inputs
stringlengths
135
2.43k
targets
stringlengths
111
2.26k
template_id
int64
1
18
template_lang
stringclasses
1 value
క్రింద ఇచ్చిన భావము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని దాశరథి శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: భావము: శివపార్వతులకి,విభీషణునికి మంత్రమై,కరి,అహల్య,ద్రౌపదికి ఆర్తిహరించిచుట్టమైన నీదివ్యనామము నానాలుకపైఎప్పుడూ పలుకజేయి. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: హరునకు నవ్విభీషణున కద్రిజకున్ దిరుమంత్రరాజమై కరికి నహల్యకున్ ద్రుపదకన్యకు నార్తిహరించుచుట్టమై పరగినయట్టి నీపతిత పావననామము జిహ్వపై నిరం
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:హరునకు నవ్విభీషణున కద్రిజకున్ దిరుమంత్రరాజమై కరికి నహల్యకున్ ద్రుపదకన్యకు నార్తిహరించుచుట్టమై పరగినయట్టి నీపతిత పావననామము జిహ్వపై నిరం తరము నటింపజేయుమిక దాశరథీ! కరుణాపయోనిధీ!
15
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన తాత్పర్యం అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: తాత్పర్యం: పిరితనము వలన దుఃఖము కలుగును, కష్టము కలుగును, దరిద్రము కూడ కలుగును. పిరికితనము వలన మనిషి సాదింపగలిగినది ఏది లేదు. కావున పిరికితనాన్ని వీడి దైర్యం కలిగి ఉండాలి. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: హానిచేతగల్గు నధిక దుఃఖంబులు హానిచేత దప్పు నరయ సుఖము హానిచేత గొంత యలమట గలుగురా!
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:హానిచేతగల్గు నధిక దుఃఖంబులు హానిచేత దప్పు నరయ సుఖము హానిచేత గొంత యలమట గలుగురా! విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
13
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన తాత్పర్యం అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని భాస్కర శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: తాత్పర్యం: ఎవరికైనా స్వంతబుద్ధి బంగారుకాంతివలె నిలుచును.పరులుచెప్పినబుద్ధి సానబట్టిన ఇనుము తళుకువలె తాత్కాలికము. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: హానినిజప్రబుద్ధి తిరమైనవిధంబున బెట్టుబుద్ధులా వేళలకంతెకాని మరివెన్కకు నిల్వవు హేమకాంతి యె న్నాళుల కుండు గానియొకనాడు పదంపడి సానబట్టినన్
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:హానినిజప్రబుద్ధి తిరమైనవిధంబున బెట్టుబుద్ధులా వేళలకంతెకాని మరివెన్కకు నిల్వవు హేమకాంతి యె న్నాళుల కుండు గానియొకనాడు పదంపడి సానబట్టినన్ దాళియు నుండునే యినుపతాటక జాయలుపోక భాస్కరా
13
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన తాత్పర్యము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: తాత్పర్యము: దుర్గుణాలు కలిగిన వారిని ఎంత మాత్రం దరి చేరనీయరాదు. వీలైనంత వరకు వారిని దూరంగా ఉంచడమే మేలు. పొరపాటున అలాంటి వారిని ఇంట్లో వుంచుకొంటే, ఎంతటి వారికైనా సరే కష్టాలు తప్పవు. కర్మ కాలి ఈగ ఒకవేళ మన కడుపులోకి చేరితే.. ఇంకేమైనా ఉందా? లోన అది చేసే హాని ఇంతా అంతా కాదు కదా. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: హీనగుణము వాని నిలుజేర నిచ్చిన నెంతవానికైన నిడుము గలుగు ఈగ కడుపు జొచ్చి యిట్టట్టు సేయదా
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:హీనగుణము వాని నిలుజేర నిచ్చిన నెంతవానికైన నిడుము గలుగు ఈగ కడుపు జొచ్చి యిట్టట్టు సేయదా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
16
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన భావము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: భావము: చెడ్డవానికి ఆశ్రయమిచ్చి ఇల్లు చేర్చినచో, ఎంతటి వానికైననూ కడుపులో ఈగ, పురుగులు ప్రవేశించి బాధపెట్టు విధంగా ఆపదలు కలుగజేయును అని భావం. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: హీనగుణమువాని నిలు సేరనిచ్చిన ఎంతవానికైన నిడుము గలుగు! ఈఁగ కడుపు జొచ్చి యిట్టట్టు చేయదా?
