Datasets:

WikiQuality

/

frac_unique_trigrams_lo

like 0

21486

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8C%A8%E1%88%A8%E1%89%83%20%E1%8A%95%E1%8C%8B%E1%89%B5%E1%8A%93%20%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8B%8D%E1%88%AD%20%E1%88%9E%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%B3%E1%8B%88%E1%89%85%E1%88%9D

የጨረቃ ንጋትና የእውር ሞት አይታወቅም

የጨረቃ ንጋትና የእውር ሞት አይታወቅም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የጨረቃ ንጋትና የእውር ሞት አይታወቅም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20578

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%88%84%E1%8B%B6%20%E1%88%84%E1%8B%B6%20%E1%8A%AB%E1%88%AD%20%E1%8C%89%E1%8B%B5%E1%8C%93%E1%8B%B5%20%E1%8B%AD%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%88%8D

እግር ሄዶ ሄዶ ካር ጉድጓድ ይገባል

እግር ሄዶ ሄዶ ካር ጉድጓድ ይገባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግር ሄዶ ሄዶ ካር ጉድጓድ ይገባል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

19359

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%B5%E1%8B%8A%E1%8B%B5%E1%8A%95%20%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%A5%E1%89%B3%E1%89%B5%20%E1%8B%9D%E1%88%AD%E1%8B%9D%E1%88%AD

የስዊድን ነገሥታት ዝርዝር

ማስታወሻ፦ ከ975 ዓ.ም. አስቀድሞ የነበሩት የስዊድን ነገሥታት በታሪክ ሊቃውንት ዘንድ ከአፈ ታሪካዊ ሁኔታ በላይ የላቸውም። አፈ ታሪካዊ ነገሥታት ማጎግ - 43 አመት - የያፌት ልጅ፣ መጀመርያ በስዊድን ሠፈረ። ስዌኖ - 56 አመት - የማጎግ ልጅ 1 ጌጣር - 60 ዓመት - የስዌኖ ወንድም፤ የጎታውያን አባት ኡቦ - 101 አመት - ጋምላ ኡፕሳላ ከተማ ሠራ 1 ሲጎ - 65 አመት - ሲግቱና ከተማ ሠራ 1 ኤሪክ - 68 አመት - በ1 ሲጎ ዘመን በጎታውያን ላይ ነገሠ (ለ1 ኤሪክ በኋላ እስከ ሁምብል ድረስ ፈራጆች በስዊድንና በዴንማርክ ገዙ) ኡዶ፣ አሎ፣ ኦጠን፣ 1 ካርል፣ 1 ብዮርን፣ 2 ጌጣር፣ 2 ሲጎ - ከ1 ኤሪክ በኋላ ለ400 ዓመት ያህል በጎታውያን ላይ ገዙ፤ ከስሞቻቸው በቀር ግን አንዳችም አይናገረም። ቤሪክ - 40 አመት (1722-1682 ዓክልበ.) ሁሙልፍ - የቤሪክ ልጅ። (ከሁሙልፍ ቀጥሎ ለጊዜ ስማቸው ያልታወቀ ፈራጆች ገዙ።) ሁምብል - 1008-999 ዓክልበ. - የዴንማርክ ንጉሥ 1 ዳኑስ ልጅ 4 ጎጥልያስ - 999-959 ዓክልበ. ሲግታውግ - 959-926 ዓክልበ. - በዴንማርክ ንጉስ ግራም ተገደለ ስካሪን - 926-886 ዓክልበ. ስዊብዳገር - 886-826 ዓክልበ. - የኖርዌ ንጉሥ፣ ዴንማርክንና ስዊድንን ያዘ። ሃስሙንድ - 826-778 ዓክልበ. - የስዊብዳገር ልጅ፤ በኖርዌና በስዊደን ነገሠ። ኡፎ - 778-734 ዓክልበ. - የሃስሙንድ ልጅ ሁንዲንግ - 734-686 ዓክልበ. ረግነር - 686-657 ዓክልበ. የሁንዲንግ ልጅ፤ የዴንማርክ ንጉሥ ልጅ አገባ ሆቶብሮድ - 686-621 ዓክልበ. ከአባቱ ረግነር ጋር ነገሠ፤ ያንጊዜ የዴንማርክ ሰዎች በስዊደን ገዙ። 1 አቲስለ - 621 ዓክልበ. - ? የሆቶብቶድ ልጅ፤ በዴንማርክ ንጉስ ሮልቮ ተሸንፎ ህያርቷር ለሮልቮ የስዊድን አገረ ገዥ እስከ 572 ዓክልበ. ሆነ። ሆጠር - 572-494 ዓክልበ. - የአቲስለ ወንድም፣ ስዊድንን ከዴንማርክ ነጻ አወጣና በ535 ዓክልበ. ዴንማርክን አሸንፎ የዴንማርክ ንጉስ ሆነ። ሮሪክ ስልዩገባንድ - 528-444 ዓክልበ. - አብሮ ከአባቱ ሆጠር ጋር ነገሠ፤ ከ494 ዓክልበ. ጀምሮ ለብቻው ነገሠ። 2 አቲስለ - 444-414 ዓክልበ. - የሮሪክ ልጅ ቦትዊልዱስ - 414-372 ዓክልበ. - የአቲስለ ልጅ 2 ካርል - 372-324 ዓክልበ. ግራሙስ - ? 1 ቶርዶ አዶልፉስ - የጎጣሩስ ልጅ 1 አልጎዱስ 2 ኤሪክ - የአልጎዱስ ልጅ ሊንዶርኑስ - የኤሪክ ልጅ አልሪክ - በሮማ ንጉሥ አውግስጦስ ዘመን ነገሠ፤ ተገደለ 3 ኤሪክ - 22 ወይም 79 ዓመት - እስከ 4 ዓክልበ. ድረስ ነገሠ። ጎድሪክ - 4 ዓክልበ - 27 ዓ.ም. - የኤሪክ ልክ 1 ሃልዳን - 27-63 ዓ.ም. - የጎድሪክ ወንድም ፊልመር - 63-77 ዓ.ም. - የጎድሪክ ልጅ ኖርድያን - 77-93 ዓ.ም. - የፊልመር ልጅ 1 ሲዋርድ - 93-124 ዓ.ም. - የሃልዳን ልጅ 2 ካርል - 124-162 ዓ.ም. 4 ኤሪክ - 162-174 ዓ.ም. - የሲዋርድ ልጅ፣ በውግያ ሞተ 2 ሃልዳን ቤርግያሙስ - 174-187 ዓ.ም. - ያለ ልጅ ሞተ ኡንጒን - 187-196 ዓ.ም. - በሃልዳን ተሰየመ ራግዋልድ - 196-213 ዓ.ም. - የኡንጒን ልጅ 1 አሙንድ - 213-218 ዓ.ም. - የራግዋልድ ልጅ ሃሮን - 218-227 ዓ.ም. - የአሙንድ ልጅ 2 ሲዋርድ - 227-233 ዓ.ም. - የሃሮን ልጅ 1 ኢንጎ - 233-239 ዓ.ም. - የሲዋርድ ልጅ ኔያርክ - 239-248 ዓ.ም. - የኢንጎ ልጅ ፍሮዳ - 248-250 ዓ.ም. - የኢንጎ ልጅ - 'ሰላማዊው' ተባለ ኡርባሩስ - 250-255 ዓ.ም. ኦስቴቩስ - 255-256 ዓ.ም. - የኢርባሩስ ልጅ ፍዮልሙስ - 256-266 ዓ.ም. 1ስወርከር - 266-271 ዓ.ም. - የፍዮልሙስ ልጅ ዋላንድ - 271-275 ዓ.ም. - የስወርከር ልጅ ዊስቡር - 275-281 ዓ.ም. - የዋላንድ ልጅ ዶማልደር - 281-300 ዓ.ም. - የዊስቡር ልጅ ዶማር - 300-307 ዓ.ም. - የዶማልደር ልጅ 3 አቲላ - 307-329 ዓ.ም. ዲግነሩስ - 329-334 ዓ.ም. ዳገሩስ - 334-358 ዓ.ም. - የዲግነሩስ ልጅ አልሪኩስ - 358-360 ዓ.ም. - የዳገሩስ ልጅ ኢንገማሩስ - 360-370 ዓ.ም. - የአልሪኩስ ልጅ ኢንገልደሩስ - 370-375 ዓ.ም. - የኢንገማሩስ ልጅ ገርሙንዱስ - 375-380 ዓ.ም. - የኢንገልደሩስ ልጅ፤ የሎንጎባርዳውያን ነገድ ከስካንዲያ ወደ ሩገን ደሴት ፈለሰ። ሃኮን - 380-392 ዓ.ም. - የገርሙንዲስ ልጅ ኤጊሉስ - 392-398 ዓ.ም. - የሃኮን ልጅ ጎጣሩስ - 398-414 ዓ.ም. - የኤጊሉስ ልጅ ፋስቶ - 414-420 ዓ.ም. - የጎጣሩስ ልጅ ጉሙንዱስ - 420-426 ዓ.ም. አዴሉስ - 426-430 ዓ.ም. 2 ኦስተን - 430-446 ዓ.ም. - የአዴሉስ ልጅ 2 ኢንገማሩስ - 446-448 ዓ.ም. - የኦስተን ልጅ ሆልስቴኑስ - 448-453 ዓ.ም.- የኢንገማሩስ ልጅ 2 ብዮርኑስ - 453-457 ዓ.ም. 2 ራግዋልዱስ - 457-474 ዓ.ም.- የብዮርኑስ ልጅ ስዋርትማኑስ - 474-502 ዓ.ም. 2 ቶርዶ - 502-503 ዓ.ም.- የስዋርትማኑስ ልጅ ሮዱልፍ - 503-520 ዓ.ም. ሃቲኑስ - 520-541 ዓ.ም. 4 አቲላ - 541-557 ዓ.ም. 3 ቶርዶ - 557-575 ዓ.ም. አልጎዱስ - 575-599 ዓ.ም. ጎድስታጉስ - 599-623 ዓ.ም. አርጡስ - 623-642 ዓ.ም.- የጎድስታጉስ ልጅ 2 ሃኮን - 642-663 ዓ.ም.- የአርጡስ ወንድም 4 ካርል - 663-669 ዓ.ም.- የሃኮን ልጅ 5 ካርል - 669-678 ዓ.ም.- የ4 ካርል ልጅ ቦርገሩስ - 678-693 ዓ.ም. 5 ኤሪክ - 693-710 ዓ.ም.- የቦርገሩስ ልጅ 4 ቶርዶ - 710-757 ዓ.ም. 3 ብዮርን - 757-773 ዓ.ም.- የቶቲላ ልጅ 2 አላሪክ - 773-806 ዓ.ም.- የብዮርን ልጅ የነገሥታት ዝርዝሮች የአውሮፓ ታሪክ

14469

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%85%E1%8C%8D%20%E1%8B%AD%E1%8A%96%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%89%B0%E1%89%B0%E1%8A%AD%E1%88%8E%20%E1%88%B5%E1%88%AD%E1%8A%A0%E1%89%B5%20%E1%8B%AD%E1%8A%96%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%89%B0%E1%8B%9B%E1%8B%8D%E1%88%AE

ህግ ይኖራል ተተክሎ ስርአት ይኖራል ተዛውሮ

ህግ ይኖራል ተተክሎ ስርአት ይኖራል ተዛውሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ህግ ይኖራል ተተክሎ ስርአት ይኖራል ተዛውሮ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከስርዓት ይልቅ የህግ የበላይነትና ጸንቶ የመቆም ባህሪውን የሚያሳይ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ

21793

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%88%98%E1%88%8D%E1%8A%A8%E1%8A%9B%20%E1%88%8B%E1%8A%95%E1%8B%B1%20%E1%8A%A0%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%88%AD%20%E1%8A%90%E1%8B%8D

ያንዱ አገር መልከኛ ላንዱ አገር ገባር ነው

ያንዱ አገር መልከኛ ላንዱ አገር ገባር ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያንዱ አገር መልከኛ ላንዱ አገር ገባር ነው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

52315

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%20%E1%8B%9D%E1%89%85%E1%89%B0%E1%8A%9B%20%E1%8B%A8%E1%8A%A2%E1%89%B5%E1%8B%AE%E1%8C%B5%E1%8B%AB%20%E1%8B%98%E1%8C%88%E1%89%A3%E1%8B%8E%E1%89%BD

የ ዝቅተኛ የኢትዮጵያ ዘገባዎች

ይህ መጣጥፍ ስለ አንድ ኢትዮጵያዊ እና አሜሪካዊ የድረ-ገጽ ህትመት ነው። ዝቅተኛ የኢትዮጵያ ዘገባዎች ወይም ዝቅኢቅ ሪፖርቶች በሴፕቴምበር 17፣ 2021 የተከፈተ የአሜሪካ የኦንላይን ዜና ሕትመት ድህረ ገጽ ነው፣ ዋና መሥሪያ ቤቱን በካሊፎርኒያ፣ ዩኤስ ነው። ነገር ግን ህትመቱ ከ2020 (የአውሮፓ የቀን መቁጠሪያ) ጀምሮ በሥራ ላይ ውሏል። ሎው ኢትዮጵያ ሪፖርቶችም “ሰበር ዜና ከወግ እና ከእውነት” የሚል መፈክርም አለው።ዘ ሎው ኢትዮጵያ ዘገባዎች ዜናዎችን የሚዘግቡ የዜና ማሰራጫዎች ሲሆን ተልእኮውም ዜናዎችን መዘገብ ነው " ሰበር ዜና ከእውነት ጋር " በሚል መሪ ቃል ወቅታዊ ዜናዎችን መዘገብ ይፈልጋል ነገር ግን ከእውነት እና ከባህላዊ ወግ አጥባቂ ኢትዮጵያዊ ጋር እንደ ዝንባሌው የበለጠ ወግ አጥባቂ የፖለቲካ አመለካከት ይኑርዎት።የዝቅኢቅ ሪፖርቶች የየራሳቸውን ዜና በክልሎች እና በስሙ የተገኙ ርዕሰ ጉዳዮችን የሚዘግቡ ዝቅኢቅ ዘገባዎች ተ.ግ፣ ዝቅኢቅ ዘገባዎች ቻይና፣ ዝቅኢቅ ዘገባዎች ንግድ እና የኢትዮጵያ ምስል የሚባሉ የቅርንጫፍ ቢሮዎች አሉት። ወይም ከዚህ በላይ ስም የ ዝቅተኛ የኢትዮጵያ ዘገባዎች የተባበሩት ግዛቶች, የ ዝቅተኛ የኢትዮጵያ ዘገባዎች ቻይና, የ ዝቅተኛ የኢትዮጵያ ዘገባዎች ንግድ. እነዚህ ሁሉ ቅርንጫፎች የሚመሩት የዝቅተኛው ኢትዮጰያ ዋና ዳይሬክተር ጽሕፈት ቤት ሪፖርት አድርጓል ወይም የሎው ኢትዮጵያ ሪፖርቶች ዳይሬክተር ጽሕፈት ቤት ነው። የዝቅተኛው ኢትዮጰያ ዋና ዳይሬክተር ጽሕፈት ቤት ሪፖርት አድርጓል ለበጀት ጭማሪ ወይም መቀነስ ወይም የይዘት መረጃ ወይም የዝቅተኛው ኢትዮጵያ ዘገባዎች ሥራ አስፈፃሚ ካቢኔ ለሚወጣው ለእያንዳንዱ ይዘት ተጠያቂ ነው. መጀመሪያ ላይ ዝቅተኛው የኢትዮጵያ ዘገባዎች እምብዛም አልተገኙም ነበር ፣ መጀመሪያ ላይ እንደ ማህበራዊ ሚዲያ አካውንት የጀመረው በኋላ ወደ ዜና ሚዲያ ሰብሳቢነት ተቀየረ ዜናዎችን ያሰራጫል። ስለዚህ የሚዲያ የዜና ድርጅት መመስረት. ከዚህ ቀደም ዘ ሎው ኢትዮጵያ ሪፖርቶች የኢትዮጵያ ፖሊስ እና ወታደር ወደ ዋና ከተማዋ አዲስ አበባ ሲገቡ አንዳንድ ጉዳዮችን ዘግቧል። ይህም ሆኖ ዘ ሎው ኢትዮጵያ ሪፖርቶች ለሕዝብ እንዲታወቅ ረድቷል። በኋላ ላይ ዘ ሎው ኢትዮጵያ ሪፖርቶች ስለ ሱዳን አንዳንድ ጉዳዮችን ዘግቦ ነበር ይህም የሚዲያ ትኩረትንም ስቧል። በአሁኑ ግዜ እነሱ መልሶ ማቋቋም ናቸው ኦፊሴላዊ የመስመር ላይ

50052

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%90%E1%8B%8B%E1%88%AD%E1%8B%AB%E1%89%B5%20%E1%88%A5%E1%88%AB%20%E1%8D%B3%E1%8D%B0

የሐዋርያት ሥራ ፳፰

ቁጥር ፳፰ የሐዋርያት ሥራ መጽሐፍ የመጨረሻው ምዕራፍ ሲሆን ይዘቱ የጳውሎስን ጉዞ በተለይ ከማልታ ወደ ጣልያን ከዞም በሮም መርጋቱን የሚገልጽ ነው ። የጻፈውም ቅዱስ ሉቃስ እንደሆነ በማስረጃ ሙሉበሙሉ ቤተክርስቲያን የምታምነው ነው ። ስለ ፅሑፉ የመጀመሪያው ፅሑፍ በኮይን ግሪክ ሲፃፍ በ፴፩ ንዑስ ክፍል የተከፈለ ነው ። በጣም ጥንት ከሚባሉ እነዚህን ክፍሎች የሚይዙ ፅሑፎች የሚከተሉት ናቸው ፡ ወደ ግዕዝ የተተረጎመው ማለትም መጸሐፍ ቅዱስ ከዕብራይስጥ ወደ ግዕዝ ሲተረጎም የነበረው ፅሑፍ 325-350 ዓ.ም.እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር 330-360 ዓ.ም. እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር 400 ዓ.ም. እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር 400-440 ዓ.ም. እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር 450 ዓ.ም. እንደ አውሮፓውያን አቆጣጠር (ቁጥር ፩-፬) 550 ዓ.ም.(ቁጥር ፳፯-፴፩) የተጠቀሱ ቦታዎች ተግባራቱ የተፈፀሙበት ቦታዎችን በቅደምተከተል እንደሚከተለው ይነበባሉ አፒዪ ፎረም ስሪ ኢንስ ቁጥር ፰ በዚህ ምዕራፍ የግዕዝ ጽሑፉ የሚጨምረው አለ ይህም ምንድንነው "ጳውሎስም ወደ እርሱ ገብቶ ጸለየለት እጁንም በላዩ ጭኖ ፈወሰው።" የሚለው ነው ። በዚህም ምክኒያት ፑፕልዮስም ልጁም በጳውሎስ ላይ ልዩ የአምላክ ኃይል እንዳለበት እንዲያምኑ አረጋቸው ። የሐዋርያት ሥራ ፳፰ ቁጥር ፩ - ፲ በደኅና ከደረስን በኋላ በዚያን ጊዜ ደሴቲቱ መላጥያ እንድትባል አወቅን። አረማውያንም የሚያስገርም ቸርነት አደረጉልን፤ ዝናብ ስለ ሆነም ስለ ብርዱም እሳት አንድደው ሁላችንን ተቀበሉን። ጳውሎስ ግን ብዙ ጭራሮ አከማችቶ ወደ እሳት ሲጨምር እፉኝት ከሙቀት የተነሣ ወጥታ እጁን ነደፈችው። አረማውያንም እባብ በእጁ ተንጠልጥላ ባዩ ጊዜ፥ እርስ በርሳቸው፦ ይህ ሰው በእርግጥ ነፍሰ ገዳይ ነው፥ ከባሕርም ስንኳ በደኅና ቢወጣ የእግዚአብሔር ፍርድ በሕይወት ይኖር ዘንድ አልተወውም አሉ። እርሱ ግን እባቢቱን ወደ እሳት አራገፋት አንዳችም አልጐዳችውም፤ እነርሱም፦ ሊያብጥ ወይም ወዲያው ሞቶ ሊወድቅ ነው ብለው ይጠባበቁት ነበር ብዙ ጊዜ ግን ሲጠባበቁ በእርሱ ላይ የሚያስገርም ነገር ምንም ባላዩ ጊዜ፦ ይህስ አምላክ ነው ብለው አሳባቸውን ለወጡ። በዚያም ስፍራ አጠገብ ፑፕልዮስ የሚሉት የደሴት አለቃ መሬት ነበረ፥ እርሱም እንግድነት ተቀብሎን ሦስት ቀን በፍቅር አሳደረን። የፑፕልዮስም አባት በንዳድና በተቅማጥ ታሞ ተኝቶ ነበር፤ ጳውሎስም ወደ እርሱ ገብቶ ጸለየለት እጁንም በላዩ ጭኖ ፈወሰው። ይህም በሆነ ጊዜ የቀሩት ደግሞ በደሴቲቱ ደዌ የነበረባቸው እየመጡ ተፈወሱ፤ በብዙ ክብርም ደግሞ አከበሩን፥ በተነሣንም ጊዜ በመርከብ ላይ የሚያስፈልገንን ነገር አኖሩልን። ቁጥር ፲፩ - ፳ ከሦስት ወርም በኋላ በደሴቲቱ ከርሞ በነበረው በእስክንድርያው መርከብ ተነሣን፥ በእርሱምየዲዮስቆሮስ አላማ ነበረበት። ወደ ሰራኩስም በገባን ጊዜ ሦስት ቀን ተቀመጥን፤13 ከዚያም እየተዛወርን ወደ ሬጊዩም ደረስን። ከአንድ ቀን በኋላም የደቡብ ነፋስ በነፈሰ ጊዜ በሁለተኛው ቀን ወደ ፑቲዮሉስ መጣን። በዚያም ወንድሞችን አግኝተን በእነርሱ ዘንድ ሰባት ቀን እንድንቀመጥ ለመኑን፤ እንዲሁም ወደ ሮሜ መጣን። ከዚያም ወንድሞች ስለ እኛ ሰምተው እስከ አፍዩስ ፋሩስና ሦስት ማደሪያ እስከሚባለው ሊቀበሉን ወጡ፥ ጳውሎስም ባያቸው ጊዜ እግዚአብሔርን አመሰገነ ልቡም ተጽናና። ወደ ሮሜም በገባን ጊዜ ጳውሎስ ከሚጠብቀው ወታደር ጋር ለብቻው ይቀመጥ ዘንድ ተፈቀደለት። ከሦስት ቀንም በኋላ ጳውሎስ የአይሁድን ታላላቆች ወደ እርሱ ጠራ፤ በተሰበሰቡም ጊዜ እንዲህ አላቸው፦ ወንድሞች ሆይ፥ እኔ ሕዝቡን ወይም የአባቶችን ሥርዓት የሚቃወም አንዳች ሳላደርግ፥ ከኢየሩሳሌም እንደ ታሰርሁ በሮማውያን እጅ አሳልፈው ሰጡኝ። እነርሱም መርምረው ለሞት የሚገባ ምክንያት ስላልነበረብኝ ሊፈቱኝ አሰቡ፤ አይሁድ ግን በተቃወሙ ጊዜ፥ ወደ ቄሣር ይግባኝ እንድል ግድ ሆነብኝ እንጂ ሕዝቤን የምከስበት ነገር ኖሮኝ አይደለም። ስለዚህም ምክንያት አያችሁና እነግራችሁ ዘንድ ጠራኋችሁ፤ ስለ እስራኤል ተስፋ ይህን ሰንሰለት ለብሻለሁና። ቁጥር ፳፩ - ፴፩ እነርሱም፦ እኛ ከይሁዳ ስለ አንተ ደብዳቤ አልተቀበልንም፥ ከወንድሞችም አንድ ስንኳ መጥቶ ስለ አንተ ክፉ ነገር አላወራልንም ወይም አልተናገረብህም። ነገር ግን ስለዚህ ወገን በየስፍራው ሁሉ እንዲቃወሙ በእኛ ዘንድ ታውቆአልና የምታስበውን ከአንተ እንሰማ ዘንድ እንፈቅዳለን አሉት። ቀንም ቀጥረውለት ብዙ ሆነው ወደ መኖሪያው ወደ እርሱ መጡ፤ ስለ እግዚአብሔር መንግሥትም እየመሰከረ ስለ ኢየሱስም ከሙሴ ሕግና ከነቢያት ጠቅሶ እያስረዳቸው፥ ከጥዋት ጀምሮ እስከ ማታ ድረስ ይገልጥላቸው ነበር። እኵሌቶቹም የተናገረውን አመኑ፥ እኵሌቶቹ ግን አላመኑም፤ እርስ በርሳቸውም ባልተስማሙ ጊዜ፥ ጳውሎስ አንዲት ቃል ከተናገረ በኋላ ሄዱ፤ እንዲህም አለ፦ መንፈስ ቅዱስ በነቢዩ በኢሳይያስ ለአባቶቻችን፦ ወደዚህ ሕዝብ ሂድና፦ መስማትን ትሰማላችሁና አታስተውሉም፥ ማየትንም ታያላችሁና አትመለከቱም፤ በዓይናቸው እንዳያዩ በጆሮአቸው እንዳይሰሙ በልባቸውም እንዳያስተውሉ ተመልሰውም እንዳልፈውሳቸው፥ የዚህ ሕዝብ ልብ ደንድኖአል ጆሮአቸውም ደንቁሮአል ዓይናቸውንም ጨፍነዋል በላቸው ሲል መልካም ተናገረ። እንግዲህ ይህ የእግዚአብሔር ድኅነት ለአሕዛብ እንደ ተላከ በእናንተ ዘንድ የታወቀ ይሁን፤ እነርሱ ደግሞ ይሰሙታል። ይህንም በተናገረ ጊዜ አይሁድ እርስ በርሳቸው እጅግ እየተከራከሩ ሄዱ። ጳውሎስም በተከራየው ቤት ሁለት ዓመት ሙሉ ተቀመጠ፥ ወደ እርሱም የሚመጡትን ሁሉ ይቀበል ነበር፤ ማንም ሳይከለክለው የእግዚአብሔርን መንግሥት እየሰበከ ስለ ጌታ ስለ ኢየሱስ ክርስቶስ እጅግ ገልጦ ያስተምር ነበር። ሃይማኖት ነክ መዋቅሮች መጽሐፍ ቅዱስ

8776

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%8B%8D%E1%88%AE%E1%8D%93%20%E1%88%85%E1%89%A5%E1%88%A8%E1%89%B5

አውሮፓ ህብረት

የአውሮፓ ህብረት በዋነኛነት በአውሮፓ የሚገኙ የ27 አባል ሀገራት የፖለቲካ እና የኢኮኖሚ ህብረት ነው። የዩኒየኑ አጠቃላይ የቆዳ ስፋት 4,233,255.3 ኪ.ሜ. (1,634,469.0 ካሬ ማይል) እና በአጠቃላይ ወደ 447 ሚሊዮን የሚጠጋ የህዝብ ብዛት ይገመታል። በነዚያ ጉዳዮች ላይ በሁሉም አባል ሀገራት ውስጥ ተፈፃሚ በሆነ የህግ ስርዓት ደረጃውን የጠበቀ የውስጥ ነጠላ ገበያ ተቋቁሟል፣ እና ጉዳዩች ብቻ ክልሎች አንድ ሆነው ለመስራት ተስማምተዋል። የአውሮፓ ህብረት ፖሊሲዎች የሰዎችን ፣ የሸቀጦችን ፣ አገልግሎቶችን እና ካፒታልን በውስጣዊ ገበያ ውስጥ ነፃ እንቅስቃሴን ለማረጋገጥ ያለመ ነው። በፍትህ እና በቤት ጉዳዮች ላይ ህግ ማውጣት; እና በንግድ፣ በግብርና፣ በአሳ ሀብትና በክልል ልማት ላይ የጋራ ፖሊሲዎችን ማስጠበቅ። በሼንገን አካባቢ ለመጓዝ የፓስፖርት ቁጥጥሮች ተሰርዘዋል። የዩሮ ዞን እ.ኤ.አ. በ 1999 የተቋቋመ የገንዘብ ማኅበር ነው ፣ በ 2002 ሙሉ በሙሉ ይሠራል ፣ እሱ በዩሮ ምንዛሪ የሚጠቀሙ 19 የአውሮፓ ህብረት አባል አገራት። የአውሮፓ ህብረት ብዙውን ጊዜ ከፌዴሬሽንም ሆነ ከኮንፌዴሬሽን ባህሪያት ጋር (ያለ ቅድመ ሁኔታ ወይም ንፅፅር) እንደ ሱዩ ጄኔሪስ የፖለቲካ አካል ተገልጿል. ህብረቱ እና የአውሮፓ ህብረት ዜግነት የተመሰረቱት የማስተርችት ስምምነት እ.ኤ.አ. ፓሪስ እና 1957 የሮም ስምምነት. የአውሮፓ ማህበረሰቦች በመባል የሚታወቁት የመጀመሪያዎቹ አባል ሀገራት ውስጣዊ ስድስት፡ ቤልጂየም፣ ፈረንሳይ፣ ጣሊያን፣ ሉክሰምበርግ፣ ኔዘርላንድስ እና ምዕራብ ጀርመን ናቸው። ማህበረሰቦቹ እና ተተኪዎቻቸው 21 አዲስ አባል ሀገራትን በመቀላቀል እና በስልጣን ላይ ያሉ የፖሊሲ ቦታዎችን በመጨመር በትልቅነታቸው አድገዋል. በአውሮፓ ኅብረት ሕገ መንግሥታዊ መሠረት ላይ የመጨረሻው ትልቅ ማሻሻያ፣ የሊዝበን ስምምነት፣ በ2009 ሥራ ላይ ውሏል። በ2020፣ ዩናይትድ ኪንግደም ከአውሮፓ ህብረት የወጣ ብቸኛ አባል ሀገር ሆነች። ከዚህ በፊት አራት የአባል ሀገራት ግዛቶች ከአውሮፓ ህብረት ወይም ከቀደምት መሪዎች ወጥተዋል። ወደ አውሮፓ ህብረት ለመግባት እየተደራደሩ ያሉ ሌሎች በርካታ ሀገራት አሉ። እ.ኤ.አ. በ 2020 ከዓለም ህዝብ 5.8 ከመቶ የሚሆነውን የያዘው የአውሮፓ ህብረት በ2021 ወደ 17.1 ትሪሊዮን ዶላር የሚጠጋ አጠቃላይ የሀገር ውስጥ ምርት (ጂዲፒ) አመነጨ። በተጨማሪም፣ ሁሉም የአውሮፓ ህብረት ሀገራት በተባበሩት መንግስታት የልማት ፕሮግራም መሰረት በጣም ከፍተኛ የሰው ልጅ ልማት መረጃ ጠቋሚ አላቸው። እ.ኤ.አ. በ 2012 የአውሮፓ ህብረት የኖቤል የሰላም ሽልማት ተሸልሟል ። በጋራ የውጭ እና ደህንነት ፖሊሲ አማካኝነት ህብረቱ በውጭ ግንኙነት እና በመከላከል ላይ ሚና አዳብሯል። በአለም ዙሪያ ቋሚ የዲፕሎማቲክ ሚሲዮኖችን ያቆያል እና በተባበሩት መንግስታት ፣ በአለም ንግድ ድርጅት ፣ በ 7 እና በ 20 ውስጥ እራሱን ይወክላል ። በአለም አቀፍ ተጽእኖ ምክንያት የአውሮፓ ህብረት አንዳንድ ምሁራን እንደ አዲስ ልዕለ ኃያል ነው ሲሉ ይገልጹታል። ህዳር 1 1993 ዋና አርክቴክቶች የሆኑት ሄልሙት ኮል እና ፍራንሷ ሚትራንድ የተባሉት የማስተርችት ስምምነት በህዳር 1 ቀን 1993 በፀና ጊዜ የአውሮፓ ህብረት በይፋ የተመሰረተ ነው። ስምምነቱ ። የመካከለኛው እና የምስራቅ አውሮፓ የቀድሞ ኮሚኒስት መንግስታት እንዲሁም ቆጵሮስ እና ማልታ ለማካተት ተጨማሪ ማስፋፋት ታቅዶ፣ እጩ አባላት ወደ አውሮፓ ህብረት ለመግባት የኮፐንሃገን መስፈርት በሰኔ 1993 ስምምነት ላይ ተደርሷል። የአውሮፓ ህብረት መስፋፋት አዲስ ደረጃ አስተዋወቀ። ውስብስብነት እና አለመግባባት. በ1995 ኦስትሪያ፣ ፊንላንድ እና ስዊድን የአውሮፓ ህብረት ተቀላቅለዋል። እ.ኤ.አ. በ 2002 የዩሮ የባንክ ኖቶች እና ሳንቲሞች በ 12 አባል አገራት ውስጥ ብሄራዊ ገንዘቦችን ተክተዋል። ከዚያን ጊዜ ጀምሮ የዩሮ ዞን 19 ​​አገሮችን ያጠቃልላል። የዩሮ ምንዛሪ በዓለም ላይ ሁለተኛው ትልቅ የመጠባበቂያ ገንዘብ ሆነ። እ.ኤ.አ. በ 2004 የአውሮፓ ህብረት እስከዛሬ ድረስ ትልቁን እድገት አሳይቷል ፣ ቆጵሮስ ፣ ቼክ ሪፖብሊክ ፣ ኢስቶኒያ ፣ ሃንጋሪ ፣ ላቲቪያ ፣ ሊቱዌኒያ ፣ ማልታ ፣ ፖላንድ ፣ ስሎቫኪያ እና ስሎቬንያ ህብረቱን ሲቀላቀሉ

21970

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%89%A3%E1%88%8D%E1%8A%93%20%E1%88%B9%E1%88%98%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%88%E1%88%B0%E1%89%A0%E1%89%A5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%84%E1%8B%B5

ደባልና ሹመት ያለሰበብ አይሄድ

ደባልና ሹመት ያለሰበብ አይሄድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደባልና ሹመት ያለሰበብ አይሄድ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

50674

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A5%E1%88%AD%E1%89%B1%E1%8A%AB%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%88%AA%E1%88%81%E1%8A%95

ብርቱካን በሪሁን

ብርቱካን በሪሁን ወ/ሮ ብርቱካን በሪሁን በድሮው ጎጃም አጠቃላይ ግዛት አገው ምድር አውራጃ፤በባንጃ ወረዳ፤ በባንጃ ለኮማ ምክትል ወረዳነት ከ1936-1987 አ.ም የቆየች ከዚያም ከ1987 ዓ.ም ወዲህ አዊ ብሄረሰብ ዞን አስተዳደር አሁኑ ፋግታ ለኮማ ወረዳ አስተዳደር ኮሪጎሃና ቀበሌ ቸዋሲ ኪ/ምህረት ልዩ ጎጥ ስሙ ዋሪ ከአባታቸው አቶ በሪሁን ታምር እና ከእናታቸው ወ/ሮ ደስታየሁ አድማስ ይካቲት 16 ቀን 1980 ዓ.ም ተወለች። የብርቱካን ብቻኛው ቅልቋ ወንድም ደሳለው በሪሁን ይባላል። ወ/ሮ ብርቱካን በሪሁን ተወለዶ አቅማ ሄዋን እስኪደረስ ድረስ ከቤተሰቦቻቸው ጋር በጥሩ ሁኔታ አደገች።ከዚያህ በሆላ በቤተሰብ ፍላጎትና እምነት በተነሳ በአፍላ ወጣትነቷ ማለትም በተወለደች 9 አመቷ ትዳር መሰረተች። ትዳር ከመሰረተች በሆላም በፊቱ አጣራር ጎጃም አጠቃላይ ግዛት አገው ምድር አውራጃ ፤በባንጃ ወረዳ፤በባንጃ ለኮማ ምክትል ወረደነት ከ1936-1987 ዓ.ም የቆየች ከ1987 ዓ.ም ወዲህ አዊ ብሄረሰብ ዞን ስር በአሁኑ ፋግታ ለኮማ ወረዳ አስተዳደር ገዘሃራ አዊዲ ቀበሌ አዊዲ ጊዮርጊስ ልዩ ጎጥ ሳሙሲ ኑሮዋን ከትዳር በለቤታቸው ጋር መስርተው የሚኖሩ ታዋቂ እና ዝናኛ አከበባውን ህብረተሰብ ወይም ማህበረሰብ የምታከብር ታላቅ እናት ናቸው።

21107

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8B%9B%E1%8A%95%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%8B%AD%20%E1%88%88%E1%8A%A5%E1%88%B3%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%8B%B3%E1%8A%9B%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%89%A3%E1%8B%AD%20%E1%88%88%E1%88%B0%E1%8A%95%E1%88%B0%E1%88%88%E1%89%B5

የሚዛንን አባይ ለእሳት የዳኛን አባይ ለሰንሰለት

የሚዛንን አባይ ለእሳት የዳኛን አባይ ለሰንሰለት የአማርኛ ምሳሌ ነው። የሚዛንን አባይ ለእሳት የዳኛን አባይ ለሰንሰለት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21629

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8B%E1%8B%9E%E1%88%A8%20%E1%88%B2%E1%8B%9E%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8B%B0%E1%88%A8

ያላዞረ ሲዞር አደረ

ያላዞረ ሲዞር አደረ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያላዞረ ሲዞር አደረ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

1975

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%88%8A

ማሊ

የማሊ ሪፐብሊክ (ማሊ) በምዕራብ አፍሪካ የምትገኝ ወደብ የለሽ ሀገር ናት። ከምዕራብ አፍሪካ ሀገሮች በስፋት ሁለተኛ ናት። ከአልጄሪያ፣ ኒጄር፣ ቡርኪና ፋሶ፣ አይቮሪ ኮስት፣ ጊኔ፣ ሴኔጋል እና ሞሪታኒያ ጋር ድንበር ትዋሰናለች። ማንዴ ሕዝቦች አውራጃውን ሠፍረው ተከታታይ መንግሥታት አጸኑ። እነዚህም የጋና መንግሥት፣ የማሊ መንግሥትና የሶንግሃይ መንግሥት ያጠቅልላሉ። በነዚህ መንግሥታት ውስጥ ቲምቡክቱ ለትምርትና ለመገበያየት ቁልፍ ከተማ ነበረች። በ1583 ዓ.ም. በሞሮኮ በተካሄደ ወረራ የሶንግሃይ መንግሥት ኃይል ለማነስ ጀመር። ማሊ በ1880 እ.ኤ.አ. በፈረንሣይ ቅኝ ተገዝታ «ፈረንሳያዊ ሱዳን» ወይም «የሱዳን ሪፐብሊክ» ትባል ነበር። ፈረንሳያዊ ሱዳን በኅዳር 16 ቀን 1951 ዓ.ም. በፈረንሳያዊ ማሕበረሠብ ውስጥ 'ራስ-ገዥ ሁኔታ' አገኝታ በመጋቢት 26 1951 ዓ.ም. ከሴኔጋል ጋር አንድላይ የማሊ ፌደሬሽን ሆኑ። ይህ የማሊ ፌዴሬሽን በሰኔ 13 ቀን 1952 ነጻነት አገኘ። ነገር ግን በነሐሴ 14 ቀን ሴኔጋል ከፌዴሬሽኑ ወጣች። በመስከረም 12 ቀን 1953 ዓ.ም. ፈረንሳያዊ ሱዳን በሞዲቦ ኪየታ ስር ራሷን 'የማሊ ሬፑብሊክ' አዋጀችና ከማሕበረሰቡ ወጣች። ሞዲቦ ኪየታ በ1968 እ.ኤ.ኣ. በተደረገው መፈንቅለ መንግሥት ከወረደ በኋላ እስከ 1991 እ.ኤ.አ. ድረስ ማሊ በማውሳ ትራዎሬ ተመራች። በ1991 እ.ኤ.አ. የተካሄዱ ተቃውሞች ወደ መፈንቅለ-መንግሥት አመሩ። ከዚያም የተሸጋጋሪ መንግሥት ተቋቋመና አዲስ ሥነ-መንግሥት ተጻፈ። በ1992 እ.ኤ.አ. አልፋ ዑመር ኮናሬ የማሊን የመጀመሪያ ዴሞክራሲያዊ ምርጫን አሸነፉ። ማሊ ከባሕር ጋር ግንኙነት የላትም። የሀገሩ አብዛኛው ክፍል በሰሐራ በረሃ ውስጥ ይገኛል። ከተፈጥሮ ሀብቶች ውስጥ ወርቅ፣ ዩራኒየም፣ ፎስፌት፣ ካዎሊን፣ ጨው፣ ኖራ (ላይምስቶን) ይጠቀሳሉ። የማሊ ፓርላማ 147 ሰዎች ሲኖረው እነዚህ ተወካዮች በህዝብ ብዛት ነው የሚመረጡት። አስተዳደራዊ ክልልሎች ማሊ በስምንት ክፍለ-ሀገሮችና አንድ ከተማ ተከፋፍላለች። ባማኮ (ከተማ) ማሊ ከዓለም ደሀ ሀገሮች አንዷ ስትሆን 65 ከመቶ የሚሆነው መሬት በረሃ ነው። አብዛኛው የኤኮኖሚ እንቅስቃሴ በኒጅር ወንዝ አካባቢ ነው የሚካሄደው። 10 ከመቶ የሚሆነው ሕዝብ ከቦታ ቦታ እየተንቀሳቀሰ የሚኖር ሲሆን 80 ከመቶ የሚሆነው የሥራ ሃይል በእርሻና ዓሣ ማጥመድ ተሰማርቷል። የኢንዱስትሪው እንቅስቃሴ በእርሻ ምርቶች ላይ ያተኩራል። የሸክላ ሥራ በሴቶች የሚከናወን ሲሆን በነጋዴዎች በገበያዎች ይሸጣል። ሸክላዎቹ የሚሰሩበት ባሕላዊ ሂደት የቱሪስት መሳቢያ ነው።

3388

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%89%A0%E1%89%A0%20%E1%89%A0%E1%88%B6%20%E1%89%A0%E1%88%8B%E1%8D%A2

አበበ በሶ በላ።

«አበበ በሶ በላ።» በብዙ የአማርኛ የጽሑፍ ትምህርቶች ውስጥ የመጀመሪያው ዓረፍተ ነገር ነው። «አበበ በሶ በላ» ለመጀመሪያ ጊዜ በስፋት ጥቅም ላይ የዋለው በበ1970ዎቹ መሠረተ ትምህርት ዘመቻ ጊዜ ነበር። ከ«በ» ውጪ ከ«በ» ጋር የሚመሣሰሉ ሌሎች ሶስት ብቻ ፊደላትን የያዘ በመሆኑ ለማንበብ ይቀላል። «በ» ለመጻፍም ቢሆን በጣም ከሚቀሉት ፊደላት ስለሚቆጠር፣ ቀሪዎቹ ፊደላትም ከርሱ ጋር በጣም ስለሚመሳሰሉ ለመጻፍም ብዙ የማይከብድ ዓረፍተ ነገር ነው። ከዚሁ ጋር የሚመሣሰሉ ሌሎች ዓረፍተ ነገሮች፦ ጫላ ጩቤ ጨበጠ። (በተለይ ጨ እና ጠ) ጨቡዴ ጣሳ አጠበ።

44228

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B5%E1%89%B3%E1%88%9D%E1%8D%8E%E1%88%AD%E1%8B%B5%20%E1%89%A5%E1%88%AA%E1%8C%85%20%28%E1%8B%A8%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%B3%E1%88%B5%20%E1%88%9C%E1%8B%B3%29

ስታምፎርድ ብሪጅ (የእግር ኳስ ሜዳ)

ስታምፎርድ ብሪጅ በፉልሃም ለንደን የሚገኝ የቼልሲ እግር ኳስ ቡድን የእግር ኳስ ሜዳ ነው። የእግር ኳስ ሜዳው የሚገኘው በሙር ፓርክ ኢስቴት (በሌላ አጠራር በዋልሃም ግሪን) ወይም በተለምዶ ዘ ብሪጅ ተብሎ በሚጠራ ቦታ ነው። ይህ የእግር ኳስ ሜዳ 41,798 ሰዎችን ማስተናገድ የሚችል ሲሆን፣ ከፕሪሚየር ሊጉ ስምንተኛ ትልቅ የእግር ኳስ ሜዳ ያደርገዋል። የተከፈተው እ.ኤ.አ በ1877 ሲሆን እስከ 1905 ድረስ የለንደን አትሌቲክስ ክለብ ይጠቀምበት ነበር። ሜዳው ብዙ ለውጦችን አካሂዷል። በቅርቡ ደግሞ (እ.ኤ.አ 1990ዎቹ) ወደ ዘመናዊና ለሁሉም ተመልካቾች መቀመጫ ያለው ሆኖ ተሠርቷል። ስታምፎርድ ብሪጅ የተለያዩ የእንግሊዝ ዓለም አቀፋዊ ጨዋታዎችን ፣ የኤፍ ኤ ካፕ ፍጻሜዎችን ፣ የኤፍ ኤ ካፕ ግማሽ ፍጻሜዎችን እና የቻሪቲ ፊልድ ጨዋታዎችን አስተናግዷል። ለተለያዩ ስፖርቶችም እንደ ክሪኬት ፣ ራግቢ ዩኒየን ፣ ስፒድዌይ ፣ ግሬይሃውንድ ሬሲንግ ፣ ቤዝቦል እና የአሜሪካን ፉትቦል ጨዋታዎችን ለማስተናገድ ጥቅም ላይ ውሏል። የስታዲየሙ ትልቁ ኦፊሲዬላዊ የታዳሚዎች ቁጥር 82,905 ሲሆን ፤ ይህ የሆነው ቼልሲ ከአርሰናል እ.ኤ.አ በኦክቶበር 12 1935 ባካሄዱት የሊግ ጨዋታ ነበር። የቀድሞ ታሪክ ስታምፎርድ ብሪጅ ፣ ሳምፎርድስብሪጅ (ጥንታዊ እንግሊዝኛ፦ ) ከሚለው ቃል የመጣ ሲሆን ትርጉሙም ሳንዲ ፎርድ ላይ ያለው ድልድይ ማለት ነው። የዐሥራ ስምንተኛው ክፍለ ዘመን ካርታዎች በአሁኑ ጊዜ በምስራቅ ዳፍ ጀርባ በሚገኘው የባቡር መስመር የሚፈስሰውን የስታንፎርድ ጅረት (እንግሊዝኛ፦ ) የቴምስ ወንዝ ገባር እንደሆነ አድርገው ያሳዩ ነበር። የገባሩ ወንዝ የላይኛው ጫፍ ቢሊንግስዌል ቦይ ()፣ ፑልስ ጅረት () እና ካውንተርስ ጅረት () በመባል ይጠራ ነበር። በመካከለኛው ክፍለ ዘመን ፤ ይህ ጅረት ቢሊንግዌል ዲች የሚባል ስም ነበረው። ቃሉ የመጣውም የቢሊንግ ምንጭ ወይም ጅረት ከሚለው ነው። ይህም በፉልሃም እና በኬንሲንግተን ደብሮች መሀል ወሰን ፈጥሮ ነበር። በዐሥራ ስምንተኛው ክፍለ ዘመን፤ አሁን በሚጠራበት ስሙ የካውንተር ጅረት በመባል መጠራት ጀመረ። ጅረቱ ሁለት ድልድዮች ነበሩት ፤ እነርሱም በፉልሃም መንገድ ላይ የሚገኘው የስታምፎርድ ድልድይ (ስታምፎርድ ብሪጅ) () እና በኪንግስ መንገድ ላይ የሚገኘውና በአሁኑ አጠራሩ ስታንሊ ድልድይ (ስታንሊ ብሪጅ) የተባለው የስታንብሪጅ ድልድይ ናቸው። በአሁኑ ጊዜ የሚገኘው የስታምፎርድ ድልድይ እ.ኤ.አ በ1860 ከጡብ የተሠራ ሲሆን ከዚያ ጊዜ በኋላ በከፊል ጥገና ተደርጎለታል። ስታምፎርድ ብሪጅ ፤ የለንደን አትሌቲክስ ክለብ ስታዲየም ሆኖ እ.ኤ.አ በ1877 ተከፈተ። በዚያ ሜዳ ላይ ታላላቅ የእግር ኳስ ጨዋታዎችን ለማዘጋጀት የፈለጉ ገስ እና ጆሴፍ ሚየርስ የተባሉ ወንድማማቾች ኮንትራቱን እስካገኙበት ጊዜ ድረስ ለለንደን አትሌቲክስ ክለብ እስከ እ.ኤ.አ 1904 ድረስ አገልግሏል። እግር ኳስ

