Datasets:

haohaa

/

shan-wordpress

like 0

မၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းတူၼ်ႈမၢၵ်ႇပီႊယၢဝ်းႁိုင် သႅၼ်း႞၊ ၸွမ်းၼင်ႇပိုၼ်းတႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ မၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ တႄႇၽုၵ်ႇမႃး တၢင်းမိူင်းဢိၼ်းတီးပွတ်းၼိူဝ် ၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းမၢၵ်ႇမႆႉ ဢၼ်မၢၵ်ႇၼိူဝ်တူၼ်ႈယႂ်ႇတူၼ်ႈလူင်ၼႆႉ မၢၵ်ႇလၢင်းၶဝ်ႈပႃးဝႆႉဢၼ်႞။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်မၢၵ်ႇဢၼ်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႂ်းမၢၵ်ႇၼိူဝ်တူၼ်ႈ။ မၢၵ်ႇလၢင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈၼႆႉ ၼၵ်း 10 ပွင်ႇ??? တေႃႇ 100 ပွင်ႇ?? ။ မၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ မီးဢရသႃႇ ဢၼ်ဝၢၼ်၊ ဢၼ်ၸဵမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မီးမၢၵ်ႇလၢင်းၼင်၊ မၢၵ်ႇလၢင်းပိူဝ်ႉ၊ မၢၵ်ႇလၢင်းၶမ်းၼႆ လၢႆလၢႆသႅၼ်းဝႆႉ။ ၼႂ်းမၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ ပႃးဝႆႉထၢတ်ႈ ပရူဝ်ႇတိၼ်း၊ ၵႃႇပူဝ်ႇႁၢႆႉတရဵတ်ႉ (Carbohydrate)၊ ထၢတ်ႈၶႆမၼ်း (Fat)၊ ထၢတ်ႈၼမ်ႉ၊ ထၢတ်ႈၵိူဝ်ဝၢၼ် ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ ဝီႇတႃႇမိၼ်ႇ တင်းၼမ်လႄႈ ၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉတႃႇပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းႁဝ်းတေႉတေႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းမၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ ပႃးဝႆႉ ဝီႇတႃႇမိၼ်ႇ ၸီႇ၊ ဝီႇတႃႇမိၼ်ႇ ဢီး လႄႈ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၸင်ႈတူဝ် ၶႅင်ႁႅင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းပႃးဝႆႉထၢတ်ႈ မၵ်ႇၵႃႇၼီႇၸီႇယမ်ႇ လႄႈ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႂ်ႈလုပ်ႇၵူၼ်းႁဝ်း ၵႅၼ်ႇၶႅင်မႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ထၢတ်ႈ ပူဝ်ႇတႅတ်ႉၸီႇယမ်ႇ ဢၼ်မီးဝႆႉၼႂ်းမၢၵ်ႇလၢင်းၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလိူတ်ႈၼႂ်းတူဝ်လႆၽဵင်ႇၵၼ်လႄႈ တႃႇႁေႉၵင်ႈလႆႈ တၢင်းပဵၼ်လိူတ်ႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉသုင်၊ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယွမ်းလူင်းၼၼ်ႉလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလူတ်းယွမ်းၵႂႃႇ ယူႇယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ ႁူၺ်ႇမၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တူမ်ႈၵိၼ်လႆႈသေ ၼႂ်းႁူၺ်ႇမၢၵ်ႇလၢင်းၼၼ်ႉ ယင်းမီးထၢတ်ႈ ပရူဝ်ႇတိၼ်း၊ ပူဝ်ႇတႅတ်ႉၸီႇယမ်ႇ၊ ၵႄႇၸီႇယမ်ႇ လႄႈ ထၢတ်ႈလဵၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈၵွၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ ၸွႆႈထႅမ်တႃႇပၢႆးယူႇလီႁဝ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ တႃႇၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးယဵဝ်ႈဝၢၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ၼမ်၊ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းမၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ မီးထၢတ်ႈ ၵူိဝ်ဝၢၼ်ၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈၵိၼ် မၢၵ်ႇလၢင်းၼႆႉ လူဝ်ႇလႆႈယမ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းဢွၼ်ႇဢွၼ်ႇ ယႃႇ​ေပ လႃႈလီဢိုၼ်လူင်ၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇယမ်ႉဢွၼ်ႇၸိုင် ၸၢင်ႊပဵၼ်တွင်ႉပုပ်ႈ၊ တွင်ႉၸဵပ်း။ ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ် ႁူင်းၶဝ်ႈၸဵပ်းၶဝ်တႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်မၢၵ်ႇလၢင်း ၼႆယဝ်ႉ။

လၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်း လီႁူႉလွင်ႈမၢၵ်ႇလၢင်း

လေႃးၵလူင်ၼႆႉ သႅၼ်ပဵၼ်မီး သႅၼ်ငိၼ်းသႅၼ်ႁၼ် သႅၼ်ထူပ်းသႅၼ်ၺႃးတေႉတေႉ။ မၢင်ပွၵ်ႈ ဢွၵ်ႇၸႂ် တွင်ႉမႆႈ ၶႂ်ႈၵိၼ် ၵူၺ်းၼႃႇ ဢမ်ႇႁူႉတေလႆႈၵိၼ်သင်၊ မၢင်ပွၵ်ႈဢွၵ်ႇၸႂ် ၵႂႃႇလႄႇတီႈၵႆၵႆ တီႈဢမ်ႇမီးၽႂ်သေၵေႃႉသေၵူၼ်း တီႈၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ် ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတေလႆႈၵႂႃႇတီႈလႂ်။ ပေႃးၶၢဝ်းၾူၼ်လႄႈ ၾူၼ်သိင်းၶိုၼ်းသိင်းဝၼ်း ၼႆၵေႃႈ ၼႂ်းၸႂ်ၼႆႉႁၢင်ႈလွမ်လွမ်ဢိုၵ်ႉၼိုၵ်ႉဝႆႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝႃႈ ပဵၼ်သင်လီလီ ပဵၼ်ႁိုဝ်လီလီၼႆ ဢမ်ႇမီးၶေႃႈတွပ်ႇ ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ။ မိူၼ်ၼၼ်ယဝ်ႉ မိူၼ်ၼၼ်ယဝ်ႉ ၸၢမ်မွၼ်း႟……  ၵၢင်ၸႂ်ဢၼ်ႁဝ်းမီးတေႃႇသူၼႆႉႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမေႃလၢတ်ႈ၊ ဢမ်ႇမေႃတွပ်ႇ၊ ဢမ်ႇမေႃပိုတ်ႇတီႈပွင်ႇမၼ်းၼႄလႆႈလီလီ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းႁူႉ ဢၼ်ႁဝ်းလၢတ်ႈလႆႈ ၸႅင်ႈၸႅင်ႈ လႅင်းလႅင်းတႉ ပေႃးႁၼ်ၼႃႈသူ၊ ပေႃးငိၼ်းသဵင်သူ၊  ပေႃးလႆႈယူႇၸမ်သူၼႆ  ႁဝ်းသိူဝ်းၸႂ်ၼႃႇ။ ယဝ်ႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈယူႇၸမ်ၸမ် ၶႂ်ႈလၢတ်ႈတေႃႇ၊ ၶႂ်ႈငိၼ်းသဵင်၊ ၶႂ်ႈႁၼ်ၼႃႈသူ တိၵ်းတိၵ်း။ ပေႃးၸၢမ်မွၼ်းထၢမ်ႁဝ်းဝႃႈ “ၸွင်ႇႁၵ်ႉႁဝ်းၼႄႇ” ၼႆၸိုင် ႁဝ်းတိုၼ်းတေတွပ်ႇဝႃႈ  “ႁၵ်ႉဢိူဝ်ႈ” ၼႆၵွႆးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ သင်သမ်ႉသိုပ်ႇထၢမ်ထႅင်ႈဝႃႈ “ႁၵ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်” “ယွၼ်ႉသင်လႄႈႁၵ်ႉ” ၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ႁဝ်းတေတွပ်ႇလၢတ်ႈ သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈဝႃႈ  “ဢမ်ႇႁူႉ” ၼႆၵွႆး။ ၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵၼ်မႃးၵေႃႈ ႁိုင်ယဝ်ႉလူး ၸႂ်ထိုင်ဢိူဝ်ႈ ၸၢမ်မွၼ်း႟…… ၸႂ်ထိုင်မိူဝ်ႈ ႁဝ်းၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ၸွမ်းၵၼ်၊  ၸႂ်ထိုင်မိူဝ်ႈလႆႈၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်ၸွမ်းၵၼ်။ မိူဝ်ႈလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁိူၼ်း ၸွမ်းၵၼ်။ မိူဝ်ႈလႆႈ လူင်းႁဵတ်းတူဝ် ထူပ်းၸွမ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸႂ်ထိုင် မိူဝ်ႈႁဝ်းပႆတၢင်းၸွမ်း၊ ၶီႇလူတ်ႉၸွမ်းၵၼ်၊ ပႆႇလႅပ်ႈၼႂ်းဝဵင်း၊ ၵႂႃႇတူၺ်းၸိူင်းၸွမ်းၵၼ် ၸႂ်ထိုင်…… ၸႂ်ထိုင်………။ ၸၢမ်မွၼ်း႟… ပိူင်ပဵၼ်ၼႂ်းလေႃးၵလူင်ၼႆႉ  မၢင်ဢၼ်မၢင်လွင်ႈ ႁဝ်းၸၢင်ႊဝႄႈပႅတ်ႈမၼ်းယူႇသေတႃႉ ၵူၺ်းၼႃႇ ႁဝ်းဢမ်ႇၵုမ်းထိင်းမၼ်းလႆႈမီးတင်းၼမ်။ ၶၢဝ်းၼႃးလူင်တေႉတေႉ လႅတ်ႇလႅင်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လူး။ လိူၼ်ၸဵင် လိူၼ်ၵမ်ၼႆႉ ၶၢဝ်းၵတ်းလူင် တေႉတေႉ ၾူၼ်ယင်းၸၢင်ႈတူၵ်းလႄႇ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းလိူၼ်ႁႃႈ လိူၼ်ႁူၵ်းၼႆႉ ၶၢဝ်းမႆႈလူင်ၵေႃႈ ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵင်းယင်းၸၢင်ႈတူၵ်း။ ၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ ၼႂ်းလေႃးၵလူင်ၼႆႉ  ဢၼ်ယွၼ်းသူး ဢၼ်မုင်ႈမွင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်မႃး  ဢၼ်ပဵၼ်မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈယွၼ်းသူး၊ ဢမ်ႇလႆႈမွင်း။  လွင်ႈၼႆႉ ၸၢမ်မွၼ်းၵေႃႈ တေႁူႉထိုင်ယူႇ။ ၸၢမ်မွၼ်း႟…… ၸွင်ႇသူတိုၵ်ႉတွင်းႁိုဝ် ပွၵ်ႈၼိုင်ႈသူယၢမ်ႈလၢတ်ႈႁဝ်းဝႃႈ “မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်ၼႆႉ တေလႆႈ တမ်းဝၢင်းပႅတ်ႈ ဢၼ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း ၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉသေ လိူၵ်ႈႁဵတ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ” ၼႆၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ၼင်ႇၵဝ်ႇၵႂၢမ်းၶေႃႈၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ပွင်ႇၸႅင်ႈလႅင်းမႃးယဝ်ႉ။ ဝူင်ႈပူၼ်ႉၼႆႉ တႆးၵေႃႉ ပေႃႈမႄႈႁဝ်းမႃးလႄႇ ပႃးမႃးလုၵ်ႈယိင်းၶဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈမၼ်းႁွင်ႉဝႃႈ “မူဝ်သႂ်” ၼႆဝႃႇ။  မူဝ်သႂ်ၼႆႉ ပဵၼ် မေႃယႃ၊ ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ၵေႃႉလဵဝ်။  မူဝ်သႂ်ၼႆႉ ႁၢင်ႊလီတေႉတေႉ၊ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်မီးၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ၊ ဢၼ်မီးမႆႇၼႃႈ လီႁၵ်ႉႁၵ်ႉတေႉတႉ။ ပေႃးႁႂ်ႈႁဝ်းလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၸိုင် မၼ်းႁၢင်ႊလီလိူဝ်သူၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈ ၸၢမ်မွၼ်း……။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးထၢမ်ဝႃႈ “ၸွင်ႇႁဝ်းႁၵ်ႉမၼ်း” ၼႆ သင်တေလႆႈတွပ်ႇသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၸိုင် တေဝႃႈ “ဢမ်ႇႁူႉ” ၼႆၵွႆးယဝ်ႉ။  ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ။ ဝၢႆးၶဝ်ပွၵ်ႈမိူဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ပေႃႈမႄႈႁဝ်းလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ  “မူဝ်သႂ်ၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈပႂ်ႉမၢႆႁဝ်းဢိူဝ်ႈၸၢႆး ၸွင်ႇႁၢင်ႊ လီႁိုဝ်” ၼႆဝႃႇ။  မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၼႆႉ ၵႅၼ်းၸၢတ်းၸၢတ်း မိူၼ်ပိူၼ်ႈဢဝ်မိတ်ႈမႃးထႅၵ်ႇယဝ်ႉ ၸၢမ်းမွၼ်း႟…။ သဵင်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်တွတ်ႇၼႆႉ မိူၼ်သဵင်ၾႃႉလင်ယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ မိူၼ်သဵင်ထူၺ်ႈၸႂ် ၵႂၢႆးထိုၵ်းၶမ်ဢုင်ယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ လိူဝ်သေ သဵင်ထူၺ်ႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းသင်ထႅင်ႈ။ ၵႂင်မူတ်းယဝ်ႉ။ ​တေလႆႈလၢတ်ႈသင်။ တေလႆႈတွပ်ႇဝႃႈႁိုဝ်။ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ။  တေလႆႈတွပ်ႇဝႃႈ “ၶႃႈမီးၸူႉယဝ်ႉ။ ၵေႃႉဢၼ်ၶႃႈႁၵ်ႉၼၼ်ႉမီးယဝ်ႉ” ၼႆၼႄႇ။ ဢမ်ႇၼၼ် တေယူႇသူႇသူႇ ဢမ်ႇတၵ်ႉဢမ်ႇသင် ဢမ်ႇတွပ်ႇဢမ်ႇထဵင်သင်ၶိုၼ်းႁႃႉ။ တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ် ၸၢမ်မွၼ်း႟……။ မိူင်းၵူၼ်းၼႆႉ ၸိုင်ၸၢင်ႈ ပဵၼ်ၼႆ။ မိူဝ်ႈၸမ်တေလုၵ်ႉၵႂႃႇ ၼႂ်းလုၵ်းၼွၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃႈသမ်ႉပၢႆဝႃႈ “ၸွမ်းၸႂ်မႂ်းၸၢႆးမႃး တင်းၸူဝ်ႈ။ ပွၵ်ႈၼႆႉတႄႉ ၸွမ်းၸႂ် ႁႃးမႄႈသူ ဢိတ်းၼိုင်ႈလႄႈ။ ၵူၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ၽိူဝ်ႇၶၢမ်ႇလူႉ ၵႂၢမ်းၵတိသတ်ႉၸႃႇ တႃႉၶၢမ်ႇၾႃႉၽႃႇတၢႆဝႃႇ မႂ်းၶႂ်ႈႁူႉ” ၼႆထႅင်ႈ။ မူဝ်သႂ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးတၢင်းယၢမ်ႈလီ၊ မေႃၼပ်ႉယမ်ပိူၼ်ႈ၊ မေႃၶဝ်ႈဢွၵ်ပိူၼ်ႈ။ ၼႃႈၵေႃႈ ၼႃႈႁၵ်ႉတေႉတေႉ။ တႆးၵေႃႉတႆးသေႈၵေႃႈ မီးၼမ်တေႉတေႉ။ ပဵၼ်မေႃယႃၼႆသေတႃႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းမႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇပၼ်လုတ်ႈ ပၼ်ႁၢမ်း။ ၵၢင်ၼႂ်လုၵ်ႉမႃး ႁဵတ်းၶဝ်ႈၽၵ်းၸဵမ်ၸဝ်ႉ ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်ယဝ်ႉၸင်ႇၵႂႃႇၵၢၼ်။ ၼႃႈၵၢၼ်ႁဝ်းတႄႉ ၵၢင်ၼႂ်ၵိၼ်ၶဝ်ႈ ၼႂ်ယဝ်ႉ လူဝ်ႇၵႂႃႇသူင်ႇ မူဝ်သႂ်တီႈၵၢၼ်၊ တၢမ်းၶမ်ႈၵႂႃႇၵေႃႈၶိုၼ်းၵႂႃႇႁပ်ႉ ႁဵတ်းၼႆၵွႆး။ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ပဵၼ်ဝၼ်း လိုဝ်ႈၵၢၼ်လႄႈ မူဝ်သႂ်ဢမ်ႇၵႂႃႇၵၢၼ်။ ပဵၼ်ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ ၶၢဝ်းၵတ်း။ ႁဝ်းတိုၵ်ႉၼင်ႈၵိၼ်ၵေႃႇၾီႇသေ ဢွမ်ႇလႅတ်ႇ ဢုၼ်ႇယူႇ။ မူဝ်သႂ်ဢဝ် ၵွၵ်းႁူဝ်ဢွၼ်ႇမၼ်း ဢိင်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းႁူၵ်းၵဝ်ၶႃႈသေ ထၢမ်သဵင်လွႆးလွႆးဝႃႈ “ပီႈႁၵ်ႉ မူဝ်သႂ်တေႉယူႇႁႃႉၼႆႉ” ၼႆဝႃႇ။ တေလႆႈတွပ်ႇဝႃႈႁိုဝ်လႃႇ ၸၢမ်မွၼ်း႟…။ ႁဝ်းယၢမ်ႈငိၼ်းဝႃႈ ၵွၼ်ႇပႆႇလၢတ်ႈပိူၼ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းႁၵ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈထၢမ်ၶိုၼ်း တူဝ်ၵဝ်ႇဢွၼ်တၢင်းၼႆဝႃႇ။ ႁဝ်းထၢမ်ယဝ်ႉ။ ယၢမ်ႈထၢမ်ပဵၼ်လၢႆလၢႆပွၵ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ လႆႈၶေႃႈတွပ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇႁူႉၼႆၵွႆး။ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဝ်းတွပ်ႇဢိူဝ်ႈ ၸၢမ်မွၼ်း…။ ႁဝ်းတွပ်ႇ မူဝ်သႂ်ၵႂႃႇဝႃႈ “ႁၵ်ႉၽႅဝ်လေႃႇ” ၼႆယဝ်ႉ။  မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ မူဝ်သႂ်လပ်းတႃ ၼိမ်ၸိုင်ႈၸိုင်ႈ ၼႂ်းဢူၵ်းႁဝ်းသေ ယုမ်ႉဝၢၼ် ပဵင်းၸႂ်ဝႆႉယူႇ။ ၵူၺ်းၼႃႇ ႁဝ်းဢမ်ႇၶိုၼ်းထၢမ်။ ဢမ်ႇၶိုၼ်းထၢမ်ဝႃႈ “မူဝ်သႂ်ႁၵ်ႉႁဝ်းတေႉယူႇႁႃႉ” ၼႆၼၼ်ႉ။ မိူင်းၵူၼ်းၼႆႉ လၢၵ်ႇလၢႆးၼႃႇၼေႃ။ မူဝ်သႂ် ဢၼ်ယူတ်းယႃ၊ ပၼ်ႁႅင်းၸႂ်ပိူၼ်ႈယူႇၵူႊဝၼ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ တၢမ်တူဝ် မၼ်းၵေႃႉၶိုၼ်းဢမ်ႇယူႇလီ။ လႆႈႁၼ် မူဝ်သႂ် ဢမ်ႇယူႇလီၸိူင်ႉၼႆ ၼႂ်းၸႂ်ႁဝ်းပဵၼ်မဵဝ်းၼိုင်ႈ။ ဢမ်ႇသိူဝ်း။ မႆႈၸႂ်ဝႆႉ။ လွမ်ၵူဝ်ဝႆႉ။ မိူၼ်ႁၢင်ႈတူၵ်းၸႂ်ဝႆႉၵေႃႈမီးမီး။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ်။ ဢမ်ႇတွင်ႉမႆႈၶဝ်ႈမႆႈၼမ်ႉသင်။ ၶႂ်ႈပႂ်ႉတူၺ်းထိုင်၊ ၶႂ်ႈလုမ်းလႃး မူဝ်သႂ်ၵွႆး။ တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်မူဝ်သႂ်မၵ်ႉ၊ မၢၵ်ႇမႆႉ ဢၼ်မၼ်းၵႆႉၵိၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းတွင်းလႆႈ သဵင်ႈသဵင်ႈ။ ႁဝ်းၵႂႃႇသိုဝ်ႉမႃးပၼ် မူတ်းမူတ်းဢိူဝ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးလႆႈႁၼ် မူဝ်သႂ် ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်  ဢၼ်ႁဝ်းၵႂႃႇသို ဝ်ႉမႃး၊ မၢၵ်ႇမႆႉဢၼ်ႁဝ်း ပွၼ်ႈလဵင်ႉမၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းသိူဝ်းၸႂ်ၼႃႇ မိူၼ်ႁၢင်ႈလိုမ်းမိူင်းၵူၼ်းလူင်ၵႂႃႇ ၼိုင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ၵမ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈ။ တေယွၼ်းလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼႃႉ ၸၢမ်မွၼ်းဢူၺ်…… မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းဢမ်ႇတၼ်းၶုၵ်းၸႂ်လႆႈသူ သေ ဢိတ်း။ ဢမ်ႇတၼ်းၸႂ်ထိုင်သူသေဢိတ်း။ ဢမ်ႇတၼ်းဝူၼ်ႉထိုင်သူ သေဢိတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈ။ တေလႆႈဝႃႈႁိုဝ်လႃႇ။ ဢမ်ႇႁၵ်ႉသူယဝ်ႉၼႆႁႃႉ… လိုမ်းသူၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆႁႃ… ။ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။  “ပေႃးၼၼ်ႉ သူတိုၵ်ႉႁၵ်ႉယူႇ ၼေႃႈ”  ၼႆ သူတေၶႂ်ႈထၢမ်ႁဝ်းယူႇ။ ႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉ… ႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉတေႉတေႉဢိူဝ်ႈ။ လိုမ်းယဝ်ႉႁႃႉၼႆ ဢမ်ႇလိုမ်း တိုၵ်ႉတွင်းယူႇ။ ၸႂ်ထိုင်ယူႇႁႃႉၼႆၸိုင်  ၸၢမ်မွၼ်း႟……တေလၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ထိုင်ယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၶိုၵ်းၸႂ်လႆႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ…… ႁဝ်းတိုၵ်ႉတွင်းယူႇ ႁဝ်းပႆႇလိုမ်း………။ ဝၼ်းၼိုင်ႈ ၵိၼ်ၶဝ်ႈၶမ်ႈယဝ်ႉ  ႁဝ်းၵႂႃႇၼင်ႈတီႈတင်ႇငႅၵ်ႈ တၢင်းၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ။ ၶမ်ႈၼႆႉ ၼႃႈၾႃႉ ပၢင်ႇသႂ်ဝႆႉ ၵူၺ်းၼႃႇ ၵတ်းၸိတ်းၸိတ်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃး ၸွမ်းတၢင်းၵေႃႈ ဢေႇဝႆႉ။ ႁိုင်ႁိုင် ၸင်ႇတေလႆႈႁၼ်လူတ်ႉၵႃး ၼိုင်ႈလမ်း။ ၵူၼ်းပႆတၢင်းၵေႃႈ ယဵၼ်သီႇသီႇဝႆႉ။ မူဝ်သႂ် ဢွၵ်ႇႁိူၼ်းမႃးၼင်ႈၸွမ်းႁဝ်း။ ယုၵ်ႉၶႅၼ်ၽၢႆႇသၢႆႉႁဝ်း တၢင်ႇႁိူဝ်မႃႇမၼ်းယဝ်ႉ ဢဝ်မိၼ်ႁူၸမ်ႈၼႃႈဢူၵ်းသေ ထွမ်ႇတူၺ်းမၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ႁဝ်းတွတ်ႇယူႇ။ ယူႇၵမ်းၼိုင်ႈ ႁႅၼ်ၵၢင်းယၵ်ႉတူၺ်းၼႃႈႁဝ်းယဝ်ႉ လၢတ်ႈလွႆးလွႆးဝႃႈ “ပီႈတေႁၵ်ႉ ၸၢမ်မွၼ်းႁႅင်းၼႃႇၼေႃ” ၼႆဝႃႇ။ ၸၢမ်းမွၼ်း႟… ႁဝ်းတူၵ်းၸႂ်ဢိူဝ်ႈ။ လွင်ႈဝႃႈ ႁဝ်းႁၵ်ႉၸၢမ်မွၼ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မူဝ်သႂ်ႁူႉယူႇလူး။ မၼ်းႁူႉယူႇၼႃႇ။ မၼ်းႁူႉဢိူဝ်ႈ။ မၼ်းတေႁူႉမႃး ၸဵမ်လႂ်ၵွၼ်ႇ။ ၸင်ႇဝႃႈတေႉယဝ်ႉၼေႃ မိူင်းလူင်ၼႆႉ သႅၼ်ပဵၼ်သႅၼ်မီးတေႉလႂ်။ သႅၼ်ပိူင်သႅၼ်ၺႃးတေႉတေႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ႁဝ်းၶုၵ်းၶႂ်လႆႈ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၸၢမ်းမွၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်ၼႆႉ တေလႆႈ တမ်းဝၢင်းပႅတ်ႈ ဢၼ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း ၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉသေ လိူၵ်ႈႁဵတ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁဵတ်း ထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ” ၼႆၼၼ်ႉၵွႆးယဝ်ႉ။ ၵႅင်လွၼ်း  (27-4-2018)

ၸၢမ်မွၼ်း

ဢွၵ်းဢေႃၼႆ ႁၢင်ႈဢမ်ႇၸိုၼ်ႈသႂ်၊ ၼႂ်းၸႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးသိူဝ်း။ ၶႂ်ႈၵတ်းၽၢၼ်ႈ၊ ၵတ်းၽိၼ်ႈဝႆႉ။ ဝႃႈလႃးၵေႃႈ တေပဵၼ်ႁႃႇ ၼမ်ႉႁိူဝ်ႇၶဝ်ႈ ၶမ်ႈဝႃးၼၼ်ႉ ပႆႇပေႃးၸၢႆႇလီႁိုဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ၵဝ်ၶႃႈတႄႉ ယုၵ်ႉတိၼ် ယၢင်ႈတမ်း လမ်းၸွမ်းႁွႆးတိၼ် ဢၢႆႈထိုၵ်း ၵႂၢႆးငၢၼ်ဢွၼ်ႇ ဢၼ်လၢၵ်ႈၸၼ်မွၼ်ႉထႆယူႇၽၢႆႇၼႃႈ ၶႃႈၸၢႆး ၼၼ်ႉယူႇ။ “ႁိုၺ်ႉ!… ႁိုၺ်ႉ!…ယေႃႈ!… ယေႃႈ!… ။ ဢႃႉ !… ၵႂၢႆးတူဝ် ၼႆႉ။ တၢင်းၼႆႉဢိူဝ်ႈ။ လွၵ်းၼိုင်ႈ ပႆႇယဝ်ႉ မႂ်းပေႃး ၶႂ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ လွၵ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉလူင်။ ႁိုၺ်ႉ ! ႁိုၺ်ႉ! “ ပဵၼ်သဵင်ၶႃႈၸၢႆးႁွင်ႉလႃႇဢၢႆႈထိုၵ်းၵွၺ်း။ မဵဝ်းၵႂၢႆးၼႆႉ ၵႂႃႇၸွမ်းၼင်ႇ ၸဝ်ႈမၼ်းၸႂ်ႉ၊ ၸဝ်ႈမၼ်းၸၼ်ၵွၺ်းၼႆသေတႃႉ  ပေႃးထႆယွင်း ႁိမ်းၽင်ႇတေးၼႆ ဢၢႆႈထိုၵ်းၼႆႉ မၼ်းၵႆႉၶၢမ်ႈ တေးၼႃးၵႂႃႇၽၢႆႇပုၼ်ႉ၊ ၶိုၼ်းၶၢမ်ႈမႃးၽၢႆႇၼႆႉ ႁဵတ်းၼႆ။ ပေႃးၸမ်ထိုင် ၶၢဝ်းပူတ်းမၼ်း မွၵ်ႈ 8 မူင်း 9 မူင်းၵၢင်ၼႆ ၼႆႉၶႅၼ်းၼႃႇယဝ်ႉ။ ဢၢႆႈထိုၵ်း ဢမ်ႇသူႈၸွမ်းႁွႆးမၼ်းယဝ်ႉ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၼႆႉ။ တေႁိူဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းၼိုင်ႈၵႂႃႈ၊ လႆႈလၢၵ်ႈလၢၵ်ႈ ၸၼ်ၸၼ်၊ ၶၢမ်ႇပွင်ႉ၊ ၶၢမ်ႇႁိုတ်းမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်မိူင်းၸင်ႇႁႃသႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉယိုင်။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ် ၵဝ်ၸၢႆး ၶႅၼ်းပွင်ႉၶႅၼ်ႉထႃႉလိူဝ်မႃးယဝ်ႉ။ ဢၢႆႈထိုၵ်းတႄႉလိူဝ်သေၵူမ်ႈႁူဝ် ထွမ်ႇသဵင်ၵဝ်ၸၢႆးယဝ်ႉထူၺ်ႈၸႂ်လူင်မၼ်း ၽိုဝ်ႉ! ၽိုဝ်ႉ! သိုပ်ႇလၢၵ်ႈ သိုပ်ႇၸၼ် မွၼ်ႉထႆထႅင်ႈၼၼ်ႉ ႁိုဝ်တေ ၸၢင်ႊႁဵတ်းသင်ထႅင်ႈ။ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁိုတ်း၊ တိုၵ်ႉလႃႇ ဢၢႆႈထိုၵ်း ယူႇၼၼ်ႉ မိူၼ်ႁၢင်ႈငိၼ်းသဵင်ၵူၼ်းသေၵေႃႉၵေႃႉ ႁွင်ႉၸိုဝ်ႈၶႃႈၸၢႆးဝႆႉ။ ပႆႇသူၼ်ၸႂ်။ သဵင်တိၼ် ၶႃႈၸၢႆး၊ သဵင်တိၼ် ဢၢႆႈထိုၵ်း၊ သဵင်ၼမ်ႉ၊ သဵင်မွၼ်ႉထႆ ဢၼ်ထၢၵ်ႇၼင်လိၼ်မိူင်းပေႃးပဵၼ်ၽၢၼ်ႈပဵၼ်ၽၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁႅင်းဝႆႉလႄႈ သဵင်ဢၼ် ႁွင်ႉၶႃႈၸၢႆးၼၼ်ႉ ငိၼ်းဝွႆးဝွႆးၵွၺ်း။ မိူၼ်ႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉသဵင်ၼၼ်ႉ လင်ႁႅင်းမႃး တိၵ်းတိၵ်းသေ ၸိုဝ်ႈၶႃႈၸၢႆးၵေႃႈ လႆႈငိၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းလီမႃးယဝ်ႉ လႄႈ ၸင်ႇဝၢႆးတူၺ်းတၢင်းထဵင်ၼၼ်ႉ ႁၼ်ၵူၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယုၵ်ႉမိုဝ်းၵၵ်းၵႆ ပႆမႃးၸူး ၶႃႈၸၢႆးယူႇ။ ယိုင်ႈမၼ်းမႃးၸမ် ယိုင်ႁၼ်ၸႅင်ႈမႃး  တိၵ်းတိၵ်း။ မၼ်းမႃးႁိမ်းၼိူဝ်ႁူဝ်တေးၼႃး ဢၼ်ၶႃႈတိုၵ်ႉထႆ ယူႇၼၼ်ႉသေ ႁွင်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ “ဢိူၺ်ႉ!… ပေႃးလႆႈယဝ်ႈ။ ပႃႈႁဝ်းႁႂ်ႈမႃးႁွင်ႉ။ မိူဝ်းႁိူၼ်းၵမ်းလဵဝ်ဝႃႇ” ၼႆ။ ၶႃႈၸၢႆးဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းလီလီလႄႈ ၸင်ႇၵိုတ်း ၵႂၢႆးသေ ႁွင်ႉထၢမ်ၶိုၼ်း။ “ဢီႈသင်ၵေႃ !…” “မိူဝ်းႁိူၼ်းၵမ်းလဵဝ်ဝႃႇ ပႃႈႁဝ်းဝႃႈ။ ပႃႈႁဝ်း ႁႂ်ႈၵဝ်မႃးႁွင်ႉမႂ်းဢိူဝ်ႈ” သဵင်ပီႈသႅင်ၼႆႉ ဢမ်ႇၶႅင်သေတႃႉ ၼင်ႇႁၢင်ႈ ပဵၼ်ၼၢမ်လူင်မႃးၸူၵ်ႉႁူဝ်ၸႂ် ပေႃးၵႅၼ်းၸၢတ်းၸၢတ်း။ ၼႂ်းၸႂ်ၼႆႉၵေႃႈ ဝူၼ်ႉလူင်ၵႂႃႇလၢႆ လၢႆလွင်ႈ၊ လၢႆလၢႆမဵဝ်း။ လႆႈငိၼ်းၵႂၢမ်းပီႈသႅင် ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁူႉၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉဝႃႈ ဢူႈႁဝ်းဢၼ် ၼွၼ်းၶၢမ်ႇတၢင်းပဵၼ်ယူႇတီႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ တိုၼ်းပဵၼ်သေလွင်ႈလွင်ႈၼႆ။ “ၽႂ်ပဵၼ်သင် ပီႈသႅင်” ” ၵဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၵဝ်တိုၵ်ႉၼွၼ်းယူႇ ပႃႈႁဝ်းမႃးလၢတ်ႈႁႂ်ႈမႃးႁွင်ႉမႂ်းဝႆးဝႆးၼႆၼႃႇ။  ၵဝ်တမ်ႉပႆႇလႆႈသုၵ်ႈၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈၼႆႉမႂ်းႁူႉ” ပီႈသႅင်တင်း လၢတ်ႈ တင်းတႆႇၼိူဝ်တေးၼႃး တၢင်းဝၼ်းဢွၵ်ႇထဵင်ၼၼ်ႉသေမႃးၸူးၶႃႈ။ ၶႃႈၸၢႆးၵေႃႈ ၼႅတ်ႈပူတ်းၸိူၵ်ႈဢႅၵ်ႇ ပၼ်ဢၢႆႈထိုၵ်းသေ လမ်းၸွမ်းလင်မၼ်း။ ႁႃးသွင်ၵေႃႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်။ ၼႂ်းၸႂ်ပီႈသႅင် ပဵၼ်ႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ။ ၶႃႈတႄႉ လၢတ်ႈသင်ဢမ်ႇဢွၵ်ႇ၊ ဝူၼ်သင်ဢမ်ႇပဵၼ်။ မႆႈၸႂ်ဝႆႉၵေႃႈ မီးမီး၊ ၽိဝ်ၼိူဝ်ႉလၢင်ႈဝႆႉၵေႃႈ မီးမီး၊ မၢင်ၵမ်း ငိၼ်းသဵင်တိၼ် ၶႃႈၸၢႆးၶိုၼ်း၊ မၢင်ၵမ်းငိၼ်းသဵင် တိၼ်ပီႈသႅင်၊ မၢင်ၵမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငိၼ်းသဵင်သင်၊ မၢင်ၵမ်းငိၼ်းသဵင်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတွတ်ႇ ယူႇ”ၽိုၵ်ႉ!… ၽိုၵ်ႉ…” ၵူၺ်း။ မၢင်းၵမ်းၼႂ်းၸႂ်ၼႆႉ လႅပ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ “ယႃႇႁႂ်ႈၽႂ်ပဵၼ်သင်သေၵမ်း ၸဝ်ႈ ဢိူဝ်ႉ” ၼႆၵေႃႈ မီးမီး။ *                 *                       * “ၵတ်းၵႃႈ ယင်းမီးမေႃယႃ ၶႃႈလႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉဢမ်ႇႁူႉသင် ၸင်ႇဝႃႈယဝ်ႉ။ ၸႂ်ယႂ်ႇမေႃယႃႁဝ်းတင်းပိုၵ်းယဝ်ႉၶႃႈၼႆႉ။ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်ၶႃႈၼႆ။ ၸူမ်းဝႃႈ ၸူမ်းၶႃႈယဝ်ႉ မေႃယႃႁဝ်းမႃးၵမ်းလဵဝ်ၼႆႉ” သဵင်မႄႈႁဝ်း လၢတ်ႈၵႂၢမ်းယွင်ႈယေႃး၊ ငိၼ်းၸူမ်းတီႈမေႃယူႇ ၼိူဝ်ႁိူၼ်းၼၼ်ႉ။ တိုၵ်ႉမႃး ထိုင်တိၼ်ၶူလႆၵေႃႈ ငိၼ်းသဵင်မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ႁၼ်ၼႃႈၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းမိူဝ်းၵေႃႈ မႄႈ လၢတ်ႈၵမ်းလဵဝ်။ “ဢူႈသူ ဢၢင်ႈၵႂႃႇပႅတ်ႈႁဝ်းယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ၸင်ႇၸႂ်ႉပီႈသႅင်သူၵႂႃႇႁွင်ႉမႂ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။ ၸွင်ႇမၼ်းဢမ်ႇလၵ်ႉၵိၼ်ၼိူဝ်မူထိူၼ်ႇ ဢၼ်ဢၢႆႈၵွၼ်း ဢဝ်မႃးပၼ်မႂ်းၼၼ်ႉႁိုဝ်လႃႇ။ ၵတ်ႉၵႃႈမေႃယႃ တင်းမႃး ၶိုတ်းၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈၼႆႉ” ဢူႈၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းမင်ႈသင်ႈလူင်။ ပဵၼ်မူးသိူဝ်း၊ ပဵၼ်တမ်ႇငႃႈမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉၼုမ်ႇ တိုၵ်ႉၵမ်၊ ယၢမ်ႈၵိၼ်လႆႈ၊ ႁဵတ်းလႆႈမႃး ၵူႊမဵဝ်းလူး။ မိူဝ်ႈလဵၼ်ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်မၼ်းလႄႈ ယႃႇပေၵိၼ်ဢၼ်ၼႆ့၊ ယႃႇပေၵိၼ်ဢၼ်ၼၼ်ႉ၊ ယႃႇပေႁဵတ်းဢၼ်ၼႆႉ၊ ယႃႇပေႁဵတ်း ဢၼ်ၼၼ်ႉၼႆတႄႉ ႁူႉၵႃႈႁဵတ်းယၢပ်ႇယူႇလေႃႇ။ ၶႃႈၵေႃႈ ႁင်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ၼိူဝ်မူထိူၼ်ႇ ဢၢႆႈၵွၼ်းမႃးပၼ်ၼၼ်ႉ ၵိၼ်ပႅတ်ႈမူတ်း သေပေႃးလီယဝ်ႉ။ သမ်ႉတိုၵ်ႉဝႆႉၸပ်းမေႃႈ၊ ၸပ်းဝၢၼ်ႇယူႇၼႃႇ။ ပေႃးဢူႈႁၼ်မၼ်းၵေႃႈ ႁိုဝ်တေယိူၼ်ႉလႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ဢူႈ ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်သင်တေႉတေႉၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ လႅပ်ႈယူႇလီပီးသၢၼ်းယူႇ။ မၢင်မွၵ်ႈသမ်ႉၶႂ်ႈပဵၼ်သင်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇ။ ၵႅပ်ႉၵႅပ်ႉၵမ်းၵမ်းၵူၺ်းၵေႃႈ ႁၢႆႁူႁၢႆတႃ ဢမ်ႇလႆႈ။ မေႃယႃဝႃႈ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်၊ လွင်ႈၸေႃႈၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉပႃးၼႆၼႃႇ။ မႄႈ တင်း ၶႃႈ တႄႉဢမ်ႇႁူႉ၊ ဢမ်ႇပွင်ႇ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁၼ်မၼ်းႁၢင်ႈ ထူၺ်ႈၸႂ်ၵပ်ႉမႃးၵေႃႈ ၵႂႃႇႁွင်ႉမေႃ ယႃႁဵတ်း ၼၼ်ၵွၺ်းၼႃႇ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ ပဵၼ်လူမ်းတၢင်းၼွၵ်ႈဝႃႇ၊ လူမ်းတၢင်းၼႂ်းဝႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈပႃး။  လွင်ႈယႃတႄႉ ၸၢမ်းတူၺ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ တႆႈတဵၼ်း၊ တႆးဢၢင်း၊ ပၢင်းသြႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇၵႅၼ်ႇ။ ၵူၺ်းၼႃႇ တိုၵ်ႉမိူၼ် ၵဝ်ႇၵွၺ်း။ ပေႃးလႆႈၵိၼ်ယႃ ဢၼ်မေႃယႃ မႃးပၼ်တႄႉ ၶႅၼ်းၵႂႃႇဢိတ်းၼိုင်ႈႁဵတ်းၼႆၵွၺ်း။ ဢၼ်ဢူႈၶႂ်ႈပဵၼ်ႁႅင်းႁႅင်းၼႃႇ ဢၼ်ၼိုင်ႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈယိင်း၊ လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈ၊ ပီႈၼၢင်းၶႃႈ ဢၼ်မီးယူႇတၢင်ႇ မိူင်းၼၼ်ႉ မႃးလႄႇမႃးၸႂ်းမၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁဝ်းၶႃႈမီးပီႈၼွင်ႉသၢမ်ၵေႃႉ ပီႈဢၢႆႈလူင်၊ ပီႈၼၢင်းၵေႃႉၵၢင် လႄႈ ၶႃႈၸၢႆးၵေႃႉလဵၵ်ႉသုတ်း။ ပီႈဢၢႆႈ ပီႈၼၢင်းၶႃႈတႄႉ ၵႂႃႇယူႇၼႂ်းဝဵင်းလူင်ၸဵမ်လဵၵ်ႉသေ ႁႃၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း။ ဝၢႆးမႃး ထိုင်ၵႂႃႇမိူင်းၼွၵ်ႈသေ ဢမ်ႇၶိုၼ်းမႃးသေပွၵ်ႈ။ တေႃႉတႄႉ လႆႈလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ် ၼႂ်းၾူၼ်းၵွၺ်း။ တေႃႈၼင်ႇၾူၼ်းၵေႃႈ လႆႈလၢတ်ႈတေႃႇ ၶႃႈ တင်း မႄႈ ၵမ်ႈၼမ်ၼမ်။ ယွၼ်ႉဝၢၼ်ႈႁဝ်း ဢမ်ႇမီးၾူၼ်း။ လႆႈၵႂႃႇသိုပ်ႇတီႈ တၢင်ႇဝၢၼ်ႈ။ ပေႃးတေၵႂႃႇ ၵပ်းၾူၼ်းၸူး ပီႈဢၢႆႈ ပီႈၼၢင်းၼႆ ဢူႈဢမ်ႇတွၼ်ႉၸွမ်းသေပွၵ်ႈ။ ၵူၺ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “ထၢမ်တူၺ်းလူး။ ၸွင်ႇၶႃတေမႃးလႄႇၼႆ” ၼႆၵွၺ်း။ *                 *                       * “ပဵၼ်ဢၢႆႈၸၢႆးႁႃႉၼႆႉ” “ၸႂ်ႈဢိူဝ်ႈ။ ပဵၼ်ၶႃႈဢိူဝ်ႈ။ ပီႈၼၢင်းႁဝ်းယူႇ လီယူႇၼေႃႈ” “ယူႇလီယူႇ။ မႄႈဢမ်ႇမႃးႁႃႉ” “ဢမ်ႇမႃး။ၵဝ်မႃးၵေႃႉလဵဝ်ၵွၺ်း” “မႂ်းလူဝ်ႇသင် ၸၢႆး” “ဢမ်ႇလူဝ်ႇသင်။ ပေႃးဢွၵ်ႇဝႃႇၼႆႉ ပီႈၼၢင်း ႁဝ်း တေမႃးယူႇႁႃႉၼႆဝႃႇ မႄႈႁႂ်ႈမႃးထၢမ်ဢိူဝ်ႈ” “ႁူး… တေႁဵတ်းႁိုဝ်မိူဝ်း။ ငိုၼ်းတမ်ႉဢမ်ႇမီး။ ၸွင်ႇမၼ်းပေႃးဝႆႉၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႃႈၶိူင်ႈမိၼ်” “ပီႈဢၢႆႈႁဝ်းၼႃႇ ၸွင်ႇမၼ်းတေမႃး” “မၼ်းၶႅၼ်းၼႃႇယဝ်ႉယူဝ်ႉ။ ပၢႆမႃးယွၼ်း ငိုၼ်းၵဝ် ၵွၼ်ႇဢိူဝ်ႈဝူင်ႈပူၼ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီး ငိုၼ်းၼႆဝႃႇ။ ဢူႈႁဝ်းပဵၼ်ႁိုဝ်မႃး” “ၶႅၼ်းမႃးယဝ်ႉ။ ဢူႈႁဝ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶူဝ်မႃးလႄႇ ႁိူၼ်းၵမ်းၼိုင်ႈဝႃႇ” “ဢိူဝ်ႈ… ဢိူဝ်ႈ…။ ၵဝ်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈမိူဝ်းၼႃႇၼႃႇယဝ်ႉၼႆႉ။ ႁွမ်ငိုၼ်းဢိတ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇလႄႈ။ လၢတ်ႈဢူႈ ႁဝ်းႁေလႄႈ ၵဝ်တေမႃးယူႇၼႆ” ပီႈၼၢင်းႁဝ်းတႄႉ လႅပ်ႈတေၶႂ်ႈမႃးတေႉယူႇ။ လၢတ်ႈလွင်ႈဢူႈ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ  သဵင်လွႆးၵႂႃႇပဵၼ်ၵမ်းပဵၼ်ၵမ်းသေ ၵဝ်တေမႃးယူႇ ၼႆတႃႇသေႇ။ ပီႈဢၢႆႈႁဝ်းတႄႉ ဢမ်ႇသူႈလႆႈလၢတ်ႈတေႃႇမၼ်း။ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႃႈလီ ၵပ်းၾူၼ်းမႃးၸူးတီႈႁိူၼ်း။ တႃႇတေပၼ်ငိုၼ်းမႃးတီႈႁိူၼ်း ၶႅၼ်းၵႆယဝ်ႉ။ *                                                           *                                                           * ပႆယၢင်ႈၸွမ်း ႁွႆးတိၼ်ဢၢႆႈထိုၵ်းၵေႃႈ တင်းဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၼင်ႇယၢင်ႈတိၼ် ဢၢႆႈထိုၵ်းထိူင်းမႃးလွႆးလွႆးၼၼ်ႉ ယၢင်ႈတိၼ်ၶႃႈၸၢႆးၵေႃႈ ၼၵ်းမႃးလွႆးလွႆး။ သၢႆလႅင်းလႅတ်ႇၵေႃႈ ဢူၼ်ႈမႃးတိၵ်းတိၵ်းသေ လုၵ်ႈတႃဝၼ်း ပေႃးၸူမ်လွႆၵႂႃႇ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၸမ်လပ်းသိင်ႇ ယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇပူတ်းဢႅၵ်ႇပၼ်ဢၢႆႈထိုၵ်း၊ ဢဝ်ဢႅၵ်ႇတၢင်ႇၵိုၵ်းမွၼ်ႉထႆဝႆႉသေ ၸုင်ဢၢႆႈထိုၵ်း ဢွၵ်ႇတူင်ႈၼႃးမႃး။ ထွမ်ႇသဵင်တိၼ် ဢၢႆႈထိုၵ်း လူမ်ႇၼမ်ႉ လူမ်ႇဢုင်သေ ပႆၸွမ်းလင်မၼ်းမိူဝ်းႁိူၼ်း။ မိူဝ်ႈၼႆႉ လႅတ်ႇမႆႈ တင်းဝၼ်းလႄႈ ႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႈၼုၼ်း လိူဝ်ၵူႊဝၼ်း။ ဢၢႆႈထိုၵ်းၵေႃႈ တေႁိူဝ်ႉထူၼ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇၵႂႃႈ။ ၵူၺ်းမၼ်းဢမ်ႇမေႃ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းလႄႇၼေႃႈ။ ထူၺ်ႈၸႂ်လူင် ၽိုဝ်ႉ…ၽိုဝ်ႉ… သေ လမ်ႇႁူဝ်ပွၵ်ႈႁိူၼ်းယူႇၵွၺ်းယိုင်။ မၢင်ၵမ်း မၢင်ၵမ်း ပေႃးထိုင်တီႈ တၢင်းငႅၵ်းၸိုင် ယင်းယၵ်ႉတူၺ်းၶႃႈၸၢႆး ပဵၼ်ၵမ်းပဵၼ်ၵမ်းၵွၼ်ႇ။ ပႆပႆဝူၼ်ႉဝူၼ်ႉ။ မၢင်ၵမ်း ဝူၼ်ႉၺႃးဝႃႈ သင်ၵဝ်လႆႈ ယူႇၼႂ်းဝဵင်းလူင်သေ ႁႃၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း ၼင်ႇပီႈဢၢႆႈ၊ ပီႈၼၢင်း ႁဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ႁိုဝ်တေလႆႈပႆၸွမ်းႁွႆးတိၼ် ဢၢႆႈထိုၵ်းယူႇၸိူင်ႉၼႆ။ သင်ၵဝ် လႆႈၵႂႃႇ မိူင်းပိူၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပီႈဢၢႆႈ၊ ပီႈၼၢင်း ႁဝ်းၼၼ်ႉၸိုင် ႁိုဝ်တေလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁိူဝ်ႉမွႆႈၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉၼႆ​သေ လွမ်ပွင်ႉလွမ်ၶင်းယူႇႁင်းၵွၺ်း။ မိူဝ်ႈထိုင်ႁိူၼ်းသေ ဢဝ်ဢၢႆႈထိုၵ်းၵႂႃႇမတ်ႉဝႆႉ တႂ်ႈသိုင်ႇၼၼ်ႉ ငိၼ်းသဵင်ႈဢူႈ တင်း လုင်းသူႉ ဢုပ်ႇၵၼ်ၼိူဝ်ႁိူၼ်းၼၼ်ႉ။ “မႂ်းတႄႉ ၸၢင်ႈလူဝ်ႇမႆႈၸႂ်သင်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈလၢင်းၵေႃႈ မီးပဵၼ်သၢမ်ၵေႃႉ။ ဢၼ်မီးမိူင်းပိူၼ်ႈၵေႃႈမီး ဢၼ်ယူႇတီႈႁိူၼ်းၵေႃႈယူႇ။ လူဝ်ႇၼင်ႈပႂ်ႉၵိၼ်ၵွၺ်းၼႃႇ” “ဢိူဝ်ႈ…။  ၵူၺ်းမၼ်းဢမ်ႇမိူၼ်ၼင်ႇႁၼ်ဢိူဝ်ႈမႂ်းဝႃႈ…။ ၸူဝ်ႈၵဝ်ဢမ်ႇယူႇလီၼႆႉ ၶႅၼ်းၼႃႇယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈ။ ပႂ်ႉၵိၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တင်း မႄႈၶဝ် ၵွၺ်းၼႃႇ” “မိူဝ်ႈႁဵတ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းမႃးယဝ်ႉၼႃႇ။ သူင်ႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းပဵၼ်သွင်သၢမ်ၵေႃႉၼႆႉ ငၢႆႈၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉတႄႉ ထိုင်ပၢၼ်လူဝ်ႇပႂ်ႉၵိၼ်ၵူၺ်းယဝ်ႉၼႃႇ” ၽိူဝ်ႇငိၼ်းလုင်းသူႉဝႃႈၼၼ် ဢူႈယဵၼ်ၵႂႃႇၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၵဝ်ၸၢႆးၵေႃႈ ၸုၵ်းယဵၼ်သီႇသီႇသေ ပႂ်ႉထွမ်ႇထႅင်ႈယူႇ။  ယူႇၸူဝ်ႈၼိုင်ႈ ဢူႈၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ “ဢိူဝ်ႈ…… ဢၼ်သူင်ႇၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၵေႃႈၶိုၼ်ႈယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈၵႂႃႇမိူင်းပိူၼ်ႈၵေႃႈ သူင်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်း…မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ၵဝ်လႆႈၵိၼ်ၸွမ်းယူႇၼႆႉ မီးဢၢႆႈၵေႃႉလဵၵ်ႉသုတ်း ဢၼ်ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈႁဵၼ်းသင်တေႉတေႉၼႆႉ ၵွႆးဢိူဝ်ႈ ထႆၼႃးလဵင်ႉၸႂ်ၵဝ်ယူႇၼႆႉ မႂ်းဝႃႈ…” ။                       ။ ၵႅင်လွၼ်း သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ  30 ဝၼ်း 2018 11 မူင်း ၵၢင်ၼႂ်