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:హీనగుణమువాని నిలు సేరనిచ్చిన ఎంతవానికైన నిడుము గలుగు! ఈఁగ కడుపు జొచ్చి యిట్టట్టు చేయదా? విశ్వదాభిరామ! వినుర వేమ!
14
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన అర్ధం అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: అర్ధం: దుర్జనులతో, స్త్రీలతో, పడుచువాళ్ళతో, రాజులతో, పండితులతో మాట్లాడెటప్పుడు ఎప్పుడు, ఏమి, ఏ విధంగా మాట్లాడాలో తెలుసుకోని మాట్లాడాలి. లేనిచో వారు దేన్ని తప్పు పడతారో చెప్పలేము. కాబట్టి ఎవరితోనైనా మాట్లాడెటప్పుడు ముందు వెనుక ఆలొచించి జాగ్రత్తగా మాట్లాడటం మంచిది. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: హీననరుల తోడ నింతులతోడను పడుచువాండ్రతోడ బ్రభువుతోడ బ్రాజ్ఞజనులతోడ బలకంగరాదయా!
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:హీననరుల తోడ నింతులతోడను పడుచువాండ్రతోడ బ్రభువుతోడ బ్రాజ్ఞజనులతోడ బలకంగరాదయా! విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
17
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన తాత్పర్యం అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: తాత్పర్యం: ఎంతటి ఉన్నత విద్యావంతుడైనా, బహు గ్రంథ పారంగతుడైన మూర్ఖుడు ఎప్పటికీ గొప్పవాడు కాలేడు. సుగంధ పరిమళ ద్రవ్యాలను మోసినంత మాత్రాన గాడిద గొప్పదవదు కదా! గాడిద గాడిదే, మూర్ఖుడు మూర్ఖుడే, మార్పు రాదు అని భావం. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: హీను డెన్ని విద్య లిల నభ్యసించిన ఘనుడుగాడు మొఱకు జనుడెగాని పరిమళములు గర్దభము మోయ ఘనమౌనె
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:హీను డెన్ని విద్య లిల నభ్యసించిన ఘనుడుగాడు మొఱకు జనుడెగాని పరిమళములు గర్దభము మోయ ఘనమౌనె విశ్వదాభిరామ! వినుర వేమ!
13
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన భావము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: భావము: అప్పులు బాగా చేసి కొడుకుని దరిద్రుని చేసే విడిచిపెట్టే తండ్రి శత్రుపక్షంలో ఉన్న వీరుడు లాంటి వాడు. ఎంత వీరుడైనా శత్రువు శత్రువే కదా! అలానే మాట వినని భార్యకూడ శత్రువులాంటిదే. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: ౠణము పెంచి నరుని హీనుగా నొనరించి విడుచు తండ్రి వైరి వీరుడరయ అలవి గాని యట్టి యాలును నట్టులే
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:ౠణము పెంచి నరుని హీనుగా నొనరించి విడుచు తండ్రి వైరి వీరుడరయ అలవి గాని యట్టి యాలును నట్టులే విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
15
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన తాత్పర్యం అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: తాత్పర్యం: వృక్షానికి వేరుపురుగు చేరిందంటే వేళ్ళు కొరికి కూల్చును.అట్లే చెట్లకు చీడపురుగు పట్టి నాశనము చేయును. అదేవిధముగా దురాత్ముడు మంచివారి దగ్గరజేరితే చెడగొట్టును.వేమన. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: వేరుపురుగుజేరి వృక్షంబు జెఱుచును చీడపురుగుజేరి చెట్టుజెఱుచు కుత్సితుండుజేరి గుణవంతు జెఱుచురా
