽ ከሌዊ የተወለደች የሌዊ ልጅ ነበረች፤ ለእንበረምም አሮንንና ሙሴን እኅታቸውንም ማርያምን ወለደችለት።» በተለይ በዚህ ጥቅስ ዮካብድ የሌዊ ሴት ልጅ መሆንዋ ይገለጻል፤ ስለዚህ ዕብራይስጡ ትርጉም እንዳለው እንበረም አክስቱን አገባ። (ይህ አይነት ትዳር በእግዚአብሔር ትዕዛዝ የተከለከለው ከዚያ በኋላ ሙሴ ሕጉን በደብረ ሲና ሲቀበለው ነበር።) መጽሐፈ ኩፋሌ መጽሐፈ ኩፋሌ ፴፪፡፲፯-፳፪ ስለ ሙሴ አባት እንበረም ወይም «ዕብራን» እንዲህ ይጨምራል፦ «የእስራኤል ልጆች ከዮሴፍ አፅም በቀር የያዕቆብን ልጆች አፅም ሁሉ አውጥተው በምድረ በዳ በተራራ ላይ ባለች እጥፍነት ባላት ዋሻ ቀበሩ። ብዙ ሰዎች ወደ ግብጽ ተመለሱ፣ ከእነርሱ ጥቂት ሰዎች በኬብሮን ቀሩ፤ አባትህ ዕብራንም ከእነርሱ ጋር ቀረ። ... በአርባ ሰባተኛው ኢዮቤልዩ በሰባተኛው ሱባዔ በሰባተኛው ዓመት (2303 ዓ.ዓ. ወይም 1768 ዓክልበ. ግ.) አባትህ ከከነዓን መጣ፣ በአርባ ስምንተኛው ኢዮቤልዩ በአራተኛው ሱባኤ በስድስተኛው ዓመት (2330 ዓ.ዓ. ወይም 1741 ዓክልበ. ግ.) ተወለድህ፤ ይከውም በእስራኤል ልጆች ላይ መከራ የጸናበት ወራት ነው።» ሙሴም ከተወለደ በኋላ፣ የፈርዖንን ግቢ ምንም ቢገባም፣ መጽሐፍን ያስተማረው ዕውነተኛ አባቱ ዕብራን መሆኑን ይገልጻል ። የእስላም መምኅሮች ደግሞ ከመጽሐፍ ቅዱስ ለቅመው የሙሴ (ወይም ሙሳ)፣ የአሮን (ወይም ሃሩን) እና የማርያም (ሜሪያም) አባት ስም እንበራም (ኢምራን) ይሉታል። ነገር ግን በቁርዓን ምዕራፍ ሱራ ፫ «የኢምራን ቤተሠብ ሱራ» መሠረት፣ የድንግል ማርያም (ወይም መርየም) አባት ደግሞ «ዒምራን» ተባለ። (በክርስትና ልማድ የድንግል ማርያም አባት ኢያቄም ተባለ፤ አዲስ ኪዳን ግን ስለ ስሙ ዝም ይላል።) የአይሁድ ረቢዎች መጻሕፍት ስለ እንበረም (ዐምራም) ተጨማሪ ትውፊቶች አሉባቸው። «የጸአት ራባህ» በሚባለው ዘንድ፣ ፈርዖን የዕብራውያን ወንድ ሕጻናት እንዲገደሉ ባዘዘው ጊዜ፣ ዮካብድ በሙሴ ፫ ወር እርጉዝ ሁና፣ ዐምራም ሚስቱን ከትዳር ፈታት፤ ልጆቼስ ቢገደሉ አባት መሆን ምንም አይረባም ብሎ። ሴት ልጁ ማርያም ግን ወቀሰችውና ዳግመኛ እናቷን እንዲያግባት አሳመነችው ይባላል። በተልሙድ ዘንድ ደግሞ፣ ዐምራም በረጅም እድሜው ላይ የትዳርና የመፍታት ሕግጋት በእብራውያን መካከል በግብጽ ምድር አሳወቃቸው። በዕድሜው ልክ መቸም ሀጢአት ስላልሠራ፣ ባረፈው ጊዜ ሬሳው ምንም አልበሰበሰም ይላሉ ረቢዎቹም፤ ከዐምራምም በስተቀር ብንያም፣ እሤይና ዶሎሕያ ብቻ ያለ ሀጢአት እንደ ሞቱ ይላሉ። «የ፲፪ አበው ምስክሮች» ከሚባሉት መጻሕፍት መካከል አንዱ «የሌዊ ምስክር» ይባላል። በዚህ የያዕቆብ ልጅ ሌዊ የሕይወቱን ታሪክ ሲያወራ እንዲህ ተጽፏል፦ «ዮካብድም በኔ ፷፬ኛው ዓመት በግብጽ ተወለደች፣ ... በኔም ፺፬ናው ዓመት አምብራም (እንበረም) ልጄን ዮካብድን እንደ ሚስቱ ወሰዳት፣ እነርሱም በአንድ ቀን ተወለዱ፣ እርሱና ሴት ልጄ።» በቁምራን ጥቅል ብራናዎች መካከል አንዱ በእንበረም እራሱ እንደ ተጻፈ ስለሚለን «የእንበረም ምስክር» ተብሏል። በዚህ መሠረት እንበረም የሚካኤልና የቤሊያል (የዲያብሎስ) ራዕይ አለመ፤ እነዚህ ሁለት «ትጉሃን» መናፍስት፣ አንዱ መልካም ሌላውም ክፉ፣ በሰው ልጆች ላይ ይገዛሉ በሕልሙ ተባለ። በዚሁ ብራና መግቢያ ዘንድ፣ የእንበረም ዕድሜ እስከ 166 ዓመታት ደረሰ፣ ይህም ወደ ግብጽ ከገቡ 152 ዓመታት ነበር ይላል። የብሉይ ኪዳን ሰዎች
20999
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%89%A3%20%E1%88%9E%E1%8A%9D%20%E1%8A%A8%E1%8C%8E%E1%89%B0%E1%88%AB%20%E1%88%B5%E1%88%AD%20%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%8A%9D
የሌባ ሞኝ ከጎተራ ስር ይገኝ
የሌባ ሞኝ ከጎተራ ስር ይገኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሌባ ሞኝ ከጎተራ ስር ይገኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
14684
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%BD%E1%88%98%E1%8A%93
ሽመና
የሽመና ጥበብ አጀማመር ታሪክ በአዲስ አበባ (በአምሳሉ መላከ ብርሃን) ኢትዮጵያ ከምትታወቅባቸው በርካታ ባህላዊ አና ታሪካዊ እሴቶች መካከል የሕዝቦች ባህላዊ አለባበስ አንዱ ነው። ይህ ባህላዊ አለባበስ ደግሞ በአመዛኙ የሽመና ሥራ ውጤት ነው። የሽመና ሥራ በሀገራችን መቼና እንዴት እንደተጀመረ በትክክል የሚገልጽ የጽሑፍ መረጃ ባይኖርም ከሺ ዓመታት በላይ ዕድሜ እንዳለው አንዳንድ ጽሑፎች ይጠቁማሉ። በሀገራችን የሺ ዓመታት በላይ ዕድሜ ያስቆጠረው የሽመና ሥራ በአዲስ አበባ በስፋት የተዋወቀው ከጋሞ ተራራማ ቦታዎች ወደ አዲስ አበባ በተለያዩ ምክንያቶች በመጡ የጋሞ ማሕበረሰብ አባላት አማካይነት ከ፲፰፻፺፰ ዓ.ም. ጀምሮ ነው። በዚህ ዓመተ ምሕረት ዳግማዊ ዓፄ ምኒልክ ጋሞ ጎፋን የግዛታቸው አካል ከማድረጋቸው ጋር ተያይዞ ንጉሡ ከማሕበረሰቡ አባላት መካከል ወታደሮችን እና አገልጋዮችን መልምለው ወደ አዲስ አበባ መመለሳቸውን የተለያዩ ጥናቶች ይጠቁማሉ። በተጨማሪም በአዲስ አበባ ውስጥ በርካታ የመሠረተ ልማት ግንባታዎች እየተስፋፉ መምጣታቸው ከርዕሰ ከተማዋ የገበያ ፍላጎት ጋር ተዳምሮ ከተለያዩ የአገሪቱ አካባቢዎች የጉልበት ሠራተኞች ወደ አዲስ አበባ መጥተዋል። ከእነዚህም መካከል የጋሞ ተወላጆች ይገኙበታል። ሦስተኛው ምክንያት የጋሞ ተወላጆች ለዓፄ ምኒልክ ግብር ለማስገባትና አቤቱታቸውን ለማቅረብ ወደ መዲናዋ በብዛት መምጣት ነበር። በሌላ በኩል በቀለ ዘለቀ (፲፱፻፸፫ ዓ/ም) እንዳስገነዘቡት ከሰላሳ እስከ ሃምሳ ሺህ የሚሆኑ የጋሞ ተወላጆች በ፲፱፻ ዓ/ም. ጋሞጎፋን የጎበኙትን የዳግማዊ ምኒልክን እንደራሴ ፊታውራሪ ሀብተጊዮርጊስ ዲናግዴን አጅበው ወደ አዲስ አበባ መጥተዋል። ከላይ በተጠቀሱት ምክንያቶች ወደ አዲስ አበባ የመጡ የጋሞ ማሕበረሰብ አባላት የሽመና ሥራን ከጀመሩባቸው ምክንያቶች መካከል በመሠረተ ልማት ግንባታው የሚከፈላቸው ገንዘብ በቂ አለመሆኑ እና ይዘው የመጡትን ግብርና አቤቱታ የሚያስተናግድ የቤተ-መንግሥት ባለሙያ ማጣታቸው ይጠቀሳሉ። በዚህም ምክንያት ለብዙ ጊዜ በቤተ-መንግሥት