လုၵ်ႈၸၢႆးၵေႃႉလဵၵ်ႉသုတ်း

သုၼ်ႇတိုဝ်ႉတၢင်းလီ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးလၢႆပွၵ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇၵူႊၵေႃႉ။  မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ တိုဝ်ႉတၢင်းလီဢမ်ႇမႃး၊ ဢမ်ႇၺႃးသင် ပၢႆတေလႆႈၵွင်လင် ဢွၵ်ႇႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈ တၢင်းသေလၢႆမွင်ၸႂ်ၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ တူၼ်ႈမႆႉၼိုင်ႈတူၼ်ႈ မီးႁႅင်းၶိူင်ႇၶမ်ႉဢၼ် ဝႃႈၼၼ်ႉယွၼ်ႉႁၢၵ်ႈမၼ်းၵိုမ်း။  တႃႇႁၢၵ်ႈမၼ်းတေယင်ႇလႆႈမၼ်ႈ၊ ပၵ်းၶဝ်ႈလိၼ်လႆႈ လိုၵ်ႉလိုၵ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းတင်း ႁိုင်၊ တင်းႁီး။ ၵူၺ်းပေႃးမၼ်းလႆႈယင်ႇႁၢၵ်ႈ မၼ်ႈၵိုမ်းလီယဝ်ႉၼႆတႄႉ တႃႇတေထွၼ်ၶိုၼ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ၵၢၼ်ယၢပ်ႇတေႉတေႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယူႇလၢႆလၢႆႁႂ်ႈၶႃႈၵႂႃႇၼင်ႈၵိၼ် ၼမ်ႉဝၢၼ်၊ ၼမ်ႉၼဵင်ႈ၊ ၵေႃႇၾီႇ ၼႂ်းႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၼႆႉ ၶႃႈႁိုဝ်သူင်ၸႂ်။ ႁိုဝ်တွၼ်ႉ ပႃးၸႂ်သေပွၵ်ႈ။ ယွၼ်ႉ ၵူၼ်းၼမ်၊ သုၵ်ႉသၵ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မေႃသွၼ်ဢၼ် မႃးသွၼ်လိၵ်ႈတႆးႁဝ်းမိူဝ်ႈၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ “ၽိူဝ်ႇၵႂႃႇၼဵင်ႈတီႈ ႁၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ၊ ၼမ်ႉဝၢၼ် သေပႅတ်ႈလၢႆၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ဢုပ်ႇၵၼ် ၽူႇလူမ်းယူႇၽၢဝ်ႉၽၢဝ်ႉၼၼ်ႉ တႃႉလူပပ်ႉ၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁိူၼ်း ၸွႆႈပေႃႈမႄႈလေႃႇ တေမီးၽွၼ်းလီ” ၼႆဝႃႇ။ ၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႊပဵၼ်တၢင်းဢၼ်႞ ဢၼ်ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈ ၸႂ်ၵႂႃႇတီႈ ႁၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ၊ ၼမ်ႉဝၢၼ် ႁိုင်ႁိုင် ၼၼ်ႉယူႇ။ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ တိုၼ်းဢမ်ႇၵႂႃႇသေပွၵ်ႈႁႃႉ ၼႆတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ၵဝ်ႇ။ မိူဝ်ႈၶႅၵ်ႇတၢင်ႇဝဵင်းမႃး ဢႅဝ်ႇလႄႇ၊ မိူဝ်ႈၺႃးတင်းတႆးၵေႃႉ တႆးသႄႈ ၸိူဝ်ၼႆႉတႄႉၵေႃႈ ၵႂႃႇယူႇ။ ႁႂ်ႈဢွၵ်ႇၸႂ်ၵႂႃႇ ၼင်ႈႁင်းၵွၺ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႃႈလီဢွၵ်ႇၸႂ်ၼႆၵႂႃႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ  လၢတ်ႈၵၼ်ဝႆႉ တင်း ဢၢႆႈၸွမ်၊ ဢၢႆႈ မူၼ်း တႆးၵေႃႉၶႃႈ တီႈႁၢၼ်ႉဢၼ်မႃးၽုၺ်ႇမႂ်ႇႁိမ်းႁူဝ် ဝဵင်းႁဝ်းၼႆႉ။ ၵဝ်ၶႃႈၽႅဝ်ၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်းၶဝ်။ ႁႃတီႈၼင်ႈယဝ်ႉ ဢဝ်တႃလႄႇလဵပ်ႈတူၺ်းၼႂ်းႁၢၼ်ႉၼႆႉ ၵမ်း႞။ လႆႈႁၼ်ပၢႆႉၸိုဝ်ႈႁၢၼ်ႉ ႁွႆႈတီႈ ၽႃတေႃႇၼႃႈ ၶႃႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၼၼ်ႉဝႃႈ “ႁူမ်ႈလိုဝ်ႈၸႂ်” ၼႆ။ ႁၢၼ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇၵႅပ်ႈႁႅင်း၊ ဢမ်ႇၵႂၢင်ႈႁႅင်း။ မူတ်းသႂ်လီ၊ ၽိူၼ်၊ တင်ႇ ၼႂ်းႁၢၼ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၶႅမ်ႉဝႆႉ။ တိုၵ်ႉပဵၼ် ဢၼ်မႂ်ႇၵေႃႈ ႁင်းမၼ်းၵႂႃႈ။ ဢၢႆႈၸွမ် တင်းဢၢႆႈမူၼ်း ၽႅဝ်မႃးသေ ႁဝ်းဢွၼ်ၵၼ်ၼင်ႈ  တၢၵ်ႇလူမ်းယဵၼ်။ သင်ႇၵိၼ် မဵဝ်း႞ယဝ်ႉ မဵဝ်း ႞ယူႇ။ တႃၵေႃႈသွၵ်ႈ ၵႂႃႇသွၵ်ႈမႃး၊ ဝၢႆႇၵႂႃႇဝၢႆႇမႃး ၵႂႃႇၺႃးမႅၼ်ႈ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ဢၼ်ၼင်ႈယူႇ တီႈၽိူၼ် (ၵွင်ႇတႃႇ) ၼၼ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵဝ်ၶႃႈတႄႇၶဝ်ႈ မႃးၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈ ႁၼ်မၼ်းၼၢင်း။  လႅပ်ႈတိုၵ်ႉထိုင်မႃးၵူၺ်း။ “တူၺ်းတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇမၼ်းလေႃႇဢေႉ။ ၼမ်ႉ ၵႃႉမႂ်းတေယွႆႉယဝ်ႉၼေႈ” တိုၵ်ႉယၵ်ႉယဵမ်ႈတူၺ်း တၢင်းႁၢင်ႈလီ သၢဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉယူႇ။ သဵင်ဢၢႆႈၸွမ်လၼ်ၶဝ်ႈႁူမႃး။ ၶႃႈၵိူဝ်ႉတူၺ်းမၼ်းၼၢင်း ႁိုင်ၵႂႃႇၵႃႊႁိုဝ် ဢမ်ႇႁူႉ။ ထိုင်တီႈ ဢၢႆႈၸွမ်ၶဝ်ပေႃးလႆႈတၵ်ႉ ၼၼ်ႉယိုင်။ မိူဝ်ႈသွၼ်ႇၵႃႈတၢင်းၵိၼ်ယဝ်ႉသေ တေဢွၵ်ႇမႃးၼၼ်ႉ ဢၢႆႈမူၼ်းယွၵ်ႇၶႃႈဝႃႈ “ယႃႇလၵ်ႉမႃးၼင်ႈၵိၼ် ၵေႃႉလဵဝ်ၵွၺ်းလႃႈ ႁႄႉ”  ၼႆ ႁင်းၶႃႈၵွၼ်ႇ။ ထိုင်မႃးႁိူၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ၼႆႉႁၢင်ႈတိုၵ်ႉမီး ယူႇၼႂ်ႁၢၼ်ႉ “ႁူမ်ႈလိုဝ်ႈၸႂ်” ၼၼ်ႉႁေး။ ယူႇယူႇ ႁၼ်ၼႃႈ သၢဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉၼႂ်းတႃ သေ လွမ်လွမ်ယုမ်ႉယူႇႁင်းၵွၺ်း။ မႄႈတေလၵ်ႉႁၼ်ပိူင်ပဵၼ်ၶႃႈယူဝ်ႉ ဝႃႈႁင်းၶႃႈ “ၸၢႆး…မႂ်းပဵၼ်သင်ၼႆႉ ယုမ်ႉႁင်း ၵွၺ်းမႂ်းတိၵ်းတိၵ်းလႃႇ။ ယွင်ႇယဝ်ႉယူဝ်ႉ” ၼႆဝႃႇ။ ႁိုဝ်တေၸၢင်ႈတွပ်ႇသင်ၶိုၼ်း ယုမ်ႉၼႄထႅင်ႈသေယဝ်ႉယဝ်ႉၼႃႇ။ တၢင်းယၢမ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇၶႆႈဢွၵ်ႇၵိၼ် ၼမ်ႉၼဵင်ႈ၊ ၼမ်ႉဝၢၼ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇယူႇထႅင်ႈႁိုင်ယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼၼ်သေ  ႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် “ႁူမ်ႈလိုဝ်ႈ ၸႂ်” တင်းၶႃႈၼႆႉ မိုတ်ႈၵၼ်မႃးလွႆးလွႆး။ မၢင်ပွၵ်ႈ ၵေႃႈ ဢၢႆႈၸွမ်၊ ဢၢႆႈမူၼ်းၶဝ် မႃးၼင်ႈၸွမ်း။ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇၵေႃႉလဵဝ်။ ပေႃးလုၵ်ႈလဵင်ႉတီႈႁၢၼ်ႉ ၼၼ်ႉထၢမ်မႃး “ၵိၼ်တေၵိၼ်သင်ၶႃႈ ပီႈဢၢႆႈ ” ၼႆ ၵေႃႈတွပ်ႇၵႂႃႇၼင်ႇဢၼ်မီးၼႂ်းသူပ်းၼၼ်ႉၵွၺ်း။ မၢင်မွၵ်ႈၵေႃႈ “ၼမ်ႉၼဵင်ႈၵွၵ်း႞” ။ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ “ၵေႃႇၽီႇၵွၵ်း႞” ။ ပေႃးပဵၼ်ၶၢဝ်းၵၢင်ဝၼ်း ၵေႃႈ “ၼမ်ႉဝၢၼ်ၵွၵ်း႞” “တမ်သူမ်ႈဝၢၼ်ႇ႞”  ” ၼမ်ႉမၢၵ်ႇ ၽႃႈၵွၵ်း႞” ႁဵတ်းၼႆၵွၺ်း။ ၶွင်လၵ်း ၸွင်ႇတွင်ႉမႆႈၶႂ်ႈၵိၼ်တေႉတေႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼႆ။ သင်ႇႁဵတ်းၼႃႈတိူဝ်ႈမၼ်းၵွၺ်းလူး။ လုၵ်ႈလဵင်ႉၶဝ်တႄႉတေဝႃႈ “ပီႈဢၢႆႈ ၼႆႉ သင်ႇၶိုတ်းၸႂ်ၼႃႇ  ဢမ်ႇဢမ်ဢိုတ်း ဢမ်ဢၢတ်းမိူၼ် တၢင်ႇၵေႃႉ ၼႆၵွၼ်ႇၵႂႃႈ”။ မၢင်ၵေႃႉၼႆႉ လႆႈၸုၵ်းပႂ်ႉ တင်းႁိုင်တင်းႁီးယဝ်ႉ ၸင်ႇသင်ႇၼိုင်ႈမဵဝ်းလူင်မေႃႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ တေဝႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ပိူၼ်ႈၶႂ်ႈၵိၼ်တေႉ တေႉလႄႈမႃးၼႃႇၼေႃႈ ႁူႉလူဝ်ႇဢဝ်ၶဝ်ၶၢဝ်း ယၢမ်းဝူၼ်ႉ ယူႇဢိူဝ်ႈၼႆ။ ၼင်ႇၸိုဝ်ႈဝႃႈ”ႁူမ်ႈလိုဝ်ႈၸႂ်” တေႉယဝ်ႉ။ တီႈႁၢၼ်ႉၼႆႉယဵၼ်လီ ၵတ်းလီတေႉတေႉ။ ၵူၼ်းၼမ်သေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဢူၼ်ပၼ်း မိူၼ်တၢင်ႇႁၢၼ်ႉ။ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶႃႈလႆႈၸႂ်ႁၢၼ်ႉၼႆႉမႃးတိၵ်းတိၵ်းၼႆႉ  လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈပႃးယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၵႅင်ႈလူပပ်ႉ၊ ႁဵတ်းၵႅင်ႈတႅမ်ႈသေမဵဝ်းမဵဝ်း။ ပေႃးသၢႆတႃ တုမ်ႉၵၼ်တင်းမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ယုမ်ႉၼႄၵမ်း႞သေ ၸၼ်ဢဝ်ပပ်ႉ မႃးဢၢၼ်ႇ။ ႁဵတ်းၼႆဢဝ်သၢႆတႃ လေႃႇတုမ်ႉတေႃႇ ၵၼ်သေ ယုမ်ႉၼႄၵၼ်ၵွၺ်း။ ပေႃးထၢမ်ဝႃႈ “တၢင်းၵိၼ်တီႈႁၢၼ်ႉၼႆႉ ဝၢၼ်ၼႃႇႁႃႉ”ၼႆတႄႉ ၶႃႈတေတွပ်ႇဝႃႈ “ဝၢၼ်ယူႇ”ၼႆၵွၺ်း။ တေဝႃႈ “ဢမ်ႇဝၢၼ်” ၼႆၵေႃႈ သမ်ႉတေဝႃႈ မႃးၵိၼ်ႁဵတ်းသင်လႃႇၼႆ။ ပပ်ႉဢၼ်ၶႃႈ ႁဵတ်းၵႅင်ႈဢၢၼ်ႇယူႇၼၼ်ႉ ပေႃးထၢမ်ဝႃႈ ၶႅမ်ႉယူႇႁႃႉ၊ တႅမ်ႈဝႆႉလွင်ႈသင်၊ ပဵၼ်ၽႂ် တႅမ်ႈၼႆတႄႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇၸၢင်ႈတွပ်ႇလႆႈလီလီ။ တၢင်းယုမ်ႉ သၢဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼႆႉ ၸပ်းမႅၼ်ႈ ၸႂ်ၵဝ်ၶႃႈတေႉတေႉ။ သီၼိူဝ်ႉၶၢဝ်ၶွင်ႇ။ တူဝ်ၶိင်းၵေႃႈ သုင်မွၵ်ႈၵဝ်ၶႃႈၵွၺ်း။ ယိုင်ႈၵႆႉမႃးတီႈႁၢၼ်ႉၼႆႉ ယိုင်ႈသၢႆတႃမၼ်းၼၢင်း ၸၼ်ၸႂ်ၵဝ်ၶႃႈမႃး တိၵ်းတိၵ်း။ ၼႃႈတႃ၊ သီႈၼိူဝ်ႉ၊ တူဝ်ၶိင်း မၼ်းၼၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵွတ်ႇႁုတ်ႉဢဝ်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ် ၵဝ်ၶႃႈ ယင်ႇႁၢၵ်ႈတူၵ်းၼႂ်းႁၢၼ်ႉၼႆႉ မႃးလွႆးလွႆး။ ႁဵတ်းၼႆ ၸႂ်ဢၼ်ၶႆႈလၢတ်ႈတေႃႇ၊ ၶႆႈဢုပ်ႇ၊ ၶႂ်ႈမိုတ်ႈတင်းမၼ်းၼၢင်းၼႆၵေႃႈ ႁႅင်းမႃးတေႉတေႉ။ သၢႆတႃ ႁဝ်းသွင်ၵေႃႉတႄႉ လႆႈဝႃႈမိုတ်ႈ ၵၼ်ယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၶႃႈၶႅၼ်းမိုတ်ႈ မၼ်းၼၢင်း လီၼႃႇယဝ်ႉ။ မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်မၼ်းၼၢင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၼႃး။  ၵူၺ်းၼႃႇ ပႆႇႁတ်းၵႂႃႇတၵ်ႉၵႂႃႇ လၢတ်ႈတေႃႇသေပွၵ်ႈ။ ၵၢၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ မီးတၢင်း၊ ဢမ်ႇမီးႁူးမီးႁွႆးသေ ၵႂႃႇတၵ်ႉလၢတ်ႈ တေႃႇၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈၼႆႉ ၵဝ်ၶႃႈၶုၺ်ႈတေႉတေႉ။ ဢမ်ႇမေႃလမ်တိုဝ်၊ လမ်တၼ်ၵႂႃႇလမ်းလၢတ်ႈ တေႃႇပိူၼ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇၵူၼ်းၸၢႆး တၢင်ႇၵေႃႉ။   ပေႃးပိူၼ်ႈလႅပ်ႈဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ၼႆၵေႃႈ မေႃႁူႉတူဝ်၊ မေႃဢၢႆသေ ပၢႆႊပၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉၼႃႇ။ မၢင်ပွၵ်ႈဢၢႆႈမူၼ်းတင်းဝႃႈ “မဵဝ်းတေလႆႈမေးၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈမႂ်းၼႆႉ” ၼႆၵွၼ်ႇ။  တေဝႃႈ တေႁဵတ်း ၵႅင်ႈၵႂႃႇသွၼ်ႇၵႃႈ တၢင်း ၵိၼ်ၼႆၵေႃႈ ပိူၼ်ႈပေႃးဝႆႉပၼ်လုၵ်ႈလဵင်ႉယဝ်ႉ။ လူဝ်ႇၵၵ်းမိုဝ်းႁွင်ႉၵွၺ်း။ မႃးသွၼ်ႇထိုင်တီႈ။ တေၵႂႃႇ သင်ႇတၢင်းၵိၼ်ၼႆၵေႃႈ မွင်းၶဝ်ႈႁၢၼ်ႉမႃးၵူၺ်း လုၵ်ႉလဵင်ႉပိူၼ်ႈ ပေႃးလီႉၵီႉလၼ်းၵၼ်းလူင်မႃး ၸူးႁဝ်းယဝ်ႉ။ ယၢပ်ႇတေႉႁႄး။ မိူဝ်ႈၼႆႉ တႆးၵေႃႉၶႃႈ ဢၢႆႈၸွမ် တင်း ဢၢႆႈ မူၼ်းၵေႃႈ မႃးၼင်ႈၸွမ်း။ “ႁဵတ်းႁိုဝ်လႃႇဢေႉ ၵူၼ်းဢမ်ႇလႆႈၸႂ် ဢွၵ်ႇ ၵိၼ်ၼမ်ႉၼဵင်ႈၼမ်ႉဝၢၼ်ၶဝ်။ ငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ မႃး ၵူႊဝၼ်းၼႆႁႃႉ။ ဢၢႆႈမူၼ်းငိၼ်းတီႈလႂ်မႃးဢမ်ႇႁူႉ။ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ သေမႃးယွၵ်ႇႁဵတ်းၼႆၵမ်းလဵဝ်လႄႈ ၵဝ်ၶႃႈဝူၼ်ႉ ၵႂင်ၵႂႃႇၵမ်း႞။ “ၵဝ်ဝႃႈ ႁၢၼ်ႉမၢၼ်ႊဢၼ်ပၼ်းၸင်ႇၸင်ႇ ၼၼ်ႉဢိူဝ်ႈ။ ၵဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ” “ပေႃးၸိူင်ႉၼႆတေႉ ၶႅမ်ႉၽႅဝ်လေႃႇၼေႃႈ။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉမၼ်းၵေႃႈႁၢင်ႈလီၼႃႇလူး။ မၢၵ်ႇလေႃႉ ၵိင်ႈၽၢႆႇလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းၵႂႃႇၵူၺ်းဢၢႆႈ။ ပေႃးလႆႈၸႂ် ၵေႃႈႁုမ်းၵမ်းလဵဝ်လႃႈ။ ၶၢၼ်ႉႁၼ်ဝႃႈ ပႃးၸွမ်း ပိူၼ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉဝႃႈ ၼႆၵွၺ်းၵႂႃႈ” ၸႂ်ႈတႄႉ။ ဢၢႆႈမူၼ်းဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၽိတ်း မၢၵ်ႇလေႃႉၼႆႉ မဵဝ်းမၼ်းလူဝ်ႇၵိင်ႈသွင်ၽၢႆႇလူး ၸင်ႇတေၵႂႃႇလႆႈၼေႃႈ။ ၵိင်ႈယူႇႁင်းၶႃႈၽၢႆႇလဵဝ် ၵွၺ်းတႄႉ ႁိုဝ်တေပဵၼ်။ လူဝ်ႇႁဵတ်း၊ လူဝ်ႇႁႃ လၢႆးမၼ်း။ လူဝ်ႇတူင်ႉၼိုင်ယဝ်ႉၼႆ ၵဝ်ၶႃႈပွင်ႇၸႂ် လီလီယဝ်ႉ။ ဝၼ်းၼၼ်ႉ ဝၢႆးပွၵ်ႈတီႈႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉမႃး ၶႃႈဝူၼ်ႉႁင်းၵွၺ်းၵေႃႉလဵဝ်။ ဝႃႈတေႁဵတ်းႁိုဝ်ၵႂႃႇ တၵ်ႉမၼ်းၼၢင်း။ တေလၢတ်ႈ လွင်ႈသင်၊ တေထၢမ်လွင်ႈသင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ပဵၼ်လႃႈ ပေႃးမိူဝ်ႈၽုၵ်ႈတႄႉ ၵဝ်ၶႃႈတိုၼ်းတေ ၵႂႃႇတၵ်ႉလၢတ်ႈတေႃႇ၊ တေဢၢၼ်းႁႂ်ႈမိုတ်ႈၵုဝ်းၵၼ်ယဝ်။ ဢၢႆႈၸွမ်လၢတ်ႈၼႄတႄႉ ၸိုဝ်ႈမၼ်းၼၢင်းမီးသွင်တူဝ်။ ပႃး “မူဝ်” တူဝ်႞ဢိူဝ်ႈၼႆဝႃႇ။ မူဝ်သင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလၢတ်ႈ။ “ထၢမ်ဢဝ်ႁင်းၵွၺ်း လေႃႇဢေႉ။ ဢမ်ႇႁတ်းႁႃႉတေႃႈဝႃႈ” ၼႆႁင်းၶႃႈ။ တႅပ်းတတ်းၸႂ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈၼႆႉတိုၼ်းတေထၢမ်။ တိုၼ်းတေႁႂ်ႈလႆႈႁူႉၸိုဝ်ႈတင်းသွင် တူဝ်လႄႈ တိုၼ်းတေဢၢၼ်းမိုတ်ႈမၼ်းၼၢင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ “ပီႈဢၢႆႈ မႃးၸဝ်ႉလိူဝ်ၵူႊဝၼ်းၼေႃ မိူဝ်ႈၼႆႉ” လုၵ်ႈလဵင်ႉတီႈႁၢၼ်ႉၼႆႉ ၵႆႉလၢတ်ႈ၊ မေႃမိုတ်ႈပိူၼ်ႈၼႃႇ၊ ပေႃးၶဝ်မႃးထၢမ်တေသင်ႇၵိၼ်သင်ၼႆ ၼၼ်ႉၶဝ်ၵႆႉတူင်ႉတၵ်ႉဝႃႈ “မိူဝ်ႈၼႆႉမႃးၸဝ်ႈၶႃႈၼေႃ။ မိူဝ်ႈၼႆႉမႃးလႃႈၶႃႈၼေႃ”။ ပေႃးႁၼ်မႃးၵေႃႉ လဵဝ်ၵေႃႈၵႆႉဝႃႈ “ၵေႃႉလဵဝ်ၵွၺ်းၶႃႈႁႃႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ” ၼႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သင်ႇယဝ်ႉလီငၢမ်းသေ ၼင်ႈပႂ်ႉဝႆႉယူႇ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ သၢဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼႆႉ လႅပ်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉသေမဵဝ်းမဵဝ်းဝႆႉ။ မီးၵူၼ်းမႃးတၵ်ႉမႃးဢုပ်ႇ မၼ်းတင်းၼမ်။ ၼမ်လိူဝ်ၵူႊ ဝၼ်းလႅပ်ႈတေမႃး လၢတ်ႈၵႂၢမ်း ႁူမ်ၸူမ်းသေမဵဝ်းမဵဝ်း။ ၵဝ်ၶႃႈၵေႃႈ ဝူၼ်ႉဝႆႉဝႃႈ မိူဝ်ႈၼႆႉပေႃးၵိၼ်ယဝ်ႉတႄႉ တေၵႂႃႇတူင်ႉတၵ်ႉ လၢတ်ႈတေႃႇ ဢုပ်ႇၸူးမၼ်းၼၢင်းယဝ်ႉ ၸင်ႇတေမိူဝ်းၼႆ။ “ၵိၼ်ဝၢၼ်ဝၢၼ်ၶႃႈၼႃႉ ပီႈဢၢႆႈ။ မိူဝ်ႈၼႆႉႁဝ်းၶႃႈလဵင်ႉဢေႃႈ။ ၶႂ်ႈသင်ႇထႅင်ႈ ၵေႃႈလႆႈယူႇၶႃႈၼႃႉ” တူၺ်းၼႃႈလုၵ်ႈလဵင်ႉၵေႃႉၼႆႉ လႅပ်ႈဝႃႈတေႉ ဝႃႈလဵၼ်ႈဝႆႉ။ မၼ်းယွၵ်ႇႁိုဝ်ၼႆ လၢမ်းယၢပ်ႇဝႆႉ။ “လဵင်ႉၵူႈၵေႃႉႁႃႉ”  ၼႆၶႃႈထၢမ်မၼ်းၶိုၼ်း။ “ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈ။ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်းဢၼ်မိုတ်ႈႁႅင်း လႄႈ  ၵူၼ်းၸိူဝ်းပႃးပၼ်ႁႅင်းတႃႇသေႇၼၼ်ႉ ၵွၺ်းဢေႃႈ။” “ဢေႃ  ဝႃႈၼၼ်ၵႂႃႈ။ ပေႃႈလဵင်ႉသူတိူဝ်ႉထီႇ ႁႃႉ” ဢမ်ႇထၢင်ႇ၊ ဢမ်ႇထိူမ်၊ ဢမ်ႇမုင်ႈ၊ ဢမ်ႇမွင်း၊  ၵႂၢမ်းၶေႃႈ႞ ၶဝ်ႈႁူမႃး။ “ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈ လုၵ်ႈယိင်းမၼ်းဢေႃႈတိူဝ်ႉ။ ၶမ်ႈဝႃးပိူၼ်ႈမႃးထၢမ်လုၵ်ႈယိင်း ပေႃႈလဵင်ႉႁဝ်း။ ပဵၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇ။  မိူဝ်ႈၼႆႉ လဵင်ႉ တႃႇႁူမ်ၸူမ်းလူင်ႈၼႃႈပၢင်ၶႅၵ်ႇၼႆၶႃႈဝႃႇ” မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉတွတ်ႇႁႅင်းမႃး။ မိူၼ်ႁၢင်ႈငိုၼ်းၶိုၼ်းသဵင်ထူၺ်ႈၸႂ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈလူဝ်ႇလူဝ်ႇ။ ၼႃႈၵေႃႈပိူင်ႈၵႂႃႇ ၵမ်း႞။ လုၵ်ႈလဵင်ႉတီႈႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလႅပ်ႈတၼ်းႁၼ်။ ပေႃးမၼ်းႁၼ်တႄႉ ႁိုဝ်တေၸႂ်ႈလၢႆးမၼ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၼႅတ်ႈႁဵတ်း ၵႅင်ႈဢမ်ႇပဵၼ်သင်သေ ယုမ်ႉၼႄမၼ်းဝႆႉ။ “ဢမ်ႇယုမ်ႇၶႃႈႁႃႉ။ ထၢမ်တူၺ်းပီႈၼၢင်းႁဝ်း ၶႃႈလႄႈ “ ႁၼ်ၶႃႈယုမ်ႉဝႆႉလႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈႁင်းၶႃႈ ပေႃးဢမ်ႇယုမ်ႇႁႂ်ႈၵႂႃႇထၢမ် လုၵ်ႈယိင်းၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉ ၼၼ်ႉႁင်းၵွၺ်းၼႆ။ ႁိုဝ်တေၸၢင်ႊတၵ်းသဵင် သင်ထႅင်ႈယဝ်ႉ။  ၶႃႈဢမ်ႇသိုပ်ႇၵႂၢမ်းမၼ်းထႅင်ႈ။ ၼင်ႈၸိူဝ်ႈတူၺ်း တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်သင်ႇမႃး ၼၼ်ႉယူႇ။ ယၵ်ႉဝၢႆႇၵႂႃႇ တၢင်းလုၵ်ႈသၢဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉ။ မၼ်းၼၢင်း ယုမ်ႉၼႄသေ ငွၵ်းႁူဝ်တေႃႇၶႃႈယူႇ။ ၶႃႈၵေႃႈယုမ်ႉ သေငွၵ်းႁူဝ်တေႃႇမၼ်းၼၢင်းၶိုၼ်း။ ၼႃႈယုမ်ႉမၼ်းၼၢင်း ပွၵ်ႈၼႆႉ တေၶႆႈဝႃႈ ဢၼ်လုၵ်ႈလဵင်ႉႁဝ်းလၢတ်ႈၼၼ်ႉ ၸႂ်ႈတေႉဢေႃႈ ၼႆႁိုဝ်။ ၵိၼ်ယူႇယႅမ်ႉယူႇၵေႃႈ ၼမ်ႉဝၢၼ်တၢင်း ၵိၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢင်ႈဢမ်ႇထိုင်ၼႂ်းဢူၵ်းၸႂ်။ ပပ်ႉဢၼ်ၵဝ်ၸၢႆး ပႃးၼၼ်ႉၶႅၼ်းၼႃႇယဝ်ႉ ယႃႇပေဝႃႈတေ ယုၵ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးဢၢၼ်ႇလႃႈ။ တမ်ႉဢမ်ႇပဵၼ်ယၵ်ႉတူၺ်းမၼ်းၵွၼ်ႇ။ ႁိုဝ်ပဵၼ်ၼင်ႇၸႂ်ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ဢၢၼ်းဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ယဝ်ႉလူး။ ၸိုဝ်ႈမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ပဵၼ် “မူဝ်” သင်ၼႆၵေႃႈ ႁိုဝ်တေႁတ်းၵႂႃႇထၢမ်ယဝ်ႉ။ တူၵ်းလိုၼ်းယဝ်ႉလူး။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ထၢမ်ဢမ်ႇထၢမ် မိုတ်ႈဢမ်ႇမိုတ်ႈၵၼ် တင်းမၼ်းၼၢင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇ သင်ယဝ်ႉလူး။ ၵူၺ်းၼႃႇ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁိုဝ် ႁူႉၵေႃႈ ႁူႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၶဝ်ပဵၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉလူး တႃႇထိင်းသရေႇၼႃႈတႃ ၵဝ်ၸၢႆးၼၼ်ႉတႄႉ တိုၵ်ႉလူဝ်ႇလႆႈသိုပ်ႇမႃးၼင်ႈၵိၼ်တီႈႁၢၼ်ႉ “ႁူမ်ႈလိုဝ်ႈၸႂ်” ၼႆယူႇထႅင်ႈ လၢႆလၢႆပွၵ်ႈၵွၼ်ႇ။ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈ တိုတ်းၶၢတ်ႇၽၢတ်ႇလႆႈမၼ်းယဝ်ႉ။ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉတိုတ်း ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယိုတ်းၵမ်းလဵဝ် တႄႉ ၼင်ႇပိူၼ်ႈတူၺ်းဢမ်ႇၵျႃႉၼၼ်ႉ တႃႇၵဝ်ၶႃႈ ၵေႃႈဢမ်ႇလီၼင်ႇၵဝ်ႇသႄႈ။ (ၵႅင်လွၼ်း – 30 -9 2017)

ႁူမ်ႈလိုဝ်ႈၸႂ်

မိူဝ်ႈလဵဝ် ယွၼ်ႉၵူၼ်းႁဝ်း မီးပိုၼ်ႉႁူႉ ပၢႆးယူႇလီ ၼမ်မႃးလႄႈ မိူဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းၼမ်၊ ၼႂ်းၵၢတ်ႇ၊ ၸွမ်းတႃႈ ၸွမ်းတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈႁၼ် ဢွၼ်ၵၼ် ဢဝ်ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ၊ တူမ်းၼႃႈ (Mask) ဝႆႉ ႁင်းၽႂ်မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၼႆႉတေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈလီဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ပေႃးတူမ်းသူပ်း၊ တူမ်းပၢၵ်ႇ (သႂ်ႇ Mask) ၼႆႉ ၸၢင်ႊႁေႉၵင်ႈ ၽုၼ်ႇမုၵ်ႉ ၽုၼ်ႇလိၼ် ၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ႁေႉၵင်ႈလႆႈ တၢင်းမူင်ႈမႅင်း တၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ၸွမ်းၶၢဝ်း ၼၼ်ႉၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ထုၵ်ႇလီ ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈ သႅၼ်းမၼ်း လႄႈ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈလၢႆးမၼ်း ၸင်ႇတေမီးၽွၼ်းလီယဝ်ႉ။ (1) လိူၵ်ႈသႅၼ်း ၽႅၼ်တူမ်းသူပ်း (Mask) ယွၼ်းလၢတ်ႈဢွၼ်တၢင်းဝႆႉဝႃႈ ဢမ်ႇဢၢၼ်းယႃႉၵဝ်း ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၽႂ်၊ ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းလီ ၵူၼ်းပဵၼ်ၵွႆးၶႃႈ။ ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ (Mask) ၼႆႉ ပဵၼ်တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းပွၵ်ႈလဵဝ်ၵွႆး။ ၶိုၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢၼ်ၸႂ်ႉယဝ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတီႈပွင်ႇသင်။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ ဢၼ်ဢဝ်ၽႅၼ်ႇယဵပ်ႉႁဵတ်းဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၵ်ႇမႃး။ ယွၼ်ႉမၼ်းမီးဝႅပ်ႇယၢင်ႇ၊ မၼ်းႁၢင်ႊလီလႄႈ လႆႈႁၼ်မီးၵူၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်ဝႆႉ။ တီႈတေႉမၼ်း ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၶႂ်ႈဢဝ်ၽႅၼ်သင်ယဵပ်ႉႁဵတ်းၵေႃႈ ႁဵတ်းႁွတ်းလူင်ၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈ။ ၶမ်ႇပၼီႇ ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇယႃႈယႃၶဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်လႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူးလူမ်းမၼ်းလဵၵ်ႉၼင်ႇၵႃႈလဵၵ်ႉလႆႈ၊ ၼင်ႇႁိုဝ် မူင်ႈမႅင်းတေ ဢမ်ႇၸၢင်ႊၶဝ်ႈ၊ ႁႂ်ႈလႆႈ ၶေႃႈလူတ်းဝၢင်း တီႈၸုမ်းၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇလႆႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ ဢၼ်ၶမ်ႇပၼီႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃး တႃႇတိုဝ်းပွၵ်ႈလဵဝ်ၼၼ်ႉ။ ၵွၼ်ႇပႆႇယိပ်းၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇသေ မႃးတူမ်းပၢၵ်ႇၼၼ်ႉ သုၵ်ႈလၢင်ႉမိုဝ်း ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်ၵွၼ်ႇလႄႈ။ တေလႆႈဢဝ် ဢၼ်မီးသီၼၼ်ႉဝႆႉတၢင်းၼွၵ်ႈ၊ ဢၼ်မီးၶၢဝ်ၼၼ်ႉ ဝႆႉၽၢႆႇတၢင်းၼႂ်း၊ တေလႆႈဢဝ် ၽၢႆႇဢၼ်မီးလဵၵ်းဢွၼ်ႇတႃႇ ပိပ်ႇၸပ်း ၶူႈၼင်ၼၼ်ႉဝႆႉ တၢင်းၼိူဝ်။ ၼူင်ႇသၢႆမၼ်းၸပ်းသႂ်ႇ ဝိၼ်ႇႁူႁဝ်းယဝ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းတိတ်းၸပ်း ပၢၵ်ႇ၊ ၸပ်းၼႃႈ ႁဝ်းဝႆႉၶႃႈလႄႈ။ ၼဵၵ်းဝႆႉ လဵၵ်းဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈမၼ်းတိတ်းၸပ်း ၶူႈၼင်ႁဝ်းဝႆႉၶႃႈလႄႈ။ တေဢမ်ႇလႆႈ ၵမ်းၵမ်း ပူတ်း၊ ၵမ်းၵမ်းသႂ်ႇ ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ။ ပေႃးၸႂ်ႉယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈၵေႃႈ ထိုမ်ႈပႅတ်ႈသေ ဢဝ်ဢၼ်မႂ်ႇၸႂ်ႉဢဝ်ၶႃႈလႄႈ။ ၽႃႈပူၵ်ႇပၢၵ်ႇ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ပေႃးတူပ်ႉသေ ဢဝ်သိမ်းဝႆႉ ၼႂ်းထူင်ႁဝ်းၸိုင် ယိုင်ႈၶႅၼ်းၸၢင်ႊၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ယဝ်ႉ။ သင်ပဵၼ် ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ မဵဝ်းဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ လၢႆလၢႆပွၵ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးၸႂ်ႉယဝ်ႉၵမ်းၼိုင်ႈၸိုင် သၵ်ႉလွႆးပႅတ်ႈၶႅမ်ႉၶႅမ်ႉယဝ်ႉ ၸင်ႇၸႂ်ႉထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈၶႃႈလႄႈ။ ပေႃးဢမ်ႇပႅတ်ႈသေ ၶိုၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈၸိုင် ၸၢင်ႊတိူဝ်းတၢင်းပဵၼ်ငၢႆႈလိူဝ်မႃး သွင်ပုၼ်ႈၵွၼ်ႇ။ ပိၼ်ႇမႃးတီႈ Dr.Zaw Htet Aung ( I am your doctor)

လၢႆးၸႂ်ႉတိုဝ်း ၽႅၼ်ႇတူမ်းသူပ်း (Mask)

ဢၢႆႈငူဝ်ႉ ၵႂႃႇၵိုတ်းၵႃးမၼ်း ႁိမ်းတႅဝ်းၵၢတ်ႇၼၼ်ႉသေ ႁွင်ႉထၢမ် ပလိၵ်ႈၽၢႆႇသဵၼ်ႈတၢင်းဝႃႈ “ၵိုတ်းၵႃးတီႈၼႆႈ ၸွင်ႇလႆႈၶႃႈၼႆႉ” တီႈမၼ်းမႃးၵိုတ်းသေ ႁွင်ႉထၢမ်ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပဵၼ်ႁိမ်းတႅဝ်းၵၢတ်ႇ၊ ပဵၼ်တီႈသုၵ်ႉလႄႈ ႁၢမ်ႈတပ်ႉဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ၵႃးၵိုတ်း၊ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈၽၢႆႇသဵၼ်ႈတၢင်း ၸင်ႇတွပ်ႇၶိုၼ်းဝႃႈ “ဢမ်ႇလႆႈ။ တီႈၼႆႈဢမ်ႇၵိုတ်းလႆႈ” ၼႆႁင်းမၼ်း။ ၽိူဝ်ႇ ဢၢႆႈငူဝ်ႉ ဝၢႆႇတူၺ်းႁိမ်းၶၢင်ႈၼၼ်ႉ သမ်ႉႁၼ်ပိူၼ်ႈၵိုတ်းဝႆႉယူႇလႄႈ မၼ်းၸင်ႇဝႃႈႁင်းပလိၵ်ႈၽၢႆႇသဵၼ်ႈတၢင်း “ႁဵတ်းသင်ပိူၼ်ႈသမ်ႉၵိုတ်းယူႇလႃႇ” ပလိၵ်ႈၽၢႆႇသဵၼ်ႈတၢင်း ၸင်ႇယုမ်ႉၼႄသေ တွပ်ႇဝႃႇ “ၶဝ်ဢမ်ႇႁႃးလူး” ၼႆယဝ်ႉ။

ၶဝ်ဢမ်ႇထၢမ်လူး

ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၼႆႉ လုင်းသွႆးတၵ်​ႉပေႇတၢင်ႇၵႃႇလႃး ၶႅၼ်ႇသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇဝႃႈ ဝူဝ်းႁၢႆ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵႂၢႆးႁၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်မိူဝ်းၸူး လုင်းသွႆးတၵ်ႉမူတ်းမူတ်း၊ ပေႃးလႆႈၸူးလုင်းသွႆးတၵ်ႉယဝ်ႉႁေ မၼ်းလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ မီးၸဵင်ႇပုၼ်ႉၸဵင်ႇၼႆႉၼႆၵေႃႈ ၵႂႃႇႁႃတိုၼ်းႁၼ်ၵမ်းလဵဝ်။ တေႃႈၼင်ႇ မၢင်ပွၵ်ႈ ဢၢႆႈၶွၼ်ႇ မႅဝ်းပႃႈသႃႇႁၢႆ တင်းၵႂႃႇၸူးလုင်းသွႆးတၵ်ႉၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉၼႆႉ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်း မီးၵူၼ်းမႂ်ႇၶဝ်ႈမႃးယူႇႁိူၼ်းၼိုင်ႈ၊ ဢၢႆႈၵွၼ်းၶႃႈ ၽူဝ်မေးၼၼ်ႉၼႃႇ၊ လုၵ်ႉတၢင်းတႂ်ႈပုၼ်ႉႁေ မႃးယွၼ်းယူႇမႂ်ႇမႂ်ႇ၊ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁဝ်းၵေႃႈ ၽႄပၼ် တီႈႁိူၼ်းတီႈႁႆႈ တီႈသူၼ် တႃႇၶႃၽူဝ်မေးႁဵတ်းၵိၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ။ ၵူၼ်းတင်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ယုမ်ႇပေႇတၢင်ႇ လုင်းသွႆးသေတႃႉ ဢၢႆႈၵွၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇယုမ်ႇသႄႈ၊ တေပဵၼ်ယွၼ်ႉမၼ်းတိုၵ်ႉမႃးမႂ်ႇမႂ်ႇၵေႃႈ တေပဵၼ်လႆႈယူႇ။ ၽိူဝ်ႇဝၼ်းၼိုင်ႈ ဢၢႆႈၵွၼ်းၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်း ၵႃႇလႃး လုင်းသွႆးၼႆႁေ ႁွင်ႉဢဝ် လုၵ်ႈၸၢႆးမၼ်းသွင်ၵေႃႉ မိူဝ်းလႄႇ လုင်းသွႆး၊ လုၵ်ႈၸၢႆးလူင်းမၼ်းတႄႉ လဵၼ်ႈၵေႃႉမႄႈၶဝ် တီႈႁိူၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇၸွမ်းၵႂႃႇ။ လုင်းသွႆးၵေႃႈ ဢဝ်ၼမ်ႉၼဵင်ႈ ၼမ်ႉယိုဝ်ႉတမ်း ဢၢႆႈၵွၼ်းယဝ်ႉ တူင်ႉတၵ်ႉဝႃႈ လုင်းသွႆး “ႁႆး… လုၵ်ႈၸၢႆးမႂ်းပေႃးတၼ်းယႂ်ႇတၢၼ်ႇၼႆႉယဝ်ႉၼေႃႈ” ဢၢႆႈၵွၼ်း “ၸႂ်ႈၶႃႈယဝ်ႉ ၽွင်းလူၼ်းမၼ်းယဝ်ႉဝႃႈ” လုင်းသွႆး “ၵတ်ႉၵႃႈ မီးသွင်ၵေႃႉ ၵွႆးလႃႈၼေႃႈ” ၽိူဝ်ႇလႆႈငိၼ်းၸိူင်ႉၼၼ်ႉ ဢၢႆႈၵွၼ်း ထဵင်လုင်းသွႆး တႃႇမီႇတႃႇၵၢၼ်ႉ ၵမ်းလဵဝ် ဢၢႆႈၵွၼ်း “သၢမ်ၵေႃႉဢေႃႈ။ လုၵ်ႈၸၢႆးၶႃႈ တိုၼ်းမီးသၢမ်ၵေႃႉ ၶႃႈလႄႈ” လုင်းသွႆး “ဢႃ… ၵေႃႉငဝ်ႈတႄႉ မႂ်းထၢင်ႇဢဝ်ၵႂႃႈ” ၼႆယဝ်ႉ။ 😂😂😂😂😂😂😂

မႂ်းထၢင်ႇဢဝ်ၵႂႃႈ

လုင်းသုၼႆႉ တေမီးဢႃႇယု မွၵ်ႈ 75 ပီႊၼႆႉၵႂႃႈ၊ မေးမၼ်းသမ်ႉမီးမွၵ်ႈ 61 ပီႊ။ လုင်းသု ၼႆႉ ပၢႆသလိူဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းယွမ် သမ်ႉတႅမ်ႇ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်တင်းမေးၼၢင်းမၼ်းသေဢိတ်း၊ မေးၼၢင်းမၼ်းသမ်ႉ သုင်သုင်ပီးပီး။ ပႃႈလႅင်ႇ ၵေႃႉပဵၼ်ၼၢင်းမေး လုင်းသုၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းလၢတ်ႈၵႂၢမ်းၼမ်၊ ဢမ်ႇသူႈမႅၼ်ႈပိူၼ်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ ပႃႈလႅင်ႇၼႆႉ မေႃႁႃတၢင်းၽိတ်းပိူၼ်ႈၼႃႇ၊ ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇမီးၽႂ်လွတ်ႈ၊ ဢၼ်ၺႃးၼမ်ႁေပိူၼ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်ၽူဝ်မၼ်းလုင်းသုၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပႃႈလႅင်ႇ ၵႆႉၵႆႉလၢတ်ႈလွင်ႈၽူဝ်မၼ်း ၼႄၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ဝႃႈ “လုင်းသုၼႆႉ ႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉမႅၼ်ႈသေပွၵ်ႈ” ၼႆယူႇတႃႇသေႇ။ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉၼၼ်ႉ မၼ်းဝႃႈႁင်းလုင်းသုဝႃႈ “တူၺ်းလူး… သိူဝ်ႈသူၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွင်ႇပွင်ႇႁေ။ ပွင်ႇပဵၼ်သွင်ႁူး။ ႁဝ်းတေၵႂႃႇသိုဝ်ႉ ဢၼ်မႂ်ႇမႃးပၼ်ဢဝ်” ၼႆႁေ ၵႂႃႇသိုဝ်ႉသိူဝ်ႈမႂ်ႇမႃး တႃႇသၢမ်ၽိုၼ် ၶမ်ႈၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ်။ မိူင်းလႅင်းမႃး လုင်းသု ၼိုင်ႈသိူဝ်ႈမႂ်ႇဢၼ်မေးၼၢင်းမၼ်းသိုဝ်ႉပၼ်ၼၼ်ႉၽိုၼ်ၼိုင်ႈသေ လူင်းၵႂႃႇၼႂ်းသိုင်ႇၾႆး၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ပႃႈလႅင်ႇ ၵိုဝ်တႃတူၺ်း လုင်းသုသေ ႁွင်ႉလႃႇတင်းသဵင်ၶႅင်ၶႅင်ဝႃႈ “သိူဝ်ႈထႅင်ႈသွင်ၽိုၼ်ၼ်ႉ သမ်ႉပဵၼ်သင်လႃႇ။ သူဢမ်ႇလႆႈၸႂ်ႁႃႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ 😂😂😂😂😂😂