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:వేరుపురుగుజేరి వృక్షంబు జెఱుచును చీడపురుగుజేరి చెట్టుజెఱుచు కుత్సితుండుజేరి గుణవంతు జెఱుచురా విశ్వదాభిరామ వినురవేమ
13
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన భావము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని భర్తృహరి సుభాషితాలు శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: భావము: లక్ష్యం ఉన్నతంగా ఉండాలంటూంటారు లక్ష్యం అంటే మనం చేరలనుకునే స్థానం. అది ఉన్నతంగా ఉండాలి అప్పుడే అదికాకపోయినా దాని క్రింది స్థానమైనా సంపాదించుకోగలుగుతాము. ఇది కేవలం చదువుకునే విద్యార్థులకో, ఉద్యోగార్థులకో సంబంధించిన విషయమేకాదు ఇది పూర్తి మానవజీవితానికి కూడ వర్తిస్తుంది. మృగాలకు రాజు అయిన సింహం మదించిన ఏనుగు కుంభ స్థలాలను చీల్చడానికే సదా ఎదురు చూస్తూ ఉంటుంది. అంతేకాని, పక్కన్నే లేడిపిల్లలు తిరుగుతున్నా వాటికోసం ఆశపడదు. అలాగే గొప్పవారు ఎల్లపుడూ గొప్ప విషయాల గురించే ఆలోచిస్తారుకాని, అల్పవిషయాలపై మనసుపోనివ్వరు. విద్యార్థి గొప్పచదువుకావాలని కోరుకోవాలి. ఉద్యోగి ఉన్నతమైన స్థాయికి ఎదగాలని కోరుకోవాలి. అలాగే మనిషి తను ఎక్కడనుండి ఇక్కడకు వచ్చాడో అది గుర్తెరిగి తిరిగి అక్కడికే పోవాలనే దృష్టితో తన జీవనాన్ని మలచుకొని జీవనం సాగిస్తే అదే ఉన్నతమైన ఆలోచన అవుతుంది. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: ఉత్తుంగ మత్తమాతంగ మస్తకన్యస్తలోచనః ఆసన్నే నపి సారంగే
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:ఉత్తుంగ మత్తమాతంగ మస్తకన్యస్తలోచనః ఆసన్నే నపి సారంగే కరోత్యాశాం మృగాధివః
15
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన అర్ధము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని నరసింహ శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: అర్ధము: లక్ష్యం ఉన్నతంగా ఉండాలంటూంటారు లక్ష్యం అంటే మనం చేరలనుకునే స్థానం. అది ఉన్నతంగా ఉండాలి అప్పుడే అదికాకపోయినా దాని క్రింది స్థానమైనా సంపాదించుకోగలుగుతాము. ఇది కేవలం చదువుకునే విద్యార్థులకో, ఉద్యోగార్థులకో సంబంధించిన విషయమేకాదు ఇది పూర్తి మానవజీవితానికి కూడ వర్తిస్తుంది. మృగాలకు రాజు అయిన సింహం మదించిన ఏనుగు కుంభ స్థలాలను చీల్చడానికే సదా ఎదురు చూస్తూ ఉంటుంది. అంతేకాని, పక్కన్నే లేడిపిల్లలు తిరుగుతున్నా వాటికోసం ఆశపడదు. అలాగే గొప్పవారు ఎల్లపుడూ గొప్ప విషయాల గురించే ఆలోచిస్తారుకాని, అల్పవిషయాలపై మనసుపోనివ్వరు. విద్యార్థి గొప్పచదువుకావాలని కోరుకోవాలి. ఉద్యోగి ఉన్నతమైన స్థాయికి ఎదగాలని కోరుకోవాలి. అలాగే మనిషి తను ఎక్కడనుండి ఇక్కడకు వచ్చాడో అది గుర్తెరిగి తిరిగి అక్కడికే పోవాలనే దృష్టితో తన జీవనాన్ని మలచుకొని జీవనం సాగిస్తే అదే ఉన్నతమైన ఆలోచన అవుతుంది. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: సీ. మందుడనని నన్ను నిందజేసిన నేమి? నా దీనతను జూచి నవ్వనేమి? దూరభావము లేక తూలనాడిన నేమి? ప్రీతిసేయక వంక బెట్టనేమి? కక్కసంబులు పల్కి వెక్కిరించిన నేమి? తీవ్రకోపము చేత దిట్టనేమి? హెచ్చుమాటల చేత నెమ్మలాడిన నేమి? చేరి దాపట గేలి సేయనేమి?