አካባቢ በዛፍ ሥርና በሜዳ ላይ በመቀመጥ በደጅ ጥናት ጊዜያቸውን ያሳልፉ ነበር። በኋላም ችግሩ ሲጠናባቸው ከትውልድ ቀያቸው ይዘውት በመጡት የሽመና መሣሪያ አማካይነት የሽመና ሥራ መስራት ጀመሩ። /ጋሞዎች ከትውልድ ቀያቸው ለቀው ወደ ተለያየ ቦታ ሲንቀሳቀሱ የሽመና መሣሪያቸውን ይዘው መሄድ የለመዱት ባህል ነው። በዚህ ወቅት ጋሞዎች የሽመና ሥራን በሁለት መንገድ ያከናውኑ ነበር። አንደኛ ሸማ ማሠራት በሚፈልጉ ግለሰቦች መኖሪያ ቤት አጥር / በረንዳ ውስጥ መሣሪያቸውን በመትከል ይሰሩ ነበር። ለሥራቸውም የሚከፈላቸው የዕለት ምግብ ነበር። ከሥራቸውም በኋላ አመሻሽ ላይ አሁን የአሜሪካ ኤምባሲ በሚገኝበት አካባቢ በመሄድ ያድሩ ነበር። ሁለተኛው ለቤተ-መንግሥት ባለሟሎች ተቀጥረው የሚሠሩ ናቸው። የሥራቸውንም ውጤት ለቤተ-መንግሥት ባለሟሎች ያቀርባሉ። ከእነዚህ ባለሙያዎች መካከልም አምሳ /፶/ የሚሆኑት ወደ አንኮበር ተልከው የሸዋን የአሸማመን ጥበብ ተምረው እንደመጡ ጋሪሰን (፲፱፻፸፬ ዓ/ም) ያስረዳሉ። በዚህ ሁኔታ የሽመና ሥራቸውን በአዲስ አበባ የጀመሩ ጋሞዎች ታዋቂ የሆኑት ከ፲፰፻፺፰ ዓ.ም. እስከ በ፲፱፻ ዓ/ም. ባለው የጊዜ ክልል ውስጥ በአዲስ አበባ በተከሰተው ማሕበራዊና ምጣኔ ሀብታዊ ክስተቶች ምክንያት ነው። በዚህ ወቅት ጋሞዎች እና ከጋሞ ውጭ የሆኑ የሽመና ባለሙያዎች በሌሎች የአዲስ አበባ ነዋሪዎች ዘንድ የሚሰጣቸው ማሕበራዊ ደረጃ ዝቅተኛ ነበር። ሙያውም የተናቀ ነበር። በመሆኑም በወቅቱ ከከተማ ዕድገት ጋር በተፈጠረው የሥራ ዕድል በመጠቀም ከጋሞ ማሕበረሰብ ውጭ የሆኑ ብዛት ያላቸው ሸማኔዎች ሽመናን ሥራ በመተው ወደ ሌላ ሥራ ተሰማርተዋል። አንዳንድ የጋሞ ማሕበረሰብ አባላትም «በቂ» ነው ብለው የሚያስቡትን ገንዘብ ከአጠራቀሙ በኋላ ወደ ትውልድ ቀያቸው ይመለሳሉ። ምክንያቱም በጋሞ ተራራማ ቦታዎች የሽመና ሥራ እና ባለሙያው ከፍተኛ ማሕበራዊ ከበሬታ የተሰጠው ነበርና። በተጨማሪም በዚህ የጊዜ ክልል ውስጥ ከውጭ ሀገር በተለይም ከእንግሊዝ ወደ ኢትዮጵያ ውስጥ የሚገባ የጥጥ ምርት የአዲስ አበባን ገበያ ተቆጣጥሮት ነበር። የከተማዋ ነዋሪም ፊቱን ወደ ዘመን አመጣሾቹ የፋብሪካ ምርቶች አዙሯል። በዚህም ሰበብ በሽመና ሥራ የሚተዳደሩ ባለሙያዎች ገቢ አሽቆልቁሏል። ለችግርም ተጋልጠዋል። በመሆኑም ከጋሞ ውጭ የሆኑ ሌሎች የሽመና ባለሙያዎች በተፈጠረው የምጣኔ ሀብት ቀውስ ምክንያት ወደ ሌላ ሥራ ተሰማርተዋል። የጋሞ ማሕበረሰብ አባላት ግን የተፈጠረውን ማሕበራዊና ምጣኔ ሃብታዊ ችግር በጽናት በመቋቋም የአዲስ አበባ ምርጥ የሽመና ባለሙያዎች የሚያስብል ደረጀ ላይ መድረሳቸውን የተለያዩ ምሁራን መስክረውላቸው። ከ፲፱፻፭ ዓ/ም ጀምሮ የሸማ ተፈላጊነት የገነነበት ወቅት ነው። የቤተ-መንግሥት ባለሙያዎች እና ፊቱን ወደ ዘመን አመጣሹ የፋብሪካ ምርት አዙሮ የነበረው የአዲስ አበባ ነዋሪ ለተለያዩ ክብረ በዓላት / ለፋሲካ፣ ለጥምቀት፣ ለገና፣/ የማንነቱ መግለጫ አድርጎ በማሰቡ «የአበሻ ልብስ» የሚል ስያሜ ሰጥቷቸዋል። እንዲሁም ሸማዎች በሚለበሱበት የተለያዩ አጋጣሚዎች እና ዓውዶች ላይ የተጠቃሚዎችን ማሕበራዊ፣ ኢኮኖሚያዋ፣ ባህላዊና ፖለቲካዊ ደረጃ ማሳየት የጀመሩበት ወቅት ነው። የሸማ ሥራ በአዲስ አበባ በስፋት ከተዋወቀበት ጊዜ ጀምሮ እስከ ፲፱፻፹፭ ዓ/ም አካባቢ ድረስ በብዛት የሚመረቱ ምርቶች ጋቢ፣ ነጠላ፣ ቀሚስ፣ ጥበብ ልብስ፣ ሙሉ ልብስ ፣ ቡልኮ፣ መጠምጠሚያ እና የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋሕዶ ቤተ ክርስቲያን ሊቃውንት በዝማሬ የሚለብሱት ጥንግ ድርብ ነበሩ። ለሽመናም የሚጠቀሙበት ጥሬ ዕቃ ድር ፣ ማግ እና ጥለት ነበር።እንደ አካባቢው ባህል ይለያይ እንጅ(ስሙ) ድግር መወርወሪያ እና የመሳሰሉትም የሽመና እቃ ውጤቶች ናቸው። የሽያጭ አገልግሎቱሎም በሀገር ውስጥ ብቻ የተገደበ ነበር ማለት ይቻላል። በእርግጥ አንዳንድ ኢትዮጵያውያን የሽመና ውጤቶችን ወደ ውጭ ሀገር ይዘው ይሄዱ ነበር። ይህ ሁሉ ሲሆን ግን በሽመና ዙሪያ በሰሜኑ የኢትዮጵያ ክፍል ለእደ ጥበብ ባለሞያዎች ያለን ምልከታ ትንሽ መስተካከል ያለበት ይመስለኛል። ምክንያቱም እንደተናቀ ስራ የመቁጠር አባዜ ስላለብን ነው። ይሄ ደግሞ አንዱን ጥሎ አንዱን አንጠልጥሎ ይሆናል። ነጮች ከብረት ቅጥቀጣ ተነስተው ወደ አውሮፕላን ሲያድጉ እኛ ግን....ነጮች ከሽመና ተነስተው ወደ ጨርቃ ጨርቅ ፋብሪካ ሲያድጉ እኛ ግን...."ብቻ ብዙ የቤት ስራ አለብን። ሸማና ሥልጣኔ ከ፲፱፻፹፭ ዓ.ም. በኋላ ለአዲስ የአሸማመን ስልት፣ ጥሬ ዕቃ፣ አልባሳት እና ጌጣጌጦች መታየት ጀምረዋል። በተለይም በውጭ ሀገር (በአውሮፓና በአሜሪካ) ባሉ «የፋሽን»፣ «የዲዛይን» እና «የስታይል» ማሠልጠኛ ዩኒቨርስቲዎችና ኮሌጆች ትምህርታቸውን የተከታተሉ ኢትዮጵያውያን ወደ ሀገራቸው ተመልሰው በሽመና ሥራ ውጤቶች ላይ መሳተፋቸው አስተዋጽኦው ቀላል አይደለም። በተጨማሪም የኢትዮጵያ ጥናት ተቋም ከዩኔስኮ ጋር በመተባበር ለሽመና ባለሙያዎች የተለያዩ ተከታታይ ሥልጠናዎች መስጠታቸው እና የመንግስት አካላት የሸማ ባለሙያዎችን በማህበር እንዲደራጁ ማድረጋቸው ለለውጡ የሚጠቀሱ ምክንያቶች ናቸው። እንዲሁም የባህል ልብስ ዓውደ ርዕይ /ፋሽን ሾው/ አዘጋጆች፣ የግል እና የመንግሥት መገናኛ ብዙኃን አዳዲስ የሽመና ሥራዎችን በማስተዋወቅ በተጠቃሚዎችና በአምራቾች መካከል የመገናኛ ድልድይ ፈጥረዋል። በዚህ ሁኔታ የተለያዩ የለውጥ አሻራ የታተመባቸው የሽመና ውጤቶች የዘመኑን ወጣት ቀልብ ለመሳብ ዕድል ተፈጥሮላቸዋል። ወጣቱም ከዘመኑ ፋሽን እና ከፍላጎቱ ጋር የሚሄዱ አልባሳት፡- ሸሚዝ፣ ቀሚስ፣ ጉርድ ቀሚስ፣ ሚኒ ፓሪ፣ የአንገት ልብስ፣ ቦርሳ፣ የተለያዩ ጌጣጌጦች… ወዘተ በሽመና ሥራ መመረታቸው ፊቱን ወደ ሽመና ሥራ ውጤቶች እንዲመለስ ጋብዞታል። ይህም ሁኔታ ሰዎች የሀገራቸውን ምርት እንዲጠቀሙ እና በሀገራቸው ምርት እንዲኮሩ መንገድ ከፍቷል። በባዕድ አገራት የሚኖሩ ኢትዮጵያውያን እና አፍቃሪ ኢትዮጵያ የሽመና ውጤቶችን በመጠቀም የኢትዮጵያን ሕዝቦች ባህላዊ አለባበስ ለሌላው ዓለም ሕዝብ ከማስተዋወቅ በተጨማሪ ለውጭ ንግድ በር ከፍተዋል። ያም ሆኖ ሀገራችን ወደ ውጭ ከሚላኩ አልባሳት በቀጥታ ተጠቃሚ አይደለችም። አልባሳቱ ወደ ውጭ የሚወጡት በመደበኛ የንግድ እንቅስቃሴ ሳይሆን በግለሰቦች አማካይነት በሻንጣ ተይዘው ነው። በመሆኑም