သိူဝ်ႈသွင်ၽိုၼ်ပဵၼ်သင်လႃႇ သူဢမ်ႇၶႂ်ႈလႆႈႁႃႉ

၁။ ယႃႇၵုမ်ႇဝူၼ်ႉၸွမ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈလၢတ်ႈ/ဝႃႈႁင်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉယူႇတိၵ်းတိၵ်း (တူဝ်ယၢင်ႇ- ပီးဢိူဝ်ႈ၊ ယွမ်ဢိူဝ်ႈ၊ ပွၵ်းဢိူဝ်ႈ၊ ၶၢဝ်ဢိူဝ်ႈ၊ လမ်ဢိူဝ်ႈ) ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၂။ ယႃႇၵုမ်ႇဝူၼ်ႉ လွင်ႈသုၵ်ႉၸႂ် ဢၼ်​​တေၸၢင်ႊပဵၼ်​​တေႃးသ ​​မေႃးႁ ဢၼ်​​တေဢမ်ႇမီးတၢင်းသိူဝ်း။ ၃။ ယႃႇဝူၼ်ႉလူင်ႈၼႃႈ ၶမ်ၸႂ်ၸွမ်း လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ပႆႇပဵၼ်မႃးၼၼ်ႉ။ ၄။ တင်ႈၸႂ် ပၵ်းၸႂ် ႁဵတ်းၵၢၼ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ သူင်ၼၼ်ႉလႄႈ။ ၅။ သင်လႆႈငိၼ်းၶိုၼ်း လွင်ႈပိူၼ်ႈလၢတ်ႈ ၶႃႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸိုင် ယႃႇဝူၼ်ႉ လႄႈ ၶမ်ၸႂ်ၸွမ်း (ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈတီႈႁဝ်း ​​တေႃႇၼႃႈ​​တေႃႇတႃ) ၆။ ယႃႇၵႆႉၵႆႉၵုမ်ႇဝူၼ်ႉၶမ်ၸႂ်ၸွမ်း လွင်ႈဢၼ်ႁဝ်းလႆႈသုမ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ (ယွၼ်ႉမၼ်း​​တေဢမ်ႇလႆႈသင်မႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယၢင်ႇ ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈတႅၵ်ႈၼိူင်း တႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ ​​တေထုၵ်ႇၵႂႃႇ) ၇။ မိူဝ်ႈ​​ၵေႃႉႁၵ်ႉ ႁၵ်းလင် ယႃႉသႅတ်ႉၸႃႇသူၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၸူမ်းသိူဝ်းပၼ်​​ႁေလႄႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းလႆႈႁူ လွင်ႈမၼ်းၸဝ်ႉၸဝ်ႉ ………. ၈။ တႅၼ်းတၢင်တီႈ ​​တေဢဝ်ၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉ ​​ၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈမေႃပၼ်ပိူၼ်ႈ ၼမ်ၼမ်လႄႈ ၉။ ယႃႇသူၼ်ၸႂ်ၼိူဝ် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼမ်လိူဝ်ဢၼ်ထုၵ်ႇလီ်ႁဵတ်း။ ၁၀။ ​​မေႃပဵင်း​​ပေႃး ၸွမ်းၼင်ႇ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမီးၼၼ်ႉလႄႈ

လၢႆးတၢင်း တႃႇယူႇႁႂ်ႈၵတ်းယဵၼ်ၸႂ်

မိူဝ်ႈဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး ထူပ်းၺႃးတင်းၼမ် ယူႇၸမ်ၽူႈယိင်း ထိင်းၸႂ်လႆႈသေ တႃႇတေလၢတ်ႈတၵ်ႉ ဝႃႈႁၵ်ႉၶဝ်ၼႆ ၼႂ်းၸႂ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉ ဝူၼ်ႉဢွၵ်ႇမႃးသေပွၵ်ႈ…။ ၵူၺ်းၵႃႈ… ဝၢႆးမႃးလႆႈႁၼ် ဢၼ်ပဵၼ်ယိင်းၼႆႉ ထိင်းဝႆႉၸႂ်ၵေႃႈ တေႃႈႁိုဝ်ထိမ်းသဝ်း ယွၼ်ႉႁဝ်းႁၵ်ႉမႅၼ်ႈယိင်းယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ…။ ႁၵ်ႉမႅၼ်ႈယဝ်ႉၼႆၵေႃႈ တေႃႈႁိုဝ်တေႁတ်းတၵ်ႉ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းႁၵ်ႉဢုပ်ႇၼႄ ၵူဝ်ယိင်းၽႄတၢင်းသဵၼ်ႈ ဢၼ်မိုတ်ႈလဵၼ်ၵေႃႉၵၼ် ယွၼ်ႉၼၼ်တေလၵ်ႉႁၵ်ႉယူႇတဵတ်ႇတဵတ်ႇ ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ (ဝွၵ်းႁူဝ်ၼႆႉ ယၢမ်ႈႁူမ်ႈၵၼ်တင်းတႆးၵေႃႉသေတႅမ်ႈ တႃႇပၼ်လိၵ်ႈၶဵဝ်ၸူႉမၼ်း။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉယၢဝ်းလိူဝ်ၼႆႉ ဝူၼ်ႉၶိုၼ်းဢမ်ႇတွင်း။ တွင်းလႆႈမွၵ်ႈၼႆႉၵွၺ်း။ တီႈၸိုဝ်ႈ”ယိင်း”ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉပဵၼ် “ၽူၺ်း”။ ၸိုဝ်ႈဝွၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇဝႃႈၼႆ။ ) (ၸၢႆးၸၢႆးဢွၼ်ႇလႅင်း (မိူင်းၼၢႆး) 29/10/ 2017)

လၵ်ႉႁၵ်ႉတဵတ်ႇတဵတ်ႇ

ၼၢႆးထဝ်ႈ ၼႂ်းၸေႊမိူင်း ၵႃႇရူဝ်ႇလၢႆးၼႃး မိူင်းဢမႄႇရီႇၵၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶႂ်ႈယၢမ်ႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈတူၺ်း ၵွၼ်ႇမၼ်းပႆႇတၢႆ ၼႆလႄႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပလိၵ်ႈၶဝ် ၸင်ႇမႃးတီႉၵမ်မၼ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းၵိူတ်ႇမၼ်း ထူၼ်ႈတဵမ် 100 ပီႊၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဝၼ်းၵိူတ်ႇမၼ်း ထူၼ်ႈတဵမ် 100 ပီႊၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈၶဝ် ႁဵတ်းၵႅင်ႈဝႆႉမၼ်း မိူၼ်ၽူႈမီးတၢင်းၽိတ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈသေ မႃးတီႉၺွပ်းမၼ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပရၢႆႇယၢၼ်ႇၼႆႉ ယူႇသဝ်းတီႈႁူင်းတူၺ်းထိုင် လုမ်းလႃးၵူၼ်းထဝ်ႈတီႈၼိုင်ႈဝႆႉ၊ မၼ်းၵႆႉလၢတ်ႈဝႃႈ တႃႉၶႂ်ႈယၢမ်ႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈတူၺ်းလႃႈ ၵွၼ်ႇပႆႇတၢႆၼႆႉၼႆတိၵ်းတိၵ်း။ လွင်ႈၼႆႉ ပလိၵ်ႈ ငိၼ်းဝႃႈ မၼ်းၶႂ်ႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈ ၼႆလႄႈ ၸင်ႇႁဵတ်းၵႅင်ႈ မႃးတီႉၺွပ်းမၼ်းၵႂႃႇသႂ်ႇၶွၵ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းၵိူတ်ႇမၼ်း ထူၼ်ႈတဵမ် 100 ပီႊၼၼ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ပလိၵ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈမႃး တီႉၺွပ်း ပရၢႆႇယၢၼ်ႇသေ လၢတ်ႈဝႃႈ “ယႃႇပေတူင်ႉ။ မႃးၸွမ်းႁဝ်းလီလီလႄႈ” ၼႆသေ ပလိၵ်ႈသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၶတ်းသေႃးမိုဝ်း ပရၢႆႇယၢၼ်ႇသေ ၽႃၶၢင်ႈမၼ်းၵႂႃႇ တီႈလူတ်ႉပလိၵ်ႈ။ ပိုတ်ႇသဵင်လူတ်ႉ ပလိၵ်ႈၼၼ်ႉ မေႃး ဝီး…..ဝေႃႈ… ဝီး…. ဝေႃႈ…. ၼႆသေ ဢဝ်ပရၢႆႇယၢၼ်ႇၵႂႃႇတီႈ ႁူင်းၶွၵ်ႈၶင်တေႉတေႉ။ မိူဝ်ႈၵႂႃႇထိုင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈပရၢႆႇယၢၼ်ႇ လၢႆႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းၸိူင်ႉၼင်ႇ ၵူၼ်းၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ ၼၼ်ႉတေႉတေႉသေ ထွတ်ႇထႆႇႁၢင်ႊဝႆႉယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းႁူင်းၶွၵ်ႈၶင်။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ပရၢႆႇယၢၼ်ႇ ယုမ်ႉသေလၢတ်ႈဝႃႈ “ယၢမ်ႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈ ယဝ်ႉႁေၵမ်းၼႆႉတႄႉ” ၼႆယဝ်ႉ။ ပလိၵ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ၶိုၼ်းဢဝ် ပရၢႆႇယၢၼ်ႇ ၵႂႃႇသူင်ႇဝႆႉတီႈ ႁူင်းလုမ်းလႃး ၵူၼ်းထဝ်ႈယဝ်ႉ သိုပ်ႇၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ပွႆးဝၼ်းၵိူတ်ႇၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ်ၶႃႈလူး ၸွင်ႇမီးၵူၼ်း ဢၼ်ၶႂ်ႈယၢမ်ႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈ တူၺ်းၶႃႈၼႄႇ ???

ၵွၼ်ႇပႆႇတၢႆၼႆႉ ၶႂ်ႈယၢမ်ႈ ၶဝ်ႈၶွၵ်ႈတူၺ်း ၼႆလႄႈ လႆႈၶဝ်ႈၶွၵ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းဢႃႇယု တဵမ် 100 ပီႊ

1. ႁပ်ႉပၢၵ်ႇ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ၊ ပၼ်တၢင်းမုင်ႈမွင်း ဢၼ်တေဢမ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈတေႉ ယွၼ်ႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်း ထၢင်ႇယႂ်ႇသေ ပၼ်ၵႂမ်းမၼ်ႈ၊ ပၼ်တၢင်းမုင်ႈမွင်း မဵဝ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်မႃးလႆႈတေႉတေႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း။ ပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈ၊ ပၼ်တၢင်းမုင်ႈမွင်း ဢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈတေႉတေႉၼၼ်ႉ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်းတိူဝ်ႉၸႂ်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႊႁဵတ်းၶဝ်ထၢင်ႇထိူမ်ၼိူဝ်ႁဝ်းပႃးထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ 2. ဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်း ၵၢၼ်လၢတ်ႈၸႃ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းလွင်ႈယႂ်ႇတႃႇ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸူႉၸူဝ်းၵၼ်တေႉတေႉ။ ထုၵ်ႇလီလၢတ်ႈတေႃႇ ၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်းယူဝ်း၊ ဢမ်ႇလိင်ႉဢမ်ႇလႅၼ်။ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇလၢတ်ႈၼႄၸႅင်ႈလႅင်းၸိုင် မိူဝ်းၼႃႈမႃး ၸၢင်ႊပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈပၼ်ႁႃလူင်မႃးယူႇယဝ်ႉ။ 3. ပိုင်ႈဢိင်ၵေႃႉႁၵ်ႉ လူၼ်ႉလိူဝ်ႁႅင်း ပေႃးပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ်မႃးယဝ်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၼႆႉ​ မေႃလိုမ်းပႅတ်ႈ ပိူင်ပဵၼ်တေႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလႂ် ဢမ်ႇမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵုမ်ႇပဵၼ်ၵေႃႉလဵဝ်လႆႈမိုင်ႉ၊ လႆႈႁဵတ်း ယူႇၵူႊလွင်ႈလွင်ႈတႄႉ ပေႃးႁိုင်မႃး ၸၢင်ႊႁိူဝ်ႉသေ ပဵၼ်တၢင်းမႆႈၸႂ်၊ တိူဝ်ႉၸႂ်၊ ၸႂ်လမ် မႃးယူႇယဝ်ႉ။ 4. ထီႉတိူဝ်ႉၵၼ် ၼႆႉဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢႆထိုင် လွင်ႈၼွၼ်းၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ ယိိပ်းမိုဝ်းၵၼ်၊ ၵွတ်ႇၵၼ် ပၼ်လွင်ႈဢုၼ်ႇဢူၵ်းဢုၼ်ႇၸႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈ တၢင်းႁၵ်ႉႁဝ်းတိူဝ်းလိူဝ်မႃးယဝ်ႉ။ ပေႃးလႆႈယူႇၵႆၵၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႊပၼ်လွင်ႈဢုၼ်ႇဢူၵ်း၊ ဢုၼ်ႇၸႂ်ၵၼ်ၸိုင် တၢင်းႁၵ်ႉၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႊမေႃယူတ်းသဵင်ႈၵႂႃႇလွႆးလွႆးယူႇ။ ၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဝ်းလႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵၼ် ယွၼ်ႉလွင်ႈၼႆႉၵွႆး။ 5. ၵုမ်ႇႁႃ တၢင်းၽိတ်းၵၼ်ၵွႆး ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် လွတ်ႈလႆႈတၢင်းၽိတ်းလေႃႇ။ ဢၼ်မေႃႁႃတၢင်းၽိတ်း လိူဝ်သေ ႁႃလွင်ႈလီၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်သၽႃႇဝ ၵူၼ်းႁဝ်းယဝ်ႉ။ တၢင်းႁၵ်ႉၼႆႉၵေႃႈ မိူၼ်ၼႆၵွႆး။ ပေႃးၵႂႃႇႁၼ်မႅၼ်ႈ တၢင်းၽိတ်းဢၼ်ၼိုင်ႈသေ လိုမ်းပႅတ်ႈ ဢၼ်မၼ်းယၢမ်ႈႁဵတ်းလီမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ႁိုဝ်တေမႅၼ်ႈ။ ပေႃးၵုမ်ႇႁႃ တၢင်းၽိတ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇႁၼ်လႆႈ လွင်ႈလီမၼ်းသေပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ 6. ၵုမ်ႇထဵင်ၵၼ် မႅၼ်ႈ ႁိုဝ် ၽိတ်း ပေႃးပဵၼ်ၸူႉၵၼ် ႁိုင်မႃးယဝ်ႉၼႆ တႃႇတေလၢတ်ႈတေႃႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပေႃးမီးၵႂၢမ်းသင်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸၢင်ႊလၢတ်ႈလွင်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း၊ လွင်ႈၽႃႇသႃႇ၊ လွင်ႈၸၢႆးယိင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးဢုပ်ႇၵၼ်ၸိူင်ႉၼႆၼမ်မႃး ၽႂ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶႂ်ႂ်ႈယွမ်းသေ လပ်းႁူလပ်းတႃထဵင် ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇသုမ်း။ မၢင်ပွၵ်ႈ တေလိုမ်းလွင်ႈပဵၼ်ၸူူႉၸူဝ်းၵၼ်သေ ဢဝ်လွင်ႈ မႅၼ်ႈ ႁိုဝ် ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၼၼ်ႉမႃးပဵၼ်ယႂ်ႇပႅတ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၼၼ်ၸိုင် ၸၢင်ႊမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လွင်ႈပဵၼ်ၸူႉၸူဝ်းၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 7. လၢမ်းၶၢတ်ႈ၊ ထၢင်ႇထိူမ် ၸူႉႁၵ်ႉၵၼ်ၼႆႉ ပေႃးလႆႈယူႇႁိမ်းၸမ်ၵၼ်၊ မိူဝ်ႈယူႇႁိမ်းၸမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးဢုၼ်ႇၸႂ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႊၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈ တၢင်းႁၵ်ႉ ဢၼ်ၶိူင်ႇၶမ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ႁဵတ်းသေမဵဝ်းမဵဝ်းၼႆ ၵုမ်ႇလၢမ်းၶၢတ်ႈသေ လၢတ်ႈၸွမ်းဝႃႈ တေပဵၼ်ၼၼ် တေပဵၼ်ၼႆ၊ ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ ၸိူင်ႉၼၼ် ၸိူင်ႉၼႆ ယူႇတိၵ်းတိၵ်းၸိုင် ႁိုဝ်တေပဵၼ်ၵၢၼ်။ ၵူၼ်းၵေႃႉၼႆႉ ၶႂ်ႈယူႇလွတ်ႈလႅဝ်း၊ မီးသုၼ်ႇ တႅပ်းတတ်ႈႁင်းၶေႃလႆႈ ၵူႊၵေႃႉၼႆ ယႃႇလုမ်း။ 8. လိုမ်းပႅတ်ႈၵႂၢမ်းၾၼ် ဢၼ်ၶႂ်ႈပဵၼ် ၸူႉၸူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵေႃႉလဵဝ်။ ပဵၼ်သွင်ၵေႃႉ ၵွၼ်ႇၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ ပဵၼ်ၸူႉၵၼ်၊ ပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၵႂၢမ်းၾၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၵဵဝ်ႇၵၼ်တင်းသွင်ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁႃလၢႆးတၢင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉ ပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်းၸွမ်းၵႂၢမ်းၾၼ် ႁဝ်းၼၼ်ႉယူႇ။ ပေႃးသမ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႆႈၽႃႈပႅတ်ႈ ၵႂၢမ်းၾၼ်မၼ်းသေ လႆႈၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ် ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၸိူင်ႉၼင်ႇ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ႁိုင်ႁိုင်မႃး ၸၢင်ႊပဵၼ်ပၼ်ႁႃ ယူႇယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ပဵၼ်ၸူႉၸူဝ်းၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယုင်ႈယၢင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းသွင်ၵ​ေႃႉ မႃးႁူမ်ႈၵၼ်လူး။ တေႃႈတူဝ်ၵဝ်ႇ မၢင်ပွၵ်ႈယင်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸႂ် တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းလူးၼေႃႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၽႂ်ၵေႃႈ မေႃႁဵတ်းၽိတ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးတၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉ ၵွႆးပဵၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈၵူၺ်း။ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ်ၵွၼ်ႇ။ ပေႃးမေႃသွၼ်ႇတူဝ်၊ ပေႃးဝူၼ်ႉပုၼ်ႈပိူၼ်ႈပုၼ်ႈႁဝ်း၊ မေႃပွင်ႇၸႂ်၊ ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ၸႂ်ယၢဝ်းတေႃႇၵၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၸၢင်ႊႁပ်ႉၸၢမ်ႇလႆႈ တၢင်းႁၵ်ႉဢၼ်မူၼ်ႈသိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈမေႃပွင်ႇၸႂ် ၸုင်ၸၼ် ႁူမ်ႈမိုဝ်း ပဵၼ်ၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ်လႆႈ တေႃႇၸူဝ်ႈသုတ်းပၢၼ်သေၵမ်း။

ၵူၼ်းႁၵ်ႉၵၼ် ပႅတ်ႇဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇလီႁဵတ်း

လုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဝႃႈဢဝ်တႄႉ ငၢႆႈငႅမ်ႈၵျႃႉ။ ၵူၺ်းႁဵတ်းယၢပ်ႇပေႇၸႂ်။ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၼႆႉ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်လုၵ်ႉလႆႈတေႉတေႉၼၼ်ႉ မီးၵမ်ႈၽွင်ႈၵွႆး။ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉၶႂ်ႈၼွၼ်းဢဝ်ၸေးၸိမ်ႇမၼ်း မိူဝ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈယင်းပၢႆဝႃႈ တင်းၶိုၼ်းၼႆႉ ဢၼ်လီၼွၼ်းမၼ်း မီးယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉၵွႆး ၼႆၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်တႄႉ ၶူၼ်ႉၶႂႃႉႁၼ်ဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉၼၼ်ႉ တိူဝ်းၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉလိူဝ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉလႃႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵူႊလွင်ႈလွင်ႈ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ် ပူၵ်းၵၼ်၊ လၢတ်ႈၵၼ် ႁႂ်ႈလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉ။ ပေႃးလုၵ်ႉၸဝ်ႉၼႆ ၽွၼ်းမီးမၼ်း …….. ပဵၼ်တၢင်းၵမ်ႉထႅမ် တႃႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈၸွမ်းပၢႆးယူႇလီ။ ၶဝ်ႈၼႂ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉမၼ်းၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉလမ်ႇလွင်ႈ တႃႇႁဝ်းတေမီးဢဵၼ်ႁႅင်း ႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈ တင်းဝၼ်းလႄႈ ပဵၼ်တႃႇၶဝ်ႈဢၼ်ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉ လိူဝ်ပိူၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉၼႆႉ တွင်ႉႁဝ်းၵေႃႈ တေယၢမ်ႈယွၼ်းၵိၼ် ၶဝ်ႈၼႂ်လႄႈ ဢၼ်ဝႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇ ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်ၼႆ မိူဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းမေႃၶႂ်ႈၵိၼ်ဢၼ်ဢီႇဢၼ်မၼ်းလႄႈ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း တိူဝ်းပီးမႃးယဝ်ႉ။ မီးၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇ လဵၼ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄးဝႃႈ ယွၼ်ႉလုၵ်ႉလႃႈ လႄႈ ဢမ်ႇမီးၶၢဝ်းယၢမ်း၊ ဢမ်ႇတၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉၼႆ တေမီးယၢမ်းတၼ်း တႃႇလဵၼ်ႈႁႅင်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼႆ ၵူၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈတေၶႂ်ႈထဵင်ဝႃႈ လဵၼ်ႈႁႅင်း ယၢမ်းတၢမ်းၶမ်ႈၵေႃႈလႆႈယူႇၼႃႇ ၸၢင်ႊပဵၼ်သင် ၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လဵၼ်ႈႁႅင်းၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် ႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇလႅတ်းလႅဝ်း တင်းဝၼ်း ယူႇယဝ်ႉ။ ၼိူဝ်ႉၼင် တိူဝ်းႁၢင်ႊလီမႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉၼႆႉ ၶဝ်မီးၶၢဝ်းယၢမ်းလိူဝ်၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်တေၵိၼ်ၼမ်ႉ၊ ပႆတၢင်း၊ လဵၼ်ႈႁႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈၽိဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်ၶဝ် တိူဝ်းႁၢင်ႊလီမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ၸႂ်ၼိမ် ၵူၼ်းၸိူဝ်းလုၵ်ႉတူၺ်းလိၵ်ႈၸဵမ်ယဝ်ႉၼႆႉ တိူဝ်းၶႅမ်ႉ၊ တိူဝ်းတွင်း၊ တိူဝ်းပွင်ႇၸႂ်လီလိူဝ်သေ ၵူၼ်းၸိူဝ်း တူၺ်းလိၵ်ႈ တေႃႇထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ တႅၼ်းတီႈ တေၶၢမ်ႇႁိူဝ်ႉၼူၼ်းသေ တူၺ်းလိၵ်ႈ တင်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ တႃႉလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉဢဝ်လႃႈ။ ၼွၼ်းလပ်းငၢႆႈ ပေႃးႁဝ်းလုုၵ်ႉ၊ ၼွၼ်း ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈယၢမ်းမၼ်းၸိုင် တူဝ်ၶိင်းႁဝ်းၼႆ တေတွင်းဝႆႉၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်းသေ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းမၼ်းၵေႃႈ တေၶႂ်ႈၼွၼ်း၊ တေတိုၼ်ႇႁင်းၵွႆးမၼ်းမႃး ယူႇယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ႁဵတ်းလႆႈ ငၢႆႈငၢႆႈၼႆသေတႃႉ ယွၼ်ႉမၼ်းမႅၼ်ႈတင်းပၢႆးယူႇလီတေႉတေႉလႄႈ ၸၢမ်းၶတ်းၸႂ် လုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉတူၺ်းၶႃႈၼေႃႈ။

ပေႃးလုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉၼႆ တေလႆႈၽွၼ်းလီၸိူင်ႉၼႆ

လုမ်ႈၾႃႉလူင်ၼႆႉ  မႆႈႁွၼ်ႈမႃးတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။  ၾိင်ႈၾႃႉၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးတိၵ်းတိၵ်း။ ၸိူင်ႉၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ မူင်ႈမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ဢၼ်မႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၵ်ႇမီးမႃးတိၵ်းတိၵ်း၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈတိုၵ်ႉမီးယူႇ၊ မိူဝ်းၼႃႈၵေႃႈ တေသိုပ်ႇမီးထႅင်ႈယူႇၵွႆး။ မိူဝ်ႈပီႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၶႆႊဝတ်းမူႇ၊ ၶႆႊဝတ်းၸၢင်ႉ၊ ၶႆႊဝတ်းယႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် တၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇၵႂ်ႈ ဢၼ်တႄႇပဵၼ်မႃး တီႈဝဵင်းဝူႇႁၢၼ်ႉ မိူင်းၶႄႇၼၼ်ႉ မီးမႃးထႅင်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇမဵဝ်းၼိုင်ႈ ယူႇယဝ်ႉ။ မႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ၸိူဝ်ႉသႅၼ်းဢၼ်ၵဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ​ၵေႃႈယဝ်ႉ ၸိူဝ်ႉသႅၼ်းဢၼ်မႂ်ႇမႂ်ႇ ဢၼ်တေမီးမႃးထႅင်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ မၼ်းတေတိတ်းၸပ်း တီႈၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ယွမ်းဢေႇ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးႁႅင်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈၶဝ် ၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်မၢင်မဵဝ်းၼႆႉ တိူဝ်ႉယိပ်းၵၼ် ၵွႆးၵေႃႈ ၸၢင်ႈၸပ်း၊ မႅင်းတၢင်းပဵၼ်မၢင်မဵဝ်းၵေႃႈ တေမီးၼႂ်းလူမ်း၊ မၢင်မဵဝ်းၵေႃႈ ၸပ်းမႃးတီႈတၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ၊ တီႈတူဝ်သတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢၼ်ႁဝ်းထုၵ်ႇလီႁူႉ လႄႈ တွင်းၵိုမ်းၵိုမ်းဝႆႉၼၼ်ႉတႄႉ မႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေၸပ်းတီႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇတူဝ်လဵၵ်ႉဢေႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် မူင်ႈမႅင်းတေဢမ်ႇၶဝ်ႈၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းလႆႈၼၼ်ႉ ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇတူဝ်ႁဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းလူဝ်ႇလႆႈၶိူင်ႇၶမ်ႉဝႆႉယူႇၵူႊယၢမ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ် ၶိူင်ႇၶမ်ႉ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်လီတီႈသုတ်းတႄႉ လူဝ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ လၢႆးယူႇသင်ႈၵိၼ်သဝ်းႁဝ်း ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈၸွမ်းပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းယူႇလီ၊ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်မီးဢႃႇႁႃႇရ တဵမ်ထူၼ်ႈၼႆၸိုင် ဢဵၼ်ႁႅင်းႁဝ်း တိုၼ်းၶိူင်ႇၶမ်ႉဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေမီးဢဵၼ်မီးႁႅင်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼင်ႇတၢင်းတႂ်ႈၼႆႉ…..။ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်တေပဵၼ်ဢႃႇႁႃႇရ ၼႂ်းတူဝ် တႃႇဢဵၼ်ႁႅင်းႁဝ်း တေတဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ႁဝ်းၵိၼ်ယူႇၵူႊဝၼ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။ ပေႃးၵိၼ်တၢင်းၵိၼ် ဢၼ်မီးဢႃႇႁႃႇရ တဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေမီးဢဵၼ်ႁႅင်းသေ ႁေႉၵင်ႈလႆႈ မူင်ႈမႅင်း ၸိူဝ်းတေမႃးယႃႉၵဝ်းၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ထုၵ်ႇလီၵိၼ် ၼိူဝ်ႉ၊ ပႃ၊ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်၊ ၶႆႇၵႆႇ၊ ထူဝ်ႇ၊ မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇ၊ ၼမ်ႉၼူမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၸေးၸေးယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ် တူဝ်းၼမ်လိူဝ်ၼႆႉတႄႉ ထုၵ်ႇလီၵိၼ် တၢင်းၵိၼ်မီးထၢတ်ႈ ဝီႇတႃႇမိၼ်ႇၸီႇ ၼမ်ၼမ်၊  မၢၵ်ႇမႆႉ ၸိူဝ်းမီးသၢႆသူမ်ႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇ မၢၵ်ႇၸွၵ်း၊ မၢၵ်ႇၽႃႈ၊ မၢၵ်ႇဢိုၼ်ႈ၊ မၢၵ်ႇဢိတ်ႇ၊ ၽၵ်းၵၢတ်ႇပီ၊ ၼမ်ႉၼူမ်းသူမ်ႈ၊ ၽၵ်းမီႇၶၢဝ်၊ မၢၵ်ႇသၢင်းၽေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝႆႉၵၢၼ်ၼွၼ်း ပဵၼ်လွင်ႈယႂ်ႇ ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ တီႇဢေႇသုတ်း လူဝ်ႇလႆႇၼွၼ်းႁိုင် ၸဵတ်း တေႃႇ ပႅတ်ႇၸူဝ်ႈမူင်း။ ပေႃးလႆႈၼွၼ်းမွၵ်ႈၼႆႉၵွၼ်ႇ ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ၸင်ႇတေလီသေ ၸင်ႇတေၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇပၢင်ႇသႂ်ဝႆႉ။ ပေႃးတႃၼွၼ်းလူႉ၊ ပေႃးၶၢၼ်တႃၼွၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်လီလီသေ ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၵေႃႈ တေတူၵ်းလူင်းၵႂႃႇ။ ၶၢဝ်းၼွၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ  ၼပ်ႉသွၼ်ႇတႃႇၵၢင်ၶမ်ႈၵွႆး၊ ဢၼ်ၼွၼ်းၵၢင်ၼႂ်၊ ယွၼ်ႉတႃၼွၼ်းလူႉလႄႈ ၶိုၼ်းၼွၼ်းဝၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇသွၼ်ႇပႃး။ ၵၢၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇလီတႃႇ ပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉ ဝႄႈပႅတ်ႈသဵင်ႈသဵင်ႈ ၵၢၼ်ဢၼ်တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီ၊ ဢၼ်တေပဵၼ်ၽေးတႃႇႁဝ်းၼၼ်ႉ ဝႄႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝႄႈ။  ၵၢၼ်ဢၼ်ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ယွမ်း ၸိူင်ႉၵိၼ်လဝ်ႈ၊ လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႄႈဝႆ့ၼႆႉ လီလိူဝ်ပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ လူတ်းယွမ်း ၸႂ်ႁိပ်ႇႁွမ်ႈၽွင်ႈ ၸႂ်ႁိပ်ႇႁွမ်ႈၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းၵပ်းၵၢႆႇ တုမ်ႉယွၼ်ႉၵၼ်တင်း ပၢႆးယူႇလီတေႉတေႉ။ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ် ၸႂ်ႁိပ်ႇႁွမ်ႈယူႇၼၼ်ႉ ၼႂ်းတူဝ်မၼ်း တေႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ႁေႃႇမုၼ်း ထၢတ်ႈၶူဝ်ႇတီႇသေႃႇ (Cortisol) တင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ထၢတ်ႈႁ​ေႃႇမုၼ်း ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းၸၢင်ႈၵႂႃႇ သုၵ်ႉသၵ်ႉ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ဢၼ်ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း လူဝ်ႇႁဵတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်းဝႃႇ၊  ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵိၼ်ၶႂ်ႈယႅမ်ႈဝႃႇ၊ ၶၢဝ်းၵိၼ်ၶၢဝ်းယႅမ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၽဵၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းၵေႃႈၼိုၵ်းထိူင်း ၸိိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးပဵၼ်ၼႆမႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၽွၼ်းႁၢႆႉမၼ်းၵႂႃႇတုမ်ႉယွၼ်ႉ ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်း ၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေယူတ်းယွမ်းလႆႈ ၸႂ်ႁိပ်ႇႁွမ်ႈၼၼ်ႉ ၼင်ႈတြႃးလႄႈ၊ ၽိုၵ်းလဵၼ်ႈယေႃးၵႃႉ၊ လဵၼ်ႈႁႅင်း ၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈလႄႈ။ လဵၼ်ႈႁႅင်း ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်လႆႈၼင်ႈယူႇတင်းဝၼ်းတင်းဝၼ်းၼၼ်ႉ တေပီးသေ ပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ တေၸုတ်ႈယွမ်းၼႆ  ႁဝ်းႁူႉၵၼ်ယူႇၵေႃႉယူႇလူး။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇပၢႆးယူႇလီႁဝ်းၼၼ်ႉ လူဝ်ႇႁဵတ်းၽိုၵ်းသၼ်း၊ လဵၼ်ႈႁႅင်းၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵႂႃႇလဵၼ်ႈၵျိမ်ႇ (Gym)၊ ပႆတၢင်းဝႆးဝႆး၊ လႅၼ်ႈ၊ ၶီႇလူတ်ႉထိပ်ႇ (လႅင်)၊ လုၺ်းၼမ်ႉ၊ ၶိုၼ်ႈလွႆ၊ ၵႃႈ၊ လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၼင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပေႃးတိုၵ်ႉမီး တၢင်းယၢမ်ႈဢၼ် ၼင်ႈယဵတ်ႇ ၼွၼ်းလိူၼ်း ယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီပႅတ်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ ယူႇႁႂ်ႈသႅၼ်ႈသႂ် ယွၼ်ႉလႆႈယိပ်းလႆႈၵမ် ၵူႊမဵဝ်းမဵဝ်းလႄႈ မိုဝ်းႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ်၊ မူင်ႈမႅင်း ဢၼ်ႁဝ်းတူၺ်းဢမ်ႇႁၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈၸပ်းဝႆႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီသုၵ်ႈလၢင်ႉပၼ်မိုဝ်းႁဝ်း ႁႂ်ႈသႅၼ်ႈသႂ်ယူႇ၊ ပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႊသုၵ်ႈမိုဝ်းလႄႈ ထုၵ်ႇလီဢဝ် ၼမ်ႉယႃလၢင်ႉမိုဝ်းၼၼ်ႉ သုၵ်ႈလၢင်ႉပၼ်မိုဝ်းယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီ ဢဝ်မိုဝ်းဢၼ်ဝူၺ်ႇႁင်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇသီတႃ၊ သီသူပ်း၊ ၶွၵ်းၶူႈၼင် ၸိူဝ်းၼႆႉသေဢိတ်း။ ၵိၼ်ၼမ်ႉ ၼမ်ၼမ် ထၢတ်ႈၼမ်ႉ ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းၼႆႉ ၸၢင်ႊမေႃယွမ်းလူင်းၵႂႃႇလႆႈၵူႊၶၢဝ်း။ ပေႃးထၢတ်ႈၼမ်ႉၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းႁႅင်ႈၼႆ  ၼႂ်းၶူႈၼင်၊ ၵူင်ၶေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၶီႈတူဝ်ႇမႃး။ မူင်ႈမႅင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ၸၢင်ႈၸပ်းၸွမ်း ၶီႈတူဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းလႆႈ ဝႆးဝႆးယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တီႈဢေႇသုတ်း ၵိၼ်ၼမ်ႉမွၵ်ႈ သၢမ်လီႇတႃႇၼႆႉလႄႈ။ ယႃႇပေပႂ်ႉႁႂ်ႈတွင်ႉမႆႈၼမ်ႉၵွၼ်ႇၸင်ႇၵိၼ်။ မွၵ်ႈၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ ၵိၼ်ပၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ႈပွၵ်ႈလႃႈ။ ဢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ တၢင်းၼိူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်လၢႆးႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်း ၶိူင်ႇၶမ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ​ေပႃးႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်း ၶိူင်ႇၶမ်ႉယူႇၸိုင် မူင်ႈမႅင်းတၢင်းပဵၼ်သင်ၵေႃႈ  တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။

တႃႇၵႅတ်ႇၶႄႇ မႅင်းတၢင်းပဵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ ႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်း လူဝ်ႇလႆႈၶိူင်ႇၶမ်ႉ

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 11 မူင်း 45 မိၼိတ်ႉ လိူၼ်မၢတ်ႈၼၼ်ႉ ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီ လႄႈ ၵၢၼ်လဵၼ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ ထူပ်းႁၼ် ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ပွတ်ႇၵႂ်ႈ Covid-19 (ႁိုဝ်) မႅင်းဝူႇႁၢၼ်ႉ၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလီထၢင်ႇထိူမ်ႇဝႃႈ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇၵႂ်ႈၼႆသေ ၺႃးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ် ၵုမ်းၶင်ဝႆႉၶေႃၶေႃ ပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊ မီးၵႂႃႇ 200 ၵေႃႉလိူဝ်ယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၸိူဝ်းႁဝ်းႁႃးၵူႊၵေႃႉ ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉယူႇ ၾၢင်ႉၵိၼ် ၾၢင်ႉၵႂႃႇ ၾၢင်ႉပႆ လႄႈ မီးသတိလိူဝ်ၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လၢႆးတၢင်းဢၼ်ၸၢင်ႊ ၵႅတ်ႇၶႄႁေႉၵင်ႈလႆႈ တၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇၵႂ်ႈ Covid-19 ၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ တူဝ်ၶိင်းမီးလွင်ႈမူတ်းသႂ်၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ် ၵႅၼ်ႇၶႅင်လီပဵင်းပေႃး။ ၸိူင်ႉၼၼ်ၸင်ႇ တေၸၢင်ႊႁေႉၵင်ႈလႆႈ တၢင်းပဵၼ် Covid-19 ၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ႁေႉၵင်ႈပႃးလႆႈ မူင်ႈမႅင်းၵူႊလွင်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းမိူင်းၶႄႇ၊ ဢီႇတလီႇ၊ ဢီႇရႅၼ်ႇ၊ သပဵၼ်ႇ၊ ၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ တၢင်းပဵၼ် ပွတ်ႇၵႂ်ႈ Covid-19 ၽႄႈတိူၼ်းၸွတ်ႇတူဝ်ႈၵႂႃႇဝႆးတေႉတေႉ။ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းတၢႆၵႂႃႇ တင်းၼမ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးၼပ်ႉတူၺ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉတင်းသဵင်ႈတႄႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတၢႆၵႂႃႇ တိုၵ်ႉမီး 4.4% ၵွႆးလႄႈ လႆႈဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းတၢႆၵႂႃႇယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တိုၵ်ႉဢေႇလိူဝ် တၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇဢၼ်တေႉတေႉယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၸၢင်ႊႁဵတ်းႁႂ်ႈ တၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇၵႂ်ႈ ၽႄႈတိူၼ်းဝႆးၼၼ်ႉ တႄႇမႃးတီႈ ပၢင်ၵူၼ်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၼမ်၊ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶူဝ်းၶွင်ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ဢမ်ႇယူႇႁႂ်ႈတူဝ် မီးလွင်ႈသႅၼ်ႈသႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ။ ၵွပ်ႈၼၼ် သင်မီးသတိသေ ၾၢင်ႉလွင်ႈၵၢၼ်ယူႇၵၢၼ်ၵိၼ် လွင်ႈၵႂႃႇမႃးၵၼ်ၵူႊၵေႃႉတႄႉ တေလီတီႈသုတ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တေဢမ်ႇၽႄႈတိူၼ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်း ဢွင်ႈတီႈၸိူဝ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယူႇသဝ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ထုၵ်ႇလီၸွႆႈၵၼ်ႁေႉႁၢမ်ႈ လႄႈ ၵႅတ်ႇၶႄႇၵႂႃႇယဝ်ႉဢေႃႈ။ သင်တေႁဵတ်းသၢင်ႈ လွင်ႈၵႅတ်ႇၶႄႁေႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ပွတ်ႇၵႂ်ႈၼႆၸိုင် မီးလၢႆးတၢင်းဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈမၼ်း လၢႆလၢႆလွင်ႈလႄႈ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်းၵႂႃႇ ၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉယူႇၶႃႈ။ တေလႆႈဝႄႈသင် လႄႈ တေလႆႈၾၢင်ႉဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် DO- လွင်ႈထုၵ်ႇလီႁဵတ်း- လၢင်ႉသုၵ်ႈသီမိုဝ်း ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်လႄႈ။ တီႈဢေႇသုတ်း ထုၵ်ႇလီ လၢင်ႉပၼ်မိုဝ်း ႁႂ်ႈႁိုင်မွၵ်ႈ 20 သႅၵ်ႉၵၢၼ်ႉ။ ပေႃးဢဝ် ၼမ်ႉ လႄႈ ၼမ်ႉယႃႈယႃလၢင်ႉမိုဝ်း သုၵ်ႈသီပၼ် ယိုင်ႈၶႅၼ်းၶႅမ်ႉ။ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်လႆႈ ၸိူင်ႉၼႆၸိုင် တေလႆႈဢဝ် ၼမ်ႉဢႄႇၵူဝ်ႇႁေႃး ဢၼ်ပႃးထၢတ်ႈလဝ်ႈ 60% ၶိုၼ်ႈၼိူဝ်Hand Sanitizer/Hand Gel ၼၼ်ႉ သုၵ်ႈသီပၼ်မိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ တေလႆႈလၢင်ႉသုၵ်ႈသီမိုဝ်းပၼ် ၶၢဝ်းလႂ်ၼႆၸိုင် မိူဝ်ႈၽွင်းတေၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်၊ မိူဝ်ႈၶဝ်ႈႁွင်ႈၼမ်ႉ ၶိုၼ်ႈထၢင်ယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၶီႇၸၢမ်ႇ၊ ဢႆယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈယိပ်းမႅၼ်ႈ ၶူဝ်းၶွင်ႁူမ်ႈၵၼ်တင်း ၵူၼ်းတင်းၼမ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီသုၵ်ႈသီလၢင်ႉပၼ်မိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ DON’T – လွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း- ထုၵ်ႇလီဝႄႈ ၵၢၼ်တီႈဢဝ်မိုဝ်းယိပ်း ၶူႈလင်၊ သူပ်း လႄႈ ဢဝ်မိုဝ်း သီတႃၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ သင်ဝႃႈ တီႈမိုဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉ မီးမူင်ႈမႅင်းၸပ်းဝႆႉၸိုင် ပေႃးဢဝ်မိုဝ်းၵႂႃႇတိုဝ်ႉၺႃးတီႈ မၢၵ်ႇတႃၼႆ တၢင်းပဵၼ်ၸၢင်ႊၸပ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းငၢႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ DO – ဢၼ်ႁဵတ်းလႆႈ– ၵူတ်ႇထတ်းၾၢင်ႁၢင်ႈ လၵ်ႉၶၼႃႇ တၢင်းပဵၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ။ ဢႆ၊ ၶီႇၸၢမ်၊ ၼၢဝ်၊ ၸဵပ်း၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ၵပ်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈ လၵ်ႉၶၼႃႇ တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်းဝိတ်ႈ-19 ယဝ်ႉ။သင်ဝႃႈ ၽၢင်ႁၢင်ႈ တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးတီႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇယဝ်ႉၼႆ တေလႆႈပွင်ႇၶၢဝ်ႇပၼ်တီႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ်သေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းၵႂႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ။ DON’T – လွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း- ပေႃးဢမ်ႇလူဝ်ႇ ယႃႇသႂ်ႇၽႅၼ်ႇတူမ်းသူပ်း။ ၽႅၼ်ႇတူမ်းသူပ်းၼႆႉ ၵႅတ်ႇၵင်ႈပၼ်လႆႈ ယႃႇႁႂ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵႂႃႇၸပ်းလႆႈတီႈပိူၼ်ႈ မွၵ်ႈၼၼ်ႉၵွႆး။ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇၽႅၼ်ႇတူမ်းသူပ်းဝႆႉၵူႊၶၢဝ်းၸိုင် ၸၢင်ႊတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးပၢႆးယူႇလီၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵွၼ်ႇ။ DO – လွင်ႈလီႁဵတ်းသၢင်ႈ- ၶတ်းၸႂ်ဝႄႈ ပၢင်ၵူၼ်းၼမ် လႄႈ ဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးၵူၼ်းၼမ်ၼၼ်ႉလႄႈ။ သင်ဝႃႈ တီႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မီးၵူၼ်းထဝ်ႈ ဢႃႇယု 60 ပီႊၶိုၼ်ႈၼိူဝ်ၸိုင် လုမ်းလႃးပၼ်ၶဝ်ႁႂ်ႈလီတီႈသုတ်းသေ ပၼ်ၶဝ်ယူႇဝႆႉၼႂ်းႁိူၼ်း ယႃႇပၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼႆႉ ၶႅမ်ႉတႃႇပၢႆးယူႇလီၶဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ၵူၼ်းထဝ်ႈၼႆႉ တၢင်းပဵၼ်ၸၢင်ႊၸပ်းငၢႆႈလိူဝ် ၵူၼ်းတၢင်ႇသႅၼ်းယဝ်ႉ။ သင်ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးတၢင်းပဵၼ် ပိုၼ်ႉၶၢမ်ႇတူဝ်ဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ လိူတ်ႈလိူဝ်၊ ယဵဝ်ႈဝၢၼ်၊ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် ယိုင်ႈၶႅၼ်းလီၾၢင်ႉ ၶတ်းၸႂ်တူၺ်းထိုင်ပၼ် ပၢႆးယူႇလီၶဝ် ႁႂ်ႈလီတီႈသုတ်းယဝ်ႉ။ DON’T – လွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း- သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇယူႇလီ ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်ဝတ်း၊ ပဵၼ်ဢၢၼ် လႄႈ ဢႆၼႆၸိုင် ယႃႇပေဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတၢင်းလႂ်။ သင်ဝႃႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇ ၶၢဝ်းဢမ်ႇယူႇလီၼၼ်ႉၸိုင် ၸၢင်ႊပဵၼ်ၽေးတႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႊပၼ်ၽေး တႃႇၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း ထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ DO – လွင်ႈလီႁဵတ်း- သင်ဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇ တီႈမိူင်း၊ ၸေႊဝဵင်း၊ ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်မီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်းဝိတ်ႈ-19 ၼၼ်ႉမႃးၸိုင် ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်း ၼင်ႇဢၼ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် တမ်းဝၢင်းပိူင်ဝႆႉၼၼ်ႉယူႇ။ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊတႄႉ ၽၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇၶေႃႈသင်ႇဝႆႉ ႁႂ်ႈယူႇၼႂ်းႁိူၼ်း တႃႇၶၢဝ်းႁိုင် 14 ဝၼ်း။ DON’T – လွင်ႈဢမ်ႇလီႁဵတ်း- ယႃႇပေၵူဝ်လူၼ်ႉႁႅင်း။ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ လီၵူဝ် ပဵၼ်မိူင်း ပဵၼ်မိူင်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵွႆး။ တီႈမိူင်းၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ဢမ်ႇပေႃးလီၵူဝ်ၵႃႊႁိုဝ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ တၢင်းၼမ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းတၢႆယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉၵေႃႈ မီးဢေႇယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ယႃႇပေႁႅင်ႉၵူဝ်လူၼ်ႉၵူဝ်လိူဝ်။ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈမီးသတိသေ ၶုၵ်းၸႂ်လႆႈမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်သုၵ်ႈလၢင်ႉသီမိုဝ်းၵၼ် ႁႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ၊ ယႃႇပေယူႇဝူၺ်ႇႁၢင်ႈ။ DO –လွင်ႈထုၵ်ႇလီႁဵတ်း- ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမေႃယူႇႁင်းၵွႆးသေ ဝႄႈဢွင်ႈတီႈဢၼ်မီးၵူၼ်းၼမ်လႄႈ။ သင်ဝႃႈ ယူႇၼႂ်းၵႄႈၵူၼ်းၼမ်ၵေႃႈ ၼိုင်ႈၵေႃႉ လႄႈ ၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ ယူႇႁၢင်ႇၵၼ် ဢေႇသုတ်း မွၵ်ႈ သၢမ်ထတ်း၊ ၼမ်သုတ်း မွၵ်ႈ ႁူၵ်းထတ်းသေ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈတေႃႇၵၼ်လႆႈယူႇ။ DON’T – လွင်ႈဢမ်ႇလီႁဵတ်း- သင်ဝႃႈပဵၼ်ၶႆႈဝတ်းၼၢဝ်ယဝ်ႉၼႆၸိုင် ၶတ်းၸႂ်ယူတ်းယႃ ႁႂ်ႈမႅၼ်ႈၸွမ်းပိူင်မၼ်းသေ ၵႂႃႇယူတ်းယႃတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽၢႆႇယူႇလီၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ။ DO – လွင်ႈလီႁဵတ်း- လုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီႁႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလႄႈ။ ၽွင်းယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ထုၵ်ႇလီၵိုတ်းပႅတ်ႈ လွင်ႈဢွၵ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းလူၼ်ႉလိူဝ်၊ ၵၢၼ်လူတ်းၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေမီးႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ် တဵမ်ထူၼ်ႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီၵိၼ်ပၼ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယႅမ်ႉ ဢၼ်ၸၢင်ႊပၼ်တၢင်းၵမ်ႉၸွႆႈပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈတီႈသုတ်းယဝ်ႉ။ DON’T – လွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်း- တွၼ်ႈတႃႇတေယိပ်း ၶူဝ်းၶွင်သေဢၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ယႃႇပေၵူဝ်။ မႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းၸၢင်ႊမီးသၢႆၸႂ်ၶီးလႆႈ ၼိူဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၼႆသေတႃႉ ၽၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၶဝ် ဢမ်ႇလႆႈမၵ်းတတ်းဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈယိပ်း တိူဝ်ႉၶူဝ်းၶွင်သင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သင်ဝႃႈ ယိပ်းၶူဝ်းၶွင် သေဢၼ်ဢၼ်ဝႆႉၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီ လၢင်ႉသုၵ်ႈသီမိုဝ်းပၼ် ႁႂ်ႈမူတ်းသႂ်ၵမ်းလဵဝ်ယူႇ။ DO – လွင်ႈလီႁဵတ်း- လွင်ႈပၢႆးယူႇလီ ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီလဵပ်ႈႁဵၼ်း ႁႂ်ႈႁူႉပႃး ငဝ်းလၢႆးမၼ်းယူႇ။ သင်ဝႃႈ ႁၼ်မႅၼ်ႈ ငဝ်းလၢႆးပၢႆးယူႇလီ ႁိမ်းႁွမ်း ပိူင်ႈယဝ်ႉၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီပွင်ႇၶၢဝ်ႇပၼ်တီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽၢႆႇယူႇလီၶဝ်ၵမ်းသိုဝ်ႈ။