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:సీ. మందుడనని నన్ను నిందజేసిన నేమి? నా దీనతను జూచి నవ్వనేమి? దూరభావము లేక తూలనాడిన నేమి? ప్రీతిసేయక వంక బెట్టనేమి? కక్కసంబులు పల్కి వెక్కిరించిన నేమి? తీవ్రకోపము చేత దిట్టనేమి? హెచ్చుమాటల చేత నెమ్మలాడిన నేమి? చేరి దాపట గేలి సేయనేమి? తే. కల్పవృక్షము వలె నీవు గల్గ నింక బ్రజల లక్ష్యంబు నాకేల పద్మనాభ! భూషణవికాస! శ్రీధర్మ పుర నివాస! దుష్ట సంహార ! నరసింహ ! దురితదూర!
15
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన అర్ధము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని వేమన శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: అర్ధము: మొరటువానికి శాస్త్రములతో పని లేదు. ఎవరు చెప్పినా వినడు. పడుచుదానికి ముసలిమొగుడు కిట్టడు. అలాగే చద్ది మిగిలిఉండని ఇల్లు సంసారానికి సరి అవుతుందా? అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: ఎద్దుమొద్దువాని కేల శాస్త్రంబులు? ముద్దునాతి కేల ముసలిమగడు? చద్దిమిగుల నిల్లు సంసారమేలరా?
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:ఎద్దుమొద్దువాని కేల శాస్త్రంబులు? ముద్దునాతి కేల ముసలిమగడు? చద్దిమిగుల నిల్లు సంసారమేలరా? విశ్వదాభిరామ వినురవేమ!
18
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన అర్ధం అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని కృష్ణ శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: అర్ధం: కృష్ణా అంటే ఓ కృష్ణా నీవు; వడుగుడవై అంటే బ్రహ్మచారివై; మూడు + అడుగులన్ అంటే మూడు పాదములు మోపునంత స్థలాన్ని; అడిగితివి అంటే కోరుకున్నావు; నీదు అంటే నీయొక్క; మేనునన్ అంటే శరీరంలో; అఖిల అంటే సమస్తమైన; జగంబుల్ అంటే లోకాలను; తొడిగితివి అంటే ఆక్రమించావు; (అన్ని లోకాలను ఆక్రమించావు) ఔను అంటే వాస్తవము; భళిర భళిర అంటే ఆహా! ఇది చాలా ఆశ్చర్యకరమైన విషయం; నీ చరిత్ర అంటే నీ గొప్పదనాన్ని చెప్పే కథ; కడు చిత్రము అంటే చాలా చిత్రమైనది; ఘనము + అవు అంటే గొప్పది అగును కదా! ఓ శ్రీకృష్ణా! వామనుడిగా మూడడుగుల నేలను దానంగా ఇమ్మని అడిగి, రెండు అడుగులతో సమస్త లోకాలనూ ఆక్రమించిన నీ చరిత్ర చాలా గొప్పది, ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించేదీనూ. వామనావతారంలో విష్ణుమూర్తి బహ్మచారిగా సాక్షాత్కరించి, రాక్షస రాజైన బలిచక్రవర్తి నుంచి మూడడుగుల దానం స్వీకరించబోగా, వచ్చినవాడు సాక్షాత్తు విష్ణుమూర్తి అని రాక్షసగురువు శుక్రాచార్యుడు చెప్పినప్పటికీ, వినకుండా బలిచక్రవర్తి దానం చేస్తాడు. రెండడుగులతో లోకాలన్నిటినీ ఆక్రమించి, మూడవ అడుగు ఎక్కడ ఉంచాలని బలిచక్రవర్తిని అడిగినప్పుడు, తన తల మీద ఉంచమని చెప్పిగా బలిని పాతాళానికి పంపాడు. కవి ఈ పద్యంలో వామనావతారాన్ని వివరించాడు. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: వడుగుడవై మూడడుగుల నడిగితివౌ భళిర భళిర యఖిల జగంబుల్ తొడిగితివి నీదు మేనునన్
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:వడుగుడవై మూడడుగుల నడిగితివౌ భళిర భళిర యఖిల జగంబుల్ తొడిగితివి నీదు మేనునన్ గడు చిత్రము నీ చరిత్ర ఘనమవు కృష్ణా!