ከዘርፉ የበለጠ ተጠቃሚ ለመሆን በሀገር ውስጥም ሆነ በውጭ ሀገር የብሔር ብሔረሰቦችን አልባሳት እና የዘመኑን የሽመና ውጤቶች የሚያሳይና የሚያስተዋውቅ ዓውደ ርዕይ / ፋሽን ሾው/ በማዘጋጀት ረገድ የበለጠ ሥራ መሥራት ያስፈልጋል። ሆኖም የዘመናዊው ትውልድ ጥንት ኢትዮጵያ ጥጡን አብቅላ፣ ፈልቅቃ ነድፋ፣ ፈትላ፣ ሸምና በመልበስ ራሷን በራሷ የምታለብስ እንደነበረና ሠለጠኑ የሚባሉት አገሮች እንኳን በዚህ ረገድ ችሎታ ቢስ እንደነበሩ በመዘንጋት ባህሉ ሲጠፋ፣ ዕውቀቱ ሲያወድም፣ ያችውም በስንት መባተል መድከም የምትገኘው የውጭ ምንዛሪ ለጨርቃ ጨርቅ መግዣ ወደ ሕንድ እና ቻይና ስትገበር እያየ ዝም ብቻ ነው ስሜቱ። ፊታውራሪ ተክለ ሐዋርያት ተክለ ማርያም ከብዙ ዓመታት ቆይታ በኋላ ወደአገራቸው ሲመለሱ የገጠማቸውንና የተሰማቸውን «የሕይወቴ ታሪክ» በተባል መጽሐፋቸው ላይ እንዲህ ይሉናል፦ «አዲስ አበባ የገባሁ ዕለት ያገሬን ልብስ ለብሼ ነበር። በማግሥቱ ዘመዶቼ አስለወጡኝ። የፈረንጅ ልብስ ያስከብርሃል፤ ያማራው ያዋርድሃል እያሉ መከሩኝ። ስለዚህ ሐዘን ተሰማኝ፤ የተወልዶየን መምሰል አምሮኝ ነበር፤ ተሣቀቅሁ።.....በማግሥቱ ወደ ግቢ ሄድኩ፤ እንደአውሮፓውያን ለብሻለሁ፤ ልብሴ ሁሉ ፓሪስ የተሰፋ ዘመናይ ነው። ወደ ግቢ ስገባ እስከ ውስጠኛው በር ድረስ ከበቅሎ እንዳልወርድ ዘመዶቼ አስጠንቅቀውኛል። ገና ወደ በሩ ቀረብ ስል በረኛው ጮኸ። ዞር በሉ እያለ መንገዱን አስለቀቀልኝ። (እንደአማራ ለብሼ ቢሆን መመታት አይቀርልኝም ነበር)፤ በገዛ አገሬ ውስጥ ለመከበሪያየ የሰው ልብስ መከታ ስለሆነኝ ልቤ ተቃጠለ።» ዛሬስ ምን ለውጥ አለ? ዋቢ ምንጭ ፊታውራሪ ተክለ ሐዋርያት ተክለ ማርያም፣ "ኦቶባዮግራፊ (የሕይወቴ ታሪክ)፣ (፲፱፻፺፰ ዓ/ም)፣ አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ፕሬስ ባህል፣ ቋንቋና ጥበብ ፦ አዲስ አበባ ባለፈውና በአዲሱ ሚሌኒየም የኢትዮጵያ ታሪክ
20812
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%88%98%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%88%88%E1%8B%B0%E1%8B%8D%20%E1%8A%95%E1%8C%89%E1%88%B5%20%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8B%B0%E1%8B%B0%E1%8B%8D
ዘመን የወለደው ንጉስ የወደደው
ዘመን የወለደው ንጉስ የወደደው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘመን የወለደው ንጉስ የወደደው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20910
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9D%E1%8A%93%E1%88%AD%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8A%90%E1%8D%8D%E1%8C%A0%E1%8A%9B%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%8A%95%E1%8C%8B%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%88%E1%8B%8D%20%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%88%B0%E1%8A%9B
ዝናር የሌለው ነፍጠኛ አለንጋ የሌለው ፈረሰኛ
ዝናር የሌለው ነፍጠኛ አለንጋ የሌለው ፈረሰኛ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዝናር የሌለው ነፍጠኛ አለንጋ የሌለው ፈረሰኛ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ ምግባር ሳይኖር ስም እንደማለት ነዉ
21417
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%89%A5%E1%8B%B5%20%E1%8C%88%E1%88%8B%E1%8C%8B%E1%8B%AD%20%E1%8B%B5%E1%8A%95%E1%8C%8B%E1%8B%AD%20%E1%8B%AB%E1%89%80%E1%89%A5%E1%88%8B%E1%88%8D
የእብድ ገላጋይ ድንጋይ ያቀብላል
የእብድ ገላጋይ ድንጋይ ያቀብላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። የእብድ ገላጋይ ድንጋይ ያቀብላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21194
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%88%B5%E1%88%9B%E1%88%99%20%E1%8B%9D%E1%8A%95%E1%89%A6%E1%89%BD%20%E1%8C%A5%E1%88%9D%E1%89%A5%20%E1%8B%AD%E1%88%8D%E1%88%B3%E1%88%89%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%88%B5%E1%88%9B%E1%88%99%20%E1%8A%95%E1%89%A6%E1%89%BD%20%E1%88%9B%E1%88%AD%20%E1%8B%AD%E1%8C%8E%E1%88%AD%E1%88%B3%E1%88%89
የማይስማሙ ዝንቦች ጥምብ ይልሳሉ የሚስማሙ ንቦች ማር ይጎርሳሉ
የማይስማሙ ዝንቦች ጥምብ ይልሳሉ የሚስማሙ ንቦች ማር ይጎርሳሉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የማይስማሙ ዝንቦች ጥምብ ይልሳሉ የሚስማሙ ንቦች ማር ይጎርሳሉ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20500
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%A8%E1%89%B3%E1%8C%A0%E1%89%A1%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8B%B5%E1%8D%8B%E1%88%8D%20%E1%8A%A5%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8A%A8%E1%88%A9%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8C%A0%E1%8D%8B%E1%88%8D
እየታጠቡት ያድፋል እየመከሩት ያጠፋል
እየታጠቡት ያድፋል እየመከሩት ያጠፋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እየታጠቡት ያድፋል እየመከሩት ያጠፋል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21119