21248

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%8C%A0%E1%88%8B%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%8B%88%E1%8B%B0%E1%8B%8D%E1%8A%95%20%E1%88%B0%E1%8C%A5%E1%89%B0%E1%88%85%20%E1%88%B8%E1%8A%98%E1%8B%8D

የምትጠላውን የምትወደውን ሰጥተህ ሸኘው

የምትጠላውን የምትወደውን ሰጥተህ ሸኘው የአማርኛ ምሳሌ ነው። የምትጠላውን የምትወደውን ሰጥተህ ሸኘው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

47092

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A5%E1%88%8C%E1%8A%A6%E1%8A%93%20%E1%8A%AC%E1%88%AC%E1%89%B2

ብሌኦና ኬሬቲ

ብሌኦና ኬሬቲ () (1979 እ.ኤ.አ.፣ አልባኒያ) የአልባኒያ ዘፋኝ ነች። 1997 እ.ኤ.አ. - 1999 እ.ኤ.አ. - 2001 እ.ኤ.አ. - 2002 እ.ኤ.አ. - 2003 እ.ኤ.አ. - 2005 እ.ኤ.አ. - 2005 እ.ኤ.አ. - 2007 እ.ኤ.አ. - የአውሮፓ ሰዎች

14509

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%86%E1%8B%B5%20%E1%8B%88%E1%8B%B6%20%E1%8A%A0%E1%8D%8D%20%E1%8A%AD%E1%8B%B6%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%20%E1%88%88%E1%88%9D%E1%8B%B6

ሆድ ወዶ አፍ ክዶ ክፉ ለምዶ

ሆድ ወዶ አፍ ክዶ ክፉ ለምዶ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሆድ ወዶ አፍ ክዶ ክፉ ለምዶ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጥቅም መውደድ፣ ውሸት መዋሸት መጥፎ ባህሪያት ናቸው መደብ : ተረትና ምሳሌ

19473

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%8D%E1%8A%95%E1%89%A6%E1%89%B5%20%E1%8D%AB

ግንቦት ፫

ግንቦት ፫ ቀን፣ በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር የዓመቱ ፪፻፵፫ኛው ዕለት ሲሆን፤ የፀደይ (በልግ)ወቅት ፴፰ኛው ቀን ነው። ከዚህ ዕለት በኋላ እስከ ዓመቱ መጨረሻ ድረስ በዘመነ ሉቃስ ፻፳፫ ዕለታት ሲቀሩ በዘመነ ዮሐንስ፣ ዘመነ ማቴዎስ እና ዘመነ ማርቆስ ደግሞ ፻፳፪ ቀናት ይቀራሉ። ታሪካዊ ማስታወሻዎች ፲፱፻፲፮ ዓ/ም - ሁለቱ ጀርመናውያን ተሽከርካሪ አምራቾች፣ ጎትሊብ ዴይምለር እና ካርል ቤንዝ ኩባንያዎቻቸውን አዋሕደው አዲሱን የመርሴዲስ-ቤንዝ () ኩባንያ መሠረቱ። ፲፱፻፵፰ ዓ/ም- የብሪታኒያ የቅኝ ግዛቶች ሚኒስትር የምዕራብ አፍሪቃዋ ጎልድ ኮስት (በኋላ ጋና) ነጻነቷን እንደምትሰጥ መወሰኑን ለሕዝብ ተወካዮች ሸንጎ አስታወቀ። ፲፱፻፶፪ ዓ/ም - ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ “የኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥት መንግሥት የውጭ ጣልቃ ገቦች በአገሪቱ ጉዳይ ውስጥ እየገቡ አስቸግረዋል በሚል መነሻ የፈረንሳይን፤ አሜሪካን፤ ግብጽን፤ የሶቪዬት ሕብረትን፤ የብሪታኒያን እና የዩጎዝላቪያን የልዑካን አለቆች ሰብስበው አነጋገሩ። በማግሥቱ ይፋ የተደረገው ጽሑፋዊ ቃለ-ጉባኤ አምባሳደሮቹ የተጠሩት “የኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥት መንግሥት በአፍሪቃ ቀንድ አካባቢ ጉዳዮች ላይ የባዕዳንን ጣልቃ ገብነት በብርቱ እንደሚቃወም እና በኢትዮጵያ ግዛትና ሉዐላዊነት ላይ የሚሰነዘሩትን ማናቸውንም እርምጃዎች ለመከላከል ቆራጥ መሆኑን እንዲገነዘቡ ነው።” ይላል። ፲፱፻፷፭ ዓ/ም - ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ከግብጽ ፕሬዚደንት ሳዳት ጋር ለውይይት ወደካይሮ ሲጓዙ፣ እግረ መንገዳቸውን ካርቱም ላይ አርፈው ከፕሬዚደንት ኒሜሪ ጋር ተለወያዩ። ዕለተ ሞት ዋቢ ምንጮች

14471

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%86%E1%89%B4%E1%88%8D%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%89%A5%E1%88%AD%20%E1%8C%88%E1%8A%95%E1%8B%98%E1%89%A5%20%E1%8B%AB%E1%88%B5%E1%8C%88%E1%8A%9B%E1%88%8D

ሆቴል ቢያብር ገንዘብ ያስገኛል

ሆቴል ቢያብር ገንዘብ ያስገኛል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሆቴል ቢያብር ገንዘብ ያስገኛል የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ

8724

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%98%E1%8A%AA%E1%8A%93

መኪና

መኪና የሚለው ቃል '' ከሚለው የጣሊያንኛ ቃል የተወረሰ ቃል ሲሆን፣ (ወይም አውቶሞቢል፣ ተሽከርካሪ) ከሥፍራ ወደ ሥፍራ በመንኮራኩር ላይ በሞቶር የሚነዳ ተንቀሳቃሽ አይነት ነው። ስዎችም ሆነ ዕቃ በመንገዶች ላይ ለማዛወር ይጠቀማል። በ1999 ዓ.ም.፣ በመላ ዓለም ውስጥ የመኪናዎች ቁጥር 800 ሚሊዮን ያህል ነበር። በተለምዶ «መኪና» የሚለው ስም የሚሰጠው ከዶቅዶቄ ትልቅ፣ ከካሚዎንም ወይም ከአውቶቡስ ትንሽ ለሆነ ባለሞቶር ተሽከርካሪ ነው፤ አንዳንዴ ግን ቀላል ካሚዎኖች ከመኪናዎች ጋር መመደብ ይቻላል። በአማካኝ ለመኪናዎች የተሳፋሪዎች ቁጥር ችሎታ 5 ሰዎች ቢሆን፣ በየአይነቱ ግን ከ1 እስከ 9 መቀመጫዎች ድረስ በመገኘት ይለያያል። በቤንዚን የሚሄድ ተግባራዊ መኪና መጀመርያ በጀርመን ሰዎች በ1877 ዓ.ም. ተፈጠረ። ከዚያ በፊት ግን በእንፋሎትም ሆነ በኤሌክትሪክ የሚነዱ መኪናዎች ይገኙ ነበር። መጀመርያ በእንፋሎት የሚነዳ ተሽከርካሪ የታቀደው በኢየሱሳዊው ሚሲዮን ቄስ በቻይና፣ የቤልጅግ ኗሪ ፈርዲናንድ ፈርቢስት በ1664 ዓ.ም. ነበር። እሱ በጻፈው መግለጫ መሠረት፣ ይህ ተሽከርካሪ ለቻይና ንጉሥ ካንግሺ ለጨዋታ እንዲሆን ጥቃቅን ምሳሌ ብቻ ነበር፤ እቅዱም በተግባር ከተሠራ ኖሮ አይታወቅም። ከዚያ በኋላ፣ በ1761 ዓ.ም. የፈረንሳይ ሠራዊት መድፎችን ለመሸክምና ለማዛወር የጠቀመ የንፋሎት ጋሪ በኒኮላ-ዦሴፍ ኩንዮ ተፈጠረ። በመጀመርያ የፈረንሳይ መንግሥት ትኩረት በዚህ ፍጥረት ተሳበና በ1763 ዓ.ም. ሁለተኛ እንፋሎት ጋሪ ተሠራ። ዳሩ ግን ለረጅም ጊዜ እንፋሎት ማስገኘት ስላልቻለ ተግባራዊው ዋጋ ጥቂት በመሆኑ፣ ወደ ማከመቻ ሥፍራ ተላከ። የመድፍ አለቃ ሙሴ ሮላንድ እንደገና በ1792 ዓ.ም. አገኘው፣ ነገር ግን ናፖሌዎን ለዚህ ጉድ ምንም ፍላጎት አልነበረውምና ሃሣቡ ለጊዜው ተረሳ። በዚሁም መካከል፤ በ1776 ዓ.ም. የስኮትላንድ ሰው ዊሊያም ሙርዶክ ባለ ሦስት መንኮራኩር የእንፋሎት ሠረገላ ሠራ። ጊዜውን ባለማግኘቱ ግን ሥራው መቋረጥ ነበረበት። ከዚያ በ1793 ዓ.ም. የሙርዶክ ጎረቤት የነበረ ሌላው የብሪታንያ ኗሪ ሪቻርድ ትሬቪሲክ የራሱን እንፋሎት ሠረገላ ሠራ። በ1795 ዓ.ም. ደግሞ «የለንደን እንፋሎት ሠረገላ» ፈጠረ፤ ይህም መኪና ለ10 ማይል በለንደን መንገዶች ላይ ስምንት ሰዎችን ወሰደ፤ ጉዞውም ከሰዓት በላይ ፈጀ። ሆኖም በኋላ ጊዜ በአጋጣሚ ግጭት ተጋጠመና ፈጠራው ለጊዜው ጠፋ። ብዙ ጊዜ ሳያልፍ ሌሎች ሰዎች አዳዲስ አይነቶች የእንፋሎት ተሽከርካሪዎች ሠሩ። በ1799 ዓ.ም. ደግሞ ውስጣዊ ፈነዳ ኤንጂን በስዊስ አገር ተፈጠረ፤ በመጀመርያው ይህን ፈጠራ ያካሄደው ጋዝ ሃይድሮጅን ብቻ ነበረ። በ1818 ዓ.ም. ሱሙኤል ብራውን በዚህ አይነት መሣርያ አንዱን ጋሪ በለንደን ኮረብታ ላይ እንዲወጣ አደረገ፤ የሙከራው ከፍተኛ ዋጋ ግን ተግባራዊ ፈጠራ እንዳይሆን ከለከለ። ከዚህ ትንሽ በኋላ፣ በ1820 ዓ.ም. የሀንጋሪ ሰው አንዮስ የድሊክ ለመጀመርያው ጊዜ በኤሌክትሪክ ሞቶር የሚሮጥ ትንሽ የተሽከርካሪ ምሳሌ ሠራ። እንዲሁም በአሜሪካ በ1826 ዓ.ም. እና በሆላንድ በ1827 ዓ.ም. ተመሳሳይ ባለ ኤሌክትሪክ ሞቶር ናሙናዎች ተሠሩ። በቅርብ ጊዜ ከዚያ ቀጥሎ፣ የስኮትላንድ ሰዎች መጀመርያው ሙሉ-መጠን ኤሌክትሪክ መኪና ለመሥራት ተከናወኑ። በሚከተሉት አሥርታት ላይ (1830ዎች-1840ዎች ዓ.ም.)፣ የእንፋሎት መኪና እና የኤሌክትሪክ መኪና ቀስ በቀስ በአውሮጳና በአሜሪካ መንገዶች ላይ ይታዩ ጀመር፤ እንደ ወትሮ ከቆየው ከባለ ፈረስ-ጋሪው ትራፊክ አጠገብ አነስተኛ ፈንታ ብቻ ወሰዱ እንጂ በዚያው ዘመን እኚህ አዳዲስ ፈጠራዎች እጅግ ብርቅ ዕይታ ሆነው ቀሩ። በተጨማሪ፣ በአገር ቤት መንገድ በሩቅ ጉዞ ለመሔድ ባለመቻላቸውና በጣም ውድ በመሆናቸው፣ ተግባራዊ ጥቅማቸው በከተማዎች ውስጥ ብቻ፣ በተለይም ለሀብታሞች ወይም እንደ ሕዝባዊ መጓጓዣ (እንደ ታክሲ) ነበር። ለፈረሶች አስደንጋጭ ሥራዎች እንደ ሆኑ መጠን፣ የእንግሊዝ መንግሥት መጀመርያ በ1853 ዓ.ም. የፍጥነት ወሰን በዚህ አይነት ትራፊክ ጣለ፤ ይህም ወሰን በከተማ 5 ማይል (8 ኪ/ሜ) በየሰአቱ ብቻ ነበረ። በ1857 ዓ.ም. የእንግሊዝ መንግሥት ባወጣ ሕግ ወሰኑን እንደገና ወደ 2 ማይል (3 ኪ/ሜ) በየሰአቱ ቀነሰው፤ ከዚህም በላይ ቀይ ባንዲራ የያዘ እግር መንገደኛ በጋሪው ፊት እንዲቀድመው ተገደደ። ስለዚህ «ፈረስ የለሽ ጋሪዎች» ከለንደን መንገዶች ለ30 ዓመታት ያህል ከማጥፋት ሁሉ ትንሽ ቀሩ። በመነጻጸር በፈረንሳይና በአሜሪካ አገራት በሕግ ቢታገሡም፣ ገና አልፎ አልፎ ብቻ የሚታዩ ድንቆች ይሆኑ ነበር። በዚሁም መካከል፣ በ1855 ዓ.ም. የቤልጅግ ሰው ኤቲየን ለኗር በሃይድሮጅን ጋዝ ውስጣዊ ፈነዳ ኤንጂን የሚነዳ መኪና ወይም «ሂፖሞቢል» ፈጠረ። በሙከራው ጉዞ 11 ማይል በፓሪስ መንገዶች በ3 ሰአቶች ጨረሰ። ለኗር 350 ያህል ሂፖሞቢሎችን ሸጠ። በ1862 ዓ.ም. የኦስትሪያ ሰው ሲግፍሪድ ማርኩስ ትንሽ ጋሪ በቤንዚን ውስጣዊ ፈነዳ ኤንጂን ሠራ። እንዲያውም ይህ ድርጊት የቤንዚን መኪና ፈጣሪ ያደርገዋል፤ ዳሩ ግን በ2ኛው ዓለማዊ ጦርነት ጊዜ ናዚ ባለሥልጣናት ይህን ዒላማ ከጀርመን መዝገቦች አስወገዱ፤ ይህም አቶ ማርኩስ ከአይሁዳዊ ዘር ስለነበር ነው። በማርኩስ ፈንታ በቤንዚን የሚሮጠውን ዘመናዊ መኪና የመፍጠር ክብር የሚሰጠው ለካርል ቤንዝ ሆነ። በ1877 ዓ.ም. በማንሃይም ጀርመን አገር መጀመርያ ቤንዝ ሞቶር-ጋሪ ሠራ። በ1880 ዓ.ም. ይህን ሞዴል በጀርመንና በፈረንሳይ በገበያው ላይ ይሸጥ ጀመር። በዚያም አመት የካርል ቤንዝ ሚስት ቤርጣ ቤንዝ ለመጀመርያው ጊዜ ለረጅም ጉዞ (106 ኪ/ሜ) በዚህ አይነት መኪና ሄደች። ከዚህ ትንሽ በኋላ በ1881 ዓ.ም. ሌላው ጀርመናዊ ጎትሊብ ዳይምለር የራሱን መጀመርያ ቤንዚን አውቶሞቢል ሠራ። በዚሁ ወቅት፣ በርካታ ሰዎች በኤውሮጳም ሆነ በአሜሪካ የቤንዚን መኪና መሥራት ንግድ ሞከሩ። በ1881 ዓ.ም. በፈረንሳይ አንድ የመኪና መሥሪያ ድርጅት (ፓንሃርድና ሌቫሦር) ቆሞ ነበር፤ እንዲሁም በ1885 ዓ.ም. በአሜሪካ ነበር (ዱርዬ ሞቶር-ጋሪ ድርጅት)። ከ1892 ዓ.ም. ጀምሮ፣ አሜሪካና ፈረንሳይ አገራት ሁለቱ በጅምላ በገፍ ምርት መኪናን ለመስራት ዝግጁ ነበሩ። ሄንሪ ፎርድ በዚያው ዓመት የዲትሮይት አውቶሞቢል ድርጅት መሠረተ። በቶሎ ግን በ1894 ዓ.ም. ፋብሪካው የቆመው ኦልድስ የሞቶር ተሽከርካሪ ድርጅት አንደኛውን ሥፍራ ወሰደ። በዓመቱም ውስጥ አያሌ ሌሎች ተወዳዳሪዎች ድርጅቶች ለአሜሪካ መንገዶች ብዙ ሺህ መኪናዎች ሠሩ፤ እነርሱም ዊንቶን ሞቶር ጋሪዎች፣ ፎርድ ሞቶሮች፣ ካዲላክና ቶማስ ቢ ጄፍሪ ድርጅት ነበሩ። በ1895 ዓ.ም. መጨረሻ፣ 9000 ያህል የቤንዚን መኪናዎች በአሜሪካ ነበሩ። በዚሁ ሰአት በአሜሪካ ከተገኙት መኪናዎች መካከል 40 ከመቶ የእንፋሎት አይነት ሲሆኑ፣ 38 ከመቶ የኤሌክትሪክ አይነትና 22 ከመቶ ብቻ የቤንዚን አይነት ነበሩ። ከ10 አመታት በኋላ ግን የቤንዚን መኪና ከሌሎቹ አይነቶች ይልቅ የተወደደው ዘዴ ሆነው ነበር። ይህም የሆነባቸው ሳቢያዎች ሁለት ናቸው፤ አንደኛው የኤሌክትሪክ መኪና ባትሪ በዚያን ጊዜ ቻርጅ ሳይደረግለት ከ1 ሳአት በላይ ሊጠቀም ስላልቻለ ነው፤ ለአጭር ጉዞዎች ብቻ ተስማሚ ነበሩ። ሁለተኛው፤ በቂ የፔትሮሌዩም ዘይት ምንጮጭ በመገኘታቸው ቤንዚን ርካሽ የነዳጅ አይነት ሆነ። ከዚህ በላይ ከ1904 ዓ.ም. ጀምሮ የቤንዚን መኪና አጀማመር ዘዴ እጅግ ከለለ። ስለዚህ ጥቂት አመታት ስያልፍ የእንፋሎት መኪናና የኤሌክትሪክ መኪና ጥቅም ለጊዜው ተረሳ።

20876

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9B%E1%88%AD%20%E1%88%8D%E1%88%98%E1%8A%93%20%E1%88%B3%E1%8B%AD%E1%8B%AB%E1%8B%99%20%E1%8C%88%E1%8A%93%20%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%8B%AB%E1%8B%99%20%E1%89%A5%E1%8B%99%20%E1%8A%90%E1%8B%8D%20%E1%88%98%E1%8B%98%E1%8B%99

ዛር ልመና ሳይያዙ ገና ከተያዙ ብዙ ነው መዘዙ

ዛር ልመና ሳይያዙ ገና ከተያዙ ብዙ ነው መዘዙ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዛር ልመና ሳይያዙ ገና ከተያዙ ብዙ ነው መዘዙ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

9600

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B0%E1%88%A8%E1%89%B5%20%E1%8B%A8