ၼင်ႇႁိုဝ်တေတေႃႇသူႈလႆႈ တၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇၵႂ်ႈ Covid-19 ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ

🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸🔸 (၁) လုၵ်ႈယိင်းၼႆႉ ၶႂ်ႈလႆႈတၢင်းႁၵ်ႉ တီႈၵေႃႉပဵၼ်ဢူႈၼၼ်ႉယူႇ ၵူႊၶၢဝ်းယဝ်ႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်ဢူႈ ယႃႇၼၵ်းၸႂ်တႃႇလၢတ်ႈၼႄလုၵ်ႈ လွင်ႈဝႃႈဢူႈႁၵ်ႉလုၵ်ႈယူႇၼႆၼၼ်ႉ။ တႅၼ်းတီႈတေသိုဝ်ႉပၼ်ၶူဝ်းၶွင် ၶဝ်သေလွင်ႈလွင်ႈယူႇတိၵ်းတိၵ်းၼၼ်ႉ ပၼ်တၢင်းႁၵ်ႉ လွင်ႈဢုၼ်ႇၸႂ်ၶဝ် ႁႂ်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈတႃႉ။ 🔸 ( ၂) ၵေႃႉၵူႊ ဢၼ်တေမႃးႁူမ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၸွမ်း လုၵ်ႈယိင်းၼၼ်ႉ ၵႆႉမိူၼ်ၵၼ်တင်း ၵေႃႉပဵၼ်ဢူႈယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈယိင်း ၶဝ်ၼႆႉ ယွမ်းႁပ်ႉဝႆႉဝႃႈ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်မိူၼ်ဢူႈၶဝ်ၼၼ်ႉၵွႆး တေၵိုင်ႇငမ်ႇၵၼ်တင်း ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၶဝ်ၼႆယူႇ။ 🔸 (၃) ထုၵ်ႇလီထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် ႁပ်ႉထွမ်ႇၼၼ်ႉယူႇ။ မိူဝ်ႈယၢမ်း ၶီႇၵႃးၸွမ်းလုၵ်ႈယိင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းသေ ႁပ်ႉထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်းၸွမ်းလုၵ်ႈယိင်း။ ပေႃးႁဵတ်းၼၼ်ၼင်ႇ တေႁူႉလႆႈဝႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၽဵင်းၵႂၢမ်းသင် လိုဝ်းလင်ဝႆ့ယူႇသေ တေႁႃတၢင်းသိူဝ်းၸွမ်းလုၵ်ႈယိင်းလႆႈ။ 🔸 (၄) လုၵ်ႈယိင်းၶဝ်ၼႆႉ ပႂ်ႉတူၺ်းဝႆႉ လၢႆးဢူႈလၢတ်ႈတေႃႇ ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈယူႇတႃႇၵူႊၶၢဝ်း၊ ဝႃႈၸွင်ႇၵေႃႉပဵၼ်ဢူႈ လၢတ်ႈတေႃႇ သိူၵ်ႈသမ်ႇၼိူဝ် ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈ လီငၢမ်းယူႇႁိုဝ်။ လုၵ်ႈယိင်းၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၸႂ် ဢူႈဢၼ်ဢမ်ႇမေႃလုမ်းလႃးမႄႈ လီလီ။ 🔸 (၅) ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်း ယႂ်ႇမႃႈၵႃႊသုင်မႃးၵႃႊႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ယူႇႁိမ်းၸမ်ပၼ်လုၵ်ႈယိင်း ၼမ်ၼမ်လႄႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ လုၵ်ႈယိင်းၼႆႉ ယိုင်ႈၶဝ် ဢႃႇယုယႂ်ႇမႃး ယိုင်ႈဢမ်ႇပေႃးသူႈလၢတ်ႈတေႃႇဢူႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 🔸 (၆) ယႃႇလိုမ်း ဢွၵ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းၸွမ်းလုၵ်ႈယိင်း။ ပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းၼႆႉ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၶဝ်လႆႈၸႂ် ၶိူင်ႈၶူဝ်း တၢင်းႁၢင်ႊလီ လႄႈ သိူဝ်ႈၶူဝ်း ဢိင်ႇတင်း ၵၢၼ်ဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈလၢႆးၼႆသေတႃႉ ယႃႇႁႂ်ႈၶဝ်လိုမ်း ဢွၵ်ႇဢဵၼ်ႁႅင်းပႃး။ 🔸 (၇) ယႃႇလိုမ်းႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ် ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်း။ တီႈမၢႆတွင်းၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။ တႃႇပဵၼ် တီႈမၢႆတွင်း ၼႃႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း လုၵ်ႈယိင်းၶဝ်လႄႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇသေတီႈတီႈသေ ႁဵတ်းပၼ်ႁႂ်ႈပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်းၵႂႃႇ သေလွင်ႈလွင်ႈၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ 🔸 (၈) ယႃႇလိုမ်းသင်ႇသွၼ် သပ်းလႅင်းပၼ် လွင်ႈတူဝ်ထူပ်း ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ၽၢႆႇၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ ပၼ်တီႈလုၵ်ႈယိင်း။ 🔸 ( ၉) ယႃႇလိုမ်း လႄႈ ၼၵ်းၸႂ် တႃႇၵႂႃႇ ပၢင်ပွႆးဢၼ်လုၵ်ႈယိင်း တေၶဝ်ႈပႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႄႈ။ သင်လုၵ်ႈယိင်း ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၸုမ်းတၢင်းၵႃႊ တီႈႁူင်းႁဵၼ်းၸိုင် ၵေႃႉပဵၼ်ဢူႈ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇႁူမ်ၸူမ်းၸွမ်းယူႇ။ 🔸 (၁၀) ပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇ လုၵ်ႈယိင်းလႄႈ။ ၵၢၼ်ၼမ်ၵႃႊႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးႁွတ်ႈၽႅဝ်ႁိူၼ်း တႅၼ်းတၢင်တီႈတေယူႇၵေႃႉလဵဝ်သေ တူၺ်းၾူၼ်း၊ တူၺ်းထီးဝီးယူႇၼၼ်ႉ ႁႃလွင်ႈတၢင်း ဢုပ်ႇလၢတ်ႈၸွမ်း လုၵ်ႈယိင်းလႄႈ။ 🔸 (၁၁) သင်ႇသွၼ်ပၼ် ႁႂ်ႈၶဝ်မေႃဝႆႉၼမ်ႉၸႂ်လီလႄႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်ၵေႃႈလီ၊ လွင်ႈၼႃႈႁိူၼ်း ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၵေႃႈယဝ်ႉ တေလႆႈသင်ႇသွၼ်ပၼ် ႁႂ်ႈၶဝ် မေႃယူႇ၊ ယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ် လွင်ႈသုၵ်ႉတႃႇပိူၼ်ႈ။ သွၼ်ပၼ် ယႃႇႁႂ်ႈၶဝ်မေႃ ၶၢႆၶၢႆၸိုဝ်ႈသဵင်ပိူၼ်ႈ လူၺ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၼၼ်ႉ။ 🔸 (၁၂) ယႃႇယူႇမိူၼ်ဢမ်ႇႁူႉဢမ်ႇႁၼ်ၸွမ်းသင်။ မိူဝ်ႈၽွင်း လုၵ်ႈယိင်းၶဝ် ႁဵတ်းၽိတ်းမႅၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵေႃႉပဵၼ်ဢူႈ မီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တႃႇမူၼ်ႉမႄးပၼ်လႄႈ ယႃႇယူႇမိူၼ်ဢမ်ႇႁူႉဢမ်ႇႁၼ်ၸွမ်းသင်။

ပေႃးမီးလုၵ်ႈယိင်းၼႆႉ တွင်းမၢႆးဝႆႉ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉတႃႉ

ပေႃးတေဝႃႈတေႉမၼ်း ဢူၺ်းၵေႃႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸၢပ်ႈၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပီႈၼွင်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေဢိတ်းသေ ပဵၼ်ၵူၼ်းဢၼ်မီးလွင်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်းသေတႃႉ ၶဝ်ပွင်ၸႂ်ပၼ်ႁဝ်းလႆႈၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈတေႉတေႉယူႇ။ ၶဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၽၢႆႇပၼ်တၢင်းၶႆႊၸႂ်သေတႃႉ သင်မီးလွင်ႈလူဝ်ႇမႃးတေႉတေႉၸိုင် ၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်လီ လႄႈ ႁပ်ႉထွမ်ႇသဵင်ႁူဝ်ၸႂ်ႁဝ်းလႆႈ တဵမ်ထူၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၶဝ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၽူႈၶႅင်ႇႁဝ်းသေတႃႉ ထဵင်ၶဝ်လႆႈ၊ ၶိုၼ်ႈသဵင်တေႃႇၶဝ်လႆႈ လႄႈ ၵႂၢမ်းၼမ်ၸွမ်းၶဝ်လႆႈယူႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢူၺ်းၵေႃႉႁၵ်ႉႁဝ်း ဢၼ်ႁူႉၼႂ်းၸႂ်လိုၵ်ႉလိုၵ်ႉႁဝ်း ၵႂၢမ်းၼမ်တေႃႇၵၼ်မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမေႃၸႂ်လမ်တေႃႇသူ။ ဢူၺ်းၵေႃႉႁၵ်ႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သင်ဢူၺ်းၵေႃႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ႁွတ်ႈၽႅဝ်တီႈယိူင်းမၢႆသုင်သုတ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇႁွတ်ႈလႆႈၼၼ်ႉဝႆႉၸိုင် မေႃလၢတ်ႈပၼ်ႁႅင်းဝႃႈ “ႁဵတ်းၼႆၵႂႃႈ ဢူၺ်းၵေႃႉၵဝ်” ၼႆႁေ ယုၵ်ႉယွင်ႈဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ၸွမ်းဢူၺ်းၵေႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ႁဝ်းမီးဢူၺ်းၵေႃႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ဢူၺ်းၵေႃႉၼႆလၢႆလၢႆၵွႆးၼၼ်ႉ ၼမ်တၢၼ်ႇႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ပႆႇမီးဢူၺ်းၵေႃႉ ဢၼ်ႁဝ်းပိုတ်ႇဢူၵ်းလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇႁဝ်း မိူဝ်ႈႁဝ်းႁူပ်ႉလွင်ႈတုၵ်ႉသေ ဝႆႉဝၢင်းၸႂ်မၼ်းလႆႈၸိုင် ပွင်ႇဝႃႈ ဢူၺ်းၵေႃႉဢၼ်မီးႁိမး်ၸမ်ႁဝ်း ဢၼ်ႁဝ်းႁွင်ႉၶဝ်ဝႃႈဢူၺ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ ပႆႇၸႂ်ႈဢူၺ်းၵေႃႉၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ တွၼ်ႈတႃႇႁဝ်းၵွၼ်ႇ။ 🙂

ဢူၺ်းၵေႃႉ ဢၼ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ

ၸွင်ႇယၢမ်ႈဢဝ်မိုဝ်းၶွၵ်ႈၶူႈၼင်၊ ၶွၵ်းၶီႈမုၵ်ႈၶႃႈၼႄႇ….။ ထၢင်ႇတႄႉ တေဢမ်ႇလွတ်ႈၽႂ်သႄႈၼေႃႈ။ ယႃႇလႅၼ်ၶႃႈလႃႈ ၶႃႈႁူႉယူႇ သူၸဝ်ႈႁဝ်းၶွၵ်ႈၵူႊၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈယႂ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇၶွၵ်းသေတႃႉ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉၼၼ်ႉတႄႉ တိုၼ်းၶွၵ်းယူႇသႄႈ။ ပေႃးမီးတၢင်းယၢမ်ႈ ဢၼ်ဢဝ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်း ၶွၵ်ႈၶီႈမုၵ်ႈ၊ ၶွၵ်းၶူႈၼင်ၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ယႃႇသိုပ်ႇႁဵတ်းထႅင်ႈယဝ်ႉ။ ဝိုတ်ႉပႅတ်ႈ တၢင်းယၢမ်ႈၼၼ်ႉႁေၶႃႈလႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တၢင်းယၢမ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်တၢင်းယၢမ်ႈ ဢၼ်မီးၽေး၊  ဢၼ်ဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်း ပၢႆးယူႇလီတေႉတေႉ။ ၶူႈၼင်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝူၺ်ႇႁင်ႈလိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႆၶႃႈဝႃႇ။ ယွၼ်ႉၼႆ ၼိဝ်ႉမိုဝ်းႁဝ်း ဢၼ်ၶွၵ်ႈၶီႈမုၵ်ႈ၊ ဢၼ်ၶွၵ်းၶူႈၼင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ  ဢမ်ႇသႅၼ်ႈသႂ်ယဝ်ႉ။ မူင်ႈမႅင်းၸပ်းၸွမ်းမႃးယဝ်ႉဢေႃႈ။  ၼင်ႇႁိုဝ် မူင်ႈမႅင်း၊ ၽွင်မုၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇထိုင် ၼႂ်းပွတ်ႇႁဝ်းၼၼ်ႉ ၶူႈၼင်ၼႆႉပဵၼ်တီႈ ၵူတ်ႇထတ်းမၼ်းၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ဢၼ်ဝူၺ်ႇႁင်ႈ တင်းသဵင်ႈၵေႃႈ တေၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ ၼႂ်းၶူႈၼင်ႁဝ်းၼၼ်ႉ။ ပေႃးၶွၵ်ႈၶူႈၼင်ယဝ်ႉသေ ဢမ်ႇသုၵ်ႈမိုဝ်းပႅတ်ႈၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းၵႂႃႇယိပ်း၊ ၵႂႃႇတိူဝ်ႉ တၢင်ႇဢၼ်၊ တၢင်ႇၵေႃႉ တၢင်ႇၵူၼ်းထႅင်ႈၼႆ မူင်ႈမႅင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေၽႄႈၵႂႃႇၸွမ်းထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးၼႆ တေႁဵတ်းႁိုဝ် သုၵ်ႈလၢင်ႉႁႂ်ႈၶူႈၼင်ႁဝ်း မူတ်းသႂ်လႃႇ…။ ယႃႇမႆႈၸႂ်ၶႃႈ…. ၼၼ်ႉတႄႉမီးလၢႆးမၼ်းယူႇ။ တႃႇသုၵ်ႉလၢင်ႉ ၶူႈၼင်ႁဝ်းၼၼ်ႉ လီဢဝ်ၽႅၼ်ႇဢၼ်ဢူၼ်ႈၼူၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်မဵဝ်းတႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းပွၵ်ႈလဵဝ်ၼၼ်ႉ​သေ လၢင်ႉပၼ်လႆႈယူႇ။ ပေႃးဢဝ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်းႁဝ်း ၶွၵ်းၶူႈၼင်ၸိုင်  မိုဝ်းႁဝ်းတေဝူၺ်ႇႁင်ႈ၊ မူင်ႈမႅင်း တေၸပ်းၸွမ်းမိုဝ်းႁဝ်းသေဢမ်ႇၵႃး သၢႆလိူတ်ႈလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းၶူႈၼင်ႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလူႉလႅဝ်။ ၶူႈၼင် ၸၢင်ႊဢွၵ်ႇလိူတ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ်ၼမ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ  ဢမ်ႇလီၶွၵ်ႈၶူႈၼင် ၽၢႆႇၼႃႈပိူၼ်ႈၼႆၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်ဝူၺ်ႇႁင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ လိူဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ တၢင်းယၢမ်ႈၶွၵ်းၶူႈၼင်ၼႆႉ  ပဵၼ်တၢင်းယၢမ်ႈၵႅၵ်း ဢၼ်ၸၢင်ႊတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ တၢင်းယၢမ်ႈၶွၵ်းၶူႈၼင်ၼၼ်ႉ တိုတ်းပႅတ်ႈ၊ ထိုမ်ႈပႅတ်ႈသေၶႃႈလႃႈ။

ပေႃးမီးတၢင်းယၢမ်ႈ ၶွၵ်းၶူႈၼင်ၼႆ တိုတ်းပႅတ်ႈၵမ်းလဵဝ်လႃႈ

ယိၼ်ၸူမ်းၶွပ်ႈ ၵူႊၵေႃႉ ဢၼ်မႃးလူဢၢၼ်ႇ၊ ပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် သႅၼ်ႁူႉတေႉတေႉယူႇဢေႃႈ။ သႅၼ်ႁူႉမုင်ႈမွင်း ၶေႃႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်၊ ၶေႃႈမုၼ်ႉမႄး တီႈၽူႈလူလိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ်ယူႇ ၵူႊယၢမ်းဢေႃႈ။

သႅၼ်ႁူႉ

သတ်ႉတႃႇတႆး / ၸဝ်ႈဝိသုတ်ႉထ တႅမ်ႈ/ပိုၼ်မိူဝ်ႈ 2005

shan_reader_fiveDownload

ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး ၸၼ်ႉႁႃႈ – Shan Reader, Grade Five

shan_reader_fourDownload

ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး ၸၼ်ႉသီႇ – Shan Reader, Grade Two

Shan-Reader-OneDownload

ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆး ၸၼ်ႉၼိုင်ႈ – Shan Reader, Grade One

လွင်ႈလိၵ်ႈၵဝ်ႇမွၼ်တႆး ဢၼ်ပဵၼ်လွင်ႈၽိုၼ်ပပ်ႉလိၵ်ႈလူင်ပပ်ႉၼိုင်ႈ မီးဝႆႉတီႈႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈ SOAS ၸၼ်ႉၸွမ်လၼ်ႇတၼ်ႇ ထွမ်ႇတူၺ်းတွၼ်ႈၵၼ်ပၼႃႇမ ၼ်ႂးပပ်ႉတြႃးၸဝ်ႈ သတ်ထမ်ႇမပႃႇလမေၻၼီDownload ၸၼ်လုတ်ႇဢဝ်ၽိုၼ် PDFDownload

လိၵ်ႈၵဝ်ႇမွၼ်တႆး တီႈၸၼ်ႉၸွမ်လၼ်ႇတၼ်ႇ

လွင်ႈဝႃႈၽိင်ႈထုင်း ဢမ်ႇၼၼ် ဢပုမ်ႇပိုၼ်ႉမိူင်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈလၢဝ်ဝီးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽိင်ႈၵိုၵ်းၶိူဝ်းတင်းၼမ်ၼ်ႂးလူၵ်ႈ ၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးဢွင်ႇသ်ႂ ဝိၸယႃႇၽိပႃႇလ လႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶူၼ်ႉလွင်ႈလၢဝ် ဝီးတဵင်ႈ ဢၼ်မီးၼ်ႂးလိၵ်ႈလူင် လႄႈ ၼ်ႂးလိၵ်ႈၽၢႆႇမၢၼ်ႈ သမ်ႉတႅမ်ႈၼႄပႃး လွင်ႈၽိင်ႈထုင်းဝဵင်းပၢင်လူင်ဢၼ်ၼိုင်ႈသေ လူၼႄတီႈပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင် မိူဝ်ႈပီ 2017 − ၸၼ်လုတ်ႇ ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈ PDF ၼၼ်ႉလႆႈတီႈတ်ႂႈၼႆႉ −−ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈ PDF Photo by Hristo Fidanov on Pexels.com " data-medium-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/2a42b-pexels-photo-1252869.jpeg?w=300" data-large-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/2a42b-pexels-photo-1252869.jpeg?w=1024" src="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/24e07-pexels-photo-1252869.jpeg" alt="scenic view of forest during night time" class="wp-image-1608" /> Photo by Hristo Fidanov on Pexels.com

ၽိင်ႈလၢဝ်ဝီးတဵင်ႈ

လွင်ႈဝႃႈ ၸဝ်ႈၸရေးၵႃႇဝိ ၵုၼ်ႁဵင် ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈပီ ၶႉသႉ 1906 သေ လႆႈႁဵၼ်းဢဝ်ၶူးလၢႆးလိၵ်ႈလင်ႇၵႃႇလူင် တမ်ႈတီႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလူင် ၸဝ်ႈသြႃႇပုၺ်ႇၺႃႇၸႃႇရ ဝၢၼ်ႈယူၵ်ႇ၊ တႅမ်ႈလိၵ်ႈထမ်းလင်ႇၵႃႇလူင်ဝႆႉတင်းၼမ်ၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸရေးၵွၼ်း ၶမ်းၸိုၼ်ႈ (ၵႃႇလိ) လႆႈတႅမ်ႈပဵၼ်ၽိုၼ်ၶူၼ်ႉၶႂႃႉသေ လူဢၢၼ်ႇၼႄ တီႈပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင် မိူဝ်ႈပီ 2017 တီႈဝဵင်းပၢင်လူင်။ ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ၸဝ်ႈၸရေးၵွၼ်း ၶမ်းၸိုၼ်ႈ ၼၼ်ႉလႆႈတီႈတ်ႂႈၼႆႉ −ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈ PDF ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်တူင်ႇဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင်ၵမ်ႈၽွင်ႈ (Google Maps, August 2020)

ပိုၼ်းၸဝ်ႈၸရေးၵႃႇဝိ ၵုၼ်ႁဵင်

လွင်ႈဝႃႈ ဝဵင်းပၢင်လူင် ဢၼ်မီးႁိမ်းဝဵင်းလွႆလႅမ် ပဵၼ်တီႈၶိုၵ်ႉတွၼ်းတႃႇၵၢၼ်ၽႃႇသႃႇ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းမႃး လၢႆၽဝ်ႇလၢႆပွၵ်ႈ ၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸရေးသၢင်ႇသႃႇ ပၢင်လူင် လႆႈတႅမ်ႈပဵၼ်ပိုၼ်းၵႅပ်ႈလွင်ႈဝဵင်းပၢင်လူင်သေ ဢၢၼ်ႇလူၼႄတီႈပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင် မိူဝ်ႈပီ 2017 − ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉလႆႈတီႈတ်ႂႈၼႆႉ−ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈ PDF ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်တူင်ႇဝဵင်းပၢင်လူင်ၵမ်ႈၽွင်ႈ (Google Maps, August 2020)

ပိုၼ်းဝဵင်းပၢင်လူင်

Photo by Amélie Recoules on Pexels.com " data-medium-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/b5122-pexels-photo-3860030-edited.jpeg?w=300" data-large-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/b5122-pexels-photo-3860030-edited.jpeg?w=867" src="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/b5122-pexels-photo-3860030-edited.jpeg" alt="grayscale photo of tiger lying on ground" class="wp-image-1563" /> Photo by Amélie Recoules on Pexels.com ၸမ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃးယဝ်ႉလႄႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈတေၶ်ႂႈႁူႉလွင်ႈသိူဝ်ၽိူၵ်ႇလႄႈသိူဝ်လၢႆးယူႇ။ လွင်ႈဝႃႈ သိူဝ်ၽိူၵ်ႇလႄႈသိူဝ်လၢႆး ပဵၼ်မႃးၶိူဝ်းလဵဝ်ၵၼ် ၼႆၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၸရေးပိင်ႇၺႃႇ (ပွၵ်ႉ 1၊ ပၢင်လူင်) ဢိင်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈလူင်သေ ၶိုၼ်းတႅမ်ႈၼႄတီႈၵႅပ်ႈတီႈယမ်မၼ်း − ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉလႆႈတီႈတ်ႂႈၼႆႉ−ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ် PDF Photo by Thomas B. on Pexels.com " data-medium-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/8afcd-pexels-photo-814898.jpeg?w=300" data-large-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/8afcd-pexels-photo-814898.jpeg?w=1024" src="https://watpanghu.files.wordpress.com/2021/07/d2df0-pexels-photo-814898.jpeg" alt="two orange tigers sitting beside each other" class="wp-image-1557" /> Photo by Thomas B. on Pexels.com

ပိုၼ်းဢလွင်းသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ

လွင်ႈဝႃႈ လုင်းၵၢၼ်ႈၶမ်းသၢင်ႇသၢမ် (1926−2006) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈလူင်လႄႈၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းၸဝ်ႈၼိုင်ႈသေ ပဵၼ်ၽူႈၶူၼ်ႉႁၼ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၵဝ်ႇမွၼ် ဢၼ်ၵဝ်ႇၵႄႇလိူဝ်ပၢၼ်ၸဝ်ႈထမ်ႇမတိၼ်ႇၼ ၼႆၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉၼ်ႂးၽိုၼ်လိၵ်ႈၶူၼ်ႉၶႂႃႉ လွင်ႈပိုၼ်းလုင်းၵၢၼ်ႈၶမ်းသၢင်ႇသၢမ် ဢၼ်ၸဝ်ႈၸရေးမွၼ်းသႅင်(မၢဝ်းၶမ်း လႃႈသဵဝ်ႈ)တႅမ်ႈဝႆႉမိူဝ်ႈပီ 2017 သေ လူဢၢၼ်ႇၼႄတီႈၼ်ႂးပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင် ပွၵ်ႈၵမ်း(5) တီႈဝဵင်းပၢင်လူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႈ။ ၽိုၼ်လိၵ်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၸရေးမွၼ်းသႅင်တႅမ်ႈၼၼ်ႉ ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ် PDF မၼ်းလႆႈတီႈတ်ႂႈၼႆႉ−ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ် PDF ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်တူင်ႇဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၸႃႇတိတီႈၵိူတ်ႇၶူးမေႃလိၵ်ႈလူင်လုင်းၵၢၼ်ႈၶမ်းသၢင်ႇသၢမ် (Google Maps, 22/08/2020)

ပိုၼ်းၶူးမေႃလိၵ်ႈလူင် လုင်းၵၢၼ်ႈၶမ်းသၢင်ႇသၢမ်

ၽိုၼ်လိၵ်ႈလွင်ပိုၼ်းၾြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈသိႁိင်ၵ (ဢမ်ႇၼၼ်) ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃႇမိူင်း ၵွင်ႉၵၢႆၵၼ်တင်းပိုၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ၸဝ်ႈၶူး ပၺ်ၺႃႇသီႇရိ သၢႆပွၼ် ဢိင်ၽိုၼ်လိၵ်ႈလင်ၵႃႇလူင်သေ ၶူၼ်ႉၶႂႃႉတႅမ်ႈဝႆႉမိူဝ်ႈ ပီၶရိတ်ႉ 2013 သေ ဢဝ်လူဢၢၼ်ႇၼႄတီႈၼ်ႂးပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင် ပွၵ်ႈၵမ်း(1) တီႈဝတ်ႉတႆးၵဝ်ႈလၵ်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ − ၸၼ်လူတ်ႇဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉလႆႈတီႈတ်ႂႈၼႆႉ− ၸၼ်လူတ်ႇဢဝ် ၽိုၼ် PDF ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်လႆႈႁၼ်ၼင်ႇမိူဝ်ႈလဵဝ် (Google Map, 22/8/2020)

ပိုၼ်းၽြႃးပလသိႁိင်ၵလႄႈမိူင်းသႅၼ်ဝီ

ၸဝ်ႈၸရေးၼၼ်ႇတႃႇ (ႁွင်ႉ) ၸရေးဢွၼ်ႇ ပၢင်လူင် ၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃႇတိ ဝၢၼ်ႈၼႃးၸိုၼ်းသေ လႆႈႁဵၼ်းဢဝ်ၶူးလၢႆးလိၵ်ႈလင်ႇၵႃႇ တမ်ႈတီႈၸဝ်ႈၶူးမေႃၸရေးသေးၵုင်း မိူင်းၼွင်။ ၸဝ်ႈၸရေးဢွၼ်ႇ ပၢင်လူင် ၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၽၢႆႇလင်ႇၵႃႇလူင် လင်ႇၵႃႇဢွၼ်ႇ တင်းသွင်သေ သဵၼ်ႈမၢႆၽိုၼ်လိၵ်ႈတြႃးလင်ႇၵႃႇလူင် ဢၼ်မၼ်းၸဝ်ႈတႅမ်ႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်လႆႈႁၼ်မႅၼ်ႈ မီးသၢဝ်းပၢႆသေ ဢၼ်ဢမ်ႇပႆႁၼ်မႅၼ်ႈၵေႃႈ တေမီးယူႇတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈပိုၼ်းၸဝ်ႈၸရေးဢွၼ်ႇ ပၢင်လူင် ၼႆႉ ၸဝ်ႈၸၢင်းရႃႇၸထမ်ႇမ (ဝတ်ႉၵွင်းမူးၵူင် ၼၢင်းၵိၼ်ပူ) ၶူၼ်ႉႁႃတႅမ်ႈဝႆႉမိူဝ်ႈပီ 2017 သေ မၼ်းၸဝ်ႈလူၼႄၵႂႃႇတီႈၼ်ႂးပၢင်ၵုမ်ၶွၼ်ႇၾရႅၼ်ႉလိၵ်ႈလူင် ပွၵ်ႈၵမ်း(5) ဢၼ်ၸတ်းႁႅၼ်းတီႈဝဵင်းပၢင်လူင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လူတ်ႇၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉလႆႈတီႈတ်ႂႈၼႆႉ −လူတ်ႇဢဝ်ၽိုၼ် PDF ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ဝတ်ႉၼႃးၸိုၼ်း လႄႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးၸိုၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၸႃႇတိတီႈၵိူတ်ႇၸဝ်ႈၸရေးဢွၼ်ႇပၢင်လူင်

ပိုၼ်းၸဝ်ႈၸရေးဢွၼ်ႇ ပၢင်လူင်

ၸိုဝ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈ − သႃႇသၼႃႇထေႇရဝၢတ်ႈလႄႈပီႈၼွင်ႉတႆးပၢၼ်လၢၼ်ႉၸဝ်ႈ ၸိုဝ်ႈၽူႈတႅမ်ႈ − ၸဝ်ႈၶူး တွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပၺ်ၺႃႇသီႇရိ သၢႆပွၼ် ပီတႅမ်ႈ − 2013၊ မၢႆတွင်း − ပဵၼ်ၽိုၼ်ငဝ်ႈ ဢၼ်ၽူႈတႅမ်ႈမၼ်းသူင်ႇပၼ်တႃႇပပ်ႉ ၸဵင်ၶမ်းလႅင်း မၢႆ 21 (ပီတႆး 2108)လူတ်ႇဢဝ် ၽိုၼ် PDF

ပိုၼ်းသႃႇသၼႃႇလႄႈတႆးလၢၼ်ႉၸဝ်ႈ

ၽိုၼ်လိၵ်ႈပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ လွင်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သႃႇသၼႃႇသၼ်လွႆ တႅမ်ႈဝႆႉမိူဝ်ႈပီ 1997 သေ ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇၼ်ႂးပပ်ႉမၢႆတွင်း ပီၵွၼ်းငိုၼ်းပရိယတ်ႉတိ ဝတ်ႉသၢၼ်သၼ် … Download

ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သႃႇသၼႃႇသၼ်လွႆ

ၽိုၼ်လိၵ်ႈ ပိုၼ်းၵွင်းမူးလူင်မိူင်းၵိုင် ဢၼ်ၸဝ်ႈသုၶမ်း (တၢင်ႉယၢၼ်း) တႅမ်ႈ / ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇၼ်ႂးပပ်ႉၸဵင်ၶမ်းလႅင်း မၢႆ 20 (ပီၶရိတ်ႉ 2012)၊ ပႃးလွင်ႈၸေႈသႃမိူင်းၵိုင်လႄႈဝၢၼ်ႇလိၼ်မိူင်းၵိုင် …ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ် PDF

ၵွင်းမူးလူင်မိူင်းၵိုင်

ႁၢင်ႈၽြႃးဢိၼ်းသၢၼ် တီႈဝတ်ႉၵွင်းမူးၶၢဝ် ဝဵင်းပၢင်လွင်း ဢၼ်ၸဝ်ႈပူႇ ၽူႈမေႃမိုဝ်းလူင်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၽၢႆႇႁဵတ်းသၢင်ႈၽြႃးဢိၼ်းသၢၼ် တိုၵ်ႉဢွၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈသေ ၽူႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ ၸဝ်ႈမူးတႆး လႆႈၵႂႃႇထႆႇဝႆႉမိူဝ်ႈ 7/8/2020 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်မီးႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းတီႈၼိုင်ႈသေ မီးဝႆႉၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇၸူးဝဵင်းလွႆၶေႃ(လွႆၵေႃႇ) ဢၼ်ပဵၼ်ဝဵင်းလူင်မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽြႃးဢိၼ်းသၢၼ် ဝတ်ႉၵွင်းမူးၶၢဝ်

လူတ်ႇဢဝ်ၽိုၼ် pdfDownload

ၸဝ်ႈတူၼ်ၶူးလူင် သြႃႇၸဝ်ႈၵုၼပီႇယ

ပိုၼ်းၽြႃးၸဝ်ႈၵေႃႇမိူင်း (ဢမ်ႇၼၼ်) ၽြႃးမႁႃႇမုၼိ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း / ၼမ်ႉၶမ်းၽွင် (ထုင်ႉမၢဝ်း) တႅမ်ႈသေ ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇၼ်ႂးပပ်ႉ ၸဵင်ၶမ်းလႅင်း မၢႆ 10 (ပီတႆး 2097၊ ပီၶရိတ်ႉ 2002)။ၸၼ်ဢဝ်ၽိုၼ် PDF ႁၢင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ် ဢၼ်ၼႄဢွင်ႈတီႈၽြႃးၵၢင်မိူင်း လႄႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း (Google Map, August 2020)

ပိုၼ်းၽြႃးၸဝ်ႈၵေႃႇမိူင်း (ၼမ်ႉၶမ်း)

သဵၼ်ႈမၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈတႆးၵမ်ႈၽွင်ႈ မီးဝႆႉတီႈႁူင်းတူၺ်းလိၵ်ႈ SOAS ၸၼ်ႉၸွမ်လၼ်ႇတၼ်ႇ

သဵၼ်ႈမၢႆပပ်ႉလိၵ်ႈတႆး

ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်လွင်ႈပိုၼ်းၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်းလႄႈပိုၼ်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း မိူဝ်ႈၶႃႈႁဝ်းတိုၵ်ႉပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵႆႉလႆႈထွမ်ႇလွင်ႈဢပုမ်ႇပိုၼ်ႉမိူင်းသွင်ႁူဝ် လွင်ႈၼၢင်းၵိၼ်ပူလႄႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း ယွၼ်ႉဝႃႈဢပုမ်ႇတင်းသွင်ႁူဝ်ၼႆႉ မီးလွင်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႉၵၼ်တင်းပိုၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉသၢပ်ႇလိၼ်ထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပိုၼ်းၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပိုၼ်းဢၼ်ၵွင်ႉၵၢႆႇၵၼ်တင်းဝတ်ႉထု(ၸႃႇတၵ)ၼေႃႇလွင်းၸဝ်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉၼ်ႂးၽိုၼ်ထမ်းလိၵ်ႈလင်ႇၵႃႇလူင်တႆးသေ ၶေႃႈဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၼ်းတႄႉ တီႈၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ထုင်ႉပွၼ်ႁဝ်းသမ်ႉမီးဝႆႉဢွင်ႈတီႈၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃ ႁူမ်ႈတင်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း၊ မီးမၢၵ်ႇႁိၼ်မိူၼ်ႁၢင်ႈၼူၵ်ႉလႄႈမၢၵ်ႇၽႃမိူၼ်ၼင်ႇႁၢင်ႈၽႃဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈလႄႈတင်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်းၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉပွၼ် ၸမ် ၵၼ်တင်းဝၢၼ်ႈလႄႈၵျွင်းၼႃးၸိုၼ်း ဢမ်ပေႃးၵႆဝၢၼ်ႈၼႃးတဵတ်ႇ တီႈဢၼ်မီးပိုၼ်းၵဝ်ႇၵႄႇ တီႈၼိုင်ႈၼ်ႂးထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ် တီႈဢၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းသူၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၶဝ် ၵႆႉၶုတ်းၺႃးမေႃႈယႃႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ တီႈဢၼ်မီးၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵွင်းမူးႁၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉလ်ႂယဝ်ႉ။ ဢွင်ႈတီႈလႄႈတင်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်းတႄႉ ပွႆႇဝႆႉၸွမ်းသၽႃႇဝ ပဵၼ်ထိူၼ်ႇပဵၼ်ယုမ်း ဢၼ်မီးႁိမ်းၽင်ႇၼမ်ႉပွၼ်လႄႈၶၢင်ႈတူင်ႈၼႃးၼမ်ႉပွၼ်။ မိူဝ်ႈၶႃႈႁဝ်း ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ ဢႃႇယုလႆႈမွၵ်ႈ 5−6 ၶူပ်ႇၼၼ်ႉ တၼ်းလႆႈႁၼ်ဢွင်ႈတီႈလႄႈႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉဢၼ်မီးၸွမ်းသၽႃႇဝၼၼ်ႉယူႇ၊ ယွၼ်ႉဝႃႈႁိူၼ်းႁဝ်းၶႃႈမီးတူင်ႈၼႃးၼမ်ႉပွၼ်လႄႈၼႃးၼမ်ႉႁူၺ်ႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၸိုၼ်းသေ ယၢမ်ႈပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵင်ႉၵႂၢႆးၸွမ်းပၢင်ႇၼႃးၸိုၼ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်းပူၼ်ႉမႃးမွၵ်ႈ 43 ပီ ၼ်ႂးပီ 1977 ၼၼ်ႉ မႅၼ်ႈၽွင်းသိုၵ်းၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ မႃးသုၵ်ႉဢူၼ်ၵဝ်းၸွမ်းယွမ်ႇတူင်ႈတၢင်ႈဢိူင်ႇၽွင်းသႅင် ၽၢႆႇတူၵ်းၼမ်ႉပွၼ်သေ၊ ၶိုၼ်းၼိုင်ႈ မီးၽီၸဝ်ႈဝၢၼ်ႈၸဝ်ႈမိူင်းၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ၼုင်ႈၶူဝ်းၽိူၵ်ႇၶူဝ်းၶၢဝ်သေ မႃးၶဝ်ႈၽၼ်ပေႃႈထဝ်ႈလုင်းသြႃႇထွၼ်းၼူႉ(သြႃႇမေႃလၢႆးလူင်) ဝၢၼ်ႈၼ်ႂးလိုင်းဝႃႈ ႁ်ႂႈမႄးလုမ်းလႃးႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉသေ ဝၢၼ်ႈမိူင်းတေၵတ်းယဵၼ်ၶိုၼ်ႈယ်ႂႇမ်ႂႇသုင်ၶိုၼ်း ၼႆလႄႈ တႄႇဢဝ်ယၢမ်းၼၼ်ႉမႃး ၵၢၼ်မႄးၵေႃႇၵုမ်းလုမ်းလႃးႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၵေႃႈ မီးမႃးလၢႆၽဝ်ႇလၢႆပွၵ်ႈ။ လွင်ႈပိုၼ်းၼေႃႇလွင်းၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉလႄႈလွင်ႈလုမ်းလႃးၵုမ်းၵေႃႇႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶူးတွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပၺ်ႇၺႃႇသီႇရိ သၢႆပွၼ် (ၸႃႇတိၸဝ်ႈဝၢၼ်ႈၼႃးၸိုၼ်း) ႁူမ်ႈတင်းသြႃႇတၵႃႇၵျွင်းၼႃးၸိုၼ်းလႄႈၽူႈယ်ႂႇၵူၼ်းလူင်ၼ်ႂးထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ် ဢွၼ်ၵၼ်ၶပ်းၶိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈဝႆႉယူႇသေ ပ်ႂႉႁပ်ႉမုင်ႈမွင်းၸဝ်ႈၸေႇတၼႃႇ တီႈၸမ်တီႈၵႆႁဝ်းၶဝ် ႁူမ်ႈဢဝ်ၵုသူဝ်ႇတၢင်းလီ တႃႇသိုပ်ႇၵုမ်းၵေႃႇဢွင်ႈတီႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း ႁ်ႂႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈႁၢင်ႈလီ ႁ်ႂႈဝၢၼ်ႈမိူင်ႊႁဝ်းလႆႈၵတ်းယဵၼ်ၶိုၼ်ႈယ်ႂႇမ်ႂႇသုင်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉယူႇဢေႃႈ။ ပ်ႂႉသိုပ်ႇလူတူၺ်း ပိုၼ်းၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်းလႄႈပိုၼ်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း တီႈၵႂၢင်ႈမၼ်း ဢၼ်ၸဝ်ႈၶူးတွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပၺ်ႇၺႃႇသီႇရိ သၢႆပွၼ် ဢွၼ်ၵဵပ်းႁွမ်တႅမ်ႈသေ တေပိုၼ်ဢွၵ်ႇၼ်ႂးပပ်ႉမၢႆၵိုမ်းပီၵွၼ်းငိုၼ်းပရိယတ်ႇတိသတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလ ၵေႃၽႄ ထုင်ႉသၼ်လွႆၵုၼ်ပွၼ် ၼၼ်ႉသေၵမ်း။ ၶွပ်ႈၸ်ႂထိုင် ၸဝ်ႈၶူးတွၵ်ႉတိူဝ်ႇပၺ်ႇၺႃႇသီႇရိ သၢႆပွၼ် ၽူႈဢၼ်သူင်ႇပၼ်ပိုၼ်းၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း လႄႈပိုၼ်းႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း ႁူမ်ႈတင်းၶႅပ်းႁၢင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇဢေႃႈ။ ၶိူဝ်းယိုၼ်း 28/6/20

ၸဝ်ႈဝုၼ်ႇၼူၵ်ႉၽႃၶမ်း

လွင်ႈပိုၼ်းၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇ ၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ်သၼ်လွႆသုင်တီႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းထုင်ႉသၼ်လွႆၵုၼ်ပွၼ် တူင်ႇဝဵင်းပၢင်လူင် ​​ၸေႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် မိူင်းတႆး(ပွတ်းၸၢၼ်း)ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇသိုပ်ႇၶႆႈၼႄၵၼ်မႃးဝႃႈ မိူဝ်ႈပၢၼ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈယင်းတိုၵ်ႉမီးယူႇၼႂ်းမိူင်းၵူၼ်းၼၼ်ႉ မီးၸဝ်ႈရႁၼ်းတႃႇၸုမ်းၼိုင်ႈ ႁွတ်ႈၽႅဝ်မႃးတီႈထုင်ႉသၼ်လွႆၵုၼ်ပွၼ်ၼႆႉ​​သေ မႃးႁၼ်မႅၼ်ႈမၢၵ်ႇႁိၼ်လူင်ႁူၵ်းလုၵ်ႈၶပ်ႉတၢင်ႇၵၼ်ဝႆႉလၢၵ်ႇꧦလၢႆးꧦလႄႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈမိူဝ်းလဝ်ႈထိုင်တမ်ႈတီႈၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ​​ယဝ်ႉ လႆႈႁပ်ႉတုင်းဢဝ်ၶူၼ်ႁူဝ်ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ၽူမ်ၶမ်းၸဝ်ႈၸဵတ်းသဵၼ်ႈ​​သေ မႃးထႃႇပၼႃႇဝႆႉၼႂ်းၵႄႈမၢၵ်ႇႁိၼ်ဢၼ်တၢင်ႇၵၼ်ဝႆႉၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈပိုၼ်းၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇၼႆႉ ဢၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၶဝ်တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉၼႂ်းလိၵ်ႈၼႂ်းလၢႆး​​ၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီးမႃးယူႇ။ ပေႃႈထဝ်ႈပၢၼ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်မီးဢႃႇယု 79 (2020) ယူႇဝၢၼ်ႈပုင်ႇသူပ်းႁူး ၽၢႆႇဢွၵ်ႇလွႆမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇၼၼ်ႉ ယင်းယၢမ်ႈလႆႈႁၼ်လူမႅၼ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈပိုၼ်းၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇယူႇၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၼႃႇ ၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇဢၼ်ႁဝ်းလႆႈႁၼ်ယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ မၢၵ်ႇႁိၼ်ဢၼ်တိုၵ်ႉတၢင်ႇၵၼ်ဝႆႉယူႇတႄႉ ၵိုတ်းသွင်လုၵ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းႁၢႆႉၸုမ်းၼိုင်ႈ လွမ်ဝူၼ်ႉၽိတ်းဝႃႈ ၼႂ်းၵႄႈမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇ မီးၽူမ်ၶမ်းၸဵတ်းသႅၼ် ၼႆလႄႈ ၶဝ်မႃးၵုၺ်ႉတူၵ်းမၢၵ်ႇႁိၼ်ဢၼ်တၢင်ႇဝႆႉတင်းၼိူဝ်မၼ်းႁႃႈလုၵ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ပႂ်ႉသိုပ်ႇလူတူၺ်းပိုၼ်းၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇ တီႈၵႂၢင်ႈမၼ်း ဢၼ်ၸဝ်ၶူး Dr ပၺ်ႇၺႃႇသီႇရိ သၢႆပွၼ် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶူၼ်ႉႁႃ​​သေ ​​တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇၼႂ်းပပ်ႉပီၵွၼ်းငိုၼ်းပရိယတ်ႉတိထုင်ႉသၼ်လွႆၵုၼ်ပွၼ် ၼၼ်ႉတႃႉ။

ၵွင်းမူးမၢၵ်ႇႁိၼ်တၢင်ႇ

တီႈႁိမ်းဝတ်ႉသီႇရိမင်ႇၵလႃႇပၢင်ႁူႈ တူင်ႇဝဵင်းပၢင်လူင် ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ်ၼၼ်ႉ မီးမႆႉႁုင်းလူင်တူၼ်ႈၼိုင်ႈ၊ မီးတီႈတၢင်းၽႄသီႇသဵၼ်ႈ၊ ၵႂႃႇတၢင်းႁွင်ႇ ပွင်ႇထိုင်ဝၢၼ်ႈသၢမ်သၼ် လွႆၶူး မၢၵ်ႇၶီႈၼူ၊ ၵႂႃႇတၢင်းဢွၵ်ႇ ပွင်ႇႁွတ်ဝၢၼ်ႈၼႂ်းလိုင်း ထိုင်ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉသၢႆး တၢင်းၵႂႃႇပၢင်လူင်ၵေႃႈၸ်ႂႈ၊ ၵႂႃႇတၢင်းၸၢၼ်း ထိုင်ဝၢၼ်ႈသၼဵၼ်း လႄႈပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းႁမ်ႉလီဢိတ်းၼိုင်ႈ တႃႇၵႂႃႇပၢင်လူင်၊ ၵႂႃႇတၢင်းတူၵ်း ထိုင်ဝၢၼ်ႈလႄႈဝတ်ႉ ၵုင်းလူမ်း လႅၼ်လိၼ် ၼႃးၸိုၼ်း ဢိၵ်ႇဝၢၼ်ႈၼႃးတဵတ်ႇ သိုပ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈ ထိုင်ၽွင်းသႅင် လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ (မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵွၼ်ႇတႄႉ ယင်းပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းလုၵ်ႉလၢႆးၶႃႈၵႂႃႇမၼ်းတလေး)။ ၵွပ်ႈၼၼ် ပၢင်ႇလႄႈတူၼ်ႈမႆႉႁုင်းလူင် ဢၼ်မီးၸပ်းၽၢႆႇႁွင်ႇႁူဝ်ႉဝတ်ႉပၢင်ႁူႈၼႆႉ ပဵၼ် တီႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်း လုၵ်ႉတၢင်းသီႇၼႃႈၾႃႉမိူင်းမႃးၵိုတ်းလိုဝ်ႈႁိုဝ်ႉဢဝ်ႁႅင်း တႃႇသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမုင်ႈၼႃႈသူႇၸူးပၢႆတၢင်းၶဝ်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢၼ်​​လေႃႉဝူဝ်းႁိူင်းတႄႉ ၸဝ်ႈ​​လေႃႉဝူဝ်းတၢင်ႇၵုၼ်ႇၵႃႉၶဝ် ၵႆႉမႃးၵိုတ်းလိုဝ်ႈၶၢင်ႉၶိုၼ်းၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ သင်မီးၶိူင်ႈၼပ်ႉၽိသဵတ်ႇ​​သေ ၼပ်ႉတူၺ်းလႆႈၸိုင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းယၢမ်ႈမႃးပိုင်ႈႁူမ်ႈမႆႉႁုင်းလူင်ၼႆႉ ​​တေမီးဢၢၼ်ႇလၢၼ်ႉမၼ်းယူႇ။ တူၺ်းဢဝ်တူၼ်ႈမၼ်း​​သေ လၢမ်းတူၺ်းတႄႉ ဢႃႇယုမၼ်း ၶႄး​​တေဢမ်ႇယွမ်းသွင်ပၢၵ်ႇပီ၊ တူၼ်ႈလမ်းငဝ်ႈမႆႉႁုင်းလူင်ၼႆႉ ၵူၼ်းလူင်မွၵ်ႈသၢမ်သီႇ​​ၵေႃႉႁူမ်ႈၵၼ်ဝႃးၵွတ်ႇ ၸင်ႇ​​တေႁွပ်ႈယဝ်ႉ။ ၽူႈထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈပၼ် ၸဝ်ႈၶူး​​ၶေႇမိၼ်ႇတ (ဝတ်ႉပၢင်ႁူႈ) 16/05/2020