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%AB%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%89%80%E1%88%AD%E1%89%85%20%E1%88%81%E1%88%89%20%E1%8B%88%E1%88%AD%E1%89%85%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%B0%E1%88%88%E1%88%9D
የሚያብረቀርቅ ሁሉ ወርቅ አይደለም
የሚያብረቀርቅ ሁሉ ወርቅ አይደለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚያብረቀርቅ ሁሉ ወርቅ አይደለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22090
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B5%E1%88%80%20%E1%8A%A8%E1%88%AD%E1%88%BB%20%E1%8B%B3%E1%89%A6%E1%8B%AC%E1%8A%95%20%E1%88%88%E1%88%9B%E1%8A%95%E1%88%BB
ድሀ ከርሻ ዳቦዬን ለማንሻ
ድሀ ከርሻ ዳቦዬን ለማንሻ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ድሀ ከርሻ ዳቦዬን ለማንሻ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20947
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A810%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%89%83%E1%8B%AC%20%E1%88%9D%E1%8A%AD%E1%89%B5%E1%88%8C%20%E1%88%86%E1%8B%AD%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%89%B0%E1%88%9D%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8B%B0%20%E1%88%98%E1%89%B6%20%E1%89%B5%E1%8A%AE%E1%88%AB%E1%88%88%E1%88%85%20%E1%8B%88%E1%8B%AD
የ10 አለቃዬ ምክትሌ ሆይ አንተም እንደ መቶ ትኮራለህ ወይ
የ10 አለቃዬ ምክትሌ ሆይ አንተም እንደ መቶ ትኮራለህ ወይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የ10 አለቃዬ ምክትሌ ሆይ አንተም እንደ መቶ ትኮራለህ ወይ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
22173
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B6%E1%88%AE%20%E1%89%A2%E1%8C%A0%E1%8D%8B%20%E1%8A%AB%E1%89%A3%E1%89%B1%20%E1%88%98%E1%8A%90%E1%8A%AE%E1%88%B0%E1%89%BD%20%E1%8A%A5%E1%8A%93%E1%89%B1
ዶሮ ቢጠፋ ካባቱ መነኮሰች እናቱ
ዶሮ ቢጠፋ ካባቱ መነኮሰች እናቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዶሮ ቢጠፋ ካባቱ መነኮሰች እናቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
21401
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%A0%E1%88%85%E1%8B%AB%20%E1%89%A3%E1%88%8D%20%E1%8A%A8%E1%8C%85%E1%89%A5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%8C%A5%E1%88%8D%E1%88%9D
የአህያ ባል ከጅብ አያስጥልም
የአህያ ባል ከጅብ አያስጥልም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የአህያ ባል ከጅብ አያስጥልም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
20885
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9B%E1%8D%8E%E1%89%BD%20%E1%8A%A0%E1%88%88%E1%89%81%20%E1%8A%A5%E1%8A%93%20%E1%8C%8D%E1%88%AB%E1%88%AE%E1%89%BD%20%E1%8B%9B%E1%8D%8D%20%E1%88%86%E1%8A%91
ዛፎች አለቁ እና ግራሮች ዛፍ ሆኑ
ዛፎች አለቁ እና ግራሮች ዛፍ ሆኑ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዛፎች አለቁ እና ግራሮች ዛፍ ሆኑ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ
12347
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%8B%AD%E1%8A%AD%E1%88%8D%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8C%84%E1%88%8E%20%E1%89%A1%E1%8A%93%E1%88%AE%E1%89%B2
ማይክል አንጄሎ ቡናሮቲ
ማይክል አንጄሎ ዲ ሎዶቪኮ ቡናሮቲ ሲሞኒ (6 ማርች 1475 - 18 ፌብሩዋሪ 1564) በተለምዶ ማይክል አንጄሎ እየተባለ ይጠራ የነበረው የእንደገና መወለድ ተብሎ በሚጠራው ዘመን ይኖር የነበረ ኢጣሊያዊ ሰዓሊ ፤ ቀራጭ፤ ህንጻ ሰሪ፤ ገጣሚ፤ እና መሀንዲስ ነበር። ምንም እንኳን ቅንድብን ወደ ላይ ከማስነሳቱ ባሻገር ይጠቀምባቸው የነበረው ስነ ስርአቶች እጅግ በጣም ከፍተኛ ደረጃ በመሆናቸው የእንደገና መወለድ ሰው የሚል ቅጽል ስም አሰጥቶት ነበር። እሱን በመሳሰሉ ታላላቅ ሰዓሊዎች ለምሳሌ ሊዮናርዶ ዳቪንቺ። ማይክል አንጄሎ በረጅም የእድሜ ዘመኑ በሰራቸው በማናቸውም የስራ ውጤቶቹ እጅግ በጣም ከፍተኛ ነበሩ። ታሪካቸው በደንብ ከተመዘገበላቸው የ16ኛው ክፍለ ዘመን ሰአሊዎችም አንዱ አድርጎታል። እጅግ በጣም ከሚወደዱት ሁለት ስራዎቹ መሀከል ፒየታ = ሐዘን እና ዳዊት የሚባሉትን ሰርቶ የጨረሰው እድሜው ሠላሳ ከመሆኑ በፊት ነበር። ምንም እንኳን ለስዕል የነበረው አመለካከት በጣም ዝቅተኛ ቢሆንም ማይክል አንጄሎ ሁለት ድንቅ የተባሉ ስእሎችን በጄሶ ላይ በመስራት ለምዕራቡ አለም አበርክቷል። ዘፍጥረትን ሲስቲኒ በሚባለው ቤተ ክርስቲያን ጣራ ላይ እና የፍርድ ቀን የተባለውን ደግሞ በሲስቲኒ ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ከመንበሩ በስተጀርባ በኩል በሮማ ከተማ ውስጥ ይገኛሉ። ማይክል አንጄሎን ልዩ ከሚያደርገው አንዱ ነገር የመጀመሪያው የምእራብ አለም ሰዓሊ በህይወት ዘመኑ እያለ የህይወት ታሪኩ የተጻፈለትም በመሆኑ ነው። ሁለት የተለያዩ ጸሃፊዎች በህይወት እያለ ታሪኩን ጽፈውታል። አንደኛው ጂዮርጂዮ ቫሳሪ ሲሆን እርሱም ማይክል አንጄሎ እንደገና መወለድ ካፈራቻቸው የኪነ ጥበብ ሰዎች አናት ነው ብሎ ከፍተኛውን ስፍራ ይሰጠዋል። እስከ አሁን ድረስም ይህ አባባል እንደቀጠለ ይገኛል። በህይወት ዘመኑም እያለ የተቀደስው ወይም የተባረከው የሚል ቅጽል ስም አሰጥቶት ነበር ። የወጣትነት ጊዜው የሎሬንዞ ዲ ሜዲቺ ሞት በ 8 አፕሪል 1492 ለማይክል አንጄሎ ትልቅ ለውጥ አምጥቶለታል ማይክል አንጄሎ የሜዲቺን አጥር ግቢ ትቶ ወደ አባቱ ቤት ተጓዘ። በሚቀጥሉት ወራትም ከእንጨት የጌታችን ኢየሱስ ክርስቶስን ስቅለት ከእንጨት ቀርጾ ለፍሎሬንቲን ቤተ ክርስቲያን ሳንቶ ስፒሪቶ በስጦታ አበረከተ። በአንጻሩም በቤተክርስቲያኑ ሆስፒታል በነበረው ውስጥ የሰውነትን ቅርጽ እና አሰራር በሞቱ ሰዎች አስከሬን በሆስፒታሉ ውስጥ ተለማምዷል። ከ 1493 እና 1494 ግዙፍ የሆነ ዕምነ በረድ ገዝቶ ሄርኩለስን ቀረጸ። ይህ ቅርጽ በሺያጭ ወደ ፈረንሳይ ሄዶ የደረሰበት ጠፋ 1700. በ 20 ጄንዋሪ 1494 በጣም ከፍተኛ በረዶ ከጣለ በኋላ ሎሬንዞ ፒኤሮ ዲ ሚዲቺ የበረዶ ቅርጽ ውድድር አዘጋጀ። ማይክል አንጄሎም ወደ ሜዲቺ ቅጥር ግቢ ለውድድር እንደገና ገባ። በዚያው አመት የሜዲቺ ቤተሰብ ከፍሎሬንስ ከስልጣን በሳቮናሮላ ተወገዱ። ማይክል አንጄሎ የፖለቲካው ግርግር ከማለቁ በፊት ፍሎሬንስን ትቶ ወደ ቬኒስ ከዚያም ወደ ቦሎኛ አቀና። በቦሎኛ አንድ ውል ተዋዋለ። ውሉም ተጀምሮ ያላለቀ የነበረ አንድ ትንሽ የዶሜኒኮ ሽራይንን ሀውልት ለመጨረስ ነበር። ይህም ቅርጽ የተሰራው ለዶሜኒኮ ማስታወሻ በሆነው ቤተ ክርስቲያን ውስጥ ነው። በ1494 መጨረሻ ግድም በፍሎሬንስ የፖለቲካው ሁኔታ ተረጋጋ ። ቀደም ሲል ከተማዋ በፈረንሳይ ትወረራለች የሚል ፍርሀት ነግሶ ነበር። ነገር ግን ቻርልስ ፰ኛው ሽንፈት ስለገጠመው ፍርሀቱ ተወግዶ ነበር። ማይክል አንጄሎ ወደ ፍሎሬንስ ተመለስ። ነገር ግን ከአዲሱ ሳናቫሮላ መንግስት ምንም አይነት ስራ አላገኘም። ከዚያም ወደ ሚዲቺ በመሄድ ስራ ከዚያ ጀመረ። . ፍሎሬንስ ባሳለፈው ግማሽ አመት ውስጥ ሁለት ትንንሽ ቅርጾችን ቀርጿል የመጀመሪያው መጥምቁ ዮሀንስ በልጅነቱ እና ሁለተኛው ደግሞ ኩፒድ የተኛው የፍቅር አምላክ የሚባሉ ነበሩ። ኮንዲቪ እንደሚለው ለሎሬንዞ ዲ ፒዬሬ ዲ ሜዲቺ ነበር መጥምቁ ዮሀንስን የቀረጸው። ነገር ግን ሌላኛውን «ተቀብሮ እንደተገኘ አሮጌ አስመስለው» ጥሩ ዋጋ እንዲያወጣልን በማለት ይነግረዋል። ከዚያም እንደተባለው ያደርግርጋል ። ከዚያም ቅርጹ እንደ አሮጌ ተደርጎ በሶስተኛ ሰው አማካኝነት ወደ ሮማ በመላክ ከዚያ ገዢ ተገኝቶ ይሸጣል። ሁለቱም ሎሬንዞ እና ማይክል አንጄሎ ክፉኛ ከተታለሉ በኋላ ራፋኤል ሪያሪዮ ቅርጹን ከሎሬንዞ የገዛው ሰው እንደተባለው አሮጌ እንዳልሆነ አወቀ። ነገር ግን በቅርጹ ጥራት እና ውበት በመማረኩ ቀራጩን ወደ ሮማ እንዲመጣ ጋበዘው። ይህ ያልታሰበና የተቃና እድል ቅርጹን ከወግ አጥባቂዎች ፍሎሬንታውያን ውጭ ገዢ እና ተቀባይ ማግኘቱ ማይክል አንጄሎን ጥሪውን ተቀብሎ ወደ ሮማ ለመሄድ አበቃው ። ማይክል አንጄሎ ሮማ በ25 ጁን 1496 ገባ እድሜውም 21 ነበር። በ 4 ጁላይ በዚያው አመት ከራፋኤል ሪያሪዮ ጋር በመዋዋል ስራ ጀመረ ። ስራውም ሮማውያን ባከስ የወይን አምላክ ብለው የሚጠሩት ነበር ። ነገር ግን ሀውልቱ ተሰርቶ ሲጠናቀቅ ካርዲናሉ ስላልወደዱት በወቅቱ የባንክ ሰራተኛ የነበረ ጃኮፖ የሚባል ሰው ለግቢው አታክልት ማጌጫ ገዛው ። በኖቬምበር 1497 የፈረንሳይ አምባሳደር ጋር አንድ ውል ተዋዋለ ይህም ውል እጅግ በጣም ውብ እና ድንቅ የሆነው ፒየታ (ሐዘን) የሚባለው ነበር ። ውሉ የተፈረመው በኦገስት ወር በሚቀጥለው አመት ነበር ። በወቅቱ የተሰጠውም አስተያየት በእውነቱ ይህ ተአምር ነው ምንም ቅርጽ ከሌለው እምነ በረድ ድንጋይ ይህን የመሰለ ቅርጽ መውጣቱ ፤ ተፈጥሮ እንኳን እንዲህ ያለውን መስራት አይቻላትም የሚል ነበር ። ማይክል አንጄሎ በሮም ውስጥ ሳንታ ማርያ ዲ ሎሬቶ አካባቢ ይኖር ነበር። እዚህም በሚኖርበት አካባቢ ቪቶሪያ ኮሎና ማርኩዚዬ ፔስካራ እና ገጣሚ ሴት ጋር ፍቅር ይዞት እንደነበር ይነገራል ። ይኖርበት የነበረው ቤት በ1874 ተደምስሷል ቀሪው አንዳንድ ተርፈው የነበሩ እና በአዲሱ ባለቤት ተቀምጠው የነበሩ እቃዎችም እንደገና በ1930 የመደምሰስ እጣ ገጥሟቸዋል። ዛሬ አዲስ የተሰራ የማይክል አንጄሎ ቤት የሚባል በጃኒኮሎ ኮረብታማ ቦታ ላይ ይገኛል ። በዚሁ ዘመን ነበር ማይክል አንጄሎ ላኩን እና ልጆቹ የሚባለውን ሀውልት ቀርጾ የጨረሰው ዛሬ ቅርጹ በቫቲካን ቤተ ክርስቲያን ውስጥ በሮም ይገኛል የዳዊት ሐውልት ማይክል አንጄሎ ወደ ፍሎሬንስ ተመለሰ ከ1499–1501 ነገሮች በሪፐብሊክ አስተዳደሩ በኩል በጣም ተቀያይረዋል። በተለይም ጸረ እንደገና መወለድ ተቃዋሚ የነበረው ቄስ እና የፍሎሬንስ አስተዳዳሪ የነበረው ጂሮላሞ ሳቮናሮላ ( በ1498 ከተገደለ በኋላ ) እና የጎንፋላኖሪ ፒየር ሶዴሪኒ ከተነሳ በኋላ ። በወቅቱ አስተዳዳሪ የነበረው ጊልድ ዉል አንድ ጥያቄ ለማይክል አንጄሎ አቀረበለት ጥያቄውም አንድ ከአርባ አመት በፊት በአጎስቲኖ ዲ ዱቺዮ ተጀምሮ ያላለቀ ቅርጽ ነበር ። ቅርጹም እጅግ በጣም ግዙፍ የሆነ ለፍሮንቴናውያን የነጻነት ምልክት የነበረው ጎሊያድን በወንጭፍ መትቶ የገደለውን የዳዊት ሐውልት ነበር ። ቅርጹም ሊቀመጥ የነበረው ፒያዛ ዴላ ሲኞሪያ ሲሆን ይህ ቦታ የሚገኘው ከፓሎዞ ቪኪዮ ፊት ለፊት ነው ። ማይክል አንጄሎም የቀረበለትን ጥያቄ በሚገባ ሁኔታ ከተቀበለ በኋላ የዳዊትን ሀውልት ቅርጽ ከስራዎቹ ሁሉ በጣም ከሚወደዱት አንዱ የሆነውን ጨርሶ በ1504 አስረከበ ። ይህ አስደናቂ ቅርጽ ከአንድ ወጥ እምነበረድ ከካራራ ካብ ከወጣ እምነበረድ የተሰራ ሲሆን ቀደም ሲል በሌላ ሀውልት ቀራጭ ተጀምሮ ያልተጨረሰ ሲሆን ማይክል አንጄሎ ምን ያህል ከፍተኛ ችሎታ እና አስተሳሰብ እንዳለው ያስመሰከረበት ሐውልት ነው ። በዚሁ ዘመን ማይክል አንጄሎ የቅዱሳን ቤተሰብ እና