ተረት የ

የሀምሌ ብራ የባልቴት ወብራ የሀምሌን ውሀ ጥም የህዳርን ራብ የሚያውቅ ያውቀዋል የሀምሌ ጭቃ ቅቤ ለጋ የሀር ገመድ የበቅሎ ክበድ የሀብታም ልጅ ሲጫወት የድሀ ልጅ ይሞታል የሀብታም ልጅ ወደ ቦሌ የድሀ ልጅ ወደ ባሌ የሀጢአት ክፉ ጉቦ የበሽታ ክፉ ተስቦ የሀጥኡ ዳፋ ጻድቁን ያዳፋ የሁለት ሴቶች ባል ይሞታል ይበላል ሲባል የሁለት አገር ስደተኛ የሁለት እዳ ከፋይ የኋላ የኋላ አይቀርም ዱላ የህልም ሩጫ የጨለማ ፍጥጫ የሆነ አይመለስ እሳት አይጎረስ የሆድ ማበድ ያስቃል በግድ የሆድ ምቀኛ አፍ ነው የሆድ ምቀኛው አፍ ነው የሆድ ብልሀት የጋን መብራት የሆድ ነገር ሆድ ይቆርጣል የለመነ መነመነ የለመነ ያገኛል የነገደ ያተርፋል የለመኑትን የማይረሳ የነገሩትን የማይረሳ የለመደ ለማኝ ቁርንጮዬን ቀማኝ የለመደ ልማድ ያሰርቃል ከማእድ የለመደ ልማድ ያሰድዳል ከማእድ የለመደ መደመደ የለመደ እጅ ጆሮ ግንድ ያስመታል የለመደ ፈረሰኛ ዛብ አይጨብጥ እርካብ አይረግጥ የለመደች ጦጣ ሁልጊዜ ሽምጠጣ የለማኝ ስልቻ ሲንከባለል ከለማኝ እጅ ይወድቃል የለማኝ ቅንጡ ይላል በወጥ አምጡ የለም ቀሪ ካለ ፈጣሪ የለበሰ የማንንም ጎረሰ የለበሱት ያልቃል የሰጡት ያጸድቃል የለጋስ ምስክሩ መስጠቱ የላሜ ልጅ ያውራዬ ውላጅ የላም መንጃ የሰማ መከንጃ የማር መቅጃ የላም ወተቱን የጌታ ከብቱን የላከ እንደ አፉ ያከከ እንደ እጁ አይሆንለትም የላይ ለምጡን የውስጥ እብጡን ባለቤቱ ያውቀዋል የላይ አልጋ የውስጥ ቀጋ የላይኛው ከንፈር ለክርክር የታችኛው ከንፈር ለምስክር የላጭ ልጅ ጸጉሩ ድሬድ ሆነ የላጭን ልጅ ቅማል በላት የላጭን ልጅ ቅማል በላው ያናጢን ልጅ ጅብ በላው የሌለው ልብም የለው የሌለው ልብ የለው ወዳጅ የለው የሌለው ሚስት የለው ወዳጅ የለው የሌሊት ግስገሳ የቀን ዘለሳ የሌላት እራት ደግሞ ምሳ አማራት የሌባ መኝታው አመድ መታሰሪያው ገመድ የሌባ ምኝታው ካመድ መታሰሪያው ገመድ የሌባ ሞኝ ከጎተራ ስር ይገኝ የሌባ አይነደረቅ መልሶ ልብ ያደርቅ የሌባ እጁን የፍየል ልጁን የሌባ ዋሻ የቀማኛ መሸሻ የሌባን ጠበቃ አደባልቀህ ውቃ የሌባን ጠበቃ ደርበህ ውቃ የልመና በሬ ትክክል አይሄድም የልመና እንጀራ ምንጊዜም ከልመና አያወጣም የልቡ ሳይደርስ እድሜ ይደርስ የልቡን ሲነግሩት የኮረኮሩትን ያህል ይስቃል የልቡን አድራጊ አይናደድም የልብህን ቢያናግሩህ አለ እዳ ቢለቁህ የልብህን ቢያናግሩህ አለ እዳ ቢሰዱህ የልብስ ቀላል ባለቤቱን ያቀላል የልጅ ልጅ እህል ፈጅ ኋላም ጅብ ያስፈጅ የልጅ ልጅ ጅብ አስፈጅ የልጅ መልከ ጥፉ በስም ይደግፉ የልጅ ሞት የእግር እሳት የልጅ ስጋ በናቷ ቅቤ የልጅ ቀላቢ የአህያ ጋላቢ የልጅ ብልጥ እየቀደመ ይውጥ የልጅ ብልጥ የፊት የፊቱን የልጅ ብልጥ የሰጡትን የልጅ እናት አባይ ናት የልጅ ተሟጋች በፊት ሰማይ ያያል ኋላ መሬት የልጅ ተሟጋች ጠዋት ሰማይ ማታ ምድር ምድር ያይ የልጅ ነገር ሁለት ፍሬ አንዱ ብስል አንዱ ጥሬ የልጅ ነገር ጥሬ በገል የልጅ ክፉ ዲቃላ የቤት ክፉ ሰቃላ የልብስ ክፉ ነጠላ የልጅ ክፋቱ አለመከማቸቱ የልጅ ጥፉ በስም ይደግፉ የልጅ ፍቅር የሴት ከንፈር እናትን አያስቀብር የልጅቷን ስጋ በእናቷ ቅቤ የልጅ ፍሬ አንዱ ብስል አንዱ ጥሬ የሎሌ አልቃሽ የሴት ቀዳሽ የሎሌ አልቃሽ የሴት ቀዳሽ የቄስ አውደሽዳሽ የመልኳን ሲሏት የጠባዩዋን የመሬት ሴሰኛ ከመንገድ ዳር ይተኛ የመሬት እርጥብ እሸቱን ደረቅ ምርቱን የመስከረም ውስጡ በጋ ያረመኔ ልቡ ቀጋ የመቀናጆ በሬ ሲመሽ ወደ ቤቱ ይስባል የመበደሪያ አፍ መክፈያ አይሆንም የመተሩበት እጅ ይወዛል የተማከሩት ዳኛ ያግዛል የመታሰር ምልክቱ መጋዝ የመዳኘት ምልክቱ መያዝ የመነነ ከዱር የሞተ ከመቃብር የመነነ ከዱር የሞተ ከመቃብር አይወጣም የመነኩሴ ሎሌ የክረምት አሞሌ የመንማና የለው ገናና የመንታ እናት ተንጋላ ትሞት የመንገድ ዳር እሸት ባል የሌላት ሴት የመንገድ ዳር እሸት ባል የሌላት ሴት ለማንም ናት የመንዝ ልጅ እራያ ሂዶ ብልቱን አያወዛውዝም የመከሩበት ሞተ የወርወሩበት ተሳተ የመከራ ልጅ ሁል ጊዜ መከራ መስሎ ይታያል የመከራ ሌሊት አያልቅም የመከራ ሎሌ መከራ መስሎ ይታያል የመከራ ውዝፍ ያለበት ነጋዴ ከሚወረር አገር ይደርሳል የመከራን ጉድጓድ ሚዳቋ አትዘለውም የመኮንን ልጅ በከተማ የድሀ ልጅ በውድማ የመኮንን ልጅ አዘን ቢነግሩት አደን የመዝሙር መጀመሪያ ሀሌታ የዘፈን መጀመሪያ እስክስታ የመጠጡት ቅልጥም ከብርንዶ ይጥም የመጣ ሳይመጣ የውሃ ቦይ ጥረግ የመጣው ቢመጣ ወይ ፍንክች ያባ ቢላዋ ልጅ የመጣ ቢመጣ ከቤቴም አልወጣ የመጥረቢያ ልጅ መዝለፊያ የመጥረቢያ ልጅ ጥልቆ አይደል የሚባለው የሙሽራ እድሜ ቢያጥር የሰርጉ ድግስ ሆነ ለተዝካር የሙት ቀናተኛ ሚስቴን አደራ ይላል የሙት አልቃሹ የቁም ወራሹ የሙት አልቃሹ የቁም ወራሽ የሙት የለውም መብት የሚሆን ቢሆን ዝሆን ይበላ ቢሆን የሚሉሽን በሰማሽ ገበያም ሳልወጣሽ የሚሉሽን በሰማሽ ገበያም ባልወጣሽ የሚመክተው ጋሻ የሚጠጋበት ዋሻ የሚመክተው ጋሻ የሚጠጋበት ዋሻ የለውም የሚመጣውን እንድታውቅ ያለፈውን እወቅ የሚሞት ልጅ አንገቱ ረጅም ነው የሚሮጡበት ሜዳ የሚወጡበት ቀዳዳ የሚሰራ ምንም አያወራ የሚሰርቀውን ያጣ ሌባ ሰላማዊ መስሎ ይገባ የሚሰርቀውን ያጣ ሌባ ሰላማዊ መስሎ ይገባል የሚሰርቅ ሰው አደራ ቢያስቀምጡት እጅ ይነሳል የሚክድ ሰው አደራ ቢያስቀምጡት እጅ ይነሳል የሚሰጥም እሾህ ይጨብጣል የሚሰጥም ገለባ ይጨብጣል የሚስት መናኝ የእናት አገር ለማኝ የሚስት አንባሻ የጎረቤት ውሻ የደጅ እርሻ የሚስት አሳቢ የጥንድ በሬ ሳቢ ይስጥህ የሚስት ወይዘሮ እርሻው ጋራ ዞሮ የሚስት ዘመድ የማር አንገት የሚስት ዘመድ የማር እንጎቻ የሚሸሹበት አምባ ሲሸሽ ተገኘ የሚበላው ካጣ ይበላለት ያጣ የሚበላው ካጣ ይበላበት ያጣ የሚበጀውን ባለቤት ያውቃል የሚከርመውም የማይከርመውም ባንድነት ዝናብ ይለምናል የሚከርመውም የማይከርመውም አንድነት ዝናብ ይለምናል የሚካኤል ስለት ለገብርኤል ምኑ ነው የሚካኤል እለት ለገብርኤል ምኑ ነው የሚወዱትን ሲያጡ የጠሉትን ይቀላውጡ የሚወዱትን አቅፎ የሚጠሉትን ነቅፎ የሚወዱትን እቅፍ የሚጠሉትን ንቅፍ የሚወጋ ጦር ከእጅ ሲወጣ ያስታውቃል የሚውል ሆድ ማለዳ ያረግዳል የሚውል ሆድ ማለዳ ይርበዋል የሚወጡበት ገደል የሚንጠለጠሉበት ቅጠል የሚጠጉበት ገደል የሚንጠለጠሉበት ቅጠል የሚዛንን አባይ ለእሳት የዳኛን አባይ ለሰንሰለት የሚያልቅ እህል ከማያልቅ ዘመድ ያጣላል የሚያልፍ ቀን የማያልፈውን ስም ያወርሳል የሚያልፍ ቀን የማያልፍ ስም ያወርሳል የሚያልፍ ነገር የማያልፍ ስም ይሰጣል የሚያልፍ ውሀ አደረገኝ ድሀ የሚያልፍ ውሀ አደረገኝ ድሀ አለች ልጅዋን ጎርፍ የወሰደባት የሚያልፍ ዝናም አይምታህ የሚሞት ሽማግሌ አይርገምህ የሚያልፍ ዝናም አይምታህ የሚያድግ ልጅ አይጥላህ የሚያማ ጠበኛ ዘወር ይበል ከኛ የሚያስፈራውን ለሚነግርህ የሚያስቀዝነውን ንገረው የሚያስፈሳውን ለሚነግርህ የሚያስቀዝነውን ንገረው የሚያብረቀርቅ ሁሉ ወርቅ አይደለም የሚያድግ ልጅ በእናቱ እጅ የሚያድግ ልጅ አትበድል የሚሞት ሽማግሌ አታቃልል የሚያድግ ልጅ አትበድል የሚሞት ሽማግሌ አታቅል የሚያድግ ልጅ አይጥላህ የሚሞት ሽማግሌ አይርገምህ የሚያድግ ልጅ አይጥላህ የሚያልፍ ዝናብ አይምታህ የሚያድግ ዛፍ በቁጥቋጦው ያስታውቃል የሚያድግ ዛፍ ከቁጥቋጦው ያስታውቃል የሚያጠግብ ቂጣ ከምጣዱ የሚወጣ ጥጃ ከገመዱ የሚያጠግብ ቂጣ ከምጣዱ የሚወጣ ጥጃ ከገመዱ ያስታውቃል የሚያጠግብ እንጀራ ከምጣዱ ያስታውቃል የሚያፈስ ቤት ጨቅጫቃ ሚስት የሚዳቋ ብዛት ለነአቶ ውሻ ሰርግ ነው የሚዳቋ ብዛት ለውሻ ሰርግ ነው የሚዳቋ ግርግርታ ለውሻ ሰርጉ ነው የሚዳቋ ግርግርታ ለውሻ ሰርግ ነው የሚጣፍጥ ምግብ ምንድን ነው ቢሉት ሲርብ የበሉት የሚጣፍጥ ምግብ ሲርብ የበሉት ነው የሚጣፍጥ ምግብ ምንድን ነው ቢሉት ሲርብ የበሉት ነው የሚፈልግ ያገኛል የሚተኛ ያልማል የሚያፈስ ቤት ጨቅጫቃ ሚስት የሚፈርስ ከተማ ነጋሪት ቢመታ አይሰማ የሚፈታ ከተማ አዋጅ ቢነግሩበት አይሰማ የማህበር አሽከር በልቶም አይጠገን ታሞም አይድን የማሚቴን እጅ ያላየ በእሳት ይጫወታል የማሽላ ዘር ከነአገዳው ቸር የማታ ማታ እውነት ይረታ የማታ ማታ ጭምት ይረታ የማታ ምግብ ለእንግዳ የጠዋት ምግብ ለአገዳ የጠዋት መጠጥ ለእዳ የማታ ሩጫ እንቅፋት ትርፉ የማታርፍ ጣት አር ጠንቁላ ወጣች የማታድግ ውርንጫ እናትዋን ትመራለች የማታድግ ጥጃ እናቷ ን ትመራለች የማታ አፍ ከጋን ይሰፋል የማታድግ ፍየል አምስት ትወልዳለች ልጆቹዋም ያልቃሉ እሷም ትሞታለች የማታፍር ድመት ስሜ ገብረማሪያም ነው ትላለች የማትሄድ መበለት ዞራ ዞራ ትሰናበት የማትረባ ፍየል ዘጠኝ ትወልዳለች ዘጠኙም ያልቁና እሷም ትሞታለች የማትሰማው ስድብ ከቀረርቶ ይቆጠራል የማነው እህል ያሰኝሃል ክምር የማነው ቤት ያሰኝሃል አጥር የማን እርሻ ብለህ እረስ የማን ሚስት ብለህ ውረስ የማን ገበሬ ሹሩባ ይሰራል የማን ዘር ጎመን ዘር የማያልፍለት ዘበኛ ከዋርካ ስር አይጠፋም የማያልፍ ነገር የለም ምሽትም በማለዳ ይተካል የማያመሽ ባል ቅንድብ ይስማል የማያስተኛ ነግረውህ ተኝተው ያድራሉ የማያስተኛ ነግረውት ሳይተኛ አደረ የማያበላ ቢገላምጥ አያስደነግጥ የማያበድር ደመና የማይመልስ ቀማኛ የማያበድር ገዳይ የማይመልስ አባይ የማያዋጣ ማህበር በጠጅ ይጀመራል የማያዋጣ ባል ቅንድብ ይስማል የማያውቁት ስድብ ከዘፈን ይቆጠራል የማያውቁት አገር አይናፍቅም የማያውቁትን መስራት ከጥቅሙ ጉዳቱ ይብስ የማያውቁት ምን ያውቅ የማያዛልቅ ጸሎት ለቅስፈት የማያደርግ እንትን ከቤተክርስቲያን ይቆማል የማያድግ ልጅ ባራስ ቤቱ ዳንኪራ ይመታል የማያድግ ልጅ ታዝሎ ያፏጫል የማያድግ ልጅ ቅዘን ይበዛዋል የማያጠግብ እንጀራ ከምጣዱ ያስታውቃል የማያድግ ጥጃ ከበሬ ፊት ይነጫል የማያግዙ በፈር ያግዛሉ በከንፈር የማያጠግብ እንጀራ ከምጣዱ ያስታውቃል የማያፍር እንግዳ ባለቤቱን ይጋብዛል የማይሆን ነገር የተገላቢጦሽ ያችን ላንቺ ማናለሽ የማይመለስ ማር ሹመኛ ይበደረዋል የማይመስል ነገር ለሚስትህ አትንገር የማይመስል ነገር ለሴት አትንገር የማይመቱት ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል የማይመቱት ልጅ ቢቆጡት ያለቅሳል የማይሰማ ሰው ልቤን አፈረሰው የማይሰማ ጆሮ ከጎረቤት ያጣላል የማይሰራ አይብላ የማይረዳ አይጥላ የማይስማሙ ዝንቦች ጥምብ ይልሳሉ የሚስማሙ ንቦች ማር ይጎርሳሉ የማይቀርልህን እንግዳ አጥበቀህ ሳመው የማይቀና ባይወለድ የማያስብ ባይነግድ የማይቀና ባይወለድ የማያስብ ባይነግድ ይሻላል የማይቀና ባይወልድ የማያስብ ባይነግድ የማይቀና ባይወልድ የማያስብ ባይነግድ ይሻላል የማይበሉት እህል ከአፈር እኩል ነው የማይበላ የለም የማይጠግብ ባሰ የማይተማመኑ ባልንጀሮች በየወንዙ ይማማላሉ የማይተማመኑ ባልንጀሮች እየወንዙ ይማማላሉ የማይተማመን ባልንጀራ በየወንዙ ይማማላል የማይተች አይፍረድ የማያተርፍ አይነግድ የማይቻል ጠላት ስለ ወዳጅ ይቆጠራል የማይቻል ጠላት ከወዳጅ ይቆጠራል የማይችሉት ድንጋይ ሲያወጡት ደረት ሲያወርዱት ጉልበት ይመታል የማይከፍል ባለእዳ የሰጡትን ይቀበላል የማይነጋ መስሏት እቋቱ ላይ አራች የማይዘልቅ ማህበር በጠጅ ይጀመራል የማይዘልቅ ማህበር አሜሪካ ይጀመራል የማይዘልቅ ባል ቅንድብ ይስማል የማይዘልቅ ጸሎት ለቅስፈት የማይደርሱበትን አያኩም የማይድን በሽተኛ በጥር እሸት አምጡ ይላል የማይድን በሽተኛ በበጋ እሸት አምጡልኝ ይላል የማይድን በሽተኛ የማይመለስ ሀጢአተኛ የማይድን ባህታዊ ወተት አምጡ የማይድን ፉቅራ ጠላ ስጡ የማይገባ ሱሪ የማይበቅል ዘሪ የማይጠረጥር ቤቱን አያጥር የማይጣሉ መላእክት የማይታረቁ አጋንንት የማይጽፍ ደብተራ ክንፍ የሌለው አሞራ የማይፈርስ ምሽግ የለም የማይፈወስ ድዉይ የማይመለስ ጊጉይ የሜዳ ንስንሱን የቤት ጉስጉሱን የሜዳ ንስንሱን የቤት ጉዝጓዙን የምህረት ጎደሎ የባሪያ ወይዘሮ የምላስ ወለምታ ሪፈር የለውም የምላስ ወለምታ በቅቤ አይታሽም የምላስ ጦር ቢታከም አይድንም የምመክተው ጋሻ የምጠጋበት ዋሻ የምሮጥበት ሜዳ የምወጣበት ቀዳዳ የለም የምስራች በቃሏ መላች የምስራች በቃሏ መጣች የምበላው ሳጣ ልጄ ጥርስ አወጣ የምበላው ሳጣ ማእቀብ ሊጣል ነው የምታሸንፈውን ምታ ቢሉት ወደ ሚስቱ ሮጠ የምትለብሰው የላት ሻንጣ ቆለፈች የምትለብሰው የላት የምትከናነበው አማራት የምትመክተው ጋሻ የምትሰወርበት ዋሻ የምትሮጥበት ሜዳ የምትገባበት ቀዳዳ የምትበላው እህል ከማታየው መሬት ይበቅላል የምትታጠቀው የሌላት የምትከናነበው አማራት የምትነቃነቅ ግንድና የምትስቅ ሴት ልብ ሩቅ ነው የምትኮነን ነፍስ ጎረቤት ያውቃታል የምትጠላው ሰው ፈሱ እሆዱ ውስጥ ሳለ ይሸታል የምትጠላውን የምትወደውን ሰጥተህ ሸኘው የምትጠባ ጥጃ አትጮህም የምትጠባ ጥጃ አትጮህም የማይደርሱበትን አያኩም የምኞት ፈረስ ልጓም አይገታውም የምናውቃትን ክምር በድባብ ሸፈኑዋት የምድሩን በአፍ የሰማዩን በመጣፍ የምጣዱ ሳለ የእንቅቡ ተንጣጣ የምጣዱ እያለ የእንቅቡ ተንጣጣ የምጣዱ እያለ የእንቅቡ ተንጫጫ የምጥ መድሀኒቱ አንድ እግር ማስቀደም ነው የሞላለት ድመት በሞዝቮልድ ይተኛል የሞላለት ድመት ሳንባ ያማርጣል የሞተ ልጅ አንገቱ ረጅም ነው የሞተ ቢሞት ያለን እንጫወት የሞተ አይከሰስ የፈስስ አይታፈስ የሞተው ባልሽ የገደለው ውሽማሽ የሞተው ባልሽ ገዳዩ ወንድምሽ (ሀዘንሽ ቅጥ አጣ ከቤትሽ አልወጣ) የሞተ ያልነበረ ይመስላል ያለ የማይሞት ይመስላል የሞተን አትርሳ የወደቀን አንሳ የሞተውን አያ ይለዋል የሞት በደለኛ አያይዞ በዳኛ የሞኝ ለቅሶ መልሶ መልሶ የሞኝ ልቅሶ መልሶ መልሶ የሞኝ ልጅ ባባቱ ምን ይጫወታል አሉ የሞኝ ሚስት በምልክት የሞኝ ምስጋና የግንቦት ደመና የሞኝ ቄስ ጸሎት ዘወትር አቡነ ዘበሰማያት የሞኝ በትር ሆድ ይቀትር የሞኝ እጁን ሁለት ጊዜ እባብ ነከሰው አንድ ጊዜ ሳያይ ሁለተኛው ሲያሳይ የሞኝ ዘመድ ያፍራል የሞኝ ዘፈን ሁልጊዜ አበባዬ የሞኝን ጠላ በለው በአንኮላ የሞኝ ጀርባ ሲመታ ለአዋቂ ይስማማል የሞኝን ጥርስ ብርድ ፈጀው የሞኝ ገበሬ እርሻ በሰኔ የረጋ ወተት ምርጫ ይደገምለታል የረጋ ወተት ቅቤ ይወጣዋል የራሷ ሲያርባት የሰው ታማስላለች የራስህን አትበላ ገንዘብ የለህ የሰው አትበላ ዐመል የለህ የራሷ አሮባት የሰው ታማስላለች የራስዋ እያረረባት የስው ታማስላለች የሰማ ያውራ ያየ ይናገር የሰካራም ግጥም ሁልጊዜ ቅዳ ቅዳ የሰው አመሉ ዳውላ ሙሉ መቼ ያስታውቃል አብረው ካልዋሉ የሰው አገሩ ምግባሩ የከብት አገሩ ሳሩ የሰው አገር ዝናብና የእንጀራ አባት አይምታህ የሰው እንጂ የቃል ውሸት የለም የሰው ወርቅ አያደምቅ የሰው ፈላጊ የራሱን ያጣል የሴት ምራቋ ወፍራም ነው የሴትን ብልሀት የጉንዳንን ጉልበት ይስጥህ የሴት አገር ባልዋ የሴት አጭር ወይዘሮ የወንድ አጭር አውራ ዶሮ የሴት ጠጭና የአህያ ፈንጪ አያድርስ ነው የሴት ልባም ያህያ ቀንዳም የሴት ልቧ እንጂ ሆዷ አይመርጥም የሴት መልኳ ምንድር ነው እጅዋን ታጥባ እንኩ ስትል ነው የሴት መጠጥ ደፋር የወንድ አይን አፋር የሴት ምክር ማሰሪያው አሽከቴ የሴት ምክር የሾህ አጥር የሴት ሞቷ በማጀቷ የሴት ረዥም የማቅ ውዥምዥም እንብዛም አያስጎመጅም የሴት ስካር ያጭር ሰው ኩራት አይታይም የሴት ብቻዋን ሂያጅ የቄስ አርፋጅ ሁለቱም ነገር ወዳጅ የሴት አመዳም የአህያ ሆዳም የሴት አመዳም የአሮጌ ሆዳም የሴት አገሩዋ ባሏ የሴት አገሩዋ ባሏ ማደሪያዋ አመሏ የሴት እንግዳ የመርፌ ጎዳ የሴት ቀበጥ የበቅሎ መድን ለመሆን ገበያ ትወጣለች የሴት ትንሽ የለውም የሴት ጉልበት ምላሱዋ የሴት ጠጪ የግመል ፈንጪ የሴት ዘበናይ የፊትዋን እንጂ የኋላዋን አታይ የሽማግሌ ፍቅር እና የክረምት አበባ አንድ ነው የሽሮ ድንፋታ እንጀራው እስኪመጣ ነው የሽሮ ድንፋታ እስኪቀርብ ድረስ የቀረ ይቀራል እንጂ ቀርቅር ብዬ አልጣራም የቀበሮ ባህታዊ የለም የቀበጠች አይጥ በድመት ጭራ ዘፈን ትዘፍናለች የቀበጠች አይጥ የድመትን አፍንጫ ታሸታለች የቀበጠ እንትን ቅቤ ቀቡኝ ይላል የቀበጡ እለት ሞት አይገኝም የቀን ጠማማን ሚዳቆ አትዘለውም የቀጣፊ እንባ ባቄላ ያክላል የቂጥ አጋሚ ፈስ ነው ወሮታው የቃመ ተጠቀመ ያልቃመ ተለቀመ የቃርያ እልክ አወፈረኝ የቄስ ጠበቃ ዳዊት ይጠቅሳል የቅርብ ጠበል የልጥ መንከሪያ ይሆናል የቅድሙ በዛ ያሁኑ ተንዛዛ የቆጡን አወርድ ብላ መሰላል አመጣች የቆጡን አወርድ ብላ ቤቷን ከርቸሌ አደረገች የቆጡን አወርድ ብላ የብብቷን ጣለች የቆጡን አወርድ ብላ የብብቷ ጸጉር ታየ የቆጡን አወርድ ብላ የጣራውን አወረደች የበላ በለጠኝ የሮጠ አመለጠኝ የበላ ባይማታም ዱላ ይችላል የበላችው ያገሳታል በላይ በላዩ ያጎርሳታል የበላና የተደገፈ ወድቆ አይወድቅም የበሰበሰ ዝናብ አይፈራም የቡና ስባቱ መፋጀቱ የባለጌ ባለሟል ቂጥ ገልቦ ያያል የባሪያ ደግ የቁልቋል ዘንግ የለውም የባስ አለ ሚስትህን አትፍታ የባሰ አለና አገርህን አትልቀቅ የቤቴ መቃጠል ለትኌኔ በጀኝ! አለች አሉ! የባህር ዳር ሲታረስ ጓጉንቸር ሆድ ይብሳታል የባልቴት ወብራ የክረምት ብራ የባል ደግነቱ ውሽሜን መርሳቱ የባል ደግነቱ ውሽምን መርሳቱ የባሰ አለና አገርህን አትልቀቅ የባእድ ፍቅር የውሀ ጌጥ አንድ ነው የቤት ቀጋ የደጅ አልጋ የተለጎመ በሬ ከቀንበሩ ቢያመልጥ ቢላዋ ይጠብቀዋል የተመረረ ድሀ ይገባል ከውሀ የተማረና ታጥቦ የተቀመጠ ብርጭቆ ፈላጊ አያጣም የተጠማ ከፈሳሽ የተጠቃ ከነጋሽ የተናቀ ሰፈር በአህያ ይወረራል የተናቀ ብእር ይገነፍላል የተናቀ እንትን ያስረግዛል የተናቀ ያስረግዛል የተናገሩት ከሚጠፋ የወለዱት ይጥፋ የተናገሩት ከሚጠፋ ጽፎ ማስቀመጥ የተናጠ ወተት ቅቤ ይወጣዋል የተንቀለቀለች አፍሳ ለቀመች የተንቀዠቀዠች ውሻ ላፏ ሊጥ ለወገቧ ፍልጥ አታጣም የተከፋ ተደፋ የተገነዘች ነፍስ የተለጎመች ፈረስ የትም ፍጪው ዱቄቱን አምጪው የት ትሂጃለሽ ቢላት በታክሲ አለች የት ትሂጃለሽ ቢሏት በታክሲ የት አውቅሽ ብሎ አጥብቆ ሳመኝ የቸኮለ አፍስሶ ለቀመ የቸገረው እርጉዝ ያገባል ስትወልድበት ገደል ይገባል የባሰበት እመጫቷን የቸገረው ዱቄት ከንፋስ ይጠጋል የነሀሴ ውሀ ጥሩ ነው የሚጠጣው የለም የድሀ ነገር ፍሬ ነው የሚሰማው የለም የነብርን ጭራ አይዙም ከያዙም አይለቁም የነቶሎ ቶሎ ቤት ግድግዳው ሰንበሌጥ የነቶሎ ቶሎ ቤት ግድግዳው ብሎኬት የነቶሎ ቶሎ ቤት ግድግዳው አስቤስቶስ የነቶሎ ቶሎ ቤት ግርግዳው ጭራሮ የነቶሎ ቶሎ ቤት በሊዝ ተሸጠ የነቶሎ ቶሎ ቤት ዘበኛው ቶሎሳ የነፉክክር ቤት ሳይዘጋ ያድራል የእናት እርግማን ወለምታ ነው የእናት ሞትና የግር እሳት እያደር ያንገበግባል የእናት ልጅ ቢጣላ እውነት ይመስላል ለሌላ የእናት ልጅ የሌለው አይበላ ሽሮ የሌለው ምንቸት አይፈላ የናት ሆድ ዥንጉርጉር የናት ሆድ ዥንጉርጉር ወላጅ ቀይና ጥቁር የናት ልጅ የጎን አሳጅ የናት ሞትና የድንጋይ መቀመጫ እያደር ይቆረቁራል የናትን ክፋት የደመናን ውሀ ጥማት ባለቤቱ ያውቀዋል የናት ድሀ የለውም የንግዳ አይን አፋር ባለቤቱን ይጋብዛል የአህያ ባል ከጅብ አያስጥልም የአህያ "እቃው" ሆዱ ውስጥ ነው የአሳ ግማቱ ከወደ አናቱ የአሳ ግማቱ ከወደ ጭንቅላቱ የ10 አለቃዬ ምክትሌ ሆይ አንተም እንደ መቶ ትኮራለህ ወይ የአባትህ ቤት ሲዘረፍ አብረህ ዝረፍ የአባይ ልጅ ኩሬ የአባይን ልጅ ወዳቂ የዞማ ልጅ ሳቂ የአባይን ልጅ ውሀ ጠማው የላጭን ልጅ ቅማል በላው የአንዱ ሀገር ዘፈን ለአንዱ ሀገር ለቅሶ ነው የአንድ ቀን መዘዝ ያለ ዘጠኝ ወር አይመዘዝ የአይጦች አድማ ምርጫ እስኪደርስ ነው የአገሬ ሰዎች ተጠንቀቁ የሰረቁት ስጋ ያስይዛል መረቁ የአፍ ወለምታ በቅቤ አይታሽም የአፍ ወለምታ በፖሊስ ይታሻል የእህል ክፉ አጃ የሳር ክፉ ሙጃ የነገር ክፉ እንጃ የእህል ጣም በጉረሮ የነገር ጣም በዦሮ የእብድ ገላጋይ ድንጋይ ያቀብላል የእናት ሞትና የድንጋይ መቀመጫ እያደር ይቆረቁራል የእንጨት ምንቸት እራሱ አይድን ሌላ አያድን የክፉ ሰው ተዝካር ውሀ ያስወስዳል በህዳር የክረምት ጥማትና የመከር ጊዜ ረሀብ አለባለቤቱ የሚያውቀው የለም የወረት ውሻ ስሟ ወለተኪሮስ የወረቀት ላይ ነብር የተግባር ስንኩል (አንሁን) የወንድ አልጫ የእንዶድ ሙቀጫ የወንድ አጭር ዝንጀሮ የሴት አጭር ወይዘሮ የወንድም ልጅ ባይወልዱትም ልጅ የወንዶች ባል አይተህ ማር የወንድ ልጅ ሞት ያደረገውን የዘነጋለት የወንድ አልጫ እንዶድ ሙቀጫ የወንድምህ ጢም ሲላጭ ጢምህን ውሀ አርስ የወጣ ቢገባ የገባ ይወጣል የወደቀ ዛፍ መንገዱን ዘጋ የወደደና የአበደ አንድ ነው የወደዱትን ሲያጡ የጠሉትን ይቀላውጡ የወጋ ቢረሳ የተወጋ አይረሳም የወጋ ቢረሳ ፖሊስ ያስታውሳል የወጌሻ ልጅ ዛፍ ላይ ያድራል የወደቀ ዛፍ ምሳር ይበዛበታል የዋኘ ይሻገራል የሰራ ይከብራል የውሀ ሽታ የእባብ ፍለጋ የለውም የውሀ ውሀ ምን አለኝ ቀሀ የውሀ ጡር በእድፍ ያስታጥባል የውድማ ዘንዶ ይቀጠቀጣል እንደበረዶ የዘመድ ዘመድ ወንዝ ያሻግራል የዘመድ ጥል የስጋ ትል የዘሬን ብለቅ ይቆማምጠኝ አለ ቆማጣ የዘንድሮውስ ብርድ ቆማጥ ያሳቅፋል የዘገነ አዘነ ያልዘገነ አዘነ የዝንጀሮ ለቅሶ መልሶ መላልሶ የዝንጀሮ ስብሰባ በውሻ ጩኸት ይበተናል የዝንጀሮ ንጉስ እሱ ይከምር እሱ ያፈርስ የየጁ ቄስ አንደዜ ቅኔው ቢጎልበት ቀረርቶ ሞላበት የየጁ ደብተራ ቅኔ ቢያልቅበት ቀረርቶ ጨመረበት የደላው ሙቅ ያኝካል የደላው ወርቅ ያስራል የደመና ውሀ ጥምና የእናት በደል አይታወቅም የደንቆሮ ለቅሶ መልሶ መልሶ የደንቆሮ ለቅሶ መልሶ መላልሶ የደንቆሮ ሰርግ በሽብሸባ ያልቃል የድመት ልጅ መቧጨሯን አትረሳም የድሮው ኮንጎዬ ካሁኑ ስቶኪንጌ ተሻለኝ የድፍድፍ ኩራቱ ውሀ እስኪገባበት የድፍድፍ ኩራቱ ውሀ እስኪገባ ነው የጅብ ችኩል ቀንድ ይነክሳል የጅብ ችኩል ቶሎ ያፏጫል የገበያ ሽብር ለሌባ ሰርጉ ነው የገበያ ግርግር ለሌባ ይበጃል የገንዘብን ነገር ካሰላሰሉት አባ ሀናም ሞቱ እንደጨበጡት የገጣጣ ሚስት ችግሩን አልቅሶ ካልነገራት አይገባትም የጉልበት ግማሹ አፍ ነው የጉድ አገር ገንፎ በጣም ይጣፍጣል የጉድ አገር ገንፎ እያደር ይፋጃል የጉሮሮን መታነቅ ያይን መደንቆል ያስጥለዋል የጎረምሳ መልኩ እንጂ አነጋገሩ አያምርም የጎጃም አዝመራ ሽንብራ ነው አሉ እኛም እንዳንበላ ተነቀለ አሉ የጊዜ ግልባጭ እግር ሰውነት ያካል የግመል ሽንት ይመስል ሁሌ ወደኋላ የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ የጥቅምት ቀን እና የቆንጆ ሳቅ አያታልልህ የጥንት ወዳጅክን በምን ሽኘኸው በሻሽ አዲሱ እንዳይሽሽ የጨለማ አፍጣጭ የእውር ገልማጭ የጨለማ አፍጣጭ የእውር ገልማጭ አይረባም የጨረቃ ሂያጅ የምስክር ፈራጅ የጨረቃ ሂያጅ የምስክር ፈራጅ የጨረቃ ንጋትና የእውር ሞት አይታወቅም የጨርቅ ነጩ የበራ ልጩ የጨነቀው እርጉዝ ያገባል የጨነቀው እርጉዝ ያገባል ስትወልድበት ገደል ይገባል የጨነቀው ይዋጋል ያልደረሰበት ያወጋል የጨዋ ልጅ ሁሉ አርግዟል ሆዱ የጨዋ ልጅ ሁሉ አርግዟል በሆዱ የጨዋ ልጅ ሲያዝን አሳ በወንዝ ይመክን የጨዋ ልጅ ሲያዝን ውሀ በወንዝ ይመክን የጨዋ ልጅ ሲፋታ ይጋባ ይመስላል የጨዋ ልጅ ከከተማ የድሀ ልጅ ከውድማ የጨዋ ልጅና ቅል ተሰባሪ ነው የጨው ገደል ሲናድ ሞኝ ይስቃል ብልህ ያለቅሳል የጨው ገደል ሲናድ ብልህ ያለቅሳል ሞኝ ይልሳል የጨውን ባለእዳ በጨው ቢያባብሉት ጨዌን ማለቱ አይቀርም የጨጌ ከብት በየወገኑ ይከተት የጫማ ጠጠርና የእንጀራ ልጅ እያደር መቆርቆሩ አይቀርም የጫማ ጠጠርና የእንጀራ እናት እያደር መቆርቆሩ አይቀርም የፈላ ጠጅ የደረሰ ልጅ የፈረሰኛ ማቅ ለባሽ የሴት ትምባሆ ቀማሽ የፈረሰኛ ማቅ ለባሽ የሴት ትምባሆ ጎራሽ የፈረሰ አልጋ የተሸበረ ዜጋ የፈረንጅ አሽከር ነጭ ለባሽ ሳህን አመላላሽ የፈሩት ይደርሳል የጠሉት ይወርሳል የፈሪ ዱላ ሰላሳ ነው የፈሪ ዱላ አያዳግምም የፈሪ በትር አስር የፈሪ ገዳይነት ለማታ የፈሰሰ ውሀን ማቆር ይጠቅማል የፈሰሰ ውሀ አይታፈስ የፈሰሰ አይታፈስ የሞተ አይመለስ የፈሲታ ተቆጢታ የፈሳ የጥጋብም አይደል ሲረሳ የፈስ ማደናገሪያው ዳባ የፈስ ማደናገሪያው ዳቦ የፈቷት ሴት ያጠቡት ወጪት የወጡበት ቤት አንድ ነው የፈቷት ሴት ያጠቡት ወጪት የወጡበት ቤት አንድ ናቸው የፉክክር ቤት ሳይዘጋ ያድራል የፊተኛውን አሳረርሽ ቢሏት የኋለኛውን ጥሬ አወጣች የፊት መሪ የኋላ ቀሪ የፊት ምስጋና ለኋላ ሀሜት ያስቸግራል የፊት እድፍ በመስታወት የሀጢአት እድፍ በካህናት የፊት ከብት የእጅ ወረት የፊት ወዳጅህን በምን ቀበርከው በሻሽ የኋለኛው እንዳይሸሽ የፊት የፊቱን አለ ጓያ ነቃይ የፋቂ ልጅ ሰነፍ አንዱን ሳይፍቅ አንዱን ይዘፍቅ የፋቂ ሰነፍ አንዱን ሳይፍቅ አንዱን ይዘፍቅ የፋቂ ቆንጆ ቡድነቱን አይተውም የፌጦ መስሎሽ ሰናፍጭ ትቀምሽ የፌጦ ብቅል የብሳና ጌሾ የተልባ አሻሮ ይህን ጠምቆ ለማ የሰው ነገር ለማይሰማ የፍቅር ጣእሙ በመሳለሙ የፍቅር ጣእሙ አልጋ ላይ የፍቅር ጣእሙ ተቃቅፈው ሲተኙ የፍቅር ደስታው ከሴት ጭን መሃል ይገኛል ፈልጉ የፍየል ልጁን የሌባ እጁን የፍየል ጅራት ቂጥ አይከድን ከብርድ አያድን የፍየል ጅራት ብልት አይከድን ከብርድ አያድን የፍየል ጅራት ከብርድ አያድን ብልት አይከድን የፍየል ጅራት ከብርድ አያድን አፍረት አይከድን የፍየል ጅራት ከብርድ አያድን እፍረት አይከድን የፍየል ጭራና የሰው ሀሳብ ሁልጊዜ ወደ ላይ ነው የፍጅት ወራት እሳት በወንፊት የፖሊስ ዘመድና የቤንዚን አመድ የፖሊስ ዘመድ የቤንዚን አመድ የለውም ዪዪዪዪዪ .........አለ !አምቡላንስ (የቁጭት አባባል) ያህያ ስጋ አልጋ ቢሉት አመድ ያህያ ባል ቀለበት አያስርም ያህያ ባል ከጅብ ጉቦ በላ ያህያ ባል ከዥብ አያስጥል ያህያ ውሀ ጠጭ ሳይታወቅ መጣጭ ያህያ ልጅ ጥሎ ይረግጣል የፈረስ ልጅ ጥሎ ይደነግጣል ያህያ ስጋ ካልጋ ሲሉት ካመድ ያህያ ካልጋ ሲሉት እምድር ያህያ ስጋ ውርደተኛ አልጋ ላይ ቢያኖሩት እመሬት ይተኛ ያህያ ቀበጥ ከጅብ ጡት ይጣባል ያህያ ባል ከጅብ አያስጥል ያህያ እንግዳ የጅብ እራት ነው ያህያ ደግነት ጭነት ማብዛት ያህያ ውሀ ጠጭ ሳይታወቅ መጣጭ ያህያ ጀላፋ መስክ ያጠፋ የሹም ዘፋፋ አገር ያጠፋ ያህያ ፍለጋና የጥሬ እራት በግዜ ነው ያህያ ፍሪዳ የእባብ ለማዳ የለውም ያለባለቤቱ አይነድም እሳቱ ያለአንድ የላት በዘነዘና ትነቀስ ያለውን የሰጠ ንፉግ አይባልም ያለውን የወረወረ ንፉግ አይባልም ያለአዋቂ ተራች የራሱን አመልካች ያለ ዝናብ ነጎዳ ያለ ብድር እዳ ያለ ወጉ አህዮች ተዋጉ ያለ ባለቤቱ አይነድም እሳቱ ያለ የሚኖር ይመስላል የሞተ ያልነበረ ይመስላል ያለ ይበዛል (አለ ወፍጮ) ያለህ ምዘዝ የሌለህ ፍዘዝ ያለ መሰረት ቤት ያለ ትምህርት እውቀት የለም ያለ መከራ አይገኝም እንጀራ ያለ መከራ ጸጋ ያለ ድካም ዋጋ አይገኝም ያለ መጥረቢያ እንጨት ሰባሪ የቆማጣ ዘንግ ወርዋሪ ያለ ምቀኛ አይገኝ ፍቅረኛ ያለ ሴት ምን ያደርጋል ቤት ያለ ሴት ቤት ያለበሬ መሬት ያለ ስራ መብል ያለዳኛ ውል ያለ ስራ መብል ያለዳኛ ውል አይቻልም ያለ ስራ አይበላ እንጀራ ያለ ስራ አይበላ እንጀራ አለባል ቆጥ አይሰራ ያለስፍራው የተስበረ ሲጠግኑት አስቸገረ ያለስፍራው የተስበረ ሲጠግኑት ያስቸግራል ያለ በሬ ምን ያደርጋል ገበሬ ያለበት ይብላላበት ያለበት ይጉላላበት ያለ ባለቤቱ አይነድም እሳቱ ያላባቱ ቢዛቁን አባክኖ ያባክን ያለአቻ ጋብቻ ቆይ ብቻ ቆይ ብቻ ያለ እዳው መዝመት ዋ ብሎ መቅረት ያለ እዳው ዘማች ዋ ብሎ መቅረት ያለ ክንፍ መብረር ያለ ስራ መክበር ያለው ሳይዋደድ ለሞተው መናደድ ያለው ይምዘዝ የሌለው ይፍዘዝ ያለው ይመዛል የሌለው ይፈዛል ያለው ይበላል የሌለው ያፈጣል ያለውን ካልሰቱ በስም አይበሉ ያለ ዘዴ ጋሻ እንቅብ ነው ያለ ዘመድ ነግሶ ያለ አቡን ቀስሶ ያለ ዝናብ ነጎዳ ያለብድር እዳ ያለ የሚኖር ይመስላል የሞተ ያልነበረ ይመስላል ያለ ጊዜው የተወለደ ልጅ አባቱን ጥሎ አያቱን ያስረጅ ያለ ጎረቤት ቡና ያለ ሙያ ዝና ያለ ጎታ ደረባ ያለልብስ ካባ ያለ ጎተራ ደረባ ያለልብስ ካባ ያለ ጎታ ደረባ ምንድን ነው ያለ ይበዛል አለ ወፍጮ ያለ ጥርስ ቆሎ ያለ ጓድ አምባጓሮ ያለ ጨው በርበሬ ያለሞፈር በሬ ያለ ፊቱ አይቆርስ ያለባለቤቱ አይወርስ ያለ ፍርድ ማሰር በፈጣሪ ማማረር ያለ ፍቅር ሰላም ያለ ደመና ዝናብ ያለ ፍቅር ጸሎት ያለ እንጨት እሳት ያሉሽን በስማሽ ኖርዌይ ባልመጣሽ ያሉሽን በሰማሽ ገበያ ባልወጣሽ ያላማረ ሰርግ ጉልቻው ይሽረፋል ያላዋቂ ሳሚ ንፍጥ ይለቀልቃል ያላዩት አገር አይናፍቅም ያላረፈች ምላስ ሸማ ትልስ ያላረፈች እግር ከዘንዶ ጉድጓድ ትገባለች ያላሰብከውን አግኝ መረገመም ምርቃን አይደል ያላስደጉት ውሻ ቤት ዘግተው ቢመቱት ዞሮ ይናከሳል ያላባቱ ቢዛቁን አባክኖ ያባክን ያላዋቂ ሳሚ ምላስ ይነክሳል ያላወቁ አለቁ ያላዞረ ሲዞር አደረ ያላዋቂ ቆራሽ ማእድ አበላሽ ያላየ ልጅ ዳቦ ፍሪዳው ያላዩት አገር አይናፍቅም ያላዩት ነገር ክፉ አይደለም መልካምም አይደለም ያልሰማ ጆሮ ከጎረቤት ያጣላል ያልበላህን አትከክ ያልበላ ዳኛ አያሟግት ያልጠጣ እንግዳ አይጫወት ያልተመካ ግልግል ያውቃል ያልተማረ ዋናተኛ ከዳኛ ፊት እንቢተኛ ያልተነካ ግልግል ያውቃል ያልተገላበጠ ያራል ያልታደለ ቆዳ ሲላፋ ያድራል ያልታደለ በረዶ ከድንጋይ ላይ ያርፋል ያልታደለች ከንፈር ሳትሳም ታድራለች ያልታደለ ከንፈር ሊፕስቲክ ያበዛል ያልታደለ ከንፈር ሳይሳም ያረጃል ያልነበረ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል ያልወለደ አጋድሞ አረደ ያልወለድኩት ልጅ አባባ ቢለኝ ሆዴን ባርባር አለኝ ያልወለድኩት ልጅ አባዬ ቢለኝ አፌን ዳባ ዳባ አለኝ ያልጠረጠረ ተመነጠረ ያልሟል ይተረጉሟል ያልሞላ ተርፎ አይፈስም ያልሞተና ያልተኛ ብዙ ይሰማል ያልሰማ ጆሮ ከጎረቤት ያጣላል ያልሰማ ጥኑ ነው ባልሽ ወዳጄ ነው ያልሰሙት ነገር ክፉም መልካምም አይደለም ያልሰጡት ተቀባይ ያልጠሩት አቤት ባይ ያልሳሉት አይላጭ ያላዩት አይቆጭ ያልቆረጠ እግብ አይደርስም ያልበሉት እዳ ያልጠሩት እንግዳ ያልበላ ሬሳ ያልለበሰ እንሰሳ ያልበላ ዳኛ አያሟግት ያልጠጣ እንግዳ አያጫውት ያልበላኝን ቢያከኝ አይገባኝ ያልበጀው እሳት ፈጀው ያልተማረ አይጸድቅ ያልተወቀረ አያደቅ ያልተማረ አይምርም ያልተወቀረ አያደቅም ያልተመታ ልጅ ሲቆጡት ያለቅሳል ያልተማረ ዋናተኛ ከዳኛ ፊት እንቢተኛ ያልተረታ አይረታ ያልጠገበ አይማታ ያልተሾመ አያዝ ያልቀሰሰ አያናዝዝ ያልተሾመ አያዝ ያልቀሰሰ አይናዝዝ ያልተቀጣ ልጅ ቢቆጡት ያለቅሳል ያልተቀጣ ልጅ ያልታጠበ እጅ ያልተነካ ግልግል ያውቃል ያልደረሰበት ግልግል ያውቃል ያልተገላበጠ ያራል ያልተገላበጠ ያራል ያለ ይበዛል አለ ወፍጮ ያልተገራ ፈረስ ይጥላል በደንደስ ያልተጠናከረ ድንገት ተሰበረ ያልተፈተነ ወዳጅ ያልተተኮሰ ሸክላ ያልተፈተነ ወዳጅ ያልተተኮሰ ሸክላ ነው ያልታረመ አፍ ከዋንጫ ይሰፋል ያልታየ እንጂ ያልተሰማ ያልተደረገ እንጂ ያልተባለ ነገር የለም ያልታደለ በረዶ ከድንጋይ ላይ ያርፋል ያልታደለ ከንፈር ሳይሳም ያረጃል ያልታደች ወፍ አይኗ በጥቅምት ይጠፋል ያልነበረ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል ያልወለደ አንጀት ጨካኝ ነው ያልወለደ አይነሳ የሽምብራ ማሳ ያልወለደ አጋድሞ አረደ ያልወለዱ ሁሉ ጊደሮች ይባላሉ ያልወለደኩት ልጅ አባባ ቢለኝ አፌን ዳባ ዳባ አለኝ ያልወለደኩት ልጅ አባ አባ ቢለኝ አፌን ዳባ ዳባ አለኝ ያልዘሩት አይበቅልም ያልዘራሁት በቀለብኝ ዱባ ያልኩት ቅል ሆነብኝ ያልዘራውን የሚበላ ዝንጀሮ ነው ያልገደለ በሽታ ምስጋና የለውም ያልገደለ ዘማች ያልወለደ አማች ያልጋ ሴሰኛ ሶስት ያስተኛ ያልጠረጠረ ተመነጠረ ያልጠሩት መካሪ ያልሾሙት ፊታውራሪ ያልጠሩት ሰርገኛ በትረኛ ያልጫ ድንፋታ እንጀራ እስኪቀርብ ያልጫ ድንፋታ እንጀራ እስኪቀርብ ነው ያልፋል እስኪያልፍ ያለፋል ያመል ትንሽ ይጥላል በጭራሽ ያመሰገኗት ቅል ባፏ ታፈሳለች ያሞሌ ጥጃ በወንዙዋ ትናፋ ያመነታ ተመታ ያመኑት ሲከዳ ይቀላል እዳ ያመኑት ፈረስ ጣለ በደንደስ ያመጣሁት ውሻ ነከሰኝ ያነደድኩት እሳት ጠበሰኝ ያመጣል አንበሴ ይበላል ኮሳሴ ያማከሩት ዳኛ ያግዛል የመተሩበት እጅ ይወዛል ያምላክን ነገር ምኑን አውቀሽው ወይ እኔ እበላው አንቺ አርመሽው ያምላክን ነገር ስንቱን አውቀሽው ወይ እኔ እበላው አንቺ አርመሽው ያምራል ብለው ለነብር ልጅ አይድሩም ያምራል ብለው ከተናገሩት ይከፋል ብለው ያስቀሩት ያምራል ብለው ከመናገር ይከፋል ብሎ መተው ያምራል ብሎ ይሸልሟል ያውቃል ብሎ ይሾሟል ያምሩዋል ይታደሏል ያምና ሞኝ ዘንድሮም ደገመኝ ያምናውን ዘንድሮ የአዋጁን በጆሮ ያሞላቀቁት ልጅ አይሆንም ወዳጅ ያሞሌ ጥጃ በወንዙዋ ትነፋ ያረረበት ያማስል ያረሮ ልጅ ጠለፋ ያረሰ እንደ ልቡ ጎረሰ ያረገዘች ታስታውቅ ከደረቷ ትታጠቅ ያረጀን ሹም ገባር ይከሰዋል ያረጀን ጅብ አህያ ይጥለዋል ያራስ ክፉ መበለት ያደጋ ክፉ እሳት ያራሷን በርጉዙዋ ያራሷን ገንፎ እርጉዙዋ ውጣ ሞተች ያርጋጅ አናጋጅ ያርጋጅ አንጓጅ ያሳደግሁት ውሻ ነከሰኝ ያነደድሁት እሳት ጠበሰኝ ያስረ ይፈታል የሰጠ ይረታል ያስለመዱት ሰው ሁልጊዜ እጅ ያያል ያሰቡት አይገድም ጎኔን ላርገው ጋደም ያሳደግኋት ጥጃ አለችኝ በርግጫ ያሳደኩት ውሻ ነከሰኝ ያነደድኩት እሳት ጠበሰኝ ያስታርቀኛል ሙተራ እያንዳንዱ እየኮራ ያሽላል ያሉት ኩል አይን ያጠፋል ያቀረቡልህን ጉረስ የተረፈህን መልስ ያበረ ወገኑን አስከበረ ያበራሽን ጠባሳ ያየ በእሳት አይጫወትም ያ በሬ ባላገደደ ያ በሬ ገደል ባልገባ ያ በሬ ባገደደ ያ በሬ ገደል ገባ ያ በሬ ባገደደ ያ በሬ ገደል ገባ ያበጠው ይፈንዳ ያበደ ለኑሮው የፈረደ ለጉሮሮው ያበደች ጋለሞታ እናቷን ትመታ ያበደና የወደደ አንድ ነው ያበጠው ይፈንዳ ያባ ሆይ መቋሚያ ላዩ ባላ ታቹ ዱላ ያባ ጎፍናኔ ቤቱ በሪድ ያባትህ ቤት ሲዘረፍ አብረህ ዝረፍ ያባት ወዳጅ የድንጊያ ገድጋጅ ያባቱን ቢሰጡት ህይወቱ ያባቱን ቢነሱት ሞቱ ያባቱን ያገኘ ህይወቱ ያባቱን ያጣ ሞቱ ያባት ልጅ የደንደስ ስጋ ያባት ልጅና ጆሮ አንድ ነው ያባት ምርቃት አያስገባም ጥቃት ያባት ልጅ የማድጋ ዶሮ ነው ያባት ልጅ የማድጋ ዶሮ አንድ ነው ያባት ሞቱን አይወዱ ረጃቱን አይሰዱ ያባት ሞቱን አይወዱ ረድኤቱን አይሰዱ ያባት ሲቀር ምሰህ ቅበር ያባት አገር ከሞት አያስጥልም ያባት እርግማን ሲዳሩ ማልቀስ ያባት እዳ ለልጅ ያፍንጫ እድፍ ለእጅ የወፍጮ እዳ ለመጅ ያባት ወርቅ ባለዝና እህል ለቀጠና ያባት ያምራል የባእድ ያናግራል ያባት ያምራል የባእድ ያኖራል ያባት ደግ ይደልላል ያባት ክፉ ለእንጀራ ልጅ ያደላል ያባትህ ቤት ሲበዘበዝ አብረህ ዝረፍ ያባትህና የናትህ ወገኖች ሲጣሉ ጥግህን ያዝ ያባያ ልጅ ወዳቂ ያራኝ ልጅ አጥባቂ ያባያ እናት አትታረድም ያባያ ወንድሙ አይታረድም ያባይ ምልክቱ አንደበቱ የገዳይ ምልክቱ ሽልማቱ ያባይ እንባ አይታገድም ያባይን እናት ውሀ ጠማት ያባይ ውሀ ተለያየ ሲሉ ተገናኘ ያባይን ልጅ ውሀ ጠማው የላጭን ልጅ ቅማል በላው የአብሮ አደግ ልብ በቁና ይሰፈራል ያብዬን እከክ ወደ እምዬ ላከከ ያብዬን እከክ ወደ እምዬ ልክክ ያተር ክምር የጭሰኛ ክብር ያናጢን ልጅ ጅብ በላው የላጭን ልጅ ቅማል ፈጀው ያንበሳ ልመና ጋማ ይዞ ነው ያንበሳ ልመና ጋማ ይዞ የቄስ ልመና አናዞ ያንበሳ ማላጅ ጋማ ይዞ ጅብን መውጋት አህያን ተጎዝጉዞ ያንበሳ ማላጅ ጋማ ይዞ ጅብን መውጋት አህያን ተገን ይዞ ያንበሳ አማላጅ ጋም ይዞ ጅብን መውጋት አህያን ተገን ይዞ ያንበሳ ኮርዲዳና የጨዋ ልጅ ሞግዚት ከመሆን ይሰውርህ ያንበሳ ገራም ይውላል ከላም ያንተን የሚመስል የኔም አለኝ ቁስል ያንቺን አትበይ ገንዘብ የለሽ የሰው አትበይ ምግባር የለሽ ያንካሳ ልቡ ኢየሩሳሌም ያንዱ በሬ ሲሞት ላንዱ አጋዘኑ ፍስሀው ላንዱ ሀዘኑ ያንዱ ቤት ሲቃጠል ላንዱ ቋያው ነው ያንዱ ቤት ሳይጠፋ ያንዱ ቤት አይለማ ያንዱ ቤት ካልጠፋ ያንዱ ቤት አይለማም ያንዱ ነገር ላንዱ የእንጀራ ልጁ ነው ያንዱ አገር መልከኛ ላንዱ አገር ገባር ነው ያንዱ ላም ወተት ያንድ እርሻ እሸት ያንድ ሚስቱን የሺ ከብቱን ያንድ ሰው ፍቅር ባንድ እጅ እንደማጨብጨብ ያለ ነው ያንድ ሰው ነገር ሰምተህ አትፍረድ ያንድ በሬ እሸት ያንድ ላም ወተት ያንድ እርሻ እሸት ያንድ ላም ወተት ያንድ ቀን ስህተት ለዘላለም እውቀት ነው ያንድ ቀን ስህተት የዘላለም ጸጸት ነው ያንድዋ እለት አንድዋ ባልቴት ያንጎርጓሪ ጉልበት የተራጋጭ ወተት ያኖሩት እንቅርት መለያ ይሆናል ያኖሩት እንቅርት ያገለግላል ያኩራፊ ምሳ እራት ይሆነዋል ያኩራፊ ምሳው የነበረ እራት ይሆነዋል ያኮረፈ ልብሱን አራገፈ ያኮረፈ ምሳው እራቱ ነው ያወረደ መአቱን ያመጣ ምህረቱን ያወቀ ተጠነቀቀ የዘነጋ ተነጠቀ ያወቀ ተጠነቀቀ የዘነጋ ተወጋ ያወቀ ተጠነቀቀ ያላወቀ ተነጠቀ ያወቀ ናቀ ያወቀ ዘለቀ ያላወቀ አለቀ ያወቁ ሲታጠቁ ያላወቁ ተሳቀቁ ያዋቂ ሴት ቤት አለው ውበት ያዋቂ አጥፊ የእስራኤል ጣፊ ያዋቂ አጥፊ የጾመኛ ገዳፊ ያዋጁን በጆሮ የእለቱን በቀጠሮ ያውሬ ስጋ ለወሬ ያውቃል ብሎ ያሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል ያውቃል ብሎ ይሾሟል ያምራል ብሎ ይሸልሟል ያው እንዳያችሁኝ ቅዳሜ የወጣሁ ይቆጡኛል ብዪ አርብ ማታ መጣሁ ያዙኝ ልቀቁኝ ያዛዥ ቤተ ክርስቲያን ሳሚ ያጋፋሪ ራስጌ ቋሚ ያየ ላውራ ቢል ያልሰማ አወራ ያየ ላውራ ቢል የሰማ አወራ ያየ ልናገር ቢል የሰማ ላውራ አለ ያየ ቢሄድ የሰማ ይመጣል ያየ ቢሄድ ያልሰማ ይመጣል ያየ ይናገራል የተወለደ ይወርሳል ያዩትን ሊሰሩ አይናቸውን ታወሩ ያዩትን ቢያጡ ያላዩትን ይቀላውጡ ያያን ጨንቋራ ሁሉ ያየዋል ያይጥ ምስክሯ ድንቢጥ ያይጥ ሞት የድመት ሰርግ ያይጥ እርዳታ በጭራንፎ ያልቃል ያይጥ ፉከራ ለመከራ ድመት ምን ሊበላ ያይጦች ዝላይ ለነአቶ ውሮ ሲሳይ ያደረገችውን ታስታውቅ ከደረቷ ትታጠቅ ያደፈ በእንዶድ የጎለደፈ በሞረድ ያደፈውን በእንዶድ የጎለደፈውን በሞረድ ያዳቆነ ሰይጣን ሳያቀስ አይለቅም ያዳቆነ ሰይጣን ሳያቀስ አይቀርም ያዳቆነ ሰይጣን የግል ኮሌጅ ከፈተ ያዛቆነ ሰይጣን ሳያቀስ አይቀርም ያዳኝ ውሻ ጠጉር ባፉ ብትር ትርፉ ያገሩን ሰርዶ ባገሩ በሬ ያገሩን ሰርዶ ያገሩ በሬ ይወጣዋል ያገር ልማት የገበሬ ሀብት ያገር ልጅ በምን ይመታል በኩበት ያም እንዳይሄድ ያም እንዳይሞት ያገር ልጅ በምን ይማታል በኩበት ያ እንዳይሄድ ያ እንዳይሞት ያገር ልጅ የማር እጅ ያገር ልጅ የማር ጠጅ ያገር እድር ለንጉስ ያስቸግር ያገር እድር ጦም ያሳድር ያገርህ ልጅ ብታገባት ሚስትህ ብትፈታት እህትህ ያገርህ ልጅ ብታገባት ሚስትህ ብትፈታት እትህ ያገርህ ዱር ፍራትን ያስወግዳል እንጂ ከሞት አያድንም ያገርን ሰርዶ ያገር በሬ ያወጣዋል ያገባሽስ ይፈታሻል ይብላኝ ለወለደሽ ያገባሽ ይፈታሻል ይብላኝ ለወለደሽ ያገባሽ ይፈታሻል ወዮለት ለወለደሽ ያገኘ ከራሱ ያጣ ከዋሱ ያጓኑት ድንጋይ ተመልሶ ራስን ያጓኑት ድንጋይ ተመልሶ ራስን ይመታል ያጣ ለማኝ ተሳድቦ ይሄዳል ያጣጣመ የቆረጠመ ያጣ ሰው ያገኝ አይመስለውም ያጥንት ፍላጭ የስጋ ቁራጭ ያፍ እማኝ አደረገኝ ለማኝ ያፌን እስክውጥ እድሜ ይስጠኝ ይላል እርኩም ያፍ ወለምታ በቅቤ አይታሽም ያፍ ዘመድ በመንገድ አይገድ ያፍላ ለማኝ አደረገኝ ለማኝ ያፍላ የለው ቀርፋፋ ያፍላ የለው ቀፋፋ ይሄ እንግዳ ቸኮለ ሊያድር ነው መሰለኝ ይህ ሁሉ ከርከሬሻ ባንቺ የተነሳ ይህ ሁሉ ጠባሳ ባንቺ የተነሳ ይህ አንበሳ ደም ደም አገሳ ይህ እንግዳ ቸኮለ ሊያድር ነው መሰለኝ ይህ ከርከሬሻ ዳቦዬን ለማንሻ ይህን ብሰጥ ምን እውጥ ይህን ብትሰጥ ምን ትውጥ ይህንን ፈርቼ ደጄን በቀን ዘግቼ ይህን ፈርቼ ደጄን በቀን ዘግቼ ይህች ባቄላ ካደረች አትቆረጠምም ይህች ተፍተፍ እኔን ለመመንተፍ ይሆናል ብዬ ጎሽ ጠመድኩ የማይሆን ቢሆን ፈትቼ ሰደድኩ ይሆን ቢሆን ዝሆን ይበላ ቢሆን ይሉሽን በሰማሽ ገበያም ባልወጣሽ ይሉሽን ባልሰማሽ ገበያም ባልወጣሽ ይሉሽን ባወቅሽ ገበያም ባልወጣሽ ይሉ አይሉ የት አለ ቅሉ ይሉሽን ብትሰሚ ጎንደር ላይ ክረሚ ይሉኝ አይል ውሽማ ዶሮ ሲጮህ ይማለላል ይሉኝ አይል የኋላውን አያይ ይሉኝ አይል ጸሀፊ ከሙሴ ይገድፋል ይሉኝታ ተፈርቶ እስከመቼ ተቆራምቶ ይሉኝታና መጠቀም ባንድነት አይገኙም ይሉኝታ የራስ አሊን ቤት ፈታ ይመሰክረዋል ለነፍሱ ይፈተፍተዋል ለከርሱ ይመስል አይመስል የጠይብ እጅ ተከሰል ይመታሉ የሚጠሉ ይመስል ይስማሉ የሚወዱ ይመስል ይሙት የገደለ ይካስ የበደለ ይማሩኝ እያልክ ከምትታማበት አትገኝ ይማሰላል ካሉ ይዛመዳል አይገድም ይሰጠኝ መስሎ ሊሸጠኝ ይሰጡኛል ብሎ ከሰጠ ቆጥቦ የበላ በለጠ ይስጡ ብሎ ከሰጠ ቆጥቦ የበላ በለጠ ይሰጣል መስሎ ይሸጣል ይስብረኝ ይሰንጥረኝ የሚሉ የሰውን ልብ ሊሰብሩ ይቅር ለእግዜር ወድቆ እማይሰበር ይቅር ለእግዜር ወድቆ አይሰበር ሞቶ አይቀበር ይቅደም ደግነት ይከተል ቸርነት ይበላ እንደ ቤቱ ይሰራ እንደ ጉልበቱ ይበላ እንደ ቤቱ ይሰራ እንደ ጎረቤቱ ይበላው ካጣ ይበላበት ያጣ ይበጃል ያሉት መድሀኒት አይን አጠፋ ይበጃል ያሉት ኩል አይን አጠፋ ይብላ እንደ ቤቱ ይስራ እንደ ጎረቤቱ ይብላኝ ለወለደሽ ያገባሽስ ይፈታሻል ይብራና ይብራ ተጣሉ በሰው ሽንብራ ይታደሏል እንጂ ይታገሏል ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም ይቺ ባቄላ ያደረች እንደሆን አትቆረጠምም ይቺ ጎንበስ ጎንበስ አንድም ለመፍሳት አንድም እቃ ለማንሳት ይቺን ለኛ ጥሬን ለጌኛ ይቺም ቂንጥር ሆና ቡታንታ አማራት ይቺን በላህ ብለህ ጦሜን አታሳድረኝ አለ አሉ ይውደደኝ የጀርባዪ ቅማል አለች አንዷ ይገርማል አህያ ከዥብ ይከርማል ይደንቃል ይገርማል አህያ ከዥብ ይከርማል ይኖሩዋል በደጋ ይተኙዋል በአልጋ ይወልደዋል ካሉ ይመሰለዋል አይገድም ይውጋሽ ብሎ ይማርሽ ይጥሉህ አትጥላቸው ይበድሉህ አትበድላቸው ይጠላኝ ይመስል ይመታኛል ይወደኝ ይመስል ይስመኛል ይወደዋል ካሉ ይመክሩዋል ይወልደዋል ካሉ ይመስሏል ይውጋህ ብሎ ይማርህ ይውጋህ ብሎ ይማርክህ ይገርመኛል ገንፎ ከራቴ ተርፎ

44481

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A4%E1%88%AB-%E1%8A%A2%E1%88%9A%E1%89%B2

ኤራ-ኢሚቲ

ኤራ-ኢሚቲ በሱመር የኢሲን ሥርወ መንግሥት ፱ኛው ንጉሥ ነበረ (1780-1772 ዓክልበ. የነገሠ)። የሊፒት-ኤንሊል ልጅና ተከታይ ነበረ። በሱመራዊ ነገሥታት ዝርዝር ላይ ፰ ዓመታት እንደ ነገሠ ሲለን፣ ፯ ዓመት ስሞች ያህል ይታወቃሉ። 1 - «ኤራ-ኤሚቲ ንጉሥ የሆነበት ዓመት» (1780 ዓክልበ. ግ.) - «ፍትሕ የመሠረተበት ዓመት» - «ኒፑርን ወደሚገባው ሥፍራ የመለሰበት ዓመት» - «ኒፑርን ወደሚገባው ሥፍራ ከመለሰበት ዓመት በኋላ የሆነው ዓመት» - «ኪሡራን የያዘበት ዓመት» (1776 ዓክልበ. ግ.) - «የካዛሉ ግድግዳ የጠፋበት ዓመት» - «የኤራ-ኢሚቲ ከተማ ግድግዳ የሠራበት ዓመት» በተጨማሪ «የቀድሞ ነገሥታት ዜና መዋዕል» የሚባለው ጽላት ስለ ኤራ-ኢሚቲ እንዲህ ይላል፦ «ንጉሡ ኤራ-ኢሚቲ የአጸድ ጠባቂውን ኤንሊል-ባኒን እንደ (ጊዜያዊ) ምትኩ ሾመው፤ ንጉሣዊ ዘውዱንም በራሱ ላይ አጫነው። ኤራ-ኢሚቲ ትኩስ ሾርባ እየዋጠ እቤተ መንግሥት ሞተ። በዙፋኑ የተቀመጠው ኤንሊል-ባኒ አልተወውም፤ ለንጉሥነቱ ተሾመና።» ዋቢ ምንጮች የኢሲን ነገሥታት

10066

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%95%E1%8B%8B%E1%8B%AD%20%E1%8B%B0%E1%89%A0%E1%89%A0

ንዋይ ደበበ

ንዋይ ደበበ (፲፱፻፶፫ ዓ.ም. ተወለደ) ኢትዮጵያዊ ዘፋኝ እና ሙዚቃ ደራሲ ነው። የሕይወት ታሪክ ንዋይ ደበበ በጋሞጎፋ ክፍለ ሀገር በገለብና ሀመርባኮ አውራጃ በሀመር ወረዳ በ፲፱፻፶፫ ዓ.ም. ተወለደ። በተወለደበት አካባቢ ትምህርቱን እስከ ፬ኛ ክፍል ከተማረ በኋላ በ፲፱፻፷፫ ዓ.ም. ወደ አሰላ በመሄድ እዚያው እየተማረ ሳለ በአስተማሪውና በት/ቤት ጓደኞቹ ዘንድ አድናቆትን እያገኘ መጣ። በኋላም ላይ ንዋይ በቤተሰቦቹ የሥራ ዝውውር ምክንያት ወደ ሲዳሞ ሄዶ አርባምንጭ ከነማና በወላይታ ሶዶ የቀበሌ ኪነት ውስጥ ድምፃዊ ሊሆን ችሏል። ከዚያም ወደ አዲስ አበባ በመሄድ በ፲፱፻፸፯ ዓ.ም. የመጀመሪያ ካሴቱን ለማሳተም ችሏል። ንዋይ ከድምፃዊነቱ በተጨማሪም የዘፈን ግጥሞችና የዜማዎች ደራሲ በመሆኑ አገራችን ካሏት ጥቂትና ልዩ ድምጻዊያን አንዱ ነው። ንዋይ ደበበ ከታዋቂ ዘፈኖቹ አንዱ «የጥቅምት አበባ» የተባለው ሲሆን ዜማውንና ግጥሙን የደረሰው ገና የ8ኛ ክፍል ተማሪ በነበረ ጊዜ እንደሆነ ይናገራል። የሥራዎች ዝርዝር የጥቅምት አበባ ሳፍ ሳፍ እሸት በላሁኝ ውለታሽ አለብኝ ወንዝ ያፈራሽ ፀዳል ውቢቷ እሰይ እሰይ ናሽናል ቢብሊዮግራፊ ቡድን፣ የአንጋፋ አርቲስቶች መዝገበ የሕይወት ታሪክ፣ መጋቢት ፳፻፣ ገጽ 16 የኢትዮጵያ ዘፋኞች

21434

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8B%B0%E1%89%80%20%E1%8B%9B%E1%8D%8D%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%88%E1%8B%B1%E1%8A%95%20%E1%8B%98%E1%8C%8B

የወደቀ ዛፍ መንገዱን ዘጋ

የወደቀ ዛፍ መንገዱን ዘጋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የወደቀ ዛፍ መንገዱን ዘጋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20869

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%8D%88%E1%8A%95%20%E1%89%A0%E1%8A%A8%E1%89%A0%E1%88%AE%20%E1%8A%A0%E1%8B%8B%E1%8C%85%20%E1%89%A0%E1%8B%B0%E1%89%A0%E1%88%8E

ዘፈን በከበሮ አዋጅ በደበሎ

ዘፈን በከበሮ አዋጅ በደበሎ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘፈን በከበሮ አዋጅ በደበሎ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21244

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%89%B3%E1%8C%A0%E1%89%80%E1%8B%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%8C%E1%88%8B%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%9D%E1%89%B5%E1%8A%A8%E1%8A%93%E1%8A%90%E1%89%A0%E1%8B%8D%20%E1%8A%A0%E1%88%9B%E1%88%AB%E1%89%B5

የምትታጠቀው የሌላት የምትከናነበው አማራት

የምትታጠቀው የሌላት የምትከናነበው አማራት የአማርኛ ምሳሌ ነው። የምትታጠቀው የሌላት የምትከናነበው አማራት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

2136

https://am.wikipedia.org/wiki/1992%20%E1%8A%A5.%E1%8A%A4.%E1%8A%A0.

1992 እ.ኤ.አ.

1992 እ.ኤ.ኣ. = 1984 አ.ም. 1992 እ.ኤ.ኣ. = 1985 አ.ም.

13066

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%89%E1%8A%AD%E1%88%B0%E1%88%9D%E1%89%A0%E1%88%AD%E1%8C%8D

ሉክሰምበርግ

ሉክሰምበርግ: በኅዳር ፪፻፮ ዓ/ም ዛቪዬ በተል ጠቅላይ ሚኒስትር በመሆኑ ሉክሳምቡርግ ከቤልጅግና አይስላንድ በኋላ ሦስተኛው ሰዶማዊ የመንግሥት መሪ ያለው አገር ሆነ። በይፋ ሉክሰምበርግ በምእራብ አውሮፓ የምትገኝ በመሬት ተከበበች ሀገር ናት፡፡ በምእራብ እና ሰሜን ከቤልጂየም፣ በምስራቅ ከጀርመን፣ እና በደቡብ ከፈረንሳይ ጋራ ትዋሰናለች፡፡ መዲናዋ ሉክምበርግ ሲቲ ከብሩሰልስ እና ስትራስቦርግ ጋር የአውሮፓ ህብረት፣ የምስራቅ አውሮፓ የፍትህ ፍርድ ቤት፣ የኢዩ ከፍተኛ የህግ አውጪ ባለስልጣን መቀመጫዎች ናቸው፡፡ ባሕሏ፣ ህዝቦቿ እና ቋንቋዋ በከፍተኛ ሁኔታ ከአጎራባች ሐገራት ጋራ በመወራረሱ የተነሳ በዋነኛነት የፈረንሳይ እና የጀርመን ባሕሎች ቅይጥ ሐገር ሆናለች፡፡ ይሄም በሐገሪቱ በሚነገሩ ሶስት አበይት ቋንቋዎች ጉልህ ሆኖ ይቀርባል እነዚህም ሉክሰምበርጊሽ፣ ፈረንሳይኛ፣ እና ጀርመንኛ ናቸው፡፡ በአጎራባች ሐገራት በተለይም በሁለተኛው የአለም ጦርነት ወቅት ተደጋግሞ የደረሰባት ወረራ የተነሳ ሐገሪቱ በፈረንሳይ እና ጀርመን ድርድር ፈቋዷ እንዲወሰን የሆነ ሲሆን ከብዙ በጥቂቱ የአውሮፓ ሕብረት እንዲመሰረት መሰረቱን ጥሏል፡፡ ስፋቷ 2,586 ስኩዌር ኪሎ ሜትር ሲሆን (998 ስኩ.ማይልስ) በአውሮፓ ውስጥ ካሉ ሉዐላዊ ሐገራት ውስጥ ትን ግዛት ስትሆን የዩኤስ የሮዴ ደሴትን ያህል ስፋት ወይም የእንግሊዟን ኖርዛምፕተንሻየር ታህላለች፡፡ በ2016 በአውሮፓ ውስጥ በእጅጉ ዝቅተኛ የህዝብ ቁጥር ያላት ሐገር የሚያደርጋት 576,429 ህዝብ ያላት ሲሆን ነገር ግን እስካሁን ከፍተኛው የህዝብ ቁጥር እድገት ምጣኔ ያላት ሐገር ናት፡፡ በህገመንግስታዊ የዘውድ ስርዐት የተወካይ ዴሞክራሲ እነደመኖሩ በከፍተኛው የሉክሰምበርግ መስፍን ከፍተኛ መስፍን ሄነሪ የምትመራ ሲሆን በአለማችን ላይ በመሳፍንት አገዛዛ ስር ያለች ብቸኛ ቀሪዋ ሐገር ናት፡፡ እንደተባበሩት መንግስታት የ2014 መግለጫ ከሆነ ሉክሰምበርግ ያደገች ሐገር ስትሆን ኢኮኖሚዋ ከፍተኛ ደረጃ ላይ የሚገኝ በአለማችንም ከፍተኛው የነፍስ ወከፍ ምጣኔ ሐብት ያላት ሐገር ናት፡፡ የሉክሰምብግ ሲቲ እድሜ ጠገብ የከተማ ክፍሎቿ እና ምሽጎቿ በ1994 ከፍተኛ ምሽጎችን እና እድሜ ጠገብ ከተማ በልዩ ብቃት ጠብቃ በማቆየቷ የዩኔስኮ የአለም ቅርስ በመሆን ተመዝግባለች፡፡ የሉክሰምበርግ ታሪክ ጀምሯ ተብሎ የሚታሰበው በ963 ባላበት ሲግፍሬድ ባሕረ ሰላጤውን ኮረብታማ መሬት ሲወስድ እና ሉሲሊንቡርሁክ፣ “ትንሽ ግንብ” በመባል የሚታወቀውን የሮማውያን ዘመን ምሽግ፣ እና አካባቢው በቅርቡ ከሚገኘው የንጉሳዊ የቅይዱስ ማክሲሚን ገዳም ከወሰደ በኋላ ጀምሯል፡፡ የሴግፍሬድ ዘሮች ግዛታቸውን በጋብቻ፣ በጦርነት እና በጭሰኛ እና ጌታ ግንኙነት አስፋፍተውታል፡፡ የሉክሰምርግ ባላባቶች በ13ኛው ክፍለዘመን ፍፃሜ ላይ ከፍተኛ ግዛት ላይ መንሰራፋት እና መግዛት ችለዋል፡፡ በ1308 የሉክሰምበርግ ባላባት የሆነው ሄነሪ የጀርመኖች እና የቅዱስ ሮማውያን ንጉሰ ነገስት ንጉስ ሆነ፡፡ የሉክሰምበርግ ተወካዮች ምክር ቤት በመካከለኛው ዘመን አራት ቅዱስ የሮማውያን ንጉሰ ነገስቶችን ሾሟል፡፡ በ1354 ቻርልስ መስተዳድሩን ወደ መሳፍንት ሉክሰምበርግ ቀይሮታል፡፡ ሲጊስሙንድ ወንድ ወራሽ ስላልነበረው መሳፍንቱ ከቡርጉንዲያን በከፊል ሆነዋል እንዲሁም የሐብስቡርግ፣ ኔዘርላንድስ አስራሰባት ግዛተቶች መካከል ሆኗል፡፡ ባለፉት ምዕተ አመታት በፈረንሳይ ንጉሳዊ መንግስት እና በሐብስቡርግ ግዛቶች መካከል የሚገኙት ከፍተኛ ስትራቴጂክ አስፈላጊነት ያላቸው የሉክሰምበርግ ከተማ እና ምሽጎቿ በአውሮፓ ውስጥ በእጅጉ ዝናን ካተረፉ ምሽጎች አንዱ ለመሆን እንዲችሉ ተደርገው የተገነቡ ናቸው፡፡ የፈረንሳዩ ሉዊስ እና የኦስትሪያዋ ማሪያ ቴሬዛ ከተቆጣጠሯት በኋላ ሉክሰምበርግ የመጀመሪያው የፈረንሳይ ሪፐብሊክ እና በናፖሊዎን ስር የነበረው ንጉሳዊ አገዛዝ አካል ሆናለች፡፡ የአሁኗ ሉክሰምበርግ ለመጀመሪያ ጊዜ እንደሐገር ብቅ ያለችው በ1815 በቪዬና ኮንግረስ ወቅት ነበር፡፡ ከሐይለኛ ምሽጎቹ ጋር ከፍተኛው መስፍን ከተማዋን በፈረንሳይ ከሚሰነዘርባት ሌላ ወረራ ለመከላከል ከፕሩሲያን ሽምቅ ተዋጊዎች ጋራ በኔዘርላንድሱ ዊሊያም የግል ቁጥጥር ስር በመሆን ነጻ እና ገለልተኛ ሐገር ሆናለች፡፡ በ1839 ከቤልጂየም አብዮት መፈንዳት በኋላ ፈረንሳይኛ ብቻ የሚናገረው የሰሉክሰምበርግ አካል ወደቤልጂየም ተቀላቅሏል እና ሉክሰምበርጊሽ ተናጋሪው ክፍል የአሁኗን ሉክምሰምበርግ መስርተዋታል፡፡ በ20ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ የቀዩን ምድር የበለፀገ ብረታዘል መሬት የብረት ኢንዱስትሪው ፍለጋ ባደረገበት ወቅት ሐገሪቱን ወደኢንዱስትሪ ግስጋሴ ውስጥ አስገብቷቷል፡፡ ዋና መስሪያ ቤቱን በሉክሰምበርግ ከተማ ያደረገው የአለማችን ታላቁ የብረት አምራች የሆነው አርሴሎርሚታል አሁንም እነዚህን ወቅቶች የሚያስታውሰን ነው፡፡ በ1960ዎቹ የብረት ኢንዱስትሪው ውድቀት ካስመዘገበ በኋላ የአለማችን የገንዘብ ማዕከል ፣ለመሆን ሐገሪቱ ራሷን በማደራጀቱ ላይ ትኩረቷን በማድረግ አሁን የታወቀችበትን የባንክ ማዕከል ለመገንባት ችላለች፡፡ ከ21ኛው ክፍለ ዘመን ጅማሬ አንስቶ መንግስቶቿ ሐገሪቱን በእውቀት ወደታነጸ ኢኮኖሚ ልማት ውስጥ በማስገባቱ ላይ ያተከረች ሲሆን ከዚህም ጋራ ተያይዞ የሉሰምበርግ ዩንቨርስቲ እና ብሔራዊ የህዋ ፕሮግራም በ2020 ወደጨረቃ በሚደረግ ሰው አልባ ጉዞ ላይ የመጀመሪያ ተሳትፎዋን ለማድረግ በማቀድ መስርታለች፡፡ ሉክሰምበርግ የአውሮፓ ህብረት፣ ኦኢሲዲ፣ የተባበሩት መንግስታት፣ ናቶ፣ እና ቤኔሉክስ መስራች አባል ስትሆን የፖለቲካ ስምምነቷን በኢኮኖሚ፣ ፖለቲካዊ እና ወታደራዊ ውህደት ላይ መስርታለች፡፡ የሐገሪቱ መዲና እና ትልቋ ከተማ የሆነችው የሉክሰምበርግ ሲቲ የአውሮፓ ህብረት በርካታ ተቋማት እና ኤጀንሲዎች መቀመጫ ናት፡፡ የሐገሪቱ የመጀመሪያው ታሪክ ሆኖ በተመዘገበው ሉክሰምበርግ በተባበሩት መንግስታት የፀጥታው ምክር ቤት በ2005 እና 2006 አገልግላለች፡፡ በ2016 የሉክሰምበርግ ዜጎች ወደ 172 ሐገራት እና ግዛቶች ነጻ ቪዛ ወይም በደረሱበት ቪዛ እንዲሰጣቸው ሆኖ የነበረ ሲሆን ካናዳ እና ስዊትዘርላንድ ከመሳሰሉ ሐገራት ጋራ በተያያዘ የሉክሰምበርጋዊን ፓስፖርት በአለም 6ኛው በመሆን ደረጃ ተሰጥቶታል፡፡ የሉክሰምበርግ ታሪክ መመዝገብ የጀመረው በሲግፍሪድ፣በአርዴኔስ ኮርት የሚገኘው እድሜ ጠገብ ቋጥኝ ያለው ሉሲሊንቡሩህክ (የዛሬው የሉክሰምበርግ የንጉሳዊያን መኖሪያ) በመያዝ፣ የንጉሳዊው የቅይዱስ ማክሲሚን ገዳም ልውውጥ በ1955 እ.ኤ.አ. በማድረግ ነው፡፡ በዚህ ምሽግ አካባቢ ከተማ በሂደት መመስረቱን በመቀጠል ከፍተኛ ስትራቴጂክ ጠቀሜታ ያለው ማዕከል መሆን ችሏል፡፡ የመሳፍንት ግዛት በ14ኛው እና 15ኛው ክፍለ ዘመናት ሶስት የሉክሰምበርግ ምክር ቤት አባላት የሮማ ቅዱሳት ነገስታት በመሆን ነገሱ፡፡ በ1437 እ.ኤ.አ. የሉክሰምበርግ ምክር ቤት በዙፋኑ ላይ የሚቀመጥ ወንድ በማጣት የአልጋ ወራሽ ችግር ገጥሞት ነበር፣ ይኸውም ግዛቶች በደቿ ኤልሳቤጥ ለቡርገንዲው ፊሊፕ እንዲሸጥ አድርጓል፡፡ በሚከተሉት ምዕተ አመቶች የሉክምበርግ ምሽግ ተከታትለው በመጡ ሰፋሪዎቿ፣ ቦርቦኖች፣ ሐብስበርጎች፣ ሆሄንዞለርንስ እና ፈረንሳዮች ከጊዜ ወደጊዜ ሰፍቷል እንዲሁም ተጠናክሯል፡፡ አስራ ዘጠነኛው ክፍለ ዘመን ናፖሊዎን በ1815 እ.ኤ.አ. ከተሸነፈ በኋላ፣ ሉክሰምበርግ በፕሩሺያ እና በኔዛርላንድስ መካከል ክርክር እንዲፈጠርባት ምክንያት ሆናለች፡፡ ከኔዘርላንድስ ጋራ በሕብረት በመሆን በጀርመን ኮንፌዴሬሽን ውስጥ የቪዬና ኮንግረስ ሉክሰምበርግን እንደትልቅ መሳፍንት አመራር በማድረግ የመሰረታት ሲሆን፣ በዚሁ ጊዜ የኔዘርለንድስ አካል በመሆን እና እንደአንድ ግዛቷ በመሆን እየተመራች የሉክሰምበርግ ምሽጎች በፕሩሺያ ጦር ሰራዊት ቁጥጥር ስር ውለዋል፡፡ ይሄ ስምምነት በለንደኑ የ1839 እ.ኤ.አ. የመጀመሪያው ስምምነት የተከለሰ ሲሆን ከዚሁ እለት በኋላ የሉክሰምበርግ ሙሉ ነጻነት ከ1830-1839 እ.ኤ.አ. የቤልጂየም አብዮት በተነሳበት ወቅት ዕውን የሆነ ሲሆን እና በ1839 እ.ኤ.አ. ስምምነት ሙኑ ነፃነቷን ተቀዳጅታለች፣ የሉክሰምበርግ ግዛት ከግማሽ በላይ የተቀነሰ ሲሆን፣ በብዛት የፈረንሳይኛ ተናጋሪ የሆነው ምዕራባዊው የሐገሪቱ ክፍል ወደቤልጂየም ተዛውሯል፡፡ በ1842 እ.ኤ.አ. ሉክሰምበርግ የጀርመንን የጉምሩክ ሕብረት (ዞልቨሬይን) ተቀላቅላለች፡፡ ይኸውም የጀርመን ገበያ እንዲከፈት፣ የሉክሰምበርግ የብረት ኢንዱስትሪ እንዲያድግ፣ እና የሉክሰምበርግ የምድር ባቡር ኔትወርክ ከ1855 እስከ 1875 እ.ኤ.አ. ድረስ እንዲስፋፋ፣ በተለይም ከዚህ አንስቶ የአውሮፓውያንን የኢንዱስትሪ ክልሎች የሚያገናኘው የሉክሰምበርግ-ቲዎንቪል የባቡር ሐዲድ እንዲገነባ አድርጓል፡፡ አሁንም የፕሩሺያ የጦር ሰራዊት ምሽጎቹን ተቆጣጥረዋቸው ስለነበር በ1861 እ.ኤ.አ. ፓሰሬል ተከፈተ፣ ቪል ሆትን እና በቦክ የሚገኙትን ዋና ምሽጎች ከሉክሰምበርግ የምድር ባቡር ጣቢያ ጋር የሚያገናኘው የፔትሩስ ወንዝ ሸለቆን የሚያቋርጠው የመጀመሪያው የመንገድ ላይ ድልድይ፤በደቡብ አቅጣጫ በሚገኘው በዚያ ወቅት በተመሸገው ቡርቦን ሜዳማ ክፍል ላይ በ1959 እ.ኤ.አ. ተከፈተ፡፡ በ1866 ከተከሰተው የሉክሰምበርግ ችግር በኋላ በፕሩሺያ እና ፈረንሳይ መካከል ጦርነት የተፈጠረ ሲሆን፣ ከፍተኛው የመሳፍንት ነጻነት እና ገለልተኝነት በ1867ቱ እ.ኤ.አ. በለንደኑ ሁለተኛው ስምምነት በድጋሚ ተረጋግጧል፣ የፕሩሺያ የጦር ሰራዊት ከሉክሰምበርግ ምሽጎች በመውጣት ቦክ እና በአቅራቢያው የሚገኙ ምሽጎች ፈራርሰዋል፡፡ የኔዘርላንድስ ንጉስ የሉክሰምበርክ ከፍተኛ መስፍን ርዕሰ ብሔር በመሆን የቀጠለ ሲሆን፣ እስከ 1890 እ.ኤ.አ. ድረስ በሁለቱ ሐገራት መካከል ያለውን የሁለቱን ሐገራት ግንኙነት አስቀጥሏል፡፡ ዊሊያም ከዚህ አለም በሞት ሲለይ የኔዘርላንድስ ዙፋን ወደሴት ልጁ ዊልሔልሚና ተላለፈ፣ በዚህም ሁኔታ ሉክሰምበርግ (በናሱ ቤተሰብ ፓክት በወንድ ወራሾች ብቻ ተወስኖ የነበረው) ወደናሱ-ዌይልበርጉ አዶልፍ ተላልፏል፡፡ በ1870 እ.ኤ.አ. በፍራንኮ-ፕሩሺያን ጦርነት ጊዜ ወታደሮችን ከሜትዝ (በመቀጠል ጠፈረንሳይ ክፍል የሆነችው) በመሳፍንቱ ሐገር እንዲያልፉ ፈረንሳይ የባቡር ሐዲዱን መጠቀሟን አስመልክተቶ እና ወደቲዎንቪል አቅርቦቶችን ለማቅረብ ምንም እንኳን ክርክሮች የነበሩ ቢሆንም፣ የሉክሰምበርግ ገለልተኛነት በጀርመን አክብሮት ተቸሮታል፣ እና ጀርመንም ሆነች ፈረንሳይ ሀገሪቱን ወረዋት አያውቁም፡፡ ነገር ግን በ1871እ.ኤ.አ. ጀርመን በፈረንሳይ ላይ ድል በመቀዳጀቷ ሜትዝ እና ቲዎንቪልን ጨምሮ ሉክሰምበርግ ከሎሬን ጋራ ያላት ድንበር ከፈረንሳይ ጋራ ከመጎራበት ይልቅ በፍራክፈርት ስምምነት መሰረት እንደአልሴስ-ሎሬን ከጀርመን ንጉሳዊ መንግስት ጋራ ወደተያያዘችው ተለውጧል፡፡ ይሄም ጀርመን የባቡር ሐዲዶችን የመቆጣጠር እና የማስፋፋት ወታደራዊ ጥቅም እንድታገኝ አስችሏታል፡፡ ሐያኛው ክፍለ ዘመን ኦገስት 1914 እ.ኤ.አ. ንጉሳዊቷ ጀርመን ከፈረንሳይ ጋራ ባደረገችው ጦርነት በሉክሰምበርግ ላይ ወረራ በማካሄድ የሉክሰምበርግን ገለልተኝነት ጥሳለች፡፡ ይሄ ሁኔታ ጀርመን የባቡር ሐዲዱን መጠቀም እንድትችል አድርጓቷል፡፡ በዚሁ ሁኔታ ከፈረንሳይ ነጥቃዋለች፡፡ ይሁንና ከጀርመን ሰፈራ ባሻገር ሉክሰምበርግ አብዛኛውን ነጻነቷን እና የፖለቲካ ስልቶቿን እንድታስቀጥል ሁኔታዎች ተመቻችተውላታል፡፡ በ1940 እ.ኤ.አ. የ ኛው የአለም ጦርነት ከተነሳ በኋላ የናዚ ጀርመን ዌህርማችት ወደሐገሰሪቱ በገባ ጊዜ የሉክሰምበርግ ገለልተኛነት በድጋሚ “ሙሉ ለሙሉ ያለማብራሪያ” ተጣሰ፡፡ ከመጀመሪያው የአለም ጦርነት በተቃርኖ በሆነ መንገድ በሁለተኛው የአለም ጦርነት ወቅት ጀርመን በሉክሰምበርግ መስፈሯ ሐገሪቱን የጀርመን ግዛት ተደርጋ እንድትቆጠር አድርጓታል እና ቀጥተኛ ባልሆነ መልኩ በትይዩ ከምትገኘው ከሶስተኛዋ ሬይች አውራጃ ጋር እንድትያያዝ አድርጓታል፡፡ መቀመጫውን በለንደን አድርጎ የነበረው በስደት ላይ የነበረው መንግስት አጋሮችን በመደገፍ በኖርማንዲ ወረራ ላይ ተሳታፊ የሆኑ በጎ ፈቃደኛ አናሳ ቡድኖችን ልኮ ነበር፡፡ ሉክሰምበርግ በሴፕቴምበር 1944 እ.ኤ.አ. ነጻ የወጣች ሲሆን በ1945 እ.ኤ.አ. የተባበሩት መንግስታት መስራች አባል ሆናለች፡፡ በህገመንግስቱ የሉክሰምበርግ ገለልተኛ አቋም በ1948 ያበቃ ሲሆን በ1949 እ.ኤ.አ. የናቶ መስራች አባል ሐገር ሆናለች፡፡ በ1951 ከስድስቱ የአውሮፓውያን የድንጋይ ከሰል እና የብረት ማሕበረሰብ አንዷ የሆነች ሲሆን ይኸውም ማሕበረሰብ በ1957 እ.ኤ.አ. የአውሮፓውያን የኢኮኖሚ ማሕበረሰብ የሆነው እና በ1993 እ.ኤ.አ. የአውሮፓ ሕብረት የሆነው ሕብረት ሲሆን እንዲሁም በ1999 እ.ኤ.አ. ሉክሰምበርግ የዩሮ መገበያያ አካባቢን ተቀላቅላለች፡፡ በ2005 እ.ኤ.አ. ለአውሮፓ ህገመንግስት በሚመሰርተው የአሕ ስምምነት ላይ ህዝበ ውሳኔ ተካሂዷል፡፡ ሉክሰምበርግ በህገመንግስታዊ የዘውድ አገዛዝ የሚመራ የፓርላማ ዲሞክራሲ ያላት ሐገር ናት፡፡በ1868ቱ እ.ኤ.አ. ህገመንግስት የህግ አስፈጻሚነት ስልጣን በከፍተኛው መስፍን እና በርካታ ሌሎች ሚኒስቴሮችን በያዘው ካቢኔው ተይዞ ነበር፡፡ ከፍተኛው መስፍን የህግ ረቂቅን የማፍረስ አቅም የነበረው ሲሆን በዚህ ሁኔታ አዲስ ምርጫ በሶስት ወራት ጊዜ መከናወን ነበረበት፡፡ ይሁንና ከ1919 እ.ኤ.አ. ጀምሮ በሐገሪቷ ሉዐላዊነት ሰፈነ፣ በህገመንግስቱ እና በህጉ መሰረት በከፍተኛ መስፍኑ ይተገበራል፡፡ የህግ ማውጣት ስልጣን ለዲኤታው ምክር ቤት፣ ከአራት የመራጮች አካላት ለአምስት አመት የስልጣን ዘመን ለተመረጡ ስልሳ አባላት ላሉት በአንድ የህግ አውጭው አካል ለተዋቀረው የህግ አውጪ ተሰጥቷል፡፡ ሁለተኛው አካል፣ የሐገሪቱ ምክር ቤት (ኮንሴይል ድኢታት) በከፍተኛው መስፍን የተመረጡ ሐያ አንድ መደበኛ ዜጎችን የያዘ ሲሆን የህግ ረቂቆችን በማርቀቁ ሂደት የዲኤታዎችን ምክር ቤት ያማክራል፡፡ ከፍተኛው መስፍን ሶስት የስር ፍርድ ቤቶች ያሉት ሲሆን (ጀስቲስ ደ ፔይክስ፣ በኢስች-ሱር-አልዜቴ፣ የሉክሰምበርግ ከተማ እና ዲየኪርች)፣ ሁለት አውራጃ ፍርድ ቤቶች (ሉክሰምበርግ እና ዲየኪርች) እና የፍትህ ከፍተኛ ፍርድ ቤት (ሉክሰምበርግ)፣የአቤቱታ ፍርድ ቤቱን እና የሰበር ሰሚ ችሎትን ይጨምራል፡፡ በተጨማሪም አስደተዳደራዊ ችሎት እና አስተዳደራዊ ፍርድ ቤት ያለ ሲሆን እንዲሁም የህገመንግስቱ ፍድ ቤት ሁሉም በመዲናዋ ይገኛሉ፡፡ አስተዳደራዊ መምሪያዎች ሉክሰምበርግ በ12 የአስተዳደር ክፍሎች የተከፈለች ሲሆን በ105 ትንንሽ የአስተዳደር ክፍሎች በተጨማሪም ተከፍለዋል፡፡ አስራሁለቱ ትንንሽ አስተዳደሮች የከተማ ደረጃ ያላቸው ሲሆን ከእነዚህ መካከል ሉክሰምበርግ ከተማ ትልቋ ነች፡፡ የውጭ ግንኙነት ሉክሰምበርግ ለረጅም ዘመን የአውሮፓ ፖለቲካዊ እና የኢኮኖሚ ውሕደትን በዋነኛነት ስትደግፍ ቆይታለች፡፡ የአውሮፓን ውሕደት በሚተነብየው ጥረታቸው ሉክሰምበርግ እና ቤልጂየም በ1921 እ.ኤ.አ. የቤልጂየም-ሉክሰምበርግ የኢኮኖሚክ ሕብረትን የመሰረቱ ሲሆን ይሄም ልውውጥ የሚደረግበት መገበያያ ገንዘብ ለመፍጠር እና የጋራ እሴት እንዲኖር ያለመ ነበር፡፡ ሉክሰምበርግ የቤኔሉክስ የኢኮኖሚ ሕብረት አባል እና የአውሮፓ ኢኮኖሚ ማሕበረሰብ (አሁን የአውሮፓ ሕብረት) አባል ናት፡፡ በተጨማሪም በሸንጀን ቡድን ውስጥ (ስምምነቱ በተፈረመባት የሉክሰምበርግ መንደር ስም የተሰየመ) የተሳተፈች ሲሆን፣ ግቡም በአባል ሐገራት መካከል የሚደረግ ነፃ ዝውውር ማለት ነው፡፡ በዚሁ ጊዜ አብዛኛው የሉክሰምበርግ ዜጎች የአውሮፓ ሕብረት ስሜት የሚኖረው በፍተኛ የትራንስ አትላንቲክ ግንኙነት ግንዛቤ ውስጥ እና ፕሮ-ናቶ፣ ፕሮ-ዩኤስ የውጭ ጉዳይ ፖሊሲን የሚከተል ይሆናል፡፡ ሉክሰምበርግ የአውሮፓውያን የፍትህ ፍርድ ቤት፣ የአውሮፓ አዲተሮች ፍርድ ቤት፣ የአውሮፓ ሕብረተሰብ የስታቲስቲክ ጽ/ቤት (“ዩሮስታት”) እና ሌሎች አስፈላጊ የኢዩ አካላት መቀመጫ ናት፡፡ የአውሮፓ ፓርላማ ሴክሬተሪያት በሉክሰምበርግ የሚገኝ ሲሆን ነገር ግን ፓርላማው በአብዛኛው የሚሰበሰበው በብሩሰልስ እና አልፎ አልፎም በስትራስቡርግ ነው፡፡ ሉክሰምበርግ በመከላከያ ሐይሉ እና በናቶ ውስጥ በጅጉ አነስተኛ የሆነ የጦር ሰራዊት ያላት ሲሆን እስከ 800 የሚጠጉ ወታደሮች እና 100 የመንግስት ሰራተኞች ናቸው፡፡ በየብስ የተከበበች ሐገር እንደመሆኗ የባሕር ሐይል የላትም፡፡ ሉክሰምበርግ በተጨማሪም የአየር ሐይል የሌላት ሲሆን፣ ይሁንና የናቶ 17 ኤደብሊውኤሲኤስ አውሮፕላኖች እንደሁኔታዉ የሉክሰምበርግ አውሮፕላኖች ሆነው ተመዝግበዋል፡፡ ከቤልጂየም ጋራ ባደረገችው የጣምራ ስምምነት ሁለቱም ሀገራት ለአንድ ኤ400ኤም ወታደራዊ ካርጎ አውሮፕላን የገንዘብ ድጋፍ አድርገዋል፡፡ መልክዐ ምድር ሉክሰምበርግ በአውሮፓ አንዷ እጅግ ትንሽ ሐገር ናት እንዲሁም የአለማችን 194 ነጻ ሐገራት በስፋቷ 179ኛ በመሆን ተቀምጣለች፡፡ ሐገሪቱ በስፋቷ 2,586 ስኩዌር ኪሎሜትር (998 ስኩ. ማ) ስትሆን እንዲሁም ርዝመቷ 82 ኪሜ (51 ማይ) እና 57 ኪሜ (35 ማ) ወርድ አላት፡፡ በ490 እና 510 ሰ ላቲቲውድ እና 50 እና 70 ምስ ሎንግቲውድ መካከል ትገኛለች፡፡ በምስራቅ ሉክሰምበርግን የጀርመን የቡንደስላንድ ሪኔላንድ-ፓላቲኔት እና ሳርላንድ ሲያዋስናት እና በስተደቡብ የፈረንሳይዋ ክልል ሎሬይን ታዋስናታለች፡፡ ታላቋ የመስፍን ሐገር የቤልጂየሟ ዋሉን ክልል የምትዋሰን ሲሆን፣ በተለይ ኋላ የተመለከተችው የሉክሰምበርግ ግዛት እና ሊዬጅ፣ ከፊሎቹ ጀርመንኛ ተናጋሪ የቤልጂየም ማሕበረሰብን ያቀፈ ሲሆን፣ በምዕራብ እና በሰሜን በተከታታይ ናቸው፡፡ የሐገሪቱ ሰሜናዌ ሩብ ክፍል “ኦዬስሊንግ” በመባል የሚታወቁ ሲሆን እና የአርዴኔስ ግማሽ ክፍል ናቸው፡፡ ኮረብታማ እና ዝቅተና ተራሮችን የያዘ ሲሆን የክኔይፍ አቅራቢያ ዊልዌርዴጅ፣ ከፍታ ላይ የሚገኘውን ነጥብ፣ በ560 ሜ (1,837 ጫማ) ነው፡፡ ሌሎች ተራሮች “ቡርግፕላዝ” 559 ሜትሮች ሁልዳንጅ አካባቢ እና “ናፖሌዎንስጋርድ” በ 554 ሜትሮች ራምብሮች አካባቢ ናቸው፡፡ ክልሉ በተራራቀ መልኩ ህዝብ የሰፈረበት ሲሆን አራት ሺህ በላይ በሚደርስ ህዝብ ባለበት አንድ ከተማ ብቻ ይገኛል (ዊልትዝ)፡፡ የሐገሪቱ ደቡባዊ ሁለት ሶስተኛ ክፍል “ጉትላንድ” በመባል የሚጠራ ሲሆን ከኦየስሊግ ይልቅ ህዝብ ተጠጋግቶ የሚኖርባት አካባቢ ናት፡፡ በተጫሪም ይበልጥ ብዝሐነር ያላት እና በአምስት የመልክዐምድር ክፍሎች የምትከፈል ናት፡፡ የሉክሰምበርግ አምባ በደቡብ ማዕከላዊ ሉክሰምበርግ ሰፊ፣ ዝርግ፣ አሸዋማ ድንጋ የሚበዛባት ቦታ እንዲሁም የሉክሰምበርግ ከተማ ሳይት ናት፡፡ ከሉክሰምበርግ ምስራቅ አቅጣጫ ትንሷ ስዊትዘርላንድ ኮረብታማ ገፅታ እና ጥቅቅ ያሉ ደኖች ያሉበት ስፍራ ነው፡፡ የሞሴል ሸለቆ ዝቅተኛው ቦታ ሲሆን በደቡባዊው ምስራቅ ድንበር ታኮ የሚሄድ ቦታ ነው፡፡ ሬድ ላንድስ በደቡባዊው ጫፍ እና በደቡባዊው ምዕራብ የሉክሰምበርግ የኢንዱስትሪ ልብ እና የሉክሰምበርግ ትልልቅ ከተሞች መገኛ ቦታ ነው፡፡ የሉክሰምበርግ እና የጀርመን ድንበር ላይ ሶስት ወንዞች ያሉ ሲሆን እነዚህም ሞሴል፣ ሳውየር፣እና ኦውር ናቸው፡፡ ሌሎች አበይት ወንዞች አልዜት፣ ክሌርቭ፣ እና ዊልትዝ ናቸው፡፡ የሳውር መካከል እና አተርት ሸለቆ በጉትላንድ እና ኦዬስሊንግ ድንበር መካከል ነው፡፡ በ2012 እ.ኤ.አ. የአካባቢ ደረጃ መጣኝ መሰረት ሉክሰምበርግ በአካባቢ ጥበቃ ምዘና ከተደረገባቸው 132 ሐገራት መካከል በደረጃ አራተኛዋ የተሻለች ፈጻመሚ ናት፡፡ በሜርሰርስ ከወጡት ለመኖ የሚመቹ ምርጥ 10 ሐገራት መካከል ሉክሰምበርግ 6ኛ ደረጃ ላይ ተቀምጣለች፡፡ አየር ንብረት ሉክሰምበርግ የባሕር አይነት የአየር ንብረት ያላት ሲሆን (ኮፐን፡ ሲኤፍቢ)፣ በተለይ በክረምት መገባደጃ ከፍተኛ ዝናብ ይኖራታል፡፡ ክረምቶች ዋቃት እና በጋዎች ቀዝቃዛ ናቸው፡፡ ሉክሰምበርግ አመቺ የሆነ የመንገድ፣ የባቡር እና የአየር ትራንስፖር ፋሲሊቲዎች እና አገልግሎቶች አሏት፡፡ የመንገድ ኔትወርክ በቅርብ አመታት በጉልህ ዘመናዊ ሲሆን 147 ኪሜ (91ማይ) የሞተር መንገዶች መዲናዋን ከአጎራባች ሐገራት ጋራ ያገናኟታል፡፡ ከፍተኛ ፍጥነት ያለው ፓሪስ ድረስ የሚያገናኘው የቲጂቪ አገናኝ መምጣት የከተማዋ የባቡር ጣቢያ እንዲታደስ ያደረገ ሲሆን እና በ2008 እ.ኤ.አ. በሉክሰምበርግ አየር ማረፊያ አዲስ የተሳፋሪዎች ተርሚናል ተከፍቷል፡፡ በመዲናዋ የከተማ የኤሌክትሪክ ባቡር እንዲሁም ቀላል ባቡር በአቅራቢያ አካባቢ ዎች በቀጣይ ጥቂት አመታት የማስተዋወቅ እቅድ አለ፡፡ በሉክሰምበርግ በ1000 ሰዎች 680.1 ተሽከርካሪዎች አሉ ይኸውም ከሁለቱ የሞናኮ መስተዳድር እና የብሪቲሽ የውጭ ግዛት ከሆነችው ጂብራልታር በስተቀር ከሁሉም በላይ ነው፡፡ በሉክሰምበርግ የቴሌኮሙኒኬሽን ኢንዱስትሪ ከፓለቲካ ተፅዕኖ ነጻ ሲሆን እና የኤሌክትሮኒክ ኔትወርኮች በጉልህ ደረጃ አድገዋል፡፡ በተለያዩ ኦፕሬተሮች መካከል ያለው ውድድር በ2011እ.ኤ.አ. በወጣው ፓኩዌት ቴሌኮም የመንግስት የህግ ረቂቅ ማዕቀፍ ዋስትና ተሰጥቷቸዋል ይኸውም የአውሮፓውያንን የቴሌኮም መመሪያዎች ወደሉክሰምበርግ ህግ የተለወጠ ነው፡፡ ይኸውም የኔትወርክ እና አገልግሎቶችን ኢንቨስትመንት ያበረታታል፡፡ ተቆጣጣሪው አይኤልአር- ኢንስቲቱት ሉክሰምቦርጂስደ ሬጉሌሽን ለማሕበራቱ በእነዚህን ደንቦች ተገዢ እንዲሆኑ ማረጋገጫ ያቀርባል፡፡ የሉክሰምበርግ ህዝብ ሉክሰምበርጋዊያን በመባል ይታወቃሉ፡፡ ከቤልጂየም ፣ፈረንሳይ፣ ጣልያን፣ ጀርመን እና ፖርቱጋል አብዛኞቹ በኋላ ላይ ከተጠቀሰው መጡ ሆነው በመበራከታቸው የተነሳ በ20ኛው ክፍለ ዘመን ስደተኛ ህዝብ በቅጥር እድገት አሳይቷል፡፡ በ2013 እ.ኤ.አ. የፖርቱጋል ዜግነት ያላቸው 88,000 ነዋሪዎች ነበሩ፡፡ በተጨማሪም ጥቂት የሚባሉ የሮማኒ (ጂፕሲ) እና የአይሁድ ህዝቦች አሉ፡፡ ሁለቱ በሉክሰምበርግ የሚኖሩ ማህበረሰቦች ከፍተኛ ጭፍጨፋ ደርሶባቸው ከሉክሰምበርግ እንዲወጡ ሆኗል፡፡ ከዩጎዝላቭ ጦርነት ጅማሬ አንስቶ ሉክሰምበርግ ከቦስኒያ እና ሄርዞጎቪና፣ ሞንቴኔግሮ፣ እና ሰርቢያ በርካታ ስደተኞችን አስተናግዳለች፡፡ በአመት ከ10,000 በላይ አዳዲስ ስደተኞች ወደሉክሰምበርግ ይደርሳሉ፣ አብዛኞቹም ከአሕ ሐገራ ናቸው እንዲሁም አምስራቅ አውሮፓ ናቸው፡፡ በ2000 እ.ኤ.አ. በሉክሰምበርግ 162,000 ስደተኞች በሉክሰምበርግ ነበሩ እነዚህም የህዝብ ቁጥሩን 37 በመቶ ይሆናሉ፡፡ በሉክሰምበርግ በግምት 5,000 ህገወጥ ስደተኞች በ1999 ነበሩ፡፡ በሉክሰምበርግ ሶስት ቋንቋዎች እውቅና ተሰጥቷቸዋል፡ እነዚህም ፈረንሳይኛ፣ ጀርመን፣ እ ሉክሰምበርጊሽ ሲሆኑ የሞስሌ ክልል ፍራንኮኒያን ቋንቋ በቤልጂየም፣ ፈረንሳይ እና ጀርመን አጎራባች ክፍሎች ይነገራል፡፡ ምንም እንኳን ሉክሰምበርጊሽ የጀርመን ምዕራብ ማዕከላዊ ከፍተኛ የጀርመን ቋንቋዎች ቡድን ቢሆንም ከ5000 በላይ የሆኑ የቋንቋው ቃላት መሰረታቸው ከፈረንሳይኛ ነው፡፡ የመጀመሪያዎቹ የታተሙ የሉክሰምበርጊሽ አረፍተ ነገሮች በሳምንታዊው “ሉክሰምበርገር ዎቼንብላት” ጋዜጣ ሁለተኛው እትም በአፕሪል 14 1821 እ.ኤ.አ. ላይ ይታሉ፡፡ ከሶስቱ አንዱ ይፋዊ ቋንቋ እንደመሆኑ ሉክሰምበርጊሽ የከፍተኛው መስፍን ብሔራዊ ቋንቋ እንደሆነ ይቆጠራል፡፡ እያንዳንዳቸው ሶስቱ እንደዋነኛ ቋንቋ በመሆን በተወሰኑ ሁኔታዎች ጥቅም ላይ ይውላሉ፡፡ የሉክሰምበርግ የትምህርት ስርአት በሶስት ቋንቋ የተዘጋጀ ነው፡ የመጀመሪያዎቹ የመጀመሪያ ደረጃ ትምህርት አመታት በሉክሰምበርጊሽ ሲሆኑ፣ ወደጀርመን የሚቀየር ሲሆን፣ በሁለተኛ ደረጃ የመማር ማስተማሩ ቋንቋ ወደፈረንሳይኛ ይለወጣል፡፡ ከሁለተኛ ደረጃ ትምህርት ቤት ለመመረቅ በሶስቱ ቋንቋዎች ብቁ ሆኖ መገኘት ያስፈልጋል፡፡ በትምህርት ቤት እንግሊዝኛ ትምህርት የሚሰጥ በመሆኑ በተለይ በሉክሰምበርግ ሲቲ ሰዎች እንግሊዝኛ መናገር ይችላሉ፡፡ ፈረንሳይኛ የመንግስት ተመራጭ ቋንቋ ነው፡፡ ሉክሰምበርግ ሐይማኖትን የማትቀበል ሐገር ናት ሆኖም ሐገሪቱ የተወሰኑ ሐይማኖቶችን በይፋ ሁሉም ሊከሉት የሚገባ ሐይማኖት በማድረግ እውቅና ይሰጣል፡፡ ይሄ ሐገሪቱ በሐይማኖት ላይ የማስተዳደር እና ካሕናትን በመምረጡ ረገድ ሚና እንዲኖራት ያስችላል፣ ለዚህም በተለዋጭ የተወሰኑ የስራ ማስኬጃ ወጪዎችን እና ምንዳ ይከፍላል፡፡ ከ1980 እ.ኤ.አ. ጀምሮ መንግስት በሐይማኖታዊ እምነቶች ወይም ልማዶች ላይ ስታቲስቲክስ መሰብሰቡ ህገወጥ ነገር ሆኖ ቆይቷል፡፡ በሲአይኤ ፋክትቡክ ግምት መሰረት በ2000 እ.ኤ.አ. ዓመት 87% ሉክሰምበርጎች የንጉሳዊያን ቤተሰቦችን ጨምሮ ካቶሊኮች ሲሆ፣ ቀሪዎቹ 13% ሙስሊሞች፣ ፕሮቴስታንቶች፣ ኦርቶዶክስ ክርስቲያኖች፣ አይሁዶች፣ እና ሐይማኖት የለሾች ናቸው፡፡ በ2010 ፒው የምርምር ማዕከል ጥናት መሰረት 70.4% ክርስቲያኖች፣ 2.3% ሙስሊሞች፣ 26.8% ምንም ዝንባሌ የሌላቸው፣እና 0.5% ሌሎች ሐይማኖቶች ናቸው፡፡ የሉክሰምበርግ ዩንቨርሲቲ እና የሉክሰምበርግ ሚያሚ ዩንቨርሲቲ ግቢዎች ሉክሰምበርግ ውስጥ የሚገኙ ሁለት ዩንቨርሲቲዎች ናቸው፡፡ ሉክሰምበርግ በአውሮፓ ውስጥ በነፍስ ወከገፍ ከፍተኛ ቁጥር ያለውን አልኮል ትሸጣለች፡፡ ይሁንና ከአጎራባች ሐገራት ደንበኞች የሚገዛው ከፍተኛ ቁጥር ያለው አልኮል በስታቲስቲክስ በነፍስወከፍ ከፍተኛ የአልኮል ሽያጭ ሲሆን ይሄ የአልኮል ሽያጭ ደረጃ የሉክሰምበርግ ህዝብን ትክክለኛ የአልኮል ሽያጭ አይወክልም፡፡ ሉክሰምበርግ በጎረቤቶቿ ባሕል ተሸፍና ቆይታለች፡፡ በርካታ ባሕሎች አሏት በርካታዉ ሕብረተሰብ በገጠራማው ክፍል የሚኖር ነው፡፡ በአብዛኛው በመዲናዋ የሚገኙ በርካታ ታዋቂ ሙዚየሞች አሏት፡፡ እነዚህም የታሪክ እና ስነ-ጥበብ ብሄራዊ ሙዚየም፣ የሉክሰምበርግ ከተማ ታሪክ ሙዚየም፣ እና አዲሱ ከፍተኛው መስፍን ጂን የዘመናዊ የስነ-ጥበብ ሙዚየም (ሙዳም) ናቸው፡፡ በዲየኪርች የሚገኘው የብሔራዊ ወታደራዊ ታሪክ ሙዚየም የቡልጅ ታሪክን በመወከሉ በልዩ ሁኔታ ይታወቃል፡፡ የሉክሰምበርግ ከተማ ራሷ በምሽጎቿ ታሪካዊ አስፈላጊነት ረገድ በዩኔስኮ የአልም ቅርስ ዝርዝር ውስጥ ገብታለች፡፡ ሐገሪቱ የተወሰኑ በአለማቀፍ ደረጃ የታወቁ ከያኔያን ያሏት ሲሆን እነዚህም ሰዐሊው ቴዎ ኬርግ፣ ጆሴፍ ኩተር እና ሚሼል ማጄሩስ እና በዩኔስኮው የአለም መዝገብ ትውስታ ላይ የሰው ዝርያ በሚል የተቀመጠለት የፎቶግራፍ ባለሞያው ኤድዋርድ ስቴይቼን እና አሁን በክሌርቫውክስ በቋሚነት የሚገኘው ነው፡፡ የፊልም ኮከብ የሆኑት ሎሬታ ያንግ የሉክሰምበርጊሽ ዝርያ ያላቸው ግለሰብ ናቸው፡፡ ሁለት ጊዜ የአውሮፓ የባሕል መዲና በመባል የተሰየመች ጀየመጀመሪያዋ ከተማ ናት፡፡ ለመጀመሪያ ጊዜ በ1995 እ.ኤ.አ. ነው፡፡ በ2007 የአውሮፓ የባህል መዲና የሉክሰምበርግን ከፍተኛ መስፍን ሬይንላንድ-ፕፋልዝ እና በጀርመን የምትገኘውን ሳርላንድ፣ የዋሉን ክልልን እና ጀርመንኛ ተናጋሪ የሆነውን የቤልጂየም ክፍል እና በፈረንሳይ የሚገኘውን ሎሬን ክልል አካታ ድንበር ተሻጋሪ ሆናለች፡፡ በአውሮፓ ካሉት በርካታ ሐገራት በተለየ መልኩ የሉክሰምበርግ ስፖርት በአንድ ብሔራዊ ስፖርት ላይ የተወሰነ አይደለም ነገር ግን ቡድን እና በግል በርካታ ስፒርቶችን ያካትታል፡፡ ከ521,353 ሕዝቧ 10,000 የአንደኛው ወይም የሌላኛው ስፖርት ፌዴሬሽን ፈቃድ ለው አባ ነው፡፡ ትልቁ የሐገሪቱ የስፖርት ማዕከል ድኮክ የሚሰኘው በሉክሰምበርግ ሰሜናዊ ምስራቅ አቅጣጫ በኪርችበርግ የሚገኘው የቤት ውስጥ ሜዳ እና የኦሎምፒክ መዋኛ ገንዳ ሲሆን 8300 ሰዎችን መያዝ ይችላል፡፡ ሜዳው ለቅርጫት ኳስ፣ ለእጅ ኳስ፣ ጂምናስቲክ፣ እና የመረብ ኳስ ሜዳዎችን የሚያካትት ነሲሆን የ2007 እ.ኤ.አ. የአውሮፓ የሴቶች መረን ኳስ የፍጻሜ ጨዋታን ጨምሮ አ ስተናግዷል፡፡ ታዋቂ የስፖርቱ ሰዎች፡ · አልፓይን ስኪየር ማርክ ጊራርዴሊ ከ1985 እና 1993 እ.ኤ.አ. መካከል ለአምስት ጊዜ የአለም ዋንቻ አጠቃላይ ሻምፒዮና · ሳይክሊስት ኒኮላስ ፍራንትዝ፣ የ1927 እና 1928 እ.ኤ.አ. ቱር ደ ፍራንስ አሸናፊ፣ ቻርሊ ጋውል የ1956 እና 1959 እ.ኤ.አ. ጊሮ ደኢታሊያን እና በ1959 እ.ኤ.አ. የቱር ደ ፍራንስ አሸናፊ፣ ኤልሲ ጃኮብስ፣ በ1958 እ.ኤ.አ. የመጀመሪያዋ የሴት የመንገድ የአለም ሻምፒዮን፣ እና አንዲ ሽሌክ የ2010 ቱር ደ ፍራንስ አሸናፊ፡፡ · የመካከለኛ ርቀት ሯጭ ጆሲ ባርቴል፣ በ1952 እ.ኤ.አ. የክረምት ኦሎምፒክ የወንዶች 1500 ሜትር አሸናፊ፡፡ · 1961 እ.ኤ.አ. የአለም የውሐ ስኪ ሻምፒዮን ሳይልቪ ሁልሴማን · የቴኒስ ተጫዋች ጊልስ ሙለር፣ አን ክሬመር እና ማንዲ ሚኔላ የሉክሰምበርግ ምግብ በላቲን እና በጀርመን አለማት መካከል ያለውን ድንበር የሚያንጸባርቅ ሲሆን በአጎራባች ፈረንሳይ እና ጀርመን ምግቦች በከፍተኛ ሁኔታ ተፅዕኖ አድሮበታል፡፡ የሉክሰምበርግ ሚዲያ አበይት ቋንቋዎች ፈረንሳይኛ እና ጀርመንኛ ነቸው፡፡ ሰፊ ስርጭት ያለው ጋዜጣ በጀርመን ቋንቋ የሚወጣው የዕለት ሉክሰምበርግ ወርት ነው፡፡ ፖርቱጊውዝ እና እንግሊዝኛ የራዲዮ እና ብሔራዊ የህትመት ሚዲያዎች አሉ፡፡ ሉክሰምበርግ በራዲዮ እና በቴሌቪዥን ጣቢያዎቿ በመላው አውሮፓ ትታወቃለች፡፡ ሉክሰምበርግ በሚስተር ሁብሎት አማካኝነት አኒሜትድ ፊልም ዘውግ በ2014 እ.ኤ.አ. የኦስካር አሸናፊ ሆናለች፡፡ በተጨማሪም የሚከተሉትን ይመልከቱ · የሉክሰምበርግ ማውጫ · የሉክሰምበርግ አርክቴክቸር · በሉክሰምበርግ የንጉሳውያን መኖሪያዎች ዝርዝር · የሉክሰምበርግ ሐይቆች · የውጭ ዕዳ ያለባቸው ሐገራ ዝርዝር የአውሮፓ አገራት