မႆႉႁုင်းလူင်ႁိမ်းဝတ်ႉပၢင်ႁူႈ

ဝတ်ႉသီႇရိမင်ႇၵလႃႇပၢင်ႁူႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝတ်ႉၵဝ်ႇၵႄႇမီးပိုၼ်းယိုၼ်းႁိုင်လင်ၼိုင်ႈၼႂ်းထုင်ႉၵုၼ်ပွၼ်၊ မီးဝႆႉၽၢႆႇၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းဝဵင်းပၢင်လူင်၊ ႁၢင်ႇၵႆၵၼ်တင်းဝဵင်းမွၵ်ႈသိပ်းႁႃႈလၵ်း။ သင်ယူႇတီႈမုင်ႈၸႅင်ႈၼႂ်းဝဵင်းပၢင်လူင်​​သေတီႈတီႈ မုင်ႈၵႂႃႇတၢင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်းၸိုင် ​​တေလႆႈႁၼ်ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ(မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇႁွင်ႉဝၢၼ်ႈမေႃႈ) ဢၼ်မီးၸပ်းၽၢႆႇတူၵ်းၶူးဝဵင်းၼၢင်းၵိၼ်ပူ ဢၼ်မီးတူင်ႈၼႃးၶႅၼ်ႈၵၼ်တင်းဝဵင်းပၢင်လူင်၊ ​​ပေႃးပူၼ်ႉဝၢၼ်ႈမႂ်ႇၵႂႃႇမွၵ်ႈႁိမ်းလၵ်းၼိုင်ႈ​​ၵေႃႈ ​​တေလႆႈႁၼ်ၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇ ဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းဝႃႈ ၵွင်းမူးၼၢင်းၵိၼ်ပူ၊ ​​ပေႃးသမ်ႉသိုပ်ႇမုင်ႈပူၼ်ႉၵွင်းမူးၼၢင်းၵိၼ်ပူၵႂႃႇၵႆၵႆၸိုင် ​​တေလႆႈမုင်ႈႁၼ်သၼ်လွႆသွမ်ႇသွမ်ႇ တိူၼ်းယၢဝ်းၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းႁွင်ႇ​​တေႃႇ​​ပေႃးသုတ်းသၢႆတႃ၊ လွႆဢၼ်သုင်သုတ်းႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ႁွင့်ဝႃႈ လွႆၵလႃးပူၵ်းလၢမ်ႇ၊ ​​ပေႃးယူႇၼိူဝ်သၼ်လွႆႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ​​သေတီႈတီႈ မုင်ႈလူင်းၵႂႃႇတၢင်းတူၵ်းမွၵ်ႈသွင်လၵ်း​​ၵေႃႈ ​​တေလႆႈမုင်ႈႁၼ်ဝၢၼ်ႈလႄႈဝတ်ႉပၢင်ႁူႈယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႁူႈလႄႈဝတ်ႉသီႇရိမင်ႇၵလႃႇပၢင်ႁူႈၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈဢၼ်သၽႃႇဝၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃႁၢင်ႈလီ၊ မုင်ႈဝၢႆႇၽၢႆႇတၢင်းလႂ်​​ၵေႃႈ လီယဵမ်ႈလီတူၺ်း လီမူၼ်ႈတႄႉတႄႉ။ ​​​​ၶေႃႈၶိုၵ်ႉတွၼ်းၶွင်ဝတ်ႉသီႇရိမင်ႇၵလႃႇပၢင်ႁူႈ မီးပိုၼ်းယိုၼ်းႁိုင်ထိုင်ပၢၵ်ႇပီပၢႆ ပဵၼ်ဝတ်ႉသွၼ်ႁဵၼ်းပရိယတ်ႈတိလႆႈယဝ်ႉသီႇသိပ်းပီပၢႆ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈႁဵတ်းပၢင်ပွႆးပရိယတ်ႉတိသတ်ႉထမ်ႇမပႃႇလၵႅၼ်ႇၸဝ်ႈၸိုင်ႈတႆး (ၵေႃၽႄ ထုင်ႉသၼ်လွႆၵုၼ်ပွၼ်လႆႈ) လႆႈယဝ်ႉသၢဝ်းပီပၢႆ ပဵၼ်တီႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းတင်းၼမ်ၶဝ် တႄႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈဝတ်ႉပၢင်ႁူႈ​​သေ ၵႂႃႇသိုပ်ႇႁဵၼ်းပူၼ်ႉၸၼ်ႉသုင်လႄႈၸၼ်ႉၶူးၼႂ်းမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်း ပဵၼ်တီႈၽူႈၵတ်ႉတင်းၼမ်ၶဝ် တႄႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈဝတ်ႉပၢင်ႁူႈ​​သေ ၵႂႃႇပဵၼ်ၽူႈၵၢၼ်တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် လၢႆလၢႆတီႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ PangHu View " data-medium-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2020/05/1e1bdc63-a394-4a16-8cb8-eef1e5ab9dee-e1589608429567.jpeg?w=300" data-large-file="https://watpanghu.files.wordpress.com/2020/05/1e1bdc63-a394-4a16-8cb8-eef1e5ab9dee-e1589608429567.jpeg?w=1024" src="https://watpanghu.files.wordpress.com/2020/05/f6619-1e1bdc63-a394-4a16-8cb8-eef1e5ab9dee-e1589608429567.jpeg" alt="" class="wp-image-200" /> PangHu View

ဝတ်ႉသီႇရိမင်ႇၵလႃႇပၢင်ႁူႈ

​ယႃႇ ယႃႇၶူၼ်ႉၵႂၢမ်းၵဝ်ႇ ယႃႇပဝ်ႇႁူၽႂ် ယႃႇမႂ်မၢပ်ႇပိူၼ်ႈ ယႃႇယူႇၸိူၼ်ႈပႅတ်ႈလၢႆ ယႃႇၵၶၢႆလွင်ႈၽိတ်း ယႃႇၸႂ်ပိတ်းၼႃႇၽႅဝ် ယႃႇယလုလႅဝ်ၼႃႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈ ယႃႇလိူၼ်ႈပႆတၢင်းၽိတ်း ယႃႇပိတ်းဝႂ်မႆႉမိူဝ်ႈယူႇႁူမ်ႈ ယႃႇၵူမ်ႇၵူမ်ႈပၼ်ၽူႈၶဵၼ် ယႃႇဢဝ်ဢဵၼ်းႁႅင်းတဵၵ်းတဵင်ၵေႃႉဢွၼ်ႇ ယႃႇယွၼ်ႇတၢင်းၶတ်းၸႂ် တႃႇတင်းသဵင်ႈၼႆႉလီငိူင်ႉဝႄႈဝႆႉဢိူဝ်ႈၼႃႈ။ ၶိူဝ်းၶမ်း  လၢင်းၶိူဝ်း

ယႃႇ

​ၵဝ်ႈၶႃႈၸိုဝ်ႈ တိုဝ်ႉတၢင်း ယႃႇပွႆႈၽႃႈၵဝ်ပႅတ်ႈ တီႈၸေႈဝဵင်းၼိုင်ႈၼႂ်းမိူင်းၵရိတ်ႇ ယၢမ်ႈမီးႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၶႅၵ်းဝႆႉ ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၼၼ်ႉ တႃႈလဵဝ်သမ်ႉဢမ်ႇႁၼ်လိူဝ်သင်ယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈတိုၵ်ႉၵိုတ်းသၢၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ်ဢၼ်ပဵၼ် ၶႅပ်းႁိၼ်ဢၼ်တွၵ်ႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈဝႆႉပဵၼ်သၢၵ်ႈသေႇလၵ်းထၢၼ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်သပ်းလႅင်းၼေလွင်ႈႁုၼ်ႇႁၢင်ႈဢၼ်တိုၵ်ႉၵိုတ်းလိူဝ်ယူႇ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼႂ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းၵူၼ်းဢုပ်ႇၵၼ် ၽႂ်သမ်ႉပဵၼ်ၵေႃႉဢုပ်ႇၵၼ်လႃႇပေႃးၼႆၸိုင် ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈလႄႈၵူၼ်းဢၼ်ပႆၵႂႃႇပႆမႃးၼၼ်ႉယဝ်။ ၵ *ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈဢူၺ် သူၸိုဝ်ႈသင်* ႁ *ၵဝ်ၶႃႈၸိုဝ်ႈ တိုဝ်ႉတၢင်း* ၵ *ၽႂ်ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်ၶႅၵ်းသူၶိုၼ်ႈပဵၼ်ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈ* ႁ *မေႃမိုဝ်းၸိုဝ် လီးသီးပသ်ႇ* ၵ *ႁဵတ်းသင်သမ်ႉၸုၵ်းယင်ႇယေႈ* ႁ *ပိူဝ်ႈတႃႇတေလၢတ်ႈဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈယူႇလႆႈၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၸူဝ်ႈၵမ်းၵူၺ်း* ၵ *ႁဵတ်းသင်လႄႈတီႈတိၼ်သူၸဝ်ႈသမ်ႉမီးပိၵ်ႇ* ႁ *ပိူဝ်ႈတႃႇတေႁႂ်ႈႁုႁၼ်ဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈတေပူၼ်ႉၵႂႃႇဝႆးꧦၼၼ်ႉယဝ်ႉ* ၵ *ႁဵတ်းသင် ၶူၼ်ႁူဝ်တၢင်းၼႃႈသူၸဝ်ႈ ၸိုင်သမ်ႉယၢဝ်းတၢၼ်ႇၼႆႉလႃႇ* ႁ *ၵွပ်ႈဝႃႈပိူဝ်ႈတႃႇ ၵေႃႉဢၼ်ႁူပ်ႉထူပ်းၵဝ်ၶႃႈၼၼ်ႉ တေယိပ်းဢဝ်လႆႈငၢႆႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ* ၵ *ႁဵတ်းသင်လႄႈ ႁူဝ်သူၸဝ်ႈတၢင်းလင်ၼၼ်ႉပေႉလိူမ်ႈ သမ်ႉဢမ်ႇမီးၶူၼ်ႁူၼ်သေသဵၼ်ႈလႃႇ* ႁ *ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၵေႃႉဢၼ်ပူၼ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ တႃႇတေမႃးယိပ်းဢဝ်ၶူၼ်ႁူဝ်ၵဝ်ၶႃႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ယၢပ်ႇဝႆႉဢေႃႈ* မၼ်းၵေႃႈၸိုဝ်ၸႂ်ႈယူႇတေႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ *တိုဝ်ႉတၢင်း* မီးၶူၼ်ႁူဝ်တၢင်းၼႃႈၵူၺ်းၵေႃႈ မိူဝ်ႈႁဝ်းႁႃးပူၼ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ တႃႇတေႁူၼ်လင်ၶိုၼ်းမႃးယိပ်းဢဝ် တိုဝ်ႉတၢင်း ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ယၢပ်ႇလူင်ဝႆႉတေႉတေႉယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈသူၵဝ်ႁဝ်းႁႃးတင်းသဵင်ႈ ပွႆႇၽႃႈႁႂ်တိုဝ်တၢင်း ပူၼ်ႉၵႂႃႇလၢႆꧦၼၼ်ႉ မၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇတေႁူၼ်လင်ၶိုၼ်းလႆႈ လိူဝ်သေလႆႈၼႅင်ၸႂ်ၶေႃးၶူမ်ၵူၺ်း *တိုဝ်ႉတၢင်း* ၶႂ်ႈပၼ်ၶေႃႈၽၢင်ႉသတိတီႈသူၵဝ်ႁဝ်းႁႃးတင်းသဵင်ႈဝႃႈ *ယႃႇပေမႃးသေႉၼေးၵဝ်ၶႃႈသေၵမ်း ဝႃႈသူၸဝ်ႈဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵဝ်ၶႃႈၼၼ်ႉ ၵဝ်ၶႃႈၵေႃႈလႆႈမႃးသူႇၸႂ်း သူၸဝ်ႈ ၶိူဝ်းꧦယႂ်းꧦယူႇ ၵဝ်ၶႃႈမႃးၽႅဝ်တီႈၼႃႈၽၵ်းတူႁိူၼ်း မႃးတွႆႇပဵၼ်လၢႆပွၵ်ႈလၢႆၵမ်းၵေႃႈ သူၸဝ်ႈသမ်ႉဢမ်ႇယူႇႁိူၼ်း ၵဝ်ၶႃႈၵေႃႈလႆႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း ဝၢႆးမႃးထႅင်ႈၵေႃႈ ၵဝ်ၶႃႈမႃးၸုၵ်းတီႈၼႃႈႁ​ိူၼ်းသေ ႁွင်ႉသူၸဝ်ႈတိုၼ်ႇ ၽုၺ်ႇပၼ်ၽၵ်းတူ သူၸဝ်ႈၵေႃႈၵုမ်ႇၼွၼ်းလပ်းၾၼ်လီယူႇတိၵ်းꧦ ၵဝ်ၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉ ယူႇတီႈသူၸဝ်ႈၵူၺ်းလူး ၶၢၼ်ႉဢိူၼ်ဢၢၼ် လႆႈသုမ်းပၢၼ်ၽဝၵူၼ်း ၵွပ်ႈပိူဝ်ၵဝ်ၶႃႈႁႂ်ႈသူၸဝ်ႈၵၼ်ႉၶႅၼ်ႇလူင်ႉလႅၼ်ႇ ႁႂ်ႈၵႃႇထိုင်တီႈယိူင်းမၢႆ ဢၼ်သူၸဝ်ႈဢၢင်ႈဢၢၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၶၼ်ꧦၽႂ်းꧦ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ*  သင်ဝႃႈသူၵဝ်ႁဝ်းႁႃးတင်းသဵင်ႈၼႆ ဢမ်ႇမေႃယိပ်းဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်း ဢမ်ႇၼၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းမႃးဢႅဝ်ႇၽႅဝ်ႁိူၼ်းသူၸဝ်ႈ ဢမ်ႇမေႃယိပ်းဢဝ်ပေႃးၼႆၸိုင် ဝၢႆးလိုၼ်းမႃးၸၢင်ႈလႆႈမိုင်ႉၶီငဝ်ၼႅင်ၸႂ်ႁင်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ  ၶိူဝ်းၶမ်း  လၢင်းၶိူဝ်း 08-07-2016

ၵဝ်ၶႃႈ ၸိုဝ်ႈ တိုဝ်ႉတၢင်း ယႃႇပွႆႇၽႃႈၵဝ်ပႅတ်ႈ

​တေႃႈၼင်ႇမွၵ်ႇၵွၼ် ယင်းၸွၼ်လိူၵ်ႈတီႈ ႁူဝ်ၸႂ်ပီႈၵေႃႈ တေႃႈလိူၵ်ႈသူၵူၺ်း ၽူၺ်းႁွမ်ႁိုၼ်းဢိူၺ်း။ ၶိူဝ်းၶမ်း  လၢင်းၶိူဝ်း

လိူၵ်ႈ

​မွၵ်ႇ မွၵ်ႇၵွၼ်ၼိုင်ႈလူင်ႇ ပူင်ႇႁၢင်ႈလီတွၼ်း ၸွၼ်းၵျိႃၵ်ႈတီႈၵတ်း ဢမ်ႇႁတ်းယၢႆႉတီႈ ၵူဝ်မွၵ်ႇဢမ်ႇၵီႈ ဢွင်ႈတီႈၶၢဝ်းမႆႈ ၸႂ်ႈတေႉယူႇႁိုဝ်? ၶိူဝ်းၶမ်း  လၢင်းၶိူဝ်း

မွၵ်ႇ

​ꧦၽိုၵ်းꧦ လွင်ႈသင်သေဢမ်ႇဝႃႈၼႂ်းလေႃးၵၶူင်းၵၢင်လူင်ၼႆႉ သင်ဢမ်ႇၵႆႉၽိုၵ်းၼႆၸၢင်ႈလိုမ်းလႆႈ ဢၼ်တီႈႁဝ်းလႆႈတွင်ႈလႆႈၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၽိုၵ်းပၼ်ယူႇတႃႇသေႇၼႆၸိုင် ႁိုင်တၢၼ်ႇလႂ်ၵေႃႈ တေႃႈဢမ်ႇႁူင်ႈႁၢႆဝၢႆးၵႂႃႇ ပုၼ်ႇတႃႇတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႆႈတႄႉ လူဝ်ႇၵႆႉၶုၵ်ႉၶူၼ်ႉဝူၼ်ႉၶိုၼ်းဢၼ်တီႈႁဝ်းလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃႈလႅၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ဢိရိယႃႇႁဝ်းၼၼ်ႉ ၸုၵ်း ပႆ ၼင်ႈ ၼွၼ်း ၵိၼ် ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၼႆႉၵွပ်ႈဝႃႈႁဝ်းႁဵတ်းၸွမ်းၵူႈဝၼ်းလႄႈႁဝ်းၸင်ႇ ပႆၶႅၼ်ႇ လႅၼ်ႈၵေႃႈပေႉပိူၼ်ႈ ယွၼ်ႉဝႃႈႁဝ်းၽိုၵ်းႁဵတ်းၸွမ်းၵူႈဝၼ်းလႄႈႁဝ်းၸင်ႇလႅၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈၵေႃႉ တိုၼ်းဝႃႈမေႃပိတ်ႉမၢၵ်ႇၼင်ၵၼ်ယူႇၵူႈၵေႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈတေႁဵတ်းႁိုဝ်ပိတ်ႉႁႂ်ႈပေႉပိူၼ်ႈ? ပေႃးဢမ်ႇၵျၢင်ႉၽိုၵ်းၵူႈဝၼ်းၼႆၸွင်ႇတေပေႉပိူၼ်ႈလႆႈႁိုဝ်? ပေႃးဢမ်ႇလႅၼ်ႈၵူႈဝၼ်းၼႆ ၸွင်ႇတေမီးႁႅင်းသေၶေႉၶႅင်ႇပိူၼ်ႈလႆႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း 90 မိၼိတ်ႉႁိုဝ်? ပိူင်လူင်မၼ်းပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းႁဝ်းတေႉ လွင်ႈၽိုၵ်းၼႆႉလမ်ႇလွင်ႈတေႉꧦဝႃႈꧦ ယဝ်ႉ။ ၶိူဝ်းၶမ်း  လၢင်းၶိူဝ်း 04-07-2016

ၽိုၵ်း

​Quotient- Maturity 1. Intelligence Quotient-(IQ) 2. Creativty Quotient-(CQ) 3. Emotional Quotient-(EQ) 4.  Advencement Quotient-(AQ) 5. Organization Intelligence Quotient-(OQ) 6. Adversity Quotient-(AQ) 7. Health Quotient-(HQ) 8. Leadership Quotient-(LQ) 9. Morality Quotient-(MQ) 10. Globalization Quotient-(GQ)

​Quotient – Maturity

​ မွၵ်ႇမၼ်းမူၺ်း ၽႂ်ဢမ်ႇၽႂ်ၵေႃႈတေႃႈႁုထိုင်ယူႇ ႁင်းၽႂ်ႁင်းမၼ်း ႁုဝႃႈမၼ်းမီးၼၢမ် သမ်ႉၶႂ်ႈၵႂႃႇပိတ်းဢဝ် ၼၢမ်ဢၼ်ၼႆႉၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းႁၢင်ႈလီၵေႃႈပဵၼ်မၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းႁၢင်ႈၸ​ၵေႃႈပဵၼ်မၼ်း ႁဝ်းသမ်ႉလၼ်းၵၼ်းပိတ်းဢဝ်ဢဝ်တိၵ်းꧦ ၽဝဢွၼ်ႇ မွၵ်ႇမၼ်းမူၺ် မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉမီးတီႈတူၼ်ႈတႄႉႁၢင်ႈလီႁၢင်ႈငၢမ်း ၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ပေႃးဢၢမ်လူင်ၵႂႃႇ ထိုင်တႃႇပိတ်းဢွၵ်ႇပူၼ်ႉတူၼ်ႈမၼ်းမႃးယဝ်ႉၼႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁၢင်ႈလီၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉၵမ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇႁိုင်ဢမ်ႇၼၢၼ်းၵေႃႈ ဝႂ်မၼ်းၵေႃႈႁူင်ႈတူၵ်းလူင်း ၵမ်းဝႂ်ၵမ်းဝႂ် လိူဝ်ၵိုတ်းၵၢၼ်ႈမၼ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇႁိုင်သင်ၵၢၼ်ႈမၼ်းၵေႃႈ တေႃႈၼဝ်ႈၵႂႃႇႁင်းမၼ်း။ ၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ၼႂ်းၵေႃးၵလုမ်ႈၾႃႉလုၵ်ႈၼႆႉ ပိူၼ်ႈဝႆႉမွၵ်ႇမၼ်းမူၺ် ပဵၼ်တူဝ်တၢင်တၢင်းႁၵ်ႉ ပၼ်ၵေႃႉဢၼ်တီႈႁဝ်းႁၵ်ႉၼၼ်ႉ မွၵ်ႇမၼ်းမူၺ် မီးလီသီ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သီလႅင် သီၶၢဝ် သီၶွင်ႇ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်တီႈၵႆႉႁၼ်ပိူၼ်ႈပၼ်မွၵ်ႇမၼ်းမူၺ်တႅၼ်းတၢင်းႁၵ်ႉတႄႉ ပဵၼ်မွၵ်ႇမၼ်းမူၺ်သီလႅင် သိုပ်ႇမႃးထႅင်ႈသမ်ႉသီၶၢဝ် လႄႈ သီၶွင်ႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းမွၵ်ႇသၢမ်သီၼႆႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉဝႆႉၶေႃႈလမ်ႇလွင်ႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် သီလႅင်သမ်ႉ ဝႆႉမိူၼ်ၼင်ႇလိူတ်ႈၼႂ်းဢူၵ်းၼႂ်းၸႂ်ႁဝ်းၼႆႉမီးဝႆႉပၼ်တႃႇသူၵေႃႉလဵဝ် ဢဝ်မွၵ်ႇဢၼ်ၼႆႉသေပဵၼ်တူဝ်တၢင်တၢင်းႁၵ်ႉ။ သီၶၢဝ်သမ်ႉ ဝႆႉမိူၼ်ၼင်ႇတၢင်းႁၵ်ႉဢၼ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇၾႃႉပၢင်ႇမိူင်းလႅင်းမႃးႁဵတ်းႁႂ်းဢမ်လပ်းသိင်ႇႁၢႆလၢႆ မီးတႄႇလွတ်ႈပၢင်ႇလႅင်းၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ ထႅင်ႈလွင်ႈသမ်ႉ တူဝ်ၵေႃႈၸႅတ်ႈၸႂ်ၵေႃႈၸႅတ်ႈ (ၸူဝ်ႈပႅတ်ႈၽူဝ်ပႅတ်ႈမေးမႃးၼႆႉပႆႇတွၼ်ႉဢဝ်ၽႂ် ၼႂ်းၸႂ်ႁဝ်းၼႆႉၶႆႈလႆႈသူၵူၺ်းယဝ်ႉ) မွၵ်ႇသီၶွင်ႇသမ်ႉ ဝႆႉမိူၼ်ၼင်ႇလွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၸႂ် လွင်ႈတၢင်းသိူဝ်းၸႂ် ဢၼ်တီႈလႆႈမႃးထူပ်ႉထူပ်းမႅၼ်ႈသူၼႆႉ ႁူဝ်ၸႂ်ဢွၼ်ႇသီႇႁွင်ႈၼႆႉတေတမ်းဝႆႉပၼ်သူၵူၺ်းယဝ်ႉ။ သိုပ်ႇယိုၼ်ႈပၼ်လွင်ႈလီႁု ၽႂ်မီးၸုၵေႃႈဢဝ်သႂ်ႇၸႂ် မိူဝ်ႈလႂ်လႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ ၵူဝ်လႆႈၼႅင်ၸႂ်ၶိုၼ်းဢိူဝ်ႈ။ ၶိူဝ်းၶမ်း  လၢင်းၶိူဝ်း 03-07-2016

မွၵ်ႇမၼ်းမူၺ်

​တီႈၵႅပ်ႈၸိူင်းဢိင်ပိုၼ်း ၶိမ်းယွင်းဢုင်း ဢေႃ ႌႌ ၽဝဢွၼ်ႇသၢမ်ႁူဝ်ၸႂ်တၢင်းႁၵ်ႉၼၼ်ႉ သမ်ႉပေႉမႃးမီးလွင်ႈၶေႃးၶူမ် ဢၼ်မူၵ်းထူမ်ယူႇၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်ၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉ တီႈလႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈပုၼ်ႈၽွၼ်းလႄႈၸင်ႇလႆႈပဵၼ်ၼႆ ဢၼ်တီႈႁဝ်းႁႃးၵႆႉလႆႈယိၼ်းဝႃႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းလႄႈတၢင်းႁၵ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၽၢတ်ႇၵေႃတေႃႈတေလႆႈယၢၼ် ၵွပ်ႈဝႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းမႃးတၢင်ႇဝႆႉၼိူဝ်ႁူဝ်မႃႇၼၼ်ႉသေၸင်ႇလႆႈယၢၼ်ၵၼ်။ မီးၶေႃႈၵႂၢမ်းတွၼ်ႈၼိုင်ႈဝႃႈ ဢေႃး လေႃးၵလူင်ၼႆႉ ဢၼ်လူဝ်ႇဢမ်ႇလႆႈ ဢၼ်လႆႈဢမ်ႇလူဝ်ႇ ဢၼ်မွင်းဢမ်ႇမႃး ဢၼ်မႃးဢမ်ႇမွင်း ဢၼ်ၶႂ်ႈႁၼ်ဢမ်ႇႁူပ်ႉ ဢၼ်ႁူပ်ႉၼႆႉသမ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈႁၼ် ပဵၼ်ၾိင်ႈလေႃးၵလူင်ၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁၵ်ႉၽၢႆႇၼိုင်ႈတိုၼ်းတေလႆႈယၢၼ်ၽၢႆႇၼိုင်ႈ သမ်ႉဢမ်ႇၶိုင်ႈၵၼ်သေဢိတ်းၼေႃ? ၽဝ ၸၢႆးၶိမ်းယွင်းဢုင်း လႄႈ ၼၢင်းၾႃႉ လႄႈ ၼၢင်းသူးယွၼ်း  မီးလွင်ႈသိူဝ်းလႄႈမီးတၢင်းလွင်ႈၶေႃးၶူမ်တိူဝ်ႉၸႂ်ၸွမ်း ၽဝဢွၼ်ႇၶဝ်တႄႉၼေႃ? မီးၶေႃႈၵႂၢမ်းယိင်းၾႃႉၶေႃႈၶိုင်ႈဝႃႈ ၽၢတ်ႇတႃႇထူပ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉသမ်ႉသမ်ႉၶႂ်ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈဝႆႉ ၶေႃႈၵႂၢမ်းၸၢႆးၶိမ်းယွင်းဢုင်းသမ်ႉဝႃႈ ထူပ်းတႃႇယၢၼ် ပဵၼ်ၽဝၶၢၼ်ၸႂ် သၢမ်ႁူဝ်ၸႂ်တၢင်းႁၵ်ႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၸၢႆးၶိမ်းယင်းဢုင်း ၸႃႇတိပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၶုၼ်ၵဵင်းတုင် ၸိုဝ်ႈမိူဝ်ႈလဵၵ်ႉႁွင်ႉၸၢႆးဢိၼ်း ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵဵင်းတုင်လၢႆႈပဵၼ် ၵွင်သိုၵ်း ၶဝ်ႈမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမိူင်းထႆး ၶဝ်သမ်ႉလႆႈယုၵ်ႉယွင်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၵၢၼ်တိုၵ်းသိုၵ်းမုတ်း လၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ် ၶျၼယုတ်း မိူဝ်ႈၵႂႃႇၸွႆႈၵၢၼ်သိုၵ်းဢၼ်မိူင်းထႆးပိူၼ်ႈသူင်ႇၵႂႃႇတီႈမိူင်းၵူဝ်းရီးယႃး လႆႈၸွႆႈၽူႈမီးၸၼ်ႉၽၢႆႇၽူႈၵပ်းသၢၼ်ၵူႈမိူင်းꧦၵေႃႉၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈသိုၵ်းၵူဝ်းရီးယႃးႁွင်ႇၶဝ်မႃးတိုၵ်းဢဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈလွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉလႆႈ ပိူၼ်ႈသမ်ႉႁွင်ႉမၼ်းဝႃႈ ယွင်းဢုင်း ပွင်ႇဝႃႇ ၽူႈႁတ်းႁၢၼ် သိုပ်ႇၼၼ်ႉသမ်ႉလႆႈၸွႆႈၶိမ်းမုၼ်းသုင်လႄႈလုၵ်ႈသၢဝ်ၶိမ်းမုၼ်းသုင်း ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၶဝ်ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၶိမ်း ၸင်ႇဢဝ်ၵုင်ႇမုၼ်ဢၼ်ၸၢႆးယွင်ဢုင်းလႆႈၸွႆႈၶဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉ သႂ်ႇထႅမ်ထႅင်ႈဝႃႈ  ၶိမ်းယွင်းဢုင်းၼႆယဝ်ႉ။ ယိင်းၾႃႉသမ်ႉပဵၼ်လုၵ်ႈၶုၼ်သိုၵ်းမိူင်းထႆး။ သူးယွၼ်းသမ်ႉပဵၼ်လုၵ်ႈၶုၼ်သိုၵ်းမိူင်းၵူဝ်းရီးယႃးၸၢၼ်းယဝ်ႉ။ မီးလုၵ်ႈၸွမ်းယိင်းၾႃႉၼိုင်ႈၵေႃႉ ႁွင်ႉၸိုဝ်ႈဝႃႈ လိူၼ်။ မီးလုၵ်ႈၸၢႆးၸွမ်းသူးယွၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ၶိမ်းၽယွင်းႁႂႃး။ သိုပ်ႇလူလႆႈထႅင်ႈ ၸိူင်းဢိင်ပိုၼ်း ၶိမ်းယွင်းဢုင်း ၵဵင်းတုင်။ မွၵ်ႇဝၼ်းလိူၼ်လၢဝ် တႅမ်ႈ မၢႆ 4 ၼႆယဝ်ႉ။ ၶိူဝ်းၶမ်း  လၢင်းၶိူဝ်း ၶိုၼ်းတၢင်ႇၼႄတီႈၵႅပ်ႈဢိတ်းဢွတ်း

ၸိူင်းဢိင်ပိုၼ်း ၶိမ်းယွင်းဢုင်း

​°°°ႁႅင်းႁဵၼ်း°°° ႁဵၼ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉလူဝ်ႇ ပိူင်လူင်မၼ်းလူဝ်ႇမီး ႓ ႁႅင်း ႑ ႁႅင်းၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ပေႃးဢမ်ႇပေႉၵႂၢမ်းလၢတ်ႈၽႃႇသႃႇပိူၼ်ႈလီလီၼႆ ၸၢင်ႈတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈၽွင်ႈမိူဝ်ႈႁဝ်းၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၼၼ်ႉသေပိူင်ၼိုင်ႈ ႁဵၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်ၼႂ်းၽႃႇသႃႇဢၼ်တီႈပိူၼ်ႈသွၼ်ပၼ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းသုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလၢႆꧦၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ႒ ႁႅင်းငိုၼ်း ႁဝ်းမီးႁႅင်းၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ ပေႉၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈလိၵ်ႈပိူၼ်ႈလီꧦသေတၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးႁႅင်းငိုၼ်း တႃႇၵမ်ႉထႅမ်ၵႅမ်ၸွႆႈ ၽွင်းၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈယၢပ်ႇၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်ဝႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈၵၢပ်ႈပၢၼ်တႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢဝ်ငိုၼ်းႁဵတ်းပိူင်လူင်မၼ်းယဝ်ႉ။ ႓ ႁႅင်းၸႂ် ႁဝ်းမီးၵုမ်ႇထူၼ်ႈတၢင်းသွင်ဢၼ်သေတ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇမီးႁႅင်းၸႂ်တႃႇတေၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵၼ်းၵႂႃႇၵေႃႈသုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇလၢႆꧦၵူၺ်း မၼ်းဢမ်ႇတိူဝ်းတွၼ်းမႃးသင်သေလွင်ႈ သင်ဝႃႈႁဝ်းမီးၵုမ်ႇထူၼ်ႈတဵမ်တၼ်းတၢင်း ႓ ပိူင်ၼႆႉၼႆ ႁဵၼ်းၵႂႃႇၵေႃႇမၼ်းတိုၼ်းဢွင်ႇၵျႃႉ တိူဝ်းတွၼ်းမႃးၵမ်းလဵဝ် ၶၢဝ်းယၢမ်းၵေႃႈဢမ်ႇသုမ်းလၢႆ ၵွႆပၢႆဝၢႆးလိုၼ်းမႃးတိုၼ်းပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လီၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈဢႃႇၸိင်ႇၼ  (ၶိူဝ်းၶမ်း) ဝၢၼ်ႈၵုၼ်တဵင်း   လၢင်းၶိူဝ်း 08/06/2016 กำลังในการเรียน มี 3 ประการ 1. กำลังภาษา 2. กำลังปัจจัย 3. กำลังทุน

​°°°ႁႅင်းႁဵၼ်း°°°

​ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းမီးၵူၼ်းၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းမီးၵူၼ်း ႓ ၵေႃႉ ၵေႃႉမၢႆၼိုင်ႈ ၵေႃႉဢၼ်တီႈႁဝ်းၶႂ်ႈပဵၼ် ၵေႃႉမၢႆသွင် ၵေႃႉဢၼ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉပဵၼ် ၵေႃႉမၢႆသၢမ် တူဝ်ႁဝ်းတီႈပဵၼ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေႉတေႉ။ သူၸဝ်ႈတေလိူၵ်ႈပဵၼ်ၵေႃႉလႂ်? ၶိူဝ်းၶမ်း လၢင်းၶိူဝ်း

​ၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းမီးၵူၼ်းၼႂ်းတူဝ်ႁဝ်းမီးၵူၼ်း ႓ ၵေႃႉ

​% ၼမ်ႉၸႂ်လီ % တၢင်းလၢတ်ႈတၢင်းၸႃလႄႈ တၢင်းႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈ ၼၼ်ႉ ၼႄပၼ်လွင်ႈဝႃႈၼမ်ႉၸႂ်ၵူၼ်းႁဝ်းပဵၼ်ႁိုဝ် ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆယဝ်ႈ။ ဢမ်ႇမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ 100% ၵေႃႈ 85% တႄႉ တေလႆႈဝႃႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈယူႇ။ ၽူႈမီးတၢင်းလၢတ်ႈလီ တၢင်းႁဵတ်းလီၶဝ်ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၸႂ်ၶဝ်တိုၼ်းလီယူႇၼႆ ဢမ်ႇတၢပ်ႈထၢမ်ပေႇတၢင်ႇ ၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ်တိုၼ်းထုၵ်ႇမႅၼ်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လီလႄႈ တၢင်းလၢတ်ႈတၢင်းႁဵတ်း ၸင်ႇတေလီၸွမ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ထမ်ႇမတႃႇမၼ်းယဝ်ႉ။ ၼင်ႇၵူႈလွင်ႈလႆႈၽိုၵ်းၼၼ်ႉ တႃႇတေမီးၼမ်ႉၸႂ်လီၵေႃႈ တေႃႈတေလႆႈၽိုၵ်းဢဝ်မိူၼ်ၵၼ်။ လွၵ်းလၢႆးၽိုၵ်းမၼ်း ၸမ်ႉ – ၽိုၵ်းဝႆႉၸႂ်မဵတ်ႉတႃႇၼိူဝ်ၽူႈၸိူဝ်းပဵၼ်ထၢၼ်ႈ လဵဝ်ၵၼ်တင်းႁဝ်း၊ ၽိုၵ်းဝႆႉၸႂ်ဢီးလူၼိူဝ်ၽူႈၸိူဝ်း ထၢၼ်ႈဢမ်ႇမိူၼ်ႁဝ်း၊ ၽိုၵ်းႁူမ်ၸူမ်းၸွမ်းၽူႈၸိူဝ်း ထၢၼ်ႈသုင်လိူဝ်သေႁဝ်း၊ ၽိုၵ်းဝႆႉၸႂ်ၽဵင်ႇၶိုင်ႈဢမ်ႇႁၵ်ႉ ဢမ်ႇၸင်းၽူႈၵေႃႉ ဢမ်ႇၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်း။ ပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွၵ်းလၢႆးၽိုၵ်း တႃႇႁႂ်ႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လီထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈၸမ်ႉ ပဵၼ်လွင်ႈပႂ်ႉပႃးသိၼ်ႁႃႈသဵၼ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ပႂ်ႉပႃး သိၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်ၽိုၵ်းပၼ်ႁႂ်ႈၵူၼ်းႁဝ်းမီး ၼမ်ႉၸႂ်လီၶိုၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႈ။ တေလၢတ်ႈ ၼႄ ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ၼင်ႇႁဝ်းၵူဝ်တၢႆၼၼ်ႉ ပိူၼ်ႈၵေႃႈၵူဝ်တၢႆ ပွင်ႇၸႂ်ၸိူင်ႉၼႆသေ ဢမ်ႇၶႃႈႁိပ်ႇငႅၼ်း တူဝ်ၸႂ်ၽႂ်တၢႆသေ ပဵၼ်ၽူႈမီးၼမ်ႉၸႂ်လီၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႈ။ ပေႃးမီးတၢင်းၽိုၵ်းၵေႃႈ တေမီးတၢင်းတဵမ်ထူၼ်ႈသေ ပေႃးၼမ်ႉၸႂ်လီၼမ်ၵေႃႈ တၢင်းလၢတ်ႈတၢင်းၸႃ ဢိၵ်ႇတင်း တၢင်းႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလီၼမ်ၼမ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၼုမ်ႇတႆး (ၼၼ်ႇတသႃႇမိ)

ၼမ်ႉၸႂ်လီ

​လၢတ်ႈလူၺ်ႈလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ ——– ၵႂၢမ်းၼမ်း ၵူၼ်းပုထုၸၼ်ႇ ၵူၼ်းယူဝ်းယူဝ်း ဢၼ်ပႆႇလႆႈမၢၵ်ႈလႆႈၽူဝ်ႇ ၵူႈၵေႃႉ”ၼႆႉ ၵေႃႉဢၼ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈၸႂ်ႂ်လဵၵ်ႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇမီးၽႂ်။ လႅပ်ႈတေယၢမ်ႈၸႂ်လႆႈၸႂ်လဵၵ်ႉ လႆႈထူပ်းလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ မိူၼ်ၵၼ် ၵူႈၵေႃႉယူႇ ။ မၼ်းတေပိူင်ႈၵၼ်ဝႃႈ ၽႂ်ထူပ်းၼမ်ၽႂ်ထူပ်းဢေႇ၊ မိူဝ်ႈထူပ်းမႃးၼၼ်ႉႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇၽႂ် ပဵၼ်ႁိုဝ်ၽွင်ႈ၊ ၽႂ်သမ်ႉဢဝ်လၢႆးလႂ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈ၊ မိူဝ်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉၼၼ်ႉ ၽႂ်သမ်ႉႁဵတ်းႁိုဝ် ႁႂ်ႈၶိုၼ်းမီးႁႅင်းၸႂ် ၼႆၵူၺ်း၊၊ လွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉဢၼ်ၶႃႈလႆႈထူပ်း — မိူဝ်ႈၶႃႈၵေႃႉလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၼၼ်ႉ လႆႈထူပ်းလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ယွၼ်ႉၶႃႈမီးတၢင်းၽိတ်းလႄႈ လႆႈထုၵ်ႇပေႃႈတင်းမႄႈပွင်ႉလႃႇသေ ၶႃႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ဢၼ်ၵဝ်ႁဵတ်းလီမီးတင်းၼမ် ယွၼ်ႉၽိတ်းဢိတ်းဢီႈသေ မႃးပွင်ႉလႃႇၵဝ် (ပွင်ႉလႃႇၵူၺ်းႁိုဝ် ၶွၼ်ႉႁႅမ်ပႃးႁိုဝ် ဢမ်ႇတွင်းယဝ်ႉ) ၼႆသေ ၸႂ်လဵၵ်ႉထိုင်တီႈႁွင်ႉႁႆႈတေႉ”ဝႃႈၵွၼ်ႇ။ꧦꧦယွၼ်ႉၸႂ်လဵၵ်ႉသေ ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပႃးတေႃးသေ ၶိုၼ်းပွင်ႉလႃႇပေႃႈမႄႈ ဝႃႈ”သူဢမ်ႇႁၵ်ႉၵဝ် ပဵၼ်သင်လႄႈ သမ်ႉၵိူတ်ႇၵဝ်မႃး” ၼႆႁင်းၶဝ်၊၊ (တွၼ်ႈသွၼ်ဢၼ်ၼႆႉ- 1.ပေႃႈမႄႈၼႆႉဢမ်ႇထုၵ်ႇပွင်ႉလႃႇလုၵ်ႈလွၼ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းထိုင်တီႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ လုၵ်ႈလွၼ်ႇၸႂ်လဵၵ်ႉ၊၊ 2 .လုၵ်ႈလွၼ်ႇၼႆႉ ယွၼ်ႉႁႅင်းၸင်ႈၶၢမ်ႇလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉပႆႇၶႅင်လႅင်းလႄႈ ပေႃႈမႄႈလီလႆႈၾၢင်ႉ လွင်ႈဢၼ်တေၸၢင်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈလွၼ်ႇၸႂ်လဵၵ်ႉ။ 3.ပေႃႈမႄႈလီလႆႈပၼ်ႁႅင်းၸႂ်လွၼ်ႇ၊ မိူဝ်ႈလွၼ်ႇႁဵတ်းၽိတ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇဢဝ်လၢႆးလီသေ ၵႄႈလိတ်ႈသင်ႇသွၼ်ၵႂႃႇ ၼႆယူႇ) ဝၢႆးသေၵေႃႉယႂ်ႇမေႃႁူႉမႃးယဝ်ႉ ပေႃးဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈလွင်ႈလႆႈၸႂ်လဵၵ်ႉ မိူဝ်ႈၵေႃႉလဵၵ်ႉၼၼ်ႉၼႆ လွမ်လွမ်ယုမ်ႉယူႇႁင်းၵူၺ်း၊၊ ယွၼ်ႉလႆႈလူလိၵ်ႈၼမ်ယဝ်ႉႁိုဝ် ယွၼ်ႉမီးႁႅင်ႈၸင်ႈၶၢမ်ႇလႆႈႁိုဝ် ယွၼ်ႉႁူႉလၢႆးၵႄႈလိတ်ႈမၼ်းၽွင်ႈႁိုဝ် ၵဝ်ၶႃႈလႆႈႁူပ်ႉထူပ်း လွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉတင်းၼမ်ယူႇသေတႃႉ ၵဝ်ၶႃႈႁူႉၶိုတ်းဝႃႈ လွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉၼႆႉ မၼ်းမိူၼ်ၵွင်ႉဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်တေတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈ တူဝ်ႁဝ်းၼႆလႄႈ ၵဝ်ၶႃႈထူပ်းလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ၵဝ်ၶႃႈဢဝ်တၢင်းႁူႉ(ၼႂ်းထမ်ႇမ၊ ၼႂ်းလေႃးၵ၊ ၼႂ်းလိၵ်ႈ လၢႆးလႄႈ တူဝ်ထူပ်း) ၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းပဵၼ်ယႃၵႄႈၵွင်ႉသေ ၵႄႈၶႆမႃးတႃႇသေႇ၊၊ လၢႆးဢဝ်သတ်ႉၸႃႇသီႇသေ ၵႄႈၶႆပၼ်ႁႃ-(လွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ၊ ၸႂ်တူၵ်း၊ ၸႂ်လမ်တႄႇၵႂႃႇ ၵိလေႇသႃႇ ၶိူင်ႈသဝ်ႈဝဝ်းလမ်) ———– 1-တုၵ်ႉၶ-ယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸႂ်လဵၵ်ႉ။ 2- သမုတယ-ႁႃငဝ်ႈႁၢၵ်ႈ/ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၸႂ်လဵၵ်ႉ။ ယွၼ်ႉသင်၊ ၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ဢီႈသင်၊ တီႈလႂ်၊ တင်းၽႂ်သေလႄႈ ပဵၼ်လွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ။ 3- မၵ်ႉၵ-မီးၵၢင်ၸႂ်ၶႂ်ႈႁႃလၢႆးၵႄႈလိတ်ႈမၼ်း။ 4-ၼိရေႃးထ-ပေႃးႁႃႁၼ်လၢႆးၵႄႈလိတ်ႈမၼ်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈလႆႈၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်လဵၵ်ႉယဝ်ႉသေ ၵတ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ၊၊ လွင်ႈၽူႈမီးတၢင်းႁူႉၶဝ် ပၼ်ႁႅင်းၸႂ် ဢမ်ႇႁႂ်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ —- ဢၼ်ၸဝ်ႈၶူးလူင်လၢတ်ႈသင်ႇသွၼ်ပၼ်ႁႅင်းၸႂ်လုၵ်ႈၼွင်ႉမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ  ၸဝ်ႈၶူးႁဝ်း ၵႆႉၵႆႉၶႆႈၼႄပိုၼ်းၼေႃႇလွင်းၸဝ်ႈမႁႃႇၸၼၵလႄႈသင်၊ ၶႆႈၼႄပိုၼ်းၽြႃး  မိူဝ်ႈပၼ်ႇၸဝၵ်ႉၵီႇၶဝ်ထၢင်ႇၽိတ်း ၽြႃးပဵၼ် ၸဝ်ႈသေ  ပၢႆႈပႅတ်ႈၼၼ်ႉ လႄႈသင်  ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ ၸဝ်ႈၶူးလူင်ႁဝ်း ႁူႉႁၼ်ၽွၼ်းၸႃႉလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉလီလီသေ တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ၊ တိုၼ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးႁႅင်းၸႂ်တဵမ်ပိၵ်းဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ သေ ယၢင်ႈၸွမ်းယိူင်းဢၢၼ်းၵႂႃႇ ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႈ၊၊ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း မွၵ်ႈလၢတ်ၶေႃႈၵႂၢမ်းတီႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇ တွၼ်ႉလၢတ်ႈပႃးလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉသေပွၵ်ႈ။ ၼႆႉၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈ ပေႃးၸႂ်လဵၵ်ႉၼႆႉ ႁႅင်းၸၢင်ႈဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇသေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတေႃႇသူႈ ၽူႈၶဵၼ်လႆႈ၊ တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်လႆႈ မၼ်းႁူႉႁၼ်ၼင်ႇၼႆသေ မၼ်းတိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈၼွင်ႉမၼ်းလႄႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းမီးလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉလႃးလႃး။ ၶေႃႈလူပ်း ဢၼ်လႆႈပၢႆးၼႄလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉၼႆႉ လႅပ်ႈတေပဵၼ်တၢင်းႁူႉတႃႇၽူႈလူ လိၵ်ႈႁဝ်းၶဝ်ဢမ်ႇၼမ်ၵေႃႈဢိတ်းဢီႈယူႇယုမ်ႇယမ်ၼင်ႇၼႆသေ- ၸၢင်းဢွၼ်ႇ (ၼမ်ႉတိုၼ်) 20/6/2016

​လၢတ်ႈလူၺ်ႈလွင်ႈၸႂ်လဵၵ်ႉ

​°°°ယိူင်းဢၢၼ်း°°° ေတၸွမ်းယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇႁ? တေၸွမ်းယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းႁ? တေၸွမ်းယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉႁ? ဢမ်ႇၼၼ်တေၸွမ်းယိူင်းဢၢၼ်းတင်း႓ဢၼ်ႁ?

​°°°ယိူင်းဢၢၼ်း°°°

​ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇမီး ႓ ပိူင် ႑. Monarch ဢုပ်ႉပိူင်ႉၵေႃႉလဵဝ် ႒. Aristocracy ဢဝ်မုၵ်ႉၸုမ်းသေဢုပ်ႉပိူင်ႇ ႓. Democracy ဢဝ်ၵူၼ်းတၢင်းၼမ်သေဢုပ်ႉပိူင်ႇ။

​ၵၢၼ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇမီး ႓ ပိူင်

လႆႃးႁႃၢႆလပ်ႉ BIOS

ယႃႇဝႃႈဢမ်ႇမီးၵၢၼ်

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ ၸၢႆးၸၢႆး ၵႄႇသီႇ ႁူမ်ၸူမ်းႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇၶႃႈ

Welcome To Sai Sai Kehsi Website

Welcome to WordPress. This is your first post. Edit or delete it, then start writing!

Hello world!

ဝၢႆးပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ၶၢဝ်းလိူၼ်ႁႃႈလိူၼ်ႁူၵ်းၼၼ်ႉ မႅၼ်ႈယၢမ်းႁဝ်းႁပ်းႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ ၶႃႈငိၼ်းၶုၵ်းၸႂ်လႆႈ ၶႆႈၸႂ်ထိုင်ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢၼ်ၽၢတ်ႇယၢၼ်ၵၼ် ႁိုင်ၼႃႇၼၼ်ႉလႄႈ ၸင်ႇယွၼ်းၶႂၢင်း တီႈဢူႈမႄႈႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇၸႂ်းဢူႈဢၢဝ် တၢင်းမိူင်းတွင်ႇၵျီးၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးလႆႈၶႂၢင်းယဝ်ႉ ၶႃႈၵေႃးၸူမ်းၼႃႇ ၸင်ႇၵႂႃႇလၢတ်ႈၼႄတႆးၵေႃႉႁၵ်ႉၵၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ “မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ ႁႃးတေၵႂႃႇလႄႇတွင်ႇၵျီး” ၊ ထိုင်ၼင်ႇမိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ တႆးၵေႃႉၶႃႈၸင်ႇမႃးၸွႆႈဢဝ်ၵဵၼ်ၶူဝ်း ၵႂႃႇသႂ်ႇပၼ်ၼႂ်းၵႃးသေ သင်ႇလၢတ်ႈၵၼ်မူၼ်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသိူဝ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ထိုင်ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဵတ်းမူင်းၼၼ်ႉ ၵႃးၵေႃႈဢွၵ်ႇၽၢၵ်ႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းသေ လတ်းၶဝ်ႈပွၵ်ႉၼွင်ၸၢင်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈၶမ်း၊ ၸေႈႁႆး၊ ၵုင်းသႃႇ ဝၢၼ်ႈ႞ယဝ်ႉဝၢၼ်ႈ႞ တေႃႇပေႃးႁွတ်ႈမူႇၸေႈ၊ မိူင်းယူး၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ သႅၼ်ဝီ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းဝၼ်း႞ လႆႈမႃးၼွၼ်းတီႈ ၼွင်ယဵဝ်ႈယဝ်ႉ။ ထိုင်ၼင်ႇမိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ သမ်ႉၶီႇၵႃးမႃးတၢင်းၼွင်မွၼ်၊ ၸေႈဢႅၼ်ႇ တင်းႁိုင်တေမီးသေ သွင်ၸူဝ်ႈမူင်းပၢႆပၢႆ ၸင်ႇႁွတ်ႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ လုၵ်ႉတီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ သမ်ႉလႆႈလၢႆႈၶီႇၵႃး မိၵ်ႈႁူဝ်သိူဝ် ဢၼ်လေႃႈတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမႃးထႅင်ႈ။ မိူဝ်ႈဢၼ်သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမႃးၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ဝၢၼ်ႈၼႃးမၢၵ်ႇၽႃႈ၊ ၼွင်ၵေႃႈ၊ ၼမ်ႉလၼ်ႈ၊ တူင်ႇလၢဝ်း၊ ပၢင်ႇၵေႇတူႉ၊ ႁူဝ်ၼႃးၸၢင်ႈဝၢၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဝၢၼ်ႈ႞ယဝ်ႉဝၢၼ်ႈ႞ ယၢၼ်ၵႆၵၼ်ၼႃႇ။ ၸွမ်းၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ မၢင်တီႈပဵၼ်သူၼ်မၢၵ်ႇၼမ်ႉမၼ်းယႂ်း၊ မၢင်တီႈပဵၼ်ပႃႇမႆႉပႅၵ်ႇ တူၼ်ႈယႂ်ႇတူၼ်ႈလူင် ပေႃးတဵမ်ႁူၺ်ႈတဵမ်ၵုင်းဝႆႉ။ ထိုင်ၶၢဝ်းယၢမ်းႁႃႈမူင်းတၢမ်းၶမ်ႈ ၸင်ႇႁွတ်ႈမိူင်းၵိုင်၊ တီႈဢၼ်မီးၵွင်းမူးလူင် ပဵၼ်ဝဵင်းၼၢင်းဢူးပဵမ်ႇမိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵိုတ်းၼွၼ်းၵႃႈတီႈၼႆႈၶိုၼ်း႞ယဝ်ႉ။ ထိုင်သၢမ်ဝၼ်း ၸင်ႇသမ်ႉလုၵ်ႈတီႈမိူင်းၵိုင် ၶီႇၵႃးမႃးတၢင်းလွႆပူႇတၢဝ်ႉ ၶဝ်ႈၼႂ်းထိူၼ်ႇယႂ်ႇလွႆလူင်၊ တေႃႇပေႃးႁွတ်ႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸင်ႇၵိုတ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်၊ ပေႃးၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်ယဝ်ႉ သမ်ႉသိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း လတ်းၶဝ်ႈႁူၺ်ႈယႂ်ႇလွႆလူင်သေ ႁွတ်ႈမႃးဝၢၼ်ႈၼွင်လႅင်၊ လႆႈႁၼ်ၵွင်းမူးၽိူၵ်ႇဢွၼ်ႇ ၶပ်ႉယႆၵၼ်ဝႆႉၼိူဝ်လွႆၼမ်တႄႉတႄႉ။ လုၵ်ႉတီႈၼွင်လႅင်ၼႆႉ တၢင်းၵႃးသမ်ႉပဵင်းလီ မႃးတေႃႇႁွတ်ႈပၢင်လူင်၊ တီႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး၊ ၶၢင်၊ ၶျၢင်း၊ မၢၼ်ႈ ၽွမ်ႉၵၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢဝ်မိူင်းၵွၼ်းၶေႃၼႆႉယဝ်ႉ။ ပူၼ်ႉသေတီႈၼႆႈ ၸင်ႇႁွတ်ႈဝဵင်းလွႆလႅမ် ၵိုတ်းၼွၼ်းၶိုၼ်း႞ယဝ်ႉ။ ထိုင်သီႇဝၼ်း ၵႃးဢၼ်ၶႃႈၶီႇတီႈသီႇပေႃႉမႃးၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶၢဝ်းတၢင်းမၼ်းသုတ်း တီႈလွႆလႅမ်လႄႈ သမ်ႉလႆႈၶၢႆႉၶူဝ်းၵႂႃႇၶီႇတၢင်ႇလမ်းသေ သိုပ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းထႅင်ႈ။ ဢမ်ႇပေႃးႁိုင်ပေႃးၼၢၼ်း ၸင်ႇႁွတ်ႈမိူင်းပွၼ်၊ ပဵၼ်ဝဵင်းၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း၊ ၸဝ်ႈဢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်ႁဵတ်းၵၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းတႆးသေ ဢဝ်သၢႆၸႂ်လႅၵ်ႈမိူင်းၵွၼ်းၶေႃႁဝ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးပူၼ်ႉမိူင်းပွၼ်ၸင်ႇသမ်ႉႁွတ်ႈႁူဝ်ပူင်း၊ လုၵ်ႉတီႈႁူဝ်ပူင်း ၶိုၼ်ႈၸွမ်းလွႆလူင်ၵႂႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းသိပ်းသွင်လၵ်း ၸင်ႇတေႁွတ်ႈဝဵင်းတွင်ႇၵျီး။ မိူဝ်ႈၶဝ်ႈဝဵင်းမႃး လႆႈႁၼ်သိုင်ႇပိတၵၢတ်ႈလူင် မုၵ်ႉၸုမ်းလိၵ်ႈတႆးလႄႈ၊ ၵွင်ႇသိုင်ႇမိူင်းတႆး၊ လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်တႆး၊ ႁိူၼ်းဢုတ်ႇႁိူၼ်းလဵၵ်း ပေႃးၶပ်ႉတၢပ်ႇၵၢပ်ႇ၊ လေႃႉမႃႉလႂ် ၵႃးလႂ်ၵေႃႈ ၼမ်လူင်ၼမ်လၢင်။ ၶႃႈၵေႃႈၸွမ်းၼင်ႇလႆႈႁူႉဝႆႉ ၸိုဝ်ႈပွၵ်ႉၸိုဝ်ႈတၢင်း မၢႆႁိူၼ်း ဢၼ်ဢူႈဢၢဝ်ၶႃႈ ယူႇၼၼ်ႉ ၸင်ႇလၢတ်ႈႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵႃး ၸွမ်းသူင်ႇၽႅဝ်သေ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းမိူဝ်းတူင်ႉတၵ်ႉ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တင်း ဢူႈဢၢဝ်မႄႈၼၢင်းလႄႈ ၼွင်ႉယိင်းၼွင်ႉၸၢႆးဢွၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၶႃႈၸင်ႇလႄႇၼႂ်းဝဵင်းတွင်ႇၵျီး၊ လႆႈႁၼ်ၵိဝ်ႇဝဵင်းၵဵင်ႈလီၸိုၼ်ႈသႂ်ၼႃႇ၊ ႁိူၼ်းပိူၼ်ႈၵေႃႈၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉၶမ်ႇၶမ်ႇ၊ တႃးၼမ်ႉယႃႈၶွင်ႇ၊ လႅင်၊ လိူင်၊ ၶဵဝ်သေ မီးသူၼ်မွၵ်ႇလွမ်ႉၸွမ်းပေႃးႁွပ်ႈဝႆႉ။ ၶႃႈၸင်ႇဝူၼ်ႉဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းႁၢင်ႈလီ မီးသူၼ်မွၵ်ႇ လွမ်ႉႁွပ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ တေပဵၼ်ၵူၼ်းမီးပိင်ႇၺႃႇ ၸၼ်ႉလိၵ်ႈထူၼ်ႈတဵမ်လီလွၼ်ႉလွၼ်ႉယူဝ်းၼႆ၊ ၶႃႈၸင်ႇမိူဝ်းဢုပ်ႇၵုမ် ထၢမ်တူၺ်းပီႈၼွင်ႉတွင်ႇၵျီးၶဝ်လႄႈ လႆႈႁူႉလွင်ႈမၼ်းမႃး။ လိူဝ်သေၼႆႉ သမ်ႉမီးႁူင်းသွၼ်မေႃသွၼ်၊ ႁူင်းသွၼ်ၽၢႆႇယႃႈယႃ၊ ၽၢႆႇလဵင်ႉသတ်း၊ ၽၢႆႇၽုၵ်ႈသွမ်ႈလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းသေၼႆႉ ၶႃႈပႆႇတွၼ်ႉၽႅဝ်လႄႈ ၶႃႈပေႃးဢၢမ်းဝႃႈ ဢေႃး ဝဵင်းတွင်ႇၵျီးၼႆႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်သေ ထုင်ႉပွတ်းႁဝ်းတႄႉတႄႉၼႆယဝ်ႉ။ ၽိုၼ်တိုၼ်း – ပပ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၸၼ်ႉသၢမ် ၶိူဝ်းယိုၼ်း ၵႄႇသီႇ

ၵႂႃႇလႄႈတွင်ႇၵျီး

ဢူႈမႄႈႁဝ်းတဵၵ်းၸႂ်ႉႁႂ်ႈႁဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ပႃႈၼႃႉလုင်းဢၢဝ်ႁဝ်းတဵၵ်းၸႂ်ႉႁႂ်ႈႁဝ်းႁဵၼ်း တၢင်းမေႃၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈၶဝ်ၸင်းႁဝ်း၊ ႁႂ်ႈႁဝ်းၶၢၼ်ၸႂ်သေလႄႈၸႂ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈႁဵၼ်းတၢင်းမေႃ ယွၼ်ႉၶဝ်ႁၵ်ႉႁဝ်းလႄႈၸင်ႇႁႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ယွၼ်ႉၶဝ်ႁၵ်ႉႁဝ်းလႄႈၸင်ႇႁႂ်ႈႁဝ်းႁဵၼ်းတၢင်းမေႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ တိၼ်မိုဝ်းပဵၼ်ၶႃႈတွင်ႉပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁွင်ႉပၼ်လၢႆ ၼႆၵႂၢမ်းတႆးမီးဝႆႉယူႇ တႃႇတေပဵၼ်ၵူၼ်းၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈ ၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇမေႃႁဵတ်းၵၢၼ်သေမဵဝ်းၸိုင် တေ ႁဵတ်းႁိုဝ်ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈယဝ်ႉလႃႇ မီးတိၼ်မီးမိုဝ်းယူႇၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမေႃႁဵတ်းၵၢၼ်သင် တေႁဵတ်းႁိုဝ်ပဵၼ်တိၼ်မိုဝ်းဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်ယဝ်ႉလႃႇ ၺၢၼ်ႇထိုင်ႉၼၢၵ်ႈႁိူဝ်ႇပေႃးယမ်း ၺၢၼ်ႇလီ ႁဵတ်း ၵမ်းၼိုင်ႈပေႃးယဝ်ႉ ၼႆၵေႃႈၵႂၢမ်းတႆးမီးဝႆႉယူႇ တၢင်းႁူႉဢၼ်ဝႃႈၼႆႉၵေႃႈလမ်ႇလွင်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းတႄႉတႄႉယဝ်ႉ မီးဢွၵ်းဢေႃလၢႆလၢႆဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပွင်ႇပိူၼ်ႈလႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶိူဝ်းယိုၼ်း ၵႄႇသီႇ

ႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ/ႁဵၼ်းလႄႈ

မိူဝ်ႈဢႃႇယုၸဝ်ႈမႁေႃႇလႆႈ ၸဵတ်းပီၼၼ်ႉ၊ မၼ်းၸဝ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၸၢႆးတင်းလၢႆ ႁူမ်ႈလဵၼ်ႈၸွမ်းၵၼ် ထၢၼ်ႈပေႃးမီးပဵၼ်ႁဵင်ယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၽွမ်ႉၵၼ်ၶုတ်းႁဵတ်းၼွင်လူင် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈသူၼ် ဢူးယဵၼ်ႇလႄႈ သႃလႃးလူင်ဢၼ်႞ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်သေ ပဵၼ်တီႈၶႅၵ်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်း မႃးပိုင်ႈဢိင် လိုဝ်ႈႁူမ်ႈမၼ်း ၵတ်းယဵၼ်ၸႂ်ယဵၼ်ၶေႃးတႄႉတႄႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ပေႃးၵူၼ်းမိူင်းမီးလွင်ႈၵိတ်ႇၶွင်ႈၶမ် ပိူင်လႂ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ်မႃးၸူးမၼ်းၸဝ်ႈ တႅပ်ႈတတ်ႈပၼ်၊ မႅၼ်ႈလွင်ႈမႅၼ်ႈတၢင်းလီၼႃႇလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈယွင်ႈဢၢမ်းတႄႉတႄႉ။ ထုိင်မႃးဝၼ်း႞ ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇ ၸဝ်ႈမႁေႃႇသထႃႇသေယဝ်ႉ ၶႂ်ႈၸၢမ်းပၼ်ႇၺႃႇ မၼ်း ၸင်ႇၸႂ်ႉၵူၼ်းမႃးလၢတ်ႈတီႈပူႇၵႄႇဝၢၼ်ႈၶဝ် တေလႆႈႁႃဝူဝ်းၸၢမ်လူင်မႃးပၼ်တူဝ်႞။ ၵွၵ်းႁူဝ်ႁႂ်ႈမီးၼွၵ်ႇ၊ ၶဝ်ဢွၵ်ႇတီႈတိၼ်မၼ်း၊ ယေႈဝၼ်းႁွင်ႉဢုတ်ႇၶူသၢမ်ပွၵ်ႈ၊ မႃးသူင်ႇပၼ်တူဝ်႞ဝႆးဝႆး၊ ပေႃးဢမ်ႇမႃးပၼ်လႆႈၸိုင် တေၺႃးတၢမ်ႇၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ပူႇၵႄႇလႄႇထၢမ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ပေႃးၸွတ်ႇပေႃးၸေး ၽႂ်ၵေႃႈဝႃႈဢမ်ႇတွၼ်ႉလႆႈႁၼ် လႆႈငိၼ်းသေပွၵ်ႈ၊ ၶဝ်ၸင်ႇၵႂႃႇထၢမ် ၸဝ်ႈမႁေႃႇသထႃႇယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈမႁေႃႇ ၸင်ႇလၢတ်ႈၼႄၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်လၢႆဝႃႈ “ဝူဝ်းၼႆႉႁူဝ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးၼွၵ်ႇ၊ ၶဝ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉဢွၵ်ႇတီႈတိၼ်မၼ်း၊ ယေႈဝၼ်းဢမ်ႇတွၼ်ႉဢုတ်ႇၶူသၢမ်ပွၵ်ႈ။ ပေႃးပဵၼ်ၼႆ- မီးၵႆႇၵွႆးယဝ်ႉ။ ၵွၵ်းႁူဝ်မီးၼွၵ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ႁွၼ်မၼ်း၊ ၶဝ်ဢွၵ်ႇတီႈတိၼ်ၼႆႉ မဵၼ်လူၺ်မၼ်း၊ ယေႈဝၼ်းဢုတ်ႇၶူသၢမ်ပွၵ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼႂ်ၶၼ်ပွၵ်ႈ႞၊ ဝၼ်းတဵင်ႈၶၼ်ပွၵ်ႈ႞၊ႁူဝ်ၶမ်ႈၶၼ်ပွၵ်ႈ႞၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢဝ်ၵႆႇၽူႈၽိူၵ်ႇ လူင်တူဝ်႞ ၵႂႃႇၼွပ်ႇသေတႃႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸင်ႇဢဝ်ၵႆႇ ၵႂႃႇၼွပ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ပေႃးဝႃႈၶုၼ်ႁေႃၶမ်းလႆႈႁၼ်ၵႆႇယဝ်ႉၵေႃႈ ယွင်ႈဢၢမ်းပၼ်ႇၺႃႇ ၸဝ်ႈမႁေႃႇသထႃႇ တႄႉတႄႉယဝ်ႉ။

ၸဝ်ႈမႁေႃႇၵႄႈပျတ်ႈသၼႃႇၵႆႇ

ၵၢၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းၼႆႉ ၵႃႈပဵၼ်ၽူႈယိင်းၽူႈၸၢႆး လဵၵ်ႉယႂ်ႇဢမ်ႇဝႃႈ၊ လႆႈႁဵတ်းလႆႈသၢင်ႈၵူႈဝၼ်း လႄႈ ၽူႈလႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇဝႄႈလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေလႆႈလဵင်ႉလုၵ်ႈ လဵင်ႉမေးၼၼ်ႉ လႆႈႁဵတ်းၼႃးႁဵတ်းႁႆႈ ၵၢၼ်ၼၵ်းၵၢၼ်ၼႃ၊ မႃႇတေႃးၶေႃးႁၢပ်ႇ ၵႃႉၶၢႆဝၢၼ်ႈတႂ်ႈမိူင်းၼိူဝ်၊ ႁႃငိုၼ်းႁႃၶမ်း။ လိူဝ်သေႁႃလဵင်ႉႁိူၼ်း သမ်ႉလႆႈႁႃပုၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈပေႃးမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းၸိုင်၊ လိူဝ်သေၸွႆႈၵၢၼ်ပေႃႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉလႆႈလုမ်းလႃးမႅတ်ႇသိမ်း ၶူဝ်းၶွင်ဢုၵ်ႉၸႃႇ ၼႂ်းႁိူၼ်းၼႂ်းယေး၊ ယႃႇႁႂ်ႈႁူင်ႈႁၢႆလူႉလႅဝ်၊ ၶဝ်ႈၽၵ်းႁႂ်ႈတူမ်ႈပူၺ်ႇႁုင်သုၵ်း ၶိုတ်းမိူဝ်ႈၶိုတ်းယၢမ်း။ ၶၢဝ်းၵိၼ်ႁႂ်ႈလႆႈၵိၼ်၊ ၶၢဝ်းၵႂႃႇႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇ၊ ၶူဝ်းလဵင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ ၵႆႉသၢႆႇၵႆႉသၵ်ႉ ပၼ် ယႃႇႁႂ်ႈမဵၼ်ႁိူဝ်ႇမဵၼ်ၶႆး၊ ပေႃႈလႄႈမႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း ထုၵ်ႇလႆႈလုမ်းလႃး သင်ႇသွၼ်လုၵ်ႈလၢင်း လွင်ႈယူႇတၢင်းသဝ်း၊ လွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈ ႁႂ်ႈၶဝ်ပေႃးႁူႉပေႃးမေႃ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်တေမီးပၼ်ႇၺႃႇ ၵတ်ႉၸၢင်ႈလၵ်းလႅမ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလႆႈၵႂႃႇဝႆႉတီႈႁူင်းႁဵၼ်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈဢႃႇယူႉၶဝ်ယင်းလဵၵ်ႉ ယင်းဢွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၶူဝ်းသူၼ်ဢၼ်ဢွၵ်ႇၸွမ်းဢုတုရႃႇသီႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလႆႈၽုၵ်ႇသွမ်ႈဝႆႉၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းႁိူၵ်ႈ၊ ၸိူဝ်ႉၽၼ်းတႃႇတေၽုၵ်ႇပီတေမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ လိူၵ်ႈသိမ်းဝႆႉလီလီ၊ လိူဝ်သေၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇပူႇႁဵတ်းမႃး ယႃႈႁဵတ်းဝႆႉ၊ ၾိင်ႈပိူင်လွင်ႈလီလွင်ႈၸႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တိူင်ႇပၢင်ႇၸွႆႈထႅမ်ၵၼ် တင်းၵူၼ်းယူႇႁူမ်ႈဝၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈသူၼ်၊ ယႃႇႁႂ်ႈလုတ်ႈႁၢမ်း၊ ၽႃႇသႃႇဢၼ်ႁဝ်းပိုင်ႈဢိင်ယုမ်ႇယမ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်လၢင်း ႁဵတ်းၸွမ်းပွင်ၸွမ်း ၺႃးမိူဝ်ႈၶႅၵ်ႇတဝ်ႈ ၸဝ်ႈႁွတ်ႈၶုၼ်ပႆ မႃႉမႃးၼၼ်ႉ ဝႆႉၼႃႈလီတႃဝၢၼ်သေ၊ ႁပ်ႉတွၼ်ႈ တူင်ႉတၵ်ႉႁဵတ်းလေႃးၵဝၢတ်ႈ၊ ဝူၺ်ႇယႃႇဝိတ်ႉၸပၼ်။ ၵၢၼ်ပုၼ်ႈတႃႇလုၵ်ႈလၢင်း ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်းၸမ်ႉ ပေႃးလုၵ်ႉမႃးၵၢင်ၼႂ် သီၶဵဝ်ႈ၊ ပူၼ်ႈပၢၵ်ႇ သုၵ်ႈၼႃႈလီလီငၢမ်းငၢမ်းယဝ်ႉ ပတ်းၽဵဝ်ႈႁိူၼ်းယေး၊ ပေႃးပေႃႈမႄႈၸႂ်ႉ ယႃႇတွပ်ႇယႃႇထဵင်။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃႈမႄႈပေႃးတေယူႇသႃႇလူမ်ၸႂ် ၵႃႈဢၼ်ႁဵတ်းပႄႉလႆႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်ပေႃႈမႄႈယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်သၢင်ႈၼႃႈႁိူၼ်းယေး၊ ၽူဝ်မေးပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ။ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းၵူႈမိူဝ်ႈ၊ ယႃႇယူႇငိူဝ်ႈသဝ်းလၢႆ။

ၵၢၼ်ၼႃႈႁိူၼ်း

(ၵ)     ၽူႈလႂ်ၵႆႉဢၢပ်ႇၼမ်ႉ တေသမ်ႉသဝ်းၵျေုႇၸႂ်ၶေႃး၊ ၽူႈလႂ်ၵႆႉဢဝ် သိူဝ်ႈၶူဝ်းဢွၼ်ႇ လွႆးသၵ်ႉသီၶျေုး တၵ်းလွတ်ႈၶႆးသဝ်ႈဝဝ်းမဵၼ်။ ၸဵပ်းသႅပ်ႇလွင်ႈတၢင်းၶႆႈတၢင်းပဵၼ်ၼႆၵေႃႈတၵ်းၶႅၼ်း၊ ၵႆႉထွတ်ႇလၢႆႈၶူဝ်းမႂ်ႇ လၢႆၸုပ်ႈလၢႆသႅၼ်း၊ ၶႅၼ်းတႄႉၼၢင်းလႄႈၸၢႆးဢွၼ်ႇ ၶဝ်ၵႃႈတင်းလၢႆဢိူၺ်။ မိူဝ်ႈၵႂႃႇၶိုၼ်ႈ သွၼ် လိၵ်ႈလၢႆးၵူႈဝၼ်းသၢႆ ၼႆၵေႃႈထုၵ်ႇၼုင်ႈၶူဝ်းမႂ်ႇလီငၢမ်း။ ၽႂ်ယႃႇၶၢၼ်ႉသီၶဵဝ်ႈ သူပ်းပၢၵ်ႇမဵၼ်ၼဝ်ႈမဵၼ်ႁၢမ်း၊ ၸၢမ်းၵႆႉၵႅတ်းၼဵပ်ႉမိုဝ်းလႄႈ တင်းတိၼ်ၼေႃႈ။ ပေႃးတေယၢၼ်ႁိူၼ်း ၸိူၼ်းဝၢင်းယၢင်ႈလူင်းလိၼ် ၼႆၵေႃႈသုပ်းလႅပ်ႈ ၶႅပ်းဢွၼ်ႇတိၼ်သွၵ်း။ ၽႂ်ယႃႇလဵၼ်ႈၵူမ်ႇ တဝ်လူမ်ႇၼမ်ႉယမ်းသိူဝ်ႈ ၸဵဝ်းၵဝ်ႇမွင်ယွၵ်း ၶွၵ်းပႅတ်ႈမဵဝ်းဝူၺ်ႇ မီးတီႈႁူးၶူႈလင်သမ်ႉတင်းတႃ။ (ၶ)     တူဝ်ႁဝ်းယိူင်ႈႁိူၼ်းလူင် ၶူၼ်တုမ်ႇၼိူဝ်ႉမီးၵူင် မိူၼ်ယိူင်ႈႁူးလႅင်း၊ လူမ်းပဝ်ႇပေႃႉသၢႆႁႅင်း ၸွမ်းသဵၼ်ႈႁူးၶူၼ်။ ဢၢႆတူႇၼဝ်ႈၶႆးဢူၼ် မဵၼ်ဝႆႉတင်းၼႂ်း၊ ၵႆႉသၢႆႇသုၵ်ႈသီယႂ်း ပေႃးၵဵင်ႈမူတ်းသႂ်၊ ၸၢႆးယိင်းၵူႈၵူၼ်းလႂ် ပေၶၢၼ်ႉလုမ်းလႃး၊ ၶူဝ်းၵဝ်ႇႁဵၼ်ႈမွင်သႃး ပေၼုင်ႈၸပ်းတူဝ်၊ ႁိူဝ်ႇဢွၵ်ႇယွႆႉၼုၵ်းၼူဝ် ဢိုတ်းႁႄႉႁူးလူမ်း၊ ၶႆးၵဝ်ႇသမ်ႉထူမ်တူမ်း ၶႄးၸၢင်ႈယဵၼ်းၼၢဝ်။ ၵူၼ်ႉဢိၵ်ႇၶိုၼ်ႈၼွၼ်းႁၢဝ် ၼၢဝ်းၶႆႈၸဵပ်းငၢၼ်း၊ ၽႂ်ယႃႇၶၢၼ်ႉႁိုင်ၼၢၼ်း လွႆးပႅတ်းၶူဝ်းမွင် လွႆးပႅတ်ႈၶူဝ်မွင်။

ယူႇပွတ်ႇၸိုၼ်ႈၶၢဝ်သႂ်

ၵိူဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉမီး ၵိူဝ်ၸဵမ်း၊ ၵိူဝ်ဝၢၼ်၊ ၵိူဝ်ၶူမ်၊ ၵိူဝ်ၼဝ်ႈ၊ ၵိူဝ်သိင်းထေႃးလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼင်ႇၵိူဝ်ႁႃႈပိူင်ၼႆႉ ၵႃႈၶၼ်မၼ်းတႄႉ ၵိူဝ်ၸဵမ်းပေႃးသေပိူၼ်ႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဝူၼ်ႉတူၺ်း လီလီ ၸိုင် ၵိူဝ်ၸဵမ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈဢမ်ႇပေႃးမီးၵႃႈၶၼ်သင်ၼႆၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်တီႈပိုင်ႈတီႈဢိင်ၵူၼ်းႁဝ်း ၵူႈၵေႃႉ ယဝ်ႉ။ ႁိူၼ်းၵူၼ်းႁိူၼ်းလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵိူဝ်ဢမ်ႇလႆႈ၊ ႁုင်ၽၵ်းသၵ်ၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇသႂ်ႇၵိူဝ် ဢမ်ႇယဝ်ႉ။ ၵႃႈပဵၼ်ဢရသႃႇႁူၵ်းပိူင်ၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇပႃးၵိူဝ်ၸိုင်၊ ဢရသႃႇၶဝ်ဢမ်ႇထိုင်တီႈ။ လိူဝ်သေ ၼႆႉ ၵႃႈပဵၼ်တူဝ်သတ်းလႄႈ တူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈမၢၵ်ႇတင်းလၢႆၵေႃႈ လႆႈပိုင်ႈဢိင်ၵိူဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ လႆႈႁူႉလွင်ႈတူဝ်သတ်းပိုင်ႈဢိင်ၵိူဝ်၊ ဝူၼ်ႉတူၺ်းလီလီလူ မိူၼ်ၼင်ႇဝူဝ်းၵႂၢႆး ၸိူဝ်းဢၼ်ၵူၼ်းႁဝ်းလဵင်ႉဝႆႉၼၼ်ႉ၊ ပေႃးၵႆႉဢွႆႇၵိူဝ်ၸဵမ်းပၼ်ၸိုင် ၶဝ်မိုတ်ႈႁိူၼ်း ၵႆႉမႃးႁိူၼ်းတႄႉတႄႉ။ တူဝ် သတ်းဢၼ်ယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်လႄႇႁႃၵိၼ်ပုင်ႇတႃႇသေႇ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼမ်ႉပုင်ႇၼႆႉ ၸဵမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၵိူဝ်ဝႆႉလႄႈ ၵႃႈပဵၼ်တူဝ်ထိူၼ်ႇတင်းလၢႆ ၸင်ႇမႃးႁႃၵိၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးပဵၼ်တီႈလိၼ်မီးထၢတ်ႈ ၵိူဝ်ၸဵမ်းၼၼ်ႉ တူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈမၢၵ်ႇၵေႃႈ ၼုမ်ႇလီမူႈလီတႄႉတႄႉ။ ပိူဝ်ႈၼႆႉၸင်ႇဝႃႈ တူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈမၢၵ်ႇ တင်းလၢႆၵေႃႈ ပိုင်ႈဢိင်ၵိူဝ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ မေႃႇၵိူဝ်မိူင်းတႆးၼႆႉ မီးၼႂ်းလိၼ်သီႇပေႃႉ တီႈဝၢၼ်ႈမေႃႇၵျူဝ်ႇ ၾၢႆႇႁွင်ႇၽြႃးလူင်မေႃႇၵျူဝ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မေႃႇၵိူဝ်မေႃႇၼႆႉ ၼႂ်းၸူဝ်ႉယေႈဝၼ်းယေႈၶိုၼ်း သၢဝ်းသီႇၼႃႇလီႇ၊ ၼမ်ႉၵိူဝ်မၼ်းဢွၵ်ႇ ၵဝ်ႈပၢၵ်ႇႁူၵ်းသိပ်းၵႃႇလၢၼ်ႇလိူဝ်လိူဝ်၊ ၵိူဝ်ႁႅင်ႈမၼ်းယေႈဝၼ်းဢွၵ်ႇ ပၢၵ်ႇႁႃႈသိပ်းၸွႆႉပၢႆပၢႆယဝ်ႉ။ လၢႆးႁုင်မၼ်းၸမ်း – ၵူၼ်းႁုင်ၵိူဝ်ၶဝ်ၵွၼ်ႉဢဝ်ၼမ်ႉၼႂ်းမေႃႇၼၼ်ႉ မႃးသႂ်ႇၼႂ်းမေႃႈ လူင်သေ တင်ႈဝႆႉၼိူဝ်ၾႆး ၼင်ႇႁိုဝ်ၵိူဝ်ပေႃးတေဢမ်ႇၵႅၼ်ႇ ပဵၼ်ၵွၼ်ႈပဵၼ်ၶႅပ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ၊ ၼႂ်းၵႃႈ ယေႈမေႃႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈ ၼမ်ႉၵိူဝ်ပႅတ်ႇၵႃႇလၢၼ်ႇၼၼ်ႉ၊ လႆႈသႂ်ႇၼမ်ႉမၼ်းမၢၵ်ႇပၢဝ်ႉ သွင်ၵျၢပ်ႈ၊ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵိူဝ်တေဢမ်ႇၶူမ် သမ်ႉလႆႈ သႂ်ႇၼမ်ႉမႂ်မၢၵ်ႇၵဵင်သၢင်းၽေႃး ၼမ်းၼၵ်းၶၼ်႞သေ တင်ႈႁႂ်ႈၼမ်ႉၼႂ်းမေႃႈ ၼၼ်ႉ ပေႃးႁႅင်ႈၵႂႃႇယွမ်းၵႂႃႇၶိုင်ႈ လိူဝ်လိူဝ် ၸင်ႇဢဝ်ၵၢၵ်ႇလူင် တဝ်တဝ်ၶူၼ်းၶူၼ်း၊ တေႃႇ ပေႃးႁႅင်ႈ ပဵၼ်ၵိူဝ်မႃးယဝ်ႉ။ ၵိူဝ်ဢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လႆႈဢဝ်ၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ႁုင်ဢဝ်ယဝ်ႉ။ ၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ၼႆႉ ပိူဝ်ႈမၼ်းၸဵမ်းဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းႁုင်ၵိူဝ်ၶဝ်ၸင်ႇၵႂႃႇၶုတ်းလုၵ်း ၶုတ်းထၢင်ၸွမ်းႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉ၊ ပေႃးၼမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးထူမ်ထၢင်သေ သမ်ႉၶိုၼ်းယွမ်းလူင်းၵႂႃႇ ယူႇသွင်သၢမ်ဝၼ်း ပေႃးၼမ်ႉၼၼ်ႉၼွၼ်း ႁူၼ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ႁုင်ႁဵတ်းၵိူဝ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈၶုတ်းထၢင်ႁမ်ႉၵႆ ၾင်ႇၼမ်ႉသေ ၵႂႃႇတဵၵ်းၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇမႃး သႂ်ႇဝႆႉ၊ တၢၵ်ႇလႅတ်ႈႁႂ်ႈၼမ်ႉပေႃးႁႅင်ႈၵႂႃႇ ယွမ်းၵႂႃႇတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇသေလႄႈ ၸင်ႇႁုင်ႁဵတ်းၵိူဝ်ယဝ်ႉ။ ၵိူဝ်ၼႆႉ လႆႈႁုင်ဢဝ်တီႈၼမ်ႉပိူင်လဵဝ်ၵွႆးဢမ်ႇၸႂ်ႈ၊ တူၼ်ႈမႆႉတူၼ်ႈမၢၵ်ႇၵေႃႈ ႁုင်ဢဝ်လႆႈယူႇ။ မိူၼ်ၼင်ႇတူၼ်ႈၵူၺ်ႈ၊ တူၼ်ႈမၢၵ်ႇသၢင်းၽေႃး လႄႈ ၽိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပေႃးဢဝ်မႃးၽဝ်ၾႆးသေ ၸဵၼ်းဢဝ်ၼမ်ႉလင်ႇ မၼ်းႁုင်ၸိုင် တေပဵၼ်ၵိူဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၵိူဝ်ၸဵမ်းၼႆႉ မၼ်းၸၢင်ႈၸွႆႈပၼ် ဢရသႃႇၶဝ်ႈၽၵ်း တၢင်းၵိၼ်ၵူႈပိူင်သေဢမ်ႇၵႃး၊ ပေႃးၵိၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ သမ်ႉၸၢင်ႈသုၵ်ႈပၼ်ဢၢႆတူႇ ဢၢႆၼဝ်ႈဢၼ်မီးၼႂ်းတွင်ႉ၊ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဢႁႃႇရၸဵဝ်း လႅၵ်ႇၸဵဝ်းယွႆႈ၊ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈဢွၵ်းဢေႃပၢင်ႇလီၸိုၼ်ႈလီ၊ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတႃသႂ်တႃလႅင်း၊ ၸၢင်ႈႁဵတ်း ႁႂ်ႈလုပ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင်လီယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼႆႉ ဢဝ်သႂ်ႇၽၵ်းသူမ်ႈယႅၼ်ႈ၊ ထူဝ်ႇၽူးယႅၼ်ႈလႄႈ ၼိူဝ်ႉႁႅင်ႈပႃႁႅင်ႈ၊ ပႃၼဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဝႆႉလႆႈႁိုင်တႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၵိူဝ်ၸဵမ်းမဵတ်ႉၶၢဝ်ပွတ်ႇ၊ မီးၸွတ်ႇၵူႈႁိူၼ်းၵူၼ်း။ တူၼ်ႈမႆႉဢိၵ်ႇတူဝ်ၸႂ်၊ ၵူႈၶိင်းၽႂ်လႆႈပိုင်ႈ။

ၵိူဝ်ၸဵမ်း

ပွႆးလူင်ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈထမ်ႇမလႄႈလိၵ်ႈလၢႆးတႆးၶၢဝ်းမႆႈ ပီတႆး ႒႑႑႒ ၼီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းဝၢၼ်ႈယူၵ်ႇ၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈၽုၺ်း၊ တူင်ႇဝဵင်းၵေးသီး ယွၼ်ႉသင်ႁဵတ်းပွႆးတွၼ်ႈသူးလုၵ်ႈႁဵၼ်းလႃႇ? ယွၼ်ႉၶႂ်ႈထႅမ်ႁႅင်းၸႂ်ၶဝ်တႃႇသိုပ်ႇၶတ်းၸႂ်ထႅင်ႈမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပိူင်႞ၵေႃႈၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းမီးတၢင်းသိူဝ်းသေၵျေုႇၸွမ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းၶဝ်ၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ပေႃးႁဵတ်းဢၼ်လႆႈတိပ်ႇၸႂ်တႃႇသေႇၸိုင် ပေႃးႁိုင်မႃးၼႆၸၢင်ႈပဵၼ် မိူၼ်ႁၢင်ႈႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႈၼူၼ်းၵႂႃႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းတေမီးတၢင်းသိူဝ်း ၼၼ်ႉ လႆႈသွၼ်ၵႂၢမ်း၊ ဝွၵ်း၊ ၵႂၢမ်းတႃႉၵၼ်၊ ၵႂၢမ်းၵပ်းထုၵ်ႇတႄႇၵႂႃႇ ႁႂ်ႈဢွၵ်းၶဝ်လႅၼ်ႈလီ ၼႂ်းၵၢၼ်လဵပ်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ။ သွၼ်ဢၼ်ဝႃႈမႃးၸိူဝ်းၼိူဝ်ၼႆႉၵွႆး ပႆႇတဵမ် ထူၼ်ႈၵွၼ်ႇ။ ၼင်ႇႁိုဝ်ၶဝ်တေယူႇလီမီးႁႅင်းၼၼ်ႉ သွၼ်ပၼ်တၢင်းၵႃႈ၊ လဵၼ်ႈတၢင်း လဵၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ၽူႈလႂ်ၽႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးယူႇလီမီးႁႅင်းၸင်ႇၸၢင်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ပၢႆးယူႇလီႁဝ်းၼႆႉ တေလႆႈ ဝႆႉပဵၼ်ပိူင်လူင်ဢၼ်႞ ၼင်ႇၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းတေယူႇလီမီးႁႅင်းလႆႈတႃႇသေႇၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းႁဝ်းပဵၼ်မေႃသွၼ် တေလႆႈ လၢတ်ႈၼႄပၼ်ၶဝ်ၵႂႃႇ လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ် လွင်ႈၼုင်ႈလွင်ႈဝႆၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးတေသွၼ်လိၵ်ႈမဵဝ်းလဵဝ်သေ ဢမ်ႇႁဵတ်းလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်တူဝ်ၶိင်းၸိုင် ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႁဝ်းၶၢၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸိူဝ်းႁဝ်းပဵၼ်မေႃ သွၼ်တေလႆႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းယူႇတႃႇသေႇ ႁႂ်ႈပေႃးလၢတ်ႈသပ်းလႅင်းၼႄလႆႈ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းပေႃးသူၼ်ၸႂ်ယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈလၢတ်ႈပႅၵ်ႈ (ႁုၼ်ႉၼူဝ်) ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉတႃႇမေႃသွၼ်ဢၼ်တေလႆႈမီးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉပဵၼ်လွင်ႈ တၢင်းၵမ်ႈၽွင်ႈဢၼ်လူဝ်ႇမီးၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈ႞ တႃႇမေႃသွၼ် ႁဝ်းလူဝ်ႇၾၢင်ႉ တႄႉယႃႇပေလၢတ်ႈၵႂၢမ်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၸႂ်တူၵ်းသေပွၵ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈၶဝ်ပေႃးမီးၸႂ်ၶႂ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ။ တႃႇတေတိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈၶဝ်ပေႃးမီးၸႂ်ၶႂ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၸိူဝ်း ပဵၼ်မေႃသွၼ်မီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃယူႇယဝ်ႉ။ သွၼ်လိၵ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈသွၼ်ႁႂ်ႈယဝ်ႉၵၼ်ႁဵၼ်းဢၼ်မီးၼႂ်းပပ်ႉၼၼ်ႉလၢႆလၢႆၵွႆး။ ႁဝ်းတေလႆႈသွၼ် ပႃးလၢႆးလဵပ်ႈႁဵၼ်းဢဝ်ႁင်းၵွႆးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဝ်းသွၼ်ပၼ်ၶဝ်လၢႆးလဵပ်ႈ ႁဵၼ်းၸိုင် ဝၼ်း႞မႃးၶဝ်ယင်းတေၸၢင်ႈၶႅၼ်ႇသေႁဝ်းၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇၵႂၢမ်းမီးဝႆႉဝႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈၼႆလႄႈ ပေႃးႁဝ်းၶႂ်ႈႁၼ်ဝၢၼ်ႈ မိူင်းႁဝ်းႁၢင်ႈလီ ဝၼ်းမိူဝ်းၼႃႈၸိုင် ႁဝ်းတေလႆႈပူၵ်းပွင်လုၵ်ႈႁဵၼ်းပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁႂ်ႈမီး ၼမ်ႉၵတ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် မိူၼ်ၼင်ႇမႂ်ႇသုင်ႁူၵ်းပိူင်ပႃႈတႂ်ႈၼႆႉသေၵမ်းၼႆ…… မႂ်ႇသုင်ႁူၵ်းပိူင် 1. ယႃႇႁႂ်ႈၶႆႈၼၢဝ် ၵူၼ်ႉႁၢဝ်ႁူဝ်မဝ်း တူဝ်ႁဝ်းမႄးထိၼ် ၶိၼ်ၸႂ်လုမ်းလႃး ဝၼ်းၵႃးႁဵတ်းၵၢၼ် တၵ်းမၢၼ်ၶိူင်ႈမႂ်ႇသုင်။ 2. ဢမ်ႇတေႃႇလွင်းသေႃ ဢမ်ႇမေႃလၵ်ႉမၢပ်ႇ ဢမ်ႇတၢပ်ႇလဝ်ႈယႃႈ ဢမ်ႇၶႃႈသတ်းမႅင်း ဝၼ်းလႅင်းႁဵတ်းၵၢၼ် တၵ်းမၢၼ်ၶိူင်ႈမႂ်ႇသုင်။ 3. ထွမ်ႇၵႂၢမ်းပေႃႈမႄႈ ယဵၼ်ႇငႄႈၸႂ်တူဝ် ၵူဝ်ယမ်ၽူႈၸၢင်ႈ ဢၢင်ႈလွင်ႈသိၼ်ထမ်း တမ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် တၵ်းမၢၼ်ၶိူင်ႈမႂ်ႇသုင်။ 4. ၶတ်းၸႂ်ႁဵၼ်းလၢႆး ဝၼ်းငၢႆးႁွမ်ၺၢၼ်ႇ ဢၢၼ်ႇလႆႈထိုင်တီႈ ၸင်ႇၵီႈဝၢၼ်ၸႂ် ဝၼ်းၼႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် တၵ်းမၢၼ်ၶိူင်ႈမႂ်ႇသုင်။ 5. သူပ်းပၢၵ်ႇမေႃၶၢၼ် ၵႂၢမ်းဝၢၼ်ၸႂ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸႂ်သိုဝ်ႈလီငၢမ်း ယွင်ႈဢၢမ်းတႆးၵေႃႉ ယႃႇၶျေုႉႁဵတ်းၵၢၼ် တၵ်းမၢၼ်ၶိူင်ႈမႂ်ႇသုင်။ 6. ၵၢၼ်ႁဝ်းၵူႈမိူဝ်ႈ ယႃႇၸိူဝ်ႈၵိုတ်းႁိုင် ပွင်ၶိုင်ႁဵတ်းၵႆႉ ၵုမ်ႇဝႆႉလီငၢမ်း ဝၼ်းယၢမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တၵ်းမၢၼ်ၶိူင်ႈမႂ်ႇသုင်။ ၶိူဝ်းယိုၼ်း ၵႄႇသီႇ 30.4.2018

ပွႆးလူင်ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈထမ်ႇမလႄႈလိၵ်ႈလၢႆးတႆးၶၢဝ်းမႆႈ

သူင်လူ သူင်တႅမ်ႈ သူင်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလိၵ်ႈတႆး ဢမ်ႇတႃႉထဵင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ် ပေႃးမီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်း မၼ်းတိုၼ်းတေမီးလၢႆးမၼ်း ၵၢၼ်ဢၼ်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇပၵ်းၸႂ်သႂ်ႇၶေႃးလီလီသေ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၸိုင် မၼ်းၵေႃႈမီးတီႈယဝ်ႉတူဝ်ႈယူႇ ၶၵ်ႉလႂ်တွၼ်ႈၼၼ်ႉ ၼင်ႇယိူင်းဢၢၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉယူႇ။ ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်းၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ်တေယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၶၵ်ႉလႂ်တွၼ်ႈၼၼ်ႉၼၼ်ႉ ႁဝ်းလူဝ်ႇမီးယိူင်းဢၢၼ်းလီလီသေဝၢင်းၽႅၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၸင်ႇတေပဵၼ်လႆႈ။ ႁဵတ်းၵၢၼ်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ ယိူင်းဢၢၼ်း ၼိူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉလမ်ႇလွင်ႈသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢမ်ႇႁူႉယိူင်းဢၢၼ်းၼႆႉ ပေႃးႁိုင်မႃးၸၢင်ႈဢဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းႁၢႆပႅတ်ႈ။ ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇသွၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ႁဝ်းလူဝ်ႇဝူၼ်ႉဝႆႉဢွၼ်တၢင်းယဝ်ႉ ဝႃႈ ယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်းပဵၼ်သင် တေၶႂ်ႈမႅင်ႇၶဝ်ပိုၼ်ႉႁူႉသင် ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်ႁႅင်းၸႂ်ၶဝ်လႆႈတေႃႇၸူဝ်ႈ။ ပေႃးၼႂ်းၸႂ် ၸိူဝ်းပဵၼ်မေႃသွၼ်ၶဝ် ယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်မေႃတႅမ်ႈဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈတႆးလႆႈလီလီ ၵွႆးၵေႃႈပေႃးယဝ်ႉၼႆတႄႉ ယူပ်ႈယွမ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၶႃႈၵေႃႉလဵၵ်ႉၵေႃႈ ၶႃႈယၢမ်ႈဝူၼ်ႉဝႃႈ ပေႃးမေႃဢၢၼ်ႇလိၵ်ႈတႆး လီလီသေ မေႃတႅမ်ႈပီႇပီႇၵေႃႈ ၶႅၼ်ႇယဝ်ႉၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇၶႃႈၵေႃႉယႂ်ႇမႃး ငဝ်းလၢႆးဢမ်ႇၸႂ်ႈမိူၼ်ၼင်ႇ ဝူၼ်ႉဝႆႉမိူဝ်ႈၵေႃႉလဵၵ်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိၵ်ႈတႆးၼႆႉ ႁူႉလၢႆလၢႆၵွႆးဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉၼႆ ပွင်ႇၸႂ်မႃးယဝ်ႉ။ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈ လၢႆးၸဝ်ႈၵဝ်ႇပေႃးတေၵိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၶၢဝ်းႁိုင်ၼၼ်ႉ တေလႆႈႁူႉမေႃယဝ်ႉ ပွင်ႇၸႂ်လီလီသေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵူႈတီႈတီႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေပဵၼ်လႆႈ။ ၼင်ႇႁိုဝ်လိၵ်ႈလၢႆးတေဢမ်ႇႁၢႆ ႁဝ်းတေလႆႈဢွၼ်ၵၼ် သူင်လူ၊ သူင်တႅမ်ႈ၊ သူင်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵၼ်။ ၼင်ႇႁိုဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်းတေမီးၼမ်ႉၸႂ်သူင်လူ၊တႅမ်ႈ၊ၸႂ်ႉတိုဝ်း လိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်း မႃးၼၼ်ႉ တေလႆႈၽိုၵ်းပၼ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈလဵၵ်ႉ ႁႂ်ႈပေႃးၸိုမ်းၼႂ်း ဢွၵ်းၶဝ်ဢွၼ်တၢင်း။ ပေႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးႁဝ်းမီးၸႂ်သူင်လူ၊ သူင်တႅမ်ႈ၊ သူင်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလိၵ်ႈလၢႆးတႆးႁဝ်းမႃးၸိုင် မိူၼ်ၼင်ႇသိမ်းပႅင်းလိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်းၵေႃႈပႃးယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၼႂ်းၵၢၼ်သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးႁဝ်းၼၼ်ႉ မေႃသွၼ်ၶဝ်ယႃႇလိုမ်းၽိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်းၸႂ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁႂ်ႈမီးၸႂ်ၶႂ်ႈလူ၊ ၶႂ်ႈတႅမ်ႈ၊ ၶႂ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းလိၵ်ႈတႆးႁဝ်းသေၵမ်း။ ၶိူဝ်းယိုၼ်း ၵႄႇသီႇ 28.4.2018

သူင်လူ သူင်တႅမ်ႈ သူင်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလိၵ်ႈတႆး

လွၵ်းလၢႆးထတ်းသၢင်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် (12) ၶေႃႈ ႁဵတ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပိူၼ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းငၢႆႈ? ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈတေငၢႆႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈတေယၢပ်ႇ ဝႃႈၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၶႃႈႁဝ်းတႄႉဝႃႈ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သေ တႃႇႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁႂ်ႈတဵမ်ထူၼ်ႈၵူႈလွၵ်းၼၼ်ႉဢမ်ႇငၢႆႈ တေလႆႈၶတ်းၸႂ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ ၸင်ႇတေထိုင်တီႈလႆႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈႁပ်ႉၼႃႈၵၢၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သေ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႈမီးတင်းၼမ် ၶႂ်ႈလႆႈၸိုဝ်ႈလႆႈသဵင်လၢႆလၢႆ သေႁဵတ်းၵေႃႈမီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႁူဝ်သေဢမ်ႇဢဝ်ၸိုဝ်ႈဢဝ်သဵင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၽူႈဢွၼ် ႁူဝ်ၵေႃႈမီးယဝ်ႉ။ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပေႃးတေႁဵတ်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် လီၵေႃႉ႞ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၽူႈဢွၼ်ၵူဝ် ၼၼ်ႉၸိုင် ထုၵ်ႇလီထတ်းသၢင်ႈတူၺ်း ၼင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႄမႃးၼႆႉလီလီငၢမ်းငၢမ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၶိူဝ်းယိုၼ်း ၵႄႇသီႇ 26.2.2018

လွၵ်းလၢႆးထတ်းသၢင်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် (12) ၶေႃႈ

Download PDF File>> မူၺ်ႇမူၺ့်ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈ

လၢႆးမူၺ်ႇမူၺ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ

ၶိူဝ်းယိုၼ်း ၵႄႇသီႇ 13- Nov-2017 သူယႃႇထၢင်ႇဝႃႈ သထေးၶဝ်ႁႃငိုၼ်းသေ ၸႂ်ႉပႅတ်ႈလွၵ်ႇပႅတ်ႈလၢႆၼႆ။ သထေးၶဝ်ၼႆႉ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၽၢႆႇ ႁႃငိုၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး ၽၢႆႇၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းၼႆၵေႃႈ ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇတႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်တေၼႄၵႂႃႇမိူဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်လၢႆးသိူင်ႇသိမ်း ဢၼ်သထေးၶဝ်ၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 1. ဢၼ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇတႄႉတႄႉၼၼ်ႉဢမ်ႇသိုဝ်ႉ သထေးၶဝ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈထၢင်ႇယႂ်ႇၼႆသေ ၶဝ်ဢမ်ႇသိုဝ်ႉဢၼ်ၶဝ်ဢမ်ႇလူဝ်ႇၸႂ်ႉၼၼ်ႉသႄႈ။ 2. ႁွမ်ငိုၼ်းဝႆႉတႃႇၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၼႆယူႇလႆႈယူႇသေတႃႇ ပေႃးဢႃႇယူႇယႂ်ႇမႃးတႄႉ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၼႆ ယူႇဢမ်ႇလႆႈယဝ်ႉ။ သထေးၶဝ်ၵေႃႈ ဝူၼ်ႉႁၼ်ဢၼ်ၼႆႉသေ ႁွမ်ငိုၼ်းဝႆႉတႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းၼႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 3. ႁဵတ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ငိုၼ်းၶဝ်ႈ/ငိုၼ်းဢွၵ်ႇဝႆႉလီလီ သထေးၶဝ်ၼႆႉ ၵႆႉႁဵတ်းဝႆႉ သဵၼ်ႈမၢႆငိုၼ်းၶဝ်ႈ/ငိုၼ်းဢွၵ်ႇ တႃႇသေႇယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ ၸင်ႇတေၼပ်ႉၸင်ႈလႆႈဝႃႈ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လူဝ်ႇတႄႉႁႃႉ၊ ဢမ်ႇလူဝ်ႇတႄႉႁႃႉၼႆ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ 4. ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတေထၢင်ႇဝႃႈ ပဵၼ်သထေးသေ တေဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢၼ်ႇ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ်ၼႆယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သထေးလူင်ၶဝ်ၼႆႉ ၶဝ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼမ်လိူဝ်သေ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ် သွင်ပုၼ်ႈၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈၶဝ်ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ လႄႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၵေႃႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်မႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇသေဢမ်ႇၵႃး ၵႃႈၸၢင်ႈလုၵ်ႈလဵင်ႉၵေႃႈ တေသၢၵ်ႈသႃႇ ၵႂႃႇၼၼ်ႉၼႃႇ။ 5. သဵတ်ႈၵႃႈၶၼ်ၵုၼ်ႇ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇထၢင်ႇဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်သထေး မီးငိုၼ်းၼမ် ဢၢၼ်ႇႁူဝ်လၢၼ်ႉမၼ်းသေ ဢမ်ႇမေႃသဵတ်ႈၵႃႈၶၼ် ၵုၼ်ႇၼႆတႄႉၽိတ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးတေဝႃႈတႄႉမၼ်း သထေးၶဝ်ၼႆ သဵတ်ႈႁၢႆႉလိူဝ်သေ ၵူၼ်းထမ်ႇမတႃႇၵွၼ်ႇ။ 6. ၸႂ်ႉလၢႆးပိူင်ၵူၼ်းမၢၵ်ႈလူင်ၶဝ်လႄႈ ငိုၼ်းဢၼ်လႆႈမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢဝ်ၸႅၵ်ႇပုၼ်ႈဝႆႉတႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဢၼ်မီးၼမ်ႉတွၼ်းသေ ၸင်ႇၵွႆႈဢဝ် ၸႂ်ႉၸၢႆႇလႄႈ။ 7. ဢိုတ်းႁူးငိုၼ်းဢၼ်ႁူဝ်ႈၼၼ်ႉလႄႈ ပိၼ်ႇၵျမိၼ်ႇၾရၢၼ်ႇၵလိၼ်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ႁူးပွင်ႇလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈဢဝ်ႁိူဝ်းလူင် ၸူမ်ယွၼ်ႉမၼ်းၵွၼ်ႇၼႆဝႃႇ။ သထေးၶဝ်ၵေႃႈ တေႃႈၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလူဝ်ႇသင်သေ ဢိတ်းၼိုင်ႈၵူၺ်းၵေႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းပႅတ်ႈလၢႆလၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးႁဵတ်းၸွမ်းလႆႈဢၼ်လၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၼႆႉတႄႉ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈတေၸၢင်ႈပဵၼ်သထေးမိူၼ်ပိူၼ်ႈ ယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၶိူဝ်းယိုၼ်း ၵႄႇသီႇ

ၵူၼ်းမၢၵ်ႈမီးၶဝ် ႁဵတ်းႁိုဝ်ႁႃႁွမ်ငိုၼ်း

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း ၶၢဝ်ႇ ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 တီႈပွၵ်ႉ(4)ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႄလႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇႄၶၵူၼ်းမိူင်း PDF MDY ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 သွင်ပၢၵ်ႇပၢႆ ၶၢဝ်ႇ ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပၼ် COVID-19 (55)ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵဵပ်းသိမ်း ၵဵပ်းသိမ်း Select Month January 2024 December 2023 November 2023 October 2023 September 2023 August 2023 July 2023 March 2023 February 2023 October 2022 September 2022 August 2022 March 2022 December 2021 November 2021 October 2021 August 2021 July 2021 June 2021 January 2020 June 2019 January 2019 September 2018 ၶၢဝ်ႇ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းမိုးဗြဲမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှုများကြောင့် ကလေးငယ် ၃ဦး အ ပါ အဝင် အပြစ်မဲ့ပြည်သူ ၅ဦးသေဆုံးပြီး ၁၄ ဦးဒဏ်ရာရရှိခဲ့ လွႆလဵင်း October 12, 2022 ၶၢဝ်ႇ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမြစ်ချောင်းများနေ့တွင် သီပေါမြို့ရှိ နမ္မမြစ်အတွက် ကျေးရွာအုပ်စု လေးခုမှ ဒေသခံများစုစည်းကာ ဆုတောင်းပွဲပြုလုပ်ခဲ့ March 14, 2023 ရှမ်းပြည်မြစ်ချောင်းများကွန်ယက်၏ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက် မတ်လ ၁၄ ရက် ၂၀၂၃ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာမြစ်ချောင်းများနေ့တွင် သီပေါမြို့ရှိ နမ္မမြစ်အတွက် ကျေးရွာအုပ်စု ၶၢဝ်ႇ အထက်ရဲရွာရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းကြောင့် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ်မှ ကျေးရွာအုပ်စု (၁၁) ခုရေလွှမ်းမိုးခံရနိုင် February 23, 2023 အထက်ရဲရွာရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းကြောင့် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့နယ်မှ ကျေးရွာအုပ်စု (၁၁) ခုရေလွှမ်းမိုးခံရနိုင် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲမြို့နယ် လွယ်စောင့်ကျေးရွာအုပ်စု တောင်ခြေရွာရှိ နမ္မတူမြစ်(ခေါ်) ဒုဌ၀တီမြစ်ပေါ်၌ တည်ဆောက်လျက်ရှိသော ၶၢဝ်ႇ တောင်ကြီးမြို့ တက္ကသိုလ်အဆောင်တချို့မှာ စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးကန့်ကွက်စာတွေလိုက်ဝေသူရှိ October 25, 2022 တောင်ကြီးမြို့ တက္ကသိုလ်အဆောင်တချို့မှာ စစ်အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးကန့်ကွက်စာတွေလိုက်ဝေသူရှိ နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုတွေအတော်ကြာငြိမ်သက်နေတဲ့တောင်ကြီးမြို့မှာ အောက်တိုဘာလ ၂၃ ရက်နေ့နေ့လည်ပိုင်းလောက်ကကျောင်းပြန်တက်နေကျတဲ့ အဝေးသင်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားတွေရှိတဲ့အဆောင်တွေတချို့ကို ဦးတည်ပြီး လူငယ်တချို့က ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ Drowning A Thousand Islands English version ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ สารคดี เมืองพันเกาะ ก่อนจมหายใต้สายน้ำ ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ တႅပ်းသီႇတႅပ်း ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ ၵုၼ်ႁဵင်ေတလူမ်ႉၸူမ်ႁၢႆ ယွၼ်ႉၽၢႆၼမ်ႉၶူင်း ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႄလႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇႄၶၵူၼ်းမိူင်း PDF MDY ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ ဝီႇတီႇဢူဝ်ႇ ၶွမ်ႇပၼီႇႁူင်ႇပၢၼ်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းဝ (UWSA) ယိုတ်းသိမ်းတီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈႁွင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ... ပၢႆးမွၼ်း သိုၵ်းတႆးၼင်ႇၵၼ် တိတ်းတၢမ်ႁဝ်းၶႃႈ Facebook Youtube ပၢႆးမွၼ်း ပၢႆးမွၼ်း သိုၵ်းတႆးၼင်ႇၵၼ် ပွင်ႈၵႂၢမ်း ပွင်ႈၵႂၢမ်း ေၼႇဝိၼ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ၵဵဝ်ႇၵၢၼ်မိူင်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်? ၵွပ်ႈသင်? ပၢႆးယူႇလီ ပၢႆးယူႇလီ လၢႆးၵိၼ်ယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆ တႃႇယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ 19 (COVID-19) – (ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း) ပၢႆးယူႇလီ သူပ်းမီးဢၢႆမဵၼ် ပၢႆးယူႇလီ ယႃႁေႉၵင်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်း ၵူဝ်ႇဝိတ်ႉ Covid-19 ပၢႆးယူႇလီ လွၵ်းလၢႆးယူတ်းယႃၶီႈမုၵ်ႈတၼ်မိူဝ်ႈပဵၼ်ဝတ်း

Home

တႅပ်းသီႇတႅပ်း

ၵုၼ်ႁဵင်ေတလူမ်ႉၸူမ်ႁၢႆ ယွၼ်ႉၽၢႆၼမ်ႉၶူင်း

တၢင်းယၢမ်ႈဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ၸဵဝ်းႁူႇ တၢင်းယၢမ်ႈဢၼ်ေတႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ၸဵဝ်းႁူႇ ႁၢင်ႈၾၢင်သူၼႆႉ ၸင်ႇမၼ်းၵေႇသေၵဝ်ႇယူႇၶႃႈႁႃႉ။ႁၢင်ႈၾၢင်ၵူၼ်းႁဝ်း ၼႆႉ မၼ်းတေၵေႇၵႂႃႇလွၺ်းလွၺ်း ယွၼ်ႉဢႃႇယုယႂ်ႇၵႂႃႇၼႆသေတႃႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ တၢင်း ယၢမ်ႈမၢင်လွင်ႈသေလႄႈ ၸဵဝ်းၵေႇၸဵဝ်းႁူႇၵႂႃႇဝႆးဝႆးၵေႃႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ယွၼ်ႉၼႆ တေမႃးလၢတ်ႈၼႄတၢင်းယၢမ်ႈမၢင်ၸိူဝ်း ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႃႈတႃ ႁၢင်ႈၾၢင်ႁဝ်းၸဵဝ်းၵေႇၸဵဝ်းႁူႇၼၼ်ႉဢေႃႈ။ ၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇပႃးမၼ်းသင်ဝႃႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ဢမ်ႇပႃးမၼ်းတိၵ်းတိၵ်းၼႆၸိုင် ပႆႇထူၼ်ႈထိုင်ဢႃယု သေၼိူဝ်ႉၼင်တေၸဵဝ်းၵေႇၼႆယဝ်ႉ။ပေႃးၵိိၼ်ပၼ်မၼ်းဢူဝ်ႇမီႇၵႃႇ3လႄႈ fatty acid ၼႆၸိုင် ၼိူဝ်ႉၼင် တေဢူၼ်ႈၼူၼ်းလီ။ၼင်ႇႁိုဝ်ၼိူဝ်ႉၼင်တေဢမ်ႇၸဵဝ်းႁူႇၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈၵိၼ်ပၼ်မၼ်းပႃၶဝ် ၊မၢၵ်ႇပိူၵ်ႇၵႅၼ်ႇၶဝ် လႄႈမဵတ်ႉထူဝ်ႇမဵတ်ႉငႃးၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆ့ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸႂ်ႉလွတ်ႇသေၸုပ်ႇၵိၼ်ၼမ်ႉၼမ်ႉႁိုဝ် ၼမ်ႉဝၢၼ်ဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးၸႂ်ႉလွတ်ႇသေၸုပ်ႇၵိၼ်ၼႆ ယွၼ်ႉမိူဝ်ႈၸုပ်ႇၼၼ်ႉ သူပ်းၸူၵႂႃႇလႄႈ ၼိူဝ်ႉၼင်ၸွမ်းသူပ်းၼၼ်ႉ တေႁူႇၵႂႃႇၼင်ႇၼၼ် ၵႅမ်ႈၼႆၵေႃႈ တေမီးႁွၺ်းၵႂႃႇယူႇယဝ်ႉ။ပေႃးဝႃႈလုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈၼိုင်ႈၶႅၼ်းၼႃႇယဝ်ႉ။ပေႃးၵိၼ်ၼမ်ႉၸိုင် ဢဝ်သႂ်ႇၼႂ်းၵွၵ်းသေၵိၼ်ၼႆႉလီသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽႅတ်ႈလႅၼ်းယႃႈလႄႈ။ ၼွၼ်းတၢင်းၶၢင်ႈတင်းၶိုၼ်းတင်းၶိုၼ်း ပေႃးၼွၼ်းၽၢႆႇၶၢင်ႈတၢင်းႁိုင်ၼႆ ၼိူဝ်ႉၼင်တီႈၵႅမ်ႈလႄႈ တီႈၵၢင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေမီးႁွၺ်းမႃးယူႇယဝ်ႉ။ၼွၼ်းတၢၵ်ႇႁၢႆၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီတွၼ်ႈတႃႇၼိူဝ်ႉၼင် ႁဝ်းသေပိူၼ်ႈၼႆယဝ်ႉ။ လွင်ႈဝႆႉပိူင်တူဝ်ၶိင်းဢမ်ႇမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ သင်ဝႃႈႁဝ်းဢမ်ႇမေႃဝႆႉတူဝ်ၶိင်းႁဝ်းႁႂ်ႈမၼ်းၽဵင်ႈၽဵင်ႈၵၼ်ၼႆၸိုင် တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လွင်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈတူဝ်ႁဝ်းၼႆယဝ်ႉ။မိူၼ်ၼင်ႇ ဢမ်ႇၸုၵ်းသိုဝ်ႈဢမ်ႇၼင်ႈသိုဝ်ႈ ၵႆႉၵွမ်းၵႆႉငေႃးၼႆၸိုင် တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ႁဝ်းၸဵဝ်းႁူႇသေဢမ်ႇၵႃး ပေႃးပဵၼ်တၢင်းယၢမ်ႈၵႂႃႇၸိုင် ၾၢင်ႁၢင်ႈႁဝ်းတေၽိတ်းၽူၼ်ၵႂႃႇ။ တႃၼွၼ်းလူႉ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ဢႃႇယုထူၼ်ႈပၢၼ်ၶဝ်ၼႆႉ တီႈဢေႇသုတ်း လူဝ်ႇလႆႈၼွၼ်းပၼ် တၢင်းႁိုင် 7 ၸူဝ်ႈမူင်း။ပေႃးဝႃႈတႃၼွၼ်းဢမ်ႇဢိမ်ႇ ၸိုင် ႁၢင်ႈၾၢင်ၼႆႉ တေမိူၼ် ၼင်ႇ ႁိုဝ်ႉမွၺ်ႈသေ ဢႃႇယုၵေႃႈတေပွတ်းယူႇယဝ်ႉ။သင်ယိၼ်းႁူႉဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇမိူၼ်ဢမ်ႇမီးဢဵၼ်မီးႁႅင်း ဝူၼ်ႉဝႃႈၼမ်ႉၼၵ်းတူဝ်ၶိုၼ်ႈၼႆၸိုင် ထုၵ်ႇလီလႆႈ ၶဝ်ႈၼွၼ်းၸဝ်ႉၸဝ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၵိၼ်ၵိူဝ်ဝၢၼ်ၼမ်ပူၼ်ႉ တၢင်းၵိၼ်ဢၼ်ၸဵမ်းႁႅင်းၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၵိၼ်ၼမ်ပူၼ်ႉၼႆ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၼိူဝ်ႉၼင်သေဢမ်ႇၵႃး ၶဵဝ်ႈမႅင်းၵေႃႈတေပဵၼ်ယဝ်ႉ။ပေႃးဝႃႈဢမ်ႇမီးၶဵဝ်ႈၼႆ လႆႈဝႃႈပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းၼိူဝ်ႉၼင်ႁဝ်းၵေႇမႃးၼႆယဝ်ႉ။ တူၺ်းထီႇဝီႇၼႃႇဢႃးလႃး ၽၢႆႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းလႆႈႁူႉႁၼ်ဝႆႉဝႃႈ ပေႃးတူၺ်းထီႇဝီႇႁိုင်ၼိူင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႃႇယုႁဝ်းယွမ်းၵႂႃႇ 22မိၼိတ်ႉၼႆယဝ်ႉ။သင်ဝႃႈၼင်ႈႁိုင်ၼႃႇၼႆၸိုင် ၼိူင်ႈၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ ထုၵ်ႇလီၶိုၼ်းလုၵ်ႉပႆတၢင်းပၼ်။ မီးလွင်ႈသုၵ်ႉၸႂ်ၼမ်ႁႅင်းပေႃးဝႃႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉၸႂ်ႁိုင်ၼႃႇၼႆၸိုင် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမၼ်းလႄႈ သႄလ်းတိူဝ်ႉၶိူၵ်ႈၵႂႃသေ ၼိူဝ်ႉၼင်ၵူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈတေၸဵဝ်းႁူႇၸဵဝ်းၵေႇၵႂႃႇဝႆးၼႆယဝ်ႉ။ၵွပ်ႈၼႆသင်ဝႃႈမီးလွင်ႈသုၵ်ႉၸႂ်ၼႆသေလူဝ်ႇလႆႈႁႃတၢင်းၵေႈလိတ်ႈပႅတ်ႈမၼ်းဝႆးဝႆး။ Translated by Nang Aye Aye(မွၵ်ႇၾႃႉၶၢဝ်) Credit#Healthlife Healtheducationchannel Jun 11,2021(Fri)

တၢင်းယၢမ်ႈဢၼ်ေတႁဵတ်းႁႂ်ႈၼိူဝ်ႉၼင်ၸဵဝ်းႁူႇ

ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 တီႈပွၵ်ႉ(4)ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ 22 လိူၼ်ၵျုၼ်ႇ 2021 လွႆလဵင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 21.06.2021 ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 ၼႂ်းပွၵ်ႉ-4 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ(31)ၵေႃႉၼႆယဝ်ႉ။ တႄႇထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်မိူဝ်ႈၼႂ်းလူိၼ်ၼႆႉ ဝၼ်းထိ 8 ၼၼ်ႉသေ ပူၼ်ႉမႃးသွင်ပၢတ်ႈၵူၺ်း ႁူမ်ႈၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်းဝိတ်ႇ 19 မီးမႃး(152)ၵေႃႉယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢမ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ(Lock Down)ဝႆႉၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်လႄႈ ပိၵ်ႉဢိုတ်းပႃးၵၢတ်ႇလူင်လႃႈသဵဝ်ႈ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထိ 1 လိူၼ် ၵျုၼ်ႇလၢႆႇ လႄႈ ပိၵ်ႉဢိုတ်းပႃး ၵၢတ်ႇလူင်တႃႈလူတ်ႉၾႆး(ဘူတာစျေးကြီး) တေႃႇထိုင်ဝၼ်းထိ 2 ၵျုၼ်ႇလၢႆႇၼႆယဝ်ႉ။ Covid-19 Operation Team

ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 တီႈပွၵ်ႉ(4)ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 22.6.2021 သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈယိုဝ်းတီႈယူႇ သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၼႂ်းဝဵင်းလူင်တႃႈလိူဝ်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႄႉဝႃႈၸုမ်းသိုၵ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇလူႉတၢႆ 8 ၵေႃႉလႄႈ ၺႃးတီႉတူဝ်လိပ်း 8 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၶၢဝ်ႇၼႂ်းပို်ၼ်ႉတီႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ ၽၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၼမ်ၼႆယဝ်ႉ။

ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႄလႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵႅတ်ႇႄၶၵူၼ်းမိူင်း PDF MDY ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇ

ၼႂ်းလိူၼ် ၵျုၼ်ႇၼႆႉၵူၺ်း (12)ၸေႈဝဵင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 (285)ၵေႃႉသေ မီးၵူၼ်းလူႇတၢႆယွၼ်ႉမၼ်း (3)ၵေႃႉယဝ်ႉ။ တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ 23/06/2021 ၼႆႉၵႂႃႇ ႁူင်းလိုဝ်ႈသဝ်းတၢင်းသဵင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တေပိၼ်ႇ တႃႇသွင်ပၢတ်ႈဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉမီးၵူၼ်းယူတ်းယႃႁၢႆၶႅၼ်း လူင်းႁူင်းယႃ (24)ၵေႃႉ။ 12 ၸေႈဝဵင်းဢၼ်ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊သီႇပေႃႉ၊ၼမ်ႉတူႈ၊ၵွျၵ်းမႄး၊ၼွင်ၶဵဝ်၊သႅၼ်ဝီ၊ၵူတ်ႉၶၢႆ၊မူႇၸေႈ၊ၼမ်ႉၶမ်း၊လဝ်ႉၵႆႇ၊မိူင်းယႆ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းလဝ်ႉၵႆႇ ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼမ်သေပိူၼ်ႈဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 သွင်ပၢၵ်ႇပၢႆ

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထိ 23.06.2021 ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 ထႅင်ႈ(55)ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈႁဵၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉဢွၼ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈႁဵတ်းႁၢင်းႁဵတ်းၸၼ်ႉသုင် ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆယဝ်ႉ။သူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉယူႇတီႈ ႁူင်းယႃၵူၼ်းမိူင်းတီႈၼွင်ၶဵဝ်။ ၽၢႆႇၸႅတ်ႈထတ်းပၢႆးယူႇလီၶဝ် တေသိုပ်ႇၸႅတ်ႈထတ်းတူၺ်းထႅင်ႈ ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇၼႆယဝ်ႉ။ လိူၼ်ၵျႃၼ်ႇၼႆႉၵူၺ်း ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်းဝိတ်ႇသိပ်းၵဝ်ႈ(300)ပၢႆယဝ်ႉ ၼႂ်း(12)ၸေႈဝဵင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။

ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပၼ် COVID-19 (55)ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ်

လွၵ်းလၢႆးယူတ်းယႃၶီႈမုၵ်ႈတၼ်မိူဝ်ႈပဵၼ်ဝတ်း မိူဝ်ႈၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈ တေၶၢႆႉလၢႆႈၶၢဝ်းၵတ်း ၶၢဝ်းမႆႈၶၢဝ်းၽူၼ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်း ႁႅင်းၶၢမ်ႇတူဝ်ဢမ်ႇပေႃးၶႅမ်ႉၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈၵႆႉ ပဵၼ်ဝတ်းယူႇယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်ဝတ်းၼႆႉ သင်ၶၢမ်ႇလႆႈမၼ်းၸိုင် ဢမ်ႇၵိၼ်ယႃႈယႃသင်ၵေႃႈ မၼ်းၶိုၼ်းႁၢႆၶိုၼ်းႁင်းၵူၺ်းမၼ်းယူႇ။ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးၶီႈမုၵ်ႈတၼ်ၶီႈမုၵ်ႈယွၺ်ႉၸိုင် ယူႇယၢပ်ႇၼႃႇ။ယွၼ်ႉၼႆ ၸင်ႇတေမႃးလၢတ်ႈၼႄလွၵ်းလၢႆး ႁဵတ်းႁႂ်ႈယူႇသႃႇႁႂ်ႈထူၺ်ႈၸႂ်ငၢႆႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇသဵင်ႈၵႃႊသဵင်ၶၼ်သင်ၶႃႈ။ 1.ဢၢႆၼမ်ႉဢုၼ်ႇ သုတ်ႇပၼ်ဢၢႆၼမ်ႉဢုတ်ႇၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထူၺ်ႈၸႂ်လူမ်ယူႇၶႃႈ။လွၵ်းလၢႆးမၼ်းတႄႉ ဢဝ်ၼမ်ႉမူတ်းသႂ် တူမ်ႈပၼ်ႁႂ်ႈမၼ်းၽူတ်ႉၽူတ်ႉ ပေႃးယဝ်ႉၶိုၼ်းမႃးထွၵ်ႇသႂ်ႇၼႂ်းပုင်း ဢမ်ႇၼၼ် ၼႂ်းၵွၵ်းသေ ဢဝ်ၽႅၼ်ႇမူတ်းသႂ်ႁူမ်ႇပၢၵ်ႇမၼ်းယဝ်ႉသုတ်ႇဢဝ်ဢၢႆၼမ်ႉဢုၼ်ႇ။ တေလႆႈသုတ်ႇပၼ် ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင် 10 မိၼိတ်ႉ။ 2.ၼမ်ႉၼဵင်ႈၶူမ် မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉပဵၼ်ဝတ်း ၽွင်းၶီႈမုၵ်ႈတၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ယႃႇပေၵိၼ်ၼမ်ႉၵၢမ်ႈၶႃႈ။သူတ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၼဵင်ႈ မႆႈမႆႈသေ 2-3ဝၼ်းၼိုင်ႈၼႆ တေသၢၵ်ႈသႃႇၵႂႃႇလွၺ်းလွၺ်းယူႇ။ၼမ်ႉၶိင်ႇမႆႈမႆႈၵေႃႈ ၵိၼ်လႆႈယူႇ ၶႃႈ။ 3.ဢၢပ်ႇၼမ်ႉဢုၼ်ႇ လွင်ႈဢၢပ်ႇၼမ်ႉဢုၼ်ႇၼႆႉ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈမႆႈၸူမ်သေတႃႉ ဢၢပ်ႇပၼ်မၢင်ႊပွၵ်ႈမၢင်ႊလႂ်တႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ပေႃးဢၢပ်ႇၼမ်ႉဢုၼ်ႇပၼ်မိူဝ်ႈၽွင်းပဵၼ်ဝတ်းၼၼ်ႉၼႆ ထၢတ်ႈမႆႈၼႂ်း တူဝ်တေၶိုၼ်ႈလႄႈ ဝတ်းတေသၢၵ်ႈသႃႇၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေလႆႈဝႄႈဢၢပ်ႇ မိူဝ်ႈႁူဝ်ၶမ်ႈၵၢင်ၶမ်ႈၶႃႈ။ 4.ဢဝ်ၼမ်ႉဢုၼ်ႇပူၼ်ႈပၢၵ်ႇ ဢဝ်ၵိူဝ်သႂ်ႇၼႂ်းၼမ်ႉဢုၼ်ႇဢိတ်းဢိတ်းသေ ပူၼ်ႈပၢၵ်ႇပၼ်။လွင်ႈၶေႃးၸဵပ်း၊ ၶဵဝ်ႈၶိုၼ်ႈ၊ ပဵၼ်ဝတ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တေသၢၵ်ႈသႃႇၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။ၼိူင်ႈ ဝၼ်းၼႆႉသမ်ႉတေလႆႈႁဵတ်းပၼ် 2 ပွၵ်ႈ။ 5.ၵိၼ်ဢၼ်ၽဵတ်း မိူဝ်ႈပဵၼ်ဝတ်း ၶူႈလင်တၼ်ယူႇၼၼ်ႉ သင်ဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇပႆႇထႃႉႁႅင်းၼႆ ၵိၼ်ပၼ်ဢၼ်ၽဵတ်းၽဵတ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းၵႂႃႇၼႆယဝ်ႉ။သင်ဝႃႈဝတ်းထႃႉႁႅင်းၼႃႇတႄႉ တေယူႇငၢႆႈၵႂႃႇၵမ်း ၼိူင်ႈၵူၺ်းသေ တေၶိုၼ်းတၼ်ၶိုၼ်းၼႆဢေႃႈ။ လႆႈၸႂ်လၢႆးလႂ်ၵေႃႈ ႁဵတ်းၸၢမ်းတူၺ်းလၢႆးၼၼ်ႉ ၶႃႈ သင်ဝႃႈပဵၼ်ဝတ်းၼႆ။ ၶွပ်ႈၸႂ်ယႂ်ႇၼမ်တင်းသဵင်ႈၶႃႈ ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ-ၼၢင်းဢေးဢေး(မွၵ်ႇၾႃႉၶၢဝ်) May 17.2021(Mon) Source:www.blushin.com #Health-Education

လွၵ်းလၢႆးယူတ်းယႃၶီႈမုၵ်ႈတၼ်မိူဝ်ႈပဵၼ်ဝတ်း

မိူဝ်ႈၼႆႉ 23.06.2021 တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ၶင်တူဝ်(Home Quarantine) ဝႆႉယူႇတီႈ ပွၵ်ႉ(9) ၼႃႈလိၼ်(10) ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဝၢႆးသေၸႅတ်ႈပၢႆးယူႇလီယဝ်ႉ ၶေႃႈတွပ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸပ်းတၢင်း Covid-19  မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းထိ 22 ၼႆယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉထၢတ်ႈၸႂ်တူၵ်းသေ ၶႃႈတူဝ်တၢႆၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းလူိၼ်ၵျုၼ်ႇတႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်းဝိတ်ႇ19 ၼႂ်းၸေႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ႁူမ်ႈမီး (209)ၵေႃႉသေ မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထိ (22)ၼႆႉဝၼ်းလဵဝ် ထူပ်း(57)ၵေႃႉၼႆယူႇယဝ်ႉ။ Lashio Covid-19 Operation Team

ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈေၵႃႉၼိုင်ႈၶႃႈတူဝ်တၢႆ ဝၢႆးေသၸႅတ်ႈၺႃးႁူႉဝႃႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸပ်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19

ထူပ်းႁၼ်ၽူႈၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႇ 19 တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး 8 ၵေႃႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ 23/06/2021 တီႈလုမ်းၽၢႆႇၶွၼ်ႈၵိုၼ်းသႃႇယႃႇၸေႊဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ငဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ႁူပ်ႉႁၼ်ၽူႈၸပ်ႉၸိူဝ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႇ 19 မီးယူႇ 8 ၵေႃႉ ။ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း မီးၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၼႂ်းလုမ်း ၽၢႆႇၶွၼ်ႈၵိုၼ်းသႃႇယႃႇ ဢၼ်မီးၼႂ်းပွၵ်ႇပႃႇမႆႉ( တိတ်ႉတေႃး ) ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢမ်ႇယူႇလီ ဢမ်ႇလႆႈဢၢႆသႅဝ်သင်လႄႈ ၵႂႃႇႁူင်းယႃ ။ မိူဝ်ႈမေႃယႃၶဝ် ၵူတ်ႇၸႅတ်ႈတူၺ်းၸိုင် လႆႈႁၼ်မၼ်းၸပ်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႇ 19 ဝႆႉ ၼႆယဝ်ႈ ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵူတ်ႇၸႅတ်ႈတူၺ်းထႅင်ႈ ၵူၼ်းၼႂ်းလုမ်းၶဝ် ၊ သမ်ႉလႆႈႁၼ်မီးမႃးထႅင်ႈ ၵူၼ်းၸပ်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႇ 19 ထႅင်ႈ 7ၵေႃႉ လႄႈ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်းယႃလူင်တူၼ်ႈတီး ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ယူႇၸမ်ၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈၶင်တူဝ်ပႂ်ႉတူၺ်းတၢင်းပဵၼ် 14 ဝၼ်း ။ လုမ်ၶွၼ်ႈၵိုၼ်းသႃႇယႃႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းတီႈယူႇၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈႁပ်းဢိုတ်းဝႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ၽႂ်ၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ ၼႆယဝ်ႈ ။ Source# Tai TV Online

ထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႇ 19 တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး 8 ေၵႃႉ

1962 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2 ဝၼ်း၊ ၵၢင်ၼႂ်မိူင်းၸမ်လႅင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းလူင် ၸွမ်သိုၵ်းၼေႇဝိၼ်း ဢွၼ်ဢဝ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ/ ဢမ်းၼၢၸ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ပတ်းပိုၼ်ႉ။ တီႉၺွပ်းဢဝ် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ဢိၵ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉတႆးတင်းၼမ်၊ မိူၼ်ပိူၼ်ႈၵျေႃးႁူၺ်းၵႅတ်ႇႁႅတ်ႉဝႅတ်ႉပၢႆးလိုပ်ႈၶင်ၵႆႇၶင်ၼူၵ်ႉ ၼႂ်းလဝ်ႉၼႂ်းသွင်းသေ တီႉၺွပ်းဢဝ်ဢၢၼ်ႇႁူဝ်သိပ်းမၼ်း။ Photo by – historyanswers.co.uk/ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၼေႇဝိၼ်း ပေႃးလၢတ်ႈမႃးလွင်ႈၼႆႉၸိုင် သမ်ႉတေလႆႈတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄ ပိုၼ်းလွင်ႈပဵၼ်မႃးတၢင်းလင် ပိူင်ပဵၼ်ဢၼ် ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ။ ဢွၼ်ၼႃႈၼၼ်ႉ 1962 ၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ မိူဝ်ႈပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်သၽႃးပႃႇလီႇမၼ်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈၶဝ်ဝႃႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇဢုပ်ႇၵုမ်တွပ်ႇၵႄႈ တႅပ်းတတ်းလွင်ႈမၢႆမီႈပိူင်ပိုင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆလႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢိၵ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းတႆးႁဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်လူင်းၵႂႃႇတႃႈၵုင်ႈ ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈသၽႃးပႃႇလီႇမၼ်ႇ ၵမ်ႈၼမ်ၼမ်။ ၸင်ႇဝႃႈမႅၼ်ႈတိုဝ်ႉတၢင်း ၼေႇဝိၼ်း ဢွၼ်ႁူဝ်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁုပ်ႈငမ်ၵမ်ၸွၵ်းဢဝ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ မိူၼ်ပိူၼ်ႈတီႉဢဝ်ၵႆႇၶင်ၼႂ်းလဝ်ႉ ၼူၵ်ႉၶင်ၼႂ်းၶွၵ်ႈၼႂ်းသွင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈလႆႈႁုပ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ်မႃးယွၼ်ႉသင်?၊ ၵူဝ်သင်?၊ လၵ်းလၵ်းမၼ်းပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်? ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် တေလႆႈယိုၼ်းၽိုၼ်ႉၶိုၼ်း-ပိုၼ်းမိုၼ်ႉသိုၼ်းၵွၼ်ႇဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ ဢိတ်းၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈ 12/2/1947 လုၵ်ႉတီႈၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်ပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်သေ ယဵၼ်းပဵၼ်မႃး လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင် ဢၼ်ၸိုင်ႈတႆးတၵ်းလႆႈမီး- (1)လွင်ႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃတဵမ်ထူၼ်ႈ။ (2)လွင်ႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ လႄႈ သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း။ (3)လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈမီးသုၼ်ႇလႆႈ ၵၢၼ်ငိုၼ်းတွင်း ၶွင်တူဝ်ၵဝ်ႇႁင်းၵူၺ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 12 ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊၼႆႉ ပဵၼ်ပႃးဝၼ်းဢၼ် ၽူႈတၢင်တူဝ်မိူင်းသၼ်လွႆ မိူင်းတႆး၊ ၶၢင်၊ ၶျၢင်း၊ ယၢင်းလႅင် တင်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်သိုၵ်းဢွင်ႇသၢၼ်း ႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်သေ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵေႃႇတင်ႈပဵၼ်မႃးၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈ 24/9/1947 ပၢင်ၵုမ်ၸုမ်းပွင်မၢႆမီႈ မၵ်းမၼ်ႈပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း (Constitution) မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်သေ ယွမ်းႁပ်ႉတႅပ်းတတ်း ပၼ်သုၼ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၸိုင်ႈတႆး ၼႂ်းၵၼ် 10 ပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ။ 4/1/1948 ၸိုင်ႈတႆးႁွမ်းၵၼ်တင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လႆႈၵွၼ်းၶေႃပူၼ်ႉလွတ်ႈဢွၵ်ႇတႂ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈသေယဝ်ႉ ပူၵ်းတင်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇမၢႆမီႈပိူင်ပိုင်း တေႃႇထိုင် 1962 ။ ၼႂ်းၵႄႈၵၢင် 1948-1962 ၼၼ်ႉ 1957 လႆႈၵွၼ်းၶေႃမႃး 9 ပီပၢႆ ယဵပ်ႇၶဝ်ႈ 10 ပီယဝ်ႉလႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် မိူင်းတႆး ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်မိူင်းယႆ တွၼ်ႈတႃႇၶုၵ်းထူပ်းဝူၼ်ႉၶွပ်ႈထတ်းသၢင်ၼိူဝ် ၶေႃႈလႆႈၸႂ်မိူင်းတႆးမိူင်းမၢၼ်ႈ။ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇ ဢူးၼု လွၵ်ႇငိုတ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသိုၵ်းတေႃႇမိူင်းတႆး ႁၢမ်ႈတပ်ႉလွင်ႈလၢတ်ႈၶိူဝ်းၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ဝၢႆးၼၼ်ႉထိုင်မႃး 1961 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 25 ဝၼ်း၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႆး ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈႁပ်ႉႁွင်း မၵ်းမၼ်ႈ တၢင်ႇၼႄ တွၼ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်းမၢႆမီႈပိူင်ပိုင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ၊ မိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈယွမ်းႁပ်ႉ ပဵၼ်ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း (ပျီႇၼႄႇ)ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ မိူၼ်ၵူႈၸႄႈမိူင်း။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈ 8-16/6/1961 ၶၢဝ်းတၢင်းပႅတ်ႇဝၼ်းလုမ်းလုမ်း၊ မိူင်းတႆးလႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈ ၶိုင်ပွင်ႁွင်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇပႃးမၢၼ်ႈ (တႆး၊ ယၢင်းလႅင်၊ ၶၢင်၊ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ ၶျၢင်း၊ မွၼ်း၊ ရၶႅင်ႇ)။ ၵူႈၸႄႈမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵမ်ႉထႅမ်မၵ်းမၼ်ႈ တႃႇလႅၵ်ႈလၢႆႈမူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်းႁႂ်ႈပဵၼ်မႃး မၢႆမီႈပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်း ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃးမိူဝ်ႈၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢိၵ်ႇၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းတႆး ဢွၼ်ၵၼ်လူင်းၵႂႃႇ တႃႈၵုင်ႈ ၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈသၽႃးပႃႇလီႇမၼ်ႇၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းသိုၵ်းၼေႇဝိၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် ၶူၼ်ႉလူမ်ႉႁၵ်းလင် တီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင် ႁုပ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၵႂႃႇမိူဝ်ႈ 2/3/1962 ။ ဝၢႆးမႃး ၸဝ်ႈၶမ်းသိုၵ်း၊ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် မိူင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ်မႃး ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ သုတ်းၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈမုၼ်ၼွၼ်းၽႄးၵႂႃႇၼႂ်းၶွၵ်ႈ။ ၸဝ်ႈၵျႃႇသႅင် ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်မိူင်းသီႇပေႃႉ ၵေႃႈလႆႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃး ၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းၵေႃႈ လႆႈတူၵ်းၶမ်ယူႇတႂ်ႈဢူင်ႈမိုဝ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ႁဵတ်းၶုၼ် ၽွင်းငမ်းမႃးလုမ်းလုမ်း ၵုမ်းၵမ်ပေႉၵိၼ်တဵၵ်းတဵင်လူလၢႆ ဢဝ်တၢႆမႃးပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်၊ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ လိုပ်ႈႁေႃႈၶၢႆႉဝၢၼ်ႈ ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇ၊ လႆႈပၢႆႈလႆႈၼီလႆႈၶီလႆႈငဝ်၊ တဵၵ်းတဵင်ႉပေႉၵိၼ်လူလၢႆၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ပဵၼ်ၵေႃႇ ပဵၼ်ၵွင်သေ ထိုင်တီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆးလႆႈထိုင်ၸႂ် ၸဵပ်းၸႂ် ၼႅင်ၸႂ် တိူဝ်ႉၸႂ်၊ ၸႅပ်းၵႅၼ်းထိုင်ဢွၵ်းထိုင်လုပ်ႇ၊ ထိုင်တီႈလႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈပီငရၢႆးလူင်ၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၽွင်းပီ 1996-1999 ၊ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင်ထူပ်းၽေးသိုၵ်း လႆႈပၢႆႈလႆႈၼီႁူဝ်ၵူၼ်းသၢမ်သႅၼ်ပၢႆ၊ ဝၢၼ်ႈႁၢမ်းႁဵင်ပၢႆ။ ပေႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်းပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈၼႆႉၸိုင် မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 2/3/1962 ၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈသင်ၼေႇဝိၼ်း ႁုပ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ လႃႇၼႆ- ဢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ်လွတ်ႈလၢတ်ႈလွတ်ႈထၢမ်ၵၼ်၊ ဢမ်ႇလၢတ်ႈၵေႃႈတႆးႁူႉယူႇ ၼႆၼၼ်ႉလႄႈသင်၊ ပဵၼ်ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵူဝ်မိူင်းတႆး ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈပၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းသုၼ်ႇလႆႈ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ လႃးလႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢၼ်မိူင်းတႆးတၢင်ႇၼႄ တုၵ်းယွၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇၶိုၼ်း ထတ်းသၢင်လႅၵ်ႈလၢႆႈမူၼ်ႉမႄး မၢႆမီႈပိူင်ပိုင်း ႁႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၵူၺ်း၊ တိုၼ်းဢမ်ႇတူၵ်ႇလၢတ်ႈမီးမႃး လွင်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇသေတီႈ သေၶေႃႈသေၵမ်းသေဢိတ်းလႃးလႃး ၼႆသေတႃႉၵေႃႈၵေႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼေႇဝိၼ်း ဢမ်ႇယွမ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉ လႃးလႃး။ တွၼ်ႈတႃႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇပူၵ်းတင်ႈပဵၼ်မိူင်းသဝ်းၶေႃႁင်းၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶႅၼ်းဝႆႉၵႆၵႆယဝ်ႉ။ လွၵ်းပိူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼၼ်ႉ မၢၼ်ႈၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႅတ်ႉလႅၼ်ၽၢမ်းတႃ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမႃး တႃႇသေႇဝႃႈ ပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႆမႃးတႃႇသေႇ။ လွင်ႈၼေႇဝိၼ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၼႆႉ ပေႃးႁူမ်ႈႁုပ်ႈလၢတ်ႈၸိုင် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမိူင်းတႆး မီးလွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၶိုတ်းပဵင်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ်၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶႂ်ႈဢဝ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ၼႃႈတိူဝ်ႈမၼ်း ႁွင်ႉႁဵၵ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လၢႆလၢႆၵူၺ်း သေ ဢဝ်ႁဵတ်းပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းလဵဝ်ၶွင်မၢၼ်ႈၶဝ်ၵူၺ်းလႄႈ ၼေႇဝိၼ်း ၸင်ႇယိုတ်းဢႃႇၼႃႇပႅတ်ႈ- ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ် ထတ်းသၢင်ႁၼ်ထိုင်ၵၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၵ်ႇၸဵင်ပီ 21 ဝူင်ႈၵၢင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆ ဢမ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈၶိုၼ်ႉသင်လႄႈသင်၊ မီးလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ၵၼ်ယူႇလႄႈသင်၊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။ ၾၢႆႇမၢၼ်ႈဝႃႈယူႇမႅၵ်းမႅၵ်း တၵ်းဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ၊ ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းသမ်ႉဝႃႈ ႁႂ်ႈမီးသုၼ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဢိင်ၶေႃႈမုလ်း ၽိုၼ်လိၵ်ႈၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ 163 လိူၼ်သီႇ၊ ပီတႆး 2093 ၊ 2 March 1999 ။ ၶေႃႈမုလ်း – ပပ်ႉမႅၵ်ႉၵသိၼ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈမၢႆ 15, March 2019

ေၼႇဝိၼ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ၵဵဝ်ႇၵၢၼ်မိူင်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်? ၵွပ်ႈသင်?

ရှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်း တာချီလိတ်မြို့နယ် ေဟာင်လိတ်ေကျးရွာ ပြည်သူပိုင်လယ်ယာမြေများကို (UWSA) ပိုင် ဟုန်ပန်းကုမ္ပဏီက ခြံစည်းရိုးခတ် အဓမ္မသိမ်းယူ ၶွမ်ႇပၼီႇႁူင်ႇပၢၼ်း တပ်ႉသိုၵ်းဝ (UWSA) ယိုတ်းသိမ်းတီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈႁွင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ တႃႈၶီႈလဵၵ်း 25/06/2021 #ဟုန်ပန်း #ဟုန်ပန်းကုမ္ပဏီ #တာချီလိတ်

ၶွမ်ႇပၼီႇႁူင်ႇပၢၼ်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းဝ (UWSA) ယိုတ်းသိမ်းတီႈလိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဝၢၼ်ႈႁွင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ တႃႈၶီႈလဵၵ်း

မီးၵူၼ်းမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်း ၽွင်းၼႄၵၢင် Update – မိူဝ်ႈၼႆႉ 28.6.2021 ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်း ႁဵင်ပၢႆ ၼႄၵၢင်ၸႂ်။ မီးၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၸုမ်းသွင်ၵေႃႉ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၸုမ်းၵူၼ်းၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းဢွင်ႈတီႈ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ထူပ်းႁၼ်ပႃးၵွင်ႈပွတ်းၼိုင်ႈလဝ်းသေ မီးၵူၼ်းမိူင်းတၢႆလႄႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းၼႆယဝ်ႉ။

မီးၵူၼ်းမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်း ၽွင်းၼႄၵၢင်

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ မိူင်းၼၢႆး မိူင်းၼၢႆး မီးယူႇတီႈၼ်ႂးၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸႄะမိူင်းတႆး ယူႇႁူမ်ႈၼ်ႂးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇ ၸႄะတွၼ်ะ လၢင်းၶိူဝ်း ၸႄะဝဵင်း မိူင်းၼၢႆး ၶႃႈ။ မိူင်းၼၢႆး ႁၢင်ႇၵႆသုင်လိူဝ်တင်းၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆ 3179 ထတ်း ရႃႇသီႇဢူႉတု ဢမ်ႇမႆႈ ဢမ်ႇၵတ်း ၶၢဝ်းၵတ်း 4 လိူၼ် ၶၢဝ်းမႆႈ 4 လိူၼ် ၶၢဝ်းၾူၼ် 4 လိူၼ် လႅၵ်ႈလၢႆႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ၶႃႈ။ မိူင်းၼၢႆး ပဵၼ်မိူင်းတီႈဢၼ် ၵိုၵ်းပိုၼ်းၵဝ်ႇၵႄႇ ၼ်ႂးၽႅၼ်ႇလိၼ်မိူင်းတႆးမိူင်းၼိူင်ႈ ယၢမ်ႈလႆႈမီးႁၢင်ႈႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉတႆး ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် တၢင်းဢွၵ်ႇတိတ်းၸပ်း ၵဵင်းတုင် တၢင်းတူၵ်းတိတ်းၸပ်း မိူင်းပွၼ် ၺွင်ႇသူၺ်ႇ ယၢၼ်ၵႆမိူင်းလူင်တူၼ်ႈတီး 100 လၵ်းၶႃႈ။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၵၼ် ပဵၼ်တႆးၵမ်ႈၼမ် လိူဝ်ၼၼ်ႉ လီသေႃး လႃးႁူႇ မႅဝ်ႉ ၵလႃး/ၵေႃႇလၶႃး ယၢင်း ပဢူဝ်း မၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၼမ်တေၼပ်ႉယမ် ပုတ်ႉထသႃႇသၼႃႇမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ မိူဝ်ႈပၢၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ဢမေႇရိႉၵၢၼ်ႇ မႃးတေႇဢွၼ်ၼပ်ႉယမ် သႃႇသၼႃႇ ၶရိတ်ႉ မိူဝ်ႈ 130ပီะပၢႆ”ၼႆႉၵူၺ်း လိူဝ်သေၼၼ်ႉ သႃႇသၼႃႇ တၢင်ႇသႃႇသၼႃႇ[ၶရိတ်ႉ ဢီႇသလၢမ်း ႁိၼ်ႇတူႇ ၵိူဝ်းယမ်ၽီ]ၵေႃႈ ၸင်ႇႁႃတင်ႈမႃးၸွမ်းပၢၼ် ဢိင်းၵလဵတ်ႈ ၼႆၶႃႈ။ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မိူင်းၼၢႆး တေႁဵတ်း ၼႃး ႁႆะ သူၼ် လဵင်ႉသတ်း ၵႃႉၶၢႆ တေႃႉသူင်ႇဢွၵ်ႇ မိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ လႄႈ သူင်ႇဢွၵ်ႇၵႃႉၶၢႆတၢင်ႇမိူင်းၶႃႈ….. မိူင်းၼၢႆး တင်ႈဝဵင်းဝႆႉတီႈ ပၢင်ႇပဵင်း သၼ်လွႆ လွမ်ႉႁွပ်ႈသီႇၾၢႆႇ မူင်ะတူၺ်းၵႂႃႇတၢင်းလ်ႂၵေႃႈသႃႇယႃႇ မူၼ်ะသိူဝ်း ၵတ်းယဵၼ် မီးသၽႃႇဝ ထိူၼ်ႇမႆႉ ဢုမ်ႇတိုင်းယိုင်း တေမီးတီႈလီ လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉႁၼ်ပိုၼ်း ၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇ ၼမ်လၢႆ”တီႈ ၵူၼ်းၼ်ႂးမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ လီလႆႈဢႅဝ်ႇ/လႄႇ ၽႅဝ်ထိုင် ႁူႉႁၼ်ၸွမ်းပိုၼ်းဝၼ်းလင် ၸိူဝ်းၵူၼ်းတၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵေႃႈ ႁွတ်ႈမႃး ဢႅဝ်ႇ/လႄႇ ၽႅဝ်ထိုင် ပဵၼ်တီႈယိူမ်ႈတူၺ်း လဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉ မီးတင်းၼမ်ၶႃႈ။ เมืองนาย เมืองนาย อยู่ในรัฐฉาน เป็นเมืองที่เก่าแก่ และ เคยมี หอเจ้าฟ้า ปกครอง ลายๆสมัย เคยรุ่งเรืองมาก่อน ปัจจุบัน อยู่ใต้รัฐบาล Myanmar สมัยก่อน ถึงปัจจุบันนี้ เมืองนายถือเป็น เมืองเก่าแก่ โบราณ สถานที่ท่องเที่ยว ที่เคยรุ่งเรืองมา ตามประวัติศาสตร์ นักท่องเที่ยว หลั่งไหลเข้ามา เยี่ยมชม ศึกษา เรียนรู้ เยอะมากๆค่ะ မိုးနဲမြို့ သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း လင်းခေးခရိုင် မိုးနဲမြို့သည် သျှမ်း ဟော်နန်းများ ခေတ်အဆတ်” အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး ရှေးဟောင်း သမိုင်းဝင် မွေတော် စေတီပုထိုး ပုဂံ နှင့် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာ သမိုင်းကြောင်းများနဲ့အပြည့်နက်နေတဲ့ သျှမ်းပြည်ရဲ့ ပုဂံ မြို့လေး ဖြစ်ပါတယ်။ မိုးနဲမြို့ဟာ ပထမမိုးနဲ ဒုတိယမိုးနဲ ခေတ်ကာလအလိုက် ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ထားပါတယ်လို့ သိရပါတယ်။ သျှမ်းပြည်တောင်ကြီးကနေ မိုင် (100)ကျော်အဝေးမှာ မိုးနဲမြို့ကို သျှမ်း ပုဂံလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ မိုးနဲမြို့ ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင် အထက် ပေ(3179)တည်ရှိပြီး ရာသီဥတု မပူ မအေးပါ။ မိုးနဲမြို့သည် တောတောင်တန်းများနှင့်အတူ စိမ်းလန္း စိုပြေ သာယာလှပ ပြည်သူ ပြည်ပ အလည်ရောက်လာသမျှ ရှေးဟောင်း ပုဂံ သို့ သွားရောက်ဖူးမြော် သမိုင်းများလေ့လာကြပါသည်။ လည်စရာနေရာများ – 1.စိန်တောင်စေတီ 2.ဒေဝီ 12 ပါးဂူ 3.ဦးသီလကျောင်း 4.အရိပ်မထွတ် နှစ်ကျိတ်ရှစ်ဆူဘုရား 5.ဆင်တော်စေတီ 6.ရန်ပြေဘုရား 7.မိုးနဲဟော်နန်း 8.စက်တော်သဘာဝရေထွက် ဘေးမဲ့တော ဒီထက်မက လည်စရာနေရာများတွေ အစား အသောက်ဖွယ်ရာများ နှင့် မိုးနဲသူတို့ ဧည့်ဝတ်ကြေစေသည်။

ပိုၼ်းၵႅပ်ႈ မိူင်းၼၢႆး

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး DCIM100MEDIADJI_0005.JPG ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဝဵင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 20°46′29″N 97°02′10″Eၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 20°46′29″N 97°02′10″E မိူင်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၸႄႈမိူင်း ၸႄႈမိူင်းတႆး ၸႄႈတွၼ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸႄႈဝဵင်း ၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႃႈသုင်ပၢင်ႇလၢႆႇ 4,679 ထတ်း (1,426 မီႇတႃႇ) ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014)[1] • ဝဵင်းၼႂ်းမိူင်းတႆး ၃၈၁,၆၃၉ • ၼႂ်းဝဵင်း ၂၆၄,၈၀၄ • ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ ၁၁၆,၈၃၅ • ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် ပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇ ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ် MST (UTC+6.30) မၢႆသူင်ႇလိၵ်ႈ 06011 ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး (IPA: [to᷆n tí]), (မၢၼ်ႈ: တောင်ကြီးမြို့), (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Taunggyi), (သဵင်ဢွၵ်ႇ [Tonti]) ၼႆႉ မီးၼႂ်း ၸေႊဝဵင်းတူၼ်ႈတီး၊ ၸေႊတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး၊ ၸေႊမိူင်းတႆး၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇသေ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈမိူင်းတႆး ၶႃႈဢေႃႈ။ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ မိူင်းတႆးသေ မီးတီႈ မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ မီးၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း တႃႇၸီႇလႄႈ ၵဵင်းတုင်၊ မီးၽၢႆႇႁွင်ႇ ဝဵင်းၺွင်ႇသူၺ်ႇလႄႈ ၼွင်ႁၢႆးယႃး (ၼွင်ဢၢင်းလေး)။ [2] ပီႊ 2014 ႁူဝ်ၵူၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး မီး380,665 ၵေႃႉ။ [3] ၼွၵ်ႈသေ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ ဝဵင်းမေႃႇလမႅင်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ ထီႉႁႃႈ။ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ မီးတီႈတၢင်ႉသုင် 4712 ထတ်း။ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇလူၺ်ႈ ပွႆးလိူၼ်သိပ်းသွင်မူၼ်း ဢၼ်ပွႆႇႁူင်းၾႆးမိၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ [4] ႁူမ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းတႆးသေတႃႉ ၵူၼ်းယူႇသဝ်းတီႈတူၼ်ႈတီး ၵမ်ႈၼမ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႆး။ ၼွၵ်ႈသေတႆး မီးထႅင်ႈ မၢၼ်ႊ၊ ဢၢင်းသႃး လႄႈ ပဢူဝ်း ၶဝ်ၵေႃႈ ယူႇသဝ်း ၶူၼ်းၶဝ်းလေႃးလႄးၵၼ်ဝႆႉ။ ၸင်ႇၼႆႉတႄႉ လႆႈႁၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶႄႇၶဝ်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈမႃးယူႇသဝ်းတင်းၼမ်။ ၼမ်းၼႂ်း 1သၢႆပိုၼ်း 2ၶိူဝ်းၵူၼ်းလႄႈ ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် 3ယဵၼ်ႇငႄႈၾိင်ႈထုင်း 3.1ပွႆးပီႊမႂ်ႇတႆး တူၼ်ႈတီး 4လၢႆးပၵ်းသဝ်းဢွင်ႈတီႈဝဵင်း 5ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵႃႉၶၢႆ 6ၵၼ်တေႃႉသူင်ႇလႄႈပၢႆးၵပ်းသိုပ်ႇ 7ၸၼ်ႉၸွမ်လႄႈၶေႃးလဵၵ်ႉ 8ဢွင်ႈလီၶဝ်ႈၸႂ်တီႈၼႂ်းဝဵင်း 9ဢွင်ႈလီၶဝ်ႈၸႂ်ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်း 10ၾိင်ႈၾႃႉ 11ႁွင်ႈၼႄၶႅပ်းႁၢင်ႈ 12ၽိုၼ်ဢိင် သၢႆပိုၼ်း[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] မိူဝ်ႈဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် ပႆႇၶဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢွၼ်ႇ မီးႁိူၼ်းသုမ်ႉဢွၼ်ႇ လၢႆလင်ၼၼ်ႉၵွၺ်း။ ထိုင်ပၢၼ်ဢင်းၵိတ်ႉ ဢုပ်ႉမိူင်းၼၼ်ႉၸင်ႇ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႃႇမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ မိူဝ်ႈ ပ.ၶ 1894 ၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃလႄႈသင်၊ ပၢႆးယူႇလီလႄႈသင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် တႅပ်းတတ်း တႃႇလုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိူဝ်းပၵ်းဝႆႉ တီႈမိူင်းသွၵ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈၾင်ႇဝၼ်းဢွၵ်ႇ ၼွင်ႁၢႆးယႃႈၼၼ်ႉ ၶၢႆႉၸူး တူၼ်းတီး။ တႄႇပီႊၼၼ်ႉသေ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင်မႃးတိၵ်း⁠တိၵ်းယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီႊမိူင်း 1906 ၼၼ်ႉ မီးလင်ႁိူၼ်းႁဵင်ၼိူင်ႈ။ မိူဝ်ႈပီႊ 1900 ပၢႆးၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈတီႈမိူင်းတႆး ဢမ်ႇပႆႇငမ်းယဵၼ်လႄႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ပဵၼ်ပၢင်သဝ်း တပ်ႉသိုၵ်းဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတီႈသုတ်း။ ပၢႆပဵၼ် ပၢင်သဝ်း ဢၼ်ၵမ်ႉၸွႆႈ ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တႃႇတပ်ႉသိုၵ်းဢင်းၵိတ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆး။ ၶိူဝ်းၵူၼ်းလႄႈ ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ်[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ယဵၼ်ႇငႄႈၾိင်ႈထုင်း[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ၢဝ်းၶိူဝ်းၵူၼ်း ၸိူဝ်းယူႇသဝ်းတီႈတူၼ်ႈတီးၸမ်း ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်းပဵၼ် တႆး၊ မၢၼ်ႊ၊ ပဢူဝ်း၊ ဢၢင်းသႃး။ ၼွၵ်ႈသေ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပိုၼ်ႉတီႈ မီး ၶႄႇ လႄႈ ၵႃးလႃးမုသ်ႉလိမ်းၶဝ် ယူႇသဝ်း။ ၵူၼ်းဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၶဝ်ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းပုတ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်ႇတီႈတၢင်လႅၼ်ႊ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႊ။ မီးဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸၢဝ်းပုတ်ႉၶဝ် ၸွတ်ႇတူဝ်ႈဝဵင်း။ တီႈတူၼ်ႈတီးၼႆႉ မီးၸၢဝ်းၶရိတ်ႉၵမ်ႈၽွင်ႈယူႇသဝ်းသေ ပဵၼ် ၸၢဝ်းရူဝ်ႇမႅၼ်ႇၶႅတ်ႉလိၵ်ႉ လႄႈ ၸၢဝ်းပႅပ်ႉတိသ်ႉၶဝ်။ မီးပလီႇၸၢဝ်းမုသ်ႉၶဝ် သီႇလင်ေသၸၢဝ်းမုသ်ႉလိမ်းၶဝ်ၵမ်ႈၼမ် ၵႂႃႇဝႆႈတီႈ ပလီႇႁူဝ်ဝဵင်း၊ ပလီႇၵၢင်ဝဵင်း လႄႈ ပလီႇတၢင်းၸၢၼ်း။ ၶႄႇပၢၼ်းသေးၶဝ်တႄႉ ၵႂႃႇဝႆႈတီႈပလီႇပၢၼ်းသေးၶဝ်ၵွၺ်း။ ဝတ်ႉၶႄႇ ဢၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇၶဝ် ၵႂႃႇဝႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးယူႇၵမ်ႈၽွင်ႈ။ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ် ၵူၼ်းထွင်ႊလႄႇၶဝ် ႁိုၼ်ႇသူင်လႄႇလၢဝ်း။ မီးႁႃႈဝၼ်းၼိူင်ႈၵၢတ်ႇသေ ပေႃးဝၼ်းၵၢတ်ႇမႃး မီးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ ႁိမ်းႁွမ်းတူၼ်ႈတီးၶဝ် မႃးၶဝ်ႈၵၢတ်ႇသေ ၵိုၼ်းဢိုၵ်ႉ⁠ဢိုၵ်ႉဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႊ ၾၢင်ႁၢင်ႊဝဵင်းလူင် ပီႇလီမႃးယႂ်းယႂ်းလႄႈ ၾိင်ႈဝၼ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈ ၶႂ်ႈဝွတ်ႈဝၢႆးႁၢႆမႃးလွႆး⁠လွႆးယဝ်ႉ။ ၵႃႈတီႈဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉတႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈႁၼ် ၾိင်ႈဝၼ်းၵၢတ်ႇယူႇ။ တီႈထုင်ႉၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဢၼ်မီးၸမ် တူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈႁၼ် ၾိင်ႈထုင်းယဵၼ်ႇငႄႈ ဢၢင်းသႃးၶဝ်။ ပွႆးၽြႃးၸၢမ်ၵဝ်ႈတွၼ်ႊ (ၽွင်ႇတေႃႇဢူး) ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵဝ်ႈၵူႊပီႊၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ပွႆးလူင်ၶိုၵ်ႉၶၢႆး တႃႇမိူင်းတႆးဢၼ်ၼိူင်ႈယဝ်ႉ။ မူၺ်ႇတေႃႇၵၢတ်ႇၵူႇ ဢၼ်ၸမ်တင်းတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵွင်းမူးသႅမ်း ဢၼ်ၵေႃႇဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီႊသိပ်းႁူၵ်း။ ၼွၵ်ႈသေၼႆႉ မီးထႅင်ႈ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇၽုင်းပုၼ်ႉ၊ လွႆမျႃႉၸဵင်း၊ ၽြႃးမုင်ႈမိူင်း၊ ထမ်ႈမုင်ႇတဝႃႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းတႆးလႄႈ မီးလုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸၼ်ႉၸေႊမိူင်း၊ ငဝ်ႈၸိုင်ႈတိူင်းသိုၵ်းပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ၸၼ်ႉၸွမ်တူၼ်ႈတီး၊ ၵေႃးလဵၵ်ႉပၢႆးႁူႉမေႃ၊ ႁူင်းၼႄယဵၼ်ႇငႄႈမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ပွႆးပီႊမႂ်ႇတႆး တူၼ်ႈတီး[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ဝၼ်းထီႈ 21/09/2014 မီးၵၢၼ်ၸတ်းပၢင်ႁပ်ႉတွၼ်ႈ တုင်းၸၢတ်ႈတႆး တီႈႁူင်းႁေႃၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မီးၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတႆး၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆးၸိူဝ်းၼႆႉ ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းတႆး၊ ႁူမ်တင်းႁႆႇၵွင်မွင်း ၼူၵ်ႉတူဝ်းသေ မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁပ်ႉတွၼ်ႈၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းမွၵ်ႈ 400-500 ။ တုင်းၸၢတ်ႈတႆး ဢၼ်ၸတ်းပၢင်ႁပ်ႉတွၼ်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈပီႈၼွင်ႉတႆးဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၵႂႃႇႁပ်ႉဢဝ်မႃး တီႈဝဵင်း ၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ပဵၼ်တုင်းၸၢတ်ႈတႆး ၽိုၼ်ယႂ်ႇ ဢၼ်ပူၵ်း/တၢင်ႇ တီႈပၢင်ပွႆးပီႊမႂ်ႇတႆး ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ဢၼ်ၸတ်းမိူဝ်ႈပီႊတႆး 2107 ပူၼ်ႉမႃး၊ ပဵၼ်ပၢင်ပွႆးပီႊမႂ်ႇတႆး ဢၼ်ၸတ်းယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွၵ်ႈၵမ်းတီႈၼိုင်ႈ။ ၵမ်းတီႈသွင် တေၸတ်းတီႈ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ပွၵ်ႈၵမ်းၼႃႈၼႆႉ။ ပၢင်ပွႆးပီႊမႂ်ႇတႆး ပီႊတႆး 2109 ၼီႈ (ပီႊလပ်းမဵတ်ႉ/လပ်းမူတ်ႉ-ပီႊပႄႉ)ၼႆႉ တေတူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းတီႈ 22/11/2014 ။ ပီႊၼႆႉ ငဝ်ႈငုၼ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ၵူႈၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပတ်းပိုၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုင်ပွင်ႁဵတ်းသၢင်ႈလႄႈ တေမီးပႃးပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း (Seminar) လွင်ႈပိုၼ်းလႄႈ ၽိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆးၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆး မိူၼ်မိူဝ်ႈၸတ်းတီႈၵဵင်းတုင်။ ပၢင်ပွႆးပီႊမႂ်ႇတႆး ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း တင်ႈတႄႇဝၼ်းထီႈ 18-24/11/2014 ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထီႈ 18 ယၢမ်းပွတ်းၼႂ် လႆႈပိုတ်ႇပၢင်ပွႆးတီႈ ဝၢင်းဢဝေႇယႃႇ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇလီငၢမ်း။ တီႈပၢင်ၵႅဝ်ႈ ပိုတ်ႇပၢင်ပွႆးၼႆႉ မီးၸွမ်ၽွင်းလူင်ၸိုင်ႈတႆး ၸဝ်ႈဢွင်ႇမျၢတ်ႈ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃႇမတီႇၵေႃပွင်ပဵၼ်ပၢင်ပွႆး ၸၢႆးထုၼ်းမျၢတ်ႈ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးမိူင်းတႆး ၸၢႆးလူင်းသႅင်၊ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ သြႃႇၸၢႆးၶမ်းမၢတ်ႈ၊ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇပႃႇမႆႉလႄႈ ႁိၼ်ႁႄႈ လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း၊ သြႃႇၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း၊ ၶူးၼၢင်းၶိူဝ်းသႅၼ်၊ ၻွၵ်ႇတႂ်ႇၸၢႆးသၢင်ႇၽေႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။[5] လၢႆးပၵ်းသဝ်းဢွင်ႈတီႈဝဵင်း[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵႃႉၶၢႆ[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ၵၼ်တေႃႉသူင်ႇလႄႈပၢႆးၵပ်းသိုပ်ႇ[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] တႃႇတေၵႂႃႇထိုင်လႆႈ တူၼ်ႈတီးၼႆႉ မီးသဵၼ်ႈတၢင်းၵႃးလၢႆ⁠လၢႆၵွၺ်း။ မိူဝ်ႈ 1995 ၼၼ်ႉ သိူဝ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းလႅင်ၾႆး လတ်းၽၢၼ်ႇ တူၼ်ႈတီးၵႂႃႇသေတႃႉ လုၵ်ႉတီႈတူၼ်ႈတီး ဢမ်ႇၸၢင်ႊၶိုၼ်ႈၶီႇလႅင်ၾႆးလႆႈ။ ပေႃးၶႂ်ႈၶီႇလႅင်ၾႆးလႆႈၵႂႃႇၶီႇတီႈ ဝဵင်းသူၺ်ႇၺွင်ႇ ဢၼ်ၵႆတင်းတူၼ်ႈတီး 12 လၵ်းၼၼ်ႉ။ ၶူင်ႇလႅင်ဝိၼ် ဢၼ်ၸမ်သေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ မီးတီႈႁၢႆးဝူဝ်းသေ ၵႆၵၼ် 24 လၵ်း။ ၸၼ်ႉၸွမ်လႄႈၶေႃးလဵၵ်ႉ[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ဢွင်ႈလီၶဝ်ႈၸႂ်တီႈၼႂ်းဝဵင်း[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ဢွင်ႈလီၶဝ်ႈၸႂ်ႁိမ်းႁွမ်းဝဵင်း[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ၾိင်ႈၾႃႉ[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] တူၼ်ႈတီး လိူၼ် ၸၼ်ႇဝႃႇရီႇ ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ မၢၶျ်ႉ ဢေႇပရႄႇ မေႇ ၵျႃၼ်ႇ ၵျူႇလၢႆႇ ဢေႃးၵၢသ်ႉ သႅပ်ႇထႅမ်ႇပႃႇ ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ ၼူဝ်ႇဝႅမ်ႇပႃႇ တီႇသႅမ်ႇပႃႇ ပီ တၢင်ႉမႆႈ ဢၼ်သုင်သုတ်း °C (°F) 21.9 (71.4) 24.1 (75.4) 27.2 (81) 28.8 (83.8) 26.7 (80.1) 24.4 (75.9) 23.7 (74.7) 23.4 (74.1) 24.2 (75.6) 24.0 (75.2) 22.8 (73) 20.8 (69.4) 24.3 (76.8) တၢင်ႉမႆႈ ဢၼ်တႅမ်ႇသုတ်း °C (°F) 7.4 (45.3) 9.1 (48.4) 12.6 (54.7) 15.8 (60.4) 17.1 (62.8) 17.3 (63.1) 17.0 (62.6) 17.1 (62.8) 16.7 (62.1) 15.9 (60.6) 12.2 (54) 8.2 (46.8) 13.9 (57.0) တၢင်ႉၼမ်ႉၽူၼ်ၽတ်ႉၽဵင်ႇ mm (inches) 5 (0.2) 5 (0.2) 7 (0.28) 51 (2.01) 166 (6.54) 217 (8.54) 230 (9.06) 303 (11.93) 281 (11.06) 200 (7.87) 76 (2.99) 11 (0.43) 1,552 (61.11) Source: HKO (1961–1990)[6] ႁွင်ႈၼႄၶႅပ်းႁၢင်ႈ[မူၼ်ႉမႄး | မႄးထတ်းငဝ်ႈငႃႇ] ၽၢင်ယဵမ်ႈ ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ် မုင်ႈယဵမ်ႈသႃႇ ပွႆးပွႆႇႁၢင်ႈၵူႈမဵဝ်းမဵဝ်း ၶိုၼ်ႈၾႃႉ ၵွင်းမူးၵၢတ်ႇၵူႇ ၵွင်းမူးသူၺ်ႇၽူင်းပႂိၼ်ႉ ၵျွင်းၽြႃးၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇSt. Josephs Cathedral ၵွင်းမူးၸူႇလႃႇမုၼိ ၵၢင်ၶမ် ၽၢင်ယဵမ်ႈ ပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးၸၢင်ႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးမေႃယႃ ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ် ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ် ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ် ပွႆးႁူင်းၾႆးမိၼ် တၢင်းလူတ်ႉလဵၼ်းလိုဝ်းလင် ၵျွင်းသဵၵ်ႉ မုင်ႈယဵမ်ႈသႃႇ ၵျွင်းၽြႃးၶႄ ၵွင်းမူးၸူႇလႃႇမုၼိ ႁူင်းထမ်း ဝေႇလုဝုၼ်ႇ ၵျွင်းတႆး ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆႈေမႃ

ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး

ၸိုဝ်ႈၵႂၢမ်း သိုၵ်းတႆးၼင်ႇၵၼ် ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်း – ယိင်းၼမ်ႉသႅင်လီ ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ၸၢႆးသႅင်ႁၢၼ်(MJ)

သိုၵ်းတႆးၼင်ႇၵၼ်

လၢဝ်မိူဝ်းယၢဝ်း ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်း လႄႈ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆးပၢၼ်မႂ်ႇ လူႉသဵင်ႈ မိူဝ်ႈၼႆႉ 18/7/2021 ၼႆႉ ၸၢႆးလၢဝ်မိူင်းယၢဝ်း ၽူႈႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆးပၢၼ်မႂ်လူႉသဵင်ႈၵႂႃႇတီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း လႅၼ်လိၼ်တႆးထႆးၼႆယဝ်ႉ။ Photo – Lao Moung Yao #ၶၢဝ်ႇၵူႈလွင်ႈၼႂ်းမိူင်းတႆး #လၢဝ်မိူင်းယၢဝ်း

လၢဝ်မိူဝ်းယၢဝ်း ၽူႈတႅမ်ႈၵႂၢမ်း ႄလႈ ႁွင်ႉၵႂၢမ်းတႆးပၢၼ်မႂ်ႇ လူႉသဵင်ႈ

ယႃႁေႉၵင်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်း ၵူဝ်ႇဝိတ်ႉ Covid-19 တူမ်ႈၶိုဝ်ႇၵိၼ်ၼမ်ႉမၼ်း တီႈမႃး – ၶႅၵ်ႇၶူင်းၵၢင် ယွတ်ႈပူႉႁွမ်

ယႃႁေႉၵင်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်း ၵူဝ်ႇဝိတ်ႉ Covid-19

မီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 (32)ေၵႃႉယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီး မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထိ 19.07.2021 ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 (32)ေၵႃႉယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉမီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၼမ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈ ပိၵ်ႉၵၢတ်ႇသေ ၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးလွင်ႈယႂ်ႇၼႆ ႁႂ်ႈသဝ်းယူႇၼႂ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းဝႃႈၼႆ။

မီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် COVID-19 (32)ေၵႃႉယဝ်ႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီး

မေႃၵႂၢမ်း ၸၢႆးထႅမ်ၶိူဝ်း ၵေးသီး ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းတူၵ်းၵိၼ်းၽွင်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 ၽႄႈလၢမ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆယဝ်ႉ 19/20.07.2021 မၼ်းၸၢႆးၸုတုမ် – 1 ၶဝ်ႈတႆး (​​ၵေးသီး ) 2 မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ 3 ၽၵ်းမီႇ 4 ယႃႈယႃ 5 ၼမ်ႉသူမ်ႈ 6 ၶႆႇၵႆႇ 7 Mask 8 ဂိူဝ် 9 ၽွင်ဝၢၼ် 10 ၶဝ်ႈမုၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉသေ မႃးတမ်းၸႅၵ်ႇပၼ် ၽူႈတူၵ်းၵိၼ်း တီႈၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းမိူင်းၵိုင် ဝဵင်းၵေးသီး ( ဝဵင်းၵႄႇသီႇ ) ၸေႊတွၼ်ႈလွႆလႅမ် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ။ တီႈၼႂ်းၸေႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် မီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႇ ( 32 ) ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ ။ သင်ဝႃႈ ၽူႈမီးၸႂ်သတ်ႉထႃးၸေႇတၼႃႇ ၶႂ်ႈႁူမ်ႈလူႇၸွမ်းၸႅၵ်ႇၸွမ်းၼႆၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇမႃးလႆႈတီႈ – မေႃၵႂၢမ်း ၸၢႆးထႅမ်ၶိူဝ်း – +95 9 2541 67779 လႆႈယူႇၼႆယဝ်ႈ ။ Photos – Htam Hkay (Fb)

မေႃၵႂၢမ်း ၸၢႆးထႅမ်ၶိူဝ်း ၵေးသီး ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းတူၵ်းၵိၼ်းၽွင်းတၢင်းပဵၼ် Covid-19 ၽႄႈလၢမ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆယဝ်ႉ

ငဝ်းလၢႆးတၢင်းပဵၼ် Covid-19 ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ရှမ်းြပည်တောင်ပိုင်း Covid-19 အခြေအနေ 22.7.2021 လၢင်းၶိူဝ်း မိူဝ်ႈၼႆႉၸပ်းမႂ်ႇ – 10 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈဢၼ်ၵဝ်ႇ – 50 ၵေႃႉ မိူင်းၼၢႆး ဢၼ်ၸႅတ်ႈ RED 62 ၵေႃႉ ႁူပ်ႉၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် 14 ၵေႃႉ မွၵ်ႇမႂ်ႇ ၸႅတ်ႈထတ်း  RDT – 57 ၵေႃႉ ထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵꧣ် – 6 ၵေႃႉ မိူင်းပၼ်ႇ ဢမ်ႇထူပ်းၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်မႂ်ႇ မီးၵူၼ်းဢၼ်ပဵၼ်သေယူတ်းယႃဝႆႉ – 6 ၵေႃႉ ယူတ်းယႃႁၢႆ လူင်းႁူင်းယႃ -10 ၵေႃႉ ဒီနေ့ လင်းခေး ၁၀+ ထွက် 22.7.2021နေ့ထိလင်းခေး ပိုးတွေ့လူနာ (50)ဦး မိုးနဲ 21.7.2021 RDT စစ် (၆၂)ယောက် ပိုးတွေ့ (၁၄)ယောက် 21.7.2021 နေ့ထိ ပိုးတွေ့ လူနာ (၂၆)ဦး မောက်မယ် RDT စစ်ဆေး -(၅၇ ) ဦး ပိုးတွေ့ ( ၆)ဦး 22.7.2021 နေ့ထိပိုးတွေ့ လူနာ (၂၃)ဦး မိုင်းပန် ဒီနေ့ 7‌ ယောက် စစ် ပိုးတွေ့သူမရှိပါ ဆေးရုံတွင်ကုသမှုခံယူ (၆)ဦး ဆေးရုံဆင်းထားတာ (၁၀)ဦး 22.7.2021 နေ့ထိပိုးတွေ့ လူနာ (၁၆ ) ဦး Credit – Lko Noon Noon မိုင်းပန် လင်းေခး

ငဝ်းလၢႆးတၢင်းပဵၼ် Covid-19 ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ရှမ်းြပည်တောင်ပိုင်း Covid-19 အခြေအနေ

ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈသူပ်းႁဝ်းၼၼ်ႉမီးဢၢႆမဵၼ် ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈသူပ်းႁဝ်းမီးဢၢႆမဵၼ်ၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈလုၵ်ႉမႃးတီႈၼႂ်းသူပ်းႁဝ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် လုၵ်ႉမႃးၸွမ်းတၢင်းပဵၼ်တၢင်ႇဢၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ ပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ − ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်းဢၼ်ပဵၼ်ဝႆႉၼႂ်းသူပ်းႁဝ်း ၶဵဝ်ႈမႅင်း တၢင်းပဵၼ်ႁိူၵ်ႇၵႂ်ႈႁိူၵ်ႇၸဵပ်းလႄႈတၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်ၸွမ်းႁိူၵ်ႇၸွမ်းၶဵဝ်ႈ (Periodontal Disease) သူပ်းၸဵပ်း ၶဵဝ်ႈသွၼ်ႉၵၼ် ဢမ်ႇၼၼ် သႂ်ႇၶိူင်ႈမႄးၶဵဝ်ႈသေဢမ်ႇလႆႈလုမ်းလႃးလွင်ႈမူတ်းသႂ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီ သႂ်ႇၶဵဝ်ပွမ်သေဢမ်ႇလႆႈလုမ်းလႃးလွင်ႈမူတ်းသႂ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီ ဢမ်ႇႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်လိၼ်ႉ ၼမ်ႉလၢႆးၼဝ်ႈမဵၼ် (ပဵၼ်ယွၼ်ႉဢမ်ႇသူႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်း၊ ၽွင်းၼွၼ်းယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း၊ ဝူၼ်ႉၼမ်၊ ၵိၼ်ၼမ်ႉဢေႇ) ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်းဢၼ်ပဵၼ်တၢင်ႇတီႈဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၼႂ်းသူပ်းႁဝ်း တၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ပဵၼ်ၸွမ်းတၢင်ႇတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပဵၼ်ၸွမ်းၵူင်လုပ်ႇ − သႆႊၼတ်ႊသ် (Sinus)၊ တၢင်းပဵၼ်ၸွမ်းဢဵၼ်ငဝ်ႈလုပ်ႇၵၢင်း (tonsil)၊ တၢင်းပဵၼ်ယဵဝ်ႈၸဵမ်း၊ တၢင်းပဵၼ်ၸွမ်းပွတ်ႇ၊ တၢင်းပဵၼ်ၶႅၼ်ႊသိူဝ်ႊ (Cancer)၊ လႄႈတၢင်းပဵၼ်ႁူင်းၶဝ်ႈၸဵပ်း ၸႃႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈ ၵိၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်းဢၼ်မီးဢၢႆမဵၼ်ႁႅင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၽၵ်းမီႇႁေႃ၊ ၽၵ်းမီႇလႅင် လႄႈမီႇၵီးဢၼ်မီးသႅဝ်ဢၢႆႁႅင်း ၸႃႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ။ လၢႆးႁႄႉၵင်ႈယႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ဢၢႆသူပ်းမဵၼ် သီၶဵဝ်ႈႁႂ်ႈမူတ်းသႂ် သင်ဝႃႈသူပ်းမီးဢၢႆမဵၼ်ၼႆ ဝၢႆးၵိၼ်ၶဝ်ႈယဝ်ႉႁႂ်ႈသီၸွမ်းၵူႈပွၵ်ႈ သေႁႂ်ႈၸႂ်ႉမႆတႃႇပွတ်ႈၶဵဝ်ႈၼၼ်ႉၸွမ်း (သင်မီး)။ ယႃႇပေၵိၼ်ၶဝ်ႈၽၵ်းဢၼ်မီးဢၢႆမဵၼ်ႁႅင်း ၵူၺ်းၵႃႈသင်ၵိၼ်ၵႂႃႇယဝ်ႉၸိုင် ႁႂ်ႈၵိၼ်ပၼ်မၢၵ်ႇမႆႉဢၼ်ပွတ်ႈပၼ်ၶဵဝ်ႈႁဝ်းၸွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇၵႅမ်ႈၶွင်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် မၢၵ်ႇၵႃႇ သင်ဝႃႈသႂ်ႇၶဵဝ်ႈဢၼ်ပွမ်ဝႆႉၼႆ ဝၢႆးသေၵိၼ်ၶဝ်ႈယဝ်ႉၼႆ ႁႂ်ႈႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ႁႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၸွမ်းၵူႈပွၵ်ႈ လႄႈသင်ဝႃႈထိုင်ၶၢဝ်းၼွၼ်းယဝ်ႉၼႆ ႁႂ်ႈထွတ်ႇၶဵဝ်ႈပွမ်ၼၼ်ႉဢွၵ်ႇဝႆႉ။ ၵိၼ်ၼမ်ႉပၼ် ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် 8 ၵွၵ်း။ ႁႂ်ႈႁဵတ်းပၼ်လွင်ႈမူတ်းသႂ်လိၼ်ႉၸဝ်ႈၵဝ်ႇ လူၺ်ႈၵၢၼ်မႅပ်ႈလိၼ်ႉဢွၵ်ႇမႃးသေဢဝ်မႆႉသီၶဵဝ်ႈၼၼ်ႉပွတ်ႈပၼ်လွႆးလွႆး ၽွင်းသီလိၼ်ႉၼၼ်ႉယႃႇပေၵၼ်ႈဝႆႉ ၵွပ်ႈမၼ်းၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈဢေႃႉႁၢၵ်ႈဢွၵ်ႇမႃး။ လၢႆးယူတ်းယႃ ၵႂႃႇၸူးမေႃယႃသေမေႃယႃၶဝ်တေထၢမ်လွင်ႈပိုၼ်းတၢင်းပဵၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ (မီးတၢင်းပဵၼ်ၵိုၵ်းတူဝ်သင်လၢႆလၢႆ/လၢႆးလုမ်းလႃးသူပ်းလႄႈၶဵဝ်ႈႁဝ်း) ၸၢမ်းၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းတၢင်းပဵၼ်ၼႂ်းသူပ်းႁဝ်း ဝၢႆးသေၵူတ်ႇထတ်းယဝ်ႉ မေႃယႃၶဝ်တေယူတ်းယႃပၼ်ၸွမ်းၼင်ႇငဝ်ႈႁၢၵ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉ။ ပိၼ်ႇမႃးတီႈ − https://www.rama.mahidol.ac.th/ ၵေႃႉပိၼ်ႇ − သၢဝ်ၵုၼ်ႁဵင် (23၊07၊2021) သွၵ်ႈႁႃၶေႃႈမုၼ်းမိူဝ်ႈ 23 လိူၼ် July ပီ 2021

သူပ်းမီးဢၢႆမဵၼ်

ယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆၼႆႉ မီးသၢၼ် ဢႅၼ်ႊတရူဝ်ႊၵရႃႊၾူဝ်ႊလႆႊ(တ်) (Andrographolide) ဢၼ်ၸၢင်ႈၸွႆႈၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်ၽႄႈၸိူဝ်ႉမူင်ႈမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ 19 ဢၼ်မီးၼႂ်းတူဝ်ၵူၼ်းပဵၼ် (ၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း)၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ႁဝ်းၸၢင်ႈၸႂ်ႉယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆၼႆႉ ယူတ်းယႃ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉတႄႇပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ 19 သေပႆႇပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵႃႈႁိုဝ်လႆႈ။ ယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊလႆႈၶႃႈ၊ လႄႈတႃႇတေၵိၼ်ယႃၶူမ်သၢမ်လွႆတႃႇယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊၼၼ်ႉၵေႃႈမီးလွၵ်းလၢႆးၵိၼ်မၼ်းထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၶႂ်ႈၵိၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈၵိၼ်လႆႈၶႃႈ။ ၶူမ်သၢမ်လွႆ ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ − 19 ၵူၺ်းၵႃႈၸႂ်ႉတႃႇယူတ်းယႃလႆႈၽွင်းပဵၼ်ဝႆႉသေပႆႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉ ယႃၶူမ်သၢမ်လွႆ (ၾႃႉထလၢႆႊၸူၼ်ႊ − ၵႂၢမ်းထႆး) ၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉၵိၼ်တႃႇႁႄႉၵင်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ19 လႆႈသေၸိူဝ်ႉသေပိူင်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁဝ်းၵိၼ်တႃႇယူတ်းယႃလႆႈ သင်ဝႃႇပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ19 သေပႆႇပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းၵႃႈႁိုဝ်ၼၼ်ႉ။ မေႃယႃၶဝ်ၸၢင်ႈၸႂ်ႉ ၶူမ်သၢမ်လွႆ ဢၼ်ပဵၼ်ယႃ လွတ်ႇမဵတ်ႉ (capsule) ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းၵၢၼ်ယူတ်းယႃဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈယၢမ်းလဵဝ်လႆႈယူႇၶႃႈ။ ၵၢၼ်ႁႄႉၵင်ႈဢၼ်လီလႄႈၶႅမ်ႉသေပိူၼ်ႈသုတ်းတႄႉ လူဝ်ႇလုမ်းလႃးတူဝ်ႁဝ်းသေ ယူႇႁၢင်ႇၵႆၵၼ်တင်းၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉတီႈဢႄႇသုတ်း 6 ထတ်း၊ ဢမ်ႇၸႂ်ႉၶူဝ်းၶွင်ႁူမ်ႈၵၼ်၊ ၵႆႉၵႆႉလၢင်ႉမိုဝ်းလူၺ်ႈၼမ်ႉသပ်ႉပျႃႇ၊ လႄႈလမ်ႇလွင်ႈလိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈသႂ်ႇဢၼ်တူမ်းသူပ်း ႁူမ်ႈပႃးထႅင်ႈ ၵၢၼ်သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈၸိူဝ်ႉမႅင်းဢၼ်ၶႅမ်ႉ (vaccine) ၸႃႉၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉသင်လႄႈ ၶူမ်သၢမ်လွႆ ၸၢင်ႈၸွႆႈယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ−19? မီးလွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၶူၼ်ႉႁၼ်ဝႃႈ ၼႂ်းၶူမ်သၢမ်လွႆၼၼ်ႉမၼ်းမီးသၢၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ “ဢႅၼ်ႊတရူဝ်ႊၵရႃႊၾူဝ်ႊလၢႆႊတ် (Andrographolide)” ၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သၢၼ် “ဢႅၼ်ႊတရူဝ်ႊၵရႃႊၾူဝ်ႊလၢႆႊတ် (Andrographolide)” ၼႆႉ ၸၢင်ႈၸွႆႈၵိုတ်းယင်ႉပႅတ်ႈ ၵၢၼ်ၽႄႈတိူၼ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ−19 လႆႈသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ19 ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉၶႅၼ်းမႃး လႄႈႁႄႉၵင်ႈလႆႈတၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇမႅင်း (ၸဵပ်းယဵၼ်း) ။ သၢၼ်ဢၼ်မီးၼႂ်းၶူမ်သၢမ်လွႆၼႆႉ လႃႈလီၵိၼ်ဢမ်ႇလႆႈ၊ လူဝ်ႇလႆႈၵိၼ်ႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၼင်ႇမေႃယႃၶဝ်လၢတ်ႈၼႄတႃႇဝၼ်းလႂ်ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း တႃႇႁႂ်ႈတၢင်းပဵၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉၸဵဝ်းၶႅၼ်း၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ တူဝ်ၶိင်းႁဝ်းႁပ်ႉလႆႈသၢၼ်ဢၼ်မီးၼႂ်း ၶူမ်သၢမ်လွႆ ၼၼ်ႉၵမ်ႈၽွင်ႈၵူၺ်း၊ သင်ဝႃႈၵိၼ်ၼမ်လူၼ်ႉလိူဝ်ၼႆ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ပၢႆးယူႇလီႁဝ်းယူႇယဝ်ႉ။ လွၵ်းလၢႆးၵိၼ်ယႃၶူမ်သၢမ်လွႆ ယႃၶူမ်သၢမ်လွႆၼႆႉ မီးဝႆႉလၢႆမဵဝ်း ပဵၼ်မဵတ်ႉၵေႃႈမီး၊ ပဵၼ်လွတ်ႇပွတ်းဢွၼ်ႇ (ၶႅပ်ႊသုၼ်ႊ−capsule) ၼႆၵေႃႈမီးယူႇယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈၵိၼ်ဝၼ်းလႂ် 180 mg၊ ၼိုင်ႈဝၼ်းႁႂ်ႈၵိၼ်ပၼ် 3−4 ပွၵ်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၼႂ်းၼိုင်ႈပၢတ်ႈ (7 ဝၼ်း) ဢမ်ႇလီၵိၼ်ထပ်းၵၼ်ပူၼ်ႉ 5 ဝၼ်း၊ လႄႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ထပ်းၵၼ်ပူၼ်ႉလိူဝ် 3 လိူၼ်။ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ႉယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈၸီႉၼမ်းၶွင်မေႃယႃၶဝ်လီလီ၊ ဢမ်ႇထုၵ်ႇႁႃသိုဝ်ႉၸွမ်းၼိူဝ်လႅင်း (online) မႃးၵိၼ်ႁင်းၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉဝႃႈလၢၼ်ႉၼိူဝ်လႅင်းၵမ်ႈၽွင်ႈၼႆႉဢမ်ႇယုမ်ႇလႆႈ။ လိူဝ်သေၼႆႉ တႃႇၸႂ်ႉယႃႈယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆ ယူတ်းယႃၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ−19 ၼၼ်ႉ လူဝ်ႇလႆႈဝႆႉသတိၸွမ်းၼင်ႇပႃႈတႂ်ႈၼႆႉ − ယႃၶူမ်သၢမ်လွႆၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပၼ်ၼၢင်းယိင်းဢၼ်ပႃးတွင်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် တိုၵ်ႉလဵင်ႉၼူမ်းလုၵ်ႈလၢင်းယူႇၼၼ်ႉၵိၼ်။ သင်ဝႃႈမီးတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်း ပႅၵ်ႊထီႊရီႊယႃႊ (bacteria) ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢႆ၊ ၶေႃးၸဵပ်း၊ မီးလူမ်းၼၢဝ်၊ ၵတ်းသၼ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် မီးတုမ်ႇၼွင် ၼႆ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆ။ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းယႃႈယႃယႃႇႁႂ်ႈလိူတ်ႈတုင်၊ ယႃႁူဝ်ၶႆႈ ဢႅတ်ႊသ်ၽႆႊရိၼ်ႊ (aspirin – acetylsalicylic acid)၊ ယႃလိူတ်ႈသုင်၊ ၶူဝ်ႊၽိတူဝ်ႊၵရဵဝ်ႊလ် (clopidogrel) ၊ လႄႈ ဝႃႊၾႃႊရိၼ်ႊ (warfarin) ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၵိၼ်ၶၢဝ်းႁိုင်၊ ႁႂ်ႈၵိၼ်ၸွမ်းၼင်ႇၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်မေႃယႃၶဝ် မၵ်းမၼ်ႈပၼ်ၵူၺ်း၊ ၵွပ်ႈဝႃႈမၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈမိုဝ်းလႄႈၶႃႁဝ်းဢူၼ်ႈသေဢမ်ႇမီးႁႅင်း။ သင်ဝႃႈၵိၼ်ယဝ်ႉႁဵတ်းႁႂ်ႈမီးလိုၼ်လႄႈၶူမ်းၸွမ်းတူဝ်၊ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ၊ ၼႃႈလႄႈသူပ်းၵႂ်ႈ ၼႆ ႁႂ်ႈၵိုတ်းပႅတ်ႈၵမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီသိုပ်ႇၵိၼ်ယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆၵႂႃႇထႅင်ႈ။ သင်ဝႃႈၵိၼ်မႅၼ်ႈၶၢဝ်းတၢင်း 3 ဝၼ်းယဝ်ႉသေ ပၢႆးယူႇလီဢမ်ႇပႆႇၶႅၼ်းမႃးၼႆ ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇၸူးမေႃယႃၶဝ်ၵမ်းလဵဝ်။ “ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ယႃၶူမ်သၢမ်လွႆၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ−19လလႆႈလႄႈ တႃႇႁႂ်ႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇလွတ်ႈၽေးၶဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ−19 ၼႆႉတႄႉ လူဝ်ႇလႆႈလုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီၸဝ်ႈၵဝ်ႇႁႂ်ႈၶႅမ်ႉလႅပ်ႈသေ သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ႁႂ်ႈၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ၸွမ်းၼင်ႇမေႃယႃၶဝ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉပၼ်ယူႇယဝ်ႉ။” ပိၼ်ႇတႅမ်ႈ − သၢဝ်ၵုၼ်ႁဵင် တီႈမႃး − https://www.petcharavejhospital.com မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႉ 4/8/2021

လၢႆးၵိၼ်ယႃ ၶူမ်သၢမ်လွႆ တႃႇယူတ်းယႃတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႊ 19 (COVID-19) – (ဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း)

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းလၵ်ႉၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၽိတ်းမၢႆမီႈ မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းထိ 04/10/2021 ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးတိၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းလၵ်ႉမိူင်းတႆး 15 ၵေႃႉ တီႈမိူင်းၾၢင် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆး ၶၢဝ်ႇၵဵင်းမႆႇၼိဝ်း ဢွၵ်ႇၵႂႃႇမိူဝ်ႈၼႆႉၼင်ႇၼႆ။

ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းလၵ်ႉၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၽိတ်းမၢႆမီႈ

ပီႈၼွင်ႉတႆးဝၢၼ်ႈၵွင်း ဢိူင်ႇလွႆၸႄႈ  ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸႄႈ  ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ႁူမ်ႈၵၼ်သိူဝ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်း ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ ယဝ်ႉတူဝ်ႈသေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ပွႆး ပိုတ်ႇသဵင်ႈတၢင်းမႂ်ႇ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈမွၵ်ႈ 100 ။

ပၢင်ပွႆးပိုတ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၶၢင်

ပေႃးၶႂ်ႈႁူႉတဵၵ်းတူၺ်းတီႈၼႆႈ

Youtube

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸၢဝ်းပလွင်ႈ ဝၢၼ်ႈၵေႃပၢဝ် ဢိူင်ႇၵေႃပၢဝ် ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး 2-ၵေႃႉ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇပိတ်းၼဵင်ႈ ၸွမ်းမႄႈ တီႈသူၼ်ၼဵင်ႈသေ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ၊ တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း လႆႈၶိုၼ်ႈႁူင်းယႃလူင် ၼႂ်းဝဵင်း ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းထီႉ 29 March 2017 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 07:30-မူင်းပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ မွင်ႇတဵင်း ဢႃႇယု 11-ပီႊ လႄႈ မွင်ႇလႃႉဝုၼ်း ဢႃႇယု 8-ပီႊ ၸွမ်းမႄႈၶဝ် တေႃႇမိၶမ်း ဢႃႇယု 45-ပီႊ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇပိတ်းၼဵင်ႈၼႆသေ မိူဝ်ႈပႆႇထိုင်သူၼ်ၼဵင်ႈၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသွင်ၵေႃႉၼႆႉ သမ်ႉလႅၼ်ႈၵႂႃႇဢွၼ်တၢင်းလႄႈ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃးသႂ်ႇမၢၵ်ႇ ဢၼ်ႁၢင်ႈဝႆႉ ၼႆယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသွင်ၵေႃႉၼႆႉ ပေႃႈၸိုဝ်ႈ ဢူးဝိလႃႇ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပလွင်ႈ၊ ၵေႃႉၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ မွင်ႇတဵင်းၼႆႉ ယူႇၸၼ်ႉၼိုင်ႈ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈသေ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ တီႈတႂ်ႈႁၢင်တႃၽၢႆႇသၢႆႉ ၼိုင်ႈႁွႆး၊ ႁူၽၢႆႇသၢႆႉ ၼိုင်ႈႁွႆး၊ လင်ၽၢႆႇသၢႆႉ သီႇႁွႆး လႄႈ လင်ၽၢႆႇၶႂႃ ႁူၵ်းႁွႆးၼႆယဝ်ႉ။ မွင်ႇလႃႉဝုၼ်းသမ်ႉ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃးတီႈ ၵွၵ်းႁူဝ် ၽၢႆႇသၢႆႉ သွင်ႁွႆး၊ တီႈလင် ႁႃႈႁွႆး၊ တီႈပိၵ်ႇၵႆႇ ၽၢႆႇသၢႆႉ ၼိုင်ႈႁွႆး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ယွၼ်ႉလႆႈသူင်ႇၶဝ်ၵႂႃႇႁူင်းယႃ တီႈႁူင်းလူင် ၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄး တီႈႁွင်ႈၽႃႇတတ်း မၢႆ-3 သေ လႆႈႁပ်ႉလွင်ႈယူတ်းယႃ ယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈမီးလွင်ႈ မႆႈၸႂ်ၸွမ်းသင်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈၵေႃပၢဝ်ၼႆႉ မီးႁိမ်းၸမ် ဢိူင်ႇတေႃႉသၢင်ႇသေ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ သိုၵ်းပလွင်ႈ TNLA လႄႈ တင်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၵႆႉၵႆႉၵိူတ်ႇပၢင်တိုၵ်းတေႃႇၵၼ်၊ ၽၢႆႇတၢင်း TNLA ၵေႃႈ ၵႆႉၵႆႉလႆႈမီးလွင်ႈ တဵၵ်းတဵင်တိၺွပ်းဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ် လႆႈပၢႆႈတင်းၼမ်။

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသွင်ၵေႃႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ တီႈၵျွၵ်ႉမႄး

ၽူႈၵွၼ်းငဝ်ႈငုၼ်း တိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝၼ်းဢွၵ်ႇ(ရပၶ) ၸီႉသင်ႇ    ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ႁႂ်ႈမွတ်ႈပႅတ်ႈပၢႆႉၶဝ်ႈ ဝဵင်းဢၼ်တႅမ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈတႆးဝႆႉၼႆၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းထီႉ 20/06/2016 ၼၼ်ႉ ပၢႆႉတီႈသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈၸႄႈဝဵင်းလွႆလႅမ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းတင်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လူင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တႅမ်ႈဝႆႉတူဝ်လိၵ်ႈတႆးၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ မိူဝ်ႈဝႃးဝၼ်းထီႉ 20/06/2016 ၼၼ်ႉၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ “မိူဝ်ႈၶႃႈလုၵ်ႉပၢင်လူင် ၵႂႃႇလွႆလႅမ်ၼၼ်ႉ ႁၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ် တိုၵ်ႉယႃႉပၢႆႉဢၼ်ပဵၼ်တူဝ်လိၵ်ႈတႆးၼၼ်ႉလႄႈ ၶႃႈၵေႃႈၶဝ်ႈၵႂႃႇထၢမ်တူၺ်း ၊ ၶဝ်ၶိုၼ်းတွပ်ႇဝႃႈ ၶဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉၵွပ်ႈသင်လႄႈႁႂ်ႈယႃႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵူၼ်းလူင်ၾၢႆႇၼိူဝ်ၸီႉသင်ႇမႃးလႄႈ ၶဝ်ၵေႃႈလႆႈမႃးယႃႉၵူၺ်း ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။

ပၢႆႉၶဝ်ႈဝဵင်းလွႆလႅမ် ထုၵ်ႉယႃႉပႅတ်ႈလိၵ်ႈတႆး