ቅዱስ ዮሀንስ በሌላ ስሙ ዶኒ ቶንዶ ወይም ቅዱስ ቤተሰብ የሚባለውን ስእል ሰርቶ ጨርሷል ። ይህ ስእል የተሰራው ለአንጄሎ ዶኒ እና ማዳሌና ስቱሮዚ ጋብቻ ስጦታ ነው በ17ኛው ክፍለ ዘመንም ትሪቡን ኡፉዚ በሚባል ክፍል ውስጥ ተስቅሎ ይታይ ነበር ። ምናልባትም እመቤተ ማርያም እና ልጇንም ከመጥምቁ ዮሀንስ ጋር በሌላ ስሙ የማንቼስተር እመቤቴ ማርያም የሚባለውንም ስእል በዚሁ ዘመን ሰርቶ ጨርሷል ። ይህ ስእል በአሁኑ ጊዜ በለንደን ከተማ ብሄራው ጋሌሪ ሙዚየም ውስጥ ይገኛል። የሲስቲኒ ቤተ ክርስቲያን ጣራ በ1505 ማይክል አንጄሎ በአዲሱ ጳጳጽ ጁሊዬስ 2ኛው ጋባዥነት ወደ ሮም ተመለሰ ። ከዚያም አንድ ውል ተዋዋለ ውሉም ለጳጳጹ መቀበሪያ ለማሰናዳት ነበር ። ክፍያውም በቀጥታ ከፓፓጹ ነበር ። ማይክል አንጄሎ ይህን ስራ ብዙ ጊዜ እያቋረጠ ሌሎች ስራዎችን ያከናውን ነበር ። በዚህም የተነሳ ማይክል አንጄሎ በዚህ የመቃብር ስራ ላይ 40 አመት ፈጅቷል ። በመቃብሩ መካከል የሚገኘው የሙሴ ሀውልት ማይክል አንጄሎ እንደፈለገው አልተፈጸመም ። ዛሬ ይህ የሙሴ ሀውልት በቅዱስ ጴጥሮስ ቤተ ክርስቲያን በቪንኮሊ ሮማ ቫቲካን ውስጥ ይገኛል ። በዚያው ዘመን ሌላ ውል ተዋዋለ ውሉም በሲስቲኒ ቤተክርስቲያን ጣራ ላይ ስእል ለመስራት ነበር ። ይህን ስእል ስርቶ ለመጨረስ አራት አመት ፈጅቶበታል (ከ1508 እስከ 1512 ) ማይክል አንጄሎ እንዳለው ብራማንቴ እና ራፋኤል ጳጳጹን አሳምነው ማይክል አንጄሎ ብዙ በማይወደው እና ብዙ ልምድ በሌለው የጄሶ ላይ ስእል ስራ ውል እንዲዋዋል አደረጉት ። ይህንንም ያደረጉት በወቅት በዚያን ዘመን ራፋኤል በጄሶ የስእል ስራ ከፍተኛ ከሚባለው ደረጃ ላይ ስለነበር በማይክል አንጄሎ ስቃይ እና ውድቀት ራሳቸውን ትልቅ አድርገው ለማሳየት ነበር ። ነገር ግን ይህን ታሪክ ዘመናዊ የታሪክ ተመራማሪዎች ይህን የሚያሳይ መረጃ ባለማግኘታቸው ታሪኩን አይቀበሉትም ። እንዲያውም ይህ የማይክል አንጄሎ አመለካከት ሊሆን ይችላል ይላሉ ። ማይክል አንጄሎ በመጀመሪያ የተዋዋለው የ12 ቱን ደቀ መዝሙሮች ስእል ለመስራት ነበር ። ነገር ግን ማይክል አንጄሎ በጣም የረቀቀ እና የተወሳሰበ ስእል እንዲሰራ አበክሮ ተከራከረ ለምሳሌ ዘፍጥረትን ያካተተ እንዲሁም የሰውን ልጅ ውድቀት እና በፈጣሪው የተገባለትን ቃል ኪዳን ከልጅ ልጅህ ተወልጄ ነጻ አውጣሀለሁ የሚለውን የኢየሱስ ታሪክ እና እንዲሁም ስለ ካቶሊክ ቤተክርስቲያን እምነት በስፊው እንዲያካትት ነበር ። ስእሉ በአጠቃላይ 300 ሰዎችን ያካተተ ሲሆን መሀሉም ዘጠኝ ክፍሎች አሉት ዘፍጥረትን ያካተቱ በሶስት ምድብ የተከፈሉ እግዚአብሔር ሰማይና ምድርን ሲፈጥር ፡ እግዚአብሔር የሰውን ልጅ ሲፈጥር እና የግዚአብሐርን ቃል እንዴት መጠበቅ እንዳቃታቸው እና አህዛብን የሚወክለው ኖሕ እና ቤተስቡ ናቸው። የቤተክርስቲያኑን ጣራ መጋጠሚያዎች ላይ ደግሞ አስራ ሁለት ወንድ እና ሴት ነቢዮች የጌታችን የመዲሀኒታችን ኢየሱስ መምጣት ሲስብኩ ተስሏል ። ከእነዚህም ሰባት የእስራኤል ነቢያት ሲሆኑ አምስቱ ሴቶች ደግሞ ከሌላው አለም የተወከሉ ነበሩ ። በጣም ከሚወደዱት እና ከሚደነቁት እነዚህ ስእሎች መሀከል የአዳም አፈጣጠር እና ፡ አዳም እና ሔዋን በገነት የአትክልት ስፍራ ውስጥ የጥፋት ውሀ ፡ ነቢዮ ኢሳይያስ እና የሲቢል ነቢያት እና እንዲሁም የኢየሱስ ክርስቶስ ዘረ ሐረግ ናቸው ። ፍሎሬንስ በሚዲቺ ፓፓጽ ስር በ 1513 ጳጳጽ ጁሊየስ 2ኛው ሞቱ ። እሳቸውን የተካው ጳጳጽ ሌዮ ኤክስ ይባላል ። ማይክል አንጄሎ ክሜዲቺ ጋር አንድ ውል ተዋዋለ ውሉም በፍሎሬንስ የሚገኘውን የባሴሊካን ሳን ሎሬንዞ ቤተ ክርስቲያን ፊት ለፊቱን አፍርሶ የተለያዩ ቅርጾች እና ሐውልቶች ጨምሮ በተሻለ ሁኔታ ለመስራት ነበር ። ማይክል አንጄሎም በሀሳቡ ወዲያውኑ ተስማማ ። ከዚያም ለሶስት አመታት ለስራው የሚያስፈልገውን የስእል ንድፍ እና ለሐውልቶቹም የሚያስፈልገውን ንድፍ እና እቅድ አውጥቶ በአካባቢውም ለሐውልቶቹ ቅርጾች የሚያስፈልግውን የእምነ በረድ ካብ በፒዬትርራሳንታ ቁፋሮ ማካሄድ ካስጀመረ በኋላ በገንዘብ እጦት ምክንያት ስራው ተቋረጠ ። ማይክል አንጄሎ በህይወት ዘመኑ በጣም የተማረረበት የስራ ውል ነበር። ቤተ ክርስቲያኑም ምንም ለውጥ ሳይደረግለት እስከ ዛሬ ድረስ አለ ። ሜዲችም ቀደም ብለው በሰረዙት የስራ ውል ሳያፍሩ ማይክል አንጄሎን ሌላ ስራ እንዲሰራላቸው ጠየቁት ። በዚህ ጊዜ ደግሞ ለቤተሰባቸው የሚሆን የመቃብር ቤት በባሴሊካ ሳን ሎሬንዞ እንዲሰራላቸው። ይህ ስራ ከ 1520 እስከ 1530 ማይክል አንጄሎ ብዙ ጊዜ ሰርቶበታል ነገር ግን ስራው እስከ አሁን አልተፈጸመም ። ነገር ግን ማይክል አንጄሎ ምን ያህል ሐውልትን የመቅረጽ እና የምህንድስና ችሎታ እንዳለው የሚያሳይ ትልቅ ማስረጃ ነው ። ማይክል አንጄሎ ሐውልቶቹን እና የህንጻውን የውስጥ ፕላን በማውጣት ምን ያህል ከፍተኛ እና ድንቅ የሆነ ችሎታ እንዳለው አስመስክሯል ። እንደዘበት ብዙ ያስገረመው መቃብር የሁለቱ የማይታዩ ሜዲቺ በወጣትነታቸው የሞቱ የሎሬንዞ ማግኒፊኮ ልጅ እና የልጅ ልጅ እና እራሱ ሎሬንዞ ማግኒፊኮ የተቀበሩበት ያልተጨረሰ እና ብዙ የማያምር ባንድ ጎኑ በኩል ከቤተ ክርስቲያኑ ጋር የሚዋሰን ነው ። በመጀመሪያ እንደታቀደው እመሬት ላይ የቆመ ቅርጽ የለውም ። በ 1527 የፍሎሬንስ ዜጎች በሮም አስተዳደር በመደገፍ ሜዲቺን ከስልጣን አስወግደው ሪፐብሊካን ስልጣን ላይ ወጡ። ከተማውን በመክበብ የትርምስ ጊዜ ሆነ ። ማይክል አንጄሎም የሚወዳትን ፍሎሬንስ በመርዳት ከ1528 እስከ 1529 በወታዳራዊ ተቋሞች ውስጥ በመስራት አገልግሏል ። በ 1530 የከተማዋ በሜዲቺ አስተዳደር ውስጥ ወደቀ ። ሜዲቺም ስልጣን ላይ ወጡ በሙሉ ስምምነት ከጨካኝ እና ጨቋኝ ከሆነው ዱካል ሜዲቺ ጋር ። ማይክል አንጄሎ ፍሎሬንስን በ 1530 ለቆ ወጣ ። የሜዲቺንም ቤተ ክርስቲያን እንዲጨርስ ስራውን ለሌላ ስው ስጥቶ ። ከአመታት በኋላም የማይክል አንጄሎ አስከሬን ከሮም ወደ ባሴሊካ ዲ ሳንታ ክሮሼ ለቀብር መቶ ነበር። ነገር ግን በማይክል አንጄሎ ኑዛዜ መሰረት እጅግ በጣም በሚወዳት ቱስካኒ የመጨረሻ ማረፊያው ሆነ የመጨረሻ ስራው በሮማ በጄሶ ላይ የፍርድ ቀን የተባለው የግርግዳ ላይ ስእሉ የተሰራው በሲስቲኒ ቤተ ክርስቲያን ከመንበሩ በስተ ጀርባ በኩል ነው። ይህ ውል የተፈጸመው ከጳጳጽ ክሌሜንቴ 8ኛው ጋር ነበር። ነገር