52333

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%85%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8D%95%E1%88%AA%E1%88%9A%E1%8B%A8%E1%88%AD%20%E1%88%8A%E1%8C%8D

የህንድ ፕሪሚየር ሊግ

የህንድ ፕሪሚየር ሊግ () የህንድ ፕሪሚየር ሊግ (አይ.ፒ.ኤል.) ከአስር የህንድ ከተሞች የተውጣጡ በአስር ቡድኖች የሚወዳደር ፕሮፌሽናል የወንዶች ክሪኬት ሊግ ነው። ሊጉ የተቋቋመው በህንድ የክሪኬት ቁጥጥር ቦርድ () በ2007 ነው። አይፒኤል በአለም ብዙ የተሳተፈ የክሪኬት ሊግ ሲሆን እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. በ 2010 ፣ በዩቲዩብ ላይ በቀጥታ በመሰራጨት በዓለም ላይ የመጀመሪያው የስፖርት ክስተት ሆነ። በ2019 የ የምርት ስም ዋጋ 6.3 ቢሊዮን ዶላር ነበር። የአይፒኤል ውድድር አስራ አራት ወቅቶች ነበሩ። የወቅቱ የአይፒኤል ርዕስ ባለቤቶች የ 2021 የውድድር ዘመን አሸናፊ የሆኑት ቼናይ ሱፐር ኪንግስ ናቸው።

20549

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%81%20%E1%89%B0%E1%89%A0%E1%89%B5%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8D%89%20%E1%8A%A8%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD

እጁ ተበትር አፉ ከነገር

እጁ ተበትር አፉ ከነገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። እጁ ተበትር አፉ ከነገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

18788

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9A%E1%88%8B%E1%88%AD%E1%8B%B5%20%E1%8D%8A%E1%88%8D%E1%88%9E%E1%88%AD

ሚላርድ ፊልሞር

ሚላርድ ፊልሞር (እንግሊዝኛ: ) የአሜሪካ አስራ ሦስተኛ ፕሬዝዳንት ነበሩ። ፕረዝዳንቱ ሥልጣን ላይ የወጡት እ.አ.አ. በ1850 ሲሆን በስልጣን ዘመናቸው ምክትል ፕሬዝዳንት የላቸውም ነበር። ፕሬዝዳንቱ የዊግ ፓርቲ አባል የነበሩ ሲሆን ከሥልጣን የወረዱት እ.አ.አ. በ1853 ነበር። የአሜሪካ ፕሬዚዳንት የአሜሪካ ፕሬዝዳንቶች ዝርዝር የአሜሪካ መሪዎች

20758

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%88%88%E1%8B%88%E1%88%B0%E1%8B%B0%E1%8B%8D%20%E1%8A%AB%E1%88%B3%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8A%A8%E1%8D%8D%E1%88%8D%E1%88%9D

ውሀ ለወሰደው ካሳ አይከፍልም

ውሀ ለወሰደው ካሳ አይከፍልም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሀ ለወሰደው ካሳ አይከፍልም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20476

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%A8%E1%88%98%E1%88%AA%E1%8B%8D%20%E1%88%9E%E1%8A%9D%20%E1%8A%A8%E1%88%98%E1%8A%AB%E1%88%AA%E1%8B%8D

እውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው

እውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው የአማርኛ ምሳሌ ነው። እውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

11625

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%8A%85%E1%88%A3%E1%88%A5

ታኅሣሥ

ታኅሣሥ የወር ስም ሆኖ በኅዳር ወር እና በጥር ወር መሀከል የሚገኝ ከአስራ ሦስቱ ኢትዮጵያ የወራት አቆጣጠር ውስጥ አራተኛው የወር ስም ነው። «ታኅሣሥ» ከግዕዙ «ኅሠሠ» ከሚለው ግስ የተባዛ ነው። በቅብጢ አቆጣጠር የዚህ ወር ስም ኮያክ ነው። ይህም በጥንታዊ ግብጽ አረመኔ ሃይማኖት ከጣኦት ስም «ካ-ሔር-ካ» (የሔሩ መናፍስት) መጣ። በጎርጎርዮስ አቆጣጠር የዲሴምበር መጨረሻና የጃንዩዌሪ መጀመርያ ነው። በታኅሣሥ ወር ነጻ የወጡ የአፍሪቃ አገሮች ታኅሣሥ ፪/2 ቀን ፲፱፻፶፮/1956 ዓ/ም የብሪታንያ ቅኝ ግዛት የነበረችው ኬንያ ታኅሣሥ ፲፬/14 ቀን ፲፱፻፵፬/1944 ዓ/ም እስከ ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ፍጻሜ በኢጣልያ ቅኝ ግዛትነት፡ እስከነጻነት ደግሞ በብሪታንያ እናፈረንሳይ ሥር የነበረችው ሊቢያ ታኅሣሥ ፳፪/22 ቀን ፲፱፻፵፰/1948 ዓ/ም በብሪታንያ ሥር ትተዳደር የነበረችው ሱዳን ታኅሣሥ ፳፪/22 ቀን ፲፱፻፶፪/1952 ዓ/ም በብሪታንያ እናፈረንሳይ ሥር ትገዛ የነበረችው ካሜሩን ዋቢ ምንጮች

40609

https://am.wikipedia.org/wiki/18%20May

18 May

በጎርጎርያን ካሌንዳር የቀን ስም በእንግሊዝኛ ሲሆን ይህ ቀን በኢትዮጵያ አቆጣጠር (ከ1892 ዓ.ም. ጀምሮ እስከ 2091 ዓ.ም. ድረስ) ምንጊዜም ግንቦት 10 ቀን ማለት ነው። ከ1892 ዓ.ም. አስቀድሞ ወይም ከ2091 ዓ.ም. በኋላ ለሆኑት ዓመታት ግን በሌላ ቀን ላይ መሆኑን ይገንዘቡ። ለእነዚያ ዓመቶች ይህ የቀን መለወጫ መሣርያ ይረዳል። የፈረንጅ ቀኖች

20493

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%9B%E1%88%9D%20%E1%89%A4%E1%89%B5%20%E1%8A%A5%E1%88%B3%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%88%88

እዛም ቤት እሳት አለ

እዛም ቤት እሳት አለ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እዛም ቤት እሳት አለ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

53246

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%8B%B0%E1%88%B0

ታደሰ

ታደሰ የተለያዩት ፍች ሊሆነው ይችላል፦ የአባት ስም ፀጋው ታደሰ፦ ኢትዮጵያዊ መምህር። ሰሎሜ ታደሰ፦ የኢትዮጵያ መንግስት ቃል አቀባይ ሙሉዓለም ታደሰ፦ ኢትዮጵያዊት ተዋናይት ሐይልየ ታደሰ፦ ኢትዮጵያዊ ዘፋኝ ቻቺ ታደሰ፦ ኢትዮጵያዊ ዘፋኝ መስፍን ታደሰ፦ የወሊሶ ሳሙና ፋብሪካ ባለቤት የተሰጠ ስም ታደሰ ታምራት፦ ጡረታ የወጣ ኢትዮጵያዊ ደራሲ ታደሰ ኃይለሥላሴ፦ ኢትዮጵያዊ ኢንጅነር የአያት ስሞች የሚሰጥ ስሞች

21368

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%89%B0%E1%8A%93%E1%8C%88%E1%88%A9%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%88%9A%E1%8C%A0%E1%8D%8B%20%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%88%88%E1%8B%B1%E1%89%B5%20%E1%8B%AD%E1%8C%A5%E1%8D%8B

የተናገሩት ከሚጠፋ የወለዱት ይጥፋ

የተናገሩት ከሚጠፋ የወለዱት ይጥፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የተናገሩት ከሚጠፋ የወለዱት ይጥፋ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

50822

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A3%E1%88%9B%E1%8A%95%20%E1%8B%93%E1%8A%95%E1%8B%B6%E1%88%9D

ኣማን ዓንዶም

አማን ሚካኤል አንድዬም (. ሃዚሲን፣ ጣሊያን ኤርትራ ፣ ሰኔ 21 ከ 1924 - ረ. አዲስ አበባ ፣ ኢትዮጵያ ፣ እ.ኤ.አ. በር 23 ከ 1974 እ.ኤ.አ.) ወታደራዊ ኤርትራ - ኢትዮጵያ ፣ እና የመጀመሪያው ከ ንጉሠ ነገሥት ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ከወታደራዊ ወታደራዊ ኃይል ከወረዱ በኋላ በኋላ ከ ኢትዮጵያ በኋላ ኮሚኒስት የሚባሉት ጊዜያዊ ወታደራዊ አስተዳደር የሶሻሊስት ኢትዮጵያ ወይም ‹ደርግ› ፡፡ መደብ :ደርግ

20742

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%8B%B0%E1%8B%8D%20%E1%8B%A8%E1%8B%8B%E1%8C%A1%E1%89%B5%20%E1%89%85%E1%88%8D%E1%8C%A5%E1%88%9D%20%E1%8A%A8%E1%89%A5%E1%88%AD%E1%8A%95%E1%8B%B6%20%E1%8B%AD%E1%8C%A5%E1%88%9D

ወደው የዋጡት ቅልጥም ከብርንዶ ይጥም

ወደው የዋጡት ቅልጥም ከብርንዶ ይጥም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ወደው የዋጡት ቅልጥም ከብርንዶ ይጥም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21385

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8A%90%E1%89%A5%E1%88%AD%E1%8A%95%20%E1%8C%AD%E1%88%AB%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%99%E1%88%9D%20%E1%8A%A8%E1%8B%AB%E1%8B%99%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%88%88%E1%89%81%E1%88%9D

የነብርን ጭራ አይዙም ከያዙም አይለቁም

የነብርን ጭራ አይዙም ከያዙም አይለቁም የአማርኛ ምሳሌ ነው። የነብርን ጭራ አይዙም ከያዙም አይለቁም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

14450

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%81%E1%88%89%E1%88%9D%20%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8D%8B%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%88%9A%E1%8A%AE%E1%88%AD%E1%8C%85%E1%88%9D%20%E1%89%A2%E1%88%86%E1%8A%95

ሁሉም ያልፋል የሚኮርጅም ቢሆን

ሁሉም ያልፋል የሚኮርጅም ቢሆን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁሉም ያልፋል የሚኮርጅም ቢሆን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ይሄ ለሳቅና ቀልድ የሚቀርብ ተረትና ምሳሌ ይመስላል። ዘመን አመጣሽ የሰነፍ ተማሪዎች አባባል ነው መደብ : ተረትና ምሳሌ

45112

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%89%A1%E1%89%A5%20%E1%8A%A6%E1%88%A4%E1%89%B5%E1%8B%AB-%E1%8A%A0%E1%88%8B%E1%8A%92%E1%8B%AB

ደቡብ ኦሤትያ-አላኒያ

ደቡብ ኦሤትያ-አላኒያ (ኢሮንኛ፦ /ኹሣር ኢርስቶን-አሎንስቶን/) በከፊል ተቀባይነት ያገኘ አገር ነው። ነጻነቱን በ1983 ዓ.ም. ያዋጀ ምንም ቢሆን፣ ጂዮርጂያ ግን ይግባኝ አለው። ከተባበሩት መንግሥታት የሚከተሉት አገራት ደቡብ ኦሤትያን ተቀባይነት ሰጥተዋል፦ ሩስያ፣ ኒካራጓ (በ2000 ዓ.ም.) ፤ ቬኔዝዌላ (2001 ዓ.ም.)፣ ናውሩ (2002 ዓ.ም.)፣ ሶርያ (2010 ዓ.ም.) በከፊል ተቀባይነት ካገኙት ሌሎች አገሮች፣ አብካዝያ፣ ትራንስኒስትሪያ እና አርጻኽ (የቀድሞው ናጎርኖ-ካራባቅ) ደቡብ ኦሤትያን እርስ በርስ ይቀበላሉ። ምዕራባዊ ሣህራ ደግሞ ደቡብ ኦሠትያን ተቀብሏል። በተጨማሪ ቱቫሉ ከ2003 እስከ 2006 ዓ.ም. ድረስ ይቀበለው ነበር። የተረፉት መንግሥታት የጂዮርጂያ ግዛት እንዲሆን የጂዮርጂያን ይግባኝ ተቀባዮች ናቸው። በመጋቢት 2009 ዓም ከተደረገው ሕዝቡ ውሳኔ ቀጥሎ የሀገሩ ስም በይፋ ከ «ደቡብ-ኦሤትያ» ወደ «ደቡብ-ኦሤትያ-አላኒያ» ተቀየረ። የአገሩ ሕዝብ ከታሪካዊ አላኖች ብሔር እንደ ተወለደ ይታመናል፤ ታሪካዊውም አላኒያ ከ890-1230 ዓም ያሕል በአካባቢው የቆየ መንግሥት ነበረ። በከፊል ተቀባይነት ያገኙ አገራት

20591

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%8B%9C%E1%88%AD%20%E1%88%B2%E1%88%B5%E1%8C%A5%20%E1%8A%A5%E1%8A%95%E1%8C%80%E1%88%AB%20%E1%89%A0%E1%8B%88%E1%8C%A5

እግዜር ሲስጥ እንጀራ በወጥ

እግዜር ሲስጥ እንጀራ በወጥ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እግዜር ሲስጥ እንጀራ በወጥ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20732

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%88%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8A%A8%E1%8B%8B%E1%88%88%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%89%A5%E1%89%B5%20%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%88%B5%E1%88%9B%E1%88%AB%E1%89%A0%E1%89%B5

ወንድ ከዋለበት ከብት ከተስማራበት

ወንድ ከዋለበት ከብት ከተስማራበት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ወንድ ከዋለበት ከብት ከተስማራበት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22987

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8A%E1%89%A2%E1%8B%AB%20%E1%8C%88%E1%8B%A2%E1%8B%8E%E1%89%BD%20%E1%8B%9D%E1%88%AD%E1%8B%9D%E1%88%AD

የሊቢያ ገዢዎች ዝርዝር

አፈ ታሪካዊ ዘመን ነገሥታት (አኒዩስ ካሳተመው ዜና መዋዕል ተወሰደ) ትሪቶን - 2414-2320 ዓክልበ. ሃሞን - 2320-2279 ዓክልበ. ካሜሴኑስ - 2279-2271 ዓክልበ. ዲዮኒሶስ - 2271- ፓላስ ? ህያርባስ - 2162-2151 ዓክልበ. የአማዞኖች ንግሥት ሚሪና - 2151-2127 ዓክልበ. አንታዮስ - 2003-2002 ዓክልበ. ሱፋክስ - 2002- ዓክልበ. የግብጽ ክፍላገር (901-969 ዓ.ም.) የዚሪድ መንግሥት የሲኪልያ መንግሥት (1138-1152 ዓ.ም.) የሞሮኮ አልሞሃድ ክፍላገር (1152-1240 ዓ.ም.) የቱኒስ ክፍላገር (1240-1319 ዓ.ም.) የትሪፖሊ ሡልጣኖች (1319-1393 ዓ.ም.) የቱኒስ ክፍላገር (1393-1474 ዓ.ም.) የእስፓንያ ግዛት (1502-1522 ዓ.ም.) የቅዱስ ዮሐንስ ሃኪም ቤት ጀግኖች (1522-1543 ዓ.ም.) የኦቶማን መንግሥት ክፍላገር (1543-1703 ዓ.ም.) የቃራማንሊ ገዢዎች (1703-1827 ዓ.ም.) የኦቶማን መንግሥት ክፍላገር (1827-1903 ዓ.ም.) የጣልያን ክፍላገር (1903-1910 ዓ.ም.) የትሪፖሊ ሬፑብሊክ (1910-1914 ዓ.ም.) የጣልያን ክፍላገር (1914-1926 ዓ.ም.) የነገሥታት ዝርዝሮች

16141

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%BC%E1%8A%AD%E1%88%B5%E1%8D%92%E1%88%AD

ሼክስፒር

ዊሊያም ሼክስፒር (ታህሳስ ወር 1564 - ታህሳስ 23 ቀን 1616 እ.ኤ.አ.) በብዙወች ዘንድ ታላቁ የእንግሊዝኛ ጸሃፊ ተብሎ የሚገመት በእንግሊዝ አገር የኖረ ገጣሚ፣ ተውኔት ደራሲ፣ ድራማ አዘጋጅ ነበር። አብዛኛው ተውኔቶቹ ትራጄዲንና ታሪክን የተመረኮዙ ነበሩ። የኮሜዲ ጽሁፎችንም አቅርቧል። የግጥሞቹና ተውኔቶቹ አንኳር ሃሳቦች የሚያጠነጥኑት የፍቅር፣ ቅናት፣ ንዴትና መሰል ጠንካራ ስሜት ያለው ሰው ሰው ስለመሆን ናቸው። ሼክስፒር ጽሁፎቹን የመዘገባቸው በ1590 እና 1613 እ.ኤ.አ. መካከል ነበር። ስለሼክስፒር ህይወት ብዙ የተመዘገበ ባይኖርም ሚስቱ አና ሃዘዋይ ትባል እንደነበርና ከርሱ በ5 ወይም 6 አመት ትበልጠው እንደነበር ይነገራል። ሼክስፒር 3 ልጆች ነበሩት፣ ሱዛና ሆል፣ ሃምነት ሼክስፒርና ጁዲት ቅኔይ ። በ1592 እ.ኤ.አ. ሼክስፒር ተዋናይ የነበረ ሲሆን፣ በዚሁ ወቅት በተውኔት ደራሲነቱ እውቅናን እያተረፈ የመጣበት ዘመን ነበር። በ1616 እ.ኤ.አ. ሲሞት ሼክስፒር አንዳቸውንም ጽሁፉን አላሳተመመ ነበር፣ ምክንያቱም አይታወቅም። ተውኔቶቹ የታተሙት ከሞተ በኋላ ነበር። የሼክስፒር ታዋቂ ጽሁፎች የጠፉ ጽሁፎች "ሼክስፕሪርን" ማን ጻፈው? ሼክስፕሪ ከሞተ 150 ዓመት በኋላ ድርሰቶቹን እርሱ አልጻፋቸውም የሚል አስተያየት ብቅ አለ። ለዚህ ምክንያቱ ሼክስፒር ከእንግሊዝ ውጭ ብዙ ስላልተዘዋወረና በድርሰቶቹ ደግሞ ሌሎች አገሮችን፣ ለምሳሌ ጣሊያንን፣ ስፔንን ወዘተ በጥልቅ እንደሚዋቅ ስለሚያሳይ ነበር። ብዙ ተመራማሪወች የሼክስፒርን ድርሰቶች ሼክስፒር እንደጻፋቸው ቢያምንም አሁን ድረስ እርሱ አልጻፈውም የሚል ክርክር ይነሳል። ዋቢ ጽሁፍ የእንግሊዝ ጸሓፊዎች

15210

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A3%E1%8A%95%E1%8A%AE%E1%89%BD%20%E1%8B%A8%E1%88%B5%E1%8D%96%E1%88%AD%E1%89%B5%20%E1%8A%AD%E1%88%88%E1%89%A5

ባንኮች የስፖርት ክለብ

ባንኮች የስፖርት ክለብ በአዲስ አበባ፣ ኢትዮጵያ የሚገኝ የእግር ኳስ ክለብ ነው። የኢትዮጵያ እግር ኳስ ፌዴሬሽን አባል ሲሆን ስታዲየሙ አዲስ አበባ ስታዲየም ነው። የኢትዮጵያ እግር ኳስ ክለቦች

3678

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%96%E1%88%AD%E1%89%B6%E1%8D%95%E1%88%AA%E1%8A%95%E1%88%B5

ፖርቶፕሪንስ

ፖርቶፕሪንስ (ፈረንሳይኛ፦ /ፖርት-ኦ-ፕረንስ/፤ ክረዮል፦ /ፖቶፕወንስ/) የሀይቲ ዋና ከተማ ነው። የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር የአካባቢውን ኗሪ ሲጨምር 1,764,000 ሆኖ ሲገመት የራሱ የከተማው ኗሪ ቁጥር ደግሞ 1,119,000 ሆኖ ይገመታል። ከተማው ላይ ተቀምጦ ይገኛል። በ1650 ዓ.ም. አካባቢ፣ ፈረንሳዊ ዘራፊ መርከበኞች ሠፍረው አንድ ሆስፒታል (ሀኪም ቤት) ሰርተው የዙሪያውን ስም 'ኦፒታል' (ሆስፒታል) አሉት። ከተማው የተመሠረተ በ1741 ዓ.ም. ሲሆን በ1762 ዓ.ም. የቅኝ አገሩ መቀመጫ ወደዚያ ከካፕ-ፍራንሴ (የዛሬው ካፕ-አይስየን) ተዛወረ። ከ1783 እስከ 1796 ዓ.ም. በሃይቲ አብዮት ጊዜ ስሙ ፖርት ሬፑብሊካን ነበረ። ዋና ከተሞች

20654

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%88%9D%E1%8B%B5%E1%88%AD%20%E1%8B%8D%E1%88%B5%E1%8C%A5%20%E1%88%8D%E1%89%83%E1%89%82%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%88%E1%8C%A3%E1%88%9D

ከምድር ውስጥ ልቃቂት አይወጣም

ከምድር ውስጥ ልቃቂት አይወጣም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከምድር ውስጥ ልቃቂት አይወጣም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

36486

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A2%E1%8B%9B%E1%8A%95%E1%89%B3%E1%8B%AD%E1%8A%95%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%8D%E1%88%A5%E1%89%B5

ቢዛንታይን መንግሥት

የቢዛንታይን መንግሥት ወይም የሚሥራቃዊ ሮሜ መንግሥት ከ387 እስከ 1445 ዓ.ም. ድረስ የቆየ መንግሥት ነበር። በ387 ዓ.ም. የሮሜ መንግሥት ለመጨረሻው ጊዜ ተለይቶ ምሥራቁ ግማሽ ልዩ መንግሥት ሆነ፤ ዋና ከተማው ቁስጥንጥንያ (ወይም «አዲሱ ሮሜ») ነበር። ከዚሁ ትንሽ በፊት ክርስትና በሮሜ መንግሥት ውስጥ የመንግሥት ሃይማኖት ሆነ። በ468 ዓ.ም. ሮሜ እራሱና የምዕራባዊ ሮሜ መንግሥት ለኦዶዋከር ወገን ወደቁ። በቁስጥንጥንያ ግን የሮሜ መንግሥት በረታ። እስከ 612 ዓ.ም. ድረስ ይፋዊ ቋንቋ ሮማይስጥ ሆኖ ቀረ፤ በዚያ አመት ግን የሕዝቡ መነጋገሪያ ግሪክኛ ይፋዊ ሆነ። ከ1196 እስከ 1252 ድረስ በመስቀል ጦርነት ምክንያት የቁስጥንጥንያ መንግሥት ለጊዜው ጠፋ። ከዚያ በኋላ ግዛቱ እየደከመ እስከ 1445 ዓ.ም. ድረስ ቀረ። በዚያው አመት የቱርክ ሰዎች ቁስጥንጥንያን ያዙ። ቢዛንታይን የሚለው ስም ከቁስጥንጥንያ ጥንታዊ ስም «ቢዛንቲዮን» መጣ። ሆኖም ይህ ስም በታሪክ መጻሕፍት መጀመርያ በ1549 ታየ። በጊዜው የነበሩት ዜጋዎች ግን ራሳቸውን «ሮማዮይ» አገራቸውንም ሮሜ («ሩም») ይሉት ነበር። የአውሮፓ ታሪካዊ አገሮች ታሪካዊ አናቶሊያ

14305

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%81%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%88%E1%8B%B1%20%E1%8A%A8%E1%88%98%E1%8A%90%E1%8A%AE%E1%88%B1%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%88%E1%88%8D%E1%8B%B1

ሁለት አይወዱ ከመነኮሱ አይወልዱ

ሁለት አይወዱ ከመነኮሱ አይወልዱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁለት አይወዱ ከመነኮሱ አይወልዱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁለት ተቃራኒ ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማድረግ አይቻልም። ከሁለቱ አንዱን መመረጥ ግድ ይላል። መደብ : ተረትና ምሳሌ

20925

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9D%E1%8A%95%E1%89%A5%20%E1%88%A9%E1%89%85%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%89%A0%E1%88%AD%20%E1%8B%A8%E1%88%9C%E1%8B%B3%20%E1%88%8D%E1%8C%85%20%E1%8B%B1%E1%88%AD%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%B0%E1%8D%8D%E1%88%AD

ዝንብ ሩቅ አይበር የሜዳ ልጅ ዱር አይደፍር

ዝንብ ሩቅ አይበር የሜዳ ልጅ ዱር አይደፍር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዝንብ ሩቅ አይበር የሜዳ ልጅ ዱር አይደፍር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

11777

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%A5%E1%89%85%E1%88%9D%E1%89%B5%20%E1%8D%B2%E1%8D%AE

ጥቅምት ፲፮

ጥቅምት ፲፮ በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር የዓመቱ ፵፮ኛው ቀን ነው። ከዚህ ቀን በኋላ እስከ ዓመቱ መጨረሻ ድረስ፣ በ ዘመነ ሉቃስ ፫፻፳ ቀናት በዮሐንስ፤ በማቴዎስ፤ እና በማርቆስ ዘመናት ደግሞ ፫፻፲፱ ቀናት ይቀራሉ ዓቢይ ታሪካዊ ማስታወሻዎች ፲፱፻፵፬ ዓ.ም በብሪታንያ ብሔራዊ ምርጫ በሁለተኛው የዓለም ጦርነት ጊዜ የሀገሪቱ ጠቅላይ ሚንስቴር በነበሩት በዊንስተን ቸርቺል የሚመራው የኮንሰርቫቲቨ ፖለቲካ ቡድን አሸናፊ ሆኖ ቸርቺልም ለሁለተኛ ጊዜ ጠቅላይ ሚኒስቴር ሆኑ። ፲፱፻፶፩ ዓ.ም. የፓን አሜሪካ አየር መንገድ ቦይንግ 707 አውሮፕላን ለመጀመሪያ ጊዜ ከኒው ዮርክ ከተማ ተነስቶ በፈረንሳይ አገር ፓሪስ ከተማ ድረስ በረረ። ፲፱፻፷ ዓ.ም ለ ሀያ ስድስት ዓመት በኢራን አልጋ ላይ ከተቀመጡ በኋላ ሞሐመድ ሬዛ ፓህላቪ በራሳቸው እጅ ዘውድ ጫኑ። የሚስታቸውን የንግሥት ፋራንም ዘውድ ጫኑላቸው። ፲፱፻፸፪ ዓ.ም የደቡብ ኮሪያው የጸጥታ ኃላፊ ኪም ጄ ክዩ ባልታሰበ አደጋ ፕሬዚደንታቸውን ፓርክ ቹንግ ሂን በሽጉጥ ገደሉ። ፲፱፻፹፯ ዓ.ም የአሜሪካው ፕሬዚደንት ቢል ክሊንተን በተገኙበት ስርዐት ዮርዳኖስ እና እስራኤል የዕርቅ ስምምነት ተፈራረሙ። ፲፱፻፺፬ ዓ.ም ብዙ ተችዎች በኢትዮጵያ በ ፳፻፩ ዓ.ም የኢ.ሕ.አ.ዴ.ግ መንግሥት ያጸደቀውን “ጸረ ሽብር” ሕግ ምሳሌ ሆኖለታል የሚባለው የአሜሪካው “ፔትርዮትስ አክት” () ህግ ሆኖ ጸደቀ። ፲፱፻፲፪ ዓ.ም የመጨረሻው የኢራን ንጉሠ ነገሥት ሞሐመድ ሬዛ ፓህላቪ ፲፱፻፵ ዓ.ም የቀድሞው የአሜሪካ ፕሬዚደንት ቢል ክሊንተን ሚስትና ስድሳ ሰባተኛዋ የአሜሪካ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ሂላሪ ሮዳም ክሊንተን ዕለተ ሞት ዋቢ ምንጮች

22044

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%88%8D%20%E1%88%9D%E1%88%B0%E1%88%B6%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%88%83%E1%88%8D

ዳኛ የወል ምሰሶ የማሃል

ዳኛ የወል ምሰሶ የማሃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ የወል ምሰሶ የማሃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

46315

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B4%E1%88%8C%E1%8C%8D%E1%88%AB%E1%8D%8D

ቴሌግራፍ

ቴሌግራፍ የመልእክት ግኑኝነት - የፅሁፍ ህትመት ማተሚያ መሳሪያ ቀደም ብሎ ዋና የመገናኛ መንገድ ነበር፤ ቀጥሎም ቴሌግራፍ ፈጣን ግኑኝነትን ከሩቅ ስፍራ ድረስ አስቻለ፤ የራዲዮ ስርጭት መጀመርም የቴሌግራፍን ዝና ቀነሰው እናም ሽቦ አልባ ቴሌግራፍ ብሎም ስልክ የቀጥታ እንድ ለአንድ ግኑኝነት መቻል ደረጃ ሲደረስ ፤መገናኛ ብዝኋን በቴሌቪዥን መስኮት ዋናው የግኑኝነት መንገድ ሆነ፡፡ በኢንተርኔት ዘመን ቴሌግረፊክ ወይንም የመልእክት ግኑኝነት በሽቦ መስመር ላይ በዘዴው እና በአጠቃቀሙ ጎልብቶ እና ቀሎ እነ ጋዜጣ፤ ራዲዮ፤ ቴሌቪዥን ፤ ስልክንም ጨምሮ በመጠቅለል ላይ ይገኛል። የቴሌግራፍ ታሪክ ቴልግራፊ(ከግሪክ «ቴሌ» ማለት ከርቀት፤ «ገራፋይን» ማለት መፃፍ) ሲሆን የረዥም ርቀት የፅሁፍ ወይንም የምልክት መልእክቶች ማስተላለፍን የሚወክል ሲሆን ይህም መልእክቱን የሚሸከም ወይንም የሚያደርስ አካልን አያካትትም፡፡ የኤኬክትሪክ ቴሌግራፍ፤ የኤሌክትሪክ ቴሌግራፍ የኤሌክትሪክ ሲግናልን በተዘጋጀ የሽቦ መስመር ወይንም በራዲዮ ሞገድ መልክ መላክን ይገልፃል፤ ይህም አዲስ የተገኘውን የኤሌክትሪሲቲ ከስተት ማለትም ኃይሉን ማምረት፤ መቆጣጠር ሲቻል አብረው ያሉትንም እንደ፡ የኬሚካል ለውጦች፤ ብልጫታዎቹን፤ የማይለዋወጡ ቻረጆች የስበት ሀይል፤ የኤሌክትሪክ ንዝረት እና የማግኔቲዝም ጠባዩ ላይ ምርምር እና ክትትል ሲቀጥል ነው፡፡ የቴሌግራፍ አይነቶች እና ዕድገቱ በጀርመኖቹ ፊዚሺያኖች የኤሌክትሮኬሚካል ቴሌግራፍ ዘዴ የሚጠቀመው በአንድ ወገን ብዙ ሽቦዎች እያንዳንዳቸው ልዩ የሆነ ስም ወይንም ፊደል የሚወክሉ አንድበአንድ በኤሌክትሪክ ቻረጅ ሲደረጉ በሌላኛው በኩል እነዚህ ሽቦዎች ጫፋቸው የኬሚካል እቃ ውስጥ ተነክረው ቻርጅ በተደረገው ሽቦ መስመር ያለው ኬሚካል በሚፈጥረው እንፋሎት መሰል ምልክት ወይንም በብል ትርጉም መስጠትን ይመስላል ዴቪስ ሪሌይ () በማበል የሚታወቀውም ትንሽ ከረንት ፍሰት ትልቅ የኤሌክትሮማግኔት እንቅስቃሴን በማስነሰቱ ይህም የኤሌክትሪክ ሲገናል ማስተላለፍ ወይንም ቴሌግራፍ፤የኤሌክትሮማግኔትም መታወቅ እናም ጥቅል ሽቦዎችን በማብዛት ኢነሱሌትድ በሆነ ብረት ዙሪያ የመፈጠረውን የማገኔቲክ ኃይል ከፍ በማድረግ ሳይንቲስቱ ሃንስ ክ. አረስትድ() በ1820 እ.ኤ.አ. የኤሌክትሪክ ዥረት የማግኔቲዝም ኃይል እንደሚፈጥር እና ይህም የደቡባዊ ዋልታ የሚያመለክት አመልካችን እንደሚያንቀሳቅስ፤ ቀጥሎም ጆ. ሽቫይገር() የተባለው ጋልቫኖሜትር ወይንም የኤሌክትሪክ ዝረትን ፍሰት አመልካች መሳሪያ በመፈልሰፉ፤ አ.ማ. አምፐርም() ጋልቫኖሜትሮችን በማሰባሰብ ልከ እንደ ኤሌክትሮኬሚካሎቹ ዎች በእያንዳንዱ ሽቦ ላይ የሚመጣውን የኤሌክትሪክ ፍሰት በማመልከት የቴሌግራፍ ጥቅም እንደሚገኝ አመልክቷል ሳሙኤል ሞርስ () የሞርስ ኮድም () የሚባለውን ለእያንዳንዱ ፊደሎች የተለየ ድምፅ በመቀጠል በቴሌግራፍ ታዋቂ ነው የጋውስ () ጋልቫኖሜትርም በዘዴው ተሸሽሎ ኮሚውታቶር በመጠቀም ፤ከቮልታይክ ፒል ወይንም ከባትሪ መሰል ይልቅ የኢንዳክሽን የኤሌክትሪክ ኃይል (ፐልስ) በማድረግ በኮሚውታቶሩ አማካኝነት የዝረት አመልካች ቀስቷን በፖዘቲቭ እና በኔጌቲቭ አቅጣጫ በማንቀሳቀስ በዚሁ ኮድ የተሰጠውን ፊደሎች ማስተላለፍ መቻሉ ሲሆን እነዚህ ፖሰቲቭ እና ኔጋቲቭ መጠኖችም ሊገኙ የቻሉት ጥቅል ሽቦዎችን በማግኔቱ ዙሪያ ወደ ላይ ችና ወደታች በማንቀሳቀስ ነበር፤ በዚህም ሰባት 7 ፊደሎችን በደቂቃ ማስተላለፍ ተችሎ ነበር፤ የቻርልስ ዊትሰቶን() ቴሌግራፍ አመለካች ቀስትን እንደ ሰዐት ቆጣሪ ገበታ ላይ መልእክቱን እንዲያመለክት ማድረግ ነበር ይህም የቴሌግራፍ መልእክቶችንም ከኮዳቸው ወደ ግልፅ ትርጎሜ ለማምጣት የሰለጠኑ ሰዋች ፍላጎት ያስቀረ ነበር እንዲሁም መልእክቱ በሚመጣበት ወቅት ተርጎሚዎች መኖር ነበረባቸው እናም በ1846 አሌክአንደር ባ.() የኬሚካል ቴሌግራፍን በመጠቀም የኤሌክትሪክ ዥረት ሲግናል የብረት ጠቆሚን በወረቀት ላይ የቀለም ምልክት እንዲያደርግ በማድረግ ከዛም እነዚህን ምልክቶችንም በሌላ ጊዜ መተርጎም ያመለክታል፤ ቀጥሎም የፊደል ገበታ ያላቸው መሳሪያዎች (ኪ-ቦርድ) መልእክት የሚልኩ ቴሌግራፎችን በመጠቀም ፊደሎቹን ሲቀበሉ ወዲያውኑ በሞርስ ኮድ ማተም ተጀመር፤ ሌላውም በሞርስ ኮዶች መሰረት የኤሌክትሪክ ሲግናሉ ሲመጣ በታመቀ አየር በመጠቀም ቀዳዳዎችን በወረቀት ላይ በመብሳት ቀጥሎም መተርጎም ይከተላል ፡፡ የሽባውች የመጠነ አቃቢነት ወይንም ካፓሲታንስ እና ሽቦው በረዘመ ቁጥር የኃይሉ መጠን እንቅፋት ወይንም ረዚስታንስ እየጨመረ በመሄዱ የሚገኘውን የመልእክት ፍጥነት ላይ ተፅእኖ አስድሯል ለዚህም ሲፎን መቀበያ"" የሚባ መሳሪያ በ…… የሚሰራ ፍጥነቱን ወደ 20 ፊደሎች በደቂቃ አድርሷታል ኦሊቨር ሄቪሳይድም () የማስተላለፊያ መስመሩን የሲግናል መዛባት ለማጥፋት በሽቦው ላይ የዥረት አቃቢነት ወይንም ኢንደክታንስ ቢጨመርበት የሚለውን ሀሳብ አፈለቀ እነደዚሁም ይህ ኢንሱሌትድ ሽቦ የኤሌክትሮማግኔት ፀባዩን ከፍ በማድረግ ረዚስታንሱ የሚያመጣውን ጉድለት ቀንሶታል፤ ይህ ኢነሱሌተር ወይንም ኤልክትሪክ የማያስተላለፍ ፕላስቲክ መሰል ከኢሴያ ከ/አለም ከሚገኝ ዛፍ ጉታ ፐርቻ () እነደሚገኝ ታውቆ በስኮትላንድ ሀኪም ታውቆ ነበር እናም ይህ በእነ ፋራዳይ ለኤሌክትሪክ ኢነሱሌተርነት እንዲውል አደረጉት ሌላው የቴሌግራፍ ተግዳሮት የነበረው የመላኪያ ፍጥነቱን መጨመር ነበር(ፊደሎች/በደቂቃ) ይህም በሰው የሚሰር እጅ ስራን ማስቀረት ይጨምራል፤ ለዚህም የድምፅ ሰራተኞችን በመዝግቦ በመተንተን… ሞርስ ኦፐሬተር የተበላው መሳሪያ ዶት እና ዳሽ ኮዶችን በመለየት በሚጠቀመው ዘዴ……… የቶማስ ኤዲሰንም መልቲፕሌክ ቴሌግፍ ፣ ሢግናሎችን በጊዜ በፍጥነት በመከፋፈል የሚገኘውን እስከ ቤል ቴሌፎን ዕያለ መሻሻል አሳይቷል የአጠቃቀሙ ዕድገቱ ጋውስ በ1835 በጀርመን የባቡር መስመር ጣቢያ የቴሌግራፍ መስመር ለትግበራ ውሎ ነበር በ1840 ሞርስ የኤሌክትሪክ ቴሌግራፉን ለዕይታ ባቀረበበት ወቅት የታላከው መልእክት ፈጣሪ በመጀመሪያ ምን አለ “?” የሚል ትርጎሜ ይመስላል፤ እናም ለአሜሪካው ምክርቤት በፃፈው ማስታወሻ ሞርስ እንዲህ ብሎ ነበር - ይህን መሰሉ የፈጣን ግኑኝነት መሳሬያ ትልቅ ወጤት ያለው ስለሚሆን ስለዚህም ልክ እንደ አያያዛችን ለጥሩም ለመጥፎም ሊውል ይችላል" ኮክ እና ዊትስቶን የኤሌክትሪክ ቴሌግራፍ ካምፓኒ() መስርተው በ13ኪሜ ርዝመት ያለው ለንግድ ያዋለውን የቴሌግፍ መስመር በግሬት ዌስተርን ሬይልዌይ () አካባቢ ዘረጉ ይህም ለረጅም ጊዜ አገልግሎት ሲሰጥ ነበር በ1850ወቹ በእንግሊዝ እና በ ፈረንሳይ መካከል የቴሌግራፍ መስመር ሲዘረጋ በመጀመሪያ ባይሳካም በሁለተኛ ሙከራ ግኑኘነት ማድረግ ተችሎል ቀጥሎም በ1860ዎቹ አትላንቲክ ውቂያኖስን ያቆረጠ የትሌግራፍ መስመር መዘርጋት ተችሎ በአሁጉራት መካከል ያለውን የጊዜ እና የቦታ ርቀት ከበደትን ያሳጣው ሆኗል፤ ዌስተርን ዩኒየን የመሳሰሉ ድርጅቶች ዋና አገልግሎት ሰጪ ድርጅቶች ነበሩ፤ እነደዚህም እያለ በፓሲፊክ ላይ የቴሌግራፍ ግኑኝነት በ 1902 ሲጠናቀቅ የቢሪቲሽ የባህር ውስጥ መስመር ዝርጋታ አብዛኛውን የወከለ ነበር፤ የዌስተርን ዩኒየን የቴሌግራፍ ግልጋሎት እስከ 2006 ድረስ ሲሰራ የነበረ ሲሆን የህንድም ተልግራፍ አገልግሎት እስከ 2013 ድረስ ጥቅም ላይ ውሎ ነበር፡፡ ኮክ እና ዊትስቶን የኤሌክትሪክ ቴሌግራፍ ካምፓኒ() መስርተው በ13ኪሜ ርዝመት ያለው ለንግድ ያዋለውን የቴሌግፍ መስመር በግሬት ዌስተርን ሬይልዌይ () አካባቢ ዘረጉ ይህም ለረጅም ጊዜ አገልግሎት ሲሰጥ ነበር ↵↵-➞በ1850ወቹ በእንግሊዝ እና በ ፈረንሳይ መካከል የቴሌግራፍ መስመር ሲዘረጋ በመጀመሪያ ባይሳካም በሁለተኛ ሙከራ ግኑኘነት ማድረግ ተችሎል ቀጥሎም በ1860ዎቹ አትላንቲክ ውቂያኖስን ያቆረጠ የትሌግራፍ መስመር መዘርጋት ተችሎ በአሁጉራት መካከል ያለውን የጊዜ እና የቦታ ርቀት ከበደትን ያሳጣው ሆኗል፤ ዌስተርን ዩኒየን የመሳሰሉ ድርጅቶች ዋና አገልግሎት ሰጪ ድርጅቶች ነበሩ፤ እነደዚህም እያለ በፓሲፊክ ላይ የቴሌግራፍ ግኑኝነት በ 1902 ሲጠናቀቅ የቢሪቲሽ የባህር ውስጥ መስመር ዝርጋታ አብዛኛውን የወከለ ነበር፤ የዌስተርን ዩኒየን የቴሌግራፍ ግልጋሎት እስከ 2006 ድረስ ሲሰራ የነበረ ሲሆን የህንድም ተልግራፍ አገልግሎት እስከ 2013 ድረስ ጥቅም ላይ ውሎ ነበር፡፡

20849

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%98%E1%88%AD%E1%89%B6%20%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%A0%E1%88%8B%20%E1%8A%A0%E1%88%9D%E1%88%8B%E1%8A%AD%E1%8A%95%20%E1%8C%A0%E1%88%8B

ዘርቶ ያልበላ አምላክን ጠላ

ዘርቶ ያልበላ አምላክን ጠላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዘርቶ ያልበላ አምላክን ጠላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

18452

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%AA%E1%88%9D-%E1%88%B2%E1%8A%95

ሪም-ሲን

1 ሪም-ሲን ከ1734 እስከ 1675 ዓክልበ. (ኡልትራ አጭሩ አቆጣጠር) የላርሳ መጨረሻ ንጉሥ ነበረ። ሪም-ሲን በ1734 ዓክልበ. ወንድሙን ዋራድ-ሲንን በላርሳ ዙፋን ተከተለው። አባቱ ኤላማዊው-አሞራዊው አለቃ ኩዱር-ማቡግ ነበር። በ1721 ዓክልበ. ጎረቤቶቹ ባቢሎን፣ ኡሩክ፣ ራፒቁምና ኢሲን ላርሳን ለመቃወም በውል ተባበሩ። ሪም-ሲን ግን ሁላቸውን በአንድ ውግያ አሸነፋቸውና መንግሥቱን ያስፋፋ ጀመረ። በ1714 ዓክልበ. ኡሩክን ዘረፈ። በ1712 ግን የባቢሎን ንጉስ ሲን-ሙባሊት ድል አደረገው። በ1710 ዓክልበ. የኢሲንን ግዛት ወረረው፣ በ1705 ኢሲንን ከመጨረሻ ንጉሱ ከዳሚቅ-ኢሊሹ ያዘ። ይህም በሪም-ሲን መንግሥት በ30ኛው አመት ሆነ። ከዚህ ዓመት ጀምሮ የላርሳ ዓመታት ከኢሲን ውድቀት ጀምሮ ተቆጠሩ፤ ይህም አቆጣጠር እስከ ሪም-ሲን ዘመን መጨረሻ እስከ 1675 ዓክልበ. (= «31 ዓመት ኢሲን ከወደቀ») ተጠቀመ። በ1699 የባቢሎን ንጉሥ ሃሙራቢ ኢሲንንና ኡሩክን ከሪም-ሲን ያዘ። (ሆኖም የላርሳ ዓመት ከኢሲን ውድቀት መቆጠር ያንጊዜ አልተወም።) በመጨረሻ በ1675 ዓክልበ. ሃሙራቢ ላርሳን ከበበው፤ ከ6 ወር በኋላ ላርሳ ለባቢሎን ወደቀ።ይህም በሪም-ሲን 60ኛው ዘመነ መንግሥት ሆነ። የውጭ መያያዣ የላርሳ ነገሥታት

11832

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A0%E1%88%AD%E1%8C%80%E1%8A%95%E1%89%B2%E1%8A%93