17
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన భావము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని కృష్ణ శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: భావము: కొండను ధరించిన వాడవైన ఓ కృష్ణా! రాక్షసరాజయిన హిరణ్యకశిపుడు ప్రహ్లాదుడితో కోపంగా... ఈ స్తంభంలో విష్ణువుని చూపుతావా అంటూ ఉక్కు స్తంభాన్ని అరచేతితో గట్టిగా చరచగా నువ్వు నరసింహావతారం ధరించి, ఆ స్తంభంలోనుంచి బయటకు వచ్చి, హిరణ్యకశిపుని పొట్ట చీల్చి చంపావు. హిరణ్యకశిపుడు తపస్సు చేసి చావులేని వరం కోరుకున్నాడు. ఇంటిలోపల బయట... పగలురాత్రి... మనుషులుజంతువులు... ఇలా ఎన్నో వాటి కారణంగా మరణం లేని వరాన్ని పొందాడు. అందువల్ల విష్ణుమూర్తి పగలు రాత్రి కాని మధ్యాహ్న సమయంలో, ఇంటిలోపల బయట కాని గడపమీద, మనిషిజంతువు కాని నరసింహాకారంలో స్తంభంలో నుంచి బయటకు వచ్చి తన వాడి గోళ్లతో హిరణ్యకశిపుని వధించాడు. నరసింహావతారం గురించి కవి ఈ పద్యంలో వివరించాడు. నరహరి అంటే మనిషి, సింహం; రూప + అవతార అంటే రూపంలో అవతరించినవాడా; నగధర అంటే కొండను ధరించువాడా; కృష్ణా అంటే ఓ కృష్ణా; కెరలి అంటే క్రోధంతో; అఱచేతను అంటే అరచేతితో; కంబమున్ అంటే స్తంభాన్ని; అరుదుగ అంటే ఎప్పుడూ లేనట్లుగా; వేయుటకు అంటే కొట్టటం చేత; వెడలి అంటే ఆ స్తంభం నుంచి బయటకు వచ్చి; ఆ + అసుర + ఈశ్వరునిన్ అంటే ఆ రాక్షసరాజయిన హిరణ్యకశిపుని; ఉదరము అంటే వక్షస్థలాన్ని; చీరి అంటే రెండుగా చీల్చి; వధించితివి అంటే చంపావు. అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: కెరలి యఱచేత కంబము నరుదుగ వేయుటను వెడలి యసురేశ్వరునిన్ ఉదరము జీరి వధించితివి
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:కెరలి యఱచేత కంబము నరుదుగ వేయుటను వెడలి యసురేశ్వరునిన్ ఉదరము జీరి వధించితివి నరహరి రూపావతార నగధర కృష్ణా!
15
['tel']
క్రింద ఇచ్చిన తాత్పర్యము అనుసరించి అసంపూర్ణమైయిన పద్యాన్ని కుమార శతకం శైలిలో పూర్తిచేసి రాయండి: తాత్పర్యము: సభ జరిగే వేళ నవ్వకూడదు. ఎందుకంటే,అది తప్పుడు అర్థానికి దారితీస్తుంది. అలా నవ్విన వారు ఎంతటి వారైనా సరే, సభికులతో చిన్నచూపుకు గురయ్యే ప్రమాదమూ ఉంటుంది. అలాగే, రాజు నీకు అభయమిచ్చి రక్షించినప్పుడు నీ పట్ల తాను చూపిన ఆ కరుణను నమ్ముకొని నువు ఎంతమాత్రం గర్వపడకూడదు కుమారా! అసంపూర్ణమైయిన పద్యం: సభ లోపల నవ్విన యెడ సభ వార్నిరసింతు రెట్టి జను నిన్నెరి నీ కభయం బొసంగె నేనియు
పూర్తిచేయబడ్డ పద్యం క్రింద ఇవ్వబడింది: పద్యం:సభ లోపల నవ్విన యెడ సభ వార్నిరసింతు రెట్టి జను నిన్నెరి నీ కభయం బొసంగె నేనియు బ్రభు కరుణను నమ్మి గర్వపడకు కుమారా!
16
['tel']