ግን ጳጳጹ ውሉን በተዋዋሉ በጥቂት ጊዜ ውስጥ ከዚህ አለም በሞት ተለዩ። ፓውሎስ 3ኛው የዚህ ስራ ተቆጣጣሪ ነበሩ ማይክል አንጄሎም ስራውን ጀምሮ እስኪፈጽም ድረስ። ማይክል አንጄሎ በዚህ ስራ ላይ ከ 1534 እስከ 1541 ለሰባት አመት ሰርቷል። ስራው በጣም ግዙፍ እና ከመንበሩ በስተጀርባ ያለውን ገድግዳ ሙሉ በሙሉ ከጭፍ እስከ ጫፍ ያካተተ ነበር። የመጨረሻው የፍርድ ቀን የሚባለው ስእል የጌታችን የመድሀኒታችን ኢየሱስ ክርስቶስ ዳግመኛ ወደ ምድር ከጻድቃን ጋር ለፍርድ ቀን እንዴት እንደሚመጣ ለማሳየት የተሰራ ስእል ነው። ስእሉ ተስርቶ እንዳለቀ የብዙዎቹ ስእሎች ራቁታቸውን መሆን ጳጳጹ በሚጸልዩበት ቤተ ክርስቲያን በጣም ነውር እና አሳፋሪ ከምንሰራው ስራ ጋር የማይሄድ ነው በማለት ጳጳጽ ካራፋ እና ሞንሲኞር ሴሪኒኒ (የማንቱአ አምባሳደር) ስእሉ እንዲጠፋ ወይም ሀፍረተ ስጋቸው እንዲሸፈን ሲሉ በከፍተኛ ደረጃ ተቃወሙ። ነገር ግን በወቅቱ የነበሩት ፓፓጽ ስእሉ አይጠፋም ወይም አይቀየርም ሲሉ ክፉኛ ተከራከሩ። ማይክል አንጄሎ ከሞተ በኋላ ግን ሀፍረተ ስጋቸውን ለመሸፈን ተስማሙ። ከዚያም የማይክል አንጄሎ ተማሪ ከነበረው ዳኒኤሌ ዳ ቮልቴራ ጋር ውል በመዋዋል ሀፍረተ ስጋቸውን በጨርቅ መሸፈን ተያያዙት። በ 1993 ስእሎቹ እድሳት ሲደረግላችው ወግ አጥባቂዎች በጣም በመከራከር ቀደም ሲል ዳኒኤሌ ሸፍኗቸው የነበሩትን ስእሎች ቀድሞ ማይክል አንጄሎ እንደሰራቸው ማስመለስ ችለዋል። አንዳንዶቹንም ለታሪክ በማለት ጨርቅ እንደለበሱ ትተዋቸዋል። የማይክል አንጄሎ ስራዎች አሳፋሪ በሚል በሌላ ሰአሊ በመበላሸታቸው ዋናውን የማይክል አንጄሎ ዋና ስራ በማንም ያልተነካውን በማርቼሎ ቬኑስቲ የተሰራውን በካፖዲሞንቴ ሙዚየም ውስጥ ኔፕልስ ማየት ይቻላል። ሳንሱር ሁልጊዜ ማይክል አንጄሎን ይከታተለው ነበር ይባላል። ማይክል አንጄሎ በአንድ ወቅት የሚያሳፍር ስራ ፈጣሪ የሚል ስም ተሰጥቶት ነበር። ብዙ የማይወደደው የአሳማ ነገር በመባል የሚታወቀው የጸረ እንደገና መወለድ እንቅስቃሴ በዘመኑ የነበሩትን ቅርጽ እና ስእሎች በሙሉ ሀፍረተ ስጋ መሸፈን የተጀመረው በማይክል አንጄሎ ስራዎች ነው። ማስረጃ ለመስጠት ያህል የክርስቶስ ዴላ ሚንሬቫ ቤተክርስቲያን ሳንታ ማሪያ ሶፕራ ሚንሬቫ ሮም በጨርቅ እንዲሸፈኑ ተደርጓል እስከ ዛሬ ድረስ። ሌላው የጌታችን የኢየሱስ ክርስቶስ ሐውልት በልጅነቱ እራቁቱን የብሩጌስ ማዶና ። በቤልጂየም የሚገኘው የእመቤታችን ቤተ ክርስቲያን ለብዙ ዘመን ሀውልቱ በጨርቅ ተሸፍኖ ይኖር ነበር። በለንደን በካስት ኮርትስ (ቪክቶሪያ እና አልበርት ሙዚየም ) ውስጥ የዳዊት ሀውልት ቅጂ ከበስተጀርባው ቅጠል በሳጥን ውስጥ ተደርጎ ይኖራል ምክንያቱም የንጉሱ ቤተሰቦች ሊያዩት ከመጡ እራቁቱን እንዳያዩት ለመሸፈን ተብሎ ነው። በ1546 ማይክል አንጄሎ የቅዱስ ፔጥሮስ ቤተክርስቲያን መሀንዲስ ሆኖ ተቀጠረ ። ከዚያም የቤተ ክርስቲያኑን አናት ግማሽ ክብ ንድፍ አውጥቶ ስራው ተጀመረ በዚያን ጊዜም ከፍተኛ ስጋት ነበር። ስጋቱም ስራው ከመጠናቀቁ በፊት ማይክል አንጄሎ ይሞታል የሚል ፍርሀት ነበር። ነገር ግን ግማሽ ስራው እንደተገባደደ ስራውን እንደሚፈጽሙት አረጋገጡ። የመጨረሻው ንድፍ መገኘት በዲሴምበር 7 2007 የማይክል አንጄሎ በቀይ ቾክ የተሰራ የቅዱስ ጴጥሮስ ባሴሊካ ንድፍ ተገኘ። በ 1564 ከመሞቱ በፊት። የተገኘውም በቫቲካን ግምጃ ቤት ውስጥ ነው። በጣም የሚያስገርም ነገር ነበር። ማይክል አንጄሎ ጥሩ ያልሆኑ የሚላቸውን ስራዎቹን በሙሉ በእሳት አቃጥሏቸዋል። የተገኘው ንድፍ ከቋሚዎቹ የአንዱ ሲሆን የቅዱስ ጴጥሮ ኩፖላ ድረም በመባል ይታወቃል። የሕንጻ ስራዎቹ ማይክል አንጄሎ በሌሎች ሰዎች ተጀምረው ባላለቁ በብዙ ስራዎች ላይ ተሳትፏል። በጉልህ ከሚታዩት ለምሳሌ የቅዱስ ጴጥሮስ ባሴሊካ እና ካምፒዶጊሊዮ ፕላናቸውን ያወጣው ማይክል አንጄሎ ነው። የሮማን ካፒቶል ሂልም ንድፍ ያወጣው ማይክል አንጄሎ ነበር። ቅርጹም ሮምቦይድ ነበር ከአራት ማእዘን ይልቅ ይህንንም ያደረገበት ምክንያት በቦታው ጥበት የተነሳ የተመልካቹን አይን ለማታለል ነው። ሌላው የህንጻ ስራዎቹ በፍሎሬንስ ሳን ሎሬንዞ እና የሎውሬንቲን ቤተ መጻህፍት እና ለውትድርና የሚያገለግሉ ምሽጎች እና ማማዎች ናቸው። በሮም ከሰራቸው ደግሞ የቅዱስ ጴትሮስ ቤተ ክርስቲያን ፤ ፓላዞ ፋርኔሴ ፤ ሳን ጆቫኒ ዴዪ ፊዮሬንቴኒ ፤ ዘ ስፎዛ ቤተክርስቲያን (ካፔላ ስፎርዛ) በ ባሴሊካ ዲ ሳንታ ማሪያ ማጆሬ ፤ ፖርታ ፒያ እና ሳንታ ማሪያ ዴጂሊ አንጄሊ ናቸው። የላውሬንቲን ቤተ መጻህፍት በ 1530 ማይክል አንጄሎ የላውሬንቲን መጽህፍት ቤት በፍሎሬንስ ንድፍ አወጣ። መጻህፍት ቤቱ ከሴንት ሎሬንዞ ቤተ ክርስቲያን ጋር የተያያዘ ነው። በዚህ ስራው ላይ ፒላስተርስ የሚባል አዲስ ዘዴዎችን በመጠቀም። ሌላው ከስር ከስተው ወደ ላይ እየወፈሩ የሚሄዱ ዘዴዎችን በመጠቀም ። ደረጃዎችን ደግሞ አራት ማእዘን እና ግማሽ ክብ አድርጎ በመፍጠር ነበር። የሜዲቺ ቤተ ክርስቲያን ማይክል አንጄሎ የሜዲቺን ቤተክርስቲያን ንድፍ አወጣ። በሜዲቺ ቤተ ክርስቲያን ውስጥ የተለያዩ ሐውልቶች አሉ ለተለያዩ የሜዲቺ ቤተሰቦች የተሰሩ። ማይክል አንጄሎ ስራውን በሙሉ አልጨረሰውም። የሱ ሰራተኞች የነበሩ በኋላ ጨርሰውታል። ሎሬንዞ ዘ ማግንፊሰንት የተቀበረው ከመግቢያው ፊት ለፊት ነው። የእመቤቴ ማርያም እና ልጇ እንዲሁም የሜዲቺ አለቃ የሆኑት የቅዱስ ኮስማስ እና ዳሚያን ከመቃብሩ በላይ በሐውልት ተቀርጸዋል። የእመቤቴ ማርያም እና ልጇ ሐውልትም የተቀረጸው በማይክል አንጄሎ ነው። ማይክል አንጄሎ ብዙ ጊዜ እብሪት ለሌሎች ያሳይ ነበር እና በራሱም ብዙ አይደሰትም ነበር። ኪነ ጥበብ ከባህል እና ከውስጥ የሚመነጭ ስሜት እንደሆን ይናገር ነበር። በወቅቱ ተፎካካሪው ከነበረው ከሌዎናርዶ ዳቬንቺ በተቃራኒው። ማይክል አንጄሎ ተፈጥሮን እንደ ጠላት ነበር የሚያየው ስለዚህም መሸነፍ አለበት ይል ነበር። የሚሰራቸው ስራዎች በሙሉ እያንዳንዳቸው በየራሳቸው መንገድ አስደናቂ እና አስገራሚ ነበሩ በዘመኑ ከሚታዩት ሐውልቶች ። ማይክል አንጄሎ የሐውልት ቀራጭ ስራ የሚፈለገውን ቅርጽ ከ እምነበረዱ ውስጥ ማላቀቅ ነው ይል ነበር። ማይክል አንጄሎ እያንዳንዱ እምነበረድ በውስጡ ቅርጽ አለ ብሎ ይል ነበር የቀራጭም ስራ የማያስፈልገውን ቅርጹን የሸፈነውን እና የቅርጹ አካል ያልሆነውን እምነበረድ ከላዩ ላይ በመዶሻ እና