አርጀንቲና

አርጀንቲና ወይም በይፋ አርጀንቲናዊ ሬፑብሊክ (እስፓንኛ፦ /ሬፑብሊካ አርሔንቲና/) በደቡብ አሜሪካ የሚገኝ አገር ነው። ዋና ከተማ ብዌኖስ አይሬስ ነው። መደበኛው ቋንቋ እስፓንኛ ሲሆን ቀበሌኛው በእስፓንያ ከሚሰማው ትንሽ ይለያል። ሌሎችም ቋንቋዎች የሚናግሩ ሕዝቦች አሉ፣ ወይም ኗሪ ቋንቋዎች እንደ ቀቿ፣ ወይም አውሮፓዊ ቋንቋዎች (በተለይ ጣልኛ፣ ጀርመንኛ) አርጀንቲና እ.ኤ.አ. ከ 1994 ጀምሮ በብሔራዊ መስተዳድር እና 24 ራሳቸውን በራሳቸው የሚያስተዳድሩ መንግስታት የተዋሃደ የፌዴራል መንግስት ነው የተደራጀችው ቅድመ-ኮሎምቢያ ታሪክ የአርጀንቲና ቅድመ-ኮሎምቢያ ታሪክ በስፔን ወረራ እና ቅኝ ግዛት ከመደረጉ በፊት የአርጀንቲና ሪ ብሊክ የአሁኑን የአካባቢ ባህላዊ እድገት ያመለክታል ፡፡ በአሁኑ ጊዜ በአርጀንቲና የሚቆጣጠሩት የመጀመሪያ የህዝብ ብዛት በሎስ ቶልዶስ እና በፒድራ ሞሱ ግኝት መሠረት በ 12 ኛው ወይም በ 13 ኛው ሺህ ዓመት ነው ፡፡ ፓፓታኒያ ፣ ፓምፓ እና ቾኮ አርሶ አደሮች በሰሜን ምዕራብ ፣ በኩዮ ፣ በሴራስራስ ደ ኮርዶባ እና በኋላ ደግሞ በሜሶጣሚያ ውስጥ ሰፈሩ ፡፡ በሰሜን ምዕራብ ትስታል በሰሜን ምዕራብ ትልቁ የቅድመ-ኮልበስያን ከተማ በአሁኑ ጊዜ በአርጀንቲና ክልል ውስጥ የሚገኝ ሲሆን የ 2000 ነዋሪ ህዝብ ብዛት ያለው ነው ፡፡.36 የአርጀንቲና የአገሬው ተወላጆች ህዝቦች በሁለት ትላልቅ ቡድኖች ተከፍለው ነበር-አዳኞች እና ሰብሳቢዎች ፣ ፓፓጋኒያ ፣ ፓምፓ እና ቻኮ የኖሩት ፡፡ አርሶ አደሮቹ በሰሜናዊው በኩዮ ፣ በሴሬስ ደ ኮርዶባ እና በኋላ ደግሞ በሜሶፖታሚያ ሰፈሩ ፡፡ በሰሜን ውስጥ ትስታይል በአሁኑ ጊዜ በአርጀንቲና ግዛት 3000 ነዋሪዎችን የያዘችና በአሁኗ የአርጀንቲና ክልል ውስጥ የሚገኝ ትልቁ የቅድመ-ኮምቢያን ከተማ ነበረች። በዚህ ክልል ውስጥ የመጀመሪያዎቹ የሰዎች ሕይወት ትዝታዎች ከሶስት ሺህ ዓመታት በፊት የመጀመሪያውን የሜቶሊቲክ እና የኒዎሊቲክ ባህላዊ መዋጮን ካካተቱ የፓሊዮሎጂ ባህላዊ ደረጃዎች ጋር ይዛመዳል ፡፡ በሦስት ዋና ዋና ቡድኖች ሊከፋፈሉ ከሚችሉ የተለያዩ ማህበራዊ ድርጅቶች ጋር በተለያዩ የአገሬው ተወላጅ ሕዝቦች: እንደ ያጋን ወይም ያማና እንዲሁም በታይራ ዴል ፊውጎ እና በፌጂጂ ቻናሎች ያሉ መሰረታዊ የምግብ ውቅያኖስ ጀልባዎች አዳኞች እና አሰባሳቢዎች ፡፡ ፓፓፓኒያ ፣ ፓምፓ እና ቻኮ የኖሩ አዳኞች እና ሰብሳቢዎች እንደ ፓምፓይድ ያሉ የተራቀቁ አዳኞች እና የምግብ ሰብሳቢዎች-በማዕከላዊ ምስራቅ-በፓምፓ እና በሰሜን ፓትጋኒያን ክልል በሚገኙ ፕራግ እና ሬትሮዎች ውስጥ ቁሶች; እና ፓንጋኒያ ውስጥ ቾንችስ - ከ ጀምሮ ጀምሮ ወረራ ፡፡ በፓትጋኒያ ውስጥ ባለው የማፔቼ ሸክላ ሠራተኞች - እና በቻኮ ክልል ውስጥ ኩ እና ዊቺ የተባሉት የዚህ ቡድን አባል የሆኑት ፓምፓ እና ሚይንያን የተባሉት የሸክላ ስራዎችን ያካተቱ ናቸው። እንደ ጉዋኒ እና አንዲያን ያሉ የሴራሚክ ገበሬዎች እና የተገኙ ባህሎች ፡፡ ከሁለተኛው ሺህ ዓመት ጀምሮ አቫ (እስፓንያውያን “ጉራኒስ” በመባል የሚታወቅ) ከ 17 ኛው ክፍለዘመን ጀምሮ የሚታወቅ የአማዞን ህዝብ ኤአይአ እና የአርጀንቲና ሎቶ ወረራ። እነሱ እንደ ካሳቫ እና አቫት ወይም የበቆሎ በከብት እርባታ (ጫካዎች መቁረጥ እና የሚቃጠሉ) አርሶ አደሮች ነበሩ እና ስለሆነም ሰሜናዊው ክፍል በግብርና እና በከብት ላይ ያተኮረ ባህሎች በንጹህ ሰልፎች ነበሩ ፣ እናም በአሁኑ ጊዜ በተጠራው ቡድን ውስጥ የተካተቱ የንግድ መረቦችን ያዳበሩ ነበር ፡፡ "ኮችዋዋ"; በአካባቢያቸው ጌቶች ዙሪያ የ ሥርዓት ካቋቋሙ በኋላ በ 1480 ዓ.ም. በኢናካ ግዛት ተቆጣጠሩ ፡፡ በእነዚህ የአንዲያን ባህሎች ተጽዕኖ ስር ያሉ ሌሎች ሰዎች ፣ እና አነስተኛ ልማት ግብርና እና የከብት ልማት ተገንብተዋል ፡፡ የአሁኗ አርጀንቲና እና የኩዮ መሃል የአፓርታማ እና የተራራማ አካባቢዎች ሁኔታ። በ 14 ኛው እና በ 15 ኛው ክፍለዘመን የኢንኮ ግዛት አሁን ያሉትን የጁጁይ ፣ ሳልታ ፣ ካታማርካ ፣ በጣም ሩቅ ምዕራባዊ ቱትራን አውራጃን ፣ ላውን ሪዮጃጃና እና ሳን ጁዋን የሰሜን ምዕራብ ግዛት ሰሜናዊ ምዕራብን ድል አደረገ ፡፡ ሞንዶዛ እና ምናልባትም የሰሜናዊ ሳንቲያጎ ዴል ኤስትሮሮ ግዛቶ ን የቱዋርትባኦ ደቡባዊ ክፍል ወይም የግዛቱ ግዛቶች ወደ ሆኑት ኮሱዮ በማካተት ይሆናል ፡፡ በተለምዶ ፣ ወረራ የሚከናወነው በኢንካ ንጉሠ ነገሥት ቱፋክ ዩፒንኩዊ ነው ፡፡ በክልሉ ውስጥ ያሉ በርካታ የጌትነት ጌቶች ፣ እንደ ኪቹቻስ ፣ መስኩዋናይ (አአካማ) ፣ ዋልድስ ፣ ዲያጉዋስ እና ሌሎችም ፣ ለመቃወም ቢሞክሩም ኢናስ በእነሱ ላይ የበላይነት ያላቸውን የቼቻ ነገዶች ወይም ከተባረረ ከ ነገዶች ፣ የአሁኑ የቦሊቪያ ክልል ደቡብ-ምዕራብ በሚባለው አካባቢ ይኖር ነበር። እንደ ሳውድ አከባቢዎች ፣ ሉሊት-ቶኖኮቴ እና ሄኒያ-ካሚር (ታዋቂው “ቀንድ አውሎን” በመባል የሚጠሩ) ያሉ ሌሎች ሰዎች የ ወረራ በተሳካ ሁኔታ በመቃወም ገለልተኛ ጌትነት ኖረዋል ፡፡ የግብርና እና የጨርቃጨርቅ ማዕከላት ፣ ሰፈሮች (ኮላካ እና ታምቦስ) ፣ መንገዶችን (“ኢንካ ባቡር”) ፣ ምሽጎችን (ፓካዎችን) እና ከፍተኛ የተራራ ሥፍራዎችን ፈጥረዋል ፡፡ አንዳንድ ዋናዎቹ የቲልካ ፣ የፓስካ ፣ የኢንካ ፣ የፓሉካ ፣ መቅደስ ፣ የሎንዶን ፍርስራሽ እና የኪልሜስ ፍርስራሾች ናቸው። የስፔን ወረራ እና ቅኝ ግዛት የስፔን ወረራ እና የአርጀንቲና ቅኝ ግዛት በ 16 ኛው ክፍለዘመን እና በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ መካከል ያለውን የስፔን ግዛት በተቆጣጠረበት እና ከተቆጣጠረበት የ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ መካከል ያለውን ጊዜ ያመለክታል። በዚህ ጊዜ አርጀንቲና (ብሩ ሀገር) የሚለው አገላለጽ ከሪዮ ዴ ላ ፕላታ ወደ ሰሜን ምዕራብ የሚዘረዝር ድንበር ያለ ክልል ለመሰየም ለመጀመሪያ ጊዜ ብቅ ብሏል ፡፡ ይህ ጊዜ የስፔን ለመጀመሪያ ጊዜ የአርጀንቲና ግዛት ወደ ተለያዩ አካባቢዎች መምጣትን ያጠቃልላል ፣ በዚህ ጊዜ ውስጥ የአገሬው ተወላጆች ቀደም ሲል ያንን ክልል የጠሩበትን ስምም በሌሎችም በአዲስ ስም ሰየማቸው ፡፡ በአርጀንቲና የቅኝ ግዛት ዘመን በሦስት ጊዜ ይከፈላል-ግኝት እና ወረራ ፣ በዚህ ጊዜ ውስጥ የግዛቱ ፍተሻዎች እና ዋና ከተሞች መመስረት; የስፔን ሰፈሮች የአገሬው ተወላጅ በሆኑት ሕዝቦች ላይ ተዋግተው ጥቂት አካባቢዎችን እና ኢኮኖሚያዊ ለውጦችን በማስመዝገብ ማጠናቀር የሞከሩበት ገዥው ዘመን ፣ እና የስፔን ምክትል አባረረ እና የራስ-መንግስት ቦርድ እስከ ተሾመበት እስከ 1810 እ.ኤ.አ. ግንቦት 18 አብዮት ድረስ ያለውን የምክትል ጊዜ። የአርጀንቲና የነፃነት ጦርነት ብዙውን ጊዜ የአርጀንቲና ታሪክ አካል ተደርጎ ተጠቅሷል። አውሮፓውያን ለመጀመሪያ ጊዜ ወደ ዘመናዊው የአርጀንቲና ክልል የገቡት ሁዋን ዲ ዝ ደ ሶስ ወደ ሪዮ ዴ ላ ፕላታ ወረደ። በኋላ ፣ በ 1520 የፈርናን ደ ማሌላንሌስ ጉዞው በሳንታ ጁሊያን የባህር ዳርቻ ፣ በሳንታ ክሩዝ አውራጃ ዛሬ መርከቦቹን አግዶላቸዋል። ፎርት ሳንቴይቲ መንፈስ ለመጀመሪያ ጊዜ የአውሮፓ ሰፈር ሲሆን በ 1527 በፓራና ወንዝ ዳርቻዎች ላይ ተጭኖ ነበር ፡፡ የሰሜን ምዕራብ እና የአገሪቱ የመጀመሪ ፍለጋ በ 1543 እ.ኤ.አ. በሴኔዶ ዴ ሮጃስ መግቢያ ነበር ፡፡ የአሱሱኒ ፣ ሳንቲያጎ ዴል ኢስትሮ ፣ ኮሮዶባ እና ቡነስ አይረስ ነበሩ ፡፡ በሰሜናዊው የአርጀንቲና ግዛት ሰሜናዊ አጋማሽ ላይ የታገደ የቅኝ ግዛት ማቋቋም መሠረቶች በስፔን ዘውዴ (የሪዮ ዴ ላ ፕላታ አስተዳደር) ተገ ናቸው። የስፔን ግዛት በርካታ ከተሞችን ያቋቋመ ሲሆን እ.ኤ.አ. በ 1860 የአርጀንቲና ሪ ብሊክን ለመመስረት ከተመሠረቱት አሥራ አራት አውራጃዎች ጋር በሚመደበው ሕዝብ ላይ የቅኝ ግዛት ሕግ አወጣ ፡፡ በቅኝ ገዥው ዘመን ማብቂያ ላይ የስፔን ግዛት የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ተተኪ ግዛቶችን እና የወቅቱን የቦሊቪያ ፣ የፓራጓይ እና የዩራጓይ ግዛቶች ግዛትን የሚያካትት የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ምክትል ፈጠራን ፈጠረ። በ 1537 በፕሬስ ፖል ሦስተኛው የብሉሚሊስ ዴዩስ ቡልጋሪያ የአገሬው ተወላጅ የክርስትናን ተፅእኖ እና ችሎታ ሁሉ በማወጅ በአሜሪካ ውስጥ በስፔን ፣ በአንግሎ ሳክሰን እና በፈረንሣይ ቅኝ ግዛት መካከል ከፍተኛ ልዩነት ነበር ፡፡.42 በስፔን ግዛት ውስጥ ማህበራዊ አንድነት የተካሄደው በካቶሊክ ቤተክርስቲያን እምነት አንድነት ነበር ፡፡ የቅኝ ግዛት በአንደኛው ክፍለ ዘመን የስፔን ግዛት የአሁኑን የአርጀንቲናን ግዛት አንድ ሦስተኛ ያህል ድል በማድረግ ነዋሪዎ ን ለሚኖሩት ሕዝቦች የመጀመሪያ ተገዥ በመሆን የስነ ሕዝባዊ ጥፋት አመጣ ፣ ለዚህም ነው የአውሮፓ ድል አድራጊዎች የተጠለፉ ባሮችን በጥቁር አፍሪካ ውስጥ አስገቡ ፡፡ በ 17 ኛው ክፍለዘመን የጁኢት ጓራኒ ተልእኮዎች የተቋቋሙት በጊራኒ እና በተዛመዱ ህዝቦች መካከል በኢየሱስ ማህበር የተቋቋሙት የሚስዮናውያን ማህበረሰቦች ነበር ፣ እነዚህ የአሁኖቹ የአገሬው ተወላጅዎች ባርነት በወንጌላዊነቱ ፣ በአገሬው ተወላጆች እና በፓራጓይ ክፍል የሚገኙትን ለመከላከል ነው ፡፡ እና ብራዚል ሥራቸውን በተሳካ ሁኔታ አጠናቅቀዋል ፡፡ እ.ኤ.አ. እስከ 1768 ድረስ የስፔኑ ንጉሥ ካርሎስ ሦስተኛው ኢየሱሶችን አባረረ ፡፡ የአሁኑ የአርጀንቲና ክልል እና ነዋሪዎቹ የአገሬው ተወላጅ ሕዝቦች በስፔን በቅኝ ግዛት ስር አልነበሩም ፣ በተለይም በቻኮ (በቺቺ እና በኬም) እና በፓምፓን-ፓፓጋኒያን (በቱሁቼ-ማቼ-ራኳል) ክልሎች ስር። . እ.ኤ.አ. ከ 1560 እስከ 1667 መካከል ባለው የወቅቱ አርጀንቲና ሰሜን ምዕራብ ውስጥ የካልኩኪ ጦርነቶች የሚባለውን የካልኩኪ ጦር መርከቦች በመባል የሚታወቁትን ጠንካራ ተቃውሞዎች ጠብቀዋል ፡፡ በአብዛኞቹ የቅኝ ግዛት ጊዜያት የአርጀንቲና ግዛት የፔሩ ምክትል አካል ነበር ፣ እስከ 1776 ድረስ የስፔን ንጉሥ ካርሎስ ካርሎስ ሦስተኛው ግዛቱ ሪዮ ዴ ላ ፕላታ ከሚባል ክልል ጋር እስኪተካ ድረስ። የቦነስ አይረስ ከተማ እንደ የንግድ ማእከል እያደገች በመሄ እና በተቻለ መጠን የፖርቱጋልን ጥቃት በተሻለ መቃወም እንዲሁም በቀላል ተደራሽነት በመገኘቷ ዋና ከተማዋ ሆነች ፡፡ እስፔን በአትላንቲክ ዳሰሳ በኩል ፡፡ በ 18 ኛው ክፍለ ዘመን የዱር ከብቶች ተፈጥሮአዊ መባዛት እና በፓምፓ ማሳዎች ፣ በምስራቃዊ ሪዮ ደ ላ ፕላታ እና በደቡባዊ ብራዚል ውስጥ ፈረስ ተብሎ በሚጠራ ፈረስ ላይ ልዩ ገለልተኛ ገበሬ እንዲመስል ምክንያት ሆኗል ፡፡ ለወንዶች እና ለቻይና በሴቶችም ፡፡ ጋውቾዎች የራሳቸውን ባህርይ ያዳበሩ ባህል ነበራቸው ፣ በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን ሁለተኛ አጋማሽ እስከሚሸነፍ ድረስ የእንስሳትን እና የመሬትን የመጠቀም መብታቸውን ለማስጠበቅ የእራሳቸውን ባህሪዎች ባህል አደረጉ ፣ ተዋግተው ተዋግተዋል ፡፡ ይህ በዱር እንስሳት ውስጥ ያለው ይህ ሀብታም ከስፔን እና ክሪዮል ህዝብ ጋር የእንስሳት ሃብት የማይለዋወጥ ትግል የጀመረው በቻኮ ፣ ፓምፓ እና ፓራሲታኒያ ውስጥ የአገሬው ተወላጅ የእኩልነት ባህል እንዲታይ ምክንያት ሆኗል። እስከ አሥራ ዘጠነኛው ክፍለ ዘመን አጋማሽ ድረስ አብዛኛው ፓፓጋኒያ እና ፓምፓስ በተለያዩ የአገሬው ተወላጆች ቁጥጥር ሥር ነበሩ-በዋነኝነት ቾንኬኮች እና ከዚያም በፓትፓኒያ ውስጥ ያሉት ማች እና በፓምፓስ ሜዳዎች እስከ አሥራ ዘጠነኛው ክፍለ-ዘመን የመጨረሻ ሩብ ድረስ። በተመሳሳይም አብዛኛው የቻኮ ክልል ግዛቶች በአውሮፓውያን ቅኝ ግዛት አልነበሩም ፣ ነገር ግን እንደ ኪም ፣ ሞኮቭስ (ሞኮቪስ ወይም ሞኮቪስ) ፣ ፒላጊስ እና ቺስ እስከ 20 ኛው ክፍለዘመን መጀመሪያ እስከሚጀምሩ ድረስ ተወስደዋል። የሚዘናጉ የአገሬው ተወላጆች ቁጥር በስፔን ሕዝብ ላይ በቋሚ ጥገኛ ግንኙነቶች ተገፍቷል ፡፡ ምንም እንኳን በትውልድ ትውልድ ሲያልፍ ምንም እንኳን እንደ “ክሪዮል” በሚባል የብሔራዊ መለያ ቁጥር ቢቆጠርም ፣ ይህ የክትትል ሂደት በአጠቃላይ በሰሜን ምዕራብ የአርጀንቲና ክልል ውስጥ ከፍተኛ የሕዝብ ተወላጅ ተሳትፎ በ 1780 ከታሪካዊ ክልል ጋር የተሳተፈ በመሆኑ የተረጋገጠ አይደለም ፡፡ በኢንካ ቱፋክ አማሩ የሚመራው ኩዙኮ። በአርጀንቲና ታሪክ እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. በ 1810 እ.ኤ.አ. በግንቦት 18 አብዮት መካከል እና ሁሉንም ብሔራዊ ባለስልጣናት ባጠፋው አና መካከል መካከል የዘለቀ የነፃነት ዘመን በመባል ይታወቃል ፡፡ በዚህ ወቅት የተባበሩት የተባበሩት የሪዮ ዴ ላ ፕላታ የአሁኑ የአርጀንቲና ሪ ብሊክ የመጀመሪያ ስማቸው - ሉዓላዊ ሀገር በመሆን ህልውናቸውን የጀመሩት በተራዘመ የነፃነት ጦርነት አማካኝነት በተሳካ ሁኔታ ድጋፋቸውን በመግለጽ ነፃነታቸውን አወጁ ፡፡ ግን በዚህ ጊዜ ውስጥ እራሳቸው በቋሚነት በሁሉም ግዛቶቻቸው ተቀባይነት ያገኙ ማዕከላዊ መንግስት እና ህገ መንግስት አልሰጡም ፡፡ በተጨማሪም በዚህ ወቅት ነበር የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ምክትል አካልነት ከአርጀንቲና ተለይተው የተለያዩባቸው ግዛቶች ፤ ፓራጉዋይ ፣ የራሳቸውን በራስ የመመራት ሂደት በመደገፋቸው። የላይኛው ፔሩ ፣ ከስፔን ኃይል ስር ለመቀጠል ፣ በኋላም እንደ ቦሊቪያ ሪ ብሊክ ነፃ የምትሆንበት ፡፡ እና የምስራቅ ባንድ ፣ ከብራዚል ይወርሷታል ፣ እናም እንደ ምስራቃዊ የኡራጓይ መንግሥት ገለልተኛ ትሆናለች ፡፡ የወቅቱ መጀመሪያ የተቋቋመው የተባበሩት መንግስታት ግዛቶች የመጀመሪያው መንግስት የተፈጠረበት ቀን እና የካቲት 11 ቀን 1820 የመጨረሻው የካቲት (እ.አ.አ) የመጨረሻ የበላይ ጠቅላይ ሥራ አስፈፃሚ ሆሴ ሮዴን ለቅቆ ሲወጣ ነው ፡፡ ብሄራዊ ኮንግረስ ፡፡ የመጀመሪያ የበላይ ቦርድ በሪዮ ዴ ላ ፕላታ ስም የመጀመሪያው የሪፖርት ቦርድ በይፋ የሪዮ ዴ ላ ፕላታ ስም የሆነው ሚስተር ዶን ፈርናንዶ ስድስተኛ አርብ ግንቦት 25 ቀን 1810 እ.ኤ.አ. ፕሌታ ፣ ምክትል ቦልዛር ሂሊጎ ደ ሲኔኔሮ የተባረረ ሲሆን የተባበሩት መንግስታት የዩኒቨርስቲዎች የመጀመሪያ ቦርድ ፕሬዝዳንት ሆነው የሾሙት ሜይ አብዮት ድል እ.ኤ.አ. የመንግስት መቀመጫ የተቋቋመው በቦነስ አይረስ ፎርስ ውስጥ ሲሆን ፣ እ.ኤ.አ. ከ 1776 ጀምሮ የምክትል መስሪያ ቤቶች መኖሪያና የመንግሥት መስተዳድር በሚገኝበት የመንግሥት አዳራሽ ተቋቁሟል ፡፡ የመጀመሪያው ቦርድ እ.ኤ.አ. እስከ ታህሳስ 18 ቀን ባለው ጊዜ ውስጥ ኖሮት ነበር ፣ ምክንያቱም ከውስጡ የውክልና ሃላፊዎችን በማካተት ለሪዮ ዴ ላ ፕላታ ማራዘሚያ ለረጅም ጊዜ የዘለቀ የነፃነት ጦርነት ያስመዘገበው ትልቁ ቦርድ ሆነ ፡፡ ከስፔን ፡፡ የነፃነት ጦርነት እየተስፋፋ በነበረበት ጊዜም በ 1814 የእርስ በርስ ጦርነት መጀመሪያ ላይ በተነሳው እና በቋሚነት ከግማሽ ምዕተ ዓመት በላይ የሚቆየውን የአዲሲቷ አዲስ መንግስት አወቃቀር ውዝግብ አስነስቷል ፡፡ የፌዴራል ክፍልፋዮች መሪ ፣ የምሥራቃዊ ጆሴ ገርቫሺዮ አርጊስ የነፃ ህዝቦች ህብረት ጠበቃ ፣ በቡኤነስ አይሪስ የመተዳደር እምቢተኛ የክልሎች ሊግ ተብሎ ተጠርቷል ፡፡ ኮንቴፔሲዮን ዴ ዩራ ኡራጓ የተባለ የምስራቅ ኮንግረስን አደራጅቷል ፣ ይህም የስፔን ገለልተኝነቱ እንደተገለፀው አሁንም ድረስ ማወጅ መቻሉን ወይንስ ክርክር አከራካሪ ነው ፡፡ እ.ኤ.አ. ሐምሌ 9 ቀን 1816 በሳን ሚጌል ደ ቱከም ከተማ ውስጥ ፣ በሰሜን ምዕራብ እና በማእከላዊ ምዕራባዊ የአገሪቱ ክልሎች የተወካዮች ምክር ቤት እና ከቡነስ አይረስ የተወሰኑት ከከፍተኛ ፔሩ ከተባረሩ የተወሰኑ ተወካዮች ጋር ተሰብስቧል ፡፡ የሚከተሉትን ቀመር በመጠቀም በደቡብ አሜሪካ የተባበሩት መንግስታት ግዛቶች ነጻነት ፡፡ የተሰረቁትን መብታቸውን ይመልሳሉ ፣ እናም ነፃ እና ገለልተኛ በሆነው የንጉሥ ፈርዲናንድ ፣ ተተኪዎቹ እና የከተማ " በደቡብ አሜሪካ የተለያዩ አካባቢዎች አዲሶቹ መንግስታት በክልሉ ውስጥ ያለውን የስፔን ንጉሣዊ ስልጣን ለማስመለስ የሚሞክሩትን የንጉሣዊያን ወታደራዊ ተቃራኒዎችን መቋቋም ነበረባቸው ፡፡ ለነፃነት ጦርነቶች ተጀመሩ ፡፡ የአንዳንድ ዋና አዛች ሰሜናዊ ጦር ሰራዊት አዛዥ የሆኑት ሆሴ ዴ ሳን ማርቲን የተባሉ የአንዲስ ጦር ሠራዊት ፈጣሪ ፣ ማርቲን ሚጌል ደ ጎሜዝ ፣ የጎጃው ጦርነት አዘጋጅ እና ጁና አዙሩዲ የተባሉ የጦር ኃይሎች ጦር አዛዥ የነበሩ ናቸው ፡፡ አልቶ ፔሩ. የአርጀንቲና ግዛት ሳን ማርቲንንን እንደ ነፃነቷ ታላቅ ወታደራዊ ጀግና እንደሆነች በመቁጠር “የአባት አባት አባት” የሚል ማዕረግ አከብረዋታል። ከሲሞን ቦሊቫር ጋር በመሆን ፣ በአህጉሩ ላይ የስፔን መኖር ለተቋረጠው የነፃነት ሥራዎች ሀላፊነታቸው ነበሩ ፡፡ የፌዴራል መንግሥት መቋቋም የመጀመሪያዎቹ ዐሥርት ዓመታት ገለልተኛ አገር እንደመሆናቸው ግጭት ተጋርጦ ነበር-የዩኒተርስታዎችን ቅርስ በመጋፈጥ የፌደራል ፌዴሬሽኑ በተደጋጋሚ የየክልሎች ነፃነቶችን በመጠበቅ ይነሳሉ ፣ ይህም ከዓመቱ ኤክስሲ ተብሎ የሚጠራው - የአገሪቱ ክፍል ወደ በራስ-ገዝ ግዛቶች መከፋፈል ይመራል ፡፡ አገሪቱ በ 1825 እና በ 1827 መካከል ለአጭር ጊዜ ብቻ የምትቆይ አገር ብትሆንም በወታደሮች መሪዎች እስከ 1852 ድረስ የመንግሥት መንግሥት አልነበራትም ፡፡ የነፃነት ጦርነት እስከ 1825 ድረስ የቀጠለ ሲሆን በሰሜን ድንበር እና በፔሩ ግን በተሻለ ሁኔታ ተዋግቷል ፡፡ ይህ በእንዲህ እንዳለ ምስራቃዊው አውራጃ በፖርቱጋል መንግሥት ወረራ ከነበረችበት ወደ ብራዚል መንግሥት ተሻገረ ፡፡ በዚህ የተነሳ የተከሰተው የብራዚል ጦርነት እ.ኤ.አ. በ 1828 በቀዳሚ የሰላም ስምምነት የተፈረጀውን ፣ በምስራቃዊ የኡራጓይ ግዛት ስም የተጠራጠረውን ክልል ገለልተኛ በሆነ በይፋ ባወጀው እ.ኤ.አ. በ 1825 የላይኛው ፔሩ የቦሊቪያ ሪ ብሊክን ተቋቋመ ፡፡ ቀጥሎም የታራጃ ከተማና ግዛቱ ታከለ ፡፡ በተሻሻሉ ወታደራዊ ዘመቻዎች በሕንዶቹ ላይ የተካሄደ ዘመቻን በተወሰነ መጠን ከፍ ለማድረግ የረዳው ቀሪ ክልል በ 1820 ዎቹ አጋማሽ በይፋ ‹አርጀንቲና› የሚለውን ስም መጠቀም ጀመረ ፡፡ ዴ ላ ፕላታ በሕገ-ወጥነት ወደቀ ግን ቢሆንም በአገሪቱ ሕገ-መንግስት እንደ ሀገር አማራጭ ስም መጠቀሱ ቀጥሏል። እ.ኤ.አ. በ 1830 ዎቹ መጀመሪያ የአርጀንቲና ኮንፌዴሬሽን ስም የተሰየመ ዝንቦች በመላው አገሪቱ ስኬታማ ሆነዋል ፡፡ ከሃያ ዓመታት በላይ የቦነስ አይረስ የፌዴራል ገዥው ጁዋን ማኑኤል ደ ሮዛ በእውነቱ ከፍተኛውን ብሔራዊ ባለሥልጣንን ይገምታል ፣ ምንም እንኳን በንድፈ ሀሳብ ምንም እንኳን የክልሎች የውጭ ወኪሎች የውጭ ወኪል ብቻ ቢሆንም ፡፡ በግርማዊ ቀዳማዊ አ ኃይለ ሥላሴ ዘመን ፣ ተከታታይ የክፍለ-ጊዜ አመፅዎችን ፣ እንዲሁም የፈረንሳይ ሪዮ ዴ ላ ፕላታ እና ከዚያም የታላቋ ብሪታንያ እና የፈረንሳይ የጋራ ድንበር ተዋግቷል ፡፡ እንዲሁም በፔሩ-ቦሊቪያ ኮንፌዴሬሽን እና በኡራጓይያ ዋና ከተማ በሆነችው በሞንቴቪዲ በተባለችው የመከላከያ መንግሥት በተባበሩት የአርጀንቲና የእርስ በእርስ ጦርነትዎች መካከል የተደረጉ ግጭቶች ነበሩት ፡፡ ሊተገበር የሚችል ሰላም ቢኖርም እና በሊቶራል አውራጃዎች ውስጥ ቢያንስ ኢኮኖሚያዊ ዕድገቱ የሮዝያስ ጠላቶች በ ገዥው የጠፋውን የግለሰቦችን ፣ የፖለቲካ እና የመግለጫ ነፃነቶችን ጠይቀዋል ፡፡ የይገባኛል ጥያቄዎ ዋነኛው አገራዊ መንግስትን የሚያደራጅ እና የዜጎችን መብት የሚያረጋግጥ የፖለቲካ ህገ-መንግስት ማዕቀብ መጣል ነበር ፡፡ ብሔራዊ ድርጅት እ.ኤ.አ. በ 1852 ሮዛስ በ ጦር ፣ በኢሬሬ ሪዮ ግዛቶች እና በቀሪዎቹ የኡራጓይ እና ሌሎች የብራዚል ቀይሮች መካከል ጥምረት የሆነው የሮዛስ ጦርነት በ ድል ተነሳ ፡፡ ጊዜያዊ ፕሬዝዳንቱን በበላይነት የሚመሩት የኢሬሬ ሪዮ ገዥው የፌዴራል የፀረ-ሽብርተኛ ጁሱ ሆሴ ደ ኡራኪዛ ቡድን ግንባር ቀደም ነበር ፡፡ ከአንዳንድ ለውጦች ጋር እስከ ዛሬ ድረስ አገሪቱን ሲገዛ የቆየው ሕገ መንግሥት እስከሚሠራበት ጊዜ ድረስ በ 1853 ነበር ፡፡ የፌዴራሉን መንግሥት ተቀበለ ፣ ግን የቦነስ አይረስ ግዛት ዋና ከተማዋን በፓራን ከተማ መመስረት ካለባት ከአርጀንቲና ኮንፌዴሬሽን ተለየች ፡፡ እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. በ 1859 ኮንፌዴሬሽን በሴፔ ጦርነት ቡናን አይኤስ ተብሎ የሚጠራውን የሳን ሆሴ ደ ፍሬስ ስምምነትን እንዲፈርም በማስገደድ እ.ኤ.አ. በ 1859 እ.ኤ.አ. ሆኖም በቡሮሞን ሜየር ሊቀመንበር ወቅት በፓን ጦርነት (እ.ኤ.አ. 1861) በኋላ በቡነስ አይረስ መሪነት የመጨረሻው ውህደት ተገኘ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1865 አርጀንቲና እንደገና በኡራጓይ የእርስ በእርስ ጦርነት ውስጥ ገባች ፣ የፓራጓይ ከተማዎችን በቁጥጥሩ ስር በማድረግ ፓራጓይ ምላሽ ሰጡ ፡፡ አርጀንቲና ከብራዚል እና ከኡራጓይ ጋር የሶስትዮሽ ጥምረት ከፈረመች በኋላ አርጀንቲና አምስት ዓመታትን ያስቆጠረና አሥር ሺህ የአርጀንቲና ወታደሮችን ተሳትፎ የሚጠይቅ የሶስትዮሽ ህብረት ጦርነት ተካሂ .ል ፡፡ የወንዶቹ አብዛኛው ክፍል ሙሉ በሙሉ ወድሟል እና ሞቷል በአርጀንቲና ውስጥ የእርስ በእርስ ጦርነት እንዲነሳ ምክንያት የሆነው እጅግ በጣም ኢኮኖሚያዊ ኪሳራ እና የሰው ሕይወት ቢኖርም ፣ ይህች ሀገር በሰሜን ምስራቅ ድንበሯን ማጠናከር ችላለች ፣ ድንበሩ በፒሊሴሲ ፣ ፓራጓይ እና በፓራና ወንዞች ውስጥ ነበር የተደረገው። በሚርተር አስተላላፊዎች እና በተለይም የሳርሚንቲኖ እና አላላንዳ አርጀንቲና በትልቁ የባቡር አውታር እና የትምህርት ሥርዓቱ እድገት በሚታደግበት የዓለም ኢኮኖሚ እራሷን በዓለም ኢኮኖሚ ውስጥ አስገባች ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1874 እና በ 1880 ከሁለት የደም ካደጉ በኋላ በዚህ ዓመት ባለፈው ዓመት የቦነስ አይረስ ከተማ በፌዴሬሽኑ የተዋቀረች ሲሆን በክልሎችና በዋና ከተማው መካከል ዘላቂ ሚዛን ተፈጠረ ፡፡ ወግ አጥባቂ መንግስታት እና የመጀመሪያዎቹ ሥር ነቀል መንግስታት በ 1878 እና በ 1884 መካከል የድንበር እና የቻኮ ውድድሮች በመባል የሚታወቁት በአገሬው ተወላጅ እና በክሬምለሎች መካከል የማያቋርጥ ግጭቶችን ለማቆም እና በአገሬው ተወላጅ ግዛቶች ላይ አግባብነት ያላቸውን ተጓዳኝ ግዛቶች እንዲመደቡ ለማድረግ ነበር ፡፡ ጁሊ ኤ ሮካ ያስተዋወቀው የመጀመሪያው ወረራ በዋናው ህዝብ ቁጥጥር ሥር ወደተባበሩት ፓምፓሶች እና ፓትጋኒሺያ ግዛቶች ተከታታይ ወታደራዊ ወረራዎችን ያቀፈ ነበር ፣ እናም የጉዞው ባለሀብቶች የገጠር ማኅበረሰብ አባላት ውስጥ ይከፋፍሏቸዋል። እስከ ምዕተ ዓመቱ መገባደጃ ድረስ በብሔራዊ ኢኮኖሚ ስርዓት ውስጥ የተካተተው ሙሉ ውህደቱ የተከናወነው ከእንጨት እና ታኒን ምርት የተወሰደው በጥጥ በማምረት ሲተካ ብቻ ነው ፡፡ የአርጀንቲና መንግስት እንደ ክሪዮስ እና አውሮፓውያን ተመሳሳይ መብቶች ሳይኖር የአገሬው ተወላጅን እንደ አናሳ ፍጡራን አድርጎ ይመለከታል። እ.ኤ.አ. ከ 1880 እስከ 1916 ባለው ጊዜ ውስጥ በብሔራዊ በራስ ገዝ ፓርቲ (ፒኤን) በዘፈን ምርጫ ስርዓት መሠረት ስልጣንን በመጠቀም ሥልጣኑን ተረከበ እና ለ 25 ዓመታት ብቸኛው ሰው ጄኔራል ጁሊዮ አርጀንቲና ሮካ ነበር ፡፡ ወይም ተብሎ የሚጠራው በብሪታንያ ግዛት በወጣው ዓለም አቀፋዊ የሥራ ስምሪት የሠራተኛ ክፍፍል ላይ በመመርኮዝ ስኬታማ እና ዘመናዊ የግብርና ኤክስፖርት ሞዴልን አደራጅቷል ፡፡ በባህላዊው መለያ ሀገር በዚያን ጊዜ “የዓለም ዳቦ መጋገሪያ” ሆና ታየች ፡፡ ይህ ኢኮኖሚያዊ ሞዴል በጥቂት እጆች ውስጥ የሀብት ክምችት እንዲገኝ ከማድረጉ እና ከፓምፓስ ክልል ውጭ ያሉ የሰራተኛ የሥራ መደቦች እና ህዝቦች ማህበራዊ መገለል እንዲፈጠር አድርጓል ፡፡ ኢኮኖሚ በከፍተኛ ደረጃ ወደ አንድ ትልቅ የኢሚግሬሽን ፍሰት ደረጃ ላይ በመድረሱ በዋናነት በሚሊዮን የሚቆጠሩ ጣሊያናውያን እና ስፓኖችን ያቀፈ ሲሆን የምስራቅ አውሮፓውያን እና የምዕራባዊያን እስያዎችን ተከትሏል ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1869 ከዓለም ህዝብ 0.13% የተወከለው የአርጀንቲና ህዝብ እ.ኤ.አ. በ 1930 0.55% ይወክላል ፣ ይህ መጠን ከዚያ ጊዜ ወዲህ የተረጋጋ ይሆናል ፡፡ የኢኮኖሚው ብልፅግና አብዛኛዎቹ ስደተኞች ወይም ዘሮቻቸው የሆኑትን አንድ በጣም መካከለኛ የመካከለኛ ደረጃ ዕድገት አስነስቷል ፡፡ የአውሮፓውያን ስደተኞችም እንዲሁ ሶሻሊዝም እና የሀገር ውስጥ ቅኝ ግዛት ያሉ አዲስ የፖለቲካ ሀሳቦችን አስተዋውቀዋል ፣ እንዲሁም ከአከባቢው ህዝብ በተለይም ከአፍሮ-አርጀንቲና ጋር በጋራ መረዳጃ ድርጅቶች እና ማህበራት በመፍጠር ተሳትፈዋል ፡፡63 ዘመናዊ የፖለቲካ ፓርቲዎች ብቅ አሉ ፡፡ እንደ ራቲካል ሲቪክ ህብረት () እና ሶሻሊስት ፓርቲ (ፒ.ሲ.)። ከሁለት አስርት ዓመታት በላይ የፖለቲካ እና ማህበራዊ ግጭቶች ፣ የምርጫ ማጭበርበሮች እና ከባድ የጭቆና ድርጊቶች በኋላ ፣ ሴኔዝ ፔና ህግ በ 1912 ተተላለፈ ፣ ይህም ለወንዶች ድምጽ አሰጣጦች ምስጢራዊ ፣ አስገዳጅ እና ሁለንተናዊ በቂነት እንዲመሰረት አደረገ ፡፡ በድብቅ በቂ በሆነ የመጀመሪ የፕሬዚዳንታዊ ምርጫ ወቅት ወግ አጥባቂዎች ከ1916 እስከ 1922 እና በ 1928 መካከል ፕሬዝዳንት በነበረው ሂፖሎ ዩሪ በሚመራው አክቲቪስቶች ከስልጣን ተፈናቅለው ነበር ፡፡ በአሰቃቂ ሳምንት እና በአመፀኛው ፓትጋኒያ የተፈጸመውን እልቂት ያመጣ ዩኒቨርስቲ እ.ኤ.አ. በሁለቱም የዩሪጊየን መንግስታት መካከልም አክራሪው ማርሴሎ ቶርኮቶ ደ አልር ፕሬዝዳንት ሆኖ ተመረጠ፡፡ በኩፖት ዴታ እና በዲሞክራሲያዊ አገዛዞች መካከል አማራጭ እ.ኤ.አ. መስከረም 6 ቀን 1930 በአርጀንቲና የአርጀንቲና ወታደራዊ ቡድን ሂፖሎ ዩሪ ከተገለበጠ በኋላ አምባገነናዊ አገዛዙን ለማቋቋም በወሰነ ጊዜ መስከረም 6 ቀን 1930 ተከስቶ ነበር ፡፡ ይህ መፈንቅለ መንግስት አንፀባራቂ ዲዳ በመባል ለሚታወቁ የማጭበርበር መንግስታት ቅደም ተከተል አስነሳ ፡፡ የአርጀንቲና -ወደ ውጭ መላኪያ ሞዴል በ 1929 በተከሰተው ቀውስ ምክንያት በዓለም አቀፍ ገበያዎች መዘጋት ምክንያት ወደ ቀውስ ውስጥ ገባ ፡፡ አገሪቱ ሰፊ የኢንዱስትሪ ዘርፍ ያደገች የማስመጫ የመተካት ሂደትን ከፍ አድርጋ ነበር ፡፡ የሁለተኛ መፈንቅለ መንግስት መፈንቅለ መንግሥት ወታደራዊ መንግስት የገባበት በዚህ ጊዜ ውስጥ በሠራተኛ ማህበራት እና በፔሮኒዝም ለተነሳው አንዳንድ ወታደሮች መካከል ህብረት ይከናወናል ፡፡ ይህች ሀገር በ 1941 መገባደጃ ላይ በጃፓን ጥቃት በተሰነዘረበት ወቅት አሜሪካ ከአሜሪካ ግፊት ቢገጥምም አርጀንቲና በአብዛኛዎቹ የዓለም ሁለተኛው ጦርነቶች ሚያዝያ 27 ቀን አጋቾቹን በመቀላቀል ገለልተኛ ሆነች ፡፡ ጦርነቱ ከመጠናቀቁ ጥቂት ቀደም ብሎ በጄኔራል ኤድልሚሮ ፋረል መንግሥት እ.ኤ.አ. ማርች 1945 ፡፡ እ.ኤ.አ በ 1946 ሁዋን ዶንጎን ፔኖ በሠራተኛ ፓርቲ ውስጥ የተደራጁ የሠራተኛ ማህበራት ድጋፍ በመሆን ፕሬዝዳንት ሆነው ተመረጡ ፡፡ ፔርኒ ከባለቤቱ ኢቪታ ጋር በመሆን ፣ የማህበራዊ ፍትህ ፣ የፖለቲካ ሉዓላዊነት እና የኢኮኖሚ ነጻነት ላይ አፅን ት የሚሰጥ አዲስ እንቅስቃሴን አመሩ ፡፡ በእሱ መንግሥት ውስጥ የሴቶች መሻሻል በ 1947 ተቋቋመ ፣ በቤተሰብ ሕግ ውስጥ የወንዶች እና የሴቶች እኩልነት ፣ በጋብቻ ውስጥ የተወለዱ ሕፃናት እኩልነት ፣ ነፃ የዩኒቨርሲቲ ትምህርት ፣ የወባ በሽታ ፣ ወዘተ ፡፡ በኢቫ ፔሮን ፋውንዴሽን አማካይነት በአገሪቱ ውስጥ ታይቶ የማያውቅ ማህበራዊ ድጋፍ የተገነባ ሲሆን ይህም የገንዘብ ተጋላጭ ለሆኑ ዘርፎች የገንዘብ ድጋፍ በማድረግ ነበር ፡፡ የባቡር ሀዲድ እና የውጭ ንግድም እንዲሁ በሀገር ውስጥ የተካተቱ ሲሆን ከባድ ኢንዱስትሪን የሚያበረታታ ጠንካራ የኢንዱስትሪ ልማት የመነጨ ነበር ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1951 ፔሮን በአርጀንቲና ውስጥ ለወንድ እና ለሴቶች ሁለንተናዊ መሻሻል በሚደረግበት የመጀመሪያ ምርጫ ውስጥ 40% ድምጽን ለአዲስ ፕሬዝዳንትነት ምርጫ ተመረጠ ፡፡ በ 1952 ኢቪታ ሞተ ፡፡ ከ 60 ዓመታት በኋላ ፣ ቤንሴሜንታዊቷ ሴት በአርጀንቲና ታሪክ ውስጥ የሴቶች ሚና ምልክት ሆኖ ታወጀ ፡፡66 የሕዝቡን ሰፊ አድማጭ ነበረው ፣ ግን ደግሞ የተቃዋሚ ዘርፎችን ጠንካራ እምቢተኝነት ፣ የአርጀንቲና ማህበረሰብ በፔሮኒስቶች እና በፀረ-ፈረንሳሾች ውስጥ ፡፡ የእሱ ፖሊሲ የብሪታንያ ፍላጎቶችን የሚጎዳ ሲሆን በዚያን ጊዜ ተቃዋሚዎችን የሚደግፈው በኢኮኖሚ የበላይነት እስከሚገኝበት ጊዜ ድረስ ነው ፡፡ ከካቶሊክ ቤተክርስቲያን ጋር የተፈጠረው ግጭት የተጀመረው ለሰፋፊ መስሪያ ቤቶች መንግስት ያለው ታማኝነት እንዲዳከም እና ተቃዋሚዎችን አንድ አድርጎታል ፡፡ እ.ኤ.አ. ሰኔ 16 ቀን 1955 እ.ኤ.አ. በፕላዛ ዴ ማዮ እና በሌሎች ቦታዎች በቦነስ አይረስ የተባሉትን የቦነስ አይረስ የቦንብ ፍንዳታ በመጠቀም በጥይት የተከሰሱ 308 ተጎጂዎች ሴራ - ሲቪል-ወታደራዊ ሴራ ፡፡ 23 ሴቶችን ጨምሮ 111 የሰራተኛ ንቅናቄዎችን ጨምሮ - በሽንፈት ምክንያት ሊታወቅ ያልቻለው ሞት እና ከ 700 በላይ የሚሆኑት ጉዳቶች ተገኝተዋል ፡፡ እ.ኤ.አ. በመስከረም ወር ንዮን “ፉሺላራራ አብዮት” የሚል ቅጽል ስም የተሰየመ መፈንቅለ መንግስት የጀመረው ፔሮኒዝም ን የገደለበትን “ነፃ አውጭ አብዮት” በሚል ስያሜ በተሰየመ አዲስ መፈንቅለ መንግስት ተገለበጠ ፡፡ ንዮን በ 1973 እገዳው እስኪያበቃ ድረስ በግዞት ተገዶ ነበር ፡፡ በእገዳው ወቅት ሮኒዝም በፖለቲካ እና በንግድ ህብረትነት ላይ ተጽዕኖ ማሳደሩ ይቀጥላል - ይህም ብዙ ምርጫዎችን ያሸነፈበት አካባቢ - ሕገ-መንግስታዊ ባልሆኑ መንገዶች የተሾሙትን ባለሥልጣናት ሕጋዊነት በመካድ እና በመቋቋም ላይ የሚታወቅ ተቃራኒ እንቅስቃሴን በማዳበር ላይ ይገኛፈረንሳዊ. እ.ኤ.አ. በ 1958 ፕሬዝዳንት አርቱሮ ፍሬሮዚዚ (ዩሲአይአይ) በፔሮንኒዝም ምርጫ ታግደው ነበር ነገር ግን እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. ከፔን ጋር የምርጫ ስምምነት ከደረሱ በኋላ እ.ኤ.አ. በ 1962 በተካሄደው አዲስ ወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት ተገለበጡ ፡፡ ፍሮ ከተሰረዘ እና ከተያዘ በኋላ በዚያው ቀን በሹመት የስልጣን ክፍፍል ክስ በመሰንዘር የፍትህ ጠቅላይ ፍርድ ቤት ፕሬዝዳንት ሆነው የተሾሙት ሲቪያ ሆሴ ማሪያ ጉዲ ናቸው ፡፡ ምንም እንኳን ጊዲ በፕሬዚዳንታዊነት መደበኛ ስልጣን ብትይዝም እውነተኛው የቁሳዊ ሀይል በወታደራዊ መስሪያ ቦታ ላይ ትገኛለች ፡፡ በስልጣን ዘመኑ አዙሌ እና ኮሎራዶ በመባል በሚታወቁ የአርጀንቲና ጦር ጦርነቶች መካከል ያሉ ግጭቶች ተባብሰው ወደ ትጥቅ ግጭቶች ይመራሉ ፡፡ የ “ሰማያዊ” ክፍሉ ድል ጄኔራል ጁዋን ካርሎስ ኦንጋኒ ጦርን መልሶ ለመቀላቀል አስችሎታል ፡፡ ሮኒዝም አሁንም ታግዶ የቀድሞው ፕሬዝዳንት ፍሬሮይዚ በቁጥጥር ስር የዋሉ ሲሆን ፣ እ.ኤ.አ. በ 1963 አርቱሮ ኡምቤርቤሊያ ኢሊያ () ፕሬዝዳንት ሆነው ተመረጡ ፤ እ.ኤ.አ. በ 1966 መንግስትን ወደ ኦንግጋኒያ የሚወስድ ወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት ይወገዳል ፡፡ የእራሱ አምባገነናዊነት የራስ-ቅጥ ያለው የአርጀንቲና አብዮት (እ.ኤ.አ. 1966-1973) ከተመሰረተው የመጀመሪያው የሆነው ፣ እንዲሁም በላቲን አሜሪካ ከዩናይትድ ስቴትስ አማካይነት ጋር በመተባበር በጦር ኃይሎች ማዕቀፍ ውስጥ የተጫነ የመጀመሪያው ቋሚ አምባገነንነት ነበር ፡፡ የቀዝቃዛው ጦርነት ዓለም አቀፍ ማዕቀፍ የአሜሪካውያን ትምህርት ቤት እና የብሔራዊ ደህንነት አስተምህሮ። የፖለቲካ እንቅስቃሴን እና የመንግሥት ሽብርተኝነትን መሰረዙ እንደ ሞንቴሮንሮስ ፣ ኤአርአር እና ኢ.ፓ.ፒ. ያሉ በርካታ የደፈጣ ተዋጊ ድርጅቶች ብቅ እንዲሉ በማድረግ እና እንደ ኮርዶባዞ ያሉ በርካታ ቁጥር ያላቸው አመጽ ከተሞች እንዲታዩ ምክንያት ሆኗል ፡፡ ሮዛሪያዞ እና ቱኩማናዞ ፣ ሌሎችም አሉ ፡፡ የንዮን ዕጩነት ቢያግደውም ፣ በታዋቂው አመፅ በመነሳት አምባገነናዊ አገዛዙ በፖሮኒዝም ተሳትፎ የምርጫ መውጫ አደራጅ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1973 ሶስተኛው ተብሎ የሚጠራውን የፕሬዚዳንትነት ምርጫ በፕሬዚዳንታዊ ምርጫዎች ሕጋዊ ሆነ ፡፡ ፕሬዝዳንት ሄክተር ሆሴ ካማፖ ከለቀቁ በኋላ በዚያው ዓመት ጁዋን ዶንጎ ንዮን ለሶስተኛ ጊዜ ፕሬዝዳንት ሆነው ተሾሙ ፡፡ ምክትል ፕሬዚዳንቱ እና ሚስቱ ማሪያ ኤቴላ ማርቲኔዝ ዴ ሮን ተተካ። ይህ ጊዜ በ 1973 በተከሰተው የነዳጅ ቀውስ እና በሰፊው የፖለቲካ አመፅ የተነሳ የአርጀንቲና ፀረ-ኮሙኒስት ህብረት (ሶስቴ ኤ) ተብሎ በሚጠራው የፖሊስ ኃይል ጥምረት የተነሳው ውስጣዊ ሁኔታ በተፋጠነ ሁኔታ ተለይቶ ይታወቃል። እ.ኤ.አ. ከ 1973 ጀምሮ ፖሊሶች እና ወታደራዊ ኃይሎች በመቶዎች የሚቆጠሩ ተቃዋሚዎችን ገድለዋል - ብዙዎች “ታሳሪዎች ጠፍተዋል” - እንዲሁም እስረኞች በሚባሉ አዋጆች በተደነገገው የጭካኔ ማዕቀፍ ውስጥ የተጠረጠሩ የማቆያ ማዕከሎች መትከል ፡፡ እ.ኤ.አ. መጋቢት 24 ቀን 1976 በአገሮች ጥበቃ ስር በብሔራዊ ጥበቃ አማካኝነት በብሔራዊ መልሶ ማደራጀት ሂደት የሚጠራ አዲስ ዘላቂ አምባገነናዊ ስርዓት የሚሾም አዲስ የወታደራዊ መፈንቅለ መንግስት ተደረገ ፡፡ የተባበሩት በተመሳሳይ የዘር ማጥፋት ወንጀል በፍትህ በተገለፀው በሺዎች የሚቆጠሩ የጠፉ ሰዎች እና ማንነታቸው በመገደል የተጎዱ በመቶዎች የሚቆጠሩ ሕፃናትን በማጥፋት ፣ በማሠቃየት እና በተቃዋሚዎችን የማስወገድ ስርዓት ያለው እቅድ ተፈፃሚ ሆነ ፡፡ የመጀመሪያው የወታደራዊ ,ቴ ፣ ከግራ ወደ ቀኝ: - ኤሚሊ ማሳራ ፣ ር ይ ቪላ እና ኦርላንዶ አንጋስታ። በ 1985 በሰብአዊ መብት ላይ በተፈፀመ ወንጀል እስራት ተፈረደበት ፡፡ በምላሹም ‹የፕላዛ ዴ ማዮ እናቶች እና የፕላዛ ዴ ማዮ እናቶች አያቶች› ያሉ የሰብአዊ መብት ድርጅቶች የተቋቋሙ ሲሆን ይህም በ ‹የጥፋተኞቹ የፍርድ እና የቅጣት ቅጣት› እና ማንነታቸው የተጎዱትን ሕፃናትን በማገገም ላይ ወሳኝ ሚና ይጫወታል ፡፡ ተሰር .ል። የሕብረቱ ንቅናቄ በጠቅላላው አጠቃላይ ጥቃቶችን ለማወጅ እስከሚታወቅ ድረስ ጠንካራ ተቃውሞ ተቋቁሟል ፣ የ መበታተን እና የሰራተኞች ማህበራት ጣልቃ ገብነት ፡፡ አምባገነኑ መንግስታት ዋና ዋና የንግድ ቡድኖችን በንቃት የሚደግፍ ፣ የመንግስት ቁልፍ ተግባሮችን የሚይዝ ፣ እንዲሁም የዓለም አቀፉ የገንዘብ ተቋም ፣ የበጎ አድራጎት ድርጅቶችና ዋና ዋና ሚዲያዎች ከታዋቂ ጋዜጠኞች እና ኮሚዩኒኬሽኖች ጋር ነበሩ ፡፡ የኢኮኖሚው ዕቅድ የቺካጎ ትምህርት ቤት መመሪያዎችን ተከትሏል - ብዙውን ጊዜ ከኒዮሊቤራሊዝም ጋር ተለይቷል ፡፡ የሕዝቡ አስፈላጊ ክፍል አምባገነንነቱን ደግ ል ፣ ሌላ ክፍል ደግሞ እንደ ያሉ የሰብአዊ መብት ድርጅቶች መፈጠርን ወይም የሰራተኛ ማህበር እርምጃዎችን እና አድማዎችን በመቃወም ሌላ ዘርፍ ተቋቋመ ፡፡ እ.ኤ.አ. ከ 1983 ጀምሮ ዴሞክራሲያዊ መንግስትን የሚያስተካክል የውጭ ዕዳ እ.ኤ.አ. በ 1976 ከ 7,700 ሚሊዮን ወደ 45,000 ሚሊዮን ደርሷልእ.ኤ.አ. በ 1983 ዶላር ፣ በብዙ ሁኔታዎች የኢኮኖሚ ቡድኖችን እና ሁለገብ ኩባንያዎችን ጥቅም ለማስጠበቅ የወንጀል ክዋኔዎች ውጤት ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1978 በጊል ቻናል አካባቢ ገደቦችን በመከተል በከባድ ቀውስ የተነሳ ሁለቱ አገሮችን ወደ ጦርነት አመጣ ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1982 ከዩናይትድ ኪንግደም ጋር የፎልክላንድ ጦርነት እ.ኤ.አ. ለአርጀንቲና ሽንፈት ለወታደራዊው ስርዓት ውድቀት ካደረጓቸው ምክንያቶች መካከል አንዱና ለሚቀጥለው አመት አጠቃላይ ምርጫ ጥሪ እንዲቀርብ ጥሪ አቅርበዋል ፡፡ ዴሞክራሲ ማገገም እ.ኤ.አ. ከ 1983 እስከ 2003 ባለው ጊዜ የአርጀንቲና ታሪክ እ.ኤ.አ. አምባገነናዊው መንግሥት በነበረው የሰብአዊ መብት ጥሰት ወንጀል የተከሰሱ ሰዎች ክስ ተመስርቶበት የጀመረው የአርጀንቲና ታሪክ ምልክት ተደርጎ ነበር ፡፡ ሌሎች በደቡብ አሜሪካ የተገኙት - ዲሞክራሲያዊ የውጭ ዕዳ ቀውስ ፣ ግሎባላይዜሽን ጅምር ፣ ኒዮሊቤራል ተሐድሶዎች እና እ.ኤ.አ. በ 1998 የተጀመረው ከባድ የኢኮኖሚ ውድቀት እ.ኤ.አ. በ 2001 እና በደርዘን የሚቆጠሩ ተቃዋሚዎች ተገደሉ ፡፡ እ.ኤ.አ. በታህሳስ 20 ቀን 2001 እ.አ.አ. በአርጀንቲና ታሪክ ለሁለት አስርት ዓመታት በዲሞክራሲያዊ ስርዓት ውስጥ ለመጀመሪያ ጊዜ የሚዘልቅ ሲሆን ዴሞክራሲያዊ ፕሬዝዳንቶች ለሌላ ዲሞክራሲያዊ መንገድ ለተመረጡ የፖለቲካ ፓርቲ ተተኪዎች ስልጣናቸውን በሚረከቡበት ጊዜ ነበር ፡፡ ዲሞክራሲያዊው መንግሥት ታህሳስ 10 ቀን 1983 እንደገና ተቋቋመ ፡፡ አዲሱ ፕሬዝዳንት ራዩል አልፈሰን የተባሉት የሪብሊክ ሲቪክ ህብረት ሰብአዊ መብት ጥሰትን ለመመርመር የወሰነ ሲሆን ይህም እንደገናም እንደገና አይ የሚል ርዕስ ያለው ነው ፡፡ የመጀመሪያዎቹ ሶስት ወታደራዊ ቦርዶች ተፈርዶባቸው የተወሰኑት አባሎቻቸውም ተፈርዶባቸዋል ፣ ምንም እንኳን በእሱ ትእዛዝ እና በወታደራዊ ግፊት ቁጥጥር የተደረገ ቢሆንም ፡፡ በ 1984 በኬል ቻናል ላይ ከቺሊ ጋር የድንበር ክርክር አብቅቷል ፡፡ እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. በ 1985 በአዲሱ የብራዚል ፕሬዝደንት ሆሴ ሳርኒ ከአዲሱ የዴሞክራሲያዊ ፕሬዝዳንት ሆሴ ሳርኒ ጋር በመተባበር በሺኮርጅር ስም የሚወጣውን የአካባቢ ውህደት ሂደት ለመጀመር እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ. የ 1989 ፕሬዝዳንታዊ ምርጫ ከተደረገ በኋላ በሃይመሪነት ሂደት የአገሪቱን የበላይነት ላይ ተጽዕኖ ያሳደረ ሲሆን አልፍሬንሰን ከፕሬዚዳንቱ ለመልቀቅ እና ከስድስት ወር በፊት ትዕዛዙን ለመቆጣጠር ተገደው የፍትህ አካላት ፓርቲ የሆኑት ካርሎስ ሜሜ ፡፡ በ 1989 በዋሽንግተን ስምምነት እና ከ ድጋፍ ጋር በሚስማማ መልኩ በሚኒስትር ዶንጊን ካቫሎ ጠንካራ የሥራ ድርሻ ላይ የዋጋ ግሽበትን አቆመ ፡፡ በማህበረሰቡ ውስጥ የጅምላ ሥራ አጥነት መጣ እና ወንጀል በከፍተኛ ሁኔታ ተባብሷል ፣ ሁለቱም በፖለቲካ አጀንዳ ላይ ማዕከላዊ ችግሮች ሆነዋል77 እ.ኤ.አ. በ 1991 አርጀንቲና በአሜሪካ ትእዛዝ መሠረት በብሔራዊ ኮንግረስ ፈቃድ ሳታደርግ ኢራን ላይ ጦርነት ገባች ፡፡78 እ.ኤ.አ. 1992 እ.ኤ.አ. በ 1994 ሁለት የእስራኤል የሽብር ጥቃቶች ጥቃት ተፈጽሞባቸዋል ፡፡ በእስራኤል ኤምባሲ እና በኤኤምአይ ላይ የ 23 እና የ 85 ሰዎች ሞት በተፈጸመባቸው ወንጀለኞች ሳይገኙ ባለበት ሁኔታ በብዙ መሰናክሎች በመፈተሽ.799 ከ ቺሊ ጋር የድንበር ውዝግብ ተፈታ ፡፡ በሎጎ ዴል ዴርቶ ክልል ውስጥ ይገኛል ፡፡ እ.ኤ.አ. በ 1994 በአልሰንሰን እና በሜም መካከል የተደረገ ስምምነት ህገ-መንግስቱን እንዲሻሻል እና በሚቀጥለው ዓመት ሜም እንደገና ተሾመ ፡፡ ወደ ኢኳዶር እና ክሮሺያ የተደረገው የጦር መሳሪያ ዝውውር እንቅስቃሴ የሪዮ የጦር ፋብሪካን ፍንዳታ በመቃወም ፣ ከተማዋን እጅግ በመጎዳቱ ሰባት ሰዎችን ለህልፈት የዳረገው እና ​​ከፔሩ ጋር ያለውን ግንኙነት በከፍተኛ ሁኔታ ላይ ተጽዕኖ አሳድሯል ፡፡ እና የፒክሴሮሮ እንቅስቃሴን ያስነሱ የመንገድ መሰናክሎች። እ.ኤ.አ. በ 1998 ለአራት ዓመታት የዘለቀ ውድቀት የጀመረው በአርጀንቲና ታሪክ ውስጥ እጅግ የከፋ ቀውስ አስከትሎ ነበር ፡፡ እ.ኤ.አ. በታህሳስ ወር 1999 የሕብረቱ አባል የነበረው የራሺያዊ ሲቪክ ህብረት ፈርናንዶ ዴ ላ ሩአ ፕሬዚዳንቱን ተረከበ። የሕዝቡን ጉድለትን ለመቀነስ እርምጃዎችን ወስ ል - የጡረታ ክፍያን ለመቀነስ እና የሠራተኛ መብቶችን ይበልጥ ተለዋዋጭ ለማድረግ ፣ አመላካችነት ተከትሎ ፡፡ የኢኮኖሚ እና ማህበራዊ ቀውስ እየተባባሰ ሲመጣ ፣ መንግሥት ደግሞ የቀድሞውን የፕሬዚዳንት ሚንሜን ሚኒስትሩን ዶንጎ ካቫሎ ሾመ ፡፡ በጠቅላላ ማህበራዊ አመፅ ምክንያት የተከሰተ የባንክ ተቀማጭ ገንዘብ (“ኤል ኮራልቶ” በመባል የሚታወቅ መለኪያ) እንዲታገድ ትእዛዝ ሰጠ ፣ እ.ኤ.አ. በታህሳስ 20 ቀን 2001 ፕሬዝዳንታዊ ሥልጣኑን ለመልቀቅ አስችሏል ፡፡ በሁለት ቀናት እርግጠኛ አለመሆን ፣ አገሪቱ በውጭ ዕዳ ላይ ​​የተዘበራረቀችበትን ሁኔታ በመግለጽ ሀገሪቱ ወደ ነባሪነት የታወጀችበትን የአዶልፎ ሮድሪጊዛን አጭር መንግስት ጨምሮ በርካታ ፕሬዚዳንቶች ተተክለው ነበር ፡፡ እ.ኤ.አ. ጃንዋሪ 2 ቀን 2002 የሕግ መወሰኛው ምክር ቤት ኤድዋርዶ ዱሃዴሌን ከኦቲዮቲስታቲ ፓርቲ ጊዜያዊ ፕሬዝዳንት አድርጎ መረጠ ፡፡ ዱሃዴል “ኮሪልዮን. በዚህ ወቅት ድህነት ወደ የህዝብ ብዛት ወደ 56 ከመቶ አድጎ ደግሞ ወደ 26 በመቶ አድጓል ፡፡ ለሠራተኞች ላልሆኑ ሀላፊነቶች እቅዶች መመስረት እ.ኤ.አ. በግንቦት 2003 የሁለት ሚሊዮን እቅዶች ከፍተኛ ሆነ ፡፡ ወደ 135% የ ፣ የዛ ዓመት የዋጋ ግሽበት 41% ነበር እና የምግብ ዋጋ ጭማሪ ደግሞ 74.9% ደርሷል። ተፈጥሯዊ ክልሎች አርጀንቲና ብዙ የተለያዩ ክልሎች አሏት-እርጥብ ፓምፓ ፣ ደረቅ ፓምፓ - አንዳንድ ጊዜ የፓምፓስ ክልል ተብሎ የሚጠራ አንድ ነጠላ ክልል ፣ ሲሪያራስ ፓም ሙዝ ፣ ኩዮ ፣ የአርጀንቲና ሰሜን ምዕራብ ወይም ፣ የቻኮ ክልል ፣ መስጴጦሚያ ፣ ፓራጋኒያ እና አናታታዳ የአርጀንቲና ተፈጥሮአዊ ሀብት እጅግ ሰፊ ነው ፡፡ ከዓለም አቀፉ የተፈጥሮ ሀብት () አርጀንቲና እጅግ በጣም የቅርብ ጊዜ ዘገባ መሠረት እጅግ በጣም ሀብትና ተፈጥሮአዊ ብዝሃነት ያለው ዘጠነኛው ሀገር (ከ 150 በላይ ከሆኑት) ነው ፡፡ እ.ኤ.አ. ) በዓለም ላይ ካሉ ሰባት ተፈጥሮአዊ ድንቅ ነገሮች እንደ አንዱ ተቀደሱ ፡፡ የአርጀንቲና አህጉራዊ ክልል በአንዲስስ ፣ በደቡብ አትላንቲክ ውቅያኖስ እና በአንታርክቲክ አህጉር መካከል ይገኛል ፡፡ በአገሪቱ ውስጥ ሦስት ትላልቅ በግልፅ የተቀመጡ ጂዮግራፊያዊ ስፍራዎችን መለየት ይቻላል- መካከለኛው እና ሰሜናዊው ሜዳማ ሜዳዎች የደቡባዊው የፕላዝማስ ክልል ምዕራባዊው ተራራማ አካባቢ በሰሜናዊ የአገሪቱ ክፍል ጥቅጥቅ ያሉ እፅዋት ክልሎች ይገኛሉ ፡፡ በአንዳንድ ዘርፎች ጫካ ውስጥ ሲሆን በሌሎች ጫካዎች ደግሞ በቻኮ ክልል እና በ አይቤታ አካባቢዎች ይገኙበታል ፡፡ እነዚህ የበለፀጉ ዕፅዋት አካባቢዎች ከሌሎች የዘንባባ እርሻዎች እና ከሣር መሬቶች ጋር ይደባለቃሉ ፡፡ የሚስዮናዊያኑ ክልል ልዩ ነው ፣ የብራዚል የተራራ ሰንሰለቶች ማራዘሚያ ፣ ዝቅተኛ ግን ረዣዥም ተራራማ አካባቢዎች ፣ ዝቅተኛ እርጥበት ያለው እና ጫካ እፅዋት ፡፡ የአገሪቱ ሰሜናዊ ምዕራብ በጣም ከፍተኛ በሆነ ጠፍጣፋ ክልል ውስጥ ይገኛል ወይም በሀገሪቱ መሃል የፓምፓስ ሜዳ ይገኛል ፣ በሁለት ክልሎች ሊከፈል ይችላል-እርጥብ ፓምፓ እና ምዕራባዊ ወይም ደረቅ ፓምፓ። የኋለኛው ደግሞ የበለጠ አህጉራዊ የአየር ንብረት አለው ፡፡ እርጥበት ባለው ፓምፓ ውስጥ ሴራ ዴ ላ ቨንታና እና ታንዲሊያ (ከባህር ጠለል በላይ 500 ሜትር ከፍታ ካለው ከፍታ ጋር) 202 203 ብቸኛው የመሬት አቀማመጥ ሁኔታን የሚያፈርሱ እና የመሬት ውስጥ ፍሰት ናቸው በጣም ያረጀ የተራራ ክልል.202 የፓፓስ ሜዳ ለጥራጥሬ እና የቅባት እህሎች እንዲሁም ለእንስሳት እርባታ ተስማሚ ነው ፡፡ በሀገሪቱ መሃል-ምእራብ ምዕራብ ውስጥ በሳን ጁዋን ፣ ሚንዛዛ እና ሳን ሉዊስ ግዛቶች የተገነባው የኩዮ ክልል ነው ፣ አነስተኛ ተራራማ የሆነ እፎይታ ያለው ተራራዊ እፎይታ ይገኛል ፡፡ በደቡባዊ የሀገሪቱ ክፍል (የአርጀንቲና አንታርክቲካን ሳይቆጥር) ፓፓጋኒያን ነው ፣ ሰፊ የሆነ የፕላዝሃነስ እና ተራራማ አካባቢዎች የሪዮ ኔሮ ፣ የኑዊን ፣ ቹ ፣ የሳንታ ክሩዝ እና የዚራ ደሬ ፉዌጎ ግዛቶችን ያጠቃልላል። ፓራጋኒያ በሃይድሮካርቦኖች (ጋዝና ዘይት) የበለጸገ ፣ እንዲሁም የአርጀንቲና አህጉራዊ መደርደሪያዎች ፣ የአርጀንቲና ባሕረ ሰላጤ ፣ እንደ ሐይቅ ፣ ሳልሞን ፣ ወዘተ ባሉ ዝርያዎች የበለፀገ ነው። በግርጌዎች ውስጥ እንደ ዩራኒየም ፣ ብር ፣ ወዘተ ያሉ የተለያዩ ዝርያዎች የማዕድን ቁጠባዎች አሉ ፡፡ በጣም አስፈላጊ ወንዞች የሚገኙት በሰሜናዊ ምስራቅ እና በአገሪቱ ምስራቅ ምስራቅ ነው ፡፡ በምዕራባዊው ንፍቀ ክበብ ሶስተኛ ትልቁ ተፋሰስ ከሚገኘው የከዋንካ ዴልታ ፕላን ጋር ይዛመዳል ፡፡ የተጠቀሰው ተፋሰስ ዋና ዋና የፍሎረሰንት ኮርሶች የሚከተሉት ናቸው-ፓራጓይ ፣ ቤርሜሆ ፣ ፕሊሲሲ ፣ ሳላዶ (ዴ ኖት) ፣ ኡራጓይ እና ረዥሙ ፣ ፓራና። የመጨረሻዎቹ ሁለቱ አንድ ላይ በሪዮ ዴ ላ ፕላታ አከባቢ እስኪያገኙ ድረስ አብረው ይጓዛሉ ፡፡ ይህ አከባቢ በፕላኔቷ ላይ ትልቁ ሲሆን በአርጀንቲና ውቅያኖስ ወደሚገኘው የአትላንቲክ ውቅያኖስ ክፍል ይፈስሳል ፡፡ ሁለት አስፈላጊ ወንዞች ወደ ባሕሩ ይፈስሳሉ-ኮሎራዶ እና ኔሮ ወንዞች ፡፡ በሁለቱ ወንዞች መካከል ያለው መሬት መስጴጦሚያ ተብሎ የሚጠራ ሲሆን በሚርሴስ ፣ ኮርሬሴርስ እና ኢሬሬስ ግዛቶች ይጋራል ፡፡ አርጀንቲና በአሜሪካ ውስጥ 4989 ኪ.ሜ የውቅያኖስ ዳርቻዎች አሏት ፡፡ በአትላንቲክ ውቅያኖስ አህጉር በአህጉራዊ መደርደሪያው ላይ ባልተለመደ ሁኔታ ሰፊ እና አስፈላጊ የአሳ እና የሃይድሮካርቦን ሀብቶች ያሉት አርጀንቲና ባህር ተብሎ ይጠራል ፡፡ የባሕሩን መታጠቢያ የሚያጠፉት ባሕሮች በቆፍሮች እና ገደሎች መካከል ይለያያሉ። የቀዝቃዛው አንታርክቲክ እና ሞቅ ያለ የብራዚል ተለዋጭ መተካት የባሕሩ ሙቀት የሙቀት መጠን ከቀዝቃዛው ፍጥነት ጋር ተመሳሳይነት እንዳይቀንሰው ያስችላል ፣ ግን ልዩነቶች አሉት ፡፡ የደሴቲ ደቡባዊ የባህር ዳርቻ የባህር ዳርቻዎች የ ማለፊያ ሰሜን ዳርቻ ይመሰርታሉ። ግራን ቻኮ ክልል እንደ ሰሜናዊ እፀዋት እጽዋት በአገሪቱ ሰሜናዊ ክፍል ይገዛሉ ፡፡ የዛምበርግሊያ የዛፎች ዝርያ በጥሩ ሁኔታ የሚሰራጭ እና በአድባሩ ዛፍ እና በናባቾ ዛፍ ይወከላል ፡፡ ጥቁር እና ነጭ የካሮብ ዛፎች (ፕሮስ አልባባ እና ፕሮሶፒስ ) እንዲሁ ታዋቂ ናቸው ፡፡ ሳቫን በደረቅ አካባቢዎች ውስጥ ሲሆን በአንዲስስ አቅራቢያ ይገኛል ፡፡ የውሃ እፅዋት እፅዋት በክልሉ ለምርጥ በሆኑ እርጥበታማ አካባቢዎች ይበቅላሉ ፡፡ በሀገሪቱ ማዕከላዊ ክፍል ረግረጋማ ፓምፓ የተባለ ትልቅ ሜዳዋ ነው ፡፡ በመጀመሪያ ፓፓው ምንም ዛፍ አልነበረውም። ነገር ግን በሰዎች ጣልቃ ገብነት ምክንያት እንደ አሜሪካን ሲካሞር ወይም የባህር ዛፍ ያሉ አንዳንድ ከውጭ የሚመጡ ዝርያዎች ይገኛሉ ፡፡ በአካባቢው ከሚኖሩት የአገሬው ተወላጆች አንዱ ኦምቡ ፣ ሁልጊዜ አረንጓዴ ነው ፡፡ የፓምፓስ ሜዳዎች መሬቶች ከፍተኛ መጠን አላቸው። ይህም ክልሉ ለእርሻ እጅግ ፍሬያማ ያደርገዋል ፡፡ የምእራብ ምዕራብ ፓፓ ወይም ደረቅ ፓምፖ ከ 500 ሚ.ሜ / ዓመት በታች የዝናብ መጠን ይቀበላል ፣ እና ጠንካራ የሣር ወይም የእንጀራ እርሻ ነው። የእሱ ጣውላ በአብዛኛው በምዕራባዊው ፓምፓ ማዕከላዊ ክልል ከሚገኘው ኮማዌ ጋር ተመሳሳይ ነው ፣ እና “ኮዴን” ተብሎ በሚጠራው የበሰበሰ ዛፍ ደኖች ተሸፍነዋል ፡፡ እሱ ከርዮባባ እና ከሳን ሉዊስ አውራጃዎች ወደ ላ ላፓም እና ቡኤነስ አይሪስ ደቡባዊ ወሰኖች በሚሄድ ዲያግራናል ላይ ይሰራጫል። በአርጀንቲና ፓራጋኒያ ውስጥ አብዛኛዎቹ እፅዋት የተቆረቆረውን ደረቅ ሁኔታ ለመቋቋም በተለመዱ ቁጥቋጦዎችና እፅዋት የተሠሩ ናቸው። ሸለቆው ካልሆነ በስተቀር አፈሩ ጠንካራ እና ዐለት ነው እና ሰፋፊ እርሻን የማይቻል ያደርገዋል። በምዕራባዊ ፓራጋኒያ እና በቲሮራ ዴ ፉዌጎ ደሴት ላይ ጥሩ ደኖች ያድጋሉ። የክልሉ ተወላጅ የሆኑት ዝንቦች ፣ ፣ ፣ ፣ ፣ ማ ሴት እና አኩዋዋሪያ ሲሆኑ ፣ የአገሬው የብሮድባድ ዛፍ የተለያዩ የኖትፊግየስ ዝርያዎችን ጨምሮ ፣ ሎጋ እና ር. በደን ውስጥ ተክል ውስጥ የሚገኙት የውጭ ዛፎች ስፕሩስ ፣ ሳይፕረስ እና ጥድ ናቸው። የተለመዱ ዕፅዋቶች ኮፒሁ እና ኮላይሁ ናቸው። በኩዮ ውስጥ በከፊል ደረቅ-እሾህ ቁጥቋጦ ቁጥቋጦዎች እና ሌሎች የካሮፊቲክ እፅዋት በብዛት ይገኛሉ። በተለያዩ ዘይቶች ሁሉ ፣ የወንዝ ሳርዎችና ዛፎች ጉልህ በሆነ ቁጥር ያድጋሉ ፡፡ አካባቢው ለትላልቅ የወይን ተክል እድገት ዕድገት ምቹ ሁኔታዎችን ያቀርባል ፡፡ በሰሜን ምዕራብ አርጀንቲና ውስጥ በርካታ የከብት ዝርያዎች አሉ ፡፡ በከፍተኛ ከፍታ ላይ (ከ 4000 ማይል / በላይ) ፣ በከፍታው ከፍታ ምክንያት ምንም ዋና እፅዋት አያድጉም ፣ እናም አፈሩ ከማንኛውም የዕፅዋት ህይወት እጦት የለውም ፡፡ አብዛኛው አርጀንቲና የሚገኘው በ ግራፊያዊ ክልል (ካሬራ ፣ 1976) ሲሆን በዚህ ክልል ውስጥ 4 ጎራዎች ይወከላሉ ፡፡ የአርጀንቲና ትልቁ የአበባ እፅዋት ሀብታም በሰሜናዊ የአገሪቱ ክፍል በሚገኙት የአማዞን ደን ደኖች ውስጥ ይገኛሉ ፡፡ የቼክኖ ጎራ በበኩሉ እጅግ በጣም ሰፊ ምስጥር ነው ፣ ከአትላንቲክ ውቅያኖስ እስከ አንዲያን አካባቢ ድረስ ባሉት ቋጥኞች እና ሳቫናዎች እንዲሁም ከቦሊቪያ እና ፓራጓይ እስከ ሰሜን እስከ ቹውት አውራጃ ባለው ድንበር ይገኝበታል ፡፡ ለአርጀንቲና ደቡባዊ እና ምዕራብ የአኔስ ፓትራጋኒያን ጎራ ነው ፣ ይህም የአንዲስስ ከፍታ ከፍታ ያላቸውን መናፈሻዎች ፣ የፓና እና የፓትጎሪያን ባሕረ ሰላጤዎችን ፣ እና ንዑስ-አንታርክቲካ ጎራዎችን በመያዝ እና ፓትጎኒያን አንዲስ. የአርጀንቲና ክልል እንደ ኬክሮስ ፣ ከፍታ ፣ የአፈር ሁኔታ ፣ ወዘተ ባሉ የተለያዩ ሁኔታዎች ምክንያት በተለያዩ ምክንያቶች የተነሳ በርካታ የአዮሚኖች እና ባዮቶፖቶችን ያካትታል። ይህ ዓይነቱ ልዩነት በራስ-ሰርቶኒየስ ፋና ውስጥ ትልቅ ልዩነቶች አሉት ፡፡ የእንስሳትን ዝርያ መኖር ለመገንዘብ የእያንዳንዱ ሥነ ምህዳራዊ አውታረመረብ ምን እንደ ሆነ እና በውስጡም እንደ እያንዳንዱ ባዮቴፔ ምን እንደሚመስል ለመረዳት አስፈላጊ ነው ፣ ነገር ግን አርጀንቲና በሚባልበት ሁኔታ በዝርዝር የተፈጥሮ ሥነ-ምህዳራዊ ልዩነት ምክንያት በዝርዝር መግለፅ አይቻልም ማለት ይቻላል። አብዛኛዎቹ የአርጀንቲና አጥቢ እንስሳቶች ከሰሜን አሜሪካ በሺዎች ከሚቆጠሩ ዓመታት በፊት የመጡ ናቸው ፡፡ ከቀዳሚው የጎንዋና ሜጋ እስከ ዛሬ ድረስ በሕይወት የተረፉት ጥቂቶች ናቸው ፡፡ ከኋለኞቹ መካከል በጣም ታዋቂ የሆኑት አርማሞሎስ ፣ ውሃዎች ፣ እና እንደ ኦፖምስ ፣ የጫካው ትንሽ ዝንጀሮ ወይም የቀይ አረም እና የዱር እንስሳት (ሁሉም ድንቢጦች) ናቸው ፡፡ በዚህ መንገድ ፣ የአርጀንቲና ግዛቱ (እንደ መላው የደቡብ ኮይን ተመሳሳይ ነው) የሚመሰረተው የፊውዳጃ አካል እና የኒውኦሮፖሎጂ ምህዳሩ ነው ፣ የአብዛኛው ክልል የአየር ሁኔታ እና ቅዝቃዛ የአየር ንብረት ቅኝቶችን እና የግንኙነት እድገቶችን ያስገኛል እንዲሁም ፈጣን ማበረታቻዎችን ፈቅደዋል ከ 9 ሚሊዮን ዓመታት በፊት በታላቁ አሜሪካን ልውውጥ ምክንያት ከነበረው የሂሎቲክ ክልል የመጡ ዝርያዎች ወይም ግማሽ ሚሊኒየም ያመረቱ እና እስከ አሁን ድረስ። ብዛት ያላቸው የእንስሳት ዝርያዎች የሚገኙት በሐሩር ክልል እና በተለይም በደቡብ ሰሜናዊ ክፍል ነው ፡፡ እንደ ያጊዋሬቴ ፣ ማ እና ኦዚል ያሉ ትልልቅ ድመቶች አሉ ፡፡ እንደ ወይም ተኩላ ያሉ ታላላቅ መርጃዎች ፣ እንደ ድብ ድብ የሚባሉት የበርገር ዝርያዎች ፣ እንደ አንበጣ ጦጣ) እንደ ሁለት ተጓዳኝ ዝርያዎች ሁሉ ትልቅ ባሕረኞች ፡፡ ሌሎች እንስሳት ደግሞ ታፓር ፣ ካፒቢባስ ፣ ሁለት የውቅያኖስ ዝርያዎች ፣ ታላቁ ታላቁ ፣ ሦስት የከብት ዝርያዎች ፣ ግዙፍ ኦተር ፣ ኮቲ እና በርካታ የባህር ኤሊ ዝርያዎች ናቸው ፡፡ በአርጀንቲና ድንበር ተሻጋሪ ክልል እንደ ሃርፒ ንስር (በአህጉሪቱ ላይ ትልቁ አዳኝ ወፍ) ፣ በደርዘን የሚቆጠሩ ትናንሽ የ ዝርያዎች ፣ ሶስት የፍሬዎዶስ ዝርያዎች ፣ አምስት ቱቱካኖች እና የተለያዩ የፓሮዎች ዝርያዎች ያሉ ብዙ ወፎች አሉ ፡፡ ማዕከላዊው ጸሎቶች በታይቱስ ፣ በቀለማት ያሸበረቁት እና በታይማን ወይም በደቡብ አሜሪካ ሰጎን ተሞልተዋል ፡፡ የተለያዩ አርኬቶች ፣ ዳክዬዎች እና ፍርስራሽዎች እንዲሁም በርካታ የአጋዘን እና ቀበሮዎች ዝርያዎችም እንዲሁ ይኖራሉ ፡፡ አንዳንድ ዝርያዎች ወደ ፓራጋኒያ ይዘራሉ። የምእራባዊ ተራራዎች የተለያዩ እንስሳት መኖሪያ ናቸው ፡፡ ከነዚህም መካከል በደቡብ አሜሪካ ውስጥ በጣም የሚታወቁ ዝርያዎች የሆኑት ላላላ ፣ ታሩካ ፣ ጓዋንኮ እና ቫይኪን ናቸው ፡፡ በተጨማሪም በዚህ ክልል ውስጥ የአንዲያን ድመት እና ኮንዶር ናቸው ፡፡ የኋለኛው በዓለም ላይ ትልቁ የበረራ ወፍ እንዲሁም ወደ ከፍተኛ ከፍታ ከሚወጡት መካከል አንዱ ነው። ም ፣ ሑሙል ፣ ዱ (በዓለም ላይ ትንሹ አጋዘን) እና አስተዋውቀው የነበረው የዱር ዋልታ በደቡብ አርጀንቲና ይኖራል። የፓራጎኒያ የባሕር ዳርቻ በእንስሳት ሕይወት ውስጥ የበለፀገ ነው-የዝሆን ማኅተም ፣ የባህሩ አንበሳ ፣ የባህር አንበሳ እና የተለያዩ የፔንግዊን ዝርያዎች። በደቡባዊው መጨረሻ ዓሦችን የሚመገቡት ኮርማዎች ናቸው ፡፡ የአርጀንቲና የመሬት ዳርቻዎች የውሃ ብዛት አላቸው ፡፡ እንደ ዶልፊኖች እና ዓሣ ነባሪዎች ያሉ አጥቢ እንስሳት አሉ ፡፡ በጣም አስደናቂ ከሆኑት ዓሳ ነባሪዎች አንዱ ትክክለኛው ዓሳ ነባሪ ነው ፣ ከነ ገዳይ ነባሪዎች ጋር የ ላዴስ ባሕረ ገብ መሬት እና የፖርቶ ማሪያን የቱሪስት መስህብ ናቸው። የባህር ውስጥ ዓሳ ሳርዲን ፣ ሀክ ፣ ሳልሞን እና የውሻ ዓሳ ያጠቃልላል ፡፡ ስኩዊድ እና የሸረሪት ክሬም እንዲሁ በቲራራ ዴ ፉዌጎ ውስጥ ይገኛሉ ፡፡ በአርጀንቲና የሚገኙት ወንዞች እና ጅረቶች እንደ ትሩፋት ያሉ እንደ ትሬንት ያሉ እና የደቡብ አሜሪካ ዓሳ ዓሦች ብዙ ዝርያዎች አሉት ፡፡ አርጀንቲና እና የደቡብ አሜሪካ ንዑስ ንዑስ ንጥረ ነገር በብዝበዛ እና ያልተለመዱ የአቪፊና ዝርያዎች ተለይተው ይታወቃሉ ፣ በአህጉራዊ አሜሪካዊ አርጀንቲና ውስጥ በሁሉም ዓይነቶች 1400 የአእዋፍ ዝርያዎች ይገኛሉ ፣ ምንም እንኳን በጥቂቶች ጥቂቶች ብቻ ቢሆኑም ብዙዎች ግን ጎልቶ ወጥቷል (በሰው ልጆች ምክንያት) የመጥፋት አደጋ አነስተኛ ነው በዚህ ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ በአገሪቱ ውስጥ ወደ 400 የሚጠጉ የእንስሳት ዝርያዎች አሉ (እ.ኤ.አ. በ 2019 ከአስር ዓመት ገደማ ጥናት በኋላ 15 አዳዲስ የአርጀንቲና አጥቢ እንስሳት ተገኝተዋል) ከአንድ ሩብ በላይ 239 ዝርያዎች) የመጥፋት አደጋ ላይ ናቸው ፣ ሁሉም ማለት ይቻላል ከሰው ልጅ ምክንያቶች። በአርጀንቲና ውስጥ የሚኖሩት የኦፊድያ ዝርያዎች ቡኒ ገንቢውን ፣ መርዛማውን ባራራ እና ራታን ያካትታሉ። የአርጀንቲና ባህል በብዙ ብሔረሰቦችና ባህላዊ ባሕሎች ፣ በሕዝቦ እና በሌሎች ባህሎች ባሕል ፣ በባህላዊ አገላለ ች ጠንካራ ትስስር እና መሻሻል እና ዘመናዊነት በብዙ ጎሳዎች መታወቅ እና ስሜት የአውሮፓ እና የላቲን አሜሪካ ባህሎች ፣ የተወሰኑ የእስያ እና የአፍሪካ መዋጮዎች ነበሩ። የአርጀንቲና ባህል በስደቱ ዓመታት የተገኙት የሌሎች ድብልቅ መነሻ ነው። ርዕዮተ ዓለም ፣ ማህበራዊ-ዴሞክራሲያዊ አስተሳሰባቸው እና ቋንቋቸው ፣ የነፃነታቸው እምነት ፣ ዴሞክራሲ እና ለሰብአዊ መብት መከበር ጎልቶ ይታያል ፡፡ በአገሪቱ ውስጥ የተለያዩ ባህላዊ እንቅስቃሴዎች እና አስፈላጊ የስነጥበብ እንቅስቃሴ ፣ በቲያትር ፣ በሥዕል ፣ በሥዕል ፣ በሙዚቃ እና በሥነ-ጽሑፍ ውስጥ ትልቅ የስነ-ጥበባት እንቅስቃሴ አለ ፡፡ ኮንፈረንሶች ፣ ኮንሰርቶች ፣ ኤግዚቢሽኖች ፣ ቤተ መዘክርዎች ፣ ኮርሶች ፣ ቲያትር እና የባሌ ዳንስ ትርኢቶች በየቀኑ በአገሪቱ ውስጥ በጣም አስፈላጊ ከተሞች እና በዋናነት በቡኖ አይሪስ ውስጥ ይሰጣሉ ፡፡ በሁሉም ትላልቅ ከተሞች ውስጥ ሲኒማቶግራፊ እና የትያትር ቤቶች ትርቶች በብዛት ይገኛሉ ፡፡ እንደ ታንጎ ፣ አፈ ታሪክ (ቀደም ሲል ታንጎ በቡኤነስ አይሪስ እና ሮዛሪየስ ከተሞች ውስጥ ያሉ ታዋቂ ሙዚየሞች ነበሩ) ፣ ነገር ግን ከ “ጋሊያ ቪያጃ” እና ከ መጀመሪያ ጋር ፣ የፓስካል ኮንትራክተርስ እና ካርሎስ ዘፈን ቆሙ ፡፡ ከሌሎች ሙዚቀኞች ጋር እንደ አንዱ የተለመደ የአርጀንቲና ሙዚቃ ሙዚቃ አንዱ እንደመሆኑ በዓለም ዙሪያ የሚታወቅ ቢሆንም የአርጀንቲና ተረት ተረት ጠንካራ በመሆን የአርጀንቲና አፈ ታሪክ በጥብቅ ይሳተፉ ፡፡ የአርጀንቲና ባህላዊ ሙዚቃ) እና የአርጀንቲና ብሔራዊ ዓለት (በ 1960 እና 1980 መካከል “ተራማጅ ሙዚቃ” እና “ኒው አርጀንቲና የከተማ ሙዚቃ” የሚታወቅ) በልዩ ዝግጅቶች እና በጅምላ በተገኙባቸው ቦታዎች ይጨፈራሉ ፡፡