በመሮ መቅረፍ ወይም ማለያየት ነው ይል ነበር። በወቅቱ ይነገር ከነበረው አፈ ታሪክ የማይክል አንጄሎ ችሎታ በተለይም ሐውልት በመቅረጽ ላይ በወቅቱ በጣም የተወደደ ነበር። ሎሬንዞ ደ ሚዲቺ በማይክል አንጄሎ ትንሽ ገንዘብ ሊሰራ ፈለገ። ማይክል አንጄሎንም የፍቅር አምላክ የሚባለውን ሐውልት እንዲሰራ እና አሮጌ እንዲያስመስለው ጠየቀው። ሎሬንዞ ለማይክል አንጄሎ ለፍቅር አምላክ ለሚባለው ቅርጽ 30 ዱካት ከፈለው። ነገር ግን ሎሬንዞ ቅርጹን አሮጌ ቅርጽ ለሚሸጡ ሰዎች በ 200 ዱካት ሸጠው። ቅርጹን የገዛው ካርዲናል ራፋኤል ሪያሪዮ ቅርጹ አሮጌ መሆኑን በጣም ስለተጠራጠረ የቅርጹን ታሪክ የሚያጠናለት ሰው ቀጠረ። ሰውየውም ማይክል አንጄሎን ካገኘው በኋላ የፍቅር አምላክ የሚባልውን ሐውልት በወረቀት ላይ ንድፉን እንዲሰራ እና እንዲያሳየው ጠየቀው ማይክል አንጄሎም ስርቶ አሳየው። በዚህን ጊዜ ሰውየው ከአንተ የፍቅር አምላክ የሚባለውን ቅርጽ በ 30 ዱካትስ ገዝቶ በ200 ዱካትስ እንደሸጠው ነገረው። ማይክል አንጄሎም ቅርጹን እሱ እንደቀረጸው ተናዘዘ ነገር ግን ይህን ያህል መታለሉን አላወቀም ነበር። እውነቱ ከወጣ በኋላ ካርዲናሉ ቅርጹን የገዛው ማይክል አንጄሎ በእርግጥም ልዩ ችሎታ እንዳለው ካረገገጠ በኋላ ባከስ ወይም የወይን አምላክ የሚባለውን እንዲሰራለት ውል ተዋዋሉ። ሌላው ሰለ ማይክል አንጄሎ የሚነገረው ታሪክ ሙሴ የሚባለውን ሐውልት ሰርቶ ሲጨርስ ይቀርጽበት በነበረው መዶሻ የሙሴን ሀውልት ጉልበቱን በመዶሻው በመምታት “ለምን አታናግረኝም” ብሎ እንደመታው ይነገራል። በግል ህይወቱ ማይክል አንጄሎ በጣም ቁጥብ ነበር ። ተማሪው ለነበረው"አስካኒዮ ኮንዲቪ “ምንም ሀብታም ብሆን የኖርኩት ግን እንደ አንድ ድሀ ነው ብሎት ነበር። ኮንዲቪ እንዳለው ለምግብ እና ለመጠጥ ብዙም ግድ አልነበረውም። የሚበላው ሲርበው ብቻ እንጂ በምግብ ለመደስት ብሎ በልቶ አያውቅም። ወደ አልጋውም ሲሄድ እስከ ልብሱ እና ጫማው ይተኛ ነበር። ይህ ጸባዩ በብዙዎች ዘንድ የተወደደ አልነበረም። ይህ ጸባዩ በብዙዎች ዘንድ ተወዳጅ እንዳይሆን አድርጎታል። ታሪኩን የጻፈው ፓኦሎ ጂኦቪዮ እንዳለው “ተፈጥሮው በጣም አስቸጋሪ እና ግልጽ ያልሆነ ነው። የቤት ውስጥ አያያዙም ባህሪውም ቆሻሻ ነበር። በዚህም የተነሳ ብዙ ተከታይ አልነበረውም ይላል። ማይክል አንጄሎ ግን ግድ አልነበረውም። በተፈጥሮው ከሰው ጋር ብዙ መገናኘት ስለማይወድ። ብዙዎችም ጉደኛው እና አስገራሚው ይሉት ነበር። ማይክል አንጄሎ እራሱን ከሰዎች አግልሎ ነበር ህይወቱን የኖረው። የማይክል አንጄሎ መሰረታዊ የኪነ ጥበብ ስራ መስረት ያደረገው የወንድን ጡንቻማ አካል በ መውደድ ላይ ነው። ወደዚህም የተሳበው ተፈጥሮን በጣም ስለሚወድ እና ስሜታዊ ስለነበር ነው። በከፊል የእንደገና መወለድ አገላለጽ እና አምልኮ ነበር። የማይክል አንጄሎም የስራ ውጤቶች ተፈጥሮን መውደዱን በግልጽ የሚያንጸባርቁ ነበሩ የሚቀርጻቸውም ቅርጾች ፍቅርን እና ተፈጥሮን የሚገልጹት በኒዮፕላቶኒያን እና በእርቃነ ስጋ ላይ ያተኮረ ነበር። ለምሳሌ ቺቺኖ ዴዪ ብራቺ በተዋወቁ በአመቱ በ 1543 ከዚህ አለም በመለየቱ አርባ ስምንት የሀዘን እንጉርጉሮ ግጥም ጽፎለታል። አንዳንድ ሰዎች ይህን በመመልከት ግንኙነታቸው ከጓደኝነት በላይ ነበር ይላሉ። ሌሎች ሰዎች ደግሞ የፕላቶኒያን ፍቅር መግለጫ መንገድ ነበር ይሉታል። በወቅቱ ሀፍረት የሌለበት ግጥም ለሚወዱት ሰው መግጠም እውነተኛ የፍቅር መግለጫ ነበር ይላሉ። በ 16 ኛው ክፍለ ዘመን የነበረው የሞያ ፍቅር ከዛሬው የሞያ ፍቅር በጣም የበለጠ ነበር። በወቅቱ የነበሩ አንዳንድ ወሮ በላዎችም ይህንን አጋጣሚ ገንዘብ ለማግኛ ተጠቅመውበታል። ፌቦ ዲ ፖጂዮ በ 1532 ማይክል አንጄሎ የጻፈለትን የፍቅር ደብዳቤ ይዞ ይዞር ነበር። ቀደም ሲል ጌራርዶ ፔሪኒ በ 1522 ያለ ሀፍረት ዘርፎታል። ማይክል አንጄሎ ራሱን ከሰው ያገል ነበር። አንድ የጓደኛው ሰራተኛ የነበረ ኒኮላ ኳራቴሲ የሚባል ሰው ልጁን ከማይክል አንጄሎ ጋር ተማሪ ሆኖ እንዲሰራ ሲጠይቀው አልጋም ላይ ጥሩ ነው ብሎት ነበር። ማይክል አንጄሎ ግን ወዲያውኑ ግብረ ሰዶም ለእሳት ይዳርጋል ብሎ መልስ ሰጥቶታል። ከፍተኛው የፍቅር ደብዳቤ ተጽፎ የተገኘው ለቶማሶ ዴዪ ካቫሌሪ ነው በወቅቱ እድሜው 23 አመት ሲሆነው ነው ከማይክል አንጄሎ ጋር የተገናኙት በ1532 ማይክል አንጄሎ 57 አመቱ ነበር ። ካቫሌሪ በእድሜ ከገፉ ሰዎች ጋር ይውል ነበር። ፍቅራችሁን እመልሳለሁ እያለም ይምል ነበር። እንዳንተ የወደድኩት ሰው የለም እያለም ይናገር ነበር። ጓደኝነትህንም ከማንም በላይ እፈልገዋለሁ እያለም ይናገር ነበር። ካቫሌሪም ማይክል አንጄሎ እስከሞተበት ጊዜ ድረስ ጓደኝነታቸው የጸና ነበር። ማይክል አንጄሎም ከሶስት መቶ በላይ ግጥሞች እና እንጉርጉሮ ጽፎለታል። አንዳንዶች እንደሚሉት ግን ይህ ፍጹም ንጹህ የሆነ ወንድማዊ የፕላቶኒያን ፍቅር መግለጫ ነው ይላሉ። እንዲያውም ማይክል አንጄሎ ካቫሌሪ ልጅ ቢኖረው ወስዶ ለማሳደግ ይፈልግ ነበር። ነገር ግን በወቅቱ ፍቅራቸው በግልጽ የሚታይ ነበር። ማይክል አንጄሎ ለግጥም እና ለቪቶሪያ ኮሎና ለምትባል ሴት ከፍተኛ ፍቅር ነበረው። የተገናኙት ሮም ውስጥ በ 1536 ወይም በ 1538 ነበር። ሲገናኙም ቪቶሪያ በ አርባዎቹ አመታት ውስጥ ነበረች። እስከሞተችበት ጊዜም ድረስ ግጥም ይጻጻፉ ነበር። ግንኙነታቸው ምን እንደነበር ለመገመት አስቸጋሪ ነበር። ኮንዲቪ ግን የመነኩሴ ንጹህ ፍቅር ነው ይል ነበር። ነገር ግን በግጥሞቹ እና በሰራቸው ስራዎቹ አስተሳሰቡን መገመት እንችላለን ይህን ይመልከቱ የማይክል አንጄሎ ስራዎች በከፊል የግርጌ ማስታወሻ በበለጠ ለማንበብ ወደ ውጭ የሚያገናኙ የጣልያን ሰዎች
21133
https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%B3%E1%89%8B%20%E1%8C%8D%E1%88%AD%E1%8C%8D%E1%88%AD%E1%89%B3%20%E1%88%88%E1%8B%8D%E1%88%BB%20%E1%88%B0%E1%88%AD%E1%8C%89%20%E1%8A%90%E1%8B%8D
የሚዳቋ ግርግርታ ለውሻ ሰርጉ ነው
የሚዳቋ ግርግርታ ለውሻ ሰርጉ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚዳቋ ግርግርታ ለውሻ ሰርጉ ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