22209

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%80%E1%88%AD%E1%89%A3%E1%8B%AC%E1%8A%95%20%E1%8A%A5%E1%8A%A8%E1%8A%A8%E1%8A%9D%20%E1%88%88%E1%8A%94%20%E1%88%AB%E1%89%80%E1%8A%9D

ጀርባዬን እከከኝ ለኔ ራቀኝ

ጀርባዬን እከከኝ ለኔ ራቀኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ጀርባዬን እከከኝ ለኔ ራቀኝ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

3643

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%99%E1%88%B1%E1%8A%AD%E1%88%AE

ያሙሱክሮ

ያሙሱክሮ የኮት ዲቯር ዋና ከተማ ነው። የሚኖርበት የህዝብ ቁጥር (1997 ዓ.ም.) 200,659 ሆኖ ይገመታል። ከተማው ላይ ተቀምጦ ይገኛል። በ1893 ዓ.ም. ፈረንሳዮች አገሩን እንደ ቅኝ አገር ሲያደርጉት፣ ንግሥት ያሙሶ ትንሽ መንደሩን (ንጎኮ የተባለውን) አስተዳደሩት። በግዜው 475 ሰዎች ብቻ ኖሩበት። በ1901 በሳቸው ትዝታ የንጎኮ ስም ያሙሱክሮ ሆነ። በ1975 ዓ.ም. ያሙሶክሮ የኮት ዲቯር ዋና ከተማ ሆነ። ዋና ከተሞች የአፍሪካ ከተሞች

40763

https://am.wikipedia.org/wiki/16%20October

16 October

በጎርጎርያን ካሌንዳር የቀን ስም በእንግሊዝኛ ሲሆን ይህ ቀን በኢትዮጵያ አቆጣጠር (ከ1892 ዓ.ም. ጀምሮ እስከ 2091 ዓ.ም. ድረስ) በዘመነ ማቴዎስ፣ በዘመነ ማርቆስና በዘመነ ሉቃስ ጥቅምት 6 ቀን ማለት ነው። በዘመነ ዮሐንስ ግን (ዘመነ ሉቃስ የሥግር ዓመት በመሆኑ) ቀን ላይ ነው። ከ1892 ዓ.ም. አስቀድሞ ወይም ከ2091 ዓ.ም. በኋላ ለሆኑት ዓመታት ግን በሌላ ቀን ላይ መሆኑን ይገንዘቡ። ለእነዚያ ዓመቶች ይህ የቀን መለወጫ መሣርያ ይረዳል። የፈረንጅ ቀኖች

30836

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%8D%8D%E1%89%B5%E1%8D%8D%E1%89%B1%20%E1%8D%8A%E1%89%B1%20%E1%8A%A8%E1%8C%A0%E1%88%8B%E1%8B%8D%20%E1%88%9B%E1%89%B6%E1%89%B1

ከፍትፍቱ ፊቱ ከጠላው ማቶቱ

ከፍትፍቱ ፊቱ ከጠላው ማቶቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከፍትፍቱ ፊቱ ከጠላው ማቶቱ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21759

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%89%A3%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%88%9D%E1%88%AB%E1%88%8D%20%E1%8B%A8%E1%89%A3%E1%8A%A5%E1%8B%B5%20%E1%8B%AB%E1%8A%93%E1%8C%8D%E1%88%AB%E1%88%8D

ያባት ያምራል የባእድ ያናግራል

ያባት ያምራል የባእድ ያናግራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያባት ያምራል የባእድ ያናግራል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

19841

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%B0%E1%89%A1%E1%89%A5%20%E1%8A%A0%E1%8D%8D%E1%88%AA%E1%8A%AB%20%E1%89%A5%E1%88%94%E1%88%AB%E1%8B%8A%20%E1%8A%A5%E1%8C%8D%E1%88%AD%20%E1%8A%B3%E1%88%B5%20%E1%89%A1%E1%8B%B5%E1%8A%95

የደቡብ አፍሪካ ብሔራዊ እግር ኳስ ቡድን

የደቡብ አፍሪካ ብሔራዊ እግር ኳስ ቡድን (አፍሪካንስ፡ ስዊድ-አፍሪካንስ ናሲዮናል ሶከር ስፓን) ወይም ባፋና ባፋና ደቡብ አፍሪካን ወክሎ በእግር ኳስ ይወዳደራል። አስተዳዳሪው አካል የደቡብ አፍሪካ እግር ኳስ ማህበር ሲሆን መቀመጫው ሶከር ሲቲ ነው። በአሁኑ ጊዜ የቡድኑ ዋና አሰልጣኝ ፒትሶ ሞሲማኔ ሲሆን አምበሉ ደግሞ ስቲቨን ፒየናር ነው። በደቡብ አፍሪካ በነበረው የአፓርታይድ ሥርዓት ምክንያት ከ1992 እ.ኤ.አ. በፊት ቡድኑ በፊፋ ማዕቀብ ተጥሎበት ነበር። በ2010 እ.ኤ.አ. ደቡብ አፍሪካ የመጀመሪያው አፍሪካዊ የዓለም ዋንጫ አስተናጋጅ አገር ስትሆን፣ የቡድኑ ሲፊዌ ሻባላላ የውድድሩን የመጀመሪያ ግብ አግብቷል። የቡድኑ ትልቅ ድል በ1996 እ.ኤ.አ. የአፍሪካ ሀገራት ዋንጫን ማግኘቱ ነው። እግር ኳስ በደቡብ አፍሪካ ውስጥ የታወቀው በ፲፱ኛው ክፍለ ዘመን ቅኝ ገዢነት አማካኝነት ነው። በአገሩ የነበረው የአፓርታይድ ሥርዓት ፬ በዘር የተለያዩ የእግር ኳስ ማህበራት እንዲኖሩ አድርጓል። ደቡብ አፍሪካ ከኢትዮጵያ፣ ግብፅ እና ሱዳን ጋር በመሆን የፊፋን 1953 እ.ኤ.አ. ስብሰባ ላይ ተገኝተዋል። በዚህም ስብሰባ ላይ የአፍሪካ ሀገራት በፊፋ ውክልና እንዲያገኙ ጠይቀዋል። በዚህም የተነሳ በ1956 እ.ኤ.አ. የአፍሪካ እግር ኳስ ኮንፌዴሬሽን ተመስርቷል። የአሁን ተጫዋቾች ፳፫ ተጫዋቾችን ያቀፈ ቡድን በግንቦት ፳፰ ቀን ፳፻፫ ዓ.ም. ከግብፅ ጋር ለሚደረገው የ2012 እ.ኤ.አ. የአፍሪካ ሀገራት ዋንጫ ማጣሪያ ተዘጋጅቷል። በተጨማሪም ፬ ሌላ ተጫዋቾች ለምልከታ ተጠርተዋል። ጨዋታዎችና ጎሎች እስከ ግንቦት ፮ ቀን ፳፻፫ ዓ.ም. ድረስ ትክክል ናቸው። ተጨማሪ ተጫዎቾች ብሔራዊ የእግር ኳስ ቡድኖች

53517

https://am.wikipedia.org/wiki/2015

2015

እ.ኤ.አ. 2015 () በ2010 በጎርጎርያን የዓመታት አቆጣጠር ከሐሙስ ጀምሮ የተለመደ ዓመት ነበር። እንዲሁም የ 2015 አንኖ ዶሚኒ ፣ የክርስቲያን ዘመን ወይም የጋራ ዘመን ፣ እንዲሁም የሦስተኛው ሺህ ዓመት አሥራ አምስተኛው እና የ 2010 ዎቹ አስርት ዓመታት ስድስተኛው ቁጥር ነበር። የተባበሩት መንግስታት ድርጅት እ.ኤ.አ. 2015 የአለም አቀፍ የብርሃን እና ብርሃን-ተኮር ቴክኖሎጂ እና እንዲሁም አለም አቀፍ የአፈር አመት ብሎ አውጇል። እ.ኤ.አ. 2015 የዶን ኪኾቴ ዴ ላ ማንቻ አራት መቶኛ ዓመት የምስረታ በዓል “የአሁኑ የኪኾቴ ዓመት” ተብሎ ታውጇል።

20687

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A8%E1%8A%A0%E1%88%85%E1%8B%AB%20%E1%8B%A8%E1%8B%8B%E1%88%88%E1%89%BD%20%E1%8C%8A%E1%8B%B0%E1%88%AD%20%E1%8D%88%E1%88%B5%20%E1%89%B0%E1%88%9D%E1%88%AB%20%E1%88%98%E1%8C%A3%E1%89%BD

ከአህያ የዋለች ጊደር ፈስ ተምራ መጣች

ከአህያ የዋለች ጊደር ፈስ ተምራ መጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ከአህያ የዋለች ጊደር ፈስ ተምራ መጣች የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20501

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%A8%E1%8B%88%E1%8C%88%E1%8A%95%E1%88%85%20%E1%89%A2%E1%88%89%E1%89%B5%20%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%89%B6%20%E1%8A%A0%E1%88%98%E1%89%B5%20%E1%89%86%E1%8B%B3%20%E1%8A%A8%E1%89%A5%E1%89%B5%20%E1%89%B0%E1%88%AB%20%E1%89%86%E1%88%98

እየወገንህ ቢሉት የመቶ አመት ቆዳ ከብት ተራ ቆመ

እየወገንህ ቢሉት የመቶ አመት ቆዳ ከብት ተራ ቆመ የአማርኛ ምሳሌ ነው። እየወገንህ ቢሉት የመቶ አመት ቆዳ ከብት ተራ ቆመ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22048

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%8B%AB%E1%8D%88%E1%88%B0%E1%88%B1%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8D%88%E1%88%A8%E1%88%B5%20%E1%8B%A8%E1%8A%A8%E1%88%B0%E1%8A%A8%E1%88%B1%E1%88%88%E1%89%B5

ዳኛ ያፈሰሱለት ፈረስ የከሰከሱለት

ዳኛ ያፈሰሱለት ፈረስ የከሰከሱለት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ ያፈሰሱለት ፈረስ የከሰከሱለት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

14459

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%82%E1%8B%B5%20%E1%8A%AB%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8A%91%E1%88%AD%20%E1%8A%AB%E1%8C%88%E1%88%AD

ሂድ ካገር ኑር ካገር

ሂድ ካገር ኑር ካገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሂድ ካገር ኑር ካገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ

53161

https://am.wikipedia.org/wiki/Paula%20Danziger

Paula Danziger

ፓውላ ዳንዚገር (እ.ኤ.አ. ነሐሴ 18፣ 1944 – ጁላይ 8፣ 2004) የህፃናት እና ወጣት ጎልማሶች ሥነ ጽሑፍ አሜሪካዊ ደራሲ ነበር። የግል ሕይወት ዳንዚገር ከአባታቸው ከሳሙኤል እና ካሮሊን ዳንዚገር በዋሽንግተን ዲሲ ተወለደ። በልጅነቷ በትምህርት ቤት ብትታገልም፣ በኒው ጀርሲ በሚገኘው ገብታ በ1967 ዲግሪ አግኝታለች። ለሁለተኛ ዲግሪ ስትማር ከ1967-1978 በኒው ጀርሲ የመለስተኛ ደረጃ መምህር ነበረች። በመኪና ግጭት ውስጥ እያለች ትምህርቷ ተቋረጠ፣ ሰካራም ሹፌር መኪናዋን በመግጠም እና የፊት መስኮቱ ላይ ጭንቅላቷን በመግጠም አዕምሮዋን እንድትጎዳ አድርጋለች። እ.ኤ.አ. በ 1978 የሙሉ ጊዜ መፃፍ ማስተማርን ለቅቃለች። በቀልዱ ምክንያት አንባቢዎች መጽሐፎቿን ቢወዱም አንዳንድ ተቺዎች ግን ላይ ላዩን እና አጠቃላይ ይሏቸዋል። ሌሎች የእውነተኛ ህይወት ጉዳዮችን በመፍታት ስራዋን አወድሰዋል። ዳንዚገር በ2004 ዓ.ም በልብ ድካም ከተወሳሰበ በኋላ ሞተ። እሷ 59 ነበር አንዳንድ ሽልማቶች የዳንዚገር ሥራ አግኝተዋል፡- የካሊፎርኒያ ወጣት አንባቢ ሜዳሊያ የወላጆች ምርጫ ሽልማት የልጆች ምርጫ ሽልማት ድመቷ የጂምሱሴን በላች ። ዴላኮርት ፣ 1974 የፒስታቺዮ ማዘዣ . ዴላኮርት ፣ 1978 ወላጆችህን አላግባብ መክሰስ ትችላለህ? . ዴላኮርት ፣ 1979 በባንክ አምስት ውስጥ የሌሊት ወፍ አለ ። ዴላኮርት ፣ 1980 ፍቺ ኤክስፕረስ . ዴላኮርት ፣ 1982 አርድቫርክ-በላ-ኤሊ አለም ነው። ዴላኮርት ፣ 1985 ይህ ቦታ ከባቢ አየር የለውም ። ዴላኮርት ፣ 1986 ወደ ሃሮልድ አደባባይ አስታውሰኝ . ዴላኮርት ፣ 1987 የሌሎች ሁሉ ወላጆች አዎ አሉ ። ዴላኮርት ፣ 1989 እንደ ዛፍ ይሥሩ እና ይተዉት . ዴላኮርት ፣ 1990 ምድር ለማቴዎስ። ዴላኮርት ፣ 1991 ለአንድ ቢሊዮን ጋዚልዮን ዶላር አይደለም . ዴላኮርት ፣ 1992 በቶኒ ሮስ የተገለፀው አምበር ብራውን ክሬዮን አይደለም ። ፑትናም ፣ 1994 ቴምዝ ከጄምስ ጋር አልተናገረም ። ፑትናም ፣ 1994 በቶኒ ሮስ የተገለፀው አምበር ብራውን የእርስዎን የዶሮ ፐክስ መብላት አይችሉም ። ፑትናም ፣ 1995 አምበር ብራውን አራተኛ ሄዷል ፣ በቶኒ ሮስ የተገለፀው። የፑትናም ልጆች፣ 1995 አምበር ብራውን ተጨማሪ ብድር ይፈልጋል ፣ በቶኒ ሮስ የተገለጸው። የፑትናም ልጆች፣ 1996 በቶኒ ሮስ የተገለጸው ለዘላለም አምበር ብራውን ። ፑትናም ፣ 1996 አምበር ብራውን ቀይ ያያል ፣ በቶኒ ሮስ የተገለጸው። ፑትናም ፣ 1997 ከአን ኤም ማርቲን ጋር፣ ረዘም ያለ ደብዳቤ በኋላ ። ስኮላስቲክ ፣ 1998 ከአን ኤም ማርቲን ጋር፣ ከአሁን በኋላ የለም ። 2000. በቶኒ ሮስ የተገለጸው አምበር ብራውን ሰማያዊ ስሜት ነው ። ፑትናም ፣ 1998 በስኮላስቲክ የታተመው እጅግ በጣም ጥሩ ስድስት መሆን እና አስር መሆን በጣም ጥሩ ነው ከሌሎች ደራሲያን ጋር አስተዋጽዖ አድርጓል። "ፓውላ ዳንዚገር" የቅዱስ ጄምስ መመሪያ ለወጣት ጎልማሶች ጸሐፊዎች. ጌሌ፣ 1999 የህይወት ታሪክ በአውድ። ድር. 23 ማርች 2015. ቼክ ፣ ጆን "ማርቲን, አን ኤም." የዓለም መጽሐፍ የላቀ። የዓለም መጽሐፍ, 2015. ድር. 23 ማርች 2015. ዳንዚገር፣ ፓውላ " ቃለ መጠይቅ ግልባጭ." ውስጥ ምሁራዊ አስተማሪዎች። ስኮላስቲክ፣ ንዲ ድር. 23 ማርች 2015.

21984

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%8C%88%E1%8A%9B%20%E1%88%B2%E1%8B%AB%E1%88%AD%E1%88%B5%20%E1%89%86%E1%88%88%E1%8A%9B%20%E1%8B%AB%E1%8A%90%E1%8D%8D%E1%88%B5

ደገኛ ሲያርስ ቆለኛ ያነፍስ

ደገኛ ሲያርስ ቆለኛ ያነፍስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደገኛ ሲያርስ ቆለኛ ያነፍስ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21062

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%8C%A3%20%E1%89%A2%E1%88%98%E1%8C%A3%20%E1%8A%A8%E1%89%A4%E1%89%B4%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%88%8D%E1%8B%88%E1%8C%A3

የመጣ ቢመጣ ከቤቴም አልወጣ

የመጣ ቢመጣ ከቤቴም አልወጣ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የመጣ ቢመጣ ከቤቴም አልወጣ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

12967

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B6%E1%88%AE%20%E1%8B%88%E1%8C%A5

ዶሮ ወጥ

አስፈላጊ ጥሬ ዕቃዎች 1 ዶሮ (ከ1 ኪሎ ግራም እስከ 1 ኪሎ ግራም ከሩብ የሚመዝን) 1 መካከለኛ ጭልፋ (100 ግራም) የተገረደፈ ባሮ ሽንኩርት 2 መካከለኛ ጭልፋ (200 ግራም) የተገረደፈ ካሮት 2 መካከለኛ ጭልፋ (200 ግራም) የተገረደፈ ቀይ ሽንኩርት 6 የሾርባ ማንኪያ (100 ሚሊ ሊትር) ዘይት 1 የሻይ ማንኪያ ጨው 1 ዝንጣፊ ሮዝሜሪ (የጥብስ ቅጠል) 1 የሻይ ማንኪያ ቁንዶ በርበሬ 1 ሊትር ቺክን ስቶክ (ከዶሮ የተሠራ መረቅ) አዘገጃጀት ቁጥር 1 1. ዶሮውን መበለትና ማጽዳት 2. ቀይ ሽንኩርቱን በዘይት ማቁላላትና ካሮቱን እና ባሮውን ጨምሮ ማቁላላት 3. ቺክን ስቶኩን ጨምሮ ማንተክተክ፣ ከዚያም ሮዝሜሪውን መጨመር 4. የዶሮውን ሥጋ መጥበሻ ላይ በነጩ ጠብሶ በድስቱ ውስጥ ጨምሮ ማብሰል፣ 5. ጨውና ቁንዶ በርበሬ ጨምሮ ማውጣት 6. ለገበታ ሲፈለግ መረቅ በሥጋው ላይ እያፈሰሱ ማቅረብ አዘገጃጀት ቁጥር 2 መጀምሪያ ሽንኩርት ደቆ ይከተፋል ዶሮ ብልት ከወጣለት በሕዋላ በደንብ ይታጠባል ዘይት ቂቤ በርበሬ መከለሻ ቅመም ያስፈልጋል ሽንኩርቱ ዘይት ሳይገባበት በደንብ ይቁላላል፤ ከዛ በርበሬ አብሮ ከሽንኩርቱ ጋር እንደገና በደንብ ይታሻል፤ ከዛ ዘይት ይገባና ትንሽ ከሽንኩርቱና ከበርበሬው ጋር ከተቁላላ በሕዋላ ዶሮው ይገባል በመቀጠል መከለሻ ቅመሙና በመጠኑ ውሃ ጨምሮ የዶሮው ስጋ ሲበስል ከሳት ላይ ማውጣት የኢትዮጵያ አበሳሰል

41239

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A2%E1%8A%95%E1%89%B0%E1%88%AD%E1%8A%93%E1%88%BD%E1%8A%93%E1%88%8D%20%E1%8A%AE%E1%88%9D%E1%8B%A9%E1%8A%92%E1%89%B2%20%E1%89%B5%E1%88%9D%E1%88%85%E1%88%AD%E1%89%B5%20%E1%89%A4%E1%89%B5

ኢንተርናሽናል ኮምዩኒቲ ትምህርት ቤት

ኢንተርናሽናል ኮምዩኒቲ ትምህርት ቤት (እንግሊዝኛ፡ ) በአዲስ አበባ፣ ኢትዮጵያ የሚገኝ የብዙ አገር ዜጋዎችን ከሙዋዕለ ህፃናት እስከ ፲፪ኛ ክፍል የሚያስተምር የቀን ትምህርት ቤት ነው። ትምህርት ቤቱ የአሜሪካ ስርአተ ትምህርትን የሚከተል ሲሆን የምርቃት መሥፈርትን ለሚያሟሉ ተማሪዎች ሁሉ የአሜሪካ ሁለተኛ ደረጃ ዲፕሎማ ይሰጣል። በ2012-13 እ.ኤ.አ. የትምህርት ዓመት የ፷፱ አገራት ዜጋ የሆኑ ፯፻፺፱ ተማሪዎች ነበሩት። ትምህርት ቤቱ በ1964 እ.ኤ.አ. የአሜሪካ ኮምዩኒቲ ትምህርት ቤት ተብሎ የተመሠረተ ሲሆን ስሙን የቀየረው በ1978-79 እ.ኤ.አ. የትምህርት ዓመት ነው። የውጭ መያያዣ የትምህርት ቤቱ ድረ ገጽ ትምህርት 12ኛ ክፍል አዲስ አበባ የውጪ ሀገር የትምህርት እድል ለማግኘት በአካዳሚክ ትምህርት በጣም ጥሩ የምባል እና ስለ አንዳንድ ነገሮች መረጃ ለመጠየቀ

31014

https://am.wikipedia.org/wiki/1%20%E1%89%A1%E1%88%AD%E1%8A%93-%E1%89%A1%E1%88%AD%E1%8B%AB%E1%88%BD

1 ቡርና-ቡርያሽ

1 ቡርና-ቡርያሽ ከ1483 እስከ 1473 ዓክልበ. ግድም ድረስ የባቢሎን (ካራንዱኒያሽ) ካሣዊ ንጉሥ ነበረ። «የወቅቶች ሥመራ ዜና መዋዕል» በተባለው ጽላት ይጠቀሳል፦ «የአሦር ንጉሥ ፑዙር-አሹር (1499-1476 ዓክልበ. ገደማ) ና የካርዱኒያሽ (የካሣውያን ባቢሎን ግዛት) ንጉሥ ቡርና-ቡርያሽ መሓላ ገብተው ይህኑንም ድንበር ወስነው ተስማሙ።» የቡርና-ቡርያሽ ተከታይ 3 ካሽቲሊያሽ ልጁ ነበር። ሌላው ልጁ ኡላም-ቡርያሽ ከነርሱም ተከተላቸው። ስሙ «ኡላም-ቡርያሽ የቡርና-ቡርያሽ ልጅ» በሚሉ አንዳንድ ቅርሶች ላይ ተገኝቷል። ባለፈውም ቅርብ ጊዘ ውስጥ (2005 ዓም ግድም) ለሌላ ልጁ «ካሽቲሊያሽ የቡርና-ቡርያሽ ልጅ፣ የአጉምም ልጅ ልጅ» የሚል ጽላት ተገኝቷል። ከዚህ 2 አጉም የቡርና-ቡርያሽ አባት ይመስላል። የባቢሎን ነገሥታት

45319

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A4%E1%88%B5%E1%89%B6%E1%8A%95%E1%8A%9B

ኤስቶንኛ

ኤስቶንኛ ( ኤስቲ/) በኤስቶኒያ የሚነገር የፊኖ-ኡግሪክ ቋንቋዎች ቤተሠብ ቋንቋ ነው። ፊኖ-ኡግሪክ ቋንቋዎች

30838

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%AB%E1%8C%AD%E1%88%AD%20%E1%88%9D%E1%8A%A8%E1%88%AD%20%E1%8A%A8%E1%88%A8%E1%8C%85%E1%88%9D%20%E1%8B%8D%E1%88%A8%E1%88%AD

ካጭር ምከር ከረጅም ውረር

ካጭር ምከር ከረጅም ውረር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ካጭር ምከር ከረጅም ውረር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

31359

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8C%8A%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%8A%AB%E1%8B%B5

ጊያልካድ

ጊያልኻድ በአይርላንድ አፈ ታሪክ ከ761 እስከ 752 ዓክልበ. ግድም ድረስ የአየርላንድ ከፍተኛ ነጉሥ ነበር። የአይርላንድ ታሪኮች እንዳሉት የጊያልኻድ ዘመን ለ9 ዓመታት ቆየ። የላውድ አቆጣጠሮች (1014 ዓም ተቀነባብሮ) እና የድሮ አቆጣጠር በመከተል፣ ይህ ከ761 እስከ 752 ዓክልበ. ድረስ ይሆናል። (በኋላ የታዩት ታሪኮች ግን ከዚያ በፊት ያደርጉታል።) የአየርላንድ አፈታሪካዊ ነገሥታት

15080

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%B3%E1%8A%85%E1%88%A3%E1%88%A5%20%E1%8D%AD

ታኅሣሥ ፭

ታኅሣሥ ፭ ቀን በኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር የዓመቱ ፺፭ኛው ቀን ነው። ከዚህ ዕለት በኋላ እስከ ዓመቱ መጨረሻ ድረስ፣ በ ዘመነ ሉቃስ ፪፻፸፩ ቀናት በ ዘመነ ዮሐንስ፤ በ ዘመነ ማቴዎስ፤ እና በ ዘመነ ማርቆስ ደግሞ ፪፻፸ ቀናት ይቀራሉ። እንዲሁም የአቡነ ገብረ መንፈስ ቅዱስ የልደት ቀን ነው ዓቢይ ታሪካዊ ማስታወሻዎች ፲፱፻፴፱ ዓ/ም የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት ዋና ጽሕፈት ቤቱ በኒው ዮርክ ከተማ እንዲሆን ወሰነ። ፲፱፻፶፫ ዓ/ም በወንድማማቾች መንግሥቱ ንዋይ እና ገርማሜ ንዋይ የተሰነጸጸው የታኅሣሥ ግርግር መፈንቅለ መንግሥት ዓላማውን ይፋ አደረገ። አብሮም የለውጥ ፈላጊ ናቸው የሚባሉትን ልዑል ራስ እምሩ ኃይለ ሥላሴን በጠቅላይ ሚኒስትርነት መሾማቸውንና አልጋ ወራሹን መርዕድ አዝማች አስፋ ወሰንን (“አስገድደው”) በማስማማትም መንግሥት በቆረጠላቸው ደመወዝ እየተዳደሩ ለሕገ መንግሥት የሚገዙ ንጉሥ ሆነው እንደሚያገለግሉ እራሳቸው ለሕዝቡ በራዲዮ እንዲያስተላልፉ አደረጉ። ፲፱፻፶፬ ዓ/ም ታንዛንያ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት አባል ሆነች። ፲፱፻፺፮ ዓ/ም የቀድሞው የኢራቅ ፕሬዚደንት ሳዳም ሁሴን ጉድጓድ ውስጥ ተደብቀው ተገኝተው በአሜሪካ ሠራዊት ቁጥጥር ስር ዋሉ። ፲፱፻፺፱ ዓ/ም የደቡብ ኮርያው ተወላጅ፣ ባን ኪ ሙን ስምንተኛው የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት ዋና ጸሐፊ ሆኑ። ዕለተ ሞት ፲፱፻፷፬ ዓ/ም ዲክ ታይገር (ሪቻርድ ኢሄቱ) የሚባለው ናይጄሪያዊ ቦክሰኛ በተወለደ በ ፵፪ ዓመቱ በጉበት ነቀርሳ ምክንያት አረፈ። ዲክ ታይገር የባያፍራን የመገንጠል ሙከራ ደጋፊ ነው በሚል ወደአገሩ እንዳይመለስ ተከልክሎ በስደት አሜሪካ ይኖር ነበር። ዋቢ ምንጮች

21993

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B0%E1%8C%8D%20%E1%8C%8E%E1%88%A8%E1%89%A4%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8B%88%E1%8C%A3%E1%88%8D%20%E1%8A%A8%E1%88%98%E1%8A%A0%E1%89%B5

ደግ ጎረቤት ያወጣል ከመአት

ደግ ጎረቤት ያወጣል ከመአት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ደግ ጎረቤት ያወጣል ከመአት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21722

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%AB%E1%88%B5%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%20%E1%88%98%E1%89%A0%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%8C%8B%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%20%E1%8A%A5%E1%88%B3%E1%89%B5

ያራስ ክፉ መበለት ያደጋ ክፉ እሳት

ያራስ ክፉ መበለት ያደጋ ክፉ እሳት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያራስ ክፉ መበለት ያደጋ ክፉ እሳት የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20769

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%8D%E1%88%80%20%E1%88%B2%E1%8C%8E%E1%8B%B5%E1%88%8D%20%E1%89%B0%E1%88%BB%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%88%B2%E1%8C%88%E1%8A%9D%20%E1%89%B0%E1%8A%93%E1%8C%88%E1%88%AD

ውሀ ሲጎድል ተሻገር ዳኛ ሲገኝ ተናገር

ውሀ ሲጎድል ተሻገር ዳኛ ሲገኝ ተናገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ውሀ ሲጎድል ተሻገር ዳኛ ሲገኝ ተናገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

30815

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%89%A0%E1%8C%8B%20%E1%89%A2%E1%8B%B3%E1%88%9D%E1%8A%95%20%E1%8B%AD%E1%8B%98%E1%8A%95%E1%89%A5%20%E1%8B%AD%E1%88%98%E1%88%B5%E1%88%8B%E1%88%8D%20%E1%88%BD%E1%88%9B%E1%8C%8D%E1%88%8C%20%E1%89%A2%E1%8B%AB%E1%8C%90%E1%89%A5%E1%89%A5%20%E1%8B%AD%E1%8B%88%E1%8C%8B%20%E1%8B%A8%E1%88%98%E1%88%B5%E1%88%8B%E1%88%8D

በጋ ቢዳምን ይዘንብ ይመስላል ሽማግሌ ቢያጐብብ ይወጋ የመስላል

በጋ ቢዳምን ይዘንብ ይመስላል ሽማግሌ ቢያጐብብ ይወጋ የመስላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። በጋ ቢዳምን ይዘንብ ይመስላል ሽማግሌ ቢያጐብብ ይወጋ የመስላል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21636

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%88%B0%E1%88%99%E1%89%B5%20%E1%8A%90%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8A%AD%E1%8D%89%E1%88%9D%20%E1%88%98%E1%88%8D%E1%8A%AB%E1%88%9D%E1%88%9D%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8B%B0%E1%88%88%E1%88%9D

ያልሰሙት ነገር ክፉም መልካምም አይደለም

ያልሰሙት ነገር ክፉም መልካምም አይደለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልሰሙት ነገር ክፉም መልካምም አይደለም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

46353

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%B5%E1%8D%93%E1%8B%AD%E1%8B%B0%E1%88%AD%E1%88%9B%E1%8A%95

ስፓይደርማን

ስፓይደርማን (እንግሊዝኛ: ) የማርቨል ኮሚክስ ሱፐር-ሂሮ ባለታሪክ ነው። በስታን ሊ እና በስቲቭ ዲትኮ በአሜዚንግ ፋንታሲ ላይ ተፈጥሯል። በማርቭል ኮሚክስ ለሚታተሙ ይህ መፅሀፍ በነሀሴ 1955 በ15ተኛው መፅሀፍ ዋና ገፀባህሪ ተደርጎ በየወሩ እየተሰራበት ያለድንቅ ገፀባህርይ ነው። ስፓይደርማን በፊልሞች የ1970ው ስፓይደርማን ፊልም በኮሎምቢያ ምስሎች ተዘጋጅቶ የቀረበ ሲሆን ኢ. ደብሊው ስዋክ ሀመር ዳይሬክት ተደርጎ ለእይታ የቀረበ ፊልም ነው። ኒኮላስ ሀመንድ ጄፍ ዶነል ሊዛ ኤልባቸር እና ሌሎች ተውነውበታል። የፊልሙን ፖስተር ለማየት እዚህ ይጫኑ። ስፓይደርማን ስትሪክስ ባክ በግንቦት 1 1971 ለእይታ የቀረበ ፊልም ነው። ኒኮላስ ሀመንድ ቺፕ ፊልድስ ሚካኤል ፓታኪ ሌሎችም ስፓይደርማን: ዘድራጎንስ ቻሌንጅ ሳም ራኢሚ ሲሪየስ የማርክ ዌብ ፊልሞች የማርቭል ፊልሞች ካፒቴን አሜሪካ: ሲቪል ዋር ስፓይደር ማን: ሆም ከሚንግ አቬንጀርስ: ኢንፊኒቲ ዋር አቬንጀርስ: ኢንድ ጌም ስፓይደር ማን: ፋር ፍሮም ሆም ስፓይደር ማን: ኖ ዌይ ሆም የቴሌቪዥን ትርዒት ተከታታይ ፊልሞች የአሜሪካ ፊልሞች

14316

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%81%E1%88%88%E1%89%B5%20%E1%8C%8A%E1%8B%9C%20%E1%89%B0%E1%8A%93%E1%8C%8D%E1%88%A8%E1%88%85%20%E1%8A%A8%E1%8D%8B%E1%88%85

ሁለት ጊዜ ተናግረህ ከፋህ

ሁለት ጊዜ ተናግረህ ከፋህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ሁለት ጊዜ ተናግረህ ከፋህ የአማርኛ ምሳሌ ነው። መደብ : ተረትና ምሳሌ

21460

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%8B%B0%E1%8A%95%E1%89%86%E1%88%AE%20%E1%88%88%E1%89%85%E1%88%B6%20%E1%88%98%E1%88%8D%E1%88%B6%20%E1%88%98%E1%88%8D%E1%88%B6

የደንቆሮ ለቅሶ መልሶ መልሶ

የደንቆሮ ለቅሶ መልሶ መልሶ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የደንቆሮ ለቅሶ መልሶ መልሶ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

21737

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%AB%E1%89%A0%E1%88%AB%E1%88%BD%E1%8A%95%20%E1%8C%A0%E1%89%A3%E1%88%B3%20%E1%8B%AB%E1%8B%A8%20%E1%89%A0%E1%8A%A5%E1%88%B3%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8C%AB%E1%8B%88%E1%89%B5%E1%88%9D

ያበራሽን ጠባሳ ያየ በእሳት አይጫወትም

ያበራሽን ጠባሳ ያየ በእሳት አይጫወትም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያበራሽን ጠባሳ ያየ በእሳት አይጫወትም የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

1971

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%9A%E1%88%9D%E1%89%A3%E1%89%A5%E1%8B%8C

ዚምባብዌ

የዚምባብዌ ሪፐብሊክ ከዚህ በፊት የሮዴዢያ ሪፐብሊክ በመባል የምትታወቅ ስትሆን፣ በደቡብ አፍሪካ የምትገኝ ወደብ-የለሽ ሀገር ናት። ዚምባብዌ ደቡብ አፍሪካ ፣ ቦትስዋና ፣ ዛምቢያ እና ሞዛምቢክን ትዋሰናለች። የዚምባብዌ ስም የመጣው ከ«ድዚምባ ድዜማᎆ» ሲሆን በሾና ቋንቋ «የድንጋይ ቤቶች» ማለት ነው። ከተገዢነት በፊት የድንጋይ ዘመን አዳኞች በቦታው ከአምስት ሺህ ዓመታት በፊት እንደነበሩ የሚጠቁም ብዙ መረጃ አለ። እነዚህ ሰዎች ከዛሬው ኮይሳን ብሔር ጋር የሚዛመዱ ሲሆን በባንቱ ብሔር ተተክተዋል። ህይወታቸውን የሚያሳዩ ሥዕሎች በዚምባብዌ ባሉ በመቶዎች የሚቆጠሩ ዋሻዎች ይገኛሉ። በብረት ዘመን የነበሩ የባንቱ ቋንቋ የሚናገሩ ሰዎች ወደ አካባቢው ከ2 ሺህ ዓመታት በፊት ፈልሰት ጀመሩ። ዛሬ የሀገሩን አራት አምስተኛ ሕዝብ ብዛት የሚሆኑት የሾና ሰዎች የዘር-ሐረጋቸው ወደ ጥንታዊው ሰዎች ያመለክታል። የታላቅ ዚምባብዌ ፍርስራሾች በመካከለኛው ዘመናት የባንቱ ስልጣኔ እንደ ነበረ ያመለክታሉ። ወደ 10ኛው ክፍለ-ዘመን አካባቢ ከሙስሊም ነጋዴዎች ጋር በኢንዲያን ባህር ላይ ንግድ ተጀመረ። ይህም ታላቅ ዚምባብዌ በ11ኛው ክፍለ-ዘመን አንድትሻሻል ረድቷል። ወርቅ ፣ የዝሆን ጥርስ እና መዳብ ይሸጡ ነበር። በ1828 ዓ.ም.፣ በደቡባዊ ዚምባብዌ የነበሩ የሾና ህዝቦች በንዴቤሌ ብሔር ተወረው ግብር ለመክፈልና ወደ ሰሜናዊ ዚምባብዌ ለመሰደድ ተገደዱ። የሮዴዢያ ጊዜ በ1881 ዓ.ም. ብሪታኒያዊው ሴሲል ሮድስ ከንዴቤሌ ንጎሥ ሎቤንጉላ የማዕደን ማውጣት ፈቃድ አገኘ። ሴሲል ሮድስ በሊምፖፖ ወንዝና ታንጋኒካ ሐይቅ መካከል ያለውን ቦታ (ዛምቤዚያ ብሎ ሰይሞት) ተመሳሳይ ፈቃድ እንዲሰጡ አበረታቷል። ይህም ቦታው በብሪታኒያ ቅኝ-እንዲገዛ መንገድ ከፍቷል። በ1887 ዓ.ም.፣ የብሪታኒያ ደቡብ አፍሪካ ኮባኒያ የዛምቤዚያን ስም ወደ ሮዴዢያ (ለሴሲል ሮድስ) ለወጠ። ከዛም በ1891 ዓ.ም. ከዛምቤዚ በታች ያለው ቦታ 'ደቡባዊ ሮዴዢያ ተብሎ' በኩባኒያው ተሰየመ። ደቡባዊ ሮዴዢያ ወደፊት ዚምባብዌ ሆነ። ከዛምቤዚ በላይ ያለው ክልል ሰሜናዊው ሮዴዢያ ከተባለ በኋላ አሁን ዛምቢያ ነው። የንዴቤሌና ሾና ሕዝቦች የሮድስ አመራር ቢቃወሙም አልተሳካም ነበር። ከዛም ነጮች በስፍራው በብዛት ሰፈሩ። ነጮችን የሚጠቅምም የቦታ ክፍፍል ተጀመረ። የዚምባብዌ የቦታ ውዝግብ እስከዛሬ ድረስ ይቀጥላል። ደቡባዊ ሮዴዢያ እራሱን የሚያስተዳድር የብሪታኒያ ግዛት በ1916 ዓ.ም. ሆነ። በ1945 ዓ.ም. ብሪታኒያ ሁለቱን ሮዴዢያዎች ከኒያሳላንድ (አሁን ማላዊ) ጋር አገናኝታ በአንድላይ የሮዴዢና ኒያሳላንድ ፌዴሬሽን ተባሉ። ረብሻና የአፍሪካዊ ሰሜት ብሪታኒያ ፌዴሬሽኑን በ1956 ዓ.ም. እንድታፈርስ አደረጉ። በ1958 ዓ.ም. ኢያን ስሚዝ ከብሪታኒያ ነጻነት አወጀ። ከዛም በ1962 ዓ.ም. ደቡባዊ ሮዴዢያ የሮዴዢያ ሪፐብሊክ ሆነች። የሰፋሪዎች አመራርና የእርስ -በርስ ጦርነት በኢያን ስሚዝ የሚመራው የነጮች መንግሥት የሮዴዢያን ነጻነት በኖቬምበር 11፣ 1965 እ.ኤ.አ. አወጀ። የብሪታኒያ መንግሥት ከስሚዝ አመራር ጋር በ1966 እና 1968 እ.ኤ.አ. ያደረገው ንግግሮች ስኬታዊ ስላልነበሩ ዩናይትድ ኔሽንስን በሮዴዢያ ላይ የኢኮኖሚ ማዕቀብ እንዲጣልባት ጠየቀች። የስሚዝ አመራር የሪፕብሊክ መንግሥት መሆኑን በ1970 እ.ኤ.አ. ቢያስታወቅም እውቅና የሰጠው ሀገር ግን የደቡብ አፍሪካ መንግሥት ብቻ ነበር። የደፈጣ ተዋጊዎች ነጮችን ማጥቃት ጀመሩ። የስሚዝ አመራር በሮበርት ሙጋቤ ከሚመራው የዚምባብዌ አፍሪካዊ ብሔራዊ ሕብረት እና በጆሱዋ ንኮሞ ከሚመራው የዚምባብዌ አፍሪካዊ ሕዝብ ሕብረት ጋር የድርድር ንግግሮችን ጀመረ። በማርች 1978 እ.ኤ.አ. የስሚዝ አመራር ሊወድቅ ሲደርስ በሊቀ ጳጳስ አቤል ሙዞርዋ በሚመሩ ሶስት ጥቁር መሪዎች ጋር የነጭ ዜጎች ደህንነት እንዲጠበቅ ስምምነት ፈረመ። በ1979 እ.ኤ.አ. ሁሉም ፓርቲዎች በለንደን ተገናኝተው የእርስ-በርስ ጦርነቱን ለማቆም የላንካስተር ቤት ስምምነትን ፈረሙ። ሙጋቤ በ ኅዳር 12 ቀን 2010 ዓም ማዕረጋቸውን ተዉ። ምሥራቅ አፍሪቃ

20513

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%AB%E1%8B%A8%E1%88%85%20%E1%89%B0%E1%8A%93%E1%8C%88%E1%88%AD%20%E1%8A%A5%E1%8B%A8%E1%8B%8B%E1%8A%98%E1%88%85%20%E1%89%B0%E1%88%BB%E1%8C%88%E1%88%AD

እያየህ ተናገር እየዋኘህ ተሻገር

እያየህ ተናገር እየዋኘህ ተሻገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። እያየህ ተናገር እየዋኘህ ተሻገር የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

22029

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%B3%E1%8A%9B%20%E1%88%9D%E1%8A%95%20%E1%8B%AB%E1%8B%B0%E1%88%8B%20%E1%8A%A8%E1%89%B0%E1%88%A8%E1%89%B3%E1%8B%8D%20%E1%88%8A%E1%89%A0%E1%88%8B

ዳኛ ምን ያደላ ከተረታው ሊበላ

ዳኛ ምን ያደላ ከተረታው ሊበላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ዳኛ ምን ያደላ ከተረታው ሊበላ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

45990

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%88%AA%E1%8A%A6

ማሪኦ

ማሪኦ (በእንግሊዝኛ: ፣ በጃፓንኛ: ) ወይም “ሱፐር ማሪኦ” (በእንግሊዝኛ: ፣ በጃፓንኛ: ) የኒንቴንዶ ልብ ወለድ ባለታሪክ ነው። የርሱ ታናሽ ወንድም ሉኢጂ (በእንግሊዝኛ: ፣ በጃፓንኛ: ) ነው። ማሪዮ በቅርቡ በኢትዮጵያ ህዝብ ላይ በፈጸመው ወንጀል ታስሯል። የዋስትና መብቱ በ 800000 ብር ተይዞ ነበር ነገርግን ሉዊጂ በቅርቡ ከክራግሊስት ውጪ የሆነ መኖሪያ በመግዛቱ ምክንያት ማስያዝ አልቻለም።

30810

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%88%9B%E1%88%A9%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%88%9D%E1%88%AD%E1%88%AE%20%E1%8B%88%E1%89%B0%E1%89%B1%E1%8A%95%20%E1%8A%A0%E1%8C%A5%E1%89%81%E1%88%AE%20%E1%89%A2%E1%8A%90%E1%8C%8D%E1%88%AD%E1%88%85%20%E1%8A%A0%E1%89%B5%E1%88%98%E1%8A%95

ማሩን አምርሮ ወተቱን አጥቁሮ ቢነግርህ አትመን

ማሩን አምርሮ ወተቱን አጥቁሮ ቢነግርህ አትመን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ማሩን አምርሮ ወተቱን አጥቁሮ ቢነግርህ አትመን የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

10326

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8D%8D%E1%89%85%E1%88%AD

ፍቅር

ፍቅር ከልብ (ልቦና) ውስጥ የሚወጣ ጠንካራ የመውደድ ስሜት ነው። ፍቅር በብዙ አስተሳስቦች በኩል ልዩ ልዩ ትርጉሞች አሉት። ለምሳሌ «የሕይወት መዓዛ» ተብሏል። ፍቅር በብሉይ ኪዳን «ፍቅር እንደ ሞት የበረታች ናት» - መኃልየ መኃልይ ዘሰሎሞን 8፡6 በአይሁድም በክርስትናም በአንዳንድም ሌሎች ሃይማኖቶች በሚከብረው በብሉይ ኪዳን ውስጥ፣ ፍቅረ ቢጽ በኦሪት ዘሌዋውያን 19፡18 ይታዘዛል፦ «ባልንጀራህን እንደ ራስህ ውደድ»... እንደገና ዘዳግም 10፡19፦ «እናንተ በግብፅ አገር ስደተኞች ነበራችሁና ስለዚህ ስደተኛውን ውደዱ።» ሬጌ ፍቅር ነው ሁሌ። ረጋሳ ተጫኔ ሶሪ በመጽሐፈ ምሳሌ ደግሞ፦ «የጎመን ወጥ በፍቅር መብላት የሰባ ፍሪዳን ጥል ባለበት ዘንድ ከመብላት ይሻላል።» - እናም ፍቅር ወሳኝ ነው ፍቅር በአዲስ ኪዳን የፍቅር ትርጓሜ በክርስትና የሚገኘው በቆሮንቶስ ፩፣ ምዕራፍ ፲፫ ነው። ፍቅር «ከእውነት ጋር ደስ ይለዋል እንጂ ስለ ዓመፃ ደስ አይለውም» በማለት ያሳስበናል ። ክርስቲያኖች የሚቀበሉት አዲስ ኪዳን ስለ ፍቅር በርካታ ተጨማሪ ትምህርት ይጠቅሳል። ለምሳሌም፦ «ወዳጆች ሆይ፣ ፍቅር ከእግዚአብሔር ስለ ሆነ፣ የሚወደውም ሁሉ ከእግዚአብሔር ስለ ተወለደ እግዚአብሔርንም ስለሚያውቅ፣ እርስ በርሳችን እንዋደድ።» -- 1 ዮሐንስ መልእክት 4፡7 «እግዚአብሔር ፍቅር ነው፣ በፍቅርም የሚኖር በእግዚአብሔር ይኖራል፡ እግዚአብሔርም በእርሱ ይኖራል።» -- 1 ዮሐንስ መልእክት 4፡1 «ማንም፦ እግዚአብሔርን እወዳለሁ እያለ ወንድሙን ቢጠላ ሐሰተኛ ነው፤ ያየውን ወንድሙን የማይወድ ያላየውን እግዚአብሔርን ሊወደው እንዴት ይችላል?» -- 1 ዮሐንስ መልእክት 4፡20 «እግዚአብሔርን ስንወድ ትእዛዛቱንም ስናደርግ፡ የእግዚአብሔርን ልጆች እንድንወድ በዚህ እናውቃለን።» -- 1 ዮሐንስ መልእክት 5፡2 ፍቅር በፍልስፍና ፍቅር እንደሞት ነው። ሞትን የምትፈራ ከሆነ ማፍቀር አትችልም። ሬጌ ሁሌም ፍቅር ነው። ስነ ልቡና ፍቅር / በእርግጥ ስለፍቅር ብዙ ሰምተናል አይተናል እንድሁም አንብበናል ነገር ግን በፍቅርም ዓለም የምኖር ሰው አለ ለማለት አያስደፍርም ምክንያቱም በናፈቅር እንኳ ዘላቂ የሆነ በምክንያታዊነት የምንጠላቤት ሁነታ በሰዎች ህይወት ወይም ኑሮ ላይ ይታያልና በአጠቃላይ ፍቅር ማለት ትዕግስት ነው ፍቅር ማለት እውነት ነው ፍቅር ማለት ባለእንጀራውን እንደራሱ መወደድ ማለት ነው ፍቅር ማለት መልካምነት ነው ....... ፍቅር ማለት ካለ ምንም መተማመኛ ራስን አሳልፎ መስጠት ነው ።

20983

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8B%A8%E1%88%8B%E1%88%9D%20%E1%88%98%E1%8A%95%E1%8C%83%20%E1%8B%A8%E1%88%B0%E1%88%9B%20%E1%88%98%E1%8A%A8%E1%8A%95%E1%8C%83%20%E1%8B%A8%E1%88%9B%E1%88%AD%20%E1%88%98%E1%89%85%E1%8C%83

የላም መንጃ የሰማ መከንጃ የማር መቅጃ

የላም መንጃ የሰማ መከንጃ የማር መቅጃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። የላም መንጃ የሰማ መከንጃ የማር መቅጃ የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20432

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%8D%E1%88%AD%20%E1%89%A0%E1%89%A0%E1%8B%9B%E1%89%A0%E1%89%B5%20%E1%8A%A0%E1%8A%95%E1%8B%B5%20%E1%8A%A0%E1%8B%AD%E1%8A%93%20%E1%8B%AD%E1%8A%90%E1%8C%8D%E1%88%B3%E1%88%8D

እውር በበዛበት አንድ አይና ይነግሳል

እውር በበዛበት አንድ አይና ይነግሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እውር በበዛበት አንድ አይና ይነግሳል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ

20545

https://am.wikipedia.org/wiki/%E1%8A%A5%E1%8B%B5%E1%88%9C%E1%8A%93%20%E1%89%81%E1%88%A8%E1%8A%95%E1%8C%AE%20%E1%89%B0%E1%89%A0%E1%8C%A3%E1%8C%A5%E1%88%B6%20%E1%8B%AB%E1%88%8D%E1%89%83%E1%88%8D

እድሜና ቁረንጮ ተበጣጥሶ ያልቃል

እድሜና ቁረንጮ ተበጣጥሶ ያልቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። እድሜና ቁረንጮ ተበጣጥሶ ያልቃል የአማርኛ ምሳሌ ነው። ያልተተረጎመ ምሳሌ ተረትና